ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

ĐẶNG THỊ HUẾ

SỬ DỤNG TƢ LIỆU VỀ CHỦ QUYỀN BIỂN ĐẢO TỔ QUỐC
TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ SƢ PHẠM LỊCH SỬ

HÀ NỘI – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

ĐẶNG THỊ HUẾ

SỬ DỤNG TƢ LIỆU VỀ CHỦ QUYỀN BIỂN ĐẢO TỔ QUỐC
TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ SƢ PHẠM LỊCH SỬ
CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC
(BỘ MÔN LỊCH SỬ)
Mã số: 60 14 01 11

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN NINH

HÀ NỘI – 2015

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Nguyễn Văn Ninh
– người đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình làm luận văn,
cung cấp những tài liệu cần thiết để phục vụ cho việc nghiên cứu.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Ban lãnh đạo trường Đại học Giáo
dục – Đại học Quốc gia Hà Nội, cảm ơn sự góp ý của các thầy cô đã trực tiếp giảng
dạy tôi trong quá trình tôi học tập, nghiên cứu tại trường.
Xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, các thầy cô giáo, các em học sinh các
trường THPT Cẩm Giàng I, THPT Cẩm Giàng II, THPT Tuệ Tĩnh – Cẩm Giàng –
Hải Dương đã giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã động viên và tạo
điều kiện cho tôi hoàn thành khóa học cũng như luận văn này.
Hà Nội, tháng 10 năm 2015
Tác giả

Đặng Thị Huế

i


MỤC LỤC
Lời cảm ơn ................................................................................................................... i
Mục lục ........................................................................................................................ii
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC SỬ DỤNG TƢ
TIỆU VỀ CHỦ QUYỀN BIỂN, ĐẢO TỔ QUỐC TRONG DẠY HỌC LỊCH
SỬ Ở TRƢỜNG THPT............................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Cơ sở lí luận ....................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Một số khái niệm, thuật ngữ. .......................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Cơ sở xuất phát của việc sử dụng tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ quốc trong

dạy học lịch sử ở trường THPT. ................................ Error! Bookmark not defined.
1.1.3. Vai trò, ý nghĩa của việc sử dụng tư liệu về chủ quyền biển, đảo tổ quốc trong
dạy học lịch sử ở trường trung học phổ thông. ........ Error! Bookmark not defined.
1.2. Cơ sở thực tiễn ................................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Thực trạng sử dụng tư liệu về chủ quyền biển, đảo tổ quốc trong dạy học lịch
sử ở trường trung học phổ thông. .............................. Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Những vấn đề đặt ra cần giải quyết. ................ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: CÁC HÌNH THỨC VÀ BIỆN PHÁP SỬ DỤNG TƢ LIỆU VỀ
CHỦ QUYỀN BIỂN, ĐẢO TỔ QUỐC TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG. ................. Error! Bookmark not defined.
2.1. Các loại tư liệu chủ yếu về chủ quyền biển đảo tổ quốc có thể khai thác, sử
dụng trong dạy học lịch sử ở trường trung học phổ thông.Error!

Bookmark

not

defined.
2.2. Những yêu cầu cơ bản khi sử dụng tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ trong dạy
học lịch sử ở trường trung học phổ thông. ................ Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Yêu cầu về tư liệu............................................ Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Yêu cầu khi xác định các biện pháp sử dụng tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ
quốc trong dạy học lịch sử ở trường trung học phổ thông.Error!
defined.

ii

Bookmark

not



2.3. Những nội dung lịch sử liên quan, có thể khai thác, sử dụng tư liệu về chủ
quyền biển đảo tổ quốc trong chương trình sách giáo khoa lịch sử trung học phổ
thông. ......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Các biện pháp sử dụng tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ quốc trong dạy học lịch
sử ở trường THPT. .................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.1 Các biện pháp sử dụng tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ quốc trong giờ học
nội khóa. .................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Sử dụng tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ quốc trong các hoạt động ngoại
khóa. .......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.5. Thực nghiệm sư phạm ........................................ Error! Bookmark not defined.
2.5.1. Mục đích thực nghiệm .................................... Error! Bookmark not defined.
2.5.2. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm .................. Error! Bookmark not defined.
2.5.3 Nội dung và phương pháp thực nghiệm: .......... Error! Bookmark not defined.
2.5.4. Kết quả thực nghiệm: ...................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................. Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................6
PHỤ LỤC:.................................................................... Error! Bookmark not defined.

