Vai trò của tác chiến phòng không

Lời nói đầu
Loài ngời trong lịch sử phát triển của mình luôn phải chịu sự tác động của
quy luật phát triển tự nhiên : đấu tranh để sinh tồn.Vì vậy con ngời đã sớm có
khái niệm chiến đấu để tự bảo vệ mình, bảo vệ cộng đồng của mình và để bảo
vệ toàn vẹn lãnh thổ của mình. Cho đến ngày hôm nay, trong lịch sử hình thành
và phát triển của bất cứ một quốc gia , một dân tộc nào thì sự nghiệp đấu tranh
dựng nớc và đấu tranh giữ nớc bao giờ cũng đi đôi với nhau, gắn liền với nhau
và không thể tách rời đợc.
Cùng với thời gian, Khoa học Kỹ thuật thờng xuyên vận động và phát
triển làm cho mọi mặt đời sống xã hội của con ngời cũng vận động và phát
triển theo , lĩnh vực quân sự cũng không nằm ngoài vòng phát triển đó. Sự biến
đổi trong lĩnh vực quân sự sẽ làm biến đổi theo về nhiều mặt nh : vũ khí trang
bị , kỹ thuật quân sự , tính chất kết cấu và cả về nghệ thuật quân sự . . .
Thế giới đã trải qua hơn 5000 năm chiến tranh, sự phát triển của nó cùng
với việc ứng dụng những thành tựu mới nhất của cuộc cách mạng khoa học kỹ
thuật vào trong lĩnh vực Quân sự - Quốc phòng đã làm cho tính chất của các
cuộc chiến tranh ngày càng thay đổi . Từ những vũ khí lạnh thô sơ nh : giáo
mác, gậy gộc, cung kiếm . . . ở những cuộc chiến tranh cổ xa , cho đến khi các
cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật diễn ra thì uy lực của vũ khí có tiến triển
nhảy vọt. Sự xuất hiện hàng loạt và đa dạng của những vũ khí nóng nh : xe
tăng, tên lửa, máy bay . . . có tầm huỷ diệt lớn, đợc sinh ra là kết quả của sự
ứng dụng những phát minh của cuộc cách mạng Khoa học Kỹ thuật. Cho
đến ngày mùng 6 tháng 8 năm 1945 , cả thế giới chứng kiến quả bom nguyên tử
đầu tiên do Mary-Pie Curi phát hiện ra đã đánh dấu sự ra đời của vũ khí nhiệt
hạch trên thế giới, đồng thời mang lại cho chiến tranh những khái niệm hết sức
mới đó là khái niệm vũ khí công nghệ cao , kéo theo khái niệm đó sẽ là khái
niệm về chiến tranh công nghệ cao .
Trong lịch sử bốn ngàn năm dựng nớc và giữ nớc của dân tộc Việt Nam, cha
ông ta luôn phải trải qua các cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm để giành độc

lập cho tổ quốc và gần đây nhất là hai cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp và
chống Mỹ cứu nớc. Trong hai cuộc chiến tranh này, kẻ thù đã sử dụng rất nhiều
các loại vũ khí có ứng dụng của khoa học kỹ thuật , đó là các vũ khĩ công
nghệ cao . Đặc biệt, chúng đã sử dụng các loại vũ khí tiến công đờng không có
hoả lực mạnh , tầm hoạt động xa để chế áp và tiêu diệt chúng ta. Đứng trớc tình
hình đó đòi hỏi chúng ta phải có biện pháp, đờng lối và áp dụng có hiệu quả các
phơng tiện vũ khí để bảo vệ vững chắc bầu trời của mình.
Trong thời đại ngày nay, ngời ta ngày càng thấy rõ vai trò then chốt của khoa
học kỹ thuật đối với sự phát triển của nền kinh tế , của sự phát triển xã hội và
của lĩnh vực An ninh Quốc phòng . Bất cứ một quốc gia, một đất nớc nào đều
coi sự phát triển của khoa học kỹ thuật, coi sự phát triển công nghệ cao là
một trọng tâm chiến lợc để xây dựng đất nớc và xây dựng Quân đội vững mạnh
hiện đại. Đặc biệt, chiến tranh ngày nay và trong tơng lai thì sự đối đầu trực tiếp
giữa con ngời với nhau sẽ dần dần không còn nữa , mà thay vào đó là các cuộc
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-1-


Vai trò của tác chiến phòng không
chiến tranh gián tiếp, các cuộc chiến tranh từ xa. Vì vậy việc ứng dụng các
thành tựu của khoa học công nghệ tới việc phát triển vũ khí và trang thiết bị
quân sự dần u tiên cho việc phát triển các vũ khí tiến công đờng không là trớc
hết . Bởi vì vũ khí tiến công đờng không hiện đại có ảnh hởng rất lớn tới diễn
biến và kết quả của chiến tranh, nó đem lại cho chiến tranh một bộ mặt mới.
Tuy nhiên, một điều tất yếu đặt ra hiện nay là muốn đối phó với vũ khí công
nghệ cao, đặc biệt là đối với vũ khí tiến công đờng không hiện đại thì chúng ta
phải làm gì ? Bất cứ một sự phát triển nào cũng đều tồn tại những mặt đối lập
của nó, vì vậy một khi các phơng tiện tiến công phát triển thì các thiết bị chống
lại các phơng tiện đó cũng phải phát triển theo . Do đó để chống lại các phơng

tiện tiến công đờng không thì chúng ta cũng phải không ngừng hiện đại hoá các
loại vũ khí, các trang thiết bị phòng không, không quân và cả nghệ thuật quân
sự trong phòng không, không quân để nhằm mục đích thực hiện đợc yêu cầu
của nhiệm vụ trên .
Đối với nớc ta là một đất nớc dới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản đang đa
đất nớc đi lên theo con đờng xã hội chủ nghĩa thì các nớc đế quốc và các thế lực
phản động trên thế giới cha lúc nào từ bỏ chống phá Đảng ta, chúng tìm mọi âm
mu, thủ đoạn để can thiệp vào nội bộ nớc ta, bao vây ngăn chặn chúng ta phát
triển. Vậy để hoàn thành tốt công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc xã hội chủ
nghĩa, đồng thời để ngăn chặn có hiệu quả mọi âm mu chống phá cách mạng
của địch thì việc đề ra chiến lợc phát triển kỹ thuật Quốc Phòng có ý nghĩa
quyết định đối với việc phát huy đầy đủ của khoa học kỹ thuật trong công cuộc
hiện đại hoá Quốc Phòng, đối với việc nâng cao sức mạnh tổng hợp Quốc Gia
và tăng cờng thực hiện cạnh tranh cục diện chiến lợc thế giới .
Tuy mới chỉ qua hai tuần học tập ngắn ngủi, nhng là một sinh viên trờng đại
học kỹ thuật, em đã có những khái niệm hết sức cơ bản về các phơng tiện, trang
thiết bị kỹ thuật hiện đại trong chiến tranh ngày nay và hiểu rõ hơn về cơ cấu, tổ
chức cũng nh các công tác Quốc phòng toàn dân của Quân đội nhân dân Việt
nam .
Trong khuôn khổ hạn hẹp của bài tiểu luận này, em xin đợc đặc biệt phân
tích vai trò của tác chiến phòng không trong chiến tranh công nghệ cao và nêu
lên những xu hớng phát triển của phòng không trong tơng lai . Đồng thời nêu rõ
vai trò cũng nh trách nhiệm của sinh viên trờng khoa học công nghệ cao đối với
sự nghiệp bảo vệ tổ quốc .
Vì thời gian có hạn và sự hiểu biết còn cha sâu nên bài tiểu luận không tránh
khỏi những thiếu sót, em mong đợc sự chỉ bảo góp ý thêm của các thầy trong
khoa để bài làm của em đợc tốt hơn .
Hà nội 20 - 04 - 2001
Sinh viên
Nguyễn Tiến Đông


Vai trò của tác chiến phòng không
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-2-


Vai trò của tác chiến phòng không

trong chiến tranh
Khoa học - Kỹ thuật - Công nghệ cao
I.

