TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Chương VII
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VĂN HÓA,
ĐẠO ĐỨC VÀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI
I-Những quan điểm cơ bản của hồ chí minh
về văn hóa
Thành viên
Nguyễn Thanh Hoàng
Trần Thanh Phong
Nguyễn Văn Tuân
Vương Quốc Tuấn
Bùi Văn Cường
1. ĐỊNH NGHĨA VỀ VĂN HÓA VÀ QUAN ĐIỂM VỀ XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA MỚI
a. Định nghĩa về văn hóa
Văn hóa là tổng thể nói chungVăn
những
trị vật hoạt động của con người nhằm
hóagiá
là những
Văn hóa là tri thức, kiến thức Văn
khoahóa
họclà(nói
khái
trình
độ cao trong sinh hoạt xã hội,
chất và tinh thần do con ngườithỏa
sángmãng
tạo ra
trong
nhu
cầu đời sống tinh thần (nói tổng
quát)
quá trình lịch sử.
1
biểu hiện của văn minh
quát)
2
3
4
1. ĐỊNH NGHĨA VỀ VĂN HÓA VÀ QUAN ĐIỂM VỀ XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA MỚI
a. Định nghĩa về văn hóa
Văn hóa là tất cả những giá trị vật thể do con người sáng tạo ra trên nền của thế giới
tự nhiên.
1. ĐỊNH NGHĨA VỀ VĂN HÓA VÀ QUAN ĐIỂM VỀ XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA MỚI
a. Định nghĩa về văn hóa
Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo và
phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn
học, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hằng ngày về mặc ăn, ở, và các
phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn
hóa. Văn hóa là sự tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu
hiện của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích ứng với những nhu cầu
đời sống và đòi hỏi của sự sinh tồn” – Trích Hồ Chí Minh toàn tập.
1. ĐỊNH NGHĨA VỀ VĂN HÓA VÀ QUAN ĐIỂM VỀ XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA MỚI
a. Định nghĩa về văn hóa
Giá trị vật chất
Giá trị tinh thần
1. ĐỊNH NGHĨA VỀ VĂN HÓA VÀ QUAN ĐIỂM VỀ XÂY DỰNG NỀN VĂN HÓA MỚI
b. Quan điểm về xây dựng nền văn hóa mới.
V
Ă
N
H
Xây dựng kinh tế
O
Á
Xây dựng chính trị
Xây dựng xã hội
Xây dựng luân lý
Xây dựng tâm lý
2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa.
a. Vị trí và vai trò của văn hóa trong đời sống
xã hội
Văn hóa là đời sống tinh thần của xã hội thuộc kiến
Văn hóa không thể đứng ngoài mà phải ở trong
kinh tế và chính trị, phải phục vụ nhiệm vụ chính trị
trúc thượng tầng
và thúc đẩy sự phát triển của kinh tế
2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa.
CHÍNH TRỊ
VĂN HÓA
CHÍNH TRỊ
VĂN HÓA
Kinh tế
XÃ HỘI
Chính trị, xã hội có được giải phóng thì văn hóa mới được giải phóng. Chính trị
xã hội mở đường cho văn hóa phát triển.
XÃ HỘI
2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa.
Chú trọng xây dựng kinh tế, cơ sở hạ tầng để có điều kiện xây dựng và
phát triển văn hóa
VĂN HÓA
Kinh tế phải đi trước một bước vì “có thực mới vực được đạo”
Kinh tế
2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa.
Văn hóa phải tham gia thực hiện những
nhiệm vụ chính trị, thúc đẩy xây dựng và
phát triển kinh tế, đồng thời kinh tế, chính
trị phải có tính văn hóa.
B. Quan điểm về tính chất của nên văn hóa
Cái riêng biệt, cột cách riêng của dân tộc, bản
Tính dân tộc
sắc riêng của văn hóa việt nam
Hội nhập với văn hóa thế giới, tiếp thi những
Tính khoa học
tinh hoa, đấu tranh chống lại những gì trái lại
khoa học, mê tín dị đoan
Văn hóa phục vụ nhân dân và do nhân dân xây
Tính đại chúng
dựng nên.
