Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ:
1.1 Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm qua kinh tế Việt Nam đã thu được nhiều thành tựu to lớn,
tốc độ tăng trưởng GDP cao và ổn định vào tốp những nước đầu của thế giới.
Đời sống của người dân không ngừng được cải thiện và nâng cao. Đến năm
2009 chúng ta đã thoát khỏi tình trạng là nước nghèo. Đạt được những thành tựu
to lớn này là có sự đóng góp công sức của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân và của
tất cả các ngành các cấp trong đó có sự đóng góp to lớn của ngành nông nghiệp.
Nông nghiệp là bộ phận quan trọng trong nên kinh tế quốc dân của Việt
Nam. Nông nghiệp đảm bảo vững chắc an ninh lương thực quốc gia, cung cấp
nguyên liệu cho công nghiệp; xuất khẩu nông sản đem lại nguồn ngoại tệ quan
trọng cho nền kinh tế; tạo việc làm và thu nhập cho đa số người dân. Đảng, Nhà
nước ta luôn quan tâm tới vấn đề phát triển nông nghiệp, nông thôn, nâng cao
đời sống vật chất và tinh thần của nông dân, và coi đó nhiệm vụ chiến lược, là
cơ sở để đảm bảo ổn định tình hình chính trị - xã hội, sự phát triển hài hoà và
bền vững theo định hướng xã hội chủ nghĩa của đất nước.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu to lớn đó ngành nông nghiệp Việt
Nam cũng còn có một số mặt hạn chế cần phải khắc phục như vấn đề phát triển
nông nghiệp kém bền vững, sức cạnh tranh thấp, chưa thức sự xử dụng hiệu quả
và phát huy hết các nguồn lực .........Còn nhiều khó khăn, bất cập trong ngành
nông nghiệp mà người nông dân cũng như xã hội phải gánh chịu.
Từ thực trạng khó khăn mà ngành nông nghiệp nước ta đang gánh chịu, em
lựa chọn đề tài: Bàn luận về câu nói: “Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái
tim” để nghiên cứu.
Do điều kiện hạn chế về trình độ, thời gian nên trong tiểu luận sẽ có nhiều
hạn chế và thiếu sót, rất mong được sự đóng góp thêm của thầy cô giáo và các
bạn đọc quan tâm để em có thể hoàn thiện thêm bài tiểu luận của mình.

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

1


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Khái quát về ngành nông nghiệp
1.1 Nông nghiệp - vai trò của nông nghiệp trong nền kinh tế quốc dân
Kinh tế Việt Nam gồm công nghiệp, nông nghiệp, thương mại, dịch vụ
nhưng nông nghiệp là Ngành có sức lan tỏa lớn nhất, có tính kết nối rất cao với
nhiều ngành kinh tế.
Nông nghiệp là ngành cung cấp lương thực, thực phẩm cho tiêu dùng, cung
cấp đầu vào cho công nghiệp chế biến thực phẩm, chế biến xuất khẩu; nó tạo
nên sự ổn định, đảm bảo an toàn cho phát triển của nền kinh tế quốc dân và đời
sống xã hội.
Đồng thời, nông nghiệp cũng là ngành cung cấp nguyên liệu cho công
nghiệp; nguyên liệu từ nông nghiệp là đầu vào quan trọng cho sự phát triển của
các ngành công nghiệp khác.
Nông nghiệp sử dụng sản phẩm của các ngành công nghiệp và dịch vụ,
như: nhiên liệu, phân bón, hóa chất, máy móc cơ khí, năng lượng, tín dụng, bảo
hiểm... Nông nghiệp giúp phát triển thị trường nội địa, việc tiêu dùng của người
nông dân và mạng dân cư nông thôn đối với hàng hóa công nghiệp, hàng hóa
tiêu dùng (vải, đồ gỗ, dụng cụ gia đình, vật liệu xây dựng), hàng hóa tư liệu sản
xuất (phân bón, thuốc trừ sâu, nông cụ, trang thiết bị, máy móc) là tiêu biểu cho
sự đóng góp về mặt thị trường của ngành nông nghiệp đối với quá trình phát
triển kinh tế.
Ngoài ra, nông nghiệp còn liên quan mật thiết đến sức mua của dân cư và

sự phát triển thị trường trong nước. Với 50% lực lượng lao động cả nước đang
làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp và 70% dân số sống ở nông thôn, mức thu
nhập trong nông nghiệp sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến sức cầu của thị trường nội
địa và tiềm năng đầu tư dài hạn. Nông nghiệp Việt Nam đã đóng vai trò đặc biệt
quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực, tạo việc làm và thu nhập cho
trước hết là khoảng 70% dân cư, là một trong những nhân tố quyết định xóa đói
giảm nghèo, góp phần phát triển kinh tế đất nước và ổn định chính trị - xã hội
của đất nước.
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

2


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

1.2 “Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”
Khi làm bất cứ điều gì thứ nhất phải nói đến chữ "Tâm". Vì tâm ác sẽ làm
việc ác, tâm thiện sẽ làm việc thiện, vô tâm sẽ làm việc thờ ơ hoặc ko làm gì cả.
"Tận Tâm" nghĩa là cố gắng thực hiện công việc vì một điều tốt đẹp, vì một điều
gì đó có ý nghĩa.
Trong công việc thì phải làm một cách "Chuyên Nghiệp. Chuyên nghiệp là
một phong cách làm việc, một tác phong làm việc bao gồm 3 điều: đạt hiệu quả
cao - làm việc nghiêm túc - làm việc nhanh gọn.
Tận Tâm" là yếu tố cần thiết phải có khi làm việc, phải có "tâm" mong
muốn làm việc vì một điều gì đó cao cả, tốt đẹp, có ý nghĩa. Nhưng phải rèn
luyện để có được sự "Chuyên Nghiệp" thì mới đủ, điều này đòi hỏi phải có sự
rèn luyện và liên tục phấn đấu, học hỏi ko ngừng.
Trong bất kỳ công việc, lĩnh vực gì, con người đều đề cao sự tận tâm và

chuyên nghiệp. Đây là yếu tố then chốt để thành công.
Xuất phát từ vai trò then chốt của nông nghiệp đối với nền kinh tế quốc dân
và đời sống xã hội, người làm nông nghiệp càng phải đề cao cái tâm hơn nữa.
“Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”. Người làm nông nghiệp phải có
tâm yêu nghề; bởi sản phẩm nông nghiệp không chỉ quyết định đến cá nhân
người làm nông mà còn quyết định đến tính mạng của toàn thể nhân loại, một
sai phạm nhỏ của nông nghiệp có thể đầu độc cả nền kinh tế. Nông nghiệp như
là một môi trường tuyệt vời, sẽ trả công xứng đáng cho những người xứng đáng,
yêu mến nó, hết lòng vì nó và nhất là không xem thường nó.
2. Thực trạng ngành nông nghiệp
2.1

Mặt tích cực

Năm 2015 là năm có nhiều khó khăn, đặc biệt là về thiên tai, thị trường và
nguồn lực hạn chế; song với sự theo dõi sát sao những diễn biến của khí hậu,
thời tiết, thị trường để đề ra những chủ trương, giải pháp chính xác, kịp thời,
ngành Nông nghiệp và PTNT đã gặt hái được nhiều kết quả, mang dấu ấn đậm
nét của ngành.
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