iii


MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh đã đánh giá rất cao vai trò của thanh niên đối
với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Người cho rằng: “Thanh niên là người
chủ tương lai của nước nhà”. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh, một
phần lớn là do các thanh niên” [9, tr. 185] Trước lúc đi xa người cũng không quên
căn dặn Đảng ta “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc làm rất quan

trọng và cần thiết” [10, tr. 510]
Lời di huấn của chủ tịch Hồ Chí Minh, trở thành tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước ta. Nghị quyết lần thứ tư,
Ban chấp hành trung ương khóa VII (1993) đã khẳng định: “Sự nghiệp đổi mới có
thành công hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội
chủ nghĩa hay không, phần lớn tùy thuộc vào lực lượng thanh niên” [ 8, tr. 82].
Hiện nay, giáo dục thanh niên trở thành những người vừa có tài, vừa có đức, để gìn
giữ thành quả cách mạng, xây dựng và phát triển tương lai của đất nước, vẫn luôn
được xác định là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của ngành giáo dục.
Bộ môn lịch sử có vai trò vô cùng to lớn trong việc giáo dục lòng yêu quê
hương đất nước, trân trọng những truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Đặc biệt trong
xu thế hội nhập hiện nay thì việc giáo dục cho thế hệ trẻ thấm nhuần những giá trị
truyền thống, những phẩm chất cao quý tốt đẹp của dân tộc càng trở nên có ý nghĩa
hơn bao giờ hết. Một trong những truyền thống quý báu của dân tộc Việt nam mà
thế hệ trẻ cần trân trọng, kế thừa và phát huy đó là truyền thống yêu nước, đánh
giặc, bảo vệ toàn vẹn vùng đất, vùng trời, vùng biển của tổ quốc.
Trong lịch sử chiều dài hàng ngàn năm lịch sử, Việt Nam luôn khẳng định là
một quốc gia biển với quá trình khai phá lãnh thổ, mở mang bờ cõi hướng biển. Việt
Nam có quyền lợi “sống còn” đối với việc khẳng định chủ quyền ở biển Đông. Biển
Đông đóng một vai trò tối quan trọng, là một trong những yếu tố hàng đầu tạo nên
vị thế của Việt Nam ở khu vực và trên thế giới. Biển Đông không chỉ là lãnh thổ,
chủ quyền quốc gia thiêng liêng của Việt Nam mà còn là nơi có tiềm năng kinh tế
khổng lồ, nhất là dầu khí và nguồn thủy sản, giúp cho Việt Nam có thể khẳng định
được sức mạnh kinh tế của mình ở khu vực. Hơn thế nữa, biển Đông có một vị trí

1


đặc biệt quan trọng đối với việc mở rộng giao lưu hợp tác quốc tế và an ninh quốc
gia của Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay vấn đề bảo vệ chủ quyền quốc gia trên biển

đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức, gần đây nhất là việc Trung Quốc hạ
đặt dàn khoan trái phép, xâm phạm chủ quyền biển đảo của nước ta. Trước những
diễn biến phức tạp của tình hình Biển Đông thì việc tuyên truyền, giáo dục ý thức
về chủ quyền biển đảo tổ quốc cho thế hệ trẻ là một nhiệm vụ cần thiết và mang tính
chiến lược.
Biển đảo Việt Nam là một phần lãnh thổ thiêng liêng không thể tách rời của
Tổ quốc. Trách nhiệm của mỗi người dân Việt Nam là ra sức gìn giữ sự toàn vẹn
phần lãnh thổ này như lời Bác Hồ năm xưa đã dặn “Các Vua Hùng đã có công dựng
nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ nước”. Để học sinh - những chủ nhân tương
lai của đất nước, ý thức sâu sắc trách nhiệm công dân trong việc bảo vệ chủ quyền
thiêng liêng của tổ quốc nói chung và chủ quyền biển đảo tổ quốc nói riêng, thì đòi
hỏi người giáo viên lịch sử phải cố gắng, nỗ lực nhiều hơn trong công tác giáo dục
của mình.
Hiện nay có nhiều cách thức, nhiều phương pháp để giáo dục ý thức chủ
quyền biển đảo tổ quốc cho học sinh, nhưng làm thế nào để khắc sâu ý thức bảo vệ
chủ quyền biển đảo? làm thế nào để thế hệ trẻ Việt Nam tự tin khẳng định với thế
giới chủ quyền biển đảo của tổ quốc? thì đòi hỏi người giáo viên lịch sử phải biết
lựa chọn và vận dụng linh hoạt các phương pháp sư phạm phù hợp, giúp học sinh
nắm bắt và hiểu sâu sắc kiến thức về chủ quyền biển đảo, từ đó hình thành ở các em
ý thức công dân với việc bảo vệ chủ quyền biển đảo tổ quốc. Ở các trường trung
học phổ thông, đa số giáo viên lịch sử đã nhận thức được tầm quan trọng của việc
đưa nội dung giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo tổ quốc vào giảng dạy. Tuy nội
dung giáo dục chủ quyền biển đảo tổ quốc không có trong chương trình sách giáo
khoa, nhưng các nguồn tư liệu về chủ quyền biển đảo thì rất phong phú, giáo viên
có thể dễ dàng sưu tầm và sử dụng trong công tác giảng dạy. Gần đây Bộ giáo dục
cũng đã kịp thời có kế hoạch bồi dưỡng, tập huấn về nội dung giáo dục chủ quyền
biển đảo tổ quốc trong nhà trường, đây cũng là một thuận lợi đối với giáo viên lịch
sử trong việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục chủ quyền biển đảo. Nhưng nhìn chung
là vẫn chưa có một tài liệu nào về giáo dục chủ quyền biển đảo được biên soạn chi


2


tiết về cả nội dung và phương pháp dành cho giáo viên. Chính vì vậy để đạt hiệu
quả cao trong giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo tổ quốc cho học sinh, vẫn rất cần
ở người giáo viên lịch sử sự tận tâm với nghề. Giáo viên cần không ngừng tìm tòi,
nghiên cứu các phương pháp dạy học, vận dụng linh hoạt và sáng tạo các phương
pháp dạy học khi sử dụng nguồn tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ quốc trong dạy
học lịch sử, nhất là dạy học lịch sử ở nhà trường trung học phổ thông.
Xuất phát từ yêu cầu nâng cao hiệu quả giáo dục lịch sử nói chung và giáo
dục ý thức chủ quyền biển đảo nói riêng trong các nhà trường trung học phổ thông,
chúng tôi chọn vấn đề : Sử dụng tư liệu về chủ quyền biển đảo tổ quốc trong dạy
học lịch sử ở trường trung học phổ thông, làm đề tài luận văn thạc sỹ chuyên
ngành lí luận và phương pháp dạy học bộ môn lịch sử
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Dạy học Lịch sử nói chung và dạy học về vấn đề chủ quyền biển, đảo tổ quốc
nói riêng ở trường trung học phổ thông đã và đang được các nhà lý luận dạy học,
các chuyên gia, các nhà sử học, cùng nhiều giáo viên trong và ngoài nước quan tâm
nghiên cứu. Dưới đây là một số tài liệu có liên quan đến đề tài mà chúng tôi tiếp cận
và sử dụng làm tài liệu tham khảo trong quá trình nghiên cứu, hoàn thành luận văn:
2.1. Các công trình nghiên cứu, bài viết về chủ quyền biển, đảo Tổ quốc.
- Sau khi Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư của Ban Chấp hành trung ương Đảng
(khóa X) về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020 ra đời, Trung tâm thông tin
công tác tư tưởng phối hợp với Cục chính trị Quân chủng Hải quân biên soạn cuốn
“Biển và hải đảo Việt Nam” xuất bản tại Hà Nội, năm 2007. Những nội dung cơ
bản của tài liệu đã làm rõ về quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà
nước trong việc phấn đấu để nước ta trở thành một quốc gia mạnh về biển, giàu lên
từ biển, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia trên biển. Cuốn sách cũng đề cập
nhiều tư liệu quan trọng của Việt Nam và quốc tế là những chứng cứ khẳng định
chủ quyền biển đảo tổ quốc.

