MỤC LỤC

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Trang phụ bìa

Trang

Lời cam đoan
Mục lục

PHẠM THIỆN HỒNG VŨ

Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt
Danh mục các bảng, biểu
Danh mục các hình vẽ, đồ thò

HIỆU QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
BẢO HIỂM PETROLIMEX – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

Chuyên ngành: Quản trò kinh doanh
Mã số : 60.34.05

Mở đầu ........................................................................................................................ 1
CHƯƠNG I
LÝ LUẬN CHUNG VỀ HIỆU QUẢ KINH
DOANH & PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
1.1. Lý luận chung về hiệu quả kinh doanh & phân tích hiệu quả kinh doanh ............ 4
1.1.1. Khái niệm về hiệu quả kinh doanh .................................................................... 4
1.1.2. Ý nghóa nâng cao hiệu quả kinh doanh .............................................................. 4

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

1.1.3. Khái niệm về phân tích hiệu quả kinh doanh..................................................... 4
1.1.4. Ý nghóa phân tích hiệu quả kinh doanh .............................................................. 5
1.1.5. Nội dung của phân tích hoạt động kinh doanh ................................................... 7
1.1.6. Nhiệm vụ của phân tích hoạt động kinh doanh .................................................. 9

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1.2. Khái quát về bảo hiểm và hiệu quả kinh doanh bảo hiểm ................................... 10

TS. NGÔ QUANG HUÂN

1.2.1. Khái niệm về bảo hiểm ...................................................................................... 10
1.2.2. Vai trò, chức năng của bảo hiểm ........................................................................ 11
1.2.3. Đặc điểm của sản phẩm bảo hiểm ..................................................................... 13

Thành Phố Hồ Chí Minh – Năm 2007

1.2.4. Các loại hình bảo hiểm ....................................................................................... 16
1.2.5. Các nguyên tắc cơ bản trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm .......................... 16
1.2.6. Đặc điểm của kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ .............................................. 18


1.3. Một số công cụ đánh giá hiệu quả kinh doanh bảo hiểm ..................................... 19

2.2.7. Rủi ro và lợi nhuận của tập danh mục nghiệp vụ............................................... 54

1.3.1 Chỉ tiêu đánh giá khả năng thanh toán ............................................................... 19


2.3. Các yếu tố cơ bản tác động đến hiệu quả kinh doanh của PJICO

1.3.2 Chỉ tiêu về sử dụng vốn ...................................................................................... 20

giai đoạn 2000 – 2005 ........................................................................................... 59

1.3.3. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động ................................................................ 20

2.3.1. Các yếu tố thuộc môi trường bên trong .............................................................. 59

1.3.4. Chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lợi .................................................................... 21

2.3.2. Các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài ............................................................. 61
CHƯƠNG III

1.3.5. Chỉ tiêu về khả năng thanh toán ......................................................................... 22
1.3.6. Mô hình phân tích và đánh giá hiệu quả kinh tế xã hội..................................... 22

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA

1.3.7. Rủi ro và lợi nhuận của nhóm nghiệp vụ bảo hiểm ........................................... 22

CÔNG TY PJICO TRONG ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐẾN NĂM 2015

1.4. Các yếu tố cơ bản tác động đến hiệu quả kinh doanh bảo hiểm .......................... 24

3.1. Mục tiêu và sứ mạng của Công ty PJICO đến năm 2015 ...................................... 68

1.4.1. Các yếu tố thuộc môi trường bên trong .............................................................. 24


3.1.1. Sứ mạng của Công ty PJICO .............................................................................. 68

1.4.2. Các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài ............................................................. 24

3.1.2. Mục tiêu của Công ty PJICO .............................................................................. 68
3.2.Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty PJICO

CHƯƠNG II

trong đònh hướng phát triển đến năm 2015.............................................................. 69

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY CỔ

3.2.1. Nhóm giải pháp về tăng trưởng & phát triển .................................................... 69

PHẦN BẢO HIỂM PETROLIMEX TRONG THỜI GIAN QUA

3.2.2. Nhóm giải pháp nội bộ ....................................................................................... 74

2.1 Giíi thiƯu tỉng quát vỊ c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex .................................... 26

3.3. Kiến nghò ................................................................................................................ 85

2.1.1 Qu¸ tr×nh thμnh lËp vμ ph¸t triĨn cđa c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex ........... 26

3.3.1. Về phía Nhà nước ............................................................................................... 85

2.1.2 T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cđa c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm

3.3.2. Về phía ngành ..................................................................................................... 85


Petrolimex trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y (2000 - 2005) ........................................... 32
2.2. Phân tích, đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty PJICO
giai đoạn 2000 – 2005 ............................................................................................. 48
2.2.1. Phân tích chỉ tiêu khả năng thanh toán nhanh .................................................... 48
2.2.2. Phân tích chỉ tiêu về sử dụng vốn ....................................................................... 50
2.2.3. Phân tích chỉ tiêu về hiệu quả hoạt động ........................................................... 51
2.2.4. Phân tích chỉ tiêu về khả năng sinh lợi ............................................................... 52
2.2.5. Phân tích khả năng thanh toán ............................................................................ 53
2.2.6. Mô hình phân tích và đánh giá hiệu quả kinh tế xã hội..................................... 53

KẾT LUẬN .................................................................................................................. 86
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

PJICO

C«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex

TTCK

ThÞ tr−êng chøng kho¸n

UBCK


ban chøng kho¸n

WTO

Tỉ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi

STT
1

BẢNG, BIỂU
BiĨu 2.1.2.3a: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm con ng−êi
cđa PJICO tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

2

BiĨu2.1.2.3b: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm tμi s¶n, kü tht
cđa PJICO tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

3

BiĨu 2.1.2.3c: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm tÇu thun cđa
PJICO Tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

4

BiĨu 2.1.2.3d: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm hμng ho¸ cđa

5

PJICO Tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

BiĨu 2.1.2.3e: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm x©y dùng, l¾p ®Ỉt
cđa PJICO tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

6

BiĨu 2.1.2.3f: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm xe ô-tô cđa

Trang
40
41
41
42
43
44

PJICO Tõ n¨m 2000 ®Õn 2005
7

BiĨu 2.1.2.3k: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm xe mô-tô cđa

44

PJICO Tõ n¨m 2000 ®Õn 2005
8

BiĨu 2.1.2.3k: Kết quả hoạt động đầu tư cđa PJICO

46

tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

9

Bảng 2.4.1. Ma trận hình ảnh cạnh tranh

64


1

MỞ ĐẦU

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ

STT

HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ

1

H×nh 2.1.1.2a: S¬ ®å tỉ chøc cđa PJICO

2

H×nh 2.1.1.2b: M¹ng l−íi ho¹t ®éng cđa PJICO trªn toμn qc

3

Đồ thò 2.1.2.1: Doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc toμn thÞ tr−êng

Trang


lÜnh vùc cã ®ãng gãp rÊt quan träng trong ph¸t triĨn kinh tÕ, x· héi. Ho¹t ®éng cđa

32

b¶o hiĨm lμ hç trỵ vỊ mỈt tμi chÝnh th«ng qua c«ng t¸c båi th−êng cho c¸c ®¬n vÞ vμ
c¸ nh©n tham gia b¶o hiĨm khi cã nh÷ng tỉn thÊt, hc thiƯt h¹i hay th−¬ng tËt b¶n

33

Đồ thò 2.1.2.2a: Doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc PJICO n¨m 2000 ®Õn 2005

34

5

Đồ thò 2.1.2.2b: Thò phần của PJICO n¨m 2000 ®Õn 2005

35

7

Đồ thò 2.1.2.2d: Tổng tài sản của PJICO năm 2000 – 2005

8

th©n ph¸t sinh tõ nh÷ng rđi ro ®−ỵc b¶o hiĨm. Ngoμi ra b¶o hiĨm cßn ®ãng gãp vai
trß ®Ỉc biƯt quan träng trong sù ph¸t triĨn cđa thÞ tr−êng tμi chÝnh th«ng qua ho¹t

4


Đồ thò 2.1.2.2c: Tốc độ tăng trưởng của PJICO so với tốc độ

Ho¹t ®éng b¶o hiĨm cã tõ rÊt l©u vμ nhanh chãng ph¸t triĨn trë thμnh mét

31

n¨m 2000 ®Õn 2005

6

1. Sự cần thiết của đề tài:

36

®éng ®Çu t− vèn vμ c¸c q nhμn rçi ®−ỵc h×nh thμnh từ phí bảo hiểm.
Tr−íc nhu cÇu ph¸t triĨn cđa nỊn kinh tÕ thÞ tr−êng, ChÝnh Phđ ViƯt Nam ®·
ban hμnh NghÞ §Þnh 100/N§-CP ngμy 18/12/1993 nh»m më réng nhiỊu lo¹i h×nh
kinh doanh b¶o hiĨm víi nhiỊu tỉ chøc trong vμ ngoμi qc doanh ®Ĩ n©ng cao chÊt
l−ỵng ho¹t ®éng cđa ngμnh b¶o hiĨm. Tõ ®Þnh chÕ nμy cã nhiỊu c«ng ty b¶o hiĨm

