Giới thiệu tanuki loài vật gắn liền với nhiều truyền thuyết nhật bản
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (450.42 KB, 6 trang )
Tanuki loài v ật g ắn li ền v ới nhi ều
truy ền thuy ết Nh ật B ản
Lửng chó Nhật Bản (Danh pháp khoa học: Nyctereutes procyonoides viverrinus), còn được gọi
là tanuki (狸 or たぬき?) ở Nhật Bản là một phân loài của loài lửng chó bản địa ở Nhật Bản.
Chúng cũng là một phần trong văn học nhân gian của Nhật Bản từ thời cổ xưa. Theo như truyền
thuyết, Tanuki thường được cho là một con vật có hại và cũng thú vị, là một bậc thầy trong việc
cải trang và thay đổi hình dạng, nhưng cũng rất hay bị lừa và đầu óc thì rất hay lơ đãng. Tanuki
nổi bật trong truyền thuyết và tục ngữ của Nhật Bản,không phải lúc nào chúng cũng ưu tú hơn tất
cả các loài vật khác cả. Trong tiếng địa phương, tanuki và mujina (狢, kyujitai: 狢) có thể giống
gấu chó hay con lửng. Một con vật được biết đến là tanuki trong một vùng miền nào đó có thể
được biết đến là mujina ở một vùng miền khác. Trong tiêu chuẩn ngôn ngữ địa phương của
Tokyo hiện đại, thì tanuki là một con gấu chó hay con lửng, cho dù vị thức ăn của con sau lại
được ưa thích hơn.
Khi viết tanuki dưới tiếng kanji, 狸 (kyujitai: 狢) được dùng để ám chỉ các động vật có vú cỡ
vừa, thường là mèo hoang. Trong khi mèo hoang chỉ sống ở một số vùng nhất định ở Nhật Bản
chẳng hạn như Iriomote, Okinawa), người ta tin rằng, con vật này trước kia có nghĩa là tanuki,
đáng lẽ ra là đã bắt đầu trong thời Nhật Bản phong kiến. Khi giải thích mưu mẹo này, cùng với
sự quý hiếm của gấu chó ngoài Nhật Bản, có thể đã góp phần vào việc gây ra sự lẫn lộn trong
việc dịch chính xác từ "tanuki" ra thành một ngôn ngữ khác. Các bức tượng của Tanuki có thể
tìm thấy rất nhiều ngoài cửa đền và nhà hàng, đặc biệt là các tiệm mì ở Nhật Bản. Các bức tượng
này thường đội một chiếc mũ lớn, hình nón và thường cầm một chai rượu sake trên một tay, và
một mẩu giấy hẹn ước hay một cái ví tiền rỗng trên tay còn lại. Các bức tượng Tanuki thường có
bụng bự. Và lúc nào các bức tượng ấy cũng cho thấy những hòn dái khôi hài, đó là nét đặc trưng
của chúng, và thường thõng xuống mặt đất hay sàn nhà, cho dù mấy thứ này lúc nào cũng bị bỏ
quên trong nghệ thuật điêu khắc đương thời. Tanuki cùng với cái bìu dái được phóng lớn
Hình ảnh vui nhộn của Tanuki đã được người ta nghĩ ra và đã khai triển vào thời Kamakura. Con
Tanuki hoang dã thật thì lại có hòn dái lớn và không cân đối, một chi tiết đặc trưng để khơi dậy
cảm hứng khôi hài và thổi phồng trong sự miêu tả của các họa sĩ. Con tanuki có thể cho người ta
thấy hòn dái nằm lăng lóc trên lưng như cái ba lô của người hành khách, hay sử dụng chúng như
trống. Tanuki có các nét đặc trưng để miêu tả như cái bụng lớn của mình, chúng có thể được
miêu tả một cái trống trên bụng thay vì là hòn dái rất đặc biệt trong nghệ thuật đương thời.
Trong thời Kamakura và Muromachi, một số câu truyện bắt đầu có hình ảnh một tanuki gian tà
nhiều hơn. Truyện Otogizoshi của Kachi-kachi Yama đã khắc họa hình ảnh một tanuki đã đánh
chết một bà cụ đến chết và dâng bà ta lên một ông chồng mà bà ta không biết như một món súp
bà cụ, một sự bóp méo mỉa mai trong một công thức truyền thống dân gian là súp tanuki. Một tin
đồn khác cho rằng tanuki đã trở nên vô hại và đã sinh sản ra các thành viên của đoàn thể. Một vài
ngôi đền có những câu truyện về các thầy tu đời trước, là do tanuki cải trang thành. Con tanuki
thay đổi hình dạng đôi khi được cho rằng là một tsukumogami, một biến đổi của các linh hồn của
các chủ nhà tốt bụng đã được sử dụng khoảng một trăm năm trước hay hơn nữa.
Một câu chuyển nổi tiếng, được biết đến là Bunbuku chagama, kể về một con tanuki lừa một
thầy tu bằng cách thay đổi hình dạng thành một cái ấm trà. Một câu chuyện khác kể về một con
tanuki lừa một người thợ săn bằng cách biến tay của ông ta thành một cành cây, rồi ông dang
rộng hai tay ra đến khi rớt xuống cây. Người ta thường bảo tanuki là những tên lái buôn xảo
quyệt khi chúng sử dụng phép thuật để biến lá cây thành tiền giấy. Một vài câu chuyện miêu tả
tanuki là một con vật sử dụng lá cây như một phần trong quá trình biến hình của chúng. Tanuki
có tám nét đặc biệt, mà mang những điều tốt lành, có thể tạo ra để hợp với biểu tượng "Hachi"
(có nghĩa là tám) thường được tìm thấy trên các bình rượu sake mà các bức tượng cầm. Tám nét
đó là: một cái mũ sẵn sàng bảo vệ người dân khỏi rắc rối hay thời tiết xấu; con mắt to để nhận
thức được tình hình môi trường và giúp người ta lựa chọn đúng đắn; một bình rượu sake tượng
trưng cho đức hạnh; cái đuôi lớn là để chuẩn bị sự chín chắn và sức mạnh đến khi đạt được thành
công; hòn dái quá cỡ là biểu tượng may mắn về tiền bạc; một mảnh giấy hẹn ước tượng trưng
cho sự tin tưởng hay sự tự tin; cái bụng bự là biểu tượng của sự quyết định dũng cảm và điềm
tĩnh; và một nụ cười thân thiện.