3


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Báo cáo tổng kết thực hiện kế hoạch phát triển nông nghiệp, nông thôn năm
2015 và đánh giá 5 năm 2011-2015, Bộ trưởng NN&PTNT Cao Đức Phát cho

biết năm 2015, tốc độ tăng GDP toàn ngành đạt 2,41%; giá trị sản xuất (theo giá
cố định 2010) tăng 2,62%, trong đó nông nghiệp tăng 2,28%, lâm nghiệp tăng
7,92%, thuỷ sản tăng 3,06%.
Bình quân cả giai đoạn 2011-2015, tốc độ tăng trưởng GDP của ngành đạt
3,13%, vượt mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI đề ra (từ 2,6-3%).
Giá trị sản lượng tăng bình quân 3,68%/năm.
Chất lượng tăng trưởng tiếp tục được cải thiện, tỉ trọng giá trị gia tăng
trong tổng giá trị sản xuất ngành đã tăng từ 57% năm 2010 lên 64,7% năm 2013,
67,8% năm 2014 và dự kiến khoảng 68% năm 2015; năng suất lao động xã hội
ngành nông, lâm, thủy sản tăng 1,9 lần từ 16,3 triệu đồng năm 2010 lên khoảng
31 triệu đồng năm 2015.
Sức bật ngoạn mục ngành rau quả
Việc khai thông, mở cửa thị trường cho ngành hàng rau quả đã tạo ra một
sức bật đột phá mới cho ngành hàng này trong năm 2015. Theo số liệu của Tổng
cục Hải quan, năm nay kim ngạch xuất khẩu của ngành rau quả đạt 2,2 tỷ USD,
tăng tới 47% so với năm 2014. Đây là mức tăng trưởng ngoạn mục, nếu không
nói là thần kỳ của một ngành sản xuất có nhiều lợi thế, thế mạnh này. Trong
năm, nhiều loại trái cây như: nhãn, vải, xoài đã tiếp cận được với nhiều thị
trường xuất khẩu khó tính như: Mỹ, Australia, EU, Nhật Bản…, góp phần giúp
cho xuất khẩu rau quả trong thời gian qua liên tục tăng trưởng mạnh.
Việc tiếp cận những thị trường này có được là do, thời gian qua, nước ta có
nhiều diện tích rau quả đạt tiêu chuẩn VietGAP. Điển hình như trong tháng
9/2015, đã có trên 20 ha nhãn lồng Hưng Yên đạt tiêu chuẩn VietGAP được cấp
mã vùng xuất khẩu sang thị trường Mỹ. Bên cạnh đó, sản phẩm thanh long cũng
đã được thị trường Nhật Bản chấp nhận. Có thêm thị trường mới cũng đồng
nghĩa với việc giảm bớt sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc nhiều rủi ro.

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:


4


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Những biến động của thị trường này đã và đang gây nên những bấp bênh về giá
cả, khiến các nhà vườn thanh long và nông dân điêu đứng.
Chỉ đạo đúng, sản lượng lúa tăng 241.000 tấn
Trong năm 2015, cùng với việc phát hiện sớm và chỉ đạo các địa phương ở
miền Bắc xử lý tốt vấn đề mùa đông ấm, không để vụ lúa bị giảm năng suất 30%
như đã từng xảy ra, ngành Nông nghiệp và PTNT còn phát hiện kịp thời về triển
vọng thị trường lúa gạo và chỉ đạo các địa phương đồng bằng sông Cửu Long
mở rộng sản xuất vụ Thu Đông thêm gần 60.000ha, tăng sản lượng lúa lên gần
300.000 tấn. Nhờ vậy, nông dân vùng đồng bằng sông Cửu Long đã có một vụ
mùa bội thu với giá cao.
“Riêng vụ Thu Đông ở đồng bằng sông Cửu Long, diện tích đã tăng 9,3%
và sản lượng tăng 9,9% so với năm 2014. Chính vì thế đã làm cho sản lượng lúa
cả năm ước đạt gần 45,22 triệu tấn, tăng 241.000 tấn so với năm 2014.
Tận dụng cửa hẹp để tôm sú phát triển
Năm nay chúng ta đã sớm nhận thấy ngành thủy sản nói chung và đặc biệt
là ngành tôm có những khó khăn. Trong bối cảnh khó khăn ấy, ngành đã thấy rõ
thị trường tôm đi xuống nói chung thì tôm thẻ chân trắng giảm là chủ yếu, còn
giá tôm sú vẫn cao và nhu cầu tốt. Chính vì thế, ngành đã tập trung chỉ đạo các
địa phương ven biển duy trì con tôm thẻ, nhưng tập trung vào con tôm sú để
tăng sản lượng và tận dụng kẽ hở - cửa hẹp về thị trường của con tôm sú, giúp
cho người dân có thu nhập cao hơn.
Hiện tại, chúng ta đã mô hình lúa – tôm cho năng suất 5 tạ/ha, thậm chí là 1
tấn tôm sú trên một hec-ta, nhưng đó chỉ là mô hình. Trong lúc khó khăn thì cửa
thị trường này vẫn đang rộng mở. Vấn đề chúng ta giúp cho dân biến những ý

tưởng và những mô hình đó trở thành diện rộng”- Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn
mạnh.

Lâm nghiệp tăng trưởng vượt bậc
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

5


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Sản xuất lâm nghiệp năm nay tăng trưởng khá với mức tăng 7,9% so với
các năm trước; giá trị tổng sản lượng tăng đến 10,89% và xuất khẩu cũng tăng
10%, vượt qua mức 7,1 tỷ USD. Đây là mức tăng trưởng rất cao, bởi chỉ 10 năm
trước đây mức tăng của ngành này chỉ xoay quanh 1-2%. Việc gia tăng của
ngành lâm nghiệp là do thị trường tiêu thụ cả trong nước và xuất khẩu đều tăng
trưởng mạnh nên đã khuyến khích khai thác và trồng rừng sản xuất.
Tại nhiều địa phương đã thực hiện cơ chế liên doanh, liên kết đầu tư trồng
rừng phát triển nguồn nguyên liệu với các hộ gia đình nhằm bao tiêu sản phẩm
của hộ. Bên cạnh đó, gỗ nguyên liệu dùng xuất khẩu năm nay được đánh giá
chất lượng tốt tại ba thị trường tiêu thụ mạnh là Hoa Kỳ, Nhật Bản và Trung
Quốc do đó thúc đẩy hoạt động trồng rừng trong nhân dân.
Sản lượng gỗ khai thác sơ bộ năm 2015 ước đạt 8.309 nghìn m3, tăng
11,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Diện tích rừng trồng mới tập trung đạt 244,8
ngàn ha, tăng 10,8% so với cùng kỳ năm trước, trong đó trồng mới rừng phòng
hộ, đặc dụng đạt 24,9 ngàn ha, tăng 14,6%; Trồng mới rừng sản xuất đạt 220
ngàn ha, tăng 10,4%.
Xuất khẩu duy tri ở mức trên 30 tỷ USD

Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thuỷ sản tháng 12/2015 ước đạt 2,65 tỷ
USD, đưa giá trị xuất khẩu của ngành năm 2015 lên 30,14 tỷ USD, giảm 0,8%
so với cùng kỳ năm 2014. Mặc dù các mặt hàng xuất khẩu có thể mạnh của Việt
Nam suy giảm trong năm vừa qua do ảnh hưởng mạnh của các yếu tố thị trường
như: tỷ giá, tăng cạnh tranh từ các nhà xuất khẩu lớn thì một số mặt hàng khác
như: rau quả, tiêu, điều, sắn và các sản phẩm từ sắn, gỗ và các sản phẩm từ gỗ
lại tận dụng được những lợi thế về thông tin thị trường, nhu cầu nhập khẩu tăng
và tận dụng tốt biện pháp dự trữ chờ tăng giá.
Đánh giá về kết quả xuất khẩu năm nay, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết:
“Đầu năm xuất khẩu âm đến mấy chục phần trăm, lúc đó đã có dự đoán xuất
khẩu chỉ đạt 27 tỷ USD. Bây giờ đạt trên 30 tỷ USD là nỗ lực rất lớn”. Theo Bộ
trưởng Cao Đức Phát, trong hội thảo gần đây, lãnh đạo Viện quản lý Kinh tế
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

6


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Trung ương đưa ra con số, giá trị gia tăng nội địa của hàng xuất khẩu nông sản
là 84%. “Tôi nghĩ con số đó có thể không chính xác, chỉ khoảng 70% thôi. Nếu
như 70% thôi thì khi chúng ta xuất khẩu 30 tỷ USD thì người nông dân và doanh
nghiệp Việt Nam bỏ vào túi 20 tỷ USD, tạo ra rất nhiều công ăn, việc làm, thu
nhập cho dân” – Bộ trưởng nhấn mạnh.
2.2

Mặt hạn chế


Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu to lớn đó ngành nông nghiệp Việt
Nam cũng còn có một số mặt hạn chế cần phải khắc phục như vấn đề phát triển
nông nghiệp kém bền vững, sức cạnh tranh thấp, chưa thức sự xử dụng hiệu quả
và phát huy hết các nguồn lực .........
• Trong bối cảnh ngắn hạn trước mắt, có rất nhiều vấn đề phải xử lý, đó là đối
phó với thiên tai, dịch bệnh để làm sao chỉ tiêu đề ra không bị tụt hậu. Năm
2015, tình hình thời tiết, thiên tai có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường do ảnh
hưởng bất lợi của biến đổi khí hậu toàn cầu; đặc biệt là các hình thế cực đoan
như bão mạnh, siêu bão, mưa, lũ lớn; lũ quét, lũ ống, sạt lở đất ở vùng núi.
Nông nghiệp nước ta đang chịu tác động gay gắt bởi hạn hán từ đồng bằng
sông Cửu Long đến Tây Nguyên, miền Trung

Hàng trăm hecta chè của người dân Hương Khê (Hà Tĩnh) cháy khô vì hạn hán

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

7


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Từ đầu tháng 5/2015 nắng nóng kéo dài trên địa bàn nhiều tỉnh gây hạn
hán nghiêm trọng. "Khô hạn xảy ra ở một số vùng thuộc các tỉnh Quảng Trị,
Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận và những vùng không có hoặc có công
trình thủy lợi nhỏ ở khu vực miền Trung, Tây Nguyên, Nam Bộ đạt mức kỷ lục
trong 40 năm qua, kể từ năm 1975.
Theo đại diện Tổng cục Thủy lợi, tình hình khô hạn kéo dài bất thường chủ
yếu là do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino. Từ đầu năm 2015, lượng mưa ở

các tỉnh khô hạn trên đều thấp hơn trung bình mọi năm. Một số nơi như Khe
Sanh (Quảng Trị) chỉ đạt 47 mm, Thạch Hãn (Quảng Trị) 65 mm, Đồng Trăng
(Khánh Hòa) 25 mm, Hàm Tân (Bình Thuận) 37 mm. Cá biệt có nơi như Phan
Rang, Phan Thiết, Phú Quý hầu như không mưa.

Những cánh đồng xơ xác, bỏ trắng đất canh tác của người dân Ninh Thuận

Tình hình khô hạn, thiếu nước ở các tỉnh Nam Trung Bộ đến khoảng tháng
9/2015 mới dần được cải thiện.
Trong khi miền Trung, Nam Trung Bộ chịu tác động gay gắt bởi hạn hán
thì nửa miền Bắc điêu đứng vì mưa lũ lịch sử. Trên một số sông suối nhỏ thuộc
miền núi phía Bắc xuất hiện đỉnh lũ vượt mức BĐ3. Lũ quét, sạt lở đất xuất hiện
nhiều hơn so với năm 2014. Đặc biệt là các tỉnh Quảng Ninh, Lai Châu, Điện
Biên, Sơn La, Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Tuyên Quang, Bắc Cạn.
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

8


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Nước ngập khu dân cư ở Uông Bí sáng 2/8/2015

Số cơn bão, áp thấp nhiệt đới nhiều hơn về số lượng, lũ xuất hiện nhiều hơn
ở Bắc Bộ, Trung Bộ và Tây Nguyên.
• Thứ hai là phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, đây là vấn đề cần làm
quyết liệt, để làm sao đưa ra thị trường những sản phẩm tốt hơn, tốt cho người
tiêu dùng, giữ uy tín cho hàng Việt Nam vì nó liên quan đến yếu tố thị trường,

thị trường xuất khẩu.
Thực phẩm là một trong những nhu cầu thiết yếu cho sự tồn tại của người
tiêu dùng. Tuy nhiên, vì những mục đích khác nhau, các nhà sản xuất và kinh
doanh thực phẩm vẫn sử dụng những biện pháp bảo quản, kích thích tăng trưởng
không hợp lý. Thực phẩm là tác nhân chính dẫn đến ngộ độc thực phẩm và các
căn bệnh đặc biệt nguy hiểm từ tiêu chảy cấp đến Ung thư. Việt Nam cũng là
một trong những nước có số lượng người mắc bệnh Ung thư nhiều nhất thế giới
và nguyên nhân chính là thực phẩm ăn hàng ngày của con người.
Với thực trạng nhu cầu sử dụng thực phẩm ngày càng cao của con người thì
vấn đề đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm càng trở nên báo động hơn bao giờ
hết.

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

9


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Hiện nay, những người trồng rau vẫn hay sử dụng bừa bãi các hoá chất bảo
vệ thực vật như các loại thuốc cấm, thuốc có độ độc cao, thuốc ngoài danh mục
được phép sử dụng để phun trừ các loại sâu bệnh trên các loại rau quả, tiêm
thuốc kích thích cho quả mau chín, ngâm ủ giá đỗ bằng các hóa chất tăng trưởng
độc hại…đã làm tích luỹ một dư lượng nitrat rất lớn tồn dư trong rau, củ, quả.
Ngoài ra, nhiều người trồng rau đã dùng nước thải sinh hoạt và nước thải
chăn nuôi để tưới rau làm cho hàm lượng kim loại nặng và vi sinh vật gây bệnh
trong rau quả cao hơn nhiều so với qui định của Bộ Y tế… Đó chính là nguyên
nhân làm phát sinh các bệnh cấp tính, là mầm mống gây ra nhiều loại bệnh đặc

biệt nguy hiểm.