Khái niệm chiến tranh công nghệ cao :
Cuộc chạy đua vũ trang diễn ra có tính gay gắt và quyết liệt cao ở các nớc đế
quốc hàng đầu, các nớc có nền khoa học công nghệ phát triển tiên phong trên
thế giới. Vì vậy, để giải quyết các kết quả của cuộc chạy đua vũ trang đó thì
chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch sẽ là ngời châm ngòi nổ cho các cuộc
chiến tranh xảy ra trên thế giới .
Chiến tranh trong tơng lai nếu xảy ra sẽ là chiến tranh sử dụng các loại vũ
khí công nghệ cao là chủ yếu, bởi vì vũ khí công nghệ cao có nhiều tính năng
mới cho phép nâng cao tính hiệu quả của cuộc chiến . Đó chính là cơ sở cho
khái niệm chiến tranh công nghệ cao :
Chiến tranh công nghệ cao là cuộc chiến tranh mà vũ khí và các trang
thiết bị quân sự đợc sử dụng là vũ khí công nghệ cao.
Còn vũ khí công nghệ cao là loại vũ khí đợc nghiên cứu, thiết kế và chế tạo dựa
trên cơ sở khoa học công nghệ cao.
II.

Chiến tranh công nghệ cao:

Trên thế giới, ở tất cả các quốc gia có nền kinh tế phát triển, Quân sự là
lĩnh vực đầu tiên , luôn đi đầu trong việc ứng dụng những thành tựu mới nhất ,
hiện đại nhất và sớm nhất của khoa học kỹ thuật. Theo đó cùng với sự phát triển
nh vũ bảo của khoa học công nghệ thì trong lĩnh vực quân sự cũng có sự thay
đổi đáng kể, sự thay đổi đó làm cho các cuộc chiến tranh nổ ra cũng thay đổi
theo . Khái niệm của các cuộc chiến tranh trớc đó dần bị xoá bỏ mà bây giờ tên
gọi đúng nghĩa của các cuộc chiến đó là Chiến tranh công nghệ cao . Dới sự
tác động và ảnh hởng sâu sắc của khoa học kỹ thuật công nghệ thì các phơng
diện của lĩnh vực quân sự về trang thiết bị , cơ cấu tổ chức , ngệ thuật quân sự . .
. có một sự khác biệt , một sự thay đổi rõ rệt qua hàng loạt các cuộc chiến tranh
ở trên thế giới từ trớc cho đến nay .
Trong cuộc chiến tranh mang tên Chiến tranh công nghệ cao , về mặt
kỹ thuật quân sự dới sự tác động của công nghệ cao đã ảnh hởng sâu sắc đến
các tính năng của trang thiết bị nh : Tầm xa Uy lực Khả năng cơ động
Sống còn Xử lý thông tin . . . làm tăng thêm hiệu quả chiến đấu của vũ khí.
Đối với các vũ khí truyền thống thì tính năng kỹ thuật nh tầm bắn , độ chính
xác , khả năng sát thơng liên tục đợc cải tiến, ngoài ra chúng còn đợc bổ xung
các chức năng mới nh làm nhiễu, thiết bị tự tìm mục tiêu bằng lade, rađa, hồng
ngoại, vô tuyến truyền hình v.v ... đã làm ra đời một thế hệ vũ khí mới gọi là
vũ khí tinh khôn mà đã đợc sử dụng trong cuộc chiến tranh Vùng Vịnh (1991)
và chiến tranh Nam T (1999) có xác xuất tiêu diệt mục tiêu với độ chính xác rất
cao. Ngoài ra còn có các loại vũ khí phi truyền thống , các hệ thống trinh sát ,
giám sát , điều khiển , dẫn đờng , và các phơng tiện tác chiến điện tử có những
tính năng kỹ thuật mới ra đời nh hệ thống định vị toàn cầu ( GPS ), vệ tinh với
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-3-


Vai trò của tác chiến phòng không

mục đích để vô hiệu hoá vũ khí trang bị, vô hiệu hoá các hệ thống thông tin liên
lạc của đối phơng . Tất cả các hệ thống này đều đã đợc sử dụng ở cuộc chiến
tranh Nam T và mang lại một hiệu quả rất lớn cho cuộc chiến này .
Cơ cấu , tổ chức của các lực lợng vũ trang cũng tự thay đổi mạnh mẽ cùng
với sự thay đổi về vũ khí trang bị. Trong Quân đội bắt đầu xuất hiện những binh
chủng mới nh bộ đội tên lửa , bộ đội tác chiến điện tử , bộ đội Rôbốt , bộ đội
phòng thủ vũ trụ . . . Trong chiến tranh công nghệ cao thì nghệ thuật quân sự
cũng nh các quan niệm ,t tởng quân sự, phơng thức tiến hành chiến tranh , chiến
thuật chỉ huy, bảo đảm hậu cần . . . cũng có sự thay đổi rõ rệt so với các cuộc
chiến tranh trớc đây nhằm đáp ứng đợc tính chất nhiệm vụ của cuộc chiến tranh
mới . Chiến tranh hiện đại với việc sử dụng trang bị vũ khí uy lực lớn, sức cơ
động cao, sẽ là một cuộc đọ sức quyết liệt về thời gian và tốc độ. Đánh nhanh,
giải quyết nhanh là một đặc điểm nổi bật về chiến thuật. Chiến trờng hiện đại
có tiêu hao binh hoả lực rất lớn, dự trữ đạn dợc, vật t cho một cuộc chiến nh vậy
cha đủ cho 2-3 tháng chiến tranh, vì vậy trong điều lệnh Tác chiến không bộ
năm 2000 Mỹ chủ trơng không đánh lâu dài. Chiến tranh ngay từ khi bắt đầu
phải giành ngay u thế những vũ khí mới nhất sẽ đợc dùng để tấn công ngay
trong thời gian đầu của chiến tranh , làm cho đối phơng mất khả năng phản
kích. Điều này đã đợc chứng minh qua thực tế đó là cuộc chiến tranh Vùng
Vịnh, bằng những vũ khí tiên tiến hiện đại, chỉ trong vòng 42 ngày Mỹ và liên
quân đã giành đợc thắng lợi.
Nổi bật trong các loại vũ khí công nghệ cao hiện nay phải nói đến các loại
vũ khí tác chiến trên không. Thực tế cho thấy cuộc chiến tranh ở Việt Nam và
Vùng Vịnh thì vũ khí trang bị không chiến là chủ đạo, có ảnh hởng đến quá
trình và kết rhúc của chiến tranh, nó mở màn cho việc ứng dụng và phát triển
các vũ khí tiến công đờng không sử dụng công nghệ cao . Trong cuộc chiến đó,
Mỹ đã sử dụng một thiết bị tiến công đờng không hiện đại nhất lúc bấy giờ là
các loại máy bay tiêm kích, máy bay cờng kích nh máy bay B52, F111, F4, F8,
A4 . . . và các loại bom truyền hình, lade . . . Vũ khí trang bị không chiến ngày
nay đang đợc các nớc quan tâm nghiên cứu và không ngừng cải tiến . Ngày nay,

