i
LÝ LỊCH KHOA HỌC
1.
SƠ LƯỢC LÝ LỊCH
Họ và tên: Nguyễn Thị Kim Phượng
Giới tính: Nữ
Ngày sinh: 29/12/1981
Nơi sinh: TP.Hồ Chí Minh
Quê quán: TP.HCM
Dân tộc: Kinh
Địa chỉ: 23/1, Đường Nguyễn Tuyển, Phường Bình Trưng Tây, Q2
Điện thoại: 0909.387.160
2.
E-mail:
QUÁ TRÌNH HỌC TẬP
- Từ năm 2002 đến năm 2004: Chuyên viên Công Nghệ Thông Tin tại
Trung tâm phát triển Công nghệ thông tin Đại học Quốc Gia Thành phố Hồ Chí
Minh tại cơ sở 200 Võ Văn Tần, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh.Chuyên
ngành: Công nghệ thông tin , tốt nghiệp năm 2004.
- Từ năm 2008 đến 2013: Học Đại học Công Nghê Thông Tin, ngành
Công nghệ máy tính, tốt nghiệp năm 2013.
3.
QUÁ TRÌNH LÀM VIỆC
- Từ tháng 5 năm 2005 đến tháng 12 năm 2006 : Nhân viên Công ty Cấp
nước Sài Gòn, số 1 Công Trường Quốc Tế, Quận 3, Tp. HCM.
- Từ tháng 12 năm 2006 đến nay : Nhân viên Công ty Cổ phần Cấp nước
Nhà Bè, H2 Nguyễn Văn Linh, P.Tân Phong, Q7, Tp.HCM.
4.
CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ
Chưa có công trình nào hết.
Tôi cam đoan khai đúng sự thật.
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Hoàn thiện văn hóa doanh nghiệp Công ty
Cổ phần Cấp Nước Nhà Bè” ngoại trừ các nội dung tham khảo từ các công
trình khác đã nêu rõ, các số liệu điều tra và kết quả nghiên cứu đưa ra trong
luận văn là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nghiên
cứu nào trước đó.
Thành phố Hồ Chí Minh, Ngày tháng
năm 2016
Tác giả
Nguyễn Thị Kim Phượng
iii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Huỳnh Thanh Tú đã tận tình hướng
dẫn, động viên tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Quý thầy cô khoa Quản trị kinh doanh và
Viện Sau đại học đã tận tình giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quý báu và
tạo điều kiện cho tôi trong thời gian vừa qua.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, các phòng chức năng, các
đồng nghiệp trong Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè đã tạo điều kiện thuận
lợi cho tôi trong việc thu thập số liệu trong quá trình nghiên cứu luận văn trên.
Xin chân thành cảm ơn!
Tác giả
Nguyễn Thị Kim Phượng
iv
TÓM TẮT
Văn hóa là mục tiêu của kinh tế, vì phát triển kinh tế để phát triển con
người. Văn hóa doanh nghiệp đã và đang ngày càng có vai trò quan trọng trong
việc phát triển, nâng cao vị thế, thương hiệu, hình ảnh của doanh nghiệp trên
thương trường. Đối với công ty Cổ Phần Cấp Nước Nhà Bè thì văn hóa cũng
đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển.
Luận văn phân tích, làm rõ thực trạng các yếu tố văn hóa tại công ty, chỉ
ra được điểm mạnh, điểm yếu thông qua việc tổng hợp, khảo sát từ các chuyên
gia đưa ra những yếu tố nhằm hoàn thiện văn hóa tại công ty Cổ Phần Cấp
Nước Nhà Bè.
Quy trình hoàn thiện văn hóa tại công ty được chia thành các bước sau :
(1) cơ sở lý luận; (2) tầm nhìn; (3) sứ mệnh; (4) mục tiêu; (5) phân tích thực
trạng văn hóa; (6) đưa ra giải pháp hoàn thiện; (7) kết luận. Luận văn sử dụng
phương pháp nghiên cứu định tính, phân tích, khảo sát lấy ý kiến từ các chuyên
gia bằng cách sử dụng câu hỏi để khảo sát đánh giá văn hóa hiện tại của công
ty. Từ thực trạng đã có tác giả đưa ra giải pháp nhằm hoàn thiện hơn văn hóa
kinh doanh tại công ty.
v
TÓM TẮT
Văn hóa là mục tiêu của kinh tế, vì phát triển kinh tế để phát triển con
người. Văn hóa doanh nghiệp đã và đang ngày càng có vai trò quan trọng trong
việc phát triển, nâng cao vị thế, thương hiệu, hình ảnh của doanh nghiệp trên
thương trường. Đối với công ty Cổ Phần Cấp Nước Nhà Bè thì văn hóa cũng
đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển.
