Tr-ờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

HOàNG THị LAN YếN

Hoàn thiện phân tích tài chính tại công ty
Ô TÔ TOYOTA VIệT NAM

Chuyên ngành: KINH Tế TàI CHíNH - NGÂN HàNG

Ng-ời h-ớng dẫn khoa học:

pgs.ts. Vũ DUY HàO

Hà nội - 2015


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, chưa
công bố tại bất cứ nơi nào. Mọi số liệu sử dụng trong luận văn là những thông tin
xác thực.
Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của mình.

Tác giả luận văn

Hoàng Thị Lan Yến


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong viện Kinh tế Tài chính –

Ngân hàng, Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội, đặc biệt là PGS.TS. Vũ Duy Hào đã
tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình tôi hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin gửi
lời cảm ơn chân thành đến Ba Mẹ, đồng nghiệp đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn
thành nghiên cứu này.

Tác giả luận văn

Hoàng Thị Lan Yến


MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1
CHƢƠNG 1: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
DOANH NGHIỆP .....................................................................................................4
1.1. Doanh nghiệp và hoạt động tài chính của doanh nghiệp ...............................4
1.1.1 Khái niệm về doanh nghiệp và phân loại doanh nghiệp .............................4
1.1.2 Hoạt động tài chính doanh nghiệp ..............................................................6
1.2 Phân tích tài chính doanh nghiệp ......................................................................7
1.2.1 Khái niệm về phân tích tài chính doanh nghiệp .........................................7
1.2.2 Vai trò của phân tích tài chính doanh nghiệp ............................................8
1.2.3 Cơ sở dữ liệu phân tích tài chính doanh nghiệp. ......................................10
1.2.4 Quy trình phân tích tài chính tại doanh nghiệp ........................................12
1.2.5 Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp........................................14
1.2.6 Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp ..............................................21

1.3 Nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động phân tích tài chính của doanh nghiệp ......41
1.3.1 Nhân tố chủ quan ......................................................................................41
1.3.2 Nhân tố khách quan ..................................................................................44
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY Ô
TÔ TOYOTA VIỆT NAM ....................................................................................45
2.1 Tổng quan về Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam ............................................45
2.1.1 Đặc điểm hoạt động kinh doanh ...............................................................45


2.1.2 Đặc điểm cơ cấu tổ chức và quản lý .........................................................46
2.1.3 Đặc điểm quy trình sản xuất và kinh doanh của Công ty .........................51
2.2 Thực trạng phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam ............54
2.2.1 Quy trình phân tích .......................................................................................
2.2.2 Nội dung phân tích....................................................................................55
2.3 Đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam ....82
2.3.1 Kết quả đạt được .......................................................................................82
2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân ...........................................................................83
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY Ô TÔ TOYOTA VIỆT NAM..............................................................87
3.1. Tính cấp thiết phải hoàn thiện phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota
Việt Nam...................................................................................................................87
3.2 Hoàn thiện quản lý hoạt động phân tích tài chính .........................................88
3.3 Hoàn thiện chất lƣợng thông tin phục vụ phân tích ......................................89
3.4 Tăng cƣờng và nâng cao trình độ cán bộ phân tích .......................................89
3.5. Hoàn thiện nội dung và phƣơng pháp phân tích tình hình tài chính tại
Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam .............................................................................90
3.5.1 Hoàn thiện phương pháp phân tích ...........................................................90
3.5.2 Hoàn thiện nội dung phân tích ..................................................................94
3.6 Kiến nghị đối với Nhà nƣớc và cơ quan liên quan .......................................108
KẾT LUẬN ............................................................................................................109

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................111


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
XDCB

: Xây dựng cơ bản

VCSH

: Vốn chủ sở hữu

TSNH

: Tài sản ngắn hạn

TSDH

: Tài sản dài hạn

TSCĐ

: Tài sản cố định

TMV

: Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam

SXKD


: Sản xuất kinh doanh

QLDN

: Quản lý doanh nghiệp

LNST

: Lợi nhuận sau thuế


DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ
BẢNG
Bảng 1.1:

Bảng phân tích cơ cấu tài sản ............................................................22

Bảng 1.2:

Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn .....................................................25

Bảng 1.3:

Nguồn tài trợ tài sản ..........................................................................26

Bảng 1.4:

Quan hệ giữa khả năng thanh toán và nhu cầu thanh toán ................31

Bảng 2.1:


Bảng phân tích cơ cấu và sự biến động của Tài Sản .........................56

Bảng 2.2:

Tình hình biến động của Tiền và các khoản tương đương tiền .........58

Bảng 2.3:

Bảng phân tích tình hình biến động của hàng tồn kho ......................59

Bảng 2.4:

Bảng phân tích chi phí xây dựng cơ bản dở dang .............................61

Bảng 2.5:

Bảng phân tích cơ cấu và sự biến động của nguồn vốn ....................63

Bảng 2.6:

Bảng phân tích chỉ tiêu Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước. ......65

Bảng 2.7:

Bảng phân tích các chỉ tiêu cân đối vốn ............................................68

Bảng 2.8:

Bảng phân tích báo cáo kết quả kinh doanh ......................................70


Bảng 2.9:

Bảng phân tích doanh thu ..................................................................71

Bảng 2.10:

Bảng phân tích doanh thu tài chính ...................................................73

Bảng 2.11:

Bảng tổng hợp kế hoạch sản xuất và kinh doanh năm 2015 .............76

Bảng 2.12:

Bảng phân tích chỉ tiêu lợi nhuận ......................................................78

Bảng 2.13:

Bảng theo dõi kỳ hạn các khoản phải trả...........................................81

Bảng 3.1.

