Đề bài: Em hãy đó ng vai Thúy Ki ều để k ểl ại
cho l ớp nghe v ềvi ệc báo ân báo oán. Trong
khi k ể, c ốg ắng làm n ổi b ật tâm tr ạng c ủa Thúy
Ki ều lúc g ặp Ho ạn Th ư.
Bài làm 1:
Sau khi b ị gã S ởKhanh l ừa đảo đưa vào c ạm b ẫy c ủ
a Tú Bà và b ị Tú Bà đá nh đập dã man, không th ể
ch ịu đựn g n ổi nh ục nhã, u ất h ận nên tôi đã tìm đến cái ch ết để gi ải thoát. S ợm ấ
t c ảv ốn l ẫ
n l ời, m ụTú
Bà đà nh gi ởgi ọng nhân ngh ĩa d ỗdành, h ứa s ẽtìm cho tôi m ộ
t ng ườ
i ch ồ
ng x ứng đá ng. M ụđưa tôi ra ở
l ầu Ng ưng Bích, b ảo r ằng để cho tôi bình tâm tr ởl ại, Nh ưng th ực ra là m ụgiam l ỏ
ng, ch ờngày bán tôi đi .
C ũng t ại đây, tôi đã may m ắn g ặp được ng ườ
i anh hùng T ừH ải ti ếng t ăm l ừng l ẫ
y. Chàng đã hào phóng
chu ộc tôi ra kh ỏi l ầu xanh và c ướ
i tôi làm v ợ. T ừthân ph ậ
n củ
a mộ
t k ĩ n ữ, tôi đã được chàng đưa lên v ị
th ếc ủa m ột b ậc phu nhân quy ền quý. Trong m ột l ần tâm s ựv ới chàng, tôi bày t ỏý nguy ệ
n được báo ân
báo oán cho v ơi b ớt n ỗi kh ổch ất ch ứa trong lòng b ấy lâu nay. V ốn là ng ườ
i hào hi ệ
p, gi ữ
a đườn g th ấ
y

s ựb ất b ằng ch ẳng tha, T ừH ải đồn g ý giúp tôi th ực hi ện nguy ện v ọng đó .
Chàng cắt cử mấy đạo quân lập tức lên đường. Đạo ra Vô Tích, đạo vào Lâm Tri, mời những ân nhân
của tôi và bắt những kẻ đã gây ra tội ác đối với tôi. Sáng hôm sau, Từ Hải mở phiên tòa. Giữa trung
quân, chàng cùng tôi sánh vai nhau ngồi xử án. Khung cảnh phiên tòa vô cùng trang trọng. Quân lính dàn
hàng hai bên, gươm lớn giáo dài lăm lăm trong tay, khiến cho kẻ yếu bóng vía phải run sợ Từ Hải giao
cho tôi toàn quyền xét xử. Tôi quyết định báo ân trước, báo oán sau.


Khi Thúc Sinh được mời đến trước trướng hùm, tôi thấy mặt chàng xám như chàm đổ, chân tay run cầm
cập, chẳng dám ngước mắt nhìn ai. Người đời thường nói: Một ngày nên nghĩa, chuyến đò nên quen,
huống hồ tôi với chàng đã từng là vợ chồng, dẫu chẳng được bao lâu. Tôi cất tiếng nhẹ nhàng chào hỏi
trước:
– Thiếp xin chào chàng! Ơn nghĩa của chàng đối v ới thiếp nặng t ựa nghìn non. Thiếp là ng ười cũ ở
Lâm Tri, liệu chàng có nhớ?! Tại ai mà chúng ta phải chia lìa đôi ngả Sâm Th ương? Tại ai mà thiếp đành
phụ lòng chàng?! Thôi, chuyện cũ đã qua. May mà tr ời xanh có mắt, thiếp v ượt được b ước gian nan. Gi ờ
đây, thiếp có chút quà mọn xin tạ lòng chàng!
Nói rồi, tôi sai lính đem ra trăm cuốn gấm quý và một ngàn lạng bạc để đền ơn Thúc Sinh. Tôi cũng
không quên nhắc rằng sẽ bắt người vợ quỷ quái tinh ma của chàng phải trả giá cho nh ững m ưu mô và
hành động nham hiểm, tàn nhẫn mà ả đã dùng để đày đọa tôi suốt mấy tháng tr ời.
Lần lượ t, sư Tam Hợp, vãi Giác Duyên, bà quản gia, Kiều Nhi… tất cả ân nhân đã t ừng giúp đỡ tôi trong
cơn hoạn nạn đều được trân trọng mời lên để tôi cảm tạ và báo đáp ân tình. Thấy tôi thoát khỏi cảnh
trầm luân, ai cũng vui mừng. Tôi bảo mọi ng ười nán lại để xem tôi báo oán.
Khi lính áp giải Hoạn Th ư đến nơi, tôi cố kiềm chế c ơn giận d ữ đang trào dâng trong lòng, lấy giọng mỉa
mai hỏi ả:


– Chào tiểu thư! Chắc tiểu thư không thể hình dung nổi có ngày lại đặt chân đến đây, phải không?! Trên
đời, tôi thấy thật hiếm có người đàn bà nào ghê g ớm nh ư tiểu th ư. Nh ưng thói th ường, càng cay nghiệt
lắm thì càng oan trái nhiều mà thôi!
Nhận ra trướ c mặt chính là Hoa Nô đầy t ớ ngày nào đã bị mình đọa đày đến mức cất đầu chẳng lên,

Hoạn Th ư đột nhiên biến sắc, hồn lạc phách xiêu, vội dập đầu van xin tha tội. Ả con quan L ại bộ th ượng
thư quả đúng là kiểu ngườ i: Bề ngoài thơn thớt nói c ười, Mà trong nham hiểm giết ng ười không dao. Tuy
run sợ nhưng ả vẫn đủ bình tĩnh để liệu điều phân trần, thanh minh cho nhẹ tội:
– Thưa phu nhân! Tôi mắc tội xúc phạm đến phu nhân chẳng qua cũng vì ghen tuông là thói th ường
tình của nhi nữ. Suy cho kĩ, tôi cũng có chút th ương tình đối v ới phu nhân. Nh ư lúc cho phu nhân ra
Quan Âm Các chép kinh, hay lúc biết phu nhân bỏ trốn mà chẳng sai ng ười đuổi theo. Thật lòng, tôi rất
mến mộ tài sắc của phu nhân. Còn chuyện chồng chung thì ch ưa dễ ai nh ường cho ai. Nay biết mình trót
gây việc chông gai, sóng gió, tôi chỉ xin phu nhân m ở l ượng hải hà mà tha cho!
Nghe ả trình bày, tội thấy ả đã nhận ra tội lỗi. Giết chết ả cho thỏa hận, điều ấy dễ biết bao! Nh ưng thêm
một kẻ nữa rơi đầu thì cũng chẳng ích gì, tôi bèn tha cho ả. Chắc chắn nỗi kinh hoàng ngày hôm nay sẽ
đeo đẳng ả suốt đời khi chứng kiến cảnh lũ bán thịt buôn người nh ư Tú Bà, Mã Giám Sinh, S ở Khanh và
lũ đầu trâu mặt ngựa Ưng, Khuyển, phải chịu tội chém đầu.
Thế là giữa thanh thiên bạch nhật, việc báo ân báo oán của tôi đã được giải quyết xong xuôi. Tôi quay
sang cảm tạ ân nhân lớn nhất đời mình là ng ười anh hùng T ừ Hải. Chàng đáp lại bằng câu nói thật chân
tình: “Việc của nàng cũng là việc của ta, có gì mà phải cảm ơn?! Ta chỉ mong t ừ nay tr ở đi, nàng sẽ sống
vui vẻ, hạnh phúc vì đã cất được gánh nặng trong lòng!” Tôi xúc động vô cùng vì chàng dã nói giúp điều
mà tôi đang nghĩ tới.
Bài làm 2:
Trong mươ ì lăm năm lưu lac,
̣ cuôc̣ đơì tôi tưở ng bị chôn vuì trong nh ưng
̃ thang
́ ngaỳ “ thanh lâu hai l ượt
thanh y hai lân”.
̀ Nhưng may măn
́ thay, đãcóluć tôi được cuôc̣ đơì nâng niu, ưu ai.́ Nh ưng thay đôỉ âý co ́
được lànhờTừHai,̉ môṭ con ngươì “ đâu
̀ đôị trơì chân đap
̣ đât”
́
Vềvơí chang