Luận văn phân tích, làm rõ thực trạng các yếu tố văn hóa tại công ty, chỉ
ra được điểm mạnh, điểm yếu thông qua việc tổng hợp, khảo sát từ các chuyên
gia đưa ra những yếu tố nhằm hoàn thiện văn hóa tại công ty Cổ Phần Cấp
Nước Nhà Bè.
Quy trình hoàn thiện văn hóa tại công ty được chia thành các bước sau :
(1) cơ sở lý luận; (2) tầm nhìn; (3) sứ mệnh; (4) mục tiêu; (5) phân tích thực
trạng văn hóa; (6) đưa ra giải pháp hoàn thiện; (7) kết luận. Luận văn sử dụng
phương pháp nghiên cứu định tính, phân tích, khảo sát lấy ý kiến từ các chuyên
gia bằng cách sử dụng câu hỏi để khảo sát đánh giá văn hóa hiện tại của công
ty. Từ thực trạng đã có tác giả đưa ra giải pháp nhằm hoàn thiện hơn văn hóa
kinh doanh tại công ty.
ABSTRACT
Culture is the goal of the economy, because cultural development is to
develop people. The enterprise culture have had important role in development,
position, brand and image of business. NhaBe water supply Joint Stock
Company (NhaBe Wasuco JSC), the culture have important role in the
company development.
The thesis analyze and evaluate cultural elements in the company, find
out the strength and weakness based on collection and survey from experts.
From that, providing solutions to improve culture at Nha Be Wasuco JSC.
The procudure of cultural improvement at the company include the
following steps: (1) argument basis; (2) vision; (3) mission; (4) Goal; (5)
Cultural situation analysis; (6) Provinding solution; (7) Conclusion. The thesis
uses qualitative methol, analysis and get options from expert by using questions
vi
to survey and evaluate te current culture at the company, Based on the actual
situation, the writer provides solutions in order to improve the cultural business
at the company.
vii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
---- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TP. HCM, ngày…….. tháng ……. năm 2016
Người hướng dẫn khoa học
viii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN 1
---- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TP. HCM, ngày…..… tháng ……. năm 2016
GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN 1
ix
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN 2
---- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TP.HCM, ngày……. tháng ……. năm 2016
GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN 2
x
MỤC LỤC
Trang
LÝ LỊCH KHOA HỌC ..................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................ ii
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................. iii
TÓM TẮT ...................................................................................................... iv
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN ......................................... vii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN 1......................................... viii
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN 2........................................... ix
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................ xiv
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. xv
DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ ............................................................... xvi
Chương 1: MỞ ĐẦU ....................................................................................... 1
1.1 Lý do chọn đề tài: .................................................................................... 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu: ............................................................................... 3
1.2.1
Mục tiêu tổng quát: ............................................................................. 3
1.2.2
Mục tiêu cụ thể:................................................................................... 3
1.2.3
Câu hỏi nghiên cứu: ............................................................................ 3
1.3 Đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 4
1.4 Phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 4
1.5 Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 4
1.6 Những đóng góp của đề tài ...................................................................... 5
1.7 Tình hình nghiên cứu trước đó................................................................. 5
1.8 Cấu trúc luận văn..................................................................................... 7
Tóm tắt chương 1 ............................................................................................. 7
Chương 2: TỔNG QUAN CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VĂN HÓA DOANH
NGHIỆP .......................................................................................................... 8
xi
2.1 Khái niệm về văn hóa doanh nghiệp ........................................................ 8
2.1.1
Khái niệm về văn hóa .......................................................................... 8
2.1.2
Các đặc trưng cơ bản của văn hóa ....................................................... 9
2.1.2.1 Tính hệ thống của văn hóa................................................................... 9
2.1.2.2 Tính giá trị của văn hóa ....................................................................... 9
