PHƯƠNG PHÁP làm bài TOÁN về đột BIẾN NHIỄM sắc THỂ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.2 MB, 9 trang )
PHƯƠNG PHÁP LÀM BÀI TOÁN VỀ
ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ
Page | 1
* ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
- Nguyên nhân: do mất đoạn nhiễm sắc thể ,lặp đoạn nhiễm sắc thể ,đảo đoạn nhiễm sắc
thể,chuyển đoạn nhiễm sắc thể
- Các bài toán :đột biến gen và sự biến đổi cấu trúc gen( so sánh gen bình thường và gen
đột biến)
- Phương pháp giải:sử dụng phương pháp giải của đột biến gen
* ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
A. Thể dị bội
- Sẩy ra ở một hoặc một số cặp nhiễm sắc thể tương đồng
- Phân loại
. thể 1 nhiễm(2n-1)
. thể 3 nhiễm(2n+1)
. thể 4 nhiễm(2n-2)
. thể 1 kép(2n-1-1)
. thể 3 kép(2n+1+1)
. thể 4 kép(2n+2+2)
. thể khuyết nhiễm(2n-2)
. thể khuyết nhiễm kép(2n+2+2)
- Cơ chế:
.,1 Nguyên phân:
NP
2n
2n-1
2n+1
2n-2
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
2n+2
2nNP
2n-1-1
Page | 2
2n+1+1
2n+1-1
2n-1+1
2. Giảm phân
a, Cơ chế giảm phân bình thường
( 2n) giảm phân bình thường cho giao tử (n) bình thường
b, Cơ chế giảm phân không bình thường cho giao tử không bình thường
2n
(n-1)(n+1)
GP
(n-1-1)(n+1+1)
c, thụ tinh
Giao tử bình
thường
x
Giao tử không
bình thường
hợp tử
n
x
(n-1)
2n-1
n
x
(n-1-1)
2n-1-1
…
x
Giao tử không
bình thường
x
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Giao tử không
bình thường
hợp tử
Copyright by UCE Corporation
n-1
x
n-1
2n-2
Ít gặp
n-1
x
n-1
2n-1-1
Hay gặp
n-1
x
n+1
2n-1+1
Hay gặp
n-1
x
n+1
2n
Ít gặp
n+1
X
n+1
2n+1+1
Hay gặp
n+1
X
n+1
2n+2
Ít gặp
* Các bài toán
Bài toán 1:Xác định số lượng nhiễm sắc thể trong thể lệch bội
- Phương pháp giải:
+ Xác định số NST dơn bội của loài (n)
+ Xác định thể đột biến và áp dụng công thức
- Bài toán áp dụng:ở 1 loài thực vật có bộ NST 2n=24,Tb sinh dục chín ở thể 3 nhiễm
kép,Tính sô NST,các cặp NST đều phân li bình thường thì ở kì sau I số NST của tế bào
là bao nhiêu,
Giải:
ta có 2n=24 =>n= 12(xác định số nst đơn bội n)
(thể 3 kép)=>2n+1+1 =26(NST)
Do kì I của GP NST thuộc ở trạng thái kép và chưa phân li=> số nhiễm sắc thể
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
Page | 3
Bài toán 2:xác định số thể lệch bội của loài
Công thức tính đột biến có thể xuất hiện
Dạng đột biến
Công thức
Page | 4
1
Số dạng lệch bội khác nhau
C n=n
Số dạng lệch nội kép khác nhau
C2n=n(n-1):2
Có a thể lệch bội khác nhau
Aan=(n-a)!=n(n-1)…(n-a+1)
Xác định số NST đơn bội của loài(n)
Xác định dạng đợt biến=> ADCT
Bài toán só dụng:bộ NST lưỡng bội của loài 2n=24.Xác định:
a. Có bao nhiêu trường hợp thể 3 xẩy ra
b. Có bao nhiêu trường hợp thể 3 kép xẩy ra
c. Có bao nhiêu trường hợp đồng thời xẩy ra 3 đột biến : thể 0 ,thẻ 1,thể 2
Giải:
Ta có 2n=24=> n=12
a; Trường hợp xẩy ra thể 3 là: C112=12
b, Trường hợp xẩy ra thể 3 kép là:c212=66
c, Số trường hợp xẩy ra đồng thời cả 3 thể đột biến :thể 1,thể 0.thể 2 là
n(n-1)(n-2)=12*11*10=1320
Bài toán 3: Xác định loại giao tử của thể lệch bội
3.1: Thể 3 nhiễm:tạo 2 loại giao tử
Để giải nhanh ta sử dụng sơ đồ tam giác
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
a.vd:đối với kiểu gen Aaa
A
Page | 5
1AA:2Aa:2A;1a
A
a
Bài toán áp dụng:Quy ước A quy định cây cao ,a quy định cây thấp xác định tỉ lệ kiểu
gen và kiểu hình trong phép lai Aaa x aaa
Giải
Ta có
A
2Aa:1aa:1A:2a
a
a
a
=.3aa:1a
a
a
=>Aaa x aaa=(2Aa:1aa:1A:2a)x(3aa:1a)
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
= 2Aaaa:1aaaa:1Aaa:2aaa:2Aaa:1aaa:1Aa:2aa
tỉ lệ kiểu hình 6 cao:16 thấp
B .THỂ ĐA BỘI
Page | 6
Tế bào đột biến chứa nhiều hơn 2 lần số NST đơn bội
- Phân loại
+ Đa bội lẻ:3n,5n..