trong chiến tranh công nghệ cao các phơng tiện tiến công đờng không hiện đại
có ảnh hởng rất lớn tới diễn biến và kết cục của chiến tranh , đem lại cho chiến
tranh một bộ mặt mới , mà điển hình là trong cuộc chiến tranh vùng vịnh (1991)
, các phơng tiện tiến công đờng không hiện đại nh máy bay tàng hình F-117A ,
các kiểu tên lửa ( điển hình là tên lửa có cánh Tômahôc) và các bom đạn tự dẫn
bằng lade, rađa, hồng ngoại, vô tuyến truyền hình ( hay còn gọi là vũ khí tinh
khôn ) đã trở thành một nhân tố nỗi bật để giành chiến thắng một cách
nhanh chóng, chỉ trong 42 ngày, với thơng vong ít đến mức kinh ngạc.
Và trong tơng lai gần, thì các cuộc chiến tranh sẽ là các cuộc chiến tranh
của các phơng tiện tiến công đờng không hiện đại.
Lấy ví dụ điển hình là cuộc chiến tranh Vùng Vịnh :
Mở màn cuộc chiến, bên tiến công tiến hành thủ đoạn gây sát thơng mềm
bằng tác chiến điện tử , làm cho công tác chỉ huy của đối phơng khó khăn,
thông tin bị gián đoạn , rađa bị mù, vũ khí không còn khả năng điều khiển
tiến tới sử dụng các phơng tiện phá huỷ cứng bằng cách bất ngờ phóng một
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-4-


Vai trò của tác chiến phòng không
lợng lớn tên lửa chiến thuật - chiến dịch, mật độ cao vào những sân bay chính
của đối phơng, làm cho máy bay của đối phơng về cơ bản không cất cánh đợc,
đồng thời vô hiệu hoá hệ thống báo động cảnh giới và hoả lực phòng không của
đối phơng. Sau đó, nhiều tốp máy bay chiến đấu xuất kích, bay ở độ cao siêu
thấp, tấn công trên qui mô lớn vào các trạm rađa mặt đất, trận địa tên lửa phòng
không . . . phá huỷ toàn bộ hệ thống phòng không đối phơng, giành quyền
khống chế trên không. Tiếp đó là sự tiến công ồ ạt của các phơng tiện tiến công
đờng không khác nh máy bay, tên lửa, bom đạn các loại nhằm tiêu diệt các mục
tiêu trọng điểm của đối phơng, mở đờng cho lực lợng lục quân và các lực lợng

khác hoàn thành các mục tiêu chiến dịch đề ra.
III.

Vai trò của khoa học-kỹ thuật-công nghệ cao trong sự phát triển của
các phơng tiện tiến công đờng không:

1. Khả năng hoạt động của các phơng tiện tiến công đờng không:
Càng ngày, các phơng tiện vũ khí tiến công đờng không càng đóng một vai
trò chủ đạo trong chiến tranh, đặc biệt là chiến tranh ngày nay, chiến tranh
công nghệ cao . Nếu nh các cuộc chiến tranh trớc đây, gần nhất là cuộc chiến
tranh ở Việt Nam, ngời ta còn tranh cãi về hiệu quả và vai trò to lớn của phơng
tiện tiến công đờng không, thì đến nay, sau chiến tranh Vùng Vịnh (1991) ngời
ta không thể phủ nhận hiệu quả và vai trò to lớn của nó .
Các phơng tiện tiến công đờng không là các loại vũ khí, trang thiết bị dùng
để tiến công từ trên không vào các mục tiêu của đối phơng. Các phơng tiện tiến
công đờng không giữ vai trò quan trọng trong chiến tranh, đặc biệt trong giai
đoạn đầu mở màn cuộc chiến, nó có ảnh hởng rất lớn tới diễn biến và kết cục
của chiến tranh, giữ vai trò quyết định để đạt đợc các mục tiêu của chiến tranh
hay quyết định sự thành bại của chiến tranh, đồng thời đem lại cho chiến tranh
một bộ mặt mới .
Tuỳ thuộc vào qui mô và tình huống của chiến tranh mà các phơng tiện tiến
công đờng không có vai trò và nhiệm vụ khác nhau. Nhng tựu chung lại, chúng
có những nhiệm vụ chủ yếu sau:
- Tập kích đờng không vào đối phơng để phá huỷ tiềm lực quân sự , kinh
tế, hệ thống lãnh đạo - chỉ huy của nhà nớc và quân đội, giành u thế hạt
nhân và trên không, cô lập vùng tác chiến, yểm trợ trực tiếp từ trên không
và tiến hành tác chiến điện tử để đạt đợc mục tiêu cuối cùng là nhằm tiêu
diệt tiềm lực và khả năng chiến tranh của đối phơng .
- Thực hiện các hoạt động răn đe, gây sức ép, làm hoang mang, rối loạn
tinh thần đối phơng, hỗ trợ cho lực lợng trong nớc gây bạo loạn lật đổ.

Trong suốt quá trình phát triển của các phơng tiện tiến công đờng không thì
cuộc tranh đua về tốc độ và độ cao vẫn là cuộc tranh đua gay go nhất. Nớc nào
cũng muốn có các phơng tiện bay với tốc độ nhanh nhất, độ cao cao nhất , vì
chỉ có nh vậy mới giành đợc quyền làm chủ trên không. Việc nâng cao tốc độ
của phơng tiên bay phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố kỹ thuật , mặt khác bay cao
cũng là một tính năng quan trọng, bởi vì khí tiến công thì ngời chỉ huy nào cũng
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-5-