- Các tác giả Nguyễn Nhã- Nguyễn Đình Đầu- Lê Minh Nghĩa- Từ Đặng Minh Thu
- Vũ Quang Việt trong cuốn “ Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam” do Nhà xuất
bản trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh phát hành năm 2008 đã khẳng định đanh thép

3


Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam bằng việc đưa ra rất nhiều những dẫn chứng
lịch sử cụ thể về chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa.
- Trong “Những điều cần biết về Đất - Biển - Trời Việt Nam” của tác giả Lưu Văn
Lợi (2010) đã khẳng định rằng: Trên chặng đường bốn mươi thế kỉ , dân tộc ta đã
kiên trì và từng bước mở rộng ra Biển Đông, từ ven bờ tiến ra biển gần, rồi biển xa,
từ đất liền tiến vào các đảo ven bờ rồi các đảo xa hơn.
- Nhìn ra biển khơi”là cuốn sách do tác giả Hà Minh Hồng (Chủ biên) và nhóm tác
giả của Trung tâm nghiên cứu biển và đảo trường Đại học Khoa học xã hội và nhân
văn – Đại học Quốc Gia thành phố Hồ Chí Minh – Nhóm khảo sử Nam Bộ biên
soạn và phát hành năm 2012. Đây là cuốn sách có nội dung phong phú về biển đảo,
được tiếp cận qua lăng kính lịch sử với nhiều tư liệu chính thống, được phổ biến
trên những phương tiện thông tin đại chúng, nhằm cung cấp cho người muốn tìm
hiểu và nghiên cứu một góc nhìn hệ thống về biển đảo Việt Nam ngày nay.
- Tác giả Trần Công Trục (2011) trong cuốn “Dấu Ấn Việt Nam trên Biển Đông” đã
nhấn mạnh vị trí vai trò của Biển Đông trong lịch sử dân tộc, đồng thờicung cấp
thông tin chính xác về tình hình biển, đảo đến với người dân. Cuốn sách còn chuyển
tải những quan điểm, quy định đúng đắn, khách quan của nhà nước Việt Nam, phù
hợp với Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc 1982 về các vấn đề tranh chấp trên
Biển Đông cũng như việc thực hiện nghĩa vụ của Nhà nước Việt Nam trước cộng
đồng quốc tế.
- Tiếp tục khẳng định về chủ quyền biển, đảo Việt Nam, “Người Việt với biển” của
tác giả Nguyễn Văn Kim (2011) đã tập trung khai thác và lý giải mối quan hệ giữa
đất nước Việt Nam, dân tộc Việt Nam với thế giới bên ngoài qua con đường biển.

Tác giả nhấn mạnh: Chủ quyền và an ninh biển là chủ đề được quan tâm xuyên suốt
theo dòng chảy của lịch sử đất nước… Việc bảo vệ chủ quyền, giữ gìn an ninh, phát
triển kinh tế biển là nhiệm vụ mang tính chiến lược lâu dài.
- Bộ giáo dục và Đào tạo đã ban hành cuốn “Tài liệu hướng dẫn dạy học nội dung
giáo dục tài nguyên và môi trường biển, đảo cho học sinh Trung học phổ
thông”(2011) nhằm bổ sung thêm thông tin và giáo dục cho học sinh những hiểu
biết cần thiết về tiềm năng của biển, về việc khai thác hợp lí tài nguyên thiên
nhiên và bảo vệ môi trường biển, đảo, đặc biệt là vấn đề bảo vệ chủ quyền biển,

4


đảo Tổ quốc. Tài liệu cũng đưa ra những cách thức tổ chức hoạt động ngoại khóa
để giáo dục cho học sinh ý thức về chủ quyền biển, đảo Tổ quốc trong nhà trường
phổ thông.
- Vụ giáo dục quốc phòng và chương trình phát triển Giáo dục phổ đã ban hành
cuốn “Tài liệu tập huấn giáo viên cốt cán giáo dục quốc phòng- an ninh” (2012).
Các tác giả đã khẳng định về chủ quyền biển, đảo của nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam trên cơ sở những văn bản của Đảng, Nhà nước về biển, đảo và các
các chứng cứ lịch sử chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo
Hoàng Sa và Trường Sa.
- Tháng 7/2013, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã giới thiệu tác phẩm “Những
bằng chứng về chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường
Sa” của tác giả Hãn Nguyên (Nguyễn Nhã). Cuốn sách này gồm có 6 chương. Năm
chương đầu, tác giả tập hợp và nghiên cứu có hệ thống các tư liệu liên quan đến
việc khẳng định chủ quyền của Việt tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Chương cuối đề cập tới vị trí, tầm quan trọng chiến lược của hai quần đảo này đối
với việc phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng của đất nước. Nguồn tư liệu mà tác
giả khảo cứu rất đa dạng, phong phú, không chỉ của người Việt Nam mà còn của
người phương Tây, và của chính người Trung Quốc. Cuốn sách này giúp người đọc