2.1.2.3 Tính nhân sinh của văn hóa ............................................................... 10
2.1.2.4 Tính lịch sử của văn hóa.................................................................... 10
2.2 Văn hóa kinh doanh ............................................................................... 10
2.2.1
Khái niệm về văn hóa kinh doanh...................................................... 11
2.3 Văn hóa doanh nghiệp ........................................................................... 13
2.3.1
Khái niệm về văn hóa doanh nghiệp .................................................. 13
2.3.2
Vai trò của văn hóa doanh nghiệp...................................................... 15
2.3.3
Vai trò của VHDN tạo hiệu quả hoạt động kinh doanh ...................... 16
2.3.4
Các cấp độ văn hóa doanh nghiệp...................................................... 16
2.3.4.1 Cấp độ thứ nhất: Những giá trị văn hóa hữu hình .............................. 16
2.3.4.2 Cấp độ thứ hai: Những giá trị được tuyên bố ..................................... 18
2.3.4.3 Cấp độ thứ ba: Các giá trị ngầm ........................................................ 19
2.4 Mô hình văn hóa doanh nghiệp .............................................................. 21
2.4.1
Mô hình văn hóa gia đình (Clan) ....................................................... 21
2.4.2
Mô hình văn hóa sáng tạo (Adhocracy) ............................................. 22
2.4.3
Mô hình văn hóa thị trường (market)................................................. 23
2.4.4
Mô hình văn hóa cấp bậc (Hierarchy) ................................................ 23
Chương 3:PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VĂN HÓA DOANHNGHIỆP TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN CẤP NƯỚC NHÀ BÈ................................................ 25
3.1 Giới thiệu về Công ty Cổ Phần Cấp nước Nhà Bè.................................. 25
3.1.1
Lịch sử hình thành Công ty ............................................................... 25
xii
3.1.2
Giới thiệu .......................................................................................... 25
3.1.3
Ngành nghề kinh doanh..................................................................... 26
3.1.4
Cơ cấu tổ chức và bộ máy quản lý ..................................................... 26
3.1.5
Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty...................................................... 27
3.1.6
Cơ cấu nguồn nhân lực và chuyên môn nghiệp vụ ............................. 28
3.1.6.1 Về nhân sự ........................................................................................ 28
3.1.6.2 Về trình độ chuyên môn .................................................................... 28
3.1.6.3 Kết quả hoạt động kinh doanh ........................................................... 29
3.2 Phân tích thực trạng của công ty Cổ Phần Cấp nước Nhà Bè ................. 29
3.2.1
Cơ sở hình thành VHDN Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè ........... 29
3.2.2
Các yếu tố cấu thành VHDN của Công ty CPCN Nhà Bè .................. 30
3.2.2.1 Cấp độ thứ nhất: Những giá trị hữu hình ........................................... 30
3.2.2.2 Cấp độ thứ hai: Những giá trị được tuyên bố ..................................... 38
3.2.2.3 Cấp độ thứ ba: Các giá trị ngầm định ................................................ 40
3.3 Đánh giá về các cấp độ VHDN của Công ty CPCN Nhà Bè .................. 43
3.3.1
Ưu điểm ............................................................................................ 43
3.3.1.1 Về cấp độ thứ nhất: Những giá trị hữu hình ....................................... 43
3.3.1.2 Về cấp độ thứ hai: Những giá trị được tuyên bố ................................ 44
3.3.1.3 Về cấp độ thứ ba: Những giá trị ngầm định ....................................... 44
3.3.2
Nhược điểm ...................................................................................... 45
3.3.2.1 Những giá trị hữu hình ...................................................................... 45
3.3.2.2 Những giá trị được tuyên bố .............................................................. 46
3.3.2.3 Các giá trị ngầm định ........................................................................ 47
3.4 Thiết kế nghiên cứu về VHDN tại Công ty CPCN Nhà Bè .................... 47
3.4.1
Mô tả nghiên cứu .............................................................................. 48
xiii
3.4.1.1 Quy trình nghiên cứu ......................................................................... 49
3.4.1.2 Phương pháp thu thập và xử lý dữ liệu .............................................. 51
Tóm tắt chương 3 ........................................................................................... 52
4.1 Kết quả nghiên cứu................................................................................ 53
4.1.1
Của cán bộ công nhân viên ................................................................ 53
4.1.2
Của khách hàng ................................................................................. 54
4.2 Giải pháp hoàn thiện VHDN tại Công ty CPCN Nhà Bè........................ 55