Tiêm hóa chất cho mít nhanh chín – một hiểm họa đối với sức khỏe người tiêu dung

Các thực phẩm từ gia súc, gia cầm như: lợn, bò, gà, vịt… những người
chăn nuôi cũng sử dụng những loại cám tăng trọng không rõ nguồn gốc để kích
thích tăng trưởng, thậm chí những người kinh doanh thực phẩm còn sử dụng
nhiều loại chất tẩy rửa thịt cá ôi thối để che mắt khách hàng… Vì lợi nhuận,
người ta có thể sử dụng mọi biện pháp mà không quan tâm đến chất lượng sản
phẩm, tính mạng của người tiêu dùng.

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

10


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Hình ảnh một cơ sở giết mổ ở Hà Nội

Không chỉ người sản xuất gặp khó khăn, người tiêu dùng đang phải đối mặt
hàng ngày với tình trạng “thực phẩm bẩn”. Muốn bán được hàng, các đơn vị phải
cạnh tranh với nhau bằng giá nhưng ở Việt Nam, rất nhiều người bán hàng cạnh
tranh bằng cách… giảm chất lượng. Thực phẩm bẩn tràn làn thị trường: Gà thải,
thịt rác, nội tạng thối, rau củ sử dụng chất bảo quản vượt ngưỡng,… Thị trường
nước ta có thể thành nơi tiêu thụ phế phẩm động vật mà các doanh nghiệp,
thương lái Trung Quốc nhập từ khắp thế giới rồi tuồn sang Việt Nam bán.


Nội tạng bẩn nhập lậu

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

11


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Ngay cả siêu thị, nơi vốn được người tiêu dùng tin tưởng sẽ mua được hàng
chất lượng, gần đây cũng bị phát hiện một số vụ việc thực phẩm kém chất
lượng. Với siêu thị, nếu bán sản phẩm chất lượng đúng giá thì phải cao hơn
khoảng 30% so với mặt bằng bên ngoài chợ. Nhưng, siêu thị vốn phải đóng thuế
đầy đủ, thuê mặt bằng tốn kém hơn mà giờ cạnh tranh cũng tìm cách bán giá rẻ
nhiều hơn để thu hút người tiêu dùng.
"Hiện tượng ngộ độc thực phẩm liên tục xảy ra thời gian qua là không thể
chấp nhận được. Nó không chỉ gây thiệt hại về sức khỏe của người dân mà còn
là hiện tượng không đẹp của đất nước về thị trường thực phẩm, đặc biệt sẽ khó
khăn với nền kinh tế Việt Nam”. Theo Chủ tịch Hiệp hội bán lẻ Việt Nam, dù
doanh nghiệp đã có nỗ lực, ý thức được vấn đề phải làm sao có thực phẩm sạch,
an toàn vệ sinh cho người tiêu dùng, song thực tế rất nhiều sản phẩm của chúng
ta không đạt được yêu cầu các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước Liên
minh châu Âu đưa ra. Thị trường nội địa vẫn còn rất nhiều vấn đề làm cho người
dùng lo lắng.
• Thứ ba là phải mở rộng thêm các thị trường xuất khẩu.
Có quá nhiều điều đang xảy ra đối với những mặt hàng nông nghiệp của
nước ta, từ dưa hấu ở Quảng Nam - Quảng Ngãi, cho đến hành tím ở Sóc Trăng,
rồi hành tây ở Đà Lạt. Lại thêm cảnh người nông dân phải chặt bỏ hàng hec-ta

cao su ở Phú Yên, đổ vứt thanh long ở Bình Thuận, những cánh đồng mía cháy
ở Khánh Hòa, quẳng hoa lay-ơn cho bò ăn ở Lâm Đồng…
Đâu đó, gian thương Trung Quốc đang âm thầm thu mua bông thanh long,
lá điều, lá mãng cầu… Cũng đâu đó, những cửa đóng sập, những thị trường tiềm
năng từ chối trái cây Việt. Cũng đâu đó, con tôm Việt, con cá da trơn Việt vướng
vào các vụ kiện phá giá.

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

12


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Thanh long bị đổ ra đường cho bò ăn tại huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận sáng 11/8

Có thêm thị trường mới cũng đồng nghĩa với việc giảm bớt sự phụ thuộc
vào thị trường Trung Quốc nhiều rủi ro. Những biến động của thị trường này đã
và đang gây nên những bấp bênh về giá cả, khiến các nhà vườn thanh long và
nông dân điêu đứng. Câu chuyện được mùa mất giá, lệ thuộc vào thị trường
Trung Quốc của nông sản Việt lặp đi lặp lại nhiều năm. Người nông dân ở nước
ta cũng đang làm nông nghiệp theo lối tự phát. Họ tự phát, họ bắt chước lẫn
nhau, họ hùa theo nhau. Thấy người ta trồng dưa hấu bán được, hùa nhau trồng
dưa hấu. Thấy người ta trồng thanh long bán được, hùa nhau trồng thanh long…
Khi thu hoạch lại phụ thuộc các thương lái; Một khi các thương lái không thu
mua hoặc bị ép giá: giá rẻ như cho; sản phẩm nông nghiệp ứ đọng, phải vứt bỏ
cho bò ăn.
Để nông sản xuất ra nước ngoài, điều đầu tiên cần thiết phải chú trọng là

công nghệ sạch, theo tiêu chuẩn an toàn quốc tế VietGAP. Sau khi gia nhập
WTO, ngành xuất khẩu Việt Nam đã có nhiều thay đổi tích cực; Tuy nhiên,
lượng hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam ra nước ngoài chưa được như kỳ vọng.
Một phần nguyên nhân chính là hàng hóa của chúng ta vấp phải các quy định về
tiêu chuẩn hàng hóa rất khắt khe của các nước nhập khẩu. Hiện nay, thị trường
xuất nhập khẩu nông sản - thủy sản - thực phẩm trên thế giới đang được kiểm
soát bởi những tiêu chuẩn rất cao về chất lượng sản phẩm cũng như vệ sinh an
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

13


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

toàn thực phẩm. Nắm bắt được những khó khăn trên, từ năm 2006, ASEAN đã
công bố bản quy trình GAP (Good Agricultural Practices: Thực hành nông
nghiệp tốt) chung cho các nước thành viên. Và ngày 28-1-2008, Bộ Nông
nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tiêu chuẩn riêng của Việt Nam có tên
viết tắt là VietGAP. Người nông dân phải chú trọng từ khâu giống, chăm sóc, thu
hoạch và bảo quản. Nông sản không được chứa hàm lượng chất bảo vệ thực
phẩm vượt mức quy đinh,…
Thời gian qua, nước ta có nhiều diện tích rau quả đạt tiêu chuẩn VietGAP.
Điển hình như trong tháng 9/2015, đã có trên 20 ha nhãn lồng Hưng Yên đạt tiêu
chuẩn VietGAP được cấp mã vùng xuất khẩu sang thị trường Mỹ, nhiều mặt
hàng đạt tiêu chuẩn xuất sang các thị trường Nhật Bản, Singapore,…
Thứ hai là công nghệ chế biến, bảo quản nông sản, lương thực thực phẩm.
Cách đây nhiều năm, để tránh phụ thuộc vào Trung Quốc, nhiều doanh nghiệp
đã tìm đường sang Mỹ cho quả thanh long. Năm 2008, lô hàng thanh long tươi