hiểu thấu đáo hơn về chủ quyền biển, đảo của Việt Nam tại hai quần đảo Hoàng Sa
và Trường Sa.
- Tháng 5/2014 Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Lễ tiếp nhận và công
bố Bộ Atlas bản đồ thế giới của Philipe Vandemaelen xuất bản năm 1827, có giá trị
quan trọng, khẳng định chủ quyền Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và
Trường Sa. Thứ trưởng Bộ Thông tin Truyền thông Trương Minh Tuấn nhấn mạnh:
“Bộ Atlas được nhiều nhà khoa học Pháp và Mỹ khẳng định là bằng chứng không
thể chối cãi về chủ quyền Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam”.
- Ở Khánh Hòa, Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh đã cho xuất bản cuốn “Văn hóa biển đảo
Khánh Hòa”(2012). Sách đã tập hợp những bài viết đề cập tới việc bảo tồn, giữ gìn
và phát huy tác dụng những di sản văn hóa liên quan đến quá trình xác lập, thực thi
chủ quyền và xây dựng quần đảo Trường Sa. Tài liệu này góp phần vào việc giáo
dục truyền thống yêu nước, uống nước nhớ nguồn, ghi nhớ công lao của các bậc

5


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ giáo dục và Đào tạo (2006), Sách giáo viên Lịch sử 10. Nhà xuất bản Giáo
dục.
2. Bộ giáo dục và Đào tọa (2009), Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng
môn Lịch sử, Lớp 10. Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội.
3. Bộ giáo dục và Đào tạo (2011), Tài liệu Hướng dẫn dạy học nội dung giáo dục
về tài nguyên và môi trường biển, đảo cho học sinh THPT. Nhà xuất bản Giáo dục,
Hà nội.
4. Đặc khảo về Hoàng Sa, Trƣờng Sa. Tập san sử - địa số 29 (1975)
5. Đại Nam nhất thống chí, Tập 2 (Bản dịch). Nhà xuất bản Thuận Hóa, Huế
(2006).
6. Đại Nam thực lục, Tập 1 (Bản dịch). Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội (2002).
7. Đại Nam thực lục, Tập 3 (Bản dịch). Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội (2007)

8. Đảng Cộng Sản Việt Nam (1993), Văn kiện hội nghị lần thứ IV Ban chấp hành
trung ương khóa VII. Nhà xuất bản sự thật, Hà Nội.
9. Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 5. Nhà xuất bản chính trị quốc gia, Hà Nội (1995).
10. Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 9. Nhà xuất bản chính trị quốc gia, Hà Nội (1996)
11. Luật giáo dục (2005), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
12. Thủ tƣớng chính phủ (6/5/2009), chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2020,
Ban hành kèm theo Quyết định số 581/QĐ- TTg.
13. Văn kiện Đại hội Đảng Cộng Sản Việt Nam. Nhà xuất bản chính trị quốc gia
(2011).
14. Phan Huy Chú. Lịch triều hiến chương loại chí, Tập 2 (Bản dịch). Nhà xuất
bản Giáo dục Hà Nội (2008).
15. Lê Quý Đôn toàn tập, Tập 1. Phủ biên tạp lục (Bản dịch). Nhà xuất bản khoa
học xã hội, Hà Nội (1977).
, đảo cho học sinh”, Báo Giáo dục và thời đại, số ra ngày 20-10-2012.
16. Cao Xuân Dục (Chủ biên) (1972), Quốc triều chính biên toát yếu (Bản dịch
điện tử).
17. Phạm Đức Dƣơng (Chủ biên) (2013), Biển với người Việt cổ. Nhà xuất bản
văn hóa – thông tin.
6