̀ it́ lâu, sau nhưng
̃ chiên
́ công l ưng
̀ lâỹ cua
̉ chang,
̀ tôi tr ở thanh
̀ đệ nhât́ phu nhân. Chang
̀ hoỉ
tôi vềnhững ngươ ̀i đãtừng cóơn, nhưng
̃ kẻ đãham
̃ hai,̣ đâỷ tôi vao
̀ bể khô.̉ Rôì chang
̀ m ơì hêt́ nh ưng
̃
ngươ ì cóơn, băt́ những kẻ gian ać âý vềcho tôi toan
̀ quyên
̀ x ử tôi.̣ Thê ́la ̀hôm ây,
́ tôi vàchang
̀ ngôì trên
điên
̣ xet́ xử : bao
́ ân vàbao
́ oan.
́ Đâu
̀ tiên làThuć Sinh, ng ươì đãt ưng
̀ co ́ơn c ưu
́ tôi khoỉ lâu
̀ xanh.
Chang
̀ Thuć bươ ć vao,

̀ mặt đỏ như cham,
̀ minh
̀ mâỷ run run. Tôi nghi,̃ chăć chang
̀ qua ́s ợ đây ma.̀ Tôi
biêt́ chang
̀ làng ươ ̀i nhu nhược nhưng tôi không trach
́ moc.
́ Dùv ợ ca ̉ chang
̀ la ̀Hoan
̣ Th ư luôn nghen
tuông hanh
̀ hạ tôi nhưng chuyên
̣ đóđể khi khac!
́ Gi ờđây tôi phaỉ đên
̀ ơn chang.Tôi
̀
cât́ tiêng:”
́
Chao
̀
chang
̀ Thuc!
́ Hôm nay mơì chang
̀ đên
́ đây làđể tôi baỳ tỏ chut́ long
̀ thanh,
̀ xin được đên
̀ ơn chang!”
̀
Nghe đên

́ đây dươ ̀ng như đãđỡsợ nên chang
̀ lên tiêng:
́ “ Vâng…!”. Tôi laị noi:́ “ Nghia
̃ chang
̀ danh
̀ cho
tôi nặng đên
́ nghin
̀ non, trả lam
̀ sao hêt.
́ Đây cógâm
́ trăm cuôn,
́ bac̣ nghin
̀ cân để ta ̣ long
̀ chang
̀ goị la ̀co ́
vây.
̣ Mong chang
̀ nhân
̣ cho”. Ngươ ì hâu
̀ bưng lễra, chang
̀ laỵ tạ l ơì nhân
̣ lê.̃ Nh ưng tôi nghi:̃ “ Sao chang
̀
phaỉ laỵ ta,̣ chang
̀ con
̀ sợ chăng? Thôi tha để chang
̀ đi vìtôi con
̀ nhiêu
̀ ng ươì phaỉ bao

́ ân n ưa”.
̃ Nhin
̀
chang,
̀ tôi laị chua xot́ nghĩđên
́ s ự quỷ quyêṭ cua
̉ Hoan
̣ Th ư. Taị sao hai con ng ươì âý laị co ́thê ̉ chung
chăn chung gôí được nhi!̉ Tôi ben
̀ mim
̉ cươ ì noí thêm v ơí chang
̀ Thuc:
́ “ V ợ chang
̀ quỷ quaí tinh ma, phen
naỳ kẻ căp
́ bàgiàgặp nhau”
Chang
̀ đi ra vàtiêp
́ đótôi bao
́ ân cho nhiêu
̀ ng ươì khac:
́ vaĩ Giać Duyên, cô a hoan,
̀ mu ̣ quan
̉ gia…nh ưng
̃
ngươ ì đãgiup
́ đỡtôi trong nhưng
̃ ngaỳ khôn
́ khó
Sau đólàđên

