Tải bản đầy đủ (.doc) (33 trang)

Bài dự thi KTLM "Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt"

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.71 MB, 33 trang )

Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
BÀI DỰ THI
VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN
DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC
Môn: NGỮ VĂN - Lớp 7
- Sở Giáo dục và Đào tạo Bắc Giang
- Phòng Giáo Dục và Đào tạo Lục Nam
- Trường Trung học cơ sở Phương Sơn
- Địa chỉ: xã Phương Sơn - huyện Lục Nam
- Điện thoại : 02403885198
- Email:
- Thông tin về nhóm học sinh:
1. Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp 7A
2. Trịnh Thị Hồng Ngọc

- Lớp 7A

................................................................................................................................ 1
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

BÀI DỰ THI
“VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN”
1.Tình huống cần giải quyết:
Tên tình huống: “Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt”.


Trong xu thế hội nhập hiện nay, cùng với sự phát triển của nhiều lĩnh vực
đời sống, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ và Internet,
tiếng Việt cũng có nhiều thay đổi. Hiện tượng từ “lạ” xuất hiện ngày càng nhiều.
Đặc biệt là ở giới trẻ hiện nay, họ đã tạo cho mình một thứ ngôn ngữ gọi là “ ngôn
ngữ @”.
Nhận xét về hiện tượng này có người cho rằng đó là sự “sáng tạo” làm giàu
thêm vốn ngôn ngữ, là hiện tượng bình thường, “dễ thương” và không nên từ chối.
Em có suy nghĩ như thế nào về hiện tượng trên ?
2. Mục tiêu giải quyết tình huống:
- Hiểu được tầm quan trọng của việc bảo vệ và giữ gìn sự trong sáng của Tiếng
Việt.
- Nâng cao ý thức rèn luyện bảo vệ sự trong sáng của ngôn ngữ dân tộc mình.
-Biết trân trọng, yêu quý và tự hào về ngôn ngữ dân tộc mình.
- Tích cực tuyên truyền, tham gia các hoạt động ngoại khóa, hoạt động tập thể
với chủ đề “Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt”.
3. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc giải quyết tình huống:
Vận dụng kiến thức liên môn:
+ Môn Ngữ văn: Tích hợp với tập làm văn nghị luận lớp 7, văn bản “ Sự giàu đẹp
của tiếng Việt” (lớp 7) văn bản “ Buổi học cuối cùng” ( lớp 6), bài “ Từ mượn”
(lớp 6), bài “ Chuẩn mực sử dụng từ ” (lớp 7).
................................................................................................................................ 2
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
+ Môn Lịch sử: Thời kì Bắc thuộc, Pháp thuộc.
+ Môn GDCD: Biết ơn (lớp 6), kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân
tộc (lớp 9).
+ Môn Tin học : Ứng dụng CNTT.

4. Giải pháp giải quyết tình huống:
Vận dụng các kiến thức liên môn trong nhà trường cùng việc quan sát từ
thực tế đời sống để thấy rõ việc sử dụng Tiếng Việt hiện nay của người Việt nam,
nhất là thế hệ trẻ như chúng em.
Ngoài ra chúng em còn ứng dụng CNTT được thể hiện qua việc sử dụng
nguồn tài liệu trên các trang web. Bởi ngôn ngữ @ là loài hình ngôn ngữ mới, các
thông tin về ngôn ngữ @ được thu thập từ internet cụ thể là các trang mạng xã hội,
blog, diễn đàn và tin nhắn điện thoại.
5. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống:
Viết các ý chính -> Tìm hiểu -> Trao đổi -> Viết thành bài văn.
Có thể nói rằng ngôn ngữ (tiếng nói) của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc là một
thứ tài sản vô cùng quý giá. Ngôn ngữ không chỉ là phương tiện quan trọng trong
các hoạt động giao tiếp của con người và xã hội mà đối với mỗi dân tộc, ngôn ngữ
còn được ví như một thứ “căn cước” của nền văn hóa. Chính vì thế mà sống cách
ta gần nửa thế kỷ, ông chủ bút báo Nam Phong khi diễn thuyết về Nguyễn Du và
Truyện Kiều đã từng khẳng định “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn. Tiếng ta còn,
nước ta còn”. Chính vì lẽ đó mà giữ gìn, bảo vệ ngôn ngữ dân tộc là một việc làm
cần thiết và thường trực của mỗi con người, mỗi quốc gia.
Trước hết ta phải thấy được giá trị của ngôn ngữ dân tộc mình. Nhắc đến vẻ
đẹp của tiếng Việt, là người con đất Việt, chắc không ai không biết vẻ đẹp mộc
mạc, giản dị, trong sáng như chính những con người đất nước hình chữ S vậy.
Tiếng Việt không chỉ đẹp mà còn vô cùng phong phú đa dạng với những vùng
miền đặc trưng, lại có những cách phát âm khác nhau nhau góp phần làm cho hệ
................................................................................................................................ 3
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
thống ngôn ngữ tiếng Việt càng thêm phong phú và thú vị, “phong ba bão táp