đầu tiên của Việt Nam được bán cho Mỹ. Thị trường luôn chào đón các mặt
hàng nông sản của Việt Nam. Giá tốt lắm, đồng thời thanh long có bao nhiêu thì
khách hàng mua bấy nhiêu. Vào thời điểm đó, công ty trên cùng một doanh
nghiệp khác xuất được 3 lô hàng thanh long sang Mỹ nhưng sau đó việc xuất
khẩu bị ngưng lại hoàn toàn.
Theo các chuyên gia nông nghiệp, quả thanh long có tuổi thọ khoảng 40
ngày. Khi qua chiếu xạ, quả thanh long nhanh bị thối hơn, đồng thời chất lượng
cũng sẽ bị giảm. Trong khi đó, từ khi thu hoạch, phân loại, chiếu xạ, đóng gói và
vận chuyển với quãng đường khá xa, chắc chắn khi đến thị trường nước bạn
cũng đã gần hết “vòng đời” quả thanh long nên tỉ lệ hao hụt sẽ rất cao.
Tình trạng trên cũng xảy ra với hầu hết các loại mặt hàng nông sản Việt
Nam khi xuất khẩu sang nước ngoài. Do vậy, yêu cầu đặt ra đối với ngành công
nghiệp chế biến Việt Nam, làm sao để bảo quản được chất lượng sản phẩm mà
vẫn đạt chuẩn về an toàn chất lượng. Năm 2013 bảo quản rau quả Việt Nam có
hợp tác với đối tác Nhật Bản và họ đã sẵn sàng chuyển giao công nghệ bảo quản
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

14


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

cho Việt Nam. Đây là công nghệ rất hiện đại, với tổng vốn đầu tư lên tới 1 triệu
USD. Tuy nhiên đến nay, thực trang nông sản không xuất được sang thị trường
nước ngoài vẫn ở mức báo động.
3. Nguyên nhân – giải pháp:
3.1 Nguyên nhân:
• Thứ nhất: do người nông dân thiếu tầm nhìn, thiếu hiểu biết, không

thực tâm với công việc, chạy theo lợi nhuận trước mắt
Nền nông nghiệp của nước ta được xây dựng dựa trên nguyên tắc 4 nhà,
tức là nhà nông - nhà khoa học - nhà quản lý và Nhà nước. Phải sòng phẳng là
một phần lỗi này là do người nông dân, lỗi do tầm nhìn ngắn hạn. Khái niệm về
lâu dài trong người nông dân hoàn toàn không có. Người nông dân ở nước ta
cũng đang làm nông nghiệp theo lối tự phát. Họ tự phát, họ bắt chước lẫn nhau,
họ hùa theo nhau. Thấy người ta trồng dưa hấu bán được, hùa nhau trồng dưa
hấu. Thấy người ta trồng thanh long bán được, hùa nhau trồng thanh long…
Thêm vào đấy, những nhà doanh nghiệ, lái buôn cũng ảnh hưởng đến tư duy
người nông dân.
Cái khó khăn nhất của mình chung quy lại là thị trường. Mình không biết
được thị trường nằm ở đâu, hoàn toàn mù mịt việc nên trồng cây gì, nuôi con gì,
ai mua, giá cả bao nhiêu? Cuối cùng, người nông dân là người tự lo, và tự gánh
mọi rủi ro. Người nông dân tầm nhìn ngắn hạn, chạy theo lợi nhuận. Thấy mặt
hàng này có lợi thì sản xuất ồ ạt, không màng đến chất lượng sản phẩm, miễn là
mình có lợi. Sản xuất ồ ạt, không quan tâm quy trình công nghệ và chất lượng
nông sản. Vậy nên mới có tình trạng thực phẩm bẩn tràn lan thị trường trong
nước, thị trường xuất khẩu bị ứ đọng, không bán được.
• Lỗi thứ hai, thuộc về các nhà doanh nghiệp.
Các nhà doanh nghiệp nước mình cũng ăn xổi ở thì, cứ đợi khách hàng gõ
cửa hỏi: “Có gì đó không?”, vội vàng đáp: “Có”. Rồi tung những thương lái đi
gom hàng, khi mà gom hàng như vậy thì chất lượng sản phẩm làm sao mà đồng
đều được. Vì có người nông dân trồng theo cách này, có người nông dân trồng
theo cách kia. Cho nên sản phẩm nông nghiệp của nước mình xuất khẩu đâu có
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

15



Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

thương hiệu, đâu thể tạo được dấu ấn. Thêm lỗi của doanh nghiệp là không tự
tìm tòi học hỏi để nâng cao trình độ quản lý, trình độ khoa học để tăng tính cạnh
tranh.
• Lỗi thứ ba, thuộc về Nhà nước. Đúng hơn là các cơ quan quản lý Nhà nước. Nhà
nước tuy là có làm những kế hoạch 5 năm, tầm nhìn đến năm 2020, 2025... có
rất nhiều nghị quyết, nhưng lại không có tác động rõ ràng để có thể thực hiện
hữu hiệu được mục tiêu do chính Nhà nước đề ra. Thí dụ, Bộ Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn cùng Bộ Công thương vẫn chưa kết nối được giữa người
nông dân và doanh nghiệp, vẫn chưa nắm bắt thị trường để tổ chức lại sản xuất
nhằm có được sản phẩm có thương hiệu. Họ luôn khuyến khích nông dân trồng
cái này đi, trồng cái kia đi nhưng người nông dân trồng xong lại không tìm được
đầu ra.
Rồi nhà quản lý còn để thương lái nước ngoài qua để khi thì họ mua khoai
lang, lúc thì họ lại mua đọt khoai lang, rồi mua lá điều, lá của mãng cầu xiêm, rễ
quế, bông thanh long… Toàn mua những thứ không thể hiểu được, mua như phá
hoại mà nhà quản lý không thấy bóng dáng đâu, cứ để họ ngang nhiên hoạt
động.
Từ quản lý cho đến các tổ chức, doanh nghiệp không đồng bộ với nhau,
không phối hợp, không hỗ trợ được cho nhau nên cứ để người nông dân mò
mẫm, tự bơi trong bể thị trường, đến khi hậu quả xảy ra, người nông dân khổ,
người tiêu dung khổ, cả nền kinh tế quốc dân đều khổ.
3.2

Giải pháp

Kinh nghiệm vài năm vừa qua cho thấy rõ là phát triển nông nghiệp mình
bây giờ dứt khoát phải làm khác đi, phải tổ chức xây dựng mô hình nông nghiệp

sản xuất theo chuỗi giá trị, sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, đưa an toàn
thực phẩm, chất lượng nông sản lên hàng đầu. Sau khi giải quyết được vấn đề
giống và khoa học kỹ thuật, thì chúng ta cũng phải tính đến quy hoạch vùng sản
xuất, Nhà nước phải mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu của vùng đó thành vùng sản

