Môn h c: Vi sinh đ i c
CBGD: KS. V Tr n Khánh Linh
ng
Tài li u tham kh o
1. Nguy n Lân D ng, Nguy n ình Quy n, Ph m V n Ty, Vi
sinh v t h c, NXB Giáo D c, Hà N i, 2002, 519 trang.
2. PrescottứHarleyứKlein, Microbiology, Fifth Edition, The
McGrawứHill Companies, 2002, 1447p.
3. Hogg, S., Essential Microbiology, John Wiley and Sons
Ltd, 2005, 481p.
4. Talaro-Talaro, Foundations in Microbiology, Fourth edition,
The McGrawứHill Companies, 2002, 890p.
Ch
ng 1: M đ u
M t s khái ni m
Ü
Ü
Vi sinh v t (microorganisms) là gì?
Vi sinh v t h c (microbiology) là gì?
c đi m chung c a vi sinh v t
Ü
Ü
Ü
Ü
Ü
Kích th c nh bé
H p thu nhi u, chuy n hóa nhanh
Sinh tr ng nhanh, phát tri n m nh
N ng l c thích nghi m nh m
D phát sinh bi n d
¬
¬
Ü
Ví d : Penicillium chrysogennum
acid glutamic: 1-2g/l å150g/ml d ch lên men (VEDAN-Vi t
Nam)
Phân b r ng rãi, ch ng lo i phong phú (100 nghìn
loài)
¬
Ví d : clip
Scale of Microbes
V trí c a vi sinh v t trong sinh gi i
Ü
Ü
Ü
TK XVIII: Linneaus chia th gi i SV thành: gi i
ng v t và gi i Th c v t.
1866: E. Haeckel b sung thêm gi i Protista
1969: Whittaker đ xu t h th ng phân lo i 5 gi i:
¬
¬
¬
¬
¬
Gi
Gi
Gi
Gi
Gi
i kh i sinh (Prokaryota hay Monera)
i nguyên sinh (Protista)
i n m (Fungi)
i Th c v t (Plantae)
i
ng v t (Animalia)
V trí c a vi sinh v t trong sinh gi i
Ü
Ü
Ü
1973: Takhtadjan đ ngh b gi i Protista, đ i gi i Monera
thành Mychota
1979: Chen Shixiang đ a ra h th ng phân lo i 6 gi i và 3
nhóm gi i
¬ Nhóm gi i SV phi đ n bào (ch a có t bào): virut
¬ Nhóm gi i SV nhân nguyên th y: gi i VK, gi i VK lam
(t o lam)
¬ Nhóm gi i SV nhân th t: gi i TV, gi i N m, gi i V.
1980: Woese đ a ra h th ng phân lo i g m 3 l nh v c
(domain):
¬ Sinh v t nhân th t (Eukaryota),
¬ Vi khu n (Bacteria)
¬ C khu n (Archae)
H th ng phân lo i 5 gi i (Kingdom) c a R.H. Whittaker (1969)
H th ng phân lo i 5 gi i (Kingdom) c a R.H. Whittaker (1969)
H th ng phân lo i 3 l nh v c (Domain) c a Carl R. Woese (1980)
n v phân lo i sinh v t
L nh v c
Gi i
Ngành
L p
B
H
Gi ng
Loài
n v phân lo i sinh v t
Gi i
Ngành
King dom
Phylum
Ascomycota
L p
Class
Ascomycetes
B
Order
Mucorales
H
Family
Saccharomycetaceae
Gi ng
Genius
Loài
strain
Không có đuôi đ c tr ng
Vai trò c a vi sinh v t
Ü
Ü
Ü
Ü
Ü
Ü
Trong sinh thái h c
Trong môi tr ng
Trong nông nghi p
Trong n ng l ng
Trong y và d c
Trong s n xu t hóa ch t, th c ph m:
¬
¬
¬
Lên men c n, vang, acid h u c
Enzyme
ng d ng vi sinh v t c đ nh
Cách g i tên vi sinh v t
Ü
Vi sinh v t đ
c g i tên b ng 2 t :
T đ u tiên ch gi ng
¬ T th hai ch loài
Ví d : Saccharomyces cerevisiae
¬
Ü
Ü
Ü
Ü
T đ u tiên vi t hoa, t th hai không đ c vi t hoa
Tên VSV th ng đ c in nghiêng
Dùng ti ng La tinh đ ghi tên VSV
Tên VSV t n cùng “- i” đ c là i, “- ae” đ c là e
S l
Ü
c l ch s phát tri n c a VSV h c
Antonie van Leeuwenhoek
(1632 – 1723)
S l
c l ch s phát tri n c a VSV h c
S l
Ü
c l ch s phát tri n c a VSV h c
Louis Pasteur
(1822 –1895):
¬
¬
¬
¬
Ch ng minh quá trình lên
men là do VSV
Bác b h c thuy t t sinh
(living things arose from vital
forces present in nonliving
or decomposing matter)
Phát hi n m t s VSV gây
b nh
Tìm ra vaccine ch ng b nh
than, b nh d i
S l
Ü
c l ch s phát tri n c a VSV h c
Robert Koch (1843 –
1910):
¬
¬
¬
Phát hi n VK lao, t
Ph ng pháp phân l p
thu n khi t vi sinh v t
trên môi tr ng đ c
Ph ng pháp nhu m
màu vi sinh v t
Ôn t p