không bằng ngữ pháp Việt Nam”... Tiếng Việt đã là một thứ tiếng giàu đẹp và
trong sáng, như nhà văn Đặng Thai Mai đã viết: “Tiếng Việt, một biểu hiện hùng
hồn của sức sống dân tộc. Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một
thứ tiếng hay …” hay như nhận xét của nhà thơ Xuân Diệu: “Sự trong sáng của
ngôn ngữ là kết quả của một cuộc phấn đấu. Trong và sáng dính liền nhau…”.
Ngoài ra không thể không nhắc tới khẳng định của Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng :
“Tiếng Việt của chúng ta rất giàu. Tiếng Việt của chúng ta rất đẹp. Giàu bởi kinh
nghiệm đấu tranh của nhân dân ta lâu đời và phong phú. Đẹp bởi tâm hồn của
người Việt Nam ta rất đẹp. Hai nguồn của cái giàu, cái đẹp ấy là ở chỗ tiếng Việt là
tiếng nói của nhân dân, đầy tình cảm, màu sắc và âm điệu, hồn nhiên, ngộ nghĩnh
và đầy ý nghĩa; đồng thời nó là ngôn ngữ của văn học mà những nhà thơ lớn như
Nguyễn Trãi, Nguyễn Du… và những nhà văn, nhà thơ ngày nay ở miền Bắc và
miền Nam đã nâng lên đến trình độ rất cao về nghệ thuật.”
Nói đến sức mạnh của ngôn ngữ dân tộc ta lại nhớ đến truyện ngắn “ Buổi
học cuối cùng” của An- phông- xơ Đô- đê. Trong truyện, thầy giáo Ha- men đã nói
với học trò của mình : “Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ
vững tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa chốn lao tù”.
Đúng vậy, sức mạnh của Tiếng Việt là chìa khóa giải phóng dân tộc Việt Nam khỏi
ách nô lệ - một sự thật không thể nào chối cãi. Tiếng Việt đã trở thành vũ khí của
dân tộc Việt Nam, thoát khỏi mọi vòng xiềng xích nô lệ để trở thành một quốc gia
độc lập như ngày hôm nay. Không những thế, nó còn làm nên bản sắc Việt Nam,
mà chúng ta hay nói đến một cách tự hào với cụm từ “niềm kiêu hãnh dân tộc”.
Thực tế đã chứng minh qua hàng ngàn năm lịch sử, mặc dù bị 1000 năm
Bắc thuộc c với đủ các thủ đoạn, chúng khiến đất nước ta phải học và viết theo tiếng
Hán, khiến đất nước ta không có một chữ viết riêng tiếp theo là 100 năm thực dân
Pháp đô hộ với những chính sách ngu dân, nhưng dân tộc ta với tinh thần bất khuất
vươn lên tiếng Việt vẫn được hình thành và không ngừng phát triển cho đến tận
bây giờ.
................................................................................................................................ 4
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang



Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
Mỗi quốc gia, mỗi dân tộc trên thế giới phân biệt với nhau là nhờ các yếu
tố: lãnh thổ, chế độ chính trị, văn hóa, dân tộc. Trong đó yếu tố đóng vai trò quan
trọng không kém các yếu tố chủ yếu khác như lãnh thổ hay văn hóa chính là ngôn
ngữ, là tiếng mẹ đẻ. Trong những ngôn ngữ trên thế giới, tiếng Việt có lẽ là thứ
ngôn ngữ phong phú nhất, trong sáng nhất. Tuy nhiên hiện nay vẻ trong sáng ấy
của tiếng Việt đang dần bị đánh mất từng ngày. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh,
Thủ tướng Phạm Văn Đồng luôn chú trọng việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng
Việt và giáo dục nhân dân phải làm cho tiếng nói, chữ viết ngày càng thêm đẹp,
thêm phong phú, hiện đại…Theo dòng cuốn của quá trình hội nhập thế giới, sự
giao thoa văn hóa xã hội đòi hỏi ngôn ngữ phải có những thay đổi để đáp ứng các
nhu cầu giao tiếp mới. Không thể phủ nhận một thực tế rằng, trước sự phát triển
năng động của cuộc sống, tiếng Việt cũng phải mở rộng, phải phát triển vốn từ để
đáp ứng nhu cầu sử dụng. Và bằng nhiều cách như vay mượn yếu tố ngôn ngữ
nước ngoài hay sự sáng tạo từ những yếu tố tiếng Việt đã có, chúng ta đã tạo ra
nhiều từ ngữ mới chuẩn xác, tinh tế làm cho tiếng Việt thêm giàu và đẹp. Ví dụ
như “ngân hàng đề thi”, “toàn cầu hóa”, “tăng trưởng nóng”, “siêu tốc” hay “tuổi
teen”.... Nhưng sự mới lạ không phải bao giờ cũng đồng nghĩa với cái tích cực,
đúng đắn. Sự tăng trưởng “nóng” của tiếng Việt trong thời gian gần đây đang thể
hiện những yếu tố tiêu cực. Tiếng Việt đẹp là vậy phong phú là vậy nhưng một bộ
phận giới trẻ ngày nay đã làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt bằng những thứ
ngôn ngữ teen, bằng cách chèn thêm tiếng Anh vào những câu tiếng Việt như một
thứ mốt để thể hiện sự hiểu biết của mình .Họ- thế hệ tương lai của đất nước lại
đang là "thủ phạm" chính trong việc góp phần "huỷ hoại" sự trong sáng của ngôn
ngữ nước nhà. Thoạt nghe thì có vẻ thật nghịch lý, nhưng dường như đối với giới
trẻ Việt Nam ngày nay, việc viết đúng chính tả tiếng mẹ đẻ của mình dường như là
chuyện không hề đơn giản. Không đơn giản là vì các bạn trẻ ngày ngày tiếp xúc

với thế giới internet cũng như điện thoại di động - nơi mà cách viết cũng như phát
âm tiếng Việt bị bóp méo với hàng trăm, hàng ngàn kiểu.

................................................................................................................................ 5
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
Thoạt đầu là tìm những từ viết tắt, những tiếng nước ngoài thay thế để cho
nhanh, tiết kiệm thời gian trong việc nhắn tin hay tán gẫu, rồi sau đó tìm cách chế
biến ra hàng trăm, hàng ngàn kiểu viết khác mà có lẽ rằng những người không có
“kinh nghiệm” trong việc đọc những ngôn ngữ thế này thì khó mà đoán được ý
nghĩa chính xác của chúng. Rồi như một thói quen, cách sử dụng ngôn ngữ bừa bãi
như vậy dần lan truyền trong cuộc sống hàng ngày và nổi lên như một trào lưu, để
rồi tiếng Việt “hiện đại” ngày một trở nên lộn xộn hơn.

Là học sinh, chúng em cũng không thể không bất ngờ, ngạc nhiên đến băn
khoăn, day dứt khi đọc được những dòng chữ “tiếng Việt” của thế hệ 8x, 9x, 10x
hiện nay như “Pan co koe ko?”, “Pan dag lam j?”, “Pan nâu mam ckua?”. Không
chỉ dừng lại ở việc nhắn tin qua điện thoại cho bạn bè, cho người cùng trang lứa
mà nhiều khi các bạn còn sử dụng kiểu viết ấy để giao tiếp với cả anh chị, bố mẹ,
thầy cô giáo.Thậm chí trong cả những bài kiểm tra văn, chắc hẳn cũng không ít
giáo viên phải đau đầu vì thường xuyên đọc những kiểu viết biến tướng như thế
này.
Thực tế cho thấy, tiếng Việt hiện nay đang dần dần bị sử dụng sai đi về mọi
mặt một cách cố ý. Từng chữ, từng âm, cách viết, cách đọc, chính tả… tất cả đều
bị thay đổi một cách kì lạ mà các bạn trẻ vẫn biện minh theo suy nghĩ của chính
mình là đa dạng hóa tiếng Việt, “dễ thương hóa” hay “teen hóa” tiếng Việt. Điều
................................................................................................................................ 6

Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
này rất dễ để kiểm chứng, hãy thử lướt một vòng vào các diễn đàn (forum), các
trang nhật ký các nhân (blog) hay đơn giản là tán gẫu hàng ngày (Chat) xem.
Trong đó có bao nhiêu phần trăm là tiếng Việt, bao nhiêu phần trăm là tiếng gì đó
(không thể định nghĩa được đó là thứ ngôn ngữ gì, nhiều bạn trẻ gọi là ngôn ngữ
teen, ngôn ngữ 9X).