+ Đa bội chẵn:2n,4n,6n…
- Cơ chế:
4n
+ Nguyên phân: 2n
NP
+ Giảm phân:
2n
n(bình thường)
GP
2n,3n,4n…..(không bình thường)
+ Thụ tinh:
Giao tử bình
thường
x
Giao tử không
bình thường
hợp tử
n
x
2n
3n
n
x
3n
4n
…
x
…..
…
Giao tử không
bình thường
x
Giao tử không
bình thường
hợp tử
2n
x
2n
4n
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
Bài toán :xác định tỉ lệ các giao tử của thể đa bội
TH1: thể tam bội(3n): dùng sơ đồ tam giác
TH2:tứ bội (4n):dùng sơ đồ hình chữ nhật
Page | 7
Vd:AAAA
A
A
AA
A
A
dạng AAAa
A
A
cạnh vuông:2AA:2Aa
a
A
cạnh chéo:1Aa:1AA
dạng :Aaaa
A
a
3Aa:3aa
a
a
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
dạng: Aaaa
A
A
1AA:4Aa:1aa
Page | 8
a
a
Bài toán 2:xác định kết quả phân tích của F khi biết kiểu gen ,kiểu hình P,biết
tính trội lặn
Giải:
1, Quy ước gen
2, Xác định kiểu gen P
3, Viết sơ đồ lai
Bài toán áp dụng: ở cà chua gen A quy định quả đỏ trội hoàn toàn so với gen quy
định quả vàng,Cho cà chua Aaa
x
Aaa(
Type equation here.
F1 là ?
Giải
Giao tử
2A
2Aa
1AA
1a
2Aa
4AAa
4AAaa
2AAAa
2Aaa
2A
4AA
4AAa
2AAA
2Aa
1AA
2AAA
2AAAa
1AAAA
1AAa
1a
2Aa
2Aaa
1AAa
1aa
Tỉ lệ kiểu gen:1AAAA:4AAA:4AAAa:10AAa:4AAa:4Aa:4Aaa:1aa
tỉ lệ kiểu gen:35 đỏ:1 vàng
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
Bài toán 3: xác định kiểu hình kiểu gen của P,biết kết quả phân tích F
Giải:
1, Xác định tính trội lặn ,quy ước gen
Page | 9
2, Xác định tỉ lệ phân tích F
Dựa vào KH lặp của F1 viết kiểu gen của kiểu hình này
Kiểu gen và kiểu hình của P
3, Viết sơ đổ laikieemr tra
Bài toán áp dụng:Ở 1 loài TV ,gen A quy định hoa đỏ ,a quy định hoa trắng
Khi giao phấn giữa cây 3n .F1 thu được 11hoa đỏ:1 trắng
Xác định tỉ lệ kiểu gen ,kiểu hình của P
Giải
Ta có :
F1 : 11 hoa đỏ:1 trắng => A-đỏ: a -trắng
Ta thấy F1 trắng=1/12 hay 3/36 mang toàn gen lặn
3/36 giao tử mang toàn gen lặn=3/6mang toàn gen lặn x 1/6 mang toàn gen lặn
cây 3n mang toàn gen lặn chiếm 3/6 có KG là Aaa
cây 3n mang toàn gen lặn chiếm 1/6 có KG là AAa
P:AAa xAaa
Viết sơ đồ lai kiểm tra
www.facebook.com/trungtamluyenthiuce
Copyright by UCE Corporation