Đồ thò 2.1.2.2e: Lợi nhuận kinh doanh trước thuế của PJICO
năm 2000 – 2005

37

thc nhiỊu thμnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ®· ®−ỵc thμnh lËp nh−: B¶o Minh, PJICO,
Vinare PVIC v.v... ChÝnh Phđ còng më cưa cho c¸c c«ng ty b¶o hiĨm n−íc ngoμi

38


më chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diƯn ®Ĩ ®Çu t− kinh doanh b¶o hiĨm t¹i ViƯt Nam. Sù
xt hiƯn cđa nhiỊu c«ng ty b¶o hiĨm trong vμ ngoμi n−íc t¹o nªn sù c¹nh tranh

9

Đồ thò 2.1.2.2f: Nộp ngân sách của PJICO năm 2000 – 2005

39

m¹nh mÏ trong ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiĨm, cïng víi sù t¨ng tr−ëng cao vμ ỉn

10

Hình 2.2.7 a. Đồ thò biểu diễn chỉ tiêu Kp từ năm 2000 đến 2005

55

®Þnh cđa nỊn kinh tÕ ViƯt Nam trong nh÷ng n¨m qua, møc sèng cđa ng−êi d©n ngμy

11

Hình 2.2.7 b. Đồ thò biểu diễn tỷ lệ bồi thường chung của PJICO
từ năm 2000 đến 2005

cμng ®−ỵc n©ng cao, ®ã chÝnh lμ nh÷ng nguyªn nh©n thúc đẩy ngμnh b¶o hiĨm ViƯt
55

Nam cã nh÷ng b−íc phát triển v−ỵt bËc trong 10 n¨m qua.
Việt Nam ®ang thùc hiƯn lé tr×nh héi nhËp víi nỊn kinh tÕ khu vùc vμ thÕ

giíi, kinh tế tăng trưởng sẽ tạo nhiều cơ hội để thò trường bảo hiểm phát triển,
đồng thời, việc hội nhập kinh tế quốc tế cũng đặt ra những thách thức rất lớn
cho ngành bảo hiểm. Một trong những thách thức rất lớn đó là nâng cao hiệu
quả kinh doanh bền vững. Các doanh nghiệp bảo hiểm cần đònh hướng chiến
lược phát triển thò trường bảo hiểm toàn diện, an toàn và hiệu quả.


2

3

Trong đònh hướng phát triển bền vững, C«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm

- Kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex.

Petrolimex (Công ty PJICO) trong năm 2005 đã hoạch đònh chiến lược phát triển

- Thèng kª, tỉng hỵp, so s¸nh vμ ph©n tÝch kinh tÕ.

là: Ổn đònh - An toàn – Hiệu quả. Đây là chiến lược hướng đến tính bền vững

5. KÕt cÊu cđa ln v¨n:

trong hoạt động kinh doanh của công ty sau thời gian phát triển rất nóng, giai
đoạn 2003 – 2005 PJICO được đánh giá là công ty bảo hiểm phát triển nhanh
nhất thò trường với tốc độ tăng trưởng doanh số bình quân đạt 60%/năm.

KÕt cÊu cđa ln v¨n ngoμi phÇn më ®Çu vμ phÇn kÕt ln, ln v¨n ®−ỵc
tr×nh bày trong 3 ch−¬ng:
Chương I: Lý luận chung về hiệu quả kinh doanh & phân tích hiệu quả kinh

doanh.

Lμ mét c¸n bé cđa c«ng ty víi t©m hut ®−ỵc phơc vơ l©u dμi cho c«ng ty vμ
mong mn đóng gãp cho sù thμnh c«ng chung cđa công ty , nhÊt lμ sau giai đoạn
phát triển nóng, cần đề ra chiến lược hướng tới phát triển bền vững. Vì vậy tôi
chọn nghiên cứu đề tài: “Hiệu quả kinh doanh tại Công ty cổ phần bảo hiểm

Trong ch−¬ng nμy hƯ thèng ho¸ nh÷ng lý thuyết chung về hiệu quả kinh
doanh và phân tích hiệu quả kinh doanh; khái quát về hiệu quả kinh doanh bảo
hiểm và trình bày một số công cụ đánh giá hiệu quả trong kinh doanh bảo hiểm.
Chương II: Đánh giá thực trạng hoạt động của Công ty pjico thời gian qua.

Petrolimex – thực trạng và giải pháp”.
2. Mơc tiªu nghiªn cøu:
Trªn c¬ së lý thut chung về hiệu quả kinh doanh, lý thut vỊ hiệu quả
kinh doanh bảo hiểm, lý thuyết về phân tích hiệu quả kinh doanh, ... ®−ỵc sư
dơng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng kinh doanh t¹i c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm
Petrolimex trong nh÷ng n¨m qua; Ph©n tÝch sâu những yếu tố tác động chủ yếu
đến hiệu quả kinh doanh, tõ ®ã ®Ị ra c¸c gi¶i ph¸p kh¶ thi để nâng cao hiệu quả
kinh doanh của công ty một cách an toàn và bền vững.
3. §èi t−ỵng vμ ph¹m vi nghiªn cøu:

Trong ch−¬ng nμy trình bày tổng quát thò trường bảo hiểm Việt Nam hiện
nay; Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thμnh vμ ph¸t triĨn cđa c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm
Petrolimex; Phân tích, đánh giá kết quả hoạt động của Công ty PJICO từ năm
2000 đến 2005 trên một số mặt: bên trong công ty như tài chính, nhân lực, quản
lý … và bên ngoài công ty như thò trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh … ®Ĩ cã
®−ỵc c¸i nh×n tỉng qu¸t vỊ thực trạng của c«ng ty. Tõ ®ã rút ra những kết luận
những điểm mạnh cần phát huy, những tồn tại, hạn chế làm giảm hiệu quả kinh
doanh của công ty để đưa ra giải pháp khắc phục.

chương III: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công

ViƯc nghiªn cøu ®Ị tμi thùc hiƯn trªn c¬ së phân tích, đánh giá kết quả
hoạt động, từ đó đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh

ty Pjico đònh hướng phát triển đến năm 2015.
Từ những tồn tại, hạn chế ®· ph©n tÝch t¹i ch−¬ng II, ch−¬ng nμy sÏ ®Ị xt

đònh hướng an toàn và bền vững tại C«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex.
Ph¹m vi nghiªn cøu lμ kết quả hoạt động kinh doanh từ n¨m 2000 ®Õn 2005

nh÷ng nhãm gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiƯu qu¶ kinh doanh đònh hướng an toàn và

cđa c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex.

bền vững cđa c«ng ty PJICO trong thêi gian tíi. Mục tiêu phát triển Công ty

4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:

PJICO trở thành một tổng công ty bảo hiểm hàng đầu của Việt Nam thời gian

Ln v¨n sư dơng tỉng hỵp c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu:

tới.

- Nghiªn cøu tμi liƯu.


4


5

CHƯƠNG I

đề ra các phương án và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh

LÝ LUẬN CHUNG VỀ HIỆU QUẢ KINH DOANH &
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
1.1. Lý luận chung về hiệu quả kinh doanh & phân tích hiệu quả kinh doanh:
1.1.1. Khái niệm về hiệu quả kinh doanh:
Hiệu quả theo ý nghóa chung nhất được hiểu là các lợi ích kinh tế, xã hội
đạt được từ quá trình hoạt động kinh doanh mang lại. Hiệu quả kinh doanh bao
gồm hai mặt là hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội, trong đó hiệu quả kinh tế
có ý nghóa quyết đònh.
- Hiệu quả kinh tế: Là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng
các nguồn lực mà doanh nghiệp có được để đạt kết quả cao nhất với chi phí thấp
nhất.
- Hiệu quả xã hội: Phản ánh những lợi ích về mặt xã hội đạt được từ quá
trình hoạt động kinh doanh.
1.1.2. Ý nghóa nâng cao hiệu quả kinh doanh:
- Là điều kiện cơ bản để doanh nghiệp có thể tái đầu tư mở rộng quy mô,
trình độ công nghệ, cơ sở vật chất, nguồn nhân lực.
- Nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người lao động.
- Nâng cao vò trí xã hội và uy tín của doanh nghiệp trên thò trường.
1.1.3. Khái niệm về phân tích hiệu quả kinh doanh:
Phân tích hoạt động kinh doanh mang nhiều tính chất khác nhau và phụ
thuộc vào đối tượng cũng như giải pháp quản lý mà mỗi công ty áp dụng. Phân
tích hoạt động kinh doanh là quá trình nghiên cứu, để đánh giá toàn bộ quá trình
và kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, nhằm làm rõ chất lượng
hoạt động kinh doanh và các nguồn tiềm năng cần được khai thác, trên cơ sở đó


doanh ở doanh nghiệp.
Phân tích là một hoạt động thực tiễn, vì phân tích hoạt động kinh doanh
luôn đi trước quyết đònh và là cơ sở cho việc ra các quyết đònh kinh doanh. Phân
tích hoạt động kinh doanh như là một ngành khoa học, nó nghiên cứu các
phương pháp phân tích có hệ thống và tìm ra những giải pháp áp dụng chúng ở
mỗi doanh nghiệp.
Như vậy phân tích hoạt động kinh doanh là quá trình nhận thức và cải tạo
hoạt động kinh doanh một cách tự giác và có ý thức, phù hợp với điều kiện cụ
thể và với yêu cầu của các quy luật kinh tế khách quan, nhằm đem lại hiệu quả
kinh doanh cao hơn cho doanh nghiệp.
1.1.4. Ý nghóa phân tích hiệu quả kinh doanh:
- Phân tích hoạt động kinh doanh là công cụ để phát hiện những khả năng
tiềm tàng trong hoạt động kinh doanh, hơn nữa còn là công cụ cải tiến cơ chế
quản lý trong kinh doanh.
Bất kỳ hoạt động kinh doanh trong các điều kiện hoạt động khác nhau
như thế nào đi nữa, cũng còn những tiềm ẩn, khả năng tiềm tàng chưa được phát
hiện, chỉ thông qua phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp mới có thể
phát hiện được, và khai thác chúng để mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Thông
qua phân tích hoạt động kinh doanh mới thấy rõ nguyên nhân cùng nguồn gốc
của các vấn đề còn tồn tại và có giải pháp cụ thể để cải tiến quản lý.
- Phân tích hoạt động kinh doanh cho phép các nhà quản lý doanh nghiệp
nhìn nhận đúng đắn về khả năng, thế mạnh cũng như những hạn chế trong
doanh nghiệp mình. Chính trên cơ sở này doanh nghiệp sẽ xác đònh đúng đắn
mục tiêu cùng các chiến lược kinh doanh có hiệu quả.