Nếu không có người dịch liệu có ai đọc được những dòng chữ này???
Vào một diễn đàn của những “9X” nói trên, những khung chữ chat, ta dễ
dàng bắt gặp thứ ngôn ngữ ấy. Chẳng hạn như câu: “Ngài mai chắc tớ không đi dự
tiệc sinh nhật của bạn rôi, bài vở nhiều quá, với lại nhà đi bận việc hết, chỉ còn
mình tớ.”, khi chuyển thành ngôn ngữ 9X đơn giản sẽ là:”Ngaj` maj chak to’ hk dj
party of you uj`, pai` vo~ nhiu` woa’, zj laj nha` busy hjt’ uj`, to’ alone”. Hoặc nếu
thêm những quy tắc thường dùng của ngôn ngữ 9X như viết hoa tùy ý, thay chữ
bằng số, thêm tiếng lóng thì sẽ trở thành: “nG4j` m4j cH4k tO’ hK dJ p4rtY of y0u
Uj`, p4j` v0~ nhIu` vãj, zj l4j nh4` bUsy hjK rUj`j, I’m 4l0n3”. Không chỉ vậy, có
rất nhiều quy tắc của ngôn ngữ 9X . Những biến tướng của tiếng Việt “hiện đại” có
thể kể đến hàng loạt như: viết chữ i thành chữ j, c thành k (vd như kái, kơm),
................................................................................................................................ 7
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
không thay bằng ko hoặc hk, rồi thay bằng ùi, oài, rùi, biết thay bằng pít, pk …,
viết theo kiểu ngôn ngữ nói của địa phương (teo, mài, zìa…), viết theo kiểu nửa

Tây nửa ta (Vd như “Maybe today lớp mình sẽ được off 2 tiết” – Có thể hôm nay
lớp mình sẽ được nghỉ 2 tiết), Việt hóa cách phát âm của từ ngữ nước ngoài (xì tai
– style). Thử đọc vài câu comment ngắn trong một trang facebook của một 9X:
“Seo zị, chiện như zị mà mài cũng bùn là seo hử?” (Sao vậy, chuyện như vậy mà
mày cũng buồn là sao hả?). Hay “Chài ai, hum wa đi zìa trùi mưa lớn wé! Mệt hem
ăn kơm đc lun” (Trời ơi, hôm qua đi về trời mưa lớn quá, mệt không ăn cơm được
luôn).

Những cuộc“trao đổi ngắn” của các bạn trong giờ học

................................................................................................................................ 8
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

Đây là kiểu viết của một số bạn học sinh trường em

................................................................................................................................ 9
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

Một kiểu chữ của thế hệ @

................................................................................................................................ 10
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang



Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
Tiếng Việt đã được viết lại với một kiểu khác
mà chỉ có những thế hệ tuổi 8X hay 9X mới có thể hiểu

Ảnh chụp qua màn hình đoạn chat hội thoại của 2 bạn trẻ

................................................................................................................................ 11
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

Giới tuổi teen thích thú với ngôn ngữ này (Ảnh: Internet)

Ngôn ngữ không thể hiểu nổi của teen ngày nay.
Có những bạn còn tự ý sáng chế ra kiểu ngôn ngữ độc quyền của mình và
rất tự hào về điều đó, rồi dần dần, việc sử dụng ngôn ngữ biến tướng như thế này
................................................................................................................................ 12
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
không chỉ dừng lại ở cuộc sống online, mà còn lan rộng ra cả cuộc sống thực. Nổi
lên như một cách giao tiếp thời thượng được đông đảo bạn trẻ cổ xúy mà chúng ta
có thể bắt gặp hằng ngày từ nhà ra ngõ, từ công sở đến trường học: ''Đi gì mà đầu