́ viêc̣ bao
́ oan,
́ ngươ ì đâu
̀ tiên màtôi phaỉ trả thu,̀ tra ̉ hêt́ oan
́ chinh
́ la ̀Hoan
̣ Th ư- v ợ ca ̉ cua
̉
Thuć Sinh. Mụ vưa
̀ vao
̀ t ơí c ửa, tôi đãnoí đon:
́ “ Tiêu
̉ th ư cung
̃ cóthìgi ờđên
́ đây ư?”. Rôì tôi laị dong
̃ dac̣
hơn: “ Đan
̀ bàdễcómâý tay. T ừx ưa đên
́ nay được mâý ng ươ ì mưu mô, tinh quaí nh ư ba?”.
̀ Mu ̣ vôị vang
̀
quỳxuông
́ phân
̀ vìnhân
̣ ra tôi đang ngôì trên, phân
̀ vìthâý hang
̀ quân linh
́ ao
́ giap,
́ g ươm đao đâỳ minh.

̀


Tôi nghi:̃ “ Chăć phen naỳ mụ sẽphat́ hoang
̉ lên, sẽlaỵ luc̣ van xin vìbiêt́ minh
̀ cótôi.̣ Mu ̣ se ̃biêt́ thê ́nao
̀
là“gieo nhân nao
̀ được quả nây”.
́ Tôi laị dong
̃ dac̣ h ơn: “ dễdang
̀ làkiêp
́ hông
̀ nhan, ăn ở ma ̀cang
̀ cay
nghiêṭ thìcang
̀ chiu
̣ nhiêu
̀ oan trai”.
́ Đên
́ đây Hoan
̣ Th ư đãhiêu
̉ ra. Nh ưng mụ tinh ranh qua,́ mu ̣ con
̀ binh
̀
tinh
̃ khâu
́ đâu
̀ rôì xin thưa. Tôi biêt́ mụ sẽkêu ca, sẽch ưa
̃ tôị cho minh,

̀ luć naỳ tôi cóthê ̉ cho mu ̣ t ừgia ̃
coĩ đơì nhưng tôi vân
̃ muôn
́ xem mụ cóhôí caỉ không. Nêu
́ co,́ tôi cóthể m ở l ượng khoan hông
̀ tha không
giêt́ mu.̣ Mụ băt́ đâu
̀ thưa: “ Thưa phu nhân, tôi đây phân
̣ đan
̀ ba ̀hen
̀ kem
́ nên cung
̃ nh ư ai. Tôi ghen
tuông thìcung
̃ làchuyên
̣ thươ ng
̀ tinh,
̀ nghĩlaị ngaỳ âý kẻ hen
̀ mon
̣ naỳ đãđể phu nhân ra gać viêt́ kinh ở,
vơí laị khi phu nhân bỏ đi, tôi đâu đuôỉ theo băt́ vềmặc dùđãbiêt́ gać viên
̣ đãmât́ vaì th ứđang
́ gia…
́
Nhưng cung
̃ taị kẻ hen
̀ mon
̣ naỳ gây ra viêc̣ chông gai, gi ờchỉ con
̀ biêt́ chông ch ờvao
̀ tâm