Nhóm hệ số về khả năng thanh toán của Toyota Việt Nam và Honda
Việt Nam ...........................................................................................91

Bảng 3.2:

Bảng phân tích nhân tố tác động đến tỷ suất sinh lời của vốn chủ
sở hữu ..................................................................................... 92


Bảng 3.3:

Bảng phân tích nguồn tài trợ .............................................................94

Bảng 3.4:

Bảng phân tích Vốn hoạt động thuần ................................................95

Bảng 3.5:

Bảng phân tích diễn biến vốn và sử dụng vốn năm 2013 .................96

Bảng 3.6:

Bảng phân tích diễn biến vốn và sử dụng vốn năm 2014 .................97


Bảng 3.7:

Bảng phân tích khả năng thanh toán của Công ty .............................98

Bảng 3.8:

Bảng tính tỷ lệ các khoản phải thu so với các khoản phải trả ...........99

Bảng 3.9:

Bảng phân tích khả năng thanh toán và tình hình công nợ .............100


Bảng 3.10:

Bảng phân tích hiệu quả sử dụng tài sản .........................................101

Bảng 3.11.

Bảng phân tích hiệu quả sử dụng nguồn vốn ..................................102

Bảng 3.12.

Bảng phân tích hiệu quả sử dụng chi phí ........................................104

Bảng 3.13.

Bảng phân tích khả năng tạo tiền của Công ty ................................105

Bảng 3.14.

Bảng đánh giá khả năng trả nợ ngắn hạn ........................................107

SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1.

Mối quan hệ giữa các chỉ tiêu phản ánh suất sinh lời theo phương
pháp Dupont ......................................................................................20

Sơ đồ 2.1

Sơ đồ bộ máy tổ chức Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam ...................47


Sơ đồ 2.2:

Quy trình cung cấp phụ tùng ô tô ......................................................52

Sơ đồ 2.3:

Quy trình kinh doanh xe lắp ráp và xe nhập khẩu nguyên chiếc ......53


Tr-ờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

HOàNG THị LAN YếN

Hoàn thiện phân tích tài chính tại công ty
Ô TÔ TOYOTA VIệT NAM

Chuyên ngành: KINH Tế TàI CHíNH - NGÂN HàNG

Ng-ời h-ớng dẫn khoa học:

pgs.ts. Vũ DUY HàO

Hà nội - 2015


i

TÓM TẮT LUẬN VĂN
1. Tính cấp thiết của đề tài

Những thay đổi về chính sách thuế nhập khẩu theo Hiệp định Thương Mại
Hàng Hóa ASEAN (viết tắt là ATIGA) đang tạo ra sức ép cạnh trạnh mạnh mẽ đối
với Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam nói riêng và với ngành công nghiệp ô tô trong
nước nói chung. Để giữ vững vị trí đầu đàn trên thị trường đòi hỏi ban lãnh đạo
Công ty cần có những cải cách về bộ máy, nâng cao trình độ quản lý và đặc biệt
nâng cao trình độ quản lý về mặt tài chính, sẵn sàng đối phó với làn sóng nhập khẩu ô
tô giá rẻ từ thị trường ASEAN vào năm 2018-thời điểm thuế nhập khẩu ô tô nguyên
chiếc từ ASEAN giảm về 0%. Do chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của phân
tích tài chính doanh nghiệp nên hoạt động phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô
Toyota Việt Nam trong những năm vừa qua còn nhiều hạn chế, ví dụ: Công ty mới
chỉ dừng lại ở việc đánh giá khái quát tình hình tài chính, nội dung phân tích chủ yếu
hướng tới cân đối doanh thu và chi phí mà chưa đề cập đến phân tích hiệu quả sử
dụng các nguồn lực…v.v. Để đánh giá chính xác về tình hình tài chính của Công ty
và phát huy tối đa hiệu quả hoạt động phân tích tài chính trong thời kỳ mới, yêu cầu
hoàn thiện phân tích tài chính là một trong những yêu cầu thường xuyên và cấp thiết
của thực tế quản lý tình hình tài chính tại Công ty. Vì vậy đề tài “ Hoàn thiện phân
tích tài chính tại Công Ty Ô Tô Toyota Việt Nam” được lựa chọn để nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
- Nghiên cứu những lý luận cơ bản về phân tích tài chính doanh nghiệp.
- Phân tích và đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota
Việt Nam.
- Đề xuất các giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính của Công Ty Ô Tô
Toyota Việt Nam.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài.
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Hoạt động phân tích tài chính doanh
nghiệp.


ii


- Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Phân tích tài chính tại Công Ty Ô Tô Toyota
Việt Nam giai đoạn 2012-2014.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài
- Phương pháp thống kê, phương pháp phân tích kết hợp so sánh, tổng hợp.
- Phương pháp diễn giải, quy nạp
5. Kết cấu của đề tài