lâu thế?'' - ''Ừ, tại đường Hà Đông quá!''; ''Bắc Cạn đi, các ông ơi!''; ''Cả lớp ơi, Lệ
Quyên vào đi chơi thôi!''; ''Em cà-rốt quá chị ạ, biết tay ấy Lê Văn Sỹ thế thì em
phải việc gì phải mở nhiều bia cho hắn Lục Tốn!''; ''Trần Tiến lên đi, không có anh
hùng Núp đâu!'' ''Này, hết bao nhiêu đấy, để còn Campuchia?''; ''Từ đây đến đấy
còn Natasa không mày?''; ''Thôi, tôi Lương Văn Can ông, đừng đến đấy!''; ''Hôm
nay trông hơi nhà vệ sinh đấy!''; ''Lát nữa có đê tiện đi siêu thị, nhớ mua hộ chai
nước mắm nhé!''. “Bố mua đồ chơi hoành tá tràng (hoành tráng) quá!” ; “Bạn A.
trình còi, đạp xe đạp không bằng con đâu mẹ ạ!”.v.v.
Thậm chí những sáng tạo này, còn được các phương tiện truyền thông “tiếp
sức” khi sáng tạo ra những kết hợp kiểu biến danh từ thành tính từ chưa có trong từ
điển: ''một cảm giác rất yomost'', ''một phong cách thật xì-tin''. Bên cạnh đó những
cách diễn đạt đã ăn sâu đến mức là câu “cửa miệng” của không nhỏ bộ phận giới
trẻ: từ “vãi” +… kiểu như: mệt vãi chưởng, buồn ngủ vãi, xinh vãi...Những cụm từ
quen thuộc như “đắng lòng”, “người nông dân biết phải làm sao”, “có một chút…
nhẹ” cũng đã trở nên quen thuộc với cư dân mạng…

“Có một chút buồn nhẹ”, một trong số câu nói quen thuộc với nhiều bạn trẻ Việt.
Có một nghịch lý là nếu như một đứa trẻ từ khi còn bé, khi bắt đầu tập viết,
tập phát âm thì đã được dạy phải viết đúng chính tả, phát âm cho chuẩn, thì khi lớn
lên, các bạn lại cố tình “viết sai” một cách vô ý thức mà lại xem nó như một cách
................................................................................................................................ 13
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
để thể hiện mình để rồi dần dần nó đi vào cuộc sống thật lúc nào không hay biết.
Thật đáng buồn!

Những tin nhắn hàng ngày các bạn trẻ vẫn gửi cho nhau


................................................................................................................................ 14
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

Cuộc trò chuyện qua facebook của các bạn học sinh trường em
Trong thời đại công nghệ thông tin hiện nay, việc các bạn sử dụng các kí
hiệu đơn giản là không sai. Nhưng điều đáng nói, các bạn trẻ đã nhầm lẫn khi biến
nó thành những kí hiệu chung để nói và viết ở mọi lúc, mọi nơi. Có thể nói đây
chính là sự “sáng tạo” tiếng Việt một cách kì quặc, quái dị, khác thường. Nó không
................................................................................................................................ 15
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
chỉ làm cho tiếng Việt mất đi sự trong sáng mà còn là những hành động đi ngược
lại với đạo lí truyền thống, với thuần phong mỹ tục, làm mất đi đặc sắc của văn hóa
dân tộc. Nó chính là yếu tố góp phần không nhỏ tạo nên sự hỗn loạn, “ô nhiễm”
trong đời sống ngôn ngữ.Những biến tướng của tiếng Việt ngày nay quả là đang ở
mức độ báo động, tuy nhiên dường như phần lớn mọi người đều không có thái độ
gì trước vấn nạn đó. Giới trẻ thì hùa theo, bình thản sử dụng kiểu ngôn ngữ này
trong giao tiếp hàng ngày. Người lớn thì im lặng, mặc kệ cho những gì xảy ra xung
quanh như nó vốn là như vậy, một phần phải chăng do họ quá vô tình, hay là họ
nghĩ rằng cũng chẳng thể làm gì được. Thậm chí có trường hợp bố mẹ, ông bà lại
“học” theo ngôn ngữ của con cháu mình với hy vọng sẽ gần hơn với chúng?!
Chính những thái độ này vô hình chung lại càng làm cho tiếng Việt ngày một suy