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

16


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

xuất mặt hàng có thị trường. Tội gì mình phải trồng thứ khác theo quy hoạch cũ
không thích ứng với thị trường.
Phải tìm hiểu thị trường, phải nắm bắt thị trường ở châu Á, châu Mỹ, châu
Âu, châu Phi, Trung Đông. Chẳng hạn như thị trường Trung Quốc. Đó là một thị
trường vô cùng rộng lớn và đầy tiềm năng. Nhưng chúng ta không thể nào nắm
bắt thị trường Trung Quốc bằng cách cứ mang hàng đến cửa khẩu và nhẫn nại
chờ đợi, tôi cho rằng nếu làm như vậy thì chúng ta sẽ còn gặp rủi ro, còn nghèo.
Chủ lực trong việc nắm bắt thị trường là doanh nghiệp phải năng động, bây giờ
không thể ngồi chờ khách hàng đến tìm, mà doanh nghiệp phải tận dụng kinh
phí nhà nước do các cơ quan xúc tiến thương mại của Bộ Công Thương và Bộ
Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tung ra nhiều quốc gia kể bên trên để
tìm thị trường.
- Trước mắt, chúng ta cần xem xét cân đối lại nguồn lực như đất đai,
nguồn nước và các nguồn tài nguyên khác… để không những ứng phó được mà
còn có khả năng đàn hồi tốt nhất đối với cú sốc. Xem xét lại cơ cấu cây trồng vật
nuôi, tính đến phương án chuyển đổi diện tích đất lúa kém hiệu quả, hoặc đa

canh xen canh, thay đổi các loại giống thích hợp, chịu được các thay đổi thời
tiết; thay đổi hệ thống thủy lợi hướng đến tới tiết kiệm, hoặc chuyển sang mùa
vụ có thể thích ứng được với cả xâm nhập mặn, hệ thống thủy lợi cũng phải thay
đổi lại không chỉ cho lúa mà phải đa năng cho cả thủy sản, tới cây công nghiệp,
phòng chống cháy rừng. Các nguồn lực về đất sử dụng cũng cần chuyển đổi
thích hợp, nguồn lợi về rừng, nguồn lợi về tài nguyên ven biển, tất cả đều phải
cân đối lại theo hướng gia tăng được giá trị nhưng sử dụng ít tài nguyên hơn
Ví dụ như đối với dịch bệnh trên cây lúa: để chủ động phát hiện và phòng
trừ kịp thời, hiệu quả không để dịch hại lây lan trên diện rộng, Trạm Bảo vệ thực
vật TP Vinh đã có công văn yêu cầu UBND các phường, xã, ban quản lý các
HTX phối hợp với cán bộ Trạm Bảo vệ thực vật tăng cường công tác điều tra, dự
tính dự báo chính xác, chỉ đạo phòng trừ kịp thời các đối tượng sâu bệnh trên
đồng ruộng.
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

17


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Bên cạnh đó, hướng dẫn nông dân chăm sóc, bón thúc cân đối, đúng kỹ
thuật. Thường xuyên thăm đồng để phát hiện sớm khi bệnh mới phát sinh hẹp.
Đối với bệnh đạo ôn: Trên những diện tích lúa đã nhiễm bệnh, điều kiện thời tiết
thuận lợi cho bệnh phát sinh gây hại cần dừng ngay việc bón các loại phân hóa
học, kích thích sinh trưởng, giữ đủ nước trên ruộng (từ 2 - 3 cm) và tiến hành
phòng trừ bằng các loại thuốc có hoạt chất đặc hiệu đối với bệnh như:
Tricyclazole (Benam 75WP, Kabim 30WP, Filia 525 SE, bankan 600 WP, Vista
72.5 WP,...); Fenoxanil (Katana 20 C, Ninja 35EC,...),... theo lượng khuyến cáo.

Trường hợp bệnh vẫn tiếp tục phát sinh cần phun lại lần 2 sau 5 - 7 ngày, khi
bệnh ngừng phát triển mới tiến hành chăm bón trở lại
Thứ hai là đưa được khoa học công nghệ vào sản xuất
Để phát triển nông nghiệp, đưa sản phẩm nông nghiệp ra thị trường nước
ngoài, tất yếu phải đưa khoa học công nghệ vào sản xuất.
Áp dụng công nghệ sinh học, lựa chọn các loại giống cho năng suất cao,
phù hợp với điều kiện địa lý, khí hậu, thổ nhưỡng từng vùng. Thực hiện chuyên
môn hóa, chuyên canh hóa các vùng nông nghiệp.
Áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ, sử sụng máy móc, phương tiện
vận tải trong sản xuất, thu hoạch nông sản; chi phí sản xuất thấp, hiệu quả cao,
…
Hướng đến nền nông nghiệp sử sụng công nghệ cao như các nước tiên tiến
Mỹ, Úc, Israel,… Nhà nước đã chỉ đạo thành lập các vùng nông nghiệp ứng
dụng công nghệ cao. Theo đó, vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là
vùng sản xuất tập trung, ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp để sản xuất
một hoặc một số sản phẩm nông sản hàng hóa có lợi thế của vùng bảo đảm đạt
năng suất, chất lượng cao, giá trị gia tăng cao và thân thiện với môi trường theo
quy định của pháp luật. Vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đáp ứng các
tiêu chí sau:
1. Tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm liên kết theo chuỗi giá trị; có tổ
chức đầu mối của vùng là doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoạt
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

18


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”


động trong vùng ký hợp đồng thực hiện liên kết theo chuỗi giá trị trong sản xuất
nông nghiệp của vùng;
2. Sản phẩm sản xuất trong vùng là sản phẩm hàng hóa có lợi thế của vùng,
tập trung vào các nhóm sản phẩm sau: Giống cây trồng, vật nuôi, giống thủy sản
có năng suất, chất lượng cao và khả năng chống chịu vượt trội; Sản phẩm nông
lâm thủy sản có giá trị gia tăng và hiệu quả kinh tế cao; chất lượng sản phẩm đạt
tiêu chuẩn quốc tế, khu vực hoặc quốc gia (Viet GAP).
3. Công nghệ ứng dụng là các công nghệ tiên tiến, công nghệ sinh học
trong chọn tạo, nhân giống và phòng trừ dịch bệnh cho cây trồng, vật nuôi; công
nghệ thâm canh, siêu thâm canh, chế biến sâu nâng cao giá trị gia tăng; công
nghệ tự động hóa, bán tự động; công nghệ thông tin, viễn thám, thân thiện môi
trường. Công nghệ ứng dụng trên quy mô công nghiệp, nâng cao hiệu quả sản
xuất, gia tăng giá trị của sản phẩm và tăng năng suất lao động.
4. Vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là vùng chuyên canh, diện
tích liền vùng, liền thửa trong địa giới hành chính một tỉnh, có điều kiện tự nhiên
thích hợp, có cơ sở hạ tầng kỹ thuật tương đối hoàn chỉnh về giao thông, thủy
lợi, điện, thuận lợi cho sản xuất hàng hóa, phù hợp với quy hoạch tổng thể phát
triển sản xuất nông nghiệp của ngành và địa phương.
4.