6

- Phân tích hoạt động kinh doanh là cơ sở quan trọng để ra các quyết đònh

kinh doanh.
- Phân tích hoạt động kinh doanh là công cụ quan trọng trong những chức
năng quản trò có hiệu quả ở doanh nghiệp.

7

1.1.5. Nội dung của phân tích hoạt động kinh doanh:
Phân tích hoạt động kinh doanh là công cụ cung cấp thông tin để điều
hành hoạt động kinh doanh cho các nhà quản trò doanh nghiệp (và đồng thời
cung cấp thông tin cho các đối tượng sử dụng bên ngoài khác nữa). Những thông

Phân tích là quá trình nhận thức hiệu quả hoạt động kinh doanh, là cơ sở

tin này thường không có sẵn trong các báo cáo kế toán tài chính hoặc trong bất

cho việc ra các quyết đònh đúng đắn trong chức năng quản lý, nhất là các chức

cứ tài liệu nào ở doanh nghiệp. Để có những thông tin này người ta phải thông

năng kiểm tra, đánh giá và điều hành hoạt động kinh doanh để đạt các mục tiêu

qua quá trình phân tích.

kinh doanh.
- Phân tích hoạt động kinh doanh thường xuyên là biện pháp quan trọng
để phòng ngừa rủi ro.

Nội dung của phân tích hoạt động kinh doanh là đánh giá quá trình hướng
đến kết quả hoạt động kinh doanh, với sự tác động của các yếu tố ảnh hưởng và
được biểu hiện thông qua các chỉ tiêu kinh tế.


Để kinh doanh đạt hiệu quả mong muốn, hạn chế rủi ro xảy ra, doanh

Phân tích là đánh giá quá trình hướng đến kết quả hoạt động kinh doanh,

nghiệp cần tiến hành thường xuyên phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh

kết quả hoạt động kinh doanh có thể là kết quả kinh doanh đã đạt được hoặc kết

của mình, đồng thời dự đoán các điều kiện kinh doanh trong thời gian tới để

quả của các mục tiêu trong tương lai cần phải đạt được, và như vậy kết quả hoạt

vạch ra chiến lược kinh doanh cho phù hợp. Ngoài việc phân tích các điều kiện

động kinh doanh thuộc đối tượng phân tích. Kết quả hoạt động kinh doanh phải

bên trong doanh nghiệp về tài chính, lao động, vật tư … doanh nghiệp còn phải

là kết quả riêng biệt trong từng thời gian nhất đònh, không thể là kết quả chung

quan tâm phân tích các điều kiện tác động ở bên ngoài như thò trường, khách

chung. Các kết quả hoạt động kinh doanh, nhất là hoạt động theo cơ chế thò

hàng, đối thủ cạnh tranh … trên cơ sở phân tích trên, doanh nghiệp dự đoán các

trường cần phải đònh hướng theo mục tiêu dự toán. Quá trình đònh hướng hoạt

rủi ro có thể xảy ra và có kế hoạch phòng ngừa trước khi xảy ra.


động kinh doanh được đònh lượng cụ thể thành các chỉ tiêu kinh tế và phân tích

- Tài liệu phân tích hoạt động kinh doanh không chỉ cần thiết cho các nhà

cần hướng đến các kết quả của các chỉ tiêu để đánh giá.

quản trò ở bên trong doanh nghiệp mà còn cần thiết cho các đối tượng bên ngoài

Ví dụ: nghiên cứu chỉ tiêu doanh thu tiêu thụ sản phẩm của toàn bộ doanh

khác, khi họ có mối quan hệ về nguồn lợi với doanh nghiệp, vì thông qua phân

nghiệp hay của một bộ phận doanh nghiệp, tiêu thụ năm qua hay kế hoạch dự

tích họ mới có thể có quyết đònh đúng đắn trong việc hợp tác đầu tư, cho vay …

toán năm tới, tiêu thụ của một loại sản phẩm hay bao gồm nhiều loại sản phẩm.

với doanh nghiệp, đặc biệt những doanh nghiệp đang hoặc sẽ niêm yết trên thò

Hoặc nói đến lợi tức, là lợi tức trước khi trừ thuế hay sau khi trừ thuế, lợi tức của

trường chứng khoán.

tất cả các mặt hoạt động hay chỉ là hoạt động kinh doanh chính của doanh
nghiệp.


8


Phân tích hoạt động kinh doanh không chỉ dừng lại ở đánh giá biến động
của kết quả kinh doanh thông qua các chỉ tiêu kinh tế, mà còn đi sâu xem xét
các nhân tố ảnh hưởng tác động đến sự biến động của các chỉ tiêu.
Nhân tố là những yếu tố tác động đến chỉ tiêu, tùy theo mức độ biểu hiện
và mối quan hệ với các chỉ tiêu, mà nhân tố tác động theo chiều hướng thuận
hoặc nghòch đến chỉ tiêu phân tích.
Ví dụ:

Giá trò sản lượng = Tổng số giờ x giá trò sản lượng/giờ

9

1.1.6. Nhiệm vụ của phân tích hoạt động kinh doanh:
Để trở thành một công cụ quan trọng của quá trình nhận thức, hoạt động
kinh doanh ở doanh nghiệp và là cơ sở cho việc ra các quyết đònh kinh doanh
đúng đắn, phân tích hoạt động kinh doanh có những nhiệm vụ sau:
1.1.6.1. Kiểm tra và đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh thông qua các
chỉ tiêu kinh tế đã xây dựng.
Nhiệm vụ trước tiên của phân tích là đánh giá và kiểm tra khái quát giữa

Chỉ tiêu giá trò tổng sản lượng có 2 nhân tố tác động là tổng số giờ và giá

kết quả đạt được so với các mục tiêu kế hoạch, dự toán, đònh mức … đã đặt ra để

trò sản lượng 1giờ, cả hai nhân tố cùng tác động thuận chiều với chỉ tiêu, có

khẳng đònh tính đúng đắn và khoa học của chỉ tiêu xây dựng, trên một số mặt

nghóa là các nhân tố tăng sẽ làm chỉ tiêu tăng và ngược lại.


chủ yếu của quá trình hoạt động kinh doanh.
Ngoài quá trình đánh giá trên, phân tích cần xem xét đánh giá tình hình

Ví dụ khác:
Số lượng sản
phẩm sản xuất

=

Tổng chi phí vật liệu sản xuất
Mức tiêu hao vật liệu/1 sản phẩm

Nhân tố mức tiêu hao vật liệu tác động nghòch chiều với chỉ tiêu số lượng
sản phẩm, vì mức tiêu hao tăng làm cho số lượng sản phẩm giảm và ngược lại.
Như vậy phân tích các nhân tố phụ thuộc vào mối quan hệ cụ thể của
nhân tố với chỉ tiêu phân tích. Chỉ tiêu và các nhân tố có thể chuyển hóa cho
nhau tùy theo mục tiêu của phân tích.

chấp hành các qui đònh, các thể lệ thanh toán trên cơ sở tôn trọng pháp luật của
nhà nước ban hành và luật trong kinh doanh quốc tế.
Thông qua quá trình kiểm tra, đánh giá, người ta có cơ sở đònh hướng để
nghiên cứu sâu hơn ở các bước sau, nhằm làm rõ các vấn đề mà doanh nghiệp
cần quan tâm.
1.1.6.2. Xác đònh các nhân tố ảnh hưởng của các chỉ tiêu và tìm nguyên
nhân gây nên các mức độ ảnh hưởng đó.

Quá trình phân tích hoạt động kinh doanh cần đònh lượng tất cả các chỉ

Sự biến động của chi tiêu là do ảnh hưởng trực tiếp của các nhân tố gây


tiêu là biểu hiện kết quả hoạt động kinh doanh (đối tượng của phân tích) và các

nên, do đó ta phải xác đònh trò số của các nhân tố và tìm nguyên nhân gây nên

nhân tố ở những trò số xác đònh cùng với độ biến động xác đònh.

biến động của trò số nhân tố đó.