4.2.1
Mục tiêu của giải pháp ...................................................................... 55
4.2.1.1 Mục tiêu chung ................................................................................. 55
4.2.1.2 Mục tiêu riêng ................................................................................... 55
4.2.2
Định hướng ....................................................................................... 56
4.2.3
Giải pháp hoàn thiện các cấp độ VHDN của CPCN Nhà Bè .............. 56
4.2.3.1 Giải pháp về cấp độ thứ nhất: Các giá trị hữu hình ............................ 57
4.2.3.2 Giải pháp về cấp độ thứ hai: Những giá trị được tuyên bố ................. 64
4.2.3.3 Giải pháp về cấp độ thứ ba: Các giá trị ngầm định ............................. 66
4.3 Tính khả thi của giải pháp ..................................................................... 70
4.4 Kiến nghị............................................................................................... 71
4.4.1
Đối với nhà nước............................................................................... 71
4.4.2
Đối với Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè ...................................... 72
Tóm tắt chương 4 ........................................................................................... 73
Chương 5: KẾT LUẬN, HẠN CHẾ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO
...................................................................................................................... 74
5.1 Kết luận ................................................................................................. 74
5.2 Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ................................................. 75
TÀI LIỆU THAM KHẢO
CÁC DANH MỤC PHỤ LỤC
xiv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
TT
Từ viết tắt
Nội dung
1
CBCNV
Cán bộ công nhân viên
2
CPCN
Cổ phần Cấp nước
3
P.TCHC
Phòng Tổ chức hoành chính
4
VHDN
Văn hóa doanh nghiệp
5
VHKD
Văn hóa kinh doanh
xv
DANH MỤC CÁC BẢNG
TT
Bảng
Tên bảng
Trang
1
Bảng 3.1
Kết quả hoạt động kinh doanh từ năm 2010 đến 2014
28
2
Bảng 3.2
3
Bảng 3.3
Kết quả khảo sát của CB.CNV về 3 cấp độ VHDN tại
Công ty CPCN Nhà Bè
Kết quả khảo sát của khách hàng về 3 cấp độ VHDN
tại Công ty CPCN Nhà Bè
33
34
xvi
DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ
TT
Hình
Tên hình
Trang
1
Hình 3.1
Sơ đồ tổ chức công ty
26
2
Hình 3.2
Biểu đồ cơ cấu lao động theo thời gian
27
3
Hình 3.3
Biểu đồ cơ cấu lao động theo trình độ chuyên môn
28
4
Hình 3.4
Sơ đồ quy trình nghiên cứu
29
5
Hình 3.5
Biểu tượng logo công ty
39
1
Chương 1: MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài:
Sự hội nhập kinh tế toàn cầu trong những năm gần đây đã mang lại cho
các doanh nghiệp trong nước nhiều cơ hội nhưng cũng lắm thách thức. Phần
lớn các doanh nghiệp chưa tạo được bản sắc kinh doanh riêng cho mình. Để
đứng vững các doanh nghiệp cần phải làm thế nào để hội nhập một cách vững
chắc, hòa nhập nhưng không hòa tan, đổ vỡ…
Văn hoá doanh nghiệp đã và đang ngày càng có vai trò quan trọng trong
việc nâng cao vị thế và thương hiệu của doanh nghiệp trên thương trường. Xây
dựng một thương hiệu, một hình ảnh, một bản sắc riêng, đó chính là nét văn
hóa của doanh nghiệp.Vậy làm thế nào để doanh nghiệp trở thành nơi tập hợp,
phát huy mọi nguồn lực con người, làm gia tăng nhiều lần giá trị của từng
nguồn lực con người đơn lẻ, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh
nghiệp. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải xây dựng và duy trì một nề nếp
văn hóa đặc thù phát huy được năng lực và thúc đẩy sự đóng góp của tất cả mọi
người vào việc đạt được mục tiêu chung của tổ chức - đó là Văn hóa doanh
nghiệp (VHDN). Văn hóa doanh nghiệp ngày càng được sử dụng phổ biến, nó
được xem như là một “thực thể sống” của doanh nghiệp, là tài sản của doanh
nghiệp giúp gắn kết các thành viên, giảm xung đột, gắn kết tinh thần làm việc
giữa các cá nhân trong một tổ chức, tạo động lực làm việc để nhân viên có thể
cống hiến hết mình cho doanh nghiệp. Mặc khác nó còn điều phối kiểm soát và
giúp doanh nghiệp ổn định, từng bước phát triển và tạo thế cạnh tranh vững
chắc.
Chính vì thế một doanh nghiệp, một chủ thể kinh doanh nào đó muốn
tồn tại và phát triển không còn vì mục đích lợi nhuận mà còn cần phải có thêm
yếu tố văn hóa gắn vào với mục đích kinh doanh đó. Các doanh nghiệp không
chỉ cạnh tranh bằng vốn và kỹ thuật, xu hướng toàn cầu hóa, buộc các doanh
nghiệp phải liên tục tìm tòi những cái mới, sáng tạo và thay đổi cho phù hợp
với thực tế. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải xây dựng và duy trì nét văn
hóa đặc thù, tất cả mọi người phải đóng góp vào mục tiêu chung của tổ chức.
Chính vì lẽ đó các doanh nghiệp Việt Nam phải xây dựng cho mình một nét
2
văn hóa doanh nghiệp độc đáo riêng. Bản sắc văn hóa doanh nghiệp là tiêu chí
hàng đầu đánh giá doanh nghiệp, góp phần lớn vào sự thành công hay thất bại
của một doanh nghiệp. Hay nói cách khác văn hóa doanh nghiệp chính là
nguồn lực nội sinh tạo nên sự phát triển bền vững của một doanh nghiệp nếu
biết khai thác, vận dụng các giá trị văn hóa cốt lõi vào hoạt động của mình.
