GD
CHỦ ĐỀ THUYẾT TRÌNH:
TAM ĐỘC: THAM, SÂN, SI
NỘI DUNG BÀI THUYẾT TRÌNH GỒM:
I-KHÁI QUÁT VỀ TAM ĐỘC
II-NỘI DUNG
1-Khái niệm tam độc
2-Biểu hiện của tam độc
3-Tác hại của tam độc
4-Các giải pháp loại trừ tam độc
III-KẾT LUẬN
I-KHÁI QUÁT VỀ TAM ĐỘC
Tam độc là nguyên nhân gây ra
bất hạnh và phiền não ưu tư cho con
người, nó có thể tồn tại trong hành động,
ngôn ngữ, ý nghĩ của mỗi con người. ở
đâu có tam độc tồn tại thì cuộc sống riêng
hay chung ở đó đều trở nên xấu xa đau
khổ, do vậy cần phải ‘’đốn ngã’’ tam độc
con người mới được giải thoát.
II-Nội dung
1-Khái niệm tam độc:
Hình tướng tam độc: Tam độc là ba thứ ác độc mang đau khổ đến cho
con người, phá hoại mọi hạnh phúc an vui của con người. Theo thứ tự
thông thường của nó là Tham, Sân, Si; song đặt đúng trật tự từ gốc ra
ngọn phải nói Si,Tham,Sân.
THAM
“Tham” là tham lam. Ham muốn thái quá. Đắm say, thích thú muốn có
nhiều những thứ mình ưa thích như tiền tài, sắc đẹp, danh vọng v.v…
SÂN
“Sân” là cơn giận, lòng giận dữ, nóng nảy, thù hận khi không vừa
lòng, không được thỏa thích như ý muốn.
Si
“Si” là si mê, vô minh, ngu tối.
2-Biểu hiện của tam độc
Tham là tham lam,ham muốn thái
quá,đắm say,thích thú muốn có nhiếu
những thứ mình ưa thích như tiền tài,sắc
đẹp,danh vọng.
Ở đời có 5 thứ mà con ngươi ta ham
muốn nhất là tiền tài,sắc đẹp,danh
vọng,ăn uống,ngủ nghỉ
2-Biểu hiện của tam độc
• SÂN :là cơn giận giữ nóng nẩy thù hận khi
không vừa lòng,không được như ý muốn
của mình
• Sở dĩ sân sinh khởi là lòng yêu thích “cái
ta”hay “cái của ta”
2-Biểu hiện của tam độc
• SI là si mê,vô minh,ngu dốt.Người vô
minh thường không sáng suốt,không suy
xét hiểu biết đúng lẽ phải,đúng sự thật để
phán đoán hay dở,tốt xấu lợi hại…
II-Nội dung
3-Tác hại của tham:
khiến cho con người ta nên dấy
khởi lòng tham sống lâu, tham
của cải, tham danh vọng…dẫn tới
thù hận,ghen ghét,đố kị.
II-NỘI DUNG
3-Tác hại của tham:
Ham sống lâu là ham muốn thân mình
sống mãi không chết, người ta coi cái chết
là một mối họa lớn của con người.. Vì sợ
chết nên người ta luôn luôn tránh né tiếng
chết .Có những người mang thân sống
một cách khổ đau đen tối.chỉ có sợ chết
mà không biết đường tránh, đây là nỗi khổ
tuyệt vọng của con người.
II-NỘI DUNG
3-Tác hại của tham:
ham của cải khiến người ta phải tranh đua
giành giật với nhau. Đã là giành giật thì có kẻ
được người mất, kẻ được vui cười thì người
mất tức tối. Vì thế người được càng nhiều thì
thù hận càng lắm và người ta càng lấn dẫm đạp
trên sinh mạng kẻ khác.
ham danh vọng khiến con người dán mắt
vào đó không biết mỏi. Đuổi bắt danh vọng, như
những đứa bé đuổi bắt bóng và chuốc lấy sự
mệt mỏi.
II-NỘI DUNG
3-Tác hại của tham:
Ham mê sắc dục khiến người ta đuổi theo
sắc dục không khi nào biết chán, như người
khát uống nước muối càng uống càng khát. Nó
mang họa hại cho bản thân chóng tàn cỗi, lại
thêm nhiều sầu thảm khổ đau. Đam mê sắc dục
là người tự phá hoại sinh mạng của chính mình.
ham muốn nhàn rỗi thảnh thơi sẽ khiến kẻ
đó tự chuốc bệnh hoạn vào thân và trở thành vô
ích đối với xã hội.
II-NỘI DUNG
3-Tác hại của sân:
Sân khiến con người ta nghe nói trái tai, họ nổi
giận, mà ghìm ở trong lòng. Lòng sân này thầm
lặng mà ác độc vô kể, vì đối phương không biết
được để ngừa đón.Thế nên sân là mối hiểm họa
cho mình cho người, mọi khổ đau trong đời này
đến muôn kiếp đều do sân gây ra hiểm nguy
họa hại trong đời sống của chúng ta đều do sân
mang lại.
II-NỘI DUNG
3-Tác hại của si:
Si khiến người ta không biết đúng lẽ thật giả,
không nhận ra phải trái, không thấy được tà
chánh, ngu tối mờ mịt là tướng trạng của Si. Cái
si mê căn bản nhất là nhận lầm thân giả dối làm
cái ta chân thật, tâm sanh diệt làm cái ta vĩnh
cửu. Nơi ta đã nhận lầm thì đối tất cả đều lầm,
phát sanh bao nhiêu thứ tội lỗi về sau đều gốc
từ cái lầm này mà ra.