C. Quan điểm về chức năng của văn hóa
Một là, bồi dưỡng tư tưởng đúng đắn và những tình cảm cao đẹp
Sai lầm
Đúng đắn
Cao đẹp
Thấp hèn
Tình cảm lớn, theo HCM là lòng yêu
Lý tưởng tự chủ, độc lập, tự chủ; phải
làm thế nào cho ai cũng “có tinh thần vì
nước quên mình, vì lợi ích chung và quên
lợi ích riêng”
nước, thương dân, thương yêu con người;
yêu tính trung thực, chân thành, thủy
chung, ghét những thói hư, tật xấ, sự sa
đọa...
C. Quan điểm về chức năng của văn hóa
Hai là, mở rộng hiểu biết, nâng cao dân trí
Ba là, bồi dưỡng những phẩm chất, phong cách và lối sống tốt đẹp, lành mạnh; hướng con người đến chân,
thiện, mỹ để hoàn thiện bản thân.
Phẩm chất
Phong cách
Đạo đức
Lối sống
Thói quen
Phong tục tập quán
Làm thế nào cho văn hóa thấm sâu vào tâm lý quốc dân, nghĩa là văn hóa phải sửa đổi được những tham nhũng, lười biếng,
phù phiếm, xa xỉ; văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi
3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính văn hóa
Văn hóa giáo dục
Nền giáo dục phong kiến
•
•
•
•
•
Tầm chương
Kinh viện
Xa rời thực tế
Bất bình đẳng
Trọng nam khinh nữ
Nền giáo dục thực dân
•
•
•
•
Ngu dân
Đồi bại
Xảo trá
Nguy hiểm hơn cả sự dốt nát
3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính văn hóa
Văn hóa giáo dục
Mục tiêu của văn hóa giáo dục là thực hiện cả 3 chức năng của văn hóa thông qua việc
dạy và học
Nội dung của giáo dục phải phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Phải toàn diện, bao
gồm cả văn hóa, chính trị, khoa học – kĩ thuật
Phương châm học đi đôi với hành, phương pháp giáo dục phải phù hợp với mục tiêu
giáo dục
Về đội ngũ giáo viên phải được quan tâm xây dựng, bồi dưỡng được đội ngũ giáo viên
có đạo đức cách mạng, yêu nghề.
3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính văn hóa
Văn hóa văn nghệ
Văn hóa – văn nghệ là một mặt trận, nghệ sĩ là
chiến sĩ, tác phẩm văn nghệ là vũ khí sắc bén
trong đấu tranh cách mạng
Văn nghệ phải gắn với thực tiễn đời sống của
Phải có những tác phẩm văn nghệ xứng đáng
nhân dân
với thời đại mới của đất nước và dân tộc
3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính văn hóa
Văn hóa đời sống.
Đạo đức mới
Lối sống mới
Nếp sống mới
ĐẠO ĐỨC MỚI
“Nếu không giữ được Cần, Kiệm, Liêm, Chính thì dễ trở nên hủ bại, biến thành sâu mọt của dân”
“Nêu cao và thực hành Cần, Kiệm, Liêm, Chính tức là nhen lửa cho đời sống mới”
LỐI SỐNG MỚI
Hồ Chí Minh yêu cầu phải sửa đổi “cách ăn cách mặc, cách ở, cách đi lại”
Phong cách sống
Phong cách làm việc
Phải khiêm tốn, giản dị, chừng mực,
Phải sửa sao cho có tác phong quần
ngăn nắp, vệ sinh, yêu lao động, quý
chúng, tác phong tập thể - dân chủ,
trọng thời gian, ít lòng ham muốn về
tác phong khoa học.
vật chất, chức quyền, danh lợi.
NẾP SỐNG MỚI
ì
u Th
ấ
X
Mà
Cũ
Bỏ
Thì
y
a
Mà H
Mới
àm.
L
i
ả
h
P
Quá trình xây dựng lối sống mới làm cho nó dần dần trở thành thói quen ở mỗi người, thành phong tục tập
quán của cả cộng đồng trong phạm vi địa phương hay cả nước
g Xấu
n
ô
h
àK
Cũ M
Hợ p
o
h
C
ổi
Sửa Đ
ì
h
T
Lý
Cũ
M
àT
ốt T
hì P
hát
Tri
ển
Cảm ơn cô và các bạn lắng nghe !