Vai trò của tác chiến phòng không
muốn giành lấy điểm cao, từ trên cao dể dàng lao xuống công kích đối phơng,
khi gặp nguy hiểm có thể nhanh chóng bay lên cao hơn đối phơng, làm đối phơng không thể nào vơn tới đợc.
Do đó các nớc đế quốc ngày càng tăng cờng đầu t để xây dựng và hoàn thiện
các lực lợng tiến công đờng không. Ngày nay, các loại phơng tiện tiến công đờng không lại đợc trang bị bởi khoa học kỹ thuật tiên tiến thì không những nâng
cao các tính năng vốn có mà còn có thể có thêm những khả năng mới nh : hoạt
động trong mọi địa hình, thời tiết khác nhau, bay xa nh tên lửa vợt đại châu, bay
cao ra ngoài khoảng không vũ trụ v.v..
Thành phần chủ yếu của các phơng tiện tiến công đờng không bao gồm :
- Phơng tiện mang : Máy bay, tên lửa . . .
- Phơng tiện phá huỷ : bom , đạn . . .
- Phơng tiện dẫn đờng : rađa , vệ tinh, sử dụng tác chiến điện tử . . .
- Các phơng tiện chỉ huy.
Mỗi một loại phơng tiện có những khả năng về tầm hoạt động, tính sống
còn, chế áp điện tử hay điều khiển khác nhau.
Xét về máy bay:
Máy bay quân sự là một trong các thành phần chủ yếu của phơng tiện tiến
công đờng không. Máy bay là một thiết bị bay ( khí cụ bay) có hoặc không có
ngời lái, nặng hơn khinh khí cầu , có thiết bị động lực để tạo lực kéo hoặc đẩy

và thiết bị tạo lực nâng khi chuyển động trong khí quyển .
Lịch sử phát triển của máy bay có thể đợc tóm tắt qua một số mốc sau :
- Tháng 12 / 1903 : chiếc máy bay đầu tiên có động lực và ngời điều khiển
nặng hơn không khí ra đời.
- 1910 : xuất hiện máy bay quân sự bằng gỗ.
- 1915 : máy bay kim loại xuất hiện đầu tiên.
- 1939 : máy bay phản lực đầu tiên do Đức chế tạo.
- 1947 ; máy bay có tốc độ lớn ( tốc độ âm thanh ) do Mỹ sản xuất.
Sự ra đời của máy bay quân sự gắn liền với sự phát triển của kỹ thuật hàng
không , từ những máy bay đông cơ bay với tốc độ bé, bay thấp, gần và chỉ hoạt
động trong điều kiện thời tiết cho phép cho tới ngày nay những máy bay quân
sự hiện đại đợc ứng dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật mới nhất (trong
các lĩnh vực vật liệu, điều khiển, dẫn đờng vô tuyến, vi xử lý, lade), có u thế
về tính cơ động cao, tốc độ lớn (thờng vợt âm và siêu vợt âm), tầm hoạt động
rộng và trong mọi điều kiện thời tiết, có khả năng tiếp nhiên liệu trên không, hệ
thống cấp cứu hiện đại v.v.. nh hiện nay ứng dụng nền khoa học vũ trụ, thì
cũng đã xuất hiện loại máy bay vũ trụ, có khả năng hoạt động trong cả khí
quyển lẩn trên khoảng không vũ trụ, một dạng máy bay vũ trụ đợc dùng hiện
nay là tàu con thoi nh Côlômbia, Endivơ của Mỹ và Buran của Liên Xô cũ.
Không những thế để tăng khả năng chiến đấu, máy bay quân sự ngày nay
còn đợc trang bị các phơng tiện hiên đại hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết
nh : rađa tìm diệt mục tiêu, trang bị kháng áp để bay cao, hệ thống tự động dẫn
đờng chỉ huy,các loại vũ khí tối tân khác v.v..
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-6-


Vai trò của tác chiến phòng không




Xét về tên lửa:
Tên lửa là khí cụ bay không ngời lái, có hoặc không có điều khiển, thờng chỉ
xử dụng một lần, chuyển động dới tác động của trọng lực do động cơ phản lực
tạo ra. Tên lửa giữ vai trò quan trọng trong việc tiến công đờng không và nó là
thành phần không thể thiếu để tấn công các mục tiêu ở sâu trong thuộc địa của
đối phơng. Tên lửa rất đa dạng và linh hoạt, nó có thể đợc phóng từ bệ phóng cố
định hay di động, trên không hay mặt đất, có thể điều khiển tới mục tiêu ở rất
xa , đợc sử dụng cho nhiều loại mục tiêu, có thể phóng ở cự li an toàn ngoài tầm
hoả lực của đối phơng vì vậy đảm bảo cho các phơng tiện mang vận chuyển nó
cũng nh bảo đảm an toàn cho ngời lái.
Cùng với sự phát triển khoa học kỹ thuật, những mục tiêu quan trọng thờng
đợc bảo vệ bởi một hệ thống phòng không rất mạnh . Đây là khó khăn lớn cho
đối phơng nếu họ sử dụng máy bay tới tập kích, tính bất ngờ của đòn tiến công
bị hạn chế, nên hiệu quả đột kích không cao. Vì vậy, đột kích bằng tên lửa dần
trở thành một thủ đoạn mở đầu cuộc chiến bởi vì tên lửa có tầm bắn xa, độ
chính xác cao, uy lực mạnh. Với sự xuất hiện của vũ khí tên lửa, đặc biệt là tên
lửa đờng đạn chiến lợc , máy bay ném bom sẽ mất đi vị trí độc tôn, nó không
còn là là phơng tiện mang vũ khí hạt nhân duy nhất nữa.
Ngày nay, thì hệ thống tên lửa không ngừng đợc cải tiến để nâng cao các
tính năng nh : cự ly, tốc độ, độ chính xác, có khả năng hoạt động trong mọi
diều kiện thời tiết mà điển hình nh :
- Các tên lửa đờng đạn (tên lửa đạn đạo) : Cự ly bay hàng vạn km , độ cao bay
hơn 1000 km , tốc độ bay hàng nghìn km/h. Sức công phá mạnh, hệ thống
điều khiển rất khó bị gây nhiễu do bay theo hành trình định sẵn.
- Tên lửa vợt đại châu (Tên lửa tầm xa :MX, Trident 2): cự ly phóng lớn hơn
5000 km đến 10000 km làm nhiệm vụ chiến lợc mang đầu đạn hạt nhân, bệ
phóng đặt ngầm dới đất hay phóng từ tầu ngầm lên.
- Tên lửa đờng đạn tầm trung : cự ly phóng từ 1000 đến 5000 km nh Fersing-2

cự ly phóng 2500 km, bệ phóng di động.
- Tên lửa đờng đạn chiến dịch chiến thuật hay các tên lửa hành trình : Fersing1B hay Scud . . .
Ngoài ra còn có các loại tên lửa nhử mồi có thể bay ở cự ly thấp qua các địa
hình phức tạp , trong mọi điều kiện thời tiết, ngày đêm, để tránh lới phòng
không đối phơng với tốc độ siêu âm và dẫn máy bay tới khu vợc chỉ định với độ
sai số 1m. Có thể tấn công mục tiêu mặt đất từ cự ly 250 km.
2. Khả năng sống còn của các phơng tiện tiến công đờng không:
Trong chiến tranh hiện đại thì ngoài khả năng cơ động, hoả lực thì khả
năng sống còn cũng không kém phần quan trọng nếu không muốn nói nó có
tầm quan trọng hàng đầu. Bởi vì trang bị các phơng tiện tiến công đờng không
hiện đại rất tốn kém , mặt khác ngời điều khiển các phơng tiện này đòi hỏi phải
có một trình độ cao, nên vấn đề đặt ra hiện nay cho các nhà chế tạo là phải làm
sao để tối thiểu hoá khả năng bị tiêu diệt của phơng tiện trong điều kiện đối phNguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-7-