Vậy muốn phân tích hoạt động kinh doanh trước hết phải xây dựng hệ

Ví dụ: khi nghiên cứu tình hình thực hiện đònh mức giá thành sản phẩm, ta

thống các chỉ tiêu kinh tế, cùng với việc xác đònh mối quan hệ phụ thuộc của

phải xác đònh trò số gây nên biến động giá thành. Căn cứ vào các khoản mục chi

các nhân tố tác động đến chỉ tiêu. Xây dựng mối liên hệ giữa các chỉ tiêu khác

phí, xác đònh số của khoản mục nào chủ yếu: nguyên liệu, lao động hay chi phí

nhau để phản ánh được tính phức tạp đa dạng của nội dung phân tích.

sản xuất chung? Nếu là chi phí nguyên liệu trực tiếp, thì do lượng nguyên liệu


10

11


hay do giá của nguyên liệu. Nếu là lượng nguyên liệu tăng lên thì là do khâu

nhiỊu cđa c¶i vËt chÊt h¬n, song còng g©y ra nhiỊu nguy c¬ lμm ¶nh h−ëng tíi sù an

quản lý, do thiết bò cũ hay do tình hình đònh mức chưa hợp lý…?

toμn cđa chÝnh con ng−êi. §ã chÝnh lμ ®iỊu kiƯn kh¸ch quan ®Ĩ cho ngμnh b¶o hiĨm

1.1.6.3. Đề xuất các giải pháp nhằm khai thác tiềm năng và khắc phục
những tồn tại yếu kém của quá trình hoạt động kinh doanh.
Phân tích hoạt động kinh doanh không chỉ đánh giá kết quả chung chung,
mà cũng không chỉ dừng lại ở chỗ xác đònh nhân tố và tìm nguyên nhân, mà

ra ®êi vμ ngμy cμng ph¸t triĨn cïng víi sù ph¸t triĨn kh«ng ngõng cđa c¸c ho¹t
®éng kinh tÕ - x· héi.
§· cã nhiỊu ®Þnh nghÜa vỊ b¶o hiĨm, tuy nhiªn thËt khã cã thĨ ®−a ra mét
®Þnh nghÜa hoμn h¶o cã thĨ ph¶n ¸nh ®Çy ®đ b¶n chÊt vμ bao qu¸t nhÊt mét lÜnh vùc
®a d¹ng nh− b¶o hiĨm:

phải từ cơ sở nhận thức đó phát hiện các tiềm năng cần phải khai thác, và những

Theo Irving Pfeffer: "B¶o hiĨm lμ sù chun giao rđi ro gi÷a mét bªn lμ

chỗ còn tồn tại yếu kém, nhằm đề xuất giải pháp phát huy thế mạnh và khắc

Ng−êi ®−ỵc b¶o hiĨm vμ bªn kia lμ Ng−êi nhËn b¶o hiĨm trªn c¬ së hỵp ®ång, Ýt

phục những tồn tại yếu kém của doanh nghiệp.
1.1.6.4. Xây dựng phương án kinh doanh căn cứ vào mục tiêu đã đònh.
Quá trình kiểm tra và đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh là để nhận


nhÊt lμ mét phÇn nμo ®ã nh÷ng thiƯt h¹i kinh tÕ mμ Ng−êi ®−ỵc b¶o hiĨm bÞ tỉn
thÊt do xÈy ra rđi ro "
Theo quan ®iĨm x· héi: "B¶o hiĨm kh«ng chØ lμ chun giao rđi ro mμ cßn
cã kh¶ n¨ng lμm gi¶m rđi ro do viƯc tËp trung mét sè lín c¸c rđi ro cho phÐp cã thĨ

biết tiến độ thực hiện và những nguyên nhân sai lệch xảy ra, ngoài ra còn giúp

tiªn ®o¸n vỊ c¸c tỉn thÊt khi chóng xÈy ra. B¶o hiĨm lμ c«ng cơ hiƯu qu¶ nhÊt ®Ĩ

cho doanh nghiệp phát hiện những thay đổi có thể xảy ra tiếp theo. Nếu như

®èi phã víi hËu qu¶ tỉn thÊt do rđi ro g©y ra"

kiểm tra và đánh giá đúng đắn, nó có tác dụng giúp cho doanh nghiệp điều

Ở mét tÇm nh×n kh¸i qu¸t: "B¶o hiĨm lμ ph−¬ng s¸ch xư lý rđi ro, nhê cã

chỉnh kế hoạch và đề ra các giải pháp tiến hành trong tương lai.

viƯc chun giao, ph©n t¸n rđi ro trong tõng nhãm ng−êi ®−ỵc thùc hiƯn qua ho¹t

1.2. Khái quát về bảo hiểm và hiệu quả kinh doanh bảo hiểm.

®éng kinh doanh b¶o hiĨm cđa c¸c tỉ chøc b¶o hiĨm "

1.2.1. Khái niệm về bảo hiểm.
Trong cc sèng sinh ho¹t còng nh− trong ho¹t ®éng s¶n xt kinh doanh
hμng ngμy, dï ®· lu«n chó ý ng¨n ngõa vμ ®Ị phßng nh−ng con ng−êi vÉn cã nguy


Kinh doanh b¶o hiĨm lμ viƯc ng−êi nhËn b¶o hiĨm t×m kiÕm lỵi Ých kinh tÕ
trªn c¬ së hỵp ®ång b¶o hiĨm mμ theo ®ã, ®ỉi lÊy phÝ b¶o hiĨm, ng−êi nhËn b¶o
hiểm cam kÕt thùc hiƯn båi th−êng hc tr¶ tiỊn b¶o hiĨm cho ng−êi ®−ỵc b¶o hiĨm

c¬ gỈp ph¶i nh÷ng rđi ro bÊt ngê xÈy ra, kh«ng thĨ l−êng tr−íc ®−ỵc nh−: thiªn tai,

khi xÈy ra nh÷ng rđi ro ®−ỵc b¶o hiĨm theo hỵp ®ång.

ho¶ ho¹n, tai n¹n, bƯnh tËt...Nh÷ng rđi ro ®ã th−êng lμm cho: MÊt hc gi¶m thu

1.2.2. Vai trò, chức năng của bảo hiểm.

nhËp, ph¸ ho¹i nhiỊu tμi s¶n, lμm ng−ng trƯ s¶n xt vμ kinh doanh cđa c¸c tỉ chøc,

Nh− chóng ta ®· biÕt, b¶o hiĨm ®· tr¶i qua lÞch sư ph¸t triĨn hμng tr¨m n¨m

doanh nghiƯp, c¸ nh©n...tõ ®ã g©y ¶nh h−ëng xÊu ®Õn ®êi sèng kinh tÕ - x· héi nãi

nay, c¸c nghiƯp vơ (s¶n phÈm) b¶o hiĨm ngμy cμng phong phó, ®a d¹ng. Sè l−ỵng

chung. §Ĩ ®èi phã vμ kh¾c phơc nh÷ng hËu qu¶ do rđi ro g©y ra, tõ tr−íc ®Õn nay

doanh nghiƯp b¶o hiĨm ngμy cμng t¨ng, tÇm ho¹t ®éng kh«ng ngõng ®−ỵc më réng,

ng−êi ta ®· ®−a ra nhiỊu biƯn ph¸p kh¸c nhau nh− viƯc thμnh lËp c¸c héi t−¬ng hç,

®· v−ỵt qua l·nh thỉ cđa mçi qc gia. §iỊu nμy chøng tá b¶o hiĨm ®ãng vai trß to

®i vay...Tuy nhiªn khi x· héi ngμy cμng ph¸t triĨn, nỊn s¶n xt ngμy cμng lín vμ


lín trong ®êi sèng kinh tÕ-x· héi cđa loμi ng−êi. Nh÷ng vai trß t¸c dơng to lín cđa

khã kiĨm so¸t. Bªn c¹nh ®ã, sù ph¸t triĨn cđa khoa häc c«ng nghƯ, mèi giao l−u

b¶o hiĨm thĨ hiƯn ë nh÷ng mỈt sau:

kinh tÕ, v¨n ho¸ gi÷a c¸c qc gia ngμy cμng më réng ®· lμm cho con ng−êi t¹o ra


12

- Ph©n t¸n rđi ro: Q b¶o hiĨm ®−ỵc h×nh thμnh tõ phÝ b¶o hiĨm do nh÷ng
ng−êi tham gia b¶o hiĨm ®ãng gãp, ®−ỵc sư dơng ®Ĩ båi th−êng, chi tr¶ qun lỵi

13

th−êng trùc ®e dọa xung quanh m×nh cho c¸c c«ng ty b¶o hiĨm, nhê ®ã t¹o sự an
t©m tËp trung vμo viƯc ph¸t triĨn s¶n xt kinh doanh.

cho mét sè ng−êi kh«ng may m¾n gỈp rđi ro, tỉn thÊt. Nhê vËy nh÷ng rđi ro tỉn thÊt

- Khun khÝch tiÕt kiƯm: C¸c h×nh thøc b¶o hiĨm nh©n thä th−êng khun

nμy sÏ chØ cã mét ng−êi ph¶i g¸nh chÞu nay ®−ỵc chia sỴ, ph©n t¸n cho sè ®«ng

khÝch ng−êi ta tiÕt kiƯm ®Ĩ ch¨m lo ti giμ, ®Ị phßng tai n¹n xÈy ra ®èi víi m×nh

ng−êi tham gia b¶o hiĨm.