Nhưng thực tế nhìn chung cho thấy VHDN ở nước ta còn nhiều hạn chế. Đặc
biệt là các doanh nghiệp nhà nước và các doanh nghiệp kinh doanh những
ngành nghề mang thế độc quyền như điện, nước…chưa có quan niệm đúng đắn
về cạnh tranh và hợp tác, vẫn còn ảnh hưởng của tư tưởng nền kinh tế bao cấp
nên phần nào ảnh hưởng đến hiệu quả công việc, cản trở quá trình hội nhập.
Theo tinh thần của Nghị quyết Trung ương 9 khóa XI “Văn hoá là nền tảng
tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước. Văn
hoá phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội”. Do vậy, phải làm
cho văn hoá thấm sâu vào mọi hoạt động của phát triển, nhất là trong hoạt động
kinh doanh mà đặc biệt là văn hóa tổ chức trong công sở.
Mọi vật chất có thể mất đi, cái còn đọng lại chính là văn hóa, việc xây
dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp là việc làm cần thiết đối với tất cả các
doanh nghiệp. Văn hoá danh nghiệp có vị trí và vai trò rất quan trọng trong sự
phát triển của mỗi doanh nghiệp, bởi bất kỳ một doanh nghiệp nào nếu thiếu đi
yếu tố văn hoá thì doanh nghiệp đó khó có thể đứng vững và tồn tại lâu bền
được. Trong khuynh hướng xã hội ngày nay thì các nguồn lực của một doanh
nghiệp là con người mà văn hoá doanh nghiệp là cái liên kết và nhân lên nhiều
lần các giá trị của từng nguồn lực riêng lẻ. Do vậy, có thể khẳng định văn hoá
doanh nghiệp là tài sản vô hình của mỗi doanh nghiệp. Cùng với sự phát triển
của nền kinh tế thị trường thì việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp là một việc
làm hết sức cần thiết nhưng cũng không ít khó khăn.
Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè tiền thân là một đơn vị doanh nghiệp
Nhà nước đã được cổ phần hóa với 53.44% vốn Nhà nước với chức năng cung
cấp nước sạch, một loại hàng hóa độc quyền, đã trãi qua hơn mười ba năm xây
dựng và phát triển, bản thân VHDN trong Công ty CPCN Nhà Bè đã có, tuy
nhiên vì nhiều lý do mà những nét văn hóa đó không được biểu hiện một cách
3
rõ nét và có hệ thống, vẫn còn mang nặng dáng vấp của một doanh nghiệp Nhà
nước nên bộc lộ nhiều điều bất cập, chưa khai thác hết lợi thế đặc thù của đơn
vị. Chính vì vậy nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện các cấp độ Văn hóa doanh
nghiệp Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè” là hết sức cần thiết có ý nghĩa cả
về lý luận và thực tiễn với mong muốn sẽ vận dụng được sức mạnh của VHDN
nhằm tạo cho CB.CNV có sự thống nhất về nhận thức vấn đề, đánh giá, lựa
chọn, định hướng hành động và gắn kết mọi thành viên trong một khối, liên kết
thân thiết với khách hàng, đối tác, tạo một nguồn nội sinh góp phần nâng cao
hiệu quả kinh doanh phát triển doanh nghiệp cũng như ngày càng nâng cao chất
lượng dịch vụ.
1.2 Mục tiêu nghiên cứu:
1.2.1 Mục tiêu tổng quát:
Trên cơ sở phân tích thực trạng tại công ty Công ty CPCN Nhà Bè từ
đó xây dựng các giải pháp hoàn thiện các cấp độ văn hóa doanh nghiệp nhằm
định hướng cho việc duy trì và phát triển văn hóa doanh nghiệp.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể:
Trên cơ sở mục tiêu tổng quát, các mục tiêu cụ thể của luận văn này
nghiên cứu như sau:
Phân tích đánh giá thực trạng VHDN tại Công ty CPCN Nhà Bè đang
triển khai theo ba cấp bậc để tìm ra những hạn chế mà Công ty đang mắc phải.
Đề xuất các giải pháp hoàn thiện các cấp độ VHDN nhằm khắc phục
những hạn chế đã nêu trên.
1.2.3 Câu hỏi nghiên cứu:
Căn cứ vào mục tiêu nghiên cứu, đề tài cần giải quyết các câu hỏi
như:
-
Tầm quan trọng của VHDN tại Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè ?
-
Thực trạng VHDN tại Công ty CPCN Nhà Bè hiện nay ra sao?
-
Cần những giải pháp gì để hoàn thiện các cấp độ văn hóa doanh
nghiệp tại Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè ?
4
1.3 Đối tượng nghiên cứu
-
Đối tượng nghiên cứu: Tác giả nghiên cứu đối tượng giới hạn trong 3 cấp
độ của Văn hóa doanh nghiệp của Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè.