Thành tựu trong nông nghiệp hiện nay:

4.1

Làm nông nghiệp công nghệ cao kiểu israel

Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ 5% lao động.
Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ 5% lao động. Ngày
nay, tuy chiếm chưa đến 2% dân số Israel, nhưng những nông trang sản xuất đến
12% lượng hàng hóa xuất khẩu của cả nước. Các nông trang cũng đóng góp đến

15% thành viên Knesset (Quốc hội Israel) và còn nhiều hơn thế cho lực lượng sĩ
quan và phi công của quân đội.
Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ 5% lao động.
Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh vực mà 95% là khoa học và chỉ 5% lao động.
Nội dung nổi bật:
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

19


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

- Lịch sử Israel ghi nhận cú nhảy vọt đầu tiên vào lĩnh vực Nông nghiệp
ngay từ thời lập quốc. Trung tâm của cú nhảy vọt này là Nông trang (Kibbutz).
Chiếm chưa đến 2% dân số Israel, nhưng những nông trang sản xuất đến 12%
lượng hàng hóa xuất khẩu của cả nước.
- Với dện tích phần lớn là sa mạc khô hạn, người Israel đã làm nông nghiệp
với 95% là khoa học và chỉ 5% lao động. Họ sử dụng phương pháp khử mặn đất,
phát minh ra công nghệ tưới nhỏ giọt hiệu quả và thậm chí nuôi cá ngay trên sa
mạc cằn cỗi.
- Israel cũng là quốc gia duy nhất mà sa mạc đang được đẩy lùi. Đứng đầu
thế giới về tái chế nước, với tỉ lệ đến 70% nước được tái chế.
Sự trỗi dậy của nông trang một phần là kết quả của những đột phá trong
công nghệ và nông nghiệp do các nông trang và trường đại học ở Israel thực
hiện.

Công nghệ khử mặn và tưới nhỏ giọt
Tưới nhỏ giọt là kỹ thuật tưới cung cấp nước vào rễ cây dưới dạng các giọt

nước nhỏ ra chậm với lưu lượng không đổi nhờ các cơ chế đều tiết áp lực nước
của các đầu nhỏ giọt gắn chìm trong ống dẫn hay lắp bên ngoài ống.
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

20


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Công nghệ tưới nhỏ giọt (loại đầu tưới bù áp) sử dụng đường dẫn zig-zag
giúp lưu lượng tại các đầu tưới đảm bảo được độ đồng đều. Công nghệ này của
Israel giúp tiết kiệm 30-60% lượng nước tưới so với thông thường, nước và
phân bón được chuyển đến bộ rễ tích cực, giúp cây hấp thụ tốt và hạn chế lãng
phí phân bón và nước tưới.
Netafim (công ty toàn cầu về kỹ thuật tưới tiêu nhỏ giọt) hiện không chỉ tập
trung tại những khu vực ít nguồn nước tự nhiên mà đang hoạt động trên phạm vi
toàn cầu, cung cấp thiết bị cho 110 quốc gia trên thế giới, tại nhiều vùng khí hậu
khác nhau.
Nuôi cá trên sa mạc
Câu chuyện nông trang Mashabei Sadeh, cũng nằm trong sa mạc Segev còn
đi xa hơn: Tìm cách tái chế nước không chỉ một lần mà còn những 2 lần.
Họ đã đào giếng sâu gần nửa dặm - bằng chiều dài 10 sân bóng đá - và phát
hiện nguồn nước vừa ấm vừa mặn. Điều này nghe có vẻ rất tệ cho đến khi họ
tham khảo ý kiến từ một giáo sư Đại học Ben-Gurion tại Negev: Vị này nhận ra
đây là nguồn nước hoàn hảo để nuôi cá nước ấm.
Các nông trang bắt đầu bơm nước nóng 37 độ vào trong bể chứa cá rô phi,
cá chẽm và cá vược để sản xuất thương mại. Sau khi được dùng trong bể cá, chỗ
nước chứa chất thải của cá lại là nguồn phân bón hoàn hảo cho các rặng cây chà

là và ôliu. Các nông trang cũng tìm ra cách trồng rau và cây ăn quả được tưới
trực tiếp bằng nguồn nước ngầm. Nhờ vậy nước được tái chế những 2 lần thay
vì sử dụng 1 lần rồi bỏ đi.
Ngày nay, Israel đang dẫn đầu thế giới về tái chế nước thải, với hơn 70%
lượng nước được tái chế, tỉ lệ gấp 3 lần quốc gia đứng thứ hai Tây Ban Nha.
Nhờ chính sách thủy lợi sáng tạo từ thời Hatzerim, sa mạc Negev, vẫn là vùng
đất lớn nhất Israel, nằm giữa Jerusalem và Tel Aviv, đã đẩy lùi tiến trình xâm
thực của sa mạc, vùng đất phía bắc phủ đầy các cánh rừng và cánh đồng nông
nghiệp do con người trồng. Israel cũng là quốc gia duy nhất mà sa mạc đang
được đẩy lùi.
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

21


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Mọi quốc gia đều có khó khăn và hạn chế, nhưng điều gây kinh ngạc của
Israel là thiên hướng tiếp nhận các vấn đề như sự thiếu nước và biến chúng
thành tài sản, thậm chí dẫn đầu thế giới về lĩnh vực nông nghiệp vùng hoang
mạc, tưới nhỏ giọt và khử mặn.
4.2

Nông nghiệp công nghệ cao ở Việt Nam

Đối với nông nghiệp Việt Nam mà nói, ngoài các vũng tối về nông sản,
lương thực thực phẩm, còn có những điểm sang mang lại thành công cho nông
nghiệp Việt Nam. Thành công của nhiều doanh nghiệp (DN) với mô hình ứng

dụng công nghệ cao kết hợp cơ chế hợp tác công - tư cho thấy, nông nghiệp vẫn
là “mảnh đất vàng”.
- Mô hình công nghệ cao tại Lâm Đồng.
Xác định rõ tiềm năng và thế mạnh của địa phương, ngành nông nghiệp và
nhiều doanh nghiệp, nhà nông tỉnh Lâm Ðồng đã tiếp cận với nông nghiệp công
nghệ cao. Tư duy đột phá trong sản xuất nông nghiệp, đã tạo nên diện mạo mới
cho vùng đất ba-dan này. Chỉ tính trong giai đoạn 2011-2015, nông nghiệp công
nghệ cao (NNCNC) tại tỉnh Lâm Đồng đã có sự phát triển vượt bậc về năng
suất, thu nhập và chất lượng sản phẩm trở thành “điểm sáng” về sản xuất
NNCNC trong cả nước.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Lâm Đồng trong hai nhiệm kỳ qua đã xác
định, phát triển NNCNC là một trong những khâu đột phá, nhằm phát huy lợi
thế các loại nông sản có giá trị kinh tế cao, đồng thời từng bước tái cơ cấu ngành
nông nghiệp, tạo sự gắn kết giữa sản xuất nông nghiệp với sản xuất công nghiệp
và dịch vụ. Hơn mười năm thực hiện, hiện diện tích nông nghiệp ứng dụng công
nghệ cao đạt hơn 43 nghìn ha, chiếm gần 16% diện tích đất nông nghiệp, góp
phần đưa giá trị sản xuất nông nghiệp của tỉnh đạt 145 triệu đồng/ha/năm. Riêng
diện tích sản xuất NNCNC cho doanh thu bình quân đạt gấp hơn hai lần, trong
đó, nhiều diện tích cây trồng ứng dụng công nghệ cao đạt từ 500 triệu đồng đến
ba tỷ đồng/ha/năm. Nhiều doanh nghiệp đầu tư sản xuất con giống, cá nước lạnh
thương phẩm trên diện tích 50 ha tại Lâm Đồng, với sản lượng đạt 500 tấn/năm;
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