́ long
̀ bao dung
rông
̣ lượ ng như biên
̉ cả cua
̉ phu nhân màthôi. Xon phu nhân nghi ̃cho ma ̀th ương cho ke ̉ hen
̀ kem
́ nay”
̀
Tôi bang
̀ hoang,
̀ khen cho mụ khôn ngoan đên
́ mực mànoí năng phaỉ l ơi.̀ Mu ̣ thâṭ giao
̉ hoat,
̣ khôn ngoan,
tinh quai,́ ranh manh.
̃ Nhưng l ơì noí cua
̉ mụ cólýqua,́ tôi cung
̃ la ̀đan
̀ bàthi ̀cân
̀ hiêu
̉ được suy nghi ̃
chung cua
̉ đan
̀ bàlàthoí ghen tuông. Nh ưng tha cho mu ̣ thìmay đơì cho mụ con
̀ lam
̀ ra thi ̀laị la ̀ng ươì
nhỏ nhen, với laị tôi đãcóýnghĩkhoan hông
̀ nêu
́ nh ư mụ biêt́ hôí cai.̉ Dùch ưa thâý hanh

̀ đông
̣ nh ưng
những lơì noí cua
̉ mụ cung
̃ cótinh,
̀ cóly.́ Mụ đãnhân
̣ hêt́ lôĩ vao
̀ minh
̀ thìcung
̃ khoan dung cho mu ̣ va ̀tôi
chỉ noí thêm: “ Haỹ biêt́ hôí caỉ vìsông
́ màtao
̣ nhiêu
̀ ơn nghia
̃ thi ̀sẽgặp nhiêu
̀ điêu
̀ tôt́ đep.
̣ Nên nh ớcâu
ở hiên
̀ gặp lanh,
̀ ở ać gặp dư”̃
Sau đótôi con
̀ xử tôị nhiêu
̀ tên khac.
́ Tât́ cả chung
́ đêu
̀ làlũgian ac,
́ đôc̣ đia,
̣ bât́ nhân. Đãtra ̉ qua biêt́
bao đăng

́ cay, khổ nhuc̣ tôi cang
̀ thâm
́ thia
́ caí lẽđơi:̀ “ Hông
̀ nhan bac̣ mênh”.
̣
Nh ưng thôi, gi ờđây tôi đã
đoan
̀ tụ vơí cả nha,̀ cócha, cóme,̣ cóanh em, cóng ươì yêu chung thuỷ thìcuôc̣ sông
́ con
̀ gi ̀không hanh
̣
phuc?
́ Cuôc̣ sông
́ cung
̃ cóquy luât:
̣ “ Gặp nhiêu
̀ tai ươ ng rôì sẽcóđược niêm
̀ hanh
̣ phuc”.
́
Bài làm 3:
Sau khi chịu bao đau đớn, tủi nhục đọa đầy ở chốn lầu xanh, tôi được Từ Hải cứu thoái. Chàng không
chỉ giúp tôi thoát khỏi lầu xanh mà còn cho tôi hưởng cuộc sống hạnh phúc, đặc biệt chàng còn giúp tôi
đền ơn, trả oán. Tôi còn nhớ mãi cảnh báo oán hôm đó.Người đầu tiên tôi mời ra để báo ân là chàng
Thúc Sinh thuở nào. Thật tội nghiệp cho chàng tưởng mình bị đưa ra để xử tội nên chàng run rẩy, mặt tái
ngắ như chàm. Tôi nhắc lại với chàng những kỉ niệm hồi còn ở Lâm Tri. Vì sự ngăn cách mà chúng tôi đã
không vẹn chữ tòng, song nghĩa nặng tình non của chàng thì không bao giờ tôi quên được. Tôi sai người
lấy trăm cuốn bạc nghìn cân làm chút lễ mọn để báo đáp cho chàng. Tôi cũng nói trước với chàng dự
định báo oán người vợ cay nghiệt độc ác của chàng.