thoái, lộn xộn hơn.
Việc sử dụng ngôn ngữ “mới lạ” này có vẻ như vô hại nhưng nó đang dần
để lại một hệ quả khó lường. Từ học sinh cấp 1, cấp 2, cấp 3 đến sinh viên đại học,
nhân viên văn phòng đang lạm dụng loại ngôn ngữ này. Họ không những sử dụng
chúng trên mạng mà còn đem chúng ra cuộc sống hằng ngày áp dụng vào mọi tình
huống, mọi lúc, mọi nơi mà không cần biết chúng có thích hợp hay không. Chẳng
hạn như học sinh - sinh viên mang ngôn ngữ này viết vào trong bài thi, bài kiểm tra
khiến cho giáo viên phải đau đầu vì phải ngồi dịch Tiếng Việt. Việc sử dụng ngôn
ngữ này trong một thời gian dài, liên tục, không có sự tự giác và kiểm soát đã hình
thành một thói quen vào trong tiềm thức của mọi người khiến cho họ sử dụng nó
trong vô thức. Chắc hẳn đa số các bạn trẻ hiện nay đều gặp không ít rắc rối với
việc viết sao cho đúng chính tả, đặt câu sao cho đúng ngữ pháp hay sử dụng từ ngữ
như thế nào cho đúng với ngữ nghĩa, phù hợp với hoàn cảnh.
Có cô giáo dạy văn đã buộc phải cho 2 học sinh kiểm tra lại vì hầu như toàn
bài văn “tô điểm” bằng những câu viết “tiếng Việt không ra tiếng việt” Trong bài
viết, cô giáo ấy đã cung cấp một đoạn thế này: “…“Pạn đến chơi nhà” được lập í
bèng cák ngụ í nói hông kó gì típ pạn của NK. Kó lẽ zới một người pạn thân đã lâu
hông gặp, hông thể kó zật chất nào đủ điều kiện để típ đúng một tìn pạn…”(Bạn
................................................................................................................................ 16
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
đến chơi nhà” được lập ý bằng cách ngụ ý nói không có gì tiếp bạn của Nguyễn
Khuyến. Có lẽ đối với một người bạn thân đã lâu không gặp, không thể có vật chất
nào đủ điều kiện để tiếp đúng một tình bạn).
Một thầy giáo dạy văn đã buồn rầu nói: “Nhiều em nói tiếng Việt còn chưa
xong, viết không đúng, thêm ba cái tiếng không giống ai này nữa rồi cứ viết loạn
cả lên. Nhiều khi chấm bài văn mấy em viết với thứ ngôn ngữ pha tạp lung tung

mà tôi đâm lo. Nếu các em cứ dùng kiểu câu chữ ấy mãi thành thói quen thì rất dễ
viết sai tiếng mẹ đẻ”.

Thầy cô giáo cũng không hiểu học sinh nói và viết gì
Chẳng biết học sinh cố tình thể hiện đẳng cấp của mình đối với bạn bè và
thầy cô giáo hay vì thói quen chat đã làm cho học sinh đó viết một cách tự nhiên?
Người ta nói khi mình làm một việc gì đó, luyện tập mãi sẽ thành một thói quen.
Nếu là thói quen tự bộc phát của học sinh đó thì rất nguy! Tiếng Việt của chúng ta
sẽ được các thế hệ sau này làm cho thế nào? tiếng Việt sẽ ra sao ?...Em còn nghĩ
đến một số tình huống khác. Ví dụ như một bạn đi học xa, muốn gởi một mail cho
ba mẹ, anh chị hay họ hàng, nếu sử dụng ngôn ngữ chat thì chẳng lẽ người thân
phải in mail đó ra để nhờ người “có kinh nghiệm” “dịch” à?!!

................................................................................................................................ 17
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

Ngôn ngữ không hiểu nổi của thế hệ 9x
Nếu câu viết mà khó đọc như vậy thì giả sử được sử dụng đế nói, giao tiếp
hàng ngày sao? Ôi có lẽ một người Việt Nam cũng không thể biết được người đang
nói thuộc địa phương nào của nước ta huống hồ chi người nước ngoài!!
Và điều đáng buồn nhất là “ngôn ngữ thời @” này lại được lan truyền rất
nhanh. Sự “tiếp thu,học hỏi” của các chater cũng rất mau. Bắt chước là một hành
động tự nhiên, song nếu bắt chước mà không chọn lọc, sẽ trở thành thói quen khó
điều chỉnh. Vì thế sẽ là nguy cơ rất lớn đe dọa tiếng Việt ta. Viết blog với những
câu như vậy để làm mới, làm riêng, làm phong cách cho blog mình nhưng đừng vì
thế mà lạm dụng nó.