22


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”


50 cơ sở nuôi cấy mô thực vật, sản xuất hơn 30 triệu cây giống gốc invitro, hơn
200 vườn ươm sản xuất khoảng hai tỷ cây giống thương phẩm để phục vụ sản
xuất; 36 doanh nghiệp, tổ chức (phối hợp với 15.300 hộ gia đình) và 83 cơ sở,
hộ nông dân được cấp chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng
GlobalGAP, VietGAP, Organic, 4C… với diện tích sản xuất hơn 40 nghìn ha.
Hiện, tỉnh Lâm Đồng có 16 nhãn hiệu, chủ yếu là nông sản đã được đăng ký bảo
hộ. Trong đó, thương hiệu Rau Đà Lạt, Hoa Đà Lạt, Trà B’Lao, Cà-phê Di
Linh… bước đầu phát huy hiệu quả và xây dựng được uy tín trên thị trường. Các
sản phẩm NNCNC Lâm Đồng gắn các chứng nhận chỉ dẫn địa lý, được phân
phối trong hệ thống các siêu thị có uy tín trong nước như: Coop Mart, BigC,
Metro, đồng thời bước ra thị trường xuất khẩu rộng lớn.
Dưới chân núi Lang Biang, huyện Lạc Dương, đã xuất hiện nhiều nhà kính
trồng rau, hoa công nghệ cao của đồng bào dân tộc thiểu số. Tất cả quy trình sản
xuất hoa đều khép kín, có hệ thống tưới nước và tưới phân tự động”. Mỗi vườn
hoa hồng của bà con đã cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm. Và mô hình sản
xuất này đã trở thành địa chỉ cho các hộ đồng bào dân tộc tại địa phương học
hỏi.

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:

23


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

Là doanh nghiệp đầu tiên ở Việt Nam có chứng nhận GlobalGAP trong sản
xuất rau theo tiêu chuẩn quốc tế, sản phẩm của Công ty Đà Lạt GAP đã có mặt
trên thị trường quốc tế. Từ 1,5 ha sản xuất ban đầu, Đà Lạt GAP mở rộng lên

thành 11 ha, với sản lượng hơn 800 tấn rau/năm. Hầu hết các loại rau đều sản
xuất trong nhà kính hiện đại. Hằng năm, hơn 40% số sản phẩm của Đà Lạt GAP
được xuất khẩu qua hợp đồng, còn lại được bán trực tiếp tại thị trường trong
nước. Các nông trại, nhà vườn ở Lâm Đồng đang có sự thích nghi nhanh chóng,
nhu cầu sử dụng các sản phẩm rau an toàn ngày càng cao từng bước chuyển
sang trồng rau theo hướng an toàn như VietGAP.
Năm 2003, nhận thấy việc sản xuất nhỏ lẻ, manh mún gặp nhiều rủi ro, bảy
nông dân ở Đà Lạt đã hợp sức, thành lập HTX Dịch vụ Nông nghiệp tổng hợp
Anh Đào (Anh Dao Co-op), với vốn ban đầu 100 triệu đồng, cùng 12 ha đất sản
xuất. Nhờ kịp thời đổi mới tư duy sản xuất, kinh doanh, giờ đây HTX đã liên kết
với hàng chục hộ nông dân, mở rộng diện tích sản xuất rau theo tiêu chuẩn
VietGAP lên hơn 270 ha. Chủ tịch HĐQT Anh Dao Co-op Nguyễn Công Thừa
cho biết: “Năm 2014, chúng tôi cung cấp ra thị trường hơn 50 nghìn tấn rau các
loại, chủ yếu qua hệ thống siêu thị, các chuỗi nhà hàng và khách sạn hạng sao;
doanh thu hơn 180 tỷ đồng, nhiều xã viên đạt thu nhập đến 1,2 tỷ đồng”. Vào
tháng 5-2014, hai công-ten-nơ đầu tiên đưa 30 tấn rau Đà Lạt đến xứ sở kim chi.
Đây là chuyến hàng đánh dấu bước đầu của sự hợp tác giữa Anh Dao Co-op với
Tập đoàn đa lĩnh vực CJ Group của Hàn Quốc. Theo thỏa thuận, mỗi tháng Anh
Dao Co-op cung cấp 60 tấn rau sang thị trường Hàn Quốc, mở ra triển vọng mới
trong hành trình phát triển nông nghiệp hàng hóa của mô hình liên kết sản xuất
NNCNC.
Nhận thức của doanh nghiệp và nông dân về NNCNC là tất yếu, là sự sống
còn trong phát triển kinh tế nông thôn, xây dựng nông thôn mới, chứ không còn
ở mô hình nghiên cứu, do đó luôn có cách làm sáng tạo để khai thác tối ưu tiềm
năng, thế mạnh của địa phương. Nhờ áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông

Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:


24


Bàn luận “ Làm nông nghiệp phải xuất phát từ trái tim”

nghiệp, nhiều nông dân đã vượt qua nghịch cảnh “được mùa mất giá, được giá
mất mùa” và trở nên giàu có khi thu nhập hàng tỉ đồng mỗi năm.
-

Sản xuất nông nghiệp công nghệ cao ở Tây Nguyên

Tây Nguyên là một trong những vùng sản xuất nông nghiệp trọng điểm của
cả nước, với nhiều loại nông sản hàng hóa có giá trị kinh tế cao như cà-phê, tiêu,
điều, rau, củ đặc sản... Trong điều kiện biến đổi khí hậu, hạn hán ảnh hưởng lớn
đến sản xuất nông nghiệp cộng thêm những đòi hỏi khắt khe của thị trường tiêu
thụ, việc phát triển nông nghiệp công nghệ cao là xu hướng tất yếu ngành nông
nghiệp Tây Nguyên cần hướng tới.

Vườn ươm giống cà-phê công nghệ cao tại Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên

Nông nghiệp công nghệ cao cho thu nhập cao, công ít nhưng không phải
địa phương nào của khu vực Tây Nguyên cũng làm được như những mô hình
của tỉnh Lâm Đồng. Tại tỉnh Đác Lắc - một trong những tỉnh có nhiều lợi thế
phát triển nông nghiệp, đặc biệt là cây cà-phê nhưng cho đến nay, việc ứng dụng
công nghệ cao trong phát triển nông nghiệp vẫn còn nhiều hạn chế. Từ năm
2008 đến nay, UBND tỉnh Đác Lắc đã ban hành nhiều chủ trương phát triển cây
cà-phê bền vững trong các khâu như: Ứng dụng kỹ thuật trong vườn ươm để sản
Sinh viên: Nguyễn Thị Thanh Thảo

Lớp:


25