Khi Hoạn Thư vừa được đưa ra, tôi đã chào cô ta bằng giọng điệu như trước đây tôi bị ép làm hoa nô
phục dịch trong nhà của cô ta: Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây. Ngày xưa bà ăn ở ác độc như thế, thì
nay phải gánh chịu tất cả, gieo gió thì gặp bão, càng cay nghiệt lắm thì càng oan trái nhiều. Đàn bà hạng
như bà thế gian thật hiếm. Nghe tôi nói như vậy Hoạn Thư rụng rời phách lạc hồn xiêu. Thế nhưng vốn
bản tính mưu mô và thuộc loại đàn bà lắm mồm lắm miệng ngay lập tức mụ đã lên tiếng kêu ca: “Tôi
cũng chỉ là phận đàn bà mà thôi, mà đàn bà thì vốn dĩ hay ghen tuông, chẳng ai chịu nhường chồng mình
cho người khác cả. Với lại tôi cũng rất yêu quý nàng, kính yêu nàng khi nàng trốn khỏi Quan Âm Các tôi
đã không cho người đuổi theo. Nhưng dẫu sao tôi cũng là người có tội chỉ mong nàng rộng lượng bao
dung mà tha thứ cho tôi”. Trước những lời lẽ khôn ngoan, chặt chẽ như vậy, tôi nghĩ rằng “thôi tha cho
mụ ta cùng là điều làm phúc”, cho nên truyền quân lệnh tha bổng Hoạn Thư.
Bài làm 4:
“Lạ chi con tạo xoay vần
Đời người lắm nỗi gian truân khó lường”
Cha! Mẹ! Hai em! Chàng! Nếu mọi người muốn biết cuộc sống của con ra sao trong từng ấy năm phiêu
bạt thì con chỉ xin kể quãng đời vẻ vang nhất của con. Liệu có ai ngờ rằng từ một tấm thân ô nhục, con


bỗng chốc trở thành một phu nhân tướng quân nắm quyền sinh sát của nhiều kẻ gian ác bất lương. Nếu
mọi người thấu hiểu lòng con thì hãy lắng nghe chuyện con kể : Báo ân, báo oán.
Nhờ chàng Từ Hải – một vị tướng đã rạch đôi sơn hà, chống lại triều đình, con trở thành một phu nhân
tướng quân. Chàng hỏi con về những người đã từng có ơn với con, những kẻ đã hãm hại con, đẩy con
vào bể khổ. Rồi chàng mời hết những người có ơn, bắt hết những kẻ gian ác ấy về cho con toàn quyền
xử tội. Thế là hôm ấy, con và chàng ngồi trên điện xét xử – báo ân và báo oán. Đầu tiên là Thúc Sinh,
người đã từng có ơn cứu con khỏi lầu xanh. Chàng Thúc bước vào, mặt đỏ như chàm, mình mẩy run
run. Con nghĩ, chắc chàng quá sợ đây mà. Con biết chàng là người nhu nhược nhưng con không trách
móc. Dù vợ cả chàng là Hoạn Thư luôn ghen tuông hành hạ con nhưng chuyện đó để khi khác! Giờ đây
con phải đền ơn chàng. Con cất tiếng : “Chào chàng Thúc! Hôm nay mời chàng đến đây là để tôi bày tỏ
chút lòng thành, xin được đền ơn cho chàng!”.
Chàng chẳng dám nói gì nhưng nghe đến đây chàng đã đỡ sợ nên chàng lên tiếng : “Vâng..!”. Con lại nói
: “Nghĩa chàng dành cho tôi nặng đến nghìn non, trả làm sao hết. Đây có gấm trăm cuốn, bạc nghìn cân