4-Các giải pháp loại trừ tam độc
Trừ tam độc, chúng ta phải
nhắm thẳng vào gốc của nó mà
diệt. Gốc của nó tức là si, nên
phương pháp trừ nó phải là trí tuệ
4-Các giải pháp loại trừ tam độc
1-Quán vô thường:
Bởi do si mê chấp thân này là thật và cuộc
sống lâu dài, nên dấy khởi lòng tham sống
lâu, tham của cải, tham danh vọng... Ở
đây chúng ta dùng trí tuệ nhìn về thời gian
lúc trước khi ta sinh ra xem thân này quả
thật sống lâu dài hay không? . Như thế,
chúng ta kết luận mạng người sống bao
lâu, mà phải tham lam đủ thứ…
4-Các giải pháp loại trừ tam độc
1-Quán vô thường
Càng xét nét chúng ta càng thấy thân này thật quá mỏng
manh, trúng gió cũng có thể chết, dẫm chân lên con rắn
độc bị cắn cũng có thể chết, đi đường sẩy chân ngã
cũng có thể chết…
sự còn mất của thân này quá nhanh. Phút giây nào còn
sống là biết nó sống, phút giây khác không chắc nó lại
còn. nên mới nói thân này là vô thường. Đã thấy thân
mỏng manh như vậy thì sự tham lam cho thân còn có
giá trị gì. Do trí tuệ thấy đúng như thật thân này vô
thường, mọi sự tham lam theo đó được dừng, lòng sân
hận cũng dần tan biến
Những suy tư nghĩ tưởng của tâm thức cũng đổi thay
từng giây phút. Chúng thay hình đổi dạng luôn luôn nên
cũng thuộc vô thường
4-Các giải pháp loại trừ tam độc
2-Quán duyên sanh:
Si mê chấp thân này là thật, chúng ta hãy
dùng trí tuệ đứng về mặt không gian xem
xét xem có đúng hay không? Từ tinh cha
huyết mẹ cộng với thần thức hòa hợp
thành bào thai, khi ra khỏi lòng mẹ phải
nhờ tứ đại bên ngoài nuôi dưỡng bồi bô
thân này mới sinh trưởng. Thế là do hòa
hợp mà có thân, cũng do hòa hợp được
sinh trưởng. Đã là duyên hợp thì không
phải một thể, chỉ là hợp tướng từ duyên
sinh.
4-Các giải pháp loại trừ tam độc
2-Quán duyên sanh:
Như cái nhà là hợp tướng của nhiều duyên,nếu tách các
bộ phận của cái nhà ra thì không có cái gì gọi là cái nhà
trong số đó, cái nhà là giả tưởng của nhiều duyên hợp
lại. Nếu chúng ta chỉ cây cột cũng không phải cái nhà,
cây kèo cũng không phải cái nhà…tất cả những thứ đó
hợp lại tạm gọi là cái nhà. Cái nhà ấy là một giả tưởng
do duyên hợp thành, thân ta cũng thế. Mọi sự duyên
hợp đều hư giả, chúng ta tìm đâu cho ra lẽ thật của thân
này. Trên cái không thật mà lầm chấp cho là thật quả
thật si mê. Thấy rõ thân này duyên hợp không thật là trí
tuệ. Thấy thân này không thật rồi, còn gì tham lam. Đối
với thân không tham thì mọi nhu cầu của nó còn có
nghĩa lý gì. Thấy thân đúng lẽ thật thì si mê tan tành
tham sân cũng theo đó biến mất.
4-Các giải pháp loại trừ tam độc
2-Quán duyên sanh:
Đến như suy tư nghĩ tưởng thương ghét... trong tâm đều
do sáu căn tiếp xúc với sáu trần mà phát sinh. Bản thân
của những tâm lý ấy không tự có, do căn trần thức hòa
hợp mà sinh. Đã do duyên hợp thì không thật thể, cái
không thật mà cố chấp là thật thật quá si mê. Dùng trí
tuệ soi thấu những tâm tư theo duyên thay đổi đều là hư
giả, chúng ta đã đập tan được cái si mê chấp ngã nơi
nội tâm con người. Biết rõ bao nhiêu thứ suy nghĩ tưởng
tượng đều là ảo ảnh, còn gì chấp chặt cái nghĩ mình là
đúng, cái tưởng mình là thật nữa. Do đó, chúng ta
buông xả mọi vọng tưởng giả dối, sống một đời an lành
trong cái bình lặng của tâm tư
III-KẾT LUẬN
Tam độc là cội nguồn đau khổ của chúng
sinh, trừ diệt được nó chúng sinh sẽ hưởng một
đời an vui hạnh phúc. Khổ vui vốn do chứa chấp
tam độc hay tống khứ chúng đi, đây là căn bản
của sự tu hành. Ba thứ độc này, si là chủ chốt.
Diệt được si thì hai thứ kia tự biến mất. Nhắm
thẳng vào gốc mà đốn thì thân và cành đồng
thời ngã theo. Si độc là động cơ chính yếu của
tam độc, chận đứng được si thì toàn thể tam độc
đều dừng
Việc thực hiện con đường đi ra
khỏi “tham, sân, si” luôn luôn được Đức
Phật quan tâm và khuyến khích các đệ tử
của Ngài hành trì để từ đó các pháp an lạc
được tăng trưởng và các pháp khổ đau
được diệt trừ. Nếu ai kiên trì tu tập và trau
dồi tâm trí để thoát khỏi vòng phiền não
“tham, sân, si” tất nhiên người ấy sẽ được
hoàn toàn được giải thoát
BÀI THUYẾT TRÌNH
CỦA NHÓM EM ĐẾN
ĐÂY LÀ KẾT THÚC