vμ ng−êi th©n, ®Ĩ ho¹ch ®Þnh nh÷ng nhu cÇu vỊ tμi chÝnh lín trong t−¬ng lai: X©y


- B¶o vƯ: Mét trong nh÷ng vai trß quan träng cđa b¶o hiĨm lμ b¶o vƯ. Nã
b¶o vƯ cho ng−êi mua b¶o hiĨm ®èi phã víi nh÷ng èm ®au, bƯnh tËt, b¶o vƯ cho tμi
s¶n cđa hä khi bÞ thiƯt h¹i, h− háng...

nhμ, mua xe, chu cÊp c¸c kho¶n chi phÝ cho con c¸i trong gia ®×nh...
- §Çu t− ph¸t triĨn kinh tÕ: Do ®Ỉc tr−ng cđa ngμnh b¶o hiĨm lμ t¹i thêi
®iĨm ký kÕt hỵp ®ång b¶o hiĨm ng−êi ®−ỵc b¶o hiĨm b¾t bc ph¶i thanh to¸n phÝ

- §Ị phßng h¹n chÕ tỉn thÊt: Kinh doanh b¶o hiĨm lμ kinh doanh rđi ro,

b¶o hiĨm. NÕu trong thêi h¹n cđa hỵp ®ång ng−êi ®−ỵc b¶o hiĨm kh«ng may gỈp

c¸c c«ng ty b¶o hiĨm s½n sμng chÊp nhËn ®Ịn bï mäi chi phÝ khi ng−êi ®−ỵc b¶o

rđi ro hä sÏ nhËn ®−ỵc sè tiỊn båi th−êng tõ c«ng ty b¶o hiĨm. Trong thêi gian thu

hiĨm gỈp rđi ro. Tuy nhiªn kh«ng ai mong mn rđi ro xÈy ra kĨ c¶ ng−êi ®−ỵc b¶o

phÝ ®Õn khi thanh to¸n båi th−êng (nÕu cã tỉn thÊt xÈy ra) sè phÝ b¶o hiĨm nμy cã

hiĨm vμ c«ng ty b¶o hiĨm. Lμm thÕ nμo ®Ĩ gi¶m ®−ỵc nguy c¬ xt hiƯn rđi ro, tỉn

mét thêi gian nhμn rçi, v× vËy c¸c c«ng ty b¶o hiĨm sư dơng nã ®Ĩ ®Çu t− trë l¹i cho

thÊt? Trªn thùc tÕ, th«ng qua c«ng t¸c gi¸m ®Þnh, xư lý tai n¹n vμ gi¶i qut båi

nỊn kinh tÕ qc d©n nh− mua tr¸i phiÕu, gưi ng©n hμng, ®Çu t− kinh doanh vμo s¶n

th−êng, c«ng ty b¶o hiĨm cã thĨ ph©n tÝch ®−ỵc ®©u lμ nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh


xt, bÊt ®éng s¶n...

dÉn ®Õn tai n¹n, ®Ĩ tõ ®ã ®Ị ra c¸c biƯn ph¸p ®Ị phßng h¹n chÕ tỉn thÊt, b¶o vƯ an

- T¹o c«ng ¨n viƯc lμm cho ng−êi lao ®éng: C¸c c«ng ty b¶o hiĨm ra ®êi vμ

toμn cho ng−êi ®−ỵc b¶o hiĨm. §©y lμ mét lỵi Ých rÊt lín mμ b¶o hiĨm mang l¹i cho

ph¸t triĨn ®· thu hót ®−ỵc mét lùc l−ỵng lao ®éng ®«ng ®¶o tham gia vμo c¸c vÞ trÝ:

x· héi.

Nh©n viªn v¨n phßng, ®¹i lý, céng t¸c viªn...víi møc thu nhËp kh¸ hÊp dÉn.

- Ổn ®Þnh ®êi sèng, s¶n xt kinh doanh cđa ng−êi tham gia b¶o hiĨm:

- Gãp phÇn ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ qc tÕ: B¶o hiĨm gãp

Khi tỉn thÊt xÈy ra, toμn bé ®êi sèng, ho¹t ®éng s¶n xt kinh doanh cđa nh÷ng

phÇn më réng c¸c mèi quan hƯ kinh tÕ víi n−íc ngoμi. §iỊu nμy ®−ỵc thĨ hiƯn chđ

ng−êi kh«ng may gỈp rđi ro bÞ ®¶o lén v× hä ph¶i bá ra mét kho¶n chi phÝ kh«ng

u th«ng qua ho¹t ®éng t¸i b¶o hiĨm hc ®ång b¶o hiĨm gi÷a c¸c c«ng ty b¶o

nhá ®Ĩ kh¾c phơc hËu qu¶, nhiỊu khi chi phÝ nμy cã thĨ v−ỵt qu¸ kh¶ n¨ng tμi chÝnh

hiĨm cđa c¸c n−íc víi nhau.


cđa hä. §©y lμ t×nh hng mμ bÊt kú ai còng kh«ng mn xÈy ra víi m×nh, tuy

1.2.3. Đặc điểm của sản phẩm bảo hiểm.

nhiªn kh«ng ai cã thĨ l−êng tr−íc ®−ỵc nh÷ng rđi ro vμ hËu qu¶ cđa nã. Nh−ng nÕu

B¶o hiĨm lμ mét lo¹i h×nh dÞch vơ, do ®ã s¶n phÈm b¶o hiĨm còng cã ®Ỉc

tham gia b¶o hiĨm, ng−êi ®−ỵc b¶o hiĨm chØ ph¶i ®ãng cho c«ng ty b¶o hiĨm mét

®iĨm chung cđa c¸c s¶n phÈm dÞch vơ nh− tÝnh v« h×nh, tÝnh kh«ng thĨ t¸ch rêi vμ

kho¶n phÝ rÊt nhá so víi sè tiỊn mμ hä nhËn ®−ỵc khi cã tỉn thÊt xÈy ra, víi sè tiỊn

kh«ng thĨ cÊt tr÷ ®−ỵc. tÝnh kh«ng ®ång nhÊt vμ tÝnh kh«ng ®−ỵc b¶o hé b¶n

nμy hä cã thĨ nhanh chãng ỉn ®Þnh ®−ỵc ®êi sèng, s¶n xt kinh doanh cđa m×nh.

qun. Ngoμi ra, s¶n phÈm b¶o hiĨm cßn cã ®Ỉc ®iĨm riªng ®ã lμ: S¶n phÈm kh«ng

- T¹o ra sù an t©m vỊ mỈt tinh thÇn cho ng−êi tham gia b¶o hiĨm: BÊt kú

mong ®ỵi, s¶n phÈm cđa chu tr×nh kinh doanh ®¶o ng−ỵc vμ s¶n phÈm cã hiƯu qu¶

ai còng mong mn b¶n th©n, gia ®×nh vμ doanh nghiƯp cđa m×nh lu«n ®−ỵc an

xª dÞch. ChÝnh v× cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm chung vμ ®Ỉc ®iĨm riªng nμy nªn s¶n phÈm

toμn, do vËy hä tham gia b¶o hiĨm. Khi tham gia b¶o hiĨm hä ®· chun mäi rđi ro


b¶o hiĨm ®−ỵc xÕp vμo lo¹i s¶n phÈm dÞch vơ "®Ỉc biƯt".


14

15

1.2.3.1. Đặc điểm chung của sản phẩm dịch vụ:

chuẩn của cơ quan quản lý Nh nớc về kinh doanh bảo hiểm. Tuy nhiên việc phê

* Tính vô hình: Sản phẩm bảo hiểm l sự cam kết giữa ngời bán dịch vụ với

chuẩn ny chỉ mang tính nghiệp vụ kỹ thuật chứ không mang tính bảo hộ bản

ngời mua (ngời tham gia bảo hiểm) về việc bồi thờng hay trả tiền bảo hiểm cho

quyền. Vì vậy chỉ sau một thời gian ngắn các công ty bảo hiểm khác có thể sao

những tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm.

chép sản phẩm mới để kinh doanh m không hề vi phạm bản quyền.
1.2.3.2. Đặc điểm riêng của sản phẩm bảo hiểm:

Nh vậy, lời cam kết l sản phẩm vô hình m cả ngời bán lẫn ngời mua
không thể cảm nhận đợc hình dáng, kính thớc, mầu sắc...Tuy nhiên, ngời mua

* Sản phẩm bảo hiểm l sản phẩm "không mong ủụùi": Việc xẩy ra rủi ro


tin tởng vo lời hứa, sự cam kết của ngời bán vì nhờ vo sự hoạt động Marketing

gây tổn thất cho ngời mua bảo hiểm l hon ton ngẫu nhiên v không đợc mong

của ngời bán, uy tín, thơng hiệu của công ty bảo hiểm. Tính vô hình của sản

muốn dù l bên bán hay bên mua. Đặc tính ny lm cho việc giới thiệu, cho bán

phẩm bảo hiểm lm cho việc giới thiệu sản phẩm, cho bán sản phẩm trở nên khó

sản phẩm trở nên vô cùng khó khăn nên sản phẩm bảo hiểm thờng đợc xếp vo

khăn hơn.