Nhiều người nói không quá, rằng giờ đây, có lẽ, ngay cả người Việt cũng
không hiểu nhau nói gì nữa rồi. Cả thế giới từng ngưỡng mộ Việt Nam là một
................................................................................................................................ 18
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
trong hai nước duy nhất trên thế giới giữ được ngôn ngữ dân tộc sau hơn 2000 năm
bị đô hộ, còn tuổi trẻ Việt Nam lại phá hủy niềm tự hào ấy.
Khi làm biến dạng ngôn ngữ, giới trẻ không còn nhận ra, ngôn ngữ chính là
bản sắc, nét đẹp, là niềm tự hào của mỗi dân tộc. Lâu dần, nếu cách nghĩ còn tiếp
diễn, cách viết còn hiển hiện, tiếng Việt sẽ mai một. Lúc đó, giới trẻ liệu sẽ làm gì?
Có lẽ, kể cả con cháu họ cũng chẳng nhớ được, họ đã có thứ ngôn ngữ đẹp dường
nào

“Ôi tiếng Việt suốt đời tôi mắc nợ/ Quên nỗi mình, quên áo mặc cơm ăn…”
Không biết các teen ngày nay có biết đến câu thơ này của ai không?
“ Ôi tiếng Việt suốt đời tôi mắc nợ
Quên nỗi mình quên áo mặc cơm ăn.
Trời xanh quá môi tôi hồi hộp quá
Tiếng Việt ơi tiếng Việt ân tình”
( Tiếng Việt- thơ Lưu quang Vũ)
Vậy nguyên nhân nào dẫn đến việc sử dụng ngôn ngữ một cách kì quặc, quái
dị của một bộ phận không nhỏ học sinh hiện nay? Ngoài nguyên nhân khách quan
là do sự giao thoa văn hóa, thì nguyên nhân chính vẫn là tâm lý “thích sành điệu,
thích được xem là dân chơi” của đa phần giới trẻ. Chúng em có lần đã hỏi những
bạn thuộc vào “hạng sành sỏi” về cách viết theo kiểu kí tự “mật mã” và được các
bạn ấy trả lời rằng : “Lúc đầu mình cũng chỉ để viết tắt, tiện cho việc thông tin
nhanh, nhưng thấy các bạn dùng mãi rồi cũng quen, bây giờ thấy cũng… hay hay”.

Mà chính cái thấy hay hay như thế này rồi các bạn lại vô tình bắt chước theo, rồi
hình thành một trào lưu sử dụng tiếng Việt kiểu mới như vậy mới là sành điệu, mới
chứng tỏ ta đây có vẻ “hiểu biết”?!.Đối với một số đông bạn trẻ, việt sử dụng ngôn
ngữ kiểu “cải biên” như thế này sẽ làm các bạn trở nên nổi bật và đặc biệt hơn.
Cho dù có giỏi ngoại ngữ đến đâu mà không biết thể hiện đúng và nhuần nhị tiếng
mẹ đẻ thì đã là điều đáng buồn rồi, huống chi, những bạn mới có chút ít vốn liếng
ngọai ngữ đã tỏ ra ta đây, nói một câu tiếng Việt phải chêm vào vài tiếng Anh cho
“oai” . Có người biện minh, đổ thừa tiếng Việt ko đủ sức diễn đạt ngữ cảnh của lời
................................................................................................................................ 19
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
nói, đó là một lời biện minh không thể chấp nhận. Bằng chứng là từ mấy trăm năm
trước, tiếng Việt đã đủ tinh tế để làm nên tác phẩm bất hủ là Truyện Kiều. Ngày
nay, tiếng Việt đã đủ phong phú đến mức mọi giáo trình bậc đại học cũng như mọi
công trình nghiên cứu đều có thể viết bằng tiếng Việt. Cũng có ý kiến nói đó là
một cách thực hành ngoại ngữ, điều cần thiết của quá trình hội nhập. Nhưng đâu
phải chúng ta không có điều kiện thực hành ngoại ngữ đến nỗi phải như vậy.
Nhiều bạn còn tỏ ra khinh thường tiếng Việt, cho rằng phải dùng cả tiếng
Anh thì mới “sang”, mới “hiện đại”, mới “đẳng cấp”. Chính quan điểm này đã
khiến phần đông các bạn trẻ ưa chuộng và sử dụng kiểu ngôn ngữ “lai căng” một
cách thản nhiên như vậy.Những người sử dụng như thế chỉ biết khẳng định đẳng
cấp của mình mà không biết rằng , họ làm thế là bôi nhọ đất nước mình, chà đạp
lên tổ quốc yêu dấu của mình .Nói thứ tiếng dân tộc mình thì có gì là xấu hổ chứ .
Mà hơn thế chúng ta phải tự hào rằng đó chính là thứ tiếng thiêng liêng đẹp đẽ nhất
, và nó la nguồn gốc để khai sinh ra đất nước Việt Nam này , chúng ta phải tự hào
khi chúng ta là những người con của đất nước Việt Nam này.
Dù có trăm ngàn lí do mà các bạn trẻ đưa ra để giải thích vì sao lại có thứ