18. Vũ Quang Hiển – Hoàng Thanh Tú (2014), Phương pháp dạy học môn lịch sử
ở trường THPT. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia hà Nội.
19. Vũ Quang Hiển (2012), Chủ trương của Đảng và Nhà nước Việt Nam về kết
hợp phát triển kinh tế biển và bảo vệ chủ quyền biển, đảo (1986- 2007)
20. Nguyễn Văn Kim (2011), Người Việt với biển, Nhà xuất bản Thế giới, Hà nội
21. Phan Huy Lê (1998), Tìm về cội nguồn. Nhà xuất bản Thế giới, Hà Nội.
22. Phan Ngọc Liên ( Chủ biên) (2003), Lịch sử và giáo dục lịch sử. Nhà xuất bản
Chính trị Quốc Gia, Hà Nội.
23. Phan Ngọc Liên(chủ biên) (2009), Phương pháp dạy học lịch sử, tập 1,2, Nhà

xuất bản Đại học sư phạm Hà Nội. tr 206.
24. Phan Ngọc Liên, Trịnh Đình Tùng, Nguyễn Thị Côi (1992), “ Giáo dục
truyền thống dân tộc cho thế hệ trẻ qua môn lịch sử”, tạp chí nghiên cứu lịch sử (2)
25. Phan Ngọc Liên, Trịnh Đình Tùng, Nguyễn Thị Côi (2012), Phương pháp
dạy học lịch sử, tập 1. Nhà xuất bản Đại học sư phạm, Hà Nội.
26. Phan Ngọc Liên, Trịnh Đình Tùng, Nguyễn Thị Côi (2012), Phương pháp
dạy học Lịch sử, tập 2. Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội.
27. Phan Ngọc Liên, Trịnh Đình Tùng, Nguyễn Thị Côi, Trần Vĩnh Tƣờng
(đồng chủ biên) (2002), Một số chuyên đề phương pháp dạy học lịch sử. Nhà xuất
bản ĐHQG, Hà Nội.
28. Lƣu Văn Lợi (2010), Những điều cần biết về Đất- Biển- Trời Việt Nam. Nhà
xuất bản Thanh Niên, Hà Nội.
29. Trần Viết Lƣu (Chủ biên) (2014), Giáo dục chủ quyền biển đảo tổ quốc cho
thế hệ trẻ Việt Nam. Nhà xuất bản văn hóa – thông tin, Hà Nội
30. Nguyễn Nhã- Nguyễn Đình Đầu- Lê Minh Nghĩa- Từ Đặng Minh Thu- Vũ
Quang Việt (2008), Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam, Nhà xuất bản trẻ,
Thành phố Hồ Chí Minh.
31. Nguyễn Văn Ninh, Vận dụng phương pháp đóng vai trong dạy học lịch sử ở
trường THPT nhằm phát triển toàn diện học sinh. Tạp chí giáo dục số 334.
32. Chi Phan (2014), Hoàng Sa Trường Sa trong ta, Nhà xuất bản Thanh niên.
33. Hoàng Phê (Chủ biên) (2010), Từ điển Tiếng Việt. Nhà xuất bản Đà NẵngTrung tâm từ điển học, Hà Nội.
7


34. Đinh Kim Phúc (2014), Hoàng Sa, Trường Sa trong thư tịch cổ. Nhà xuất bản
Hội nhà văn.
35. Trƣơng Hữu Quýnh, Nguyễn Thị Côi, Nguyễn Thái Hoàng (1994), Tìm hiểu
hoạt động giáo dục truyền thống yêu nước, Bảo vệ tổ quốc trong lịch sử dân tộc.
Nhà xuất bản Quân Đội Nhân Dân
36. Hà Văn Tấn – Phạm Thị Tâm (1972), Cuộc kháng chiến chống xâm lược

Mông – Nguyên thế kỉ XIII. Nhà xuất bản khoa học xã hội.
37. Trần Hoàng Tiến (Biên soạn) (2013), Chủ quyền biển đảo thiêng liêng của tổ
quốc. Nhà xuất bản Quân đội nhân dân.truyền thông, Hà Nội.
38. Trần Nam Tiến (2012), Hoàng Sa, Trường Sa hỏi và đáp. Nhà xuất bản Trẻ.
39. Trần Công Trục (2011), Dấu Ấn Việt Nam trên biển Đông. Nhà xuất bản thông
tin và
40. Bùi Minh Tuấn (2012), “ Cần giáo dục kiến thức về chủ quyền biển
41. Nguyễn Việt, Vũ Minh Giang, Nguyễn Mạnh Hùng (1983), Quân thủy Việt
Nam trong lịch sử chống ngoại xâm. Nhà xuất bản Quân Đội Nhân Dân.

8