nhóm sản phẩm "đợc bán chứ không phải đợc mua". Nói cách khác, sản phẩm

Tính vô hình của sản phẩm bảo hiểm còn lm cho khách hng khó nhận thấy
sự khác nhau giữa các sản phẩm của các doanh nghiệp bảo hiểm. Việc kiểm nghiệm

bảo hiểm l sản phẩm của "nhu cầu thụ động" - ngời tiêu dùng không chủ động
tìm mua m chỉ mua khi có các nỗ lực Marketing của ngời bán.

chất lợng thực sự của một sản phẩm bảo hiểm chỉ xẩy ra khi có các sự kiện bảo
hiểm lm phát sinh trách nhiệm bồi thờng hay chi trả của công ty bảo hiểm.
* Tính không thể tách rời v không thể cất trữ: Sản phẩm bảo hiểm không

* Sản phẩm bảo hiểm l sản phẩm của "chu trình kinh doanh đảo
ngợc": Trong các lĩnh vực khác, giá cả sản phẩm đợc dựa trên cơ sở chi phí thực
tế phát sinh thì trong lĩnh vực bảo hiểm, phí bảo hiểm (giá cả của sản phẩm bảo


thể tách rời - Tức l việc tạo ra sản phẩm dịch vụ bảo hiểm trùng với việc tiêu dùng

hiểm) đợc xác định dựa trên ti liệu thống kê quá khứ v các ớc tính tơng lai.

sản phẩm đó. Thêm vo đó sản phẩm bảo hiểm không thể cất trữ đợc - có nghĩa l

Do vậy công việc tính toán phí cho các sản phẩm bảo hiểm rất khó khăn, nó đòi hỏi

khả năng thực hiện dịch vụ bảo hiểm vo một thời điểm no đó sẽ không thể cất

phải chính xác vừa đảm bảo đợc khả năng chi trả, lợi nhuận v khả năng cạnh

vo kho dự trữ để sử dụng vo một thời điểm no khác trong tơng lai.

tranh trên thị trờng.

Tính không thể cất trữ, không thể tách rời đòi hỏi các doanh nghiệp bảo hiểm
phải chú trọng đến lợng thời gian dnh cho bán hng cá nhân v cần nâng cao
năng lực của các bộ phận cung cấp các dịch vụ. Các doanh nghiệp cần phải đo tạo
những nhân viên có thể nhận biết v đáp ứng nhu cầu khách hng từ đó bán đợc
nhiều sản phẩm.
* Tính không đồng nhất: Dịch vụ bảo hiểm cũng nh các dịch vụ khác, chủ
yếu đợc thực hiện bởi con ngời, do đó không phải lúc no cũng nhất quán. Vì vậy
để nâng cao chất lợng dịch vụ, ổn định không giảm sút về chất lợng các doanh
nghiệp bảo hiểm cần chú trọng đến công tác tuyển chọn, đo tạo v khuyến khích
những ngời trực tiếp bán hng.
*Tính không bảo hộ bản quyền: Mặc dù khi tung sản phẩm no đó ra thị
trờng các doanh nghiệp bảo hiểm đều phải đăng ký sản phẩm để nhận đợc sự phê

* Sản phẩm bảo hiểm khó xác định trửụực hiệu quả kinh doanh: Ngời bán

bảo hiểm thu đợc phí từ ngời mua nhng điều đó không có nghĩa l phải trả tiền
bảo hiểm cho ngời mua bảo hiểm (trừ bảo hiểm nhân thọ). Việc bồi thờng có thể
chỉ xẩy ra sau một thời gian ngắn ngay sau khi mua bảo hiểm, cũng có thể sau một
thời gian di sau đó, thậm chí trong suốt thời hạn bảo hiểm không phải trả tiền bảo
hiểm do không có rủi ro no xaồy ra. Chính vì vậy khó có thể đánh giá đợc hiệu
quả kinh doanh của sản phẩm bảo hiểm ngay sau khi bán m chỉ có thể đánh giá
đợc sau một thời gian nhất định (khi hết hiệu lực bảo hiểm theo thời hạn hợp
đồng).
* Sản phẩm bảo hiểm l sản phẩm mang tính thời vụ: Trong từng giai
đoạn, từng phạm vi có nghiệp vụ ny đợc triển khai hay một nghiệp vụ khác đợc


16

17

triển khai. Điển hình l các nghiệp vụ bảo hiểm học sinh đợc khai thác chủ yếu

bảo hiểm đã thực hiện việc bù trừ rủi ro theo quy luật thống kê số lớn. Nguyên tắc

vo thời điểm khai giảng năm học, hay bảo hiểm cho một dự án xây dựng sẽ kết

số đông bù số ít cho biết rằng: Cng nhiều ngời tham gia bảo hiểm thì quỹ tích tụ

thúc khi công trình đó đợc đa vo sử dụng...

đợc cng lớn, việc chi trả cng trở nên dễ dng hơn, rủi ro sẽ đợc san sẻ cho

1.2.4. Caực loaùi hỡnh baỷo hieồm.


nhiều ngời hơn. Thông thờng, một nghiệp vụ bảo hiểm chỉ có thể đợc triển khai

Căn cứ vo tính chất hoạt động, ngnh bảo hiểm đợc chia thnh hai loại:
+ Loại hình bảo hiểm không mang tính kinh doanh:

khi có nhiều nhu cầu về cùng một loại rủi ro no đó.
* Nguyên tắc lựa chọn rủi ro: Hoạt động bảo hiểm cung cấp các dịch vụ bảo

Loại hình bảo hiểm ny không vì mục đích lợi nhuận v do Nh nớc quản lý

hiểm cho những cá nhân v tổ chức có nhu cầu. Tuy nhiên, không phải mọi trờng

thống nhất, hoạt động chủ yếu dới hình thức bắt buộc nhằm đảm bảo ổn định xã

hợp, ngời đợc bảo hiểm đều chấp nhận các yêu cầu bảo hiểm. Nguyên tắc lựa

hội v trợ cấp xã hội nh: Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế ... Đối tợng tham gia l

chọn rủi ro nhằm tránh cho ngời bảo hiểm phải bồi thờng cho những tổn thất thấy

những ngời lao động.

trớc m với nhiều trờng hợp nh vậy chắc chắn dẫn đến phá sản, đồng thời cũng

+ Loại hình bảo hiểm thơng mại:

giúp cho các công ty bảo hiểm có thể tính đợc các chi phí chính xác, lập đợc một

Các công ty bảo hiểm thơng mại đều vì mục đích lợi nhuận. Đối tợng tham


quỹ bảo hiểm đầy đủ để đảm bảo cho công tác bồi thờng. Không chỉ đảm bảo

gia bảo hiểm l tất cả các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thnh phần kinh tế v chủ yếu

quyền lợi cho Ngời bảo hiểm m chính ngay Ngời đợc bảo hiểm cũng thấy công

mang tính chất tự nguyện, nhằm đảm bảo ổn định ti chính cho ngời tham gia bảo

bằng hơn trong trờng hợp có những rủi ro không thuần nhất (xác suất không bằng

hiểm nói riêng v nền kinh tế nói chung. Trong bảo hiểm thơng mại chia ra lm 2

nhau) khi nguyên tắc ny đợc áp dụng.

loại chính:
Bảo hiểm nhân thọ: Bao gồm các sản phẩn (dịch vụ) bảo hiểm phục vụ cho
việc ổn định cuộc sống của con ngời.
Bảo hiểm phi nhân thọ: Bao gồm các sản phẩm (dịch vụ) bảo hiểm phục vụ

* Nguyên tắc phân tán rủi ro: L ngời nhận các rủi ro chuyển giao từ
Ngời tham gia bảo hiểm, nh bảo hiểm lúc ny sẽ l ngời phải đối mặt với những
tổn thất rất lớn nếu rủi ro xẩy ra. Mặc dù quỹ bảo hiểm l một quỹ ti chính lớn
đợc lập ra bởi những sự đóng góp của nhiều ngời theo nguyên tắc số đông, với t

cho việc ổn định sản xuất kinh doanh của các cá nhân hay doanh nghiệp.

cách l ngời tập trung v quản lý quỹ, các công ty bảo hiểm có khả năng thực hiện

1.2.5. Các nguyên tắc cơ bản trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm.


nhiệm vụ chi trả bảo hiểm. Nhng trên thực tế, không phải lúc no ngời bảo hiểm

* Nguyên tắc số đông: Về bản chất, hoạt động của các công ty bảo hiểm l
nhận một khoản tiền (phí bảo hiểm) từ phía ngời có nhu cầu bảo hiểm, để rồi công
ty bảo hiểm có khả năng sẽ phải trả cho Ngời đợc bảo hiểm một số tiền lớn hơn
gấp nhiều lần phí bảo hiểm một khi rủi ro xẩy ra. Để lm đợc điều ny hoạt động
bảo hiểm phải dựa trên nguyên tắc số đông. Đây l nguyên tắc xuyên suốt, không
thể thiếu đợc trong bất kỳ một nghiệp vụ bảo hiểm no, theo đó hậu quả rủi ro xẩy
ra đối với một hoặc một số ít ngời sẽ đợc bù đắp bằng số tiền (phí bảo hiểm) từ
rất nhiều ngời thông qua các công ty bảo hiểm.
Thông qua việc huy động đủ số phí cần thiết để giải quyết chi bồi thờng cho
các tổn thất có thể xẩy ra trong cộng đồng những ngời tham gia bảo hiểm, Ngời

cũng luôn đảm bảo đợc khả năng ny, nhất l trong những trờng hợp quỹ bảo
hiểm tập trung còn cha nhiều v giá trị bảo hiểm lại rất lớn hoặc trong trờng hợp
có tổn thất lớn liên tiếp xẩy ra.
Để thực hiện đợc nguyên tắc phân tán rủi ro, các nh bảo hiểm sử dụng hai
phơng thức: Đồng bảo hiểm v tái bảo hiểm. Nếu trong đồng bảo hiểm, nhiều nh
bảo hiểm cùng nhận bảo hiểm cho một rủi ro lớn thì tái bảo hiểm lại l phơng thức
trong đó một nh bảo hiểm nhận bảo hiểm cho một rủi ro lớn, sau đó nhợng bớt
một phần rủi ro cho một hoặc nhiều nh bảo hiểm khác.