Vai trò của tác chiến phòng không
ơng có hệ thống phòng không hiện đại. Điều này phụ thuộc vào hai yếu tố: kỹ
thuật và con ngời.
- Yếu tố con ngời trong chiến tranh hiện đại ngày dần đợc thay thế bởi các hệ
thống tự động có thể làm thay công việc của con ngời mà có độ chính xác rất
cao, tuy nhiên cũng không xem nhẹ yếu tố con ngời bởi vì không phải bất kỳ
công việc nào hiện nay máy móc cũng làm đợc . Một ngời phi công giỏi có thể
bay thấp, tốc độ cao, lợi dụng địa hình hiểm trở (nhất là các khe núi, cửa sông)
và những hạn chế của rađa đối phơng để bay vào tấn công bất ngờ, thủ đoạn này
đã đợc phi công Mỹ sử dụng rất nhiều ở chiến tranh Việt Nam và Nam T . Tuy
nhiên để bay thấp gặp rất nhiều khó khăn đó là khi bay thấp thì ngời lái sẽ rất
căng thẳng, cộng với địa hình phức tạp sẽ gây rất nhiều nguy hiểm cho ngời lái,
khi bay thấp phải phối hợp với tốc độ cao nếu không sẽ bị các tầm súng tầm

thấp bắn hạ, mặt khác bay thấp thì điều kiện không khí, nhiệt độ không ổn định
sẽ gây khó khăn.
- Trong thời đại ngày nay, thì yếu tố kỹ thuật đóng vai trò then chốt, dới sự tác
động của khoa học kỹ thuật công nghệ cao thì đã khắc phục các nhợc điểm để
tăng khả năng cơ động, hoả lực dặc biệt là tăng khả năng sống còn của trang
thiết bị . Các phơng tiện tiến công đờng không hiện đại có tốc độ cao, khả năng
cơ động tốt đã gây không ít khó khăn cho khả năng kháng cự của đối phơng. Để
đảm bảo bay thấp an toàn, gần đây, một số loại máy bay đợc trang bị hệ thống
tự động quan sát địa hình và điều khiển máy bay tránh vật cản, nhờ đó máy bay
có thể bay ở độ cao 15-20 m mà không bị đâm vào các vật cản trên mặt đất, bay
bám sát địa hình .
Ngày nay, nhiều loại máy bay tàng hình đã đợc đa vào sử dụng, ví dụ nh: F22, của Mỹ có khả năng tàng hình ở mọi tần phổ, mặt cắt phản xạ rađa chỉ bằng
1% của F-15 (khoảng 0,065-0,08) . Ngoài ra còn có các biện pháp tàng hình
hồng ngoại, âm thanh và ánh sáng I-42 của Nga cũng là loại máy bay tàng hình
vừa có khả năng tiêm kích và cờng kích , F-117A của Mỹ tàng hình ở bớc sóng
m, dm, cm.
Sự sống còn của máy bay còn đợc tăng lên nhờ khả năng tăng giảm tốc độ
trong thời gian ngắn nh F12 ở độ cao 9140m có thể tăng tốc độ từ M0,8 lên
M1,8 trong khoảng từ 45s - 55s, góc công kích lớn từ 45- 60 độ cho phép nhanh
chóng tiếp cận và tách xa đối phơng khi cần thiết, có rađa ở phía sau và tiêu diệt
tên lửa diệt máy bay của đối phơng ở phía sau.

3. Khả năng chế áp điện tử :
Chế áp vô tuyến điện tử đợc sử dụng để ngăn cản, gây khó khăn cho các hoạt
động của các phơng tiện vô tuyến điện tử của đối phơng bằng cách phát sóng vô
tuyến điện tử, âm thanh và hồng ngoại hoặc tiêu diệt chúng nhờ dẫn vũ khí theo
tia sóng vào nguồn phát xạ đó nh tên lửa Shrike đợc sử dụng trong chiến tranh
Việt Nam, Vùng Vịnh, Nam T . Hình thức này ngời ta gọi là chế áp bằng hoả
lực .
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42


-8-


Vai trò của tác chiến phòng không
Trong chiến tranh công nghệ cao, thì yếu tố bất ngờ, bí mật có vai trò quan
trọng, muốn vậy tác chiến điện tử phải xuyên suốt quá trình tác chiến. Trớc khi
tiến hành các cuộc tập kích bằng đờng không, bên tiến công tiến hành gây
nhiễu điện tử mạnh, chế áp, phá huỷ hệ thống rađa, thông tin, chỉ huy của đối
phơng, giành quyền khống chế điện tử, loại bỏ những chớng ngại cho đòn tập
kích tiếp theo . Mặt khác ngày nay, để phát huy triệt để u thế kỹ thuật cao, thì
các phơng tiện tiến công đờng không lấy ban đêm làm thời cơ tiến công có lợi
để tăng khả năng tiến công của mình, hạn chế khả năng chống trả của đối phơng, vì vậy chế áp điện tử càng trở nên quan trọng .
Trong chiến tranh hiện đại thiết bị gây nhiễu có thể lắp trên máy bay chuyên
dụng thờng hoạt động chủ yếu ở các khu vực cách ngoài tầm của tên lửa phòng
không đối phơng, hoặc đợc lắp trên chính bản thân các máy bay ném bom, tiêm
kích nh máy bay ném bom chiến lợc B52 của Mỹ. Thí dụ: trong chiến tranh
Việt Nam, Libi, Vùng Vịnh, không quân Mỹ đã tiến hành nhiều thủ đoạn gây
nhiễu nh sử dụng các máy bay tác chiến điện tử các loại (EB-66, EF-111, ) để
chế áp hệ thống rađa, tên lửa phòng không, phát tín hiệu giả, phá hoại hệ thống
C3I (chỉ huy, kiểm soát, truyền thông, tình báo) của đối phơng Không những
thế các phơng tiện còn tung ra các loại nhiễu tiêu cực hay tích cự nhằm mục
đích gây rối loạn hệ thống rađa của đối phơng, làm cho đối phơng không phân
biệt đâu là mục tiêu nh tung ra ngoài các mảnh kim loại, các dải kim loại mà đã
đợc sử dụng nhiều trong chiến tranh ở Việt Nam .
4. Khả năng điều khiển có độ chính xác cao:
Trong thời đại ngày nay, cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ cao,
thì khoa học kỹ thuật quân sự cũng phát triển không ngừng, vũ khí tiến công đờng không cũng không ngoại lệ. Mặt khác, chi phí cho một cuộc chiến tranh
hiện đại rất lớn đòi hỏi vũ khí nói chung, và vũ khí tiến công đờng không nói
riêng phải những tính năng sao cho hiệu quả sử dụng cao nhất, trong đó khả