CHƢƠNG I
NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
DOANH NGHIỆP
Trong chương 1 luận văn đi sâu nghiên cứu những vấn đề lý luận về phân tích
tài chính trong các doanh nghiệp như: Khái niệm, vai trò phân tích tài chính, quy
trình phân tích, phương pháp phân tích, các nội dụng phân tích tài chính và nhưng
nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính doanh nghiệp.
1.1. Doanh nghiệp và hoạt động tài chính của doanh nghiệp
Doanh nghiệp được hiểu là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch,
được đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.
Hoạt động tài chính của doanh nghiệp là một trong những nội dung rất cơ bản
của hoạt động kinh doanh nhằm giải quyết các mối quan hệ kinh tế phát sinh trong
quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và được biểu hiện dưới hình thái tiền
tệ. Hay nói một cách khác, tài chính doanh nghiệp là những quan hệ tiền tệ gắn trực
tiếp với việc tổ chức, huy động, phân phối, quản lý và sử dụng vốn trong quá trình
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
1.2 Phân tích tài chính doanh nghiệp
1.2.1 Khái niệm về phân tích tài chính doanh nghiệp
Phân tích tài chính là sử dụng một tập hợp các khái niệm, phương pháp và
công cụ để thu thập và xử lý các thông tin kế toán và các thông tin khác trong quản
lý doanh nghiệp, nhằm đánh giá tình hình tài chính, khả năng và tiềm lực của doanh



iii

nghiệp, giúp người sử dụng thông tin đưa ra các quyết định tài chính, quyết định
quản lý phù hợp.
1.2.2 Vai trò của phân tích tài chính doanh nghiệp
Phân tích tài chính doanh nghiệp có vai trò đặc biệt quan trọng đối với mỗi
doanh nghiệp. Có nhiều đối tượng quan tâm đến tình hình tài chính của doanh
nghiệp: nhà quản lý, nhà đầu tư, nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ, ngân hàng và tổ
chức tín dụng, người hưởng lương thưởng trong công ty, cơ quan quản lý Nhà
nước…Mỗi đối tượng quan tâm đến tình hình tài chính ở các khía cạnh khác nhau.
1.2.3 Cơ sở dữ liệu phân tích tài chính doanh nghiệp.
Cơ sở dữ liệu để phân tích tài chính của một doanh nghiệp là các thông tin bên
ngoài và bên trong doanh nghiệp như các thông tin về nền kinh tế, về ngành nghề
kinh doanh và các thông tin tại chính doanh nghiệp cần phân tích.
1.2.4 Quy trình phân tích tài chính tại doanh nghiệp
Quá trình phân tích tài chính thường được tiến hành qua các giai đoạn sau:

- Giai đoạn chuẩn bị phân tích
- Giai đoạn thực hiện phân tích
- Giai đoạn kết thúc phân tích
1.2.5 Phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp
Các phương pháp và kỹ thuật cơ bản nhất thường được sử dụng trong phân
tích tài chính doanh nghiệp: Phương pháp so sánh, phương pháp loại trừ, phương
pháp tỷ lệ, phương pháp phân tích xu hướng, phương pháp DUPONT.
1.2.6 Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp
- Phân tích cơ cấu và sự biến động của tài sản và nguồn vốn: Là việc so sánh
sự biến động của tổng tài sản, tổng nguồn vốn cũng như của từng loại tài sản, từng
loại nguồn vốn kỳ phân tích với kỳ gốc và tỷ trọng từng loại tài sản, từng loại nguồn
vốn chiếm trong tổng tài sản, tổng nguồn vốn và xu hướng biến động của chúng để
thấy được mức độ hợp lý của việc phân bổ.

- Phân tích tình hình đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh: là việc
xem xét mối quan hệ cân đối giữa tài sản và nguồn hình thành tài sản của doanh
nghiệp. Mối quan hệ này phản ánh cân bằng tài chính của doanh nghiệp.


iv

- Phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn: là xem xét đánh giá sự
thay đổi của các chỉ tiêu cuối kỳ so với đầu kỳ trên Bảng cân đối kế toán về nguồn
vốn và cách thức sử dụng nguồn vốn của doanh nghiệp. Phân tích diễn biến nguồn
vốn và sử dụng vốn trong một kỳ kinh doanh của doanh nghiệp cho ta biết những
trọng điểm đầu tư vốn và những nguồn vốn chủ yếu được hình thành để đầu tư của
doanh nghiệp.