để tạ lòng chàng gọi là có vậy. Mong chàng nhận cho”. Người hầu bưng lễ ra, chàng lạy tạ nhận lễ.
Nhưng con nghĩ : “Sao chàng phải lạy tạ, chàng còn sợ chăng”. Thôi ta để chàng đi vì còn nhiều người
phải báo ân nữa”. Con chỉ nói thêm :”Vợ chàng quỷ quái tinh ma, phen này kẻ cắp bà già gặp nhau”.
Chàng đi ra và tiếp đó con báo ân cho nhiều người khác.
Sau đó là đến việc báo oán, người đầu tiên mà con phải trả thù, trả hết oán chính là Hoạn Thư, vợ cả
của Thúc Sinh. Mụ vừa vào tới cửa con đã nói đón : “Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây ?”. Rồi con lại
dõng dạc hơn : “Đàn bà dễ có mấy tay. Từ xưa đến nay được mấy người nhiều mưu mô, tinh quái như
bà”. Mụ vội vàng quỳ xuống, phần vì nhận ra con đang ngồi trên, phần vì thấy hàng hàng tướng lính áo
giáp, gươm đao đầy mình. Con nghĩ : “Chắc phen này mụ sẽ phát hoảng lên, sẽ lạy lọc van xin. Vì biết
mình có tội, mụ sẽ biết thế nào là “gieo nhân nào được quả nấy”. Con lại dõng dạc hơn : “Dễ dàng là kiếp
hồng nhan, ăn ở mà càng cay nghiệt thì sẽ càng chịu nhiều oan trái”. Đến đây Hoạn Thư đã hiểu ra.
Nhưng mụ tinh ranh quá, mụ còn bình tĩnh khấu đầu rồi xin thưa. Con biết mụ sẽ kêu ca, sẽ chữa tội cho
mình, lúc này con có thể cho mụ từ giã cõi đời nhưng con vẫn muốn xem mụ sẽ nói gì, và cũng một phần
vì con muốn xem mụ có hối cải không. Nếu có, con có thể mở lượng khoan hồng tha không giết mụ. Mụ
bắt đầu thưa : “Thưa phu nhân, tôi đây là phận đàn bà hèn kém nên cũng như ai. Tôi ghen tuông thì cũng
là chuyện thường tình, nghĩ lại ngày ấy kẻ hèn mọn này đã để phu nhân ra gác viết kinh ở, với lại khi phu
nhân bỏ đi, tôi đâu dám chửi, cũng chẳng đuổi theo bắt về mặc dù biết gác viện đã mất vài thứ đáng giá.
Với lại cũng tại chế độ đa thê, một chồng mà nhiều vợ, chồng chung thì ai dễ chiều cho ai. Nhưng cũng
tại kẻ hèn mọn này gây ra việc chông gai, giờ thì chỉ còn biết trông chờ vào tấm lòng bao dung rộng lớn
như biển cả của phu nhân mà thôi. Xin phu nhân nghĩ cho mà thương cho kẻ hèn kém này”.
Con bàng hoàng vô cùng, khen cho mụ khôn ngoan đến mực mà nói năng phải lời. Mụ thật giảo hoạt,
khôn ngoan, tinh quái, ranh mãnh. Nhưng lời nói của mụ có lí quá, con cũng là đàn bà thì cần hiểu được
suy nghĩ chung của đàn bà là : hay ghen tuông. Tha cho mụ thì may đời cho mụ còn làm ra thì lại là
người nhỏ nhen, với lại con đã có ý khoan hồng nếu mụ biết hối cải. Dù chưa thấy hành động nhưng lời
nói của mụ thì cũng có tình, có lí. Mụ đã nhận hết lỗi vào mình thì cũng khoan dung cho mụ và chỉ nói
thêm : “Hãy biết hối cải vì sống mà tạo nhiều ơn nghĩa thì sẽ gặp nhiều điều tốt đẹp. Nên nhớ câu ở hiền
gặp lành, ở ác gặp dữ”. Sau đó con còn xử tội nhiều tên khác. Tất cả chúng đều là lũ gian ác, độc địa,
bất nhân. Con chỉ kể có vậy thôi.
Đã trải qua biết bao đắng cay, khổ nhục, con càng thấm thía cái lẽ đời : “Hồng nhan bạc mệnh”. Nhưng
thôi, giờ đây con đã đoàn tụ với cả nhà, có cha, có mẹ, có anh em, có người yêu chung thuỷ thì cuộc

sống còn gì không hạnh phúc. Cuộc sống luôn theo nghĩa của nó là : “Gặp nhiều tai ương rồi sẽ có được
niềm hạnh phúc”. Con thấy thật đúng!