18

* Nguyªn t¾c trung thùc tut ®èi: Nguyªn t¾c nμy ®−ỵc thĨ hiƯn ngay tõ
khi ng−êi b¶o hiĨm nghiªn cøu ®Ĩ so¹n th¶o mét hỵp ®ång b¶o hiĨm ®Õn khi ph¸t
hμnh, khai th¸c b¶o hiĨm vμ thùc hiƯn giao dÞch kinh doanh víi kh¸ch hμng.
Tr−íc hÕt, nguyªn t¾c trung thùc tut ®èi ®ßi hái ng−êi b¶o hiĨm ph¶i cã
tr¸ch nhiƯm c©n nh¾c c¸c ®iỊu kiƯn, ®iỊu kho¶n ®Ĩ so¹n th¶o hỵp ®ång ®¶m b¶o cho


19

1.3. Một số công cụ đánh giá hiệu quả kinh doanh bảo hiểm.
1.3.1.Chỉ tiêu đánh giá khả năng thanh toán.
* Khả năng thanh toán hiện thời hay tỷ lệ lưu động (Rc – Current Ratio)
Rc =

qun lỵi cđa c¶ hai bªn. ChÊt l−ỵng s¶n phÈm b¶o hiĨm cã ®¶m b¶o hay kh«ng, gi¸
c¶ cã hỵp lý hay kh«ng, qun lỵi cđa ng−êi b¶o hiĨm cã ®−ỵc ®¶m b¶o ®Çy ®đ,
c«ng b»ng hay kh«ng...®Ịu chđ u dùa vμo sù trung thùc cđa phÝa bªn b¶o hiĨm.
Ng−ỵc l¹i nguyªn t¾c nμy còng ®Ỉt ra yªu cÇu víi ng−êi tham gia b¶o hiĨm lμ ph¶i
khai b¸o nguy cơ rđi ro trung thùc khi tham gia b¶o hiĨm ®Ĩ gióp cho ng−êi b¶o

Tài sản lưu động
Nợ ngắn hạn

Tỷ lệ này thể hiện cứ một đồng nợ ngắn hạn thì doanh nghiệp có bao
nhiêu đồng tài sản lưu động để đảm bảo thanh toán. Tỷ lệ này càng lớn thì khả
năng trả nợ ngắn hạn của doanh nghiệp càng cao. Nếu Rc < 1, điều này chứng

hiĨm x¸c ®Þnh møc phÝ phï hỵp víi rđi ro mμ hä ®¶m nhËn. Thªm vμo ®ã c¸c hμnh

tỏ doanh nghiệp khó khăn trong việc thanh toán nợ. Tuy nhiên, nếu tỷ số này

vi gian lËn nh»m trơc lỵi b¶o hiĨm khi th«ng b¸o, khai b¸o c¸c thiƯt h¹i ®Ĩ ®ßi hái

quá lớn, chứng tỏ tiền đã tồn đọng nhiều ở tài sản lưu động, có nghóa là doanh

båi th−êng sÏ ®−ỵc xư lý theo ph¸p lt.


nghiệp sử dụng vốn không hiệu quả. Nếu vốn tập trung nhiều ở khoản đầu tư

Ngoμi c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n trªn, trong mçi lo¹i h×nh b¶o hiĨm th−¬ng m¹i
cßn cã thªm c¸c nguyªn t¾c kh¸c phï hỵp víi ®Ỉc ®iĨm cđa tõng lo¹i.
1.2.6. Đặc điểm của kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ.
- Nguồn vốn bảo hiểm chủ yếu dựa vào nguồn phí bảo hiểm trước khi chi
trả bồi thường. Nguồn vốn này được sử dụng vào đầu tư, thu nhập từ hoạt động
đầu tư và các quỹ dự trữ tương ứng cho các trách nhiệm đóng vai trò quan trọng
trong hoạt động bảo hiểm.
- Kinh doanh bảo hiểm thực hiện đầu ra trước (bán sản phẩm thu tiền) rồi
mới thực hiện đầu vào (chi phí, bồi thường).
- Sản phẩm của doanh nghiệp bảo hiểm chỉ là một lời hứa, một sự cam
kết. Giá trò của nó chỉ được biết đến khi xảy ra sự cố bảo hiểm.

ngắn hạn (thí dụ: gởi ngân hàng có kỳ hạn) thì có thể hợp lý. Nếu vốn tập trung
ở khoản phải thu thì doanh nghiệp đã bò chiếm dụng vốn. Đối với kinh doanh
bảo hiểm, giá trò hàng tồn kho (ấn chỉ) không đáng kể, không ảnh hưởng gì đến
tính thanh khoản của doanh nghiệp. Do đó, tỷ lệ Rc cũng chính là tỷ lệ thanh
toán nhanh hay tỷ lệ linh hoạt (Rq - Quick Ratio).
* Tỷ lệ phải thu phải trả (Rt)
Rt =

Các khoản phải thu
Các khoản phải trả

Tỷ số này thể hiện việc chiếm dụng vốn hoặc bò chiếm dụng vốn của
doanh nghiệp. Nếu tỷ số này càng nhỏ, thể hiện phần doanh nghiệp chiếm dụng
vốn nhiều. Tuy nhiên, do đặc thù của kinh doanh bảo hiểm có các quỹ dự trữ
nghiệp vụ, đặc biệt là quỹ dự trữ dao động lớn được tích tụ nhiều năm nên càng

ngày càng lớn. Để xem xét được tình trạng chiếm dụng vốn, ta phải loại trừ các
quỹ dự trữ nghiệp vụ.


20

21

* Tỷ số chiếm dụng vốn (Rw).
Rw =

* Tỷ lệ chi kinh doanh gộp.

Các khoản phải trả – Quỹ dự trữ nghiệp vụ

Tỷ số này chủ yếu để đánh giá công nợ phí bảo hiểm từ khách hàng.
1.3.2. Chỉ tiêu về sử dụng vốn.

TSCĐ & Đầu tư dài hạn
Tổng tài sản

Tỷ suất này cho biết tỷ lệ vốn cố đònh và đầu tư dài hạn chiếm bao nhiêu
trong tổng tài sản của doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nếu tỷ lệ
này lớn hơn 0,5 thể hiện khả năng linh hoạt trong thanh toán kém, doanh nghiệp
đã dồn quá nhiều cho TSCĐ và đầu tư dài hạn.
* Tỷ suất tự tài trợ.

Tỷ suất tự tài trợ =

thuần

1.3.4. Các chỉ tiêu đánh giá khả năng sinh lợi.
* Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA):
Là tỷ số đo lường hiệu quả sử dụng và quản lý nguồn tài sản của một

* Tỷ suất đầu tư chung (Rl1).
Rl1 =

Tỷ lệ chi kinh doanh gộp = Tỷ lệ chi kinh doanh + Tỷ lệ bồi thường

Các khoản phải thu

Vốn chủ sở hữu
Tổng tài sản

Đối với doanh nghiệp bảo hiểm, tỷ suất này từ 0,5 trở lên thể hiện doanh

doanh nghiệp. Tỷ số ROA đo lường suất sinh lời của cả vốn chủ sở hữu và cả
của nhà đầu tư.
ROA =

Lợi nhuận ròng sau thuế
Tổng giá trò tài sản

Tỷ số ROA nối kết các kết quả của hoạt động sản xuất kinh doanh với
hoạt động đầu tư của một doanh nghiệp không kể doanh nghiệp đã dùng nguồn
vốn nào để phục vụ cho các hoạt động đầu tư của mình. ROA đo lường hiệu quả
hoạt động của doanh nghiệp.
* Tỷ suất lợi nhuận trên tổng vốn chủ sở hữu (ROE):
Tỷ số này đo lường hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu của một doanh
nghiệp để tạo ra thu nhập và lãi cho các cổ đông cổ phần thường. Nói cách


nghiệp đủ vốn tự tài trợ cho hoạt động của mình.

khác, nó đo lường thu nhập trên một đồng vốn chủ sở hữu được đưa vào sản

1.3.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động.

xuất kinh doanh, hay còn gọi là mức hoàn vốn đầu tư cho vốn chủ sở hữu.