năng điều khiển độ chính xác cao đợc đặt lên hàng đầu .
Hiện nay, trên thế giới thì danh từ vũ khí tinh khôn đã không còn xa lạ
nhất là sau hai cuộc chiến tranh Vùng Vịnh và Nam T, điều này chứng tỏ khả
năng điều khiển có độ chính xác cao nhất là đối với vũ khí tiến công đờng
không không phải là phát triển hết mà sẽ còn tiến xa hơn . Các loại vũ khí sử
dụng trong hai cuộc chiến tranh vừa qua cho ta thấy khả năng điều khiển có độ
chính xác rất cao, sai số bây giờ chỉ vòng trong 1m hoặc vài bớc chân.
Phơng tiện tiến công đờng không hiện nay, với những vũ khí cực kỳ hiện
đại nh: các loại tên lửa có điều khiển, bom có điều khiển bằng vô tuến truyền
hình, hồng ngoại, lade, âm thanh v.v. . . Ngoài ra các phơng tiện trinh sát, dẫn
đờng đặt trên mặt đất cũng nh đặt trên máy bay đợc cải tiến đáng kể làm tăng
khả năng trinh sát, tăng độ chính xác. Trong giai đoạn công nghệ phát triển thì
phơng tiện trinh sát của các nớc tiên tiến chủ yếu là vệ tinh nh : vệ tinh trinh sát
chụp ảnh, vệ tinh trinh sát điện tử, vệ tinh báo động sớm tên lửa đờng đạn, vệ
tinh giám thị hải dơng . . . Ví dụ trong cuộc chiến tranh Nam T với hệ thống

Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

-9-


Vai trò của tác chiến phòng không
định vị toàn cầu (GPS) đã dẫn đờng cho các loại phơng tiện tiến công đờng
không với độ chính xác rất cao
IV.

Vai trò của tác chiến phòng không :
Chủ nghĩa Mác-Lênin đã khẳng định mọi sự vật hiện tợng đều tồn tại hai
mặt đối lập, thì vũ khí công nghệ cao nói chung và vũ khí tiến công đờng không
cũng không ngoại lệ, bất kỳ loại vũ khí nào cho dù nó có hiện đại đến đâu đều

có nhợc điểm, vì vậy một vấn đề đặt ra cho bộ đội phòng không, không quân là
làm cách nào để có thể tận dụng tốt nhợc điểm của địch, hạn chế nhợc điểm của
ta để có thể chiến thắng vũ khí công nghệ cao . Để làm đợc điều này, có rất
nhiều thách thức khó khăn đặt ra . Để chống lại vũ khí công nghệ cao đặc biệt
là vũ khí tiến công phòng không trong thời đại hiện nay thì tác chiến phòng
không có vai trò cực kỳ quan trọng.
Việt nam ta là một nớc nông nghiệp lạc hậu so với các nớc đế quốc trên thế
giới vì vậy luôn bị các nớc phát triển đi đầu xâm lợc . Tuy nhiên từ rất sớm,
trong đánh giặc giữ nớc, ông cha ta đã có truyền thống lấy ít đánh nhiều, lấy
yếu chống mạnh. Đảng ta đã vận dụng tài tình truyền thống đó. Năm 1945 nhân
dân ta hầu nh tay không đã đứng lên đánh thực dân Pháp xâm lợc và đến tháng
5 năm 1954 chúng ta đã đi đến chiến thắng Điện Biên Phủ vĩ đại. Trong kháng
chiến chống Mỹ cứu nớc, nhân dân miền Nam lại phát huy đến cao độ truyền
thống lấy ít đánh nhiều, lấy yếu chống mạnh của ông cha chúng ta và đã làm
phá sản tất cả các kế hoạch của đế quốc Mỹ . Có thể nói lực lợng của ta so với
địch một điều không tởng. Nh vậy chúng ta đã trải qua hai cuộc chiến tranh gần
đây nhất là cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nớc. Trong hai cuộc
chiến này thì bộ đội và nhân dân ta đã chứng kiến và tiêu diệt có hiệu quả nhiều
cuộc tập kích bằng đờng không của địch, tiêu hao nhiều sinh lực địch và ảnh hởng tới khả năng chiến tranh của chúng . Điển hình cho các cuộc đánh trả tập
kích bằng đờng không của địch là trận chiến 12 ngày đêm của nhân dân thủ đô
Hà nôi, nó đợc coi là trận Điện Biên Phủ trên không gây tiếng vang trong
khu vực và trên toàn thế giới. Trong trận chiến này, với tinh thần chiến đấu anh
dũng kiên cờng, cùng với sự chỉ đạo tài tình của cán bộ chiến sỹ ở khắp các đơn
vị nh : bộ đội rađa, tên lửa, bộ đội pháo phòng không . . . và các anh hùng phi
công cùng với một nghệ thuật quân sự tài tình đã làm nên một sức mạnh phi thờng. Ta đã tiêu diệt 34 máy bay B52 và nhiều máy bay khác của địch mà tính
cho đến thời điểm đó cha một nớc nào trên thế giới làm đợc. Đóng góp cho
thành công ngày hôm nay chúng ta phải kể đến và nhận thấy rõ vai trò của tác
chiến phòng không trong chiến tranh công nghệ cao, điều này đã đợc thể hiện
rõ và sinh động qua cuộc chiến tranh ở Việt nam. Để thấy rõ đợc vai trò của
việc tác chiến phòng không này ta đi phân tích một số vấn đề sau :

Khả năng hoạt động của rađa phòng không :
Bộ đội rađa phòng không là một binh chủng bảo đảm chủ yếu cho tác chiến
phòng không và phòng tránh địch trên không của quân chủng phòng không, của
quân đội và phòng không nhân dân trong cả nớc . Chức năng chủ yếu của bộ
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

- 10 -


Vai trò của tác chiến phòng không
đội rađa phòng không là quản lý chặt chẻ vùng trời của tổ quốc, kịp thời phát
hiện mọi hoạt động trên không đặc biệt là thời điểm tập kích đờng không của
địch, không để Tổ Quốc bị bất ngờ trong mọi tình huống .
Rađa phòng không có những đặc điểm sau:
- Thờng xuyên sẵn sàng chiến đấu cao cả thời bình cũng nh thời chiến, tổ
chức trực ban sẵn sàng chiến đấu chặt chẻ liên tục trong mọi thời gian, tình
huống chiến đấu diển biến khẩn trơng phức tạp, quyết liệt, không gian rộng
lớn .
- Đối tợng chiến đấu có số lợng lớn máy bay và phơng tiện hoạt động đờng
không đợc trang bị hiện đại.
- Đội hình chiến đấu rất phân tán, rộng khắp lại chịu ảnh hởng của nhiều điều
kiện địa hình thời tiết khác nhau song lại đòi hỏi sự chỉ huy chiến đấu tập
trung thống nhất cao.
- Hiệp đồng chiến đấu với nhiều đơn vị có yêu cầu cao và khác nhau, nhất là
đối với đơn vị hoả lực phòng không.
- Trang bị khí tài hiện đại đồng bộ, trong chiến đấu đảm bảo kỹ thuật rất
phức tạp tiêu thụ cơ sở vật chất lớn.
Rađa phòng không có vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ thống phòng
không phòng thủ quốc gia, một trong những hớng nghiên cứu và ứng dụng khoa
học kỹ thuật quân sự. Xu hớng hiện nay trên thế giới là tàng hình hoá các phơng