tiếng và chữ viết “lạ” như hiện nay thì tựu chung lại có những nguyên nhân sau:
-Thứ nhất: do sự giảm sút tình yêu tiếng Việt, ý thức giữ gìn và bảo vệ sự trong
sáng của tiếng Việt không được coi trọng
-Thứ hai: do xu hướng lai căng, xính ngoại, thích “hiện đại”, thích được thể hiện
cá tính của giới trẻ
-Thứ ba: do sự thiếu hụt những tri thức cơ bản về ngôn ngữ nói chung và tiếng
Việt nói riêng-Thứ tư: do cách giao tiếp, ứng xử thiếu văn hóa của một bộ phận
không nhỏ học sinh như: nói tục, chửi bậy, dùng từ, đặt câu không đúng nghĩa,
không phù hợp với hoàn cảnh, nội dung, mục đích giao tiếp ...
-Thứ năm: do việc tiếp xúc thường xuyên với cách sử dụng ngôn ngữ một cách
tùy tiện của những bài viết không chuẩn mực trên mạng...
................................................................................................................................ 20
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
Từ những thực trạng và nguyên nhân sử dụng tiếng Việt như trên, chúng em
với góc độ là học sinh trong nhà trường xin được đưa ra một số giải pháp nhằm
giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt trong giai đoạn hiện nay như sau:
-Trước tiên, thầy cô phải giáo dục để mỗi học sinh hiểu rõ, nắm vững những
kiến thức cơ bản của Tiếng Việt. Từ đó giúp chúng em nhận thức được đâu là
chuẩn mực của ngôn ngữ. Đồng thời kịp thời uấn nắn, điều chỉnh những lời nói
lệch chuẩn của chúng em, bởi từ lời nói lệch chuẩn ấy sẽ dẫn các bạn học sinh tới
những tư duy và hành vi lệch lạc, sai trái.

Chúng em trong giờ Tiếng Việt -“Chuẩn mực sử dụng từ „

................................................................................................................................ 21
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang



Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

Chúng em học bài “ Chuẩn mực sử dụng từ”

-Học sinh thường xuyên chú ý đến việc nói, viết đúng chuẩn tiếng Việt
trong đó có viết đúng chính tả. Cần tích cực tham gia trao đổi trong những môi
trường tích cực như trường, lớp, đoàn, đội. Trau dồi vốn hiểu biết về ngôn ngữ,
văn hóa của dân tộc. Mỗi cá nhân nói và viết cần có ý thức tôn trọng và yêu quý
Tiếng Việt. Có thói quen cẩn trọng, cân nhắc, lựa lời khi sử dụng Tiếng Việt để
giao tiếp sao cho lời nói phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp để đạt hiệu quả cao nhất.
Loại bỏ những lời nói thô tục, kệch cỡm pha tạp, lai căng không đúng lúc. Biết
cách tiếp nhận những từ ngữ của nước ngoài. Biết cách làm cho Tiếng Việt phát
triển .

................................................................................................................................ 22
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................

................................................................................................................................ 23
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................


Chúng em rèn chữ

Chúng em luyện viết chữ đẹp

................................................................................................................................ 24
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


Bài dự thi: “Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết tình huống thực tiễn”
.................................................................................................................................
-Cần xây dựng trong nhà trường phong trào giữ gìn sự trong sáng của tiếng
Việt để học sinh tìm hiểu, trau dồi và làm theo.Nhà trường cần định hướng cho
chúng em những giá trị tốt đẹp của tiếng Việt từ đó nâng cáo ý thức giữ gìn sự
trong sáng của tiếng Việt. Tạo thêm nhiều cơ hội, cũng như khích lệ tinh thần học
hỏi nói và làm theo lời hay ý đẹp. Bên cạnh đó cũng cần có những biện pháp để
chấn chỉnh những bạn đi ngược lại xu thế đó. Nhà trường có thể tạo ra các sân chơi
cho chúng em như thành lập CLB viết chữ đẹp, CLB thơ văn Tiếng Việt ...

Phong trào thơ văn viết chữ đẹp

Hội thi vở sạch chữ đẹp
................................................................................................................................ 25
Trường THCS Phương Sơn - Lục Nam - Bắc Giang


×