* Tỷ lệ chi kinh doanh.
Chi quản lý + chi khác hoạt động kinh doanh
Doanh thu khai thác thuần
* Tỷ lệ bồi thường thuần.
Bồi thường gốc + Bồi thường nhận tái – thu bồi thường nhận tái – Đòi người thứ 3
Doanh thu khai thác thuần

ROE =

Lợi nhuận ròng sau thuế
Vốn chủ sở hữu

Khi tính chỉ tiêu này cần lưu ý: Vốn của chủ sở hữu doanh nghiệp chính là
giá trò ròng của doanh nghiệp, thường được xác đònh bằng giá trò thò trường hoặc
đơn giản lấy bằng giá trò sổ sách (tổng tài sản trừ đi tổng nợ).


22

23


1.3.5. Chỉ tiêu về khả năng thanh toán.

Trong đó:

Theo quy đònh tại Nghò đònh 43/2001/NĐ-CP, ngày 01/08/2001 của Chính

wi

: Tỷ trọng của nghiệp vụ i trong tập danh mục nghiệp

ki

: Suất sinh lợi kỳ vọng của nghiệp vụ i

vụ.

phủ thì khả năng thanh toán của doanh nghiệp như sau:
Tổng nguồn vốn ≥ Khả năng thanh toán

* Tính toán rủi ro của tập danh mục nghiệp vụ:
Công thức tổng quát:

Trong đó:
Tổng nguồn vốn gồm vốn chủ sở hữu + quỹ phát triển sản xuất + dự trữ

σp

bắt buộc + lãi chưa chia – vốn góp liên doanh – nợ không có khả năng thu hồi.

=


σ(i+j) = Wi2σi2 + Wj2σj2 + 2 Wi WjRijσiσj

Khả năng thanh toán bằng 20% tổng phí thực giữ lại (doanh thu thuần).
1.3.6. Mô hình phân tích và đánh giá hiệu quả kinh tế xã hội.
ES =
Chú thích:

V
L

+

. σ(i+j) là độ lệch chuẩn khi kết hợp hai nghiệp vụ bảo hiểm i&j

Trong đó:

P

* Rủi ro của tập danh mục nghiệp vụ:
Nếu gọi K là suất sinh lợi kỳ vọng của một nghiệp vụ bảo hiểm và σ là

L

.V

: Tổng chi phí nhân công

. I : Tổng chi phí hoạt động tài chính


.L

: Số lao động

. P = EBIT

độ lệch chuẩn dùng để đo rủi ro của nó, thì Kp và σp sẽ là suất sinh lợi kỳ vọng
và độ lệch chuẩn dùng để đo lường rủi ro của tập danh mục nghiệp vụ bảo
hiểm.

. ES : Giá trò gia tăng trên một lao động.

Công thức tính độ lệch chuẩn của tập danh mục nghiệp vụ:

1.3.7. Rủi ro và lợi nhuận của nhóm nghiệp vụ bảo hiểm.

σp

Để giảm thiểu rủi ro trong kinh doanh bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm

Trong đó:

sẽ không tập trung khai thác vào một nghiệp vụ duy nhất mà sẽ khai thác rộng
nhiều nghiệp vụ. Xem như các nghiệp vụ bảo hiểm của một doanh nghiệp bảo
hiểm là một Portfolio – tập danh mục nghiệp vụ.

j

. Wi


: Tỷ trọng của nghiệp vụ i trong tập danh mục nghiệp vụ

σiσj : Độ lệch chuẩn của nghiệp vụ i và j
: Hệ số tương quan giữa nghiệp vụ i và j

Hệ số tương quan là đại lượng xác đònh sự liên kết tuyến tính giữa hai

nghiệp bảo hiểm có tính đến tỷ trọng của từng nghiệp vụ.
biến.

Công thức tính:
Kp = w1k1 + w2k2 + w3k3 + … wnkn =

i

: Độ lệch chuẩn của tập danh mục nghiệp vụ

. Rij

Là suất sinh lợi kỳ vọng của các nghiệp vụ bảo hiểm của một doanh

ΣΣ WiWjRijσiσj

. σp

.

* Suất sinh lợi kỳ vọng của tập danh mục nghiệp vụ:

=


Σwiki
i=1

n

R = 1: được gọi là tương quan thuận hoàn hảo – khi kết hợp hai nghiệp vụ
với nhau, rủi ro không giảm bớt mà bằng đúng tổng rủi ro của hai nghiệp vụ.


24

R = -1: gọi là tương quan nghòch hoàn hảo – khi kết hợp hai nghiệp vụ với
nhau, rủi ro sẽ giảm gần như hoàn toàn.

25

được đem so sánh với các mức phân loại của công ty mẫu. Việc phân tích so
sánh này cung cấp thông tin rất quan trọng để xây dựng chiến lược phát triển.
Bảng 1.2: Ma trận hình ảnh cạnh tranh

R = 0: Hai nghiệp vụ không có tương quan với nhau, chúng hoàn toàn độc
lập nhau.
1.4. Các yếu tố cơ bản tác động đến hiệu quả kinh doanh bảo hiểm.
1.4.1. Các yếu tố thuộc môi trường bên trong.
Môi trường bên trong bao gồm các yếu tố nội tại trong doanh nghiệp, là

Các

Công ty cạnh tranh


Công ty cạnh tranh

1

2

yếu tố
Liệt kê
các yếu tố

những điểm mạnh (S - Strong)hoặc điểm yếu (W - Weak) tác động trực tiếp đến
hoạt động của doanh nghiệp bao gồm những yếu tố cơ bản sau:

Công ty cạnh tranh mẫu

Mức độ

Phân

Điểm

Phân

Điểm

Phân

Điểm


quan

loại

quan

loại

quan

loại

quan

trọng

trọng

trọng

trọng

Tổng

- Quản lý chi phí.
- Qui trình quản lý nghiệp vụ.
- Nhân sự: năng suất lao động, tiền lương, đào tạo.
- Văn hóa doanh nghiệp
1.4.2. Các yếu tố thuộc môi trường bên ngoài.
Là những lực lượng ở bên ngoài doanh nghiệp có ảnh hưởng trực tiếp đến


Các yếu tố bao gồm: Uy tín thương hiệu; thò phần; bồi thường; tổng tài
sản; tổng dự phòng nghiệp vụ; mạng lưới phân phối và phục vụ
Các mức phân loại cho thấy cách thức mà theo đó phản ứng của công ty
với mỗi nhân tố: với 4 điểm là tốt nhất; 3 điểm là mức khá; 2 điểm là mức trung
bình và 1 điểm là kém.

hoạt động của doanh nghiệp. Những biến động của môi trường bên ngoài có thể
mở ra những cơ hội (O - Opportunity) thúc đẩy phát triển hoạt động kinh doanh,
đồng thời cũng chứa đựng những nguy cơ (T - Threat) tác động xấu đến hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp. Đó là những yếu tố cơ bản sau:
- Môi trường về chính trò, kinh tế, văn hóa xã hội.
- Khách hàng.
- Vò thế cạnh tranh của công ty thông qua phân tích ma trận hình ảnh cạnh

Tóm tắt Chương I:
Từ khái niệm và ý nghóa về hiệu quả kinh doanh, trọng tâm của phần này
là hệ thống hóa cơ sở lý luận chung về phân tích hiệu quả kinh doanh nói chung
và hiệu quả kinh doanh bảo hiểm nói riêng.
Giới thiệu tổng quát về kinh doanh bảo hiểm gồm: vai trò, chức năng, đặc
điểm và các nguyên tắc cơ bản trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm.

tranh. Ma trận này đánh giá vò thế của doanh nghiệp trên thò trường. Tổng số

Giới thiệu một số công cụ đánh giá hiệu quả kinh doanh bảo hiểm làm cơ

điểm được đánh giá của các công ty cùng ngành được đem so sánh với công ty

sở đi sâu phân tích trực trạng hiệu quả kinh doanh tại Công ty cổ phần bảo hiểm


mẫu. Các mức phân loại đặc biệt của những công ty đối thủ cạnh tranh có thể

Petrolimex.


26

27

CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY
CỔ PHẦN BẢO HIỂM PETROLIMEX TRONG THỜI GIAN QUA
2.1 Giíi thiƯu tỉng quát vỊ c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex.
2.1.1 Qu¸ tr×nh thμnh lËp vμ ph¸t triĨn cđa c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm
Petrolimex:
2.1.1.1 LÞch sư ra ®êi vμ sù ph¸t triĨn:
§−ỵc thμnh lËp vμ chÝnh thøc ®i vμo ho¹t ®éng vμo ngμy 15 th¸ng 06 n¨m
1995, C«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex (PJICO) lμ c«ng ty cỉ phÇn ®Çu tiªn ë
ViƯt Nam ho¹t ®éng trong lÜnh vùc b¶o hiĨm víi sù gãp vèn cđa 8 cỉ ®«ng s¸ng lËp
bao gåm:
- Tỉng c«ng ty x¨ng dÇu ViƯt Nam (Petrolimex)
- Ng©n hμng ngo¹i th−¬ng ViƯt Nam (Vietcombank)

H×nh 2.1.1.1: BiĨu tr−ng sù h×nh thμnh PJICO tõ c¸c cỉ ®«ng s¸ng lËp

- C«ng ty t¸i b¶o hiĨm qc gia (Vinare)
- Tỉng c«ng ty thÐp ViƯt Nam (VinaSteel)

Sau 10 n¨m ho¹t ®éng, víi ph−¬ng ch©m phơc vơ tËn n¬i, ®¸p øng nhu cÇu


- C«ng ty ®iƯn tư Hμ