tiện tiến công đờng không, đối tợng phát hiện chủ yếu của rađa phòng không,
nhằm vô hiệu hoá gây khó khăn cho hoạt động của rađa, tạo yếu tố bất ngờ
trong tiến công và tập kích đờng không . Trong lĩnh vực tác chiến điện tử việc
chống phá các hoạt động bình thờng của rađa, tiêu diệt rađa của đối phơng khi
chiến tranh xảy ra cũng đợc các nớc đặc biệt quan tâm .
Trong cuộc chiến 12 ngày đêm ở Hà nội, đài rađa cảnh giới của bộ đội ta đã
phát hiện chiếc B52 đầu tiên đánh Hà nội trớc 35 phút để các đơn vị hoả lực của
ta có thời gian chuẩn bị trận đánh . Mặc dù bị địch gây rất nhiều khó khăn trong
việc phát hiện kẻ thù bằng các loại nhiễu tiêu cực hay tích cực nhng khẩu hiệu
Vạch nhiễu tìm thù luôn đợc anh em nêu cao trong tinh thần chiến đấu suốt
cuộc kháng chiến .
Khả năng hoạt động của tên lửa phòng không :
Bộ đội tên lửa phòng không là binh chủng cơ bản của bộ đội phòng không
quốc gia có nhiệm vụ hợp đồng chặt chẻ với các quân binh chủng đánh trả các
cuộc tập kích đờng không của địch một cách có hiệu quả, bảo vệ vững chắc
mục tiêu đợc giao . Bộ đội tên lửa phòng không đồng thời cũng có thể tham gia
vào việc đập tan các cuộc tiến công trên bộ của địch bằng cách yểm hộ cho bộ
binh, không quân hoạt động trên chiến trờng .
Trong thời bình, thì vai trò của bộ đội tên lửa phòng không cũng rất to lớn. Với
nhiệm vụ hiện nay là không cho các phơng tiện tiến công đờng không của địch
xâm phạm vùng trời đất nớc với mục đích trinh sát hoặc khiêu khích và luôn
sẵn sàng để có thể đánh trả các cuộc tập kích đờng không của địch . Khi chiến
tranh xảy ra, nhất là chiến tranh công nghệ cao mà các cuộc tập kích đờng
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

- 11 -


Vai trò của tác chiến phòng không
không đóng vai trò then chốt, thì vai trò của bộ đội tên lửa phòng không càng đợc khẳng định .

Bộ đội tên lửa phòng không có các khả năng chiến đấu:
- Có hoả lực mạnh, hiệu quả cao.
- Có khả năng tiêu diệt mục tiêu trên không ở độ cao từ (20m đến 30km).
- Có khả năng chiến đấu trong mọi điều kiện thời tiết.
- Có khả năng cơ động hoả lực nhanh.
Dấu ấn lịch sử của bộ đội tên lửa vẫn còn đó : Bệ phóng tên lửa Sam2 đêm
ngày 18 tháng 12 năm 1972 đã bắn rơi chiếc B52 đầu tiên đánh phá Hà nội, hay
đài điều khiển tên lửa BUHU của trung đoàn tên lửa 236 chỉ bằng một quả tên
lửa đã bắn rơi 2 máy bay địch . . .
Khả năng chiến đấu của pháo phòng không :
Bộ đội pháo phòng không có nhiệm vụ hiệp đồng với không quân tiêm kích,
tên lửa phòng không, rađa phòng không cũng nh các phơng tiện phòng không
khác bảo vệ vững chắc vùng trời của Tổ quốc . Tiêu diệt các mục tiêu trên
không từ tầm trung trở xuống, đồng thời bảo vệ bộ đội hợp thành trong các hình
thức tác chiến, sẵn sàng đánh địch mặt đất, mặt nớc cũng nh các nhiệm vụ
khác .
Pháo phòng không là lực lợng cơ bản để xây dựng lực lợng phòng không tại
chỗ và rộng khắp. Pháo phòng không có tính chất:
- Diễn biến chiến đấu khẩn trơng, liên tục, phức tạp.
- Yêu cầu hợp đồng chiến đấu cao.
- Hình thức phơng pháp chiến đấu phong phú và đa dạng.
Khả năng chiến đấu của pháo phòng không: các phơng tiện tiến công đờng
không hoạt động ở độ cao trung bình trở xuống, chủ yếu là máy bay chiến
thuật, trực thăng, tên lửa có cánh. Đã là lính pháo trong chiến tranh ở Việt nam,
ai cũng hiểu rõ và thuộc khẩu hiệu :
Yêu pháo nh vợ
Quý đạn nh con
Chính kẩu hiệu đó đã góp phần làm nên chiến thắng của quân và dân ta. Chúng
ta phải kể đến anh hùng Nông Văn Diêu dùng khẩu 12 li 7 bắn rơi máy bay
Pháp năm 1963. Ngày 05-08-1964 , bộ đội ta đã dùng chính vũ khí của địch để

bắn trả lại các phơng tiện tiến công của chúng, ta đã dùng chính khẩu pháo
90MH đợc sản xuất tại Mỹ để bắn rơi máy bay Mỹ tại Vinh ( Nghệ An) , và còn
nhiều, nhiều lắm những chiến công của bộ đội ta trong cuộc kháng chiến gian
lao này.
Vai trò của tác chiến điện tử trong chiến tranh công nghệ cao :
Tác chiến điện tử là một bộ phận hợp thành của chiến tranh vô tuyến điện tử,
chủ yếu là thực hiện các chức năng chiến thuật. Thực chất của tác chiến điện tử
là một cuộc chiến tranh trên lĩnh vực vô tuyến điện.
Nếu xét đơn thuần về kỹ thuật thì chiến tranh vô tuyến điện tử chỉ là một
cuộc chiến đấu giành u thế năng lợng bức xạ sóng điện từ. Nhng nếu bỏ qua
mọi chi tiết kỹ thuật thì chiến tranh vô tuyến điện tử chỉ đơn giãn là một cuộc
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

- 12 -


Vai trò của tác chiến phòng không
chiến đấu giành thời gian. Bên tiến công dùng các biện pháp chống vô tuyến
điện tử với mục đích rút ngắn thời gian mà đối phơng cần thiết để phản ứng, về
phần mình phía phòng ngự đem tất cả mọi biện pháp để kéo dài thời gian cho
mình kịp đối phó .
Tác chiến điện tử là một dạng quan trọng của tác chiến phòng không. Các
biện pháp tác chiến điện tử đợc tiến hành kết hợp với việc tiêu diệt các thiết bị
và hệ thống vô tuyến điện tử của địch. Tác chiến điện tử là một hình thức tác
chiến dựa trên kỹ thuật điện tử, là sự kết hợp giữa các biện pháp kỹ và chiến
thuật nhằm phát huy cao nhất tính năng tác dụng của vũ khí khí tài thực hiện
thắng lợi phơng án tác chiến .
Ngày nay, trong chiến tranh công nghệ cao, càng khẳng định vai trò vô
cùng quan trọng của tác chiến điện tử. Với sự phát triển vũ bão của khoa học kỹ
thuật công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực điên tử, thì tác chiến điện tử có thể

nói đã trở thành một cuộc chiến đấu thật sự cả thời bình cũng nh thời chiến, một
cuộc chiến đấu dai dẳng giữa ta và địch. Mặt khác tác chiến điện tử ngày nay có
thể trinh sát các mục tiêu của đối phơng, chế áp vô tuyến điện tử, chống nhiễu