- Phân tích các chỉ số tài chính: Là việc tiến hành phân tích 4 nhóm chỉ
tiêu: Nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh toán, nhóm chỉ tiêu về khả năng cân
đối vốn, nhóm chỉ tiêu về năng lực hoạt động, nhóm chỉ tiêu về khả năng sinh
lời. Tuy theo từng mục tiêu phân tích mà cán bộ phân tích lựa chọn nhóm chỉ
tiêu phân tích phù hợp.
1.3 Nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động phân tích tài chính của doanh nghiệp

Nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động phân tích tài chính doanh nghiệp bao
gồm cả nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan: Nhận thức của nhà quản trị
doanh nghiệp về tầm quan trọng của phân tích tài chính, thông tin sử dụng
phân tích tài chính, trình độ cán bộ phân tích, đặc điểm ngành nghề kinh
doanh, hệ thống cơ sở vật chất, phương pháp phân tích, nội dung phân tích và
tính khoa học của báo cáo phân tích. Nhân tố khách quan: Chế độ kế toán,
chuẩn mực kế toán, văn bản pháp luật của Nhà nước, hệ thống các chỉ tiêu
trung bình ngành.
CHƢƠNG II

THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY Ô TÔ
TOYOTA VIỆT NAM
Trong chương 2, tác giả giới thiệu đặc điểm kinh tế, kỹ thuật ảnh hưởng
tới công tác phân tích tài chính của Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam, thực
trạng phân tích và đánh giá công tác phân tích tài chính tại Công ty.


v

2.1 Tổng quan về Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam
- Đặc điểm hoạt động kinh doanh: Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam (Công ty)
được thành lập tại nước CHXHCN Việt Nam với thời gian hoạt động là 40 năm theo
Giấy phép đầu tư số 1367/GP ngày5 tháng 9 năm 1995 do Ủy ban Nhà nước về Hợp
tác Đầu tư (nay là Bộ kế hoạch và Đầu tư) cấp, số vốn đầu tư ban đầu là 89,6 triệu
USD. Công ty là một liên doanh giữa đối tác Việt Nam là Tổng Công ty Máy động
lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) với tỉ lệ góp vốn 20% và hai đối tác
nước ngoài là: Toyota Motor Corporation (TMC), đối tác thành lập tại Nhật Bản với
tỉ lệ góp vốn 70%; KUO (Asia) Pte. Ltd (KUO), đối tác thành lập tại Singapore với tỉ
lệ góp vốn 10%.
Ngày 26 tháng 3 năm 2007 Giấy phép đầu tư được thay thế bằng Giấy
chứng nhận đầu tư và các chứng nhận đầu tư sửa đổi do Ủy ban Nhân dân tỉnh
Vĩnh Phúc cấp. Theo Giấy chứng nhận đầu tư, Công ty là một công ty trách
nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên.
Ban đầu ngành nghề kinh doanh chủ yếu của Công ty là lắp đặt và sản xuất
các loại ô tô và phụ tùng ô tô và cung cấp dịch vụ bảo hành, sửa chữa ô tô tại Việt
Nam. Ngày 29 tháng 8 năm 2003, Công ty được cấp Giấy phép đầu tư sửa đổi cho
phép Công ty đặt hàng và mua hàng từ các nhà cung cấp khác trong đó có các
doanh nghiệp trong khu chế xuất, và tất cả phụ tùng thay thế sẽ được xử lý, đóng
gói và gắn nhãn mác của Công ty tại kho bảo thuế (Dự án xuất khẩu). Ngày 18
tháng 12 năm 2007, Công ty được cấp Chứng nhận đầu tư sửa đổi cho phép Công

ty nhập khẩu và bán xe ô tô nguyên chiếc (CBU) tại thị trường Việt Nam.
- Đặc điểm cơ cấu tổ chức và quản lý: Cơ cấu tổ chức của Công ty được
xây dựng căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của từng phòng ban.
2.2 Thực trạng phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam
2.2.1. Quy trình phân tích
Công tác phân tích tại Công ty chủ yếu là việc phân tích Báo cáo tài chính,
được tiến hành sau khi hoàn thành quyết toán năm. Nội dung phân tích chủ yếu của
Công ty là phân tích Báo cáo tài chính bao gồm: Phân tích cơ cấu tài sản, nguồn
vốn, Phân tích hiệu quả sử dụng chi phí và phân tích kết quả hoạt động kinh doanh.


vi

2.2.2. Phương pháp phân tích
Phương pháp được áp dụng chủ yếu tại công ty là phương pháp tỷ lệ và
phương pháp so sánh.
2.2.3. Nội dung phân tích
Công ty đã tiến hành phân tích: Cơ cấu tài sản, cơ cấu nguồn vốn xác định
được tỷ trọng của từng khoản mục trong tổng tài sản, tổng nguồn vốn và xu hướng
biến động trong giai đoạn 2012-2014; phân tích các chỉ tiêu cân đối vốn đánh giá
được mức độ tài trợ tài sản của nợ phải trả và vốn chủ sở hữu, phân tích hiệu quả
kinh doanh thông qua báo cáo kết quả kinh doanh, phân tích các rủi ro tài chính (rủi
ro tiền tệ, rủi ro lãi suất, rủi ro thanh toán) giúp các nhà quản lý lường trước những
ảnh hưởng của tỷ giá, lãi suất, kỳ hạn thanh toán. Đồng thời Công ty tiến hành phân
tích “Doanh thu - Chi phí - Lợi nhuận” nhằm bám sát, đôn đốc việc thực hiện kế
hoạch chi phí và lợi nhuận.
2.3 Đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam
2.3.1 Kết quả đạt được
Nhận xét chung về hoạt động phân tích tài chính tại Công ty đã mang lại một
số kết quả: Phân tích tình hình tài chính đã được các nhà quản lý quan tâm và đầu

tư, thông tin tiến hành phân tích đáng tin cậy, nội dung phân tích tài chính đã phản
ánh được phân nào tình hình tài chính của Công ty thông qua phân tích cơ cấu tài
sản, nguồn vốn, chỉ tiêu cân đối vốn, chỉ tiêu phân tích kết quả kinh doanh.
2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân
Bên cạnh những kết quả đạt được công tác phân tích tài chính tại Xí nghiệp
vẫn còn tồn tại một số hạn chế đó là công tác phân tích tài chính chưa đánh giá
được toàn toàn diện, sát thực tình hình tài chính của Xí nghiệp. Phương pháp
phân tích của Xí nghiệp sử dụng còn chưa đa dạng. Xí nghiệp chỉ dùng hai
phương pháp truyền thống là phương pháp so sánh và phương pháp tỷ lệ để tiến
hành phân tích. Nội dung phân tích vẫn còn đặt nặng vấn đề doanh thu, chi phí
chứ chưa chú ý tới dòng tiền, các chỉ tiêu về vòng quay hàng kho và hiệu suất sử
dụng tài sản


vii

Những hạn chế này bắt nguồn từ nguyên nhân chủ quan là: nhận thức chủ quan
của cán bộ quản lý và cán bộ phân tích về tầm quan trọng của các chỉ tiêu tài chính,
chất lượng thông tin sử dụng trong phân tích chưa được cao, đội ngũ phân tích còn non
trẻ, thiếu về số lượng và trình độ chuyên môn, hệ thống cơ sở vật chất chưa đáp ứng
được nhu cầu đặt ra. Một số nguyên nhân khách quan: Chế độ chính sách về quản lý tài
chính doanh nghiệp của Việt Nam thường xuyên thay đổi, đặc biệt là các chính sách về
thuế, chế độ kế toán, điều này ảnh hưởng lớn đến các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính,
làm ảnh hưởng tới các chỉ tiêu tài chính tính toán qua các năm và dẫn đến việc nhận xét
đánh giá không đúng về tình hình tài chính của Xí nghiệp; Chưa có hệ thống chỉ tiêu
trung bình ngành để làm cơ sở tham chiếu cho Xí nghiệp; Thiếu sự hỗ trợ từ Tổng công
ty Hàng không Việt Nam trong công tác cập nhật chế độ chính sách mới, công tác hỗ
trợ phần mềm kế toán tài chính, phân tích báo cáo tài chính.

CHƢƠNG III

GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
TẠI CÔNG TY Ô TÔ TOYOTA VIỆT NAM
Trên cơ sở thực trạng phân tích tài chính tại Xí nghiệp và kế hoạch phát triển của
Xí nghiệp trong thời gian tới, tác giả đề xuất những giải pháp hoàn thiện phân tích tài
chính tại Xí nghiệp cũng như những kiến nghị để thực hiện những giải pháp này.
3.1. Tính cấp thiết phải hoàn thiện phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô
Toyota Việt Nam
Các quyết định về chi phí, nhân sự, nguồn nguyên liệu, giá bán, kế hoạch huy
động và sử dụng vốn kinh doanh có ý nghĩa quyết định đến sự sống còn của doanh
nghiệp. Phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp sẽ giúp các nhà quản lý nắm
được tình trạng tài chính của mình, điểm mạnh, điểm yếu, qua đó đưa ra được các
quyết định kinh doanh đúng đắn và hiệu quả.
3.2. Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại Xí nghiệp Thƣơng mại
3.2.1 Hoàn thiện quản lý hoạt động phân tích tài chính
Ban lãnh đạo Công ty cần nhận định đầy đủ, đúng đắn về vai trò, vị trí và tầm


viii

quan trọng của việc phân tích tài chính doanh nghiệp với hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp. Nhìn nhận và đánh giá nghiêm túc những ưu điểm, khuyết
điểm, mặt hạn chế còn tồn tại trong công tác quản lý tài chính. Đánh giá chính xác
thực trạng tài chính của Công ty, dự báo xu hướng trong tương lai về tình hình tài
chính của đơn vị, đề xuất các giải pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả trong công
tác quản lý tài chính và quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị.
3.2.2 Hoàn thiện chất lƣợng thông tin phục vụ phân tích
Chất lượng thông tin đầu vào là yếu tố quyết định đến chất lượng thông tin
đầu ra. Do đó để thông tin phân tích có chất lượng, đầy đủ, chính xác và cập nhật
thường xuyên, cán bộ phân tích cần có kế hoạch thu thập thông tin, lưu trữ và xử lý
thông tin một cách có hiệu quả.

3.2.3 Tăng cƣờng và nâng cao trình độ cán bộ phân tích
Chất lượng phân tích phụ thuộc rất nhiều vào trình độ cán bộ phân tích. Để
nâng cao chất lượng phân tích tài chính, Công ty cần tổ chức các lớp bồi dưỡng
nghiệp vụ cho cán bộ phân tích; chuyên môn hóa bộ phận phân tích tài chính của
Công ty.
3.2.4 Hoàn thiện nội dung và phƣơng pháp phân tích tình hình tài chính
tại Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam
3.2.4.1 Hoàn thiện phương pháp phân tích
Để nâng cao công tác phân tích tài chính Xí nghiệp cần sử dụng kết hợp nhiều
phương pháp, kết hợp vận dụng các phương pháp phân tích logic và khoa học như
phương pháp phân tích tài chính Dupont để tiến hành phân tích.
3.2.4.2 Hoàn thiện nội dung phân tích
Qua nghiên cứu và phân tích cho thấy, Công ty mới chỉ tập trung phân tích các
chỉ tiêu phản ánh cơ cấu tài sản, nguồn vốn, chỉ tiêu cân đối vốn, phân tích khái
quát kết quả kinh doanh do đó nội dung phân tích còn chưa đầy đủ. Trong phạm vi
nghiên cứu, luận văn hoàn thiện các nội dung phân tích quan trọng bao gồm:
- Phân tích tình hình đảm bảo vốn cho hoạt động kinh doanh
- Phân tích diễn biến nguồn vốn và sử dụng vốn


ix

- Phân tích tình hình công nợ và khả năng thanh toán.
- Phân tích năng lực hoạt động
- Phân tích các chỉ tiêu sinh lời
- Phân tích khả năng tạo tiền và khả năng chi trả thực tế

3.3. Kiến nghị đối với Nhà nƣớc và cơ quan liên quan
Nhà nước cần hoàn thiện hành lang pháp lý trong lĩnh vực tài chính doanh
nghiệp, thông qua việc ban hành cụ thể, rõ ràng cơ chế, chính sách tài chính, các

chuẩn mực kế toán và kiểm toán. Cần có quy định rõ ràng về nội dung, phương
pháp tính toán, trình tự lập và phân tích báo cáo tài chính.
Tổng cục Thống kê cần xây dựng các chỉ tiêu tài chính trung bình ngành, của nền
kinh tế làm cơ sở đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp, so sánh với tình hình
kinh tế chung và tình hình kinh tế của các đơn vị trong cùng lĩnh vực kinh doanh.
Nhà nước cần kết hợp với Bộ tài chính và các ngành các cấp có liên quan
định kỳ tổ chức các khóa đào tạo về kỹ năng, kiến thức, bồi dưỡng nghiệp vụ
phân tích tài chính cho các đơn vị, phổ biến những thay đổi trong chế độ kế
toán, kiểm toán, nâng cao trình độ phân tích của các cán bộ chuyên môn của
doanh nghiệp cũng như đối tượng có liên quan.

KẾT LUẬN
Phân tích tài chính là công cụ quản lý đắc lực cho các nhà quản lý, thông
qua hoạt động phân tích tài chính, nhà quản lý đánh giá được chính xác giá trị
của doanh nghiệp trong nền kinh tế. Chính vì vậy làm tốt công tác phân tích tài
chính sẽ giúp nhà quản lý, nhà đầu tư có thông tin đáng tin cậy trong việc lựa
chọn và đưa ra quyết định đầu tư nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Qua thời gian nghiên cứu và tìm hiểu lý luận về phân tích tài chính cùng
với việc tìm hiểu thực trạng phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam,
tác giả đã hoàn thành luận văn thạc sỹ với đề tài “ Hoàn thiện phân tích tài chính tại
Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam”. Với sự nỗ lực trong nghiên cứu lý luận và tìm


x

hiểu thực tiễn đề tài cùng với sự giúp đỡ tận tình của PGS.TS Vũ Duy Hào, những
nội dung và yêu cầu đã được thể hiện đầy đủ trong luận văn.
Trong phạm vi nghiên cứu, Luận văn đã đưa ra được những cơ sở lý luận chung
về nội dung và phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp, xem xét và đánh giá thực
trang phân tích tài chính tại Công Ty Ô Tô Toyota Việt Nam và đưa ra phương

hướng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện nội dùng và phương pháp phân tích tình
hình tài chính tại Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam.
Tác giả hi vọng luận văn là cơ sở giúp Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam có
những đánh giá sâu hơn về vai trò và ý nghĩa của công tác phân tích tài chính doanh
nghiệp, từ đó thực hiện tốt hơn công tác phân tích tài chính doanh nghiệp và cung
cấp thông tin đầy đủ, chính xác hơn để có những quyết định kinh doanh đúng đắn
trong điều kiện kinh tế thị trường diễn biến phức tạp và xu hướng hội nhập quốc tế.


Tr-ờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

HOàNG THị LAN YếN

Hoàn thiện phân tích tài chính tại công ty
Ô TÔ TOYOTA VIệT NAM

Chuyên ngành: KINH Tế TàI CHíNH - NGÂN HàNG

Ng-ời h-ớng dẫn khoa học:

pgs.ts. Vũ DUY HàO

Hà nội - 2015


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Nhằm đẩy mạnh Hội nhập kinh tế, trong những năm vừa qua, Chính phủ Việt
Nam đã chủ động tham gia ký kết các hiệp định thương mại với nhiều nước trong khu
vực và trên thế giới. Điển hình là sự tham gia của Việt Nam trong Hiệp Định Thương
Mại Hàng Hóa ASEAN (ASEAN Trade In Goods Agreement - viết tắt là ATIGA)
vào ngày 26 tháng 2 năm 2009 tại Hội nghị cấp cao ASEAN 14 tại Thái Lan. Mục
tiêu của ATIGA nhằm xóa bỏ hàng rào thuế quan, xử lý tối đa các hàng rào phi thuế
quan, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại hàng hóa, hài hòa các tiêu chuẩn hàng
hóa, tự do lưu chuyển các dòng vốn đầu tư và lao động giữa các nước trong nội khối
ASEAN. Theo lộ trình thực hiện ATIGA, giai đoạn 2015-2018, Hiệp định ATIGA sẽ
bước sang giai đoạn cắt giảm và xóa bỏ thuế quan sâu, thách thức đối với các doanh
nghiệp Việt Nam vô cùng lớn. Đặc biệt, thời điểm năm 2018, khi 7% dòng thuế
nhập khẩu trong ATIGA cắt giảm về 0%, ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh
nghiệp: ô tô, linh kiện, phụ tùng ô tô, xe máy, sữa và các sản phẩm chế biến từ sữa,
bánh kẹo… Với chiến lược xây dựng ngành ô tô trong nước có đủ sức cạnh tranh
với ô tô trong khu vực, Chính phủ đã duy trì mức bảo hộ cao cho ngành ô tô trong
hai thập kỷ qua. Thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc đã được duy trì ở mức rất cao
100-150%. Khi thực hiện cam kết ATIGA, thuế nhập khẩu ô tô đã cắt giảm xuống
mức 70% năm 2012 và xuống 50% vào năm 2014, dự kiến sẽ cắt giảm về 0% vào
năm 2018. Đây thực sự là mối lo ngại lớn đối với dòng xe lắp ráp trong nước, đòi
hỏi các doanh nghiệp này cần xây dựng lộ trình phù hợp đảm bảo nâng cao năng lực
cạnh tranh về giá cả và chất lượng với các dòng xe nhập khẩu từ ASEAN.
Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam (viết tắt là TMV) là một trong những doanh
nghiệp lắp ráp, sản xuất xe ô tô và phụ tùng ô tô hàng đầu tại Việt Nam. Trải qua
quá trình hình thành và phát triển hơn 20 năm qua, Công ty luôn giữ vị trí dẫn đầu
trên thị trường ô tô với thị phần trung bình hàng năm trên 30%. Những thay đổi về
chính sách thuế nhập khẩu đang tạo ra sức ép cạnh trạnh mạnh mẽ đối với TMV nói


2
riêng và với ngành công nghiệp ô tô trong nước nói chung. Để giữ vững vị trí đầu

đàn trên thị trường đòi hỏi ban lãnh đạo Công ty cần có những cải cách về bộ máy,
nâng cao trình độ quản lý và đặc biệt nâng cao trình độ quản lý về mặt tài chính sẵn
sàng đối phó với làn sóng nhập khẩu ô tô giá rẻ từ thị trường ASEAN.
Phân tích tài chính là công cụ quản lý quan trọng, giúp các nhà quản lý đánh
giá được tình hình tài chính của doanh nghiệp, đánh giá rủi ro, chất lượng cũng như
hiệu quả của hoạt động tài chính, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Đây
chính là căn cứ để ban lãnh đạo đưa ra quyết định kinh doanh phù hợp với từng thời
kỳ, từng giai đoạn phát triển. Tuy nhiên, do chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan
trọng của phân tích tài chính doanh nghiệp nên hoạt động phân tích tài chính tại
Công ty Ô Tô Toyota Việt Nam trong những năm vừa qua còn nhiều hạn chế, ví dụ:
Công ty mới chỉ dừng lại ở việc đánh giá khái quát tình hình tài chính, nội dung
phân tích chủ yếu hướng tới cân đối doanh thu và chi phí mà chưa đề cập đến phân
tích hiệu quả sử dụng các nguồn lực, việc phân tích tình hình đảm bảo vốn cho hoạt
động kinh doanh, tình hình công nợ và thanh toán chưa được chú trọng…v.v. Để
đánh giá chính xác về tình hình tài chính của Công ty và phát huy tối đa hiệu quả
hoạt động phân tích tài chính trong thời kỳ mới, yêu cầu hoàn thiện phân tích tài
chính là một trong những yêu cầu thường xuyên và cấp thiết của thực tế quản lý tình
hình tài chính tại Công ty. Vì vậy đề tài “ Hoàn thiện phân tích tài chính tại Công
Ty Ô Tô Toyota Việt Nam” được lựa chọn để nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1 Mục tiêu tổng quát
Tìm ra giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính có tính thực tiễn cao, phù hợp
với tình hình hiện tại và nhu cầu sử dụng thông tin của từng đối tượng tại Công ty Ô
Tô Toyota Việt Nam.
2.2 Mục tiêu cụ thể
- Nghiên cứu những lý luận cơ bản về phân tích tài chính doanh nghiệp.
- Phân tích và đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại Công ty Ô Tô
Toyota Việt Nam.
- Đề xuất các giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính của Công Ty Ô Tô
Toyota Việt Nam.



3
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài.
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Hoạt động phân tích tài chính của doanh nghiệp.
- Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Phân tích tài chính tại Công Ty Ô Tô
Toyota Việt Nam giai đoạn 2012-2014.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài.
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu đề ra, các phương pháp được vận dụng
trong quá trình thực hiện đề tài bao gồm:
- Phương pháp thống kê: được áp dụng trong quá trình tìm hiểu, thu thập dữ
liệu cần thiết cho thực hiện đề tài: dữ liệu từ báo cáo tài chính các năm 2012, 2013,
2014, các thông tin về nhà cung cấp nội địa, thông tin về doanh số bán hàng của
Công ty...v.v.
- Phương pháp phân tích kết hợp so sánh: được áp dụng trong quá trình xử lý
dữ liệu, tính toán các chỉ tiêu tài chính, so sánh và đánh giá các chỉ tiêu tài chính.
- Phương pháp diễn giải, quy nạp: Được vận dụng trong quá trình phân tích,
nhận định về tình hình tài chính tại Công ty và đề xuất phương hướng, giải pháp.
5. Kết cấu của đề tài.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn được
trình bày theo kết cấu gồm ba chương:
Chƣơng 1: Những lý luận cơ bản về phân tích tài chính doanh nghiệp.
Chƣơng 2: Thực trạng phân tích tài chính tại Công Ty Ô Tô Toyota Việt Nam.
Chƣơng 3: Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại Công Ty Ô Tô
Toyota Việt Nam.


4

CHƢƠNG 1

NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
DOANH NGHIỆP
1.1. Doanh nghiệp và hoạt động tài chính của doanh nghiệp
1.1.1 Khái niệm về doanh nghiệp và phân loại doanh nghiệp
Theo điều 4 Luật Doanh nghiệp số 68/2014/QH13 do Quốc Hội ban hành
ngày 26 tháng 11 năm 2014, Doanh nghiệp được hiểu là tổ chức có tên riêng, có tài
sản, có trụ sở giao dịch, được đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm
mục đích kinh doanh.
Cũng theo Luật doanh nghiệp 2014 giải thích, kinh doanh là việc thực hiện
liên tục một, một số hoặc tất cả công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến
tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi.
Như vậy doanh nghiệp là tổ chức kinh tế vị lợi. Trên thực tế, có nhiều doanh nghiệp
thành lập công ty và hoạt động không hoàn toàn nhằm mục tiêu lợi nhuận.
Căn cứ vào hình thức pháp lý doanh nghiệp, chế độ trách nhiệm, quy mô hoạt
động… người ta có thể phân chia doanh nghiệp thành nhiều loại hình khác nhau:
Căn cứ vào hình thức pháp lý, doanh nghiệp được chia thành 4 loại hình
 Loại hình doanh nghiệp tư nhân: Là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ
và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh
nghiệp. Mỗi cá nhân chỉ có quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Doanh
nghiệp tư nhân không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào. Chủ doanh
nghiệp là người đại diện trước pháp luật và có toàn quyền quyết định với hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp, toàn quyền quyết định việc sử dụng lợi nhuận sau khi
đã nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.
 Loại hình doanh nghiệp Công ty hợp danh: Là doanh nghiệp trong đó có ít
nhất hai thành viên là chủ sở hữu của công ty, cùng kinh doanh dưới một cái tên
chung. Thành viên hợp doanh phải là cá nhân có trình độ chuyên môn và uy tín


5
nghề nghiệp, phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ

của công ty. Thành viên góp vốn chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty
trong phạm vi số vốn góp, có quyền được chia lợi nhuận theo tỷ lệ được quy định
tại Điều lệ công ty, không tham gia quản lý công ty và hoạt động kinh doanh nhân
danh công ty.
 Loại hình doanh nghiệp Công ty trách nhiệm hữu hạn: Là doanh nghiệp
mà các thành viên trong công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài
sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty. Theo luật doanh
nghiệp 2015, doanh nghiệp công ty trách nhiệm hữu hạn bao gồm loại hình công ty
TNHH có 2 thành viên trở lên và công ty TNHH 1 thành viên. Đối với doanh
nghiệp TNHH có 2 thành viên trở lên, thành viên có thể là cá nhân hoặc tổ chức.
Vốn điều lệ của công ty được chia thành nhiều phần bằng nhau hoặc không bằng
nhau, các thành viên chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty trong phạm vi
phần vốn cam kết góp vào công ty. Công ty TNHH 1 thành viên là doanh nghiệp do
một tổ chức hoặc cá nhân làm chủ sở hữu, chủ sở hữu chịu trách nhiệm về các
khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của
doanh nghiệp. Công ty trách nhiệm hữu hạn không được phát hành cổ phần để huy
động vốn trong kinh doanh.
 Loại hình doanh nghiệp Công ty Cổ phần: Là doanh nghiệp có vốn điều lệ
được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần do các cổ đông sở hữu. Cổ
đông chỉ chịu trách nhiệm về nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp
trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp. Cổ đông có thể là cá nhân, tổ chức,
các cổ đông có thể chuyển nhượng cổ phần của mình cho các thành viên hay cá
nhân khác. Công ty cổ phần có quyền phát hành chứng khoán ra công chúng để huy
động vốn.
Căn cứ vào chế độ trách nhiệm, doanh nghiệp được chia thành:
 Doanh nghiệp có chế độ trách nhiệm hữu hạn: Là những doanh nghiệp mà
ở đó chủ sở hữu chỉ phải chịu trách nhiệm về mọi khoản nợ và nghĩa vụ tài chính
của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp. Điều đó có nghĩa