Đề thi học sinh giỏi chứng minh nhận định của xuân diệu về thơ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (86.06 KB, 3 trang )
Đề thi học sinh giỏi: Chứng minh
nhận định của Xuân Diệu về Thơ
Posted by Thu Trang On Tháng Chín 25, 2016 0 Comment
“Người đọc thơ muốn rằng thơ phải xuất phát từ thực tại,
từ đời sống, nhưng phải đi qua một tâm hồn, một trí tuệ
và khi đi qua như vậy, tâm hồn, trí tuệ phải in dấu vào đó
thật sâu sắc, càng cá thể, càng độc đáo, càng hay” (Xuân
Diệu).
Trình bày suy nghĩ của anh, chị về nhận định trên. Phân
tích một vài bài thơ giai đoạn 1945-1975 (lớp 12) để làm
sáng tỏ quan điểm của mình về vấn đề này.
Gợi ý:
YÊU CẦU VỀ KĨ NĂNG
Học sinh biết kết hợp các thao tác lập luận để làm bài văn nghị luận tổng
hợp về một vấn đề văn học.
Bài viết có bố cục hợp lý, lập luận chặt chẽ, diễn đạt biểu cảm, lựa chọn và
phân tích được các dẫn chứng tiêu biểu để làm sáng tỏ nội dung chính mà
đề yêu cầu.
Không mắc lỗi về chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
YÊU CẦU VỀ KIẾN THỨC
Học sinh có thể trình bày theo các cách khác nhau. Tuy nhiên c ần th ể hi ện
được nội dung cơ bản sau:
Giải thích
Ý kiến của Xuân Diệu đã nêu lên một cách khái quát những yêu c ầu c ơ
bản của người đọc thơ đối với thơ ca.
1.
– Nguồn gốc của thơ ca: thơ phải xuất phát từ thực tại.
Thơ được sinh ra từ trong hiện thực cuộc đời, cái đẹp trong thơ phải mang
dấu ấn của cái đẹp trong sự thật đời sống.
– Nội dung của thơ ca phải thể hiện một tâm hồn, một trí tuệ.
Thơ ca phải thể hiện được tình cảm và tư tưởng của thi nhân để rồi đưa
tình cảm, tư tưởng đó đến với mỗi người đọc. Thơ ca chính là tiếng nói
của một cái tôi cá nhân với cuộc đời.
– Nghệ thuật sáng tạo thơ ca càng cá thể, càng độc đáo càng hay.
Thơ ca phải mang dấu ấn sáng tạo và thể hiện phong cách ngh ệ thu ật
riêng biệt của thi nhân.
Tóm lại, đối với Xuân Diệu, một tác phẩm thơ cần bắt nguồn từ hiện thực
cuộc sống, thể hiện những tìm tòi, sáng tạo mới mẻ, độc đáo cả về nội
dung tư tưởng lẫn hình thức nghệ thuật để đem lại giá trị thẩm mỹ.
Chứng minh và bình luận
– Cuộc sống là điểm xuất phát (là đề tài vô tận, gợi nhiều cảm xúc phong
phú … ), là đối tượng khám phá chủ yếu và cũng là cái đích cuối cùng của
thơ ca nghệ thuật. Thơ ca nghệ thuật luôn vận động và phát triển trong s ự
ràng buộc tự nhiên với đời sống xã hội. Những giá trị nghệ thuật chân
chính xưa nay đều là những sáng tác bắt rễ sâu xa trong m ảnh đất th ực tế
của thời đại mình. Thơ ca chỉ có ý nghĩa thẩm mỹ, chỉ chinh phục trái tim
người đọc khi thể hiện những vấn đề, những cảm xúc mà con người hằng
quan tâm, trăn trở. Nếu thơ ca không bắt nguồn từ hiện thực, xa rời cu ộc
đời, thoát ly thực tại, thơ ca sẽ không thể đến với người đọc, không thể tồn
tại trong cuộc đời, khi ấy thơ ca đã tự đánh mất chức năng cao quý nghệ
thuật vị nhân sinh của mình.
– Vẻ đẹp của thơ ca trước hết thể hiện ở những tư tưởng, tình cảm mà tác
phẩm hàm chứa. Không có chất liệu đời sống thì không làm nên n ội dung
và giá trị của tác phẩm. Nhưng sự việc đời sống mà không âm vang vào
tâm hồn, không lay động sâu xa cảm xúc của người nghệ sĩ thì không th ể
hóa thân thành cái đẹp của nghệ thuật. Chính vì vậy cần th ấy rằng th ơ ca
là cuộc đời nhưng đó không phải là sự sao chép máy móc mà phải được
cảm nhận và thanh lọc qua tâm hồn, trí tuệ của thi nhân để thành thơ. Th ơ
ca là hình ảnh của đời sống tươi nguyên được tái hiện qua lăng kính tình
cảm của người nghệ sĩ. Vì vậy nếu thơ không có tư tưởng, tình cảm thì đó
chỉ là những lời sáo rỗng, nhạt nhẽo, vô vị, tầm thường, ch ỉ là trò làm xi ếc
ngôn từ vụng về chẳng thể đánh lừa được người đọc.
2.
– Vẻ đẹp của thơ ca còn cần được đánh giá ở hình thức thể hiện. Bản chất
của nghệ thuật là sáng tạo. Vì vậy, thơ ca cũng đòi hỏi nhà th ơ phải in
dấu tâm hồn, trí tuệ mình vào đó thật sâu sắc, càng cá thể càng
độc đáo, càng hay. Nhờ khả năng sáng tạo tuyệt vời mà các thi nhân
luôn tìm ra những cách nói mới về những điều đã cũ. Nếu không có sáng
tạo, không có phong cách riêng thì tác phẩm và tác gi ả đó s ẽ không th ể t ồn
tại trong văn chương. Những sáng tạo về hình thức biểu hiện rất phong
phú qua thể loại, cấu tứ tác phẩm, ngôn ngữ thơ, hình ảnh th ơ…
(Học sinh biết vận dụng, phân tích một số bài thơ giai đoạn 1945-1975
trong chương trình Ngữ văn 12 để chứng minh và bình luận về ý kiến c ủa
Xuân Diệu. )
Đánh giá, nâng cao
– Ý kiến của Xuân Diệu đã thể hiện tiêu chuẩn để đánh giá một thi ph ẩm
đích thực và giúp ta hiểu rõ hơn về ý nghĩa to lớn của thơ ca đối với cuộc
sống con người.
3.
– Đây cũng là một quan điểm sáng tác định hướng cho mọi nhà thơ: thơ
phải từ cuộc đời, hướng về cuộc đời, vẻ đẹp của một tác phẩm văn học
phải kết hợp hài hòa cả nội dung và hình thức. Từ đó giúp nhà thơ có ý
thức và trách nhiệm hơn trong quá trình sáng tạo thơ ca.