Do tầm quan trọng của tác chiến điện tử, các nớc trên thế giới không
ngừng chạy đua, cải tiến các thiết bị tác chiến điện tử.
Tất cả những khả năng trên của các đơn vị bộ đội của ta trong chiến tranh đã
có một sự phối hợp, một sự tác chiến tài tình để đánh trả và chiến thắng lại các
lực lợng tiến công đờng không hùng mạnh của kẻ thù . Qua đó ta càng thấy rõ
đợc vai trò của tác chiến phòng không trong chiến tranh công nghệ cao, trong
việc Trừng trị lũ cớp trời của quân và dân Việt nam. Với tinh thần Quyết
chiến quyết thắng đến cao độ, chúng ta đã lần lợt đánh thắng hai đế quốc
hùng mạnh để khẳng định rõ truyền thống yêu nớc của dân tộc ta, để ghi vào
truyền thống của Việt nam những trang vàng lịch sử và để con cháu ngày sau
noi theo .

xu hớng phát triển của phòng không
Trong tơng lai
Thế giới này không ngừng vận động và phát triển, vì vậy cùng với sự vận
động và phát triển đó thì khoa học kỹ thuật cũng luôn luôn thay đổi từng ngày
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

- 13 -


Vai trò của tác chiến phòng không
từng giờ. Sự phát triển không ngừng của khoa học sẽ liên tục đợc ứng dụng vào
mọi mặt trong đời sống xã hội, đa đất nớc ngày một đi lên mà gắn liền với nó
bao giờ cũng là sự nghiệp bảo vệ tổ quốc. Do đó sự phát triển của quân sự nói
chung hay của các trang thiết bị vũ khí nói riêng sẽ ngày càng đợc hoàn thiện ,

có thêm nhiều tính năng mới, nhờ vậy khả năng chiến đấu sẽ cao hơn, tính huỷ
diệt sẽ tăng lên gấp bội. Nh đã phân tích ở các phần trên ta có thể nhận thấy
một xu thế tất yếu rằng : nếu nh chiến tranh trong tơng lai xẩy ra thì đó sẽ là
những cuộc chiến tranh tập kích bằng đờng không có sự tham gia của các phơng tiện, trang thiết bị điện tử đóng vai trò chủ đạo. Bởi vậy, các cuộc tiến công
bằng đờng không trong tơng lai sẽ không chỉ bó hẹp ở một độ cao nhất định mà
còn có thể ở mọi độ cao , mọi tốc độ và cực kỳ tinh vi, hiện đại. Các vũ khí tiến
công đờng không có thể tiến công từ vũ trụ, có khả năng tàng hình , truy tìm
mục tiêu trong mọi điều kiện địa hình, thời tiết và ngày càng thông minh .
Tuy nhiên sự phát triển ngày càng hiện đại của các phơng tiện tiến công đờng không lại đặt ra một bài toán có tính chất cấp thiết là : làm cách nào để
chống đợc các loại vũ khí phơng tiện tiến công đờng không hiện đại, làm thế
nào để có thể áp chế, tiêu diệt , giảm khả năng chiến đấu, tác hại của các phơng
tiện đó . . . không còn cách nào khác các hệ thống phòng không phải không
ngừng cải tiến cả về mặt kỹ thuật lẫn chiến thuật để có thể đối phó đợc các loại
vũ khí đờng không hiện đại. Nh vậy , các phơng tiện tiến công đờng không và
các hệ thống phòng không là hai mặt đối lập của sự phát triển. Nếu nh các phơng tiện tiến công đờng không càng phát triển cao bao nhiêu thì sự phát triển
cuả hệ thống phòng không cũng cao bấy nhiêu để có thể đáp ứng đợc tính chất
yêu cầu nhiệm vụ của mình. Ví dụ nh rađa phòng không trong tơng lai có thể
phát hiện mục tiêu ở xa hơn, có khả năng tính toán kiểm soát đợc toàn cầu,
dùng vệ tinh làm nhiệm vụ của rađa, có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời
tiết, địa hình. . . Mặt khác hệ thống phòng không trong tơng lai sẽ đợc vũ trụ
hoá, các tên lửa phòng không sẽ bay ra không gian vũ trụ để tìm diệt các rađa
đối phơng, đánh trả các phơng tiện tiến công đờng không từ vũ trụ , khả năng
truy tìm và diệt mục tiêu của tên lửa ngày càng tinh vi hiện đại hơn . . .
Đối với nớc ta, là một nớc vừa trải qua hai cuộc chiến tranh liên tiếp, đang
từng bớc hội nhập với thế giới để cùng nhau phát triển xây dựng đất nớc, cùng
với nhân dân tiến bộ, yêu chuộng hoà bình trên thế giới cùng xây dựng một thế
giới hoà bình, ổn định Việt Nam muốn làm bạn với tất cả các nớc trên thế
giới đó là chủ trơng của Đảng và nhân dân ta. Tuy nhiên các nớc Đế quốc và
các thế lực thù địch luôn tìm cách chống phá Cách mạng, thôn tính đất nớc ta.
Vì vậy trong thời đại hoà bình này, chúng ta vẫn phải luôn cảnh giác, đề cao An

ninh Quốc phòng toàn dân, sẵn sàng chống lại với mọi âm mu thủ đoạn của kẻ
thù. Không có gì quí hơn độc lập tự do chúng ta kiên quyết Trừng trị lũ cớp
trời ,chống lại các hành động xâm phạm Tổ quốc (vùng trời, vùng biển, đất
liền). Đối với tầng lớp sinh viên Việt Nam, tầng lớp tri thức trẻ của đất nớc, đặc
biệt là sinh viên của trờng khoa học công nghệ cao phải tích cực tham gia sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc bằng các hành động thiết thực của mình nh: tuyệt đối tin tởng vào con đờng lãnh đạo mà Đảng và nhà nớc đã đề ra,
nghiêm chỉnh chấp hành mọi pháp lệnh của nhà nớc về Quốc phòng , tham gia
Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

- 14 -


Vai trò của tác chiến phòng không
tích cực vào các phong trào , công tác quốc phòng toàn dân , không ngừng học
tập để có thể tiếp thu các thành tựu khoa học mới nhất của nhân loại và của thế
giới để thực hiện thành công công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc,
xây dựng nớc ta ngày càng giàu đẹp hơn, sánh vai cùng với các cờng quốc trên
thế giới. Đi đôi với việc đóng góp xây dựng đất nớc là việc đóng góp sức ngời,
sức của để xây dựng một quân đội chính qui hiện đại cho nớc nhà.

Nguyễn Tiến Đông - Lớp CTM4 - K42

- 15 -