-
Đối tượng khảo sát:
Ban lãnh đạo, Trưởng Phó Phòng, Ban, Đội, Cán bộ nhân viên –
người lao động của Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè.
Khách hàng.
1.4 Phạm vi nghiên cứu
-
Phạm vi không gian: Nghiên cứu hoạt động tại Công ty Cổ phần Cấp
nước Nhà Bè.
-
Phạm vi thời gian:
Số liệu thứ cấp sử dụng các dữ liệu từ 2011->2014 để phân tích
Số liệu sơ cấp: thu thập dữ liệu sơ cấp từ tháng 4/2015 đến tháng
9/2015 thông qua bảng câu hỏi khảo sát tại Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè.
-
Phạm vi nội dung: Vì văn hóa doanh nghiệp là một phạm trù rộng và bao
quát nên tác giả chỉ nghiên cứu đối tượng giới hạn trong 3 cấp độ văn hóa
doanh nghiệp của Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè. Không đề cập các lĩnh
vực khác.
-
Phạm vi ứng dụng: Đề tài áp dụng tại công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè
và sử dụng đến năm 2020
1.5 Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính
Các phương pháp nghiên cứu chủ yếu để vận dụng trong nghiên cứu đề
tài đó là: Phân tích tổng hợp, thống kê mô tả, so sánh, khảo sát khách hàng và
cán bộ công nhân viên trong Công ty CPCN Nhà Bè, phương pháp chuyên gia
để phân tích thực trạng VHDN tại Công ty CPCN Nhà Bè, cụ thể như sau:
- Phương pháp phân tích tổng hợp: Từ các số liệu của các báo cáo, từ
kết quả khảo sát thực tế để phản ánh thực trạng VHDN tại Công ty CPCN Nhà
Bè.
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia: Tổng hợp ý kiến của lãnh đạo
5
đơn vị, các Trưởng Phó Phòng, Ban, Đội, Xí nghiệp, để làm căn cứ hoàn thiện
và định hướng phát triển VHDN tại Công ty CPCN Nhà Bè.
- Phương pháp khảo sát thực tiễn tại Công ty CPCN Nhà Bè: Khảo sát
thực tế về ba cấp độ VHDN.
- Phương pháp suy luận logic: Kết quả phân tích và các thông tin tổng
hợp, đánh giá nhằm đề ra các giải pháp thích hợp hoàn thiện và phát triển văn
hóa doanh nghiệp.
Kết quả phân tích, đánh giá sẽ xác định được mức độ cảm nhận, sự hiểu
biết của lãnh đạo, cán bộ công nhân viên và khách hàng về văn hoá doanh
nghiệp, về thực trạng văn hoá doanh nghiệp tại công ty, từ đó đề ra những giải
pháp hoàn thiện và phát triển văn hoá doanh nghiệp tại công ty Cổ phần Cấp
nước Nhà Bè.
1.6 Những đóng góp của đề tài
Đề tài nghiên cứu có những đóng góp giúp cho nhà quản lý có góc nhìn
toàn diện về văn hóa doanh nghiệp trong thời điểm hiện nay nhằm đáp ứng yêu
cầu phát triển Công ty nói riêng và phát triển doanh nghiệp mang tính chất Nhà
nước nói chung. Đề tài này sẽ giúp cho Công ty CPCN Nhà Bè hoàn thiện
những mặt còn hạn chế về cấu trúc hữu hình, những giá trị tuyên bố, những giá
trị ngầm định. Đồng thời qua đó sẽ góp phần nâng cao năng lực hoạt động, tạo
dựng một hình ảnh và một thương hiệu có uy tín trên thị trường, góp phần vào
sự phát triển bền vững.
1.7 Tình hình nghiên cứu trước đó
Trong quá trình xây dựng đề cương luận văn, tác giả đã tìm kiếm các tài
liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu. Trong đó, tác giả tham khảo các công
trình nghiên cứu, bài viết tiêu biểu sau :
Theo Đỗ Thị Thanh Tâm (2006). “Xây dựng văn hóa doanh nghiệp các
doanh nghiệp Việt Nam trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế”. Luận văn thạc
sĩ Kinh Tế chuyên ngành Quản trị kinh doanh trường Đại Học Kinh Tế
TP.HCM.Công trình nghiên cứu cho thấy tình hình phát triển của doanh nghiệp
Việt Nam và đánh giá được thực trạng văn hóa doanh nghiệp của doanh nghiệp
6
Việt Nam tại thời điểm nghiên cứu từ đó xây dựng văn hóa doanh nghiệp cho
các doanh nghiệp Việt Nam trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế.
Theo Đỗ Hoàng Đạo, (2011): “Văn hóa doanh nghiệp của công ty cổ
phần khách sạn du lịch Tháng Mười – thực trạng và giải pháp“. Luận văn
Thạc sỹ, trường Đại học Kinh tế Tp Hồ Chí Minh. Đánh giá thực trạng văn hóa
doanh nghiệp thông qua việc phân tích ưu điểm và khuyết điểm bằng bảng câu
hỏi khảo sát, qua kết quả phân tích tổng hợp đánh giá đề ra các giải pháp hoàn
thiện văn hóa doanh nghiệp tại công ty cổ phần du lịch Tháng Mười theo
phương hướng từng cấp độ của văn hóa doanh nghiệp.
Theo Ngô Thành Thía (2015). “Hoàn thiện các cấp độ văn hóa doanh
nghiệp tại Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Công Trình Công
Cộng Vĩnh Long”. Luận văn thạc sỹ Kinh Tế chuyên ngành Quản trị Kinh
doanh trường Đại Học Kinh Tế TP.HCM. Luận văn nghiên cứu đã đánh giá
được thực trạng của Công ty TNHH MTV Công trình Công cộng Vĩnh Long từ
đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện Văn hóa doanh nghiệp của công ty nhằm
đáp ứng chiến lượt phát triển, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động một cách
bền vững.
Theo Nguyễn Văn Hiếu (2015). “ Văn hoá doanh nghiệp với hiệu quả
hoạt động tại công ty dịch vụ công ích Cần Giờ”. Luận văn thạc sỹ chuyên
ngành Quản trị Kinh doanh trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng”. Luận văn
nghiên cứu đánh giá độ ảnh hưởng của văn hóa thương hiệu, văn hóa tổ chức,
văn hóa doanh nhân, văn hóa giao tiếp, văn hóa kinh doanh đến năng suất và
hiệu quả hoạt động tại công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích Huyện Cần Giờ
từ đó đề xuất giải pháp nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động tại
Công ty TNHH MTV Dich vụ công ích Huyện Cần Giờ.
Qua quá trình tác giả tham khảo các công trình nghiên cứu của các luận
văn trên, các bài viết đã đưa ra các khái niệm về văn hóa doanh nghiệp, vai trò,
mô hình và các cấp độ của văn hóa doanh nghiệp, định hướng xây dựng, phát
triển và hoàn thiện văn hóa doanh nghiệp. Mặc dù vậy, mọi đề tài có cách thức
nhận định, định hướng, xây dựng, hoàn thiện văn hóa doanh nghiệp khác nhau
nhằm phát triển, giữ vững vị thế của doanh nghiệp mình. Nhưng chưa có đề tài
7
nào nghiên cứu về hoàn thiện các cấp độ văn hóa doanh nghiệp Công ty Cổ
phần Cấp nước Nhà Bè. Vì vậy tác giả chọn đề tài này trên cơ sở kế thừa các đề
tài trước đó để hoàn thiện văn hóa doanh nghiệp riêng cho Công ty Cổ phần
Cấp nước Nhà Bè.
1.8 Cấu trúc luận văn
Cấu trúc của luận văn gồm 5 chương như sau:
Chương 1: Mở đầu
Chương 2: Cơ sở lý luận về VHDN
Chương 3: Phân tích thực trạng VHDN của Công ty CPCN Nhà Bè
Chương 4: Giải pháp hoàn thiện các cấp độ VHDN tại Công ty CPCN
Nhà Bè
Chương 5: Kết luận
Tóm tắt chương 1
Trong chương này tác giả đã nêu lên lý do chọn đề tài, sự cấp thiết của
đề tài, mục tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu, phương
pháp nghiên cứu, đóng góp mới của đề tài “Hoàn thiện các cấp độ Văn hoá
doanh nghiệp tại Công ty Cổ phần Cấp nước Nhà Bè”cũng như đóng góp mới
của luận văn và cấu trúc toàn luận văn.
8
Chương 2: TỔNG QUAN CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VĂN HÓA DOANH
NGHIỆP
2.1 Khái niệm về văn hóa doanh nghiệp
2.1.1 Khái niệm về văn hóa
Ở phương Tây, văn hoá-culture (trong tiếng Anh, Pháp) hay kultur (tiếng
Đức)… đều xuất xứ từ chữ Latinh cultus có nghĩa là khai hoang, trồng trọt,
trông nom cây lương thực; nói ngắn gọn là sự vun trồng. Sau đó từ cultus được
mở rộng nghĩa, dùng trong lĩnh vực xã hội chỉ sự vun trồng, giáo dục, đào tạo
và phát triển mọi khả năng của con người. Ở phương Đông, trong tiếng Hán cổ,
từ văn hoá bao hàm ý nghĩa: văn là vẻ đẹp của nhân tính, cái đẹp của tri thức,
trí tuệ con người có thể đạt được bằng sự tu dưỡng của bản thân và cách thức
cai trị đúng đắn của nhà cầm quyền. Còn chữ hoá trong văn hoá là việc đem cái
văn (cái đẹp, cái tốt, cái đúng) để cảm hoá, giáo dục và hiện thực hoá trong
thực tiễn đời sống. Vậy văn hoá chính là nhân hoá hay nhân văn hoá. Đường
lối văn trị hay đức trị của Khổng Tử là từ quan điểm cơ bản này về văn hóa
(văn hóa là văn trị giáo hoá, là giáo dục, cảm hoá bằng điển chương, lễ nhạc,
không dùng hình phạt tàn bạo và sự cưỡng bức). Văn hoá trong từ nguyên của
cả Phương Đông và Phương Tây đều có một nghĩa chung căn bản là sự giáo
hoá, vun trồng nhân cách con người (bao gồm cá nhân, cộng đồng và xã hội
loài người), cũng có nghĩa là làm cho con người và cuộc sống trở nên tốt đẹp
hơn. ( Theo Đỗ Minh Cương, Văn hóa kinh doanh và triết lý kinh doanh,
Nxb Chính Trị Quốc Gia, trang 18).
Theo E.BTayLor: “VH là một tổng thể phức tạp bao gồm các kiến thức,
tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, luật lệ, phong tục, và tất cả những thói quen.
Khả năng mà con người đạt được với tư cách là thành viên của một xã hội”
Theo UNESCO: “Văn hóa là một phức thể, tổng thể các đặc trưng, diện
mạo về tinh thần, vật chất, tri thức, linh cảm … khắc họa nên bản sắc của một
cộng đồng gia đình, xóm làng, quốc gia, xã hội ... Văn hóa không chỉ bao gồm
nghệ thuật, văn chương mà cả những lối sống, những quyền cơ bản của con
người, những hệ giá trị, những truyền thống, tín ngưỡng …”(Văn hóa doanh
nghiệp, Đỗ Thị Phi Hoài, 2009, trang 7)
9
Theo Hồ Chí Minh: “Văn hóa là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh
thần do con người tạo ra trong cuộc sống của mình, trong mối quan hệ với con
người, tự nhiên, và xã hội”.
Theo GS. Trần Ngọc Thêm: “ Văn hóa là tổng thể các quy ước xã hội
được xem là có giá trị và hiệu quả nhất được sáng tạo ra bởi một cộng đồng
người trong quá trình tương tác với tự nhiên và với nhau”. (Đề cương bài giảng
văn hóa doanh nghiệp , TS. Phan Đình Quyền)
Theo E.Herriot: “Văn hóa là cái còn lại sau khi người ta đã quên đi tất cả,
là cái vẫn còn thiếu sau khi người ta đã học tất cả” (Văn hóa doanh nghiệp, Đỗ
Thị Phi Hoài, 2009, trang 7)
Khái niệm văn hóa rất rộng, những giá trị vật chất và tinh thần được sử
dụng làm nền tảng định hướng lối sống, tâm hồn và hành động của con người
để vươn tới cái đúng, cái đẹp trong mối quan hệ của người và với tự nhiên, môi
trường xã hội.
Như vậy, Nói đến văn hóa là nói đến con người, nói tới những đặc trưng
riêng chỉ có ở loài người, nói tới việc phát huy những năng lực và bản chất của
con người nhằm hoàn thiện con người. Cho nên văn hóa có mặt trong tất cả các
hoạt động của con người, từ những cách giao tiếp ứng xử cho đến những hoạt
động kinh tế. Hoạt động văn hóa là hoạt động sản xuất ra các giá trị vật chất và
tinh thần, nhằm giáo dục con người khát vọng hướng tới chân - thiện - mỹ và
khả năng sáng tạo nó trong đời sống.
2.1.2 Các đặc trưng cơ bản của văn hóa
2.1.2.1 Tính hệ thống của văn hóa
Khái niệm mọi sự vật xung quanh ta tự thân đều là những hệ
thống. Tuy nhiên, văn hoá như một hệ thống nhưng lại quá phức tạp, đến mức
tính hoàn chỉnh của nó thường bị che lấp bởi các nhân tố bộ phận.
Do vậy, sự cần thiết tính hệ thống của văn hóa, cần xem xét mọi
giá trị văn hóa trong mối quan hệ mật thiết với nhau. Tính hoàn chỉnh cho phép
phân biệt một nền văn hoá hoàn chỉnh với một tập hợp rời rạc các giá trị văn
hoá.
2.1.2.2 Tính giá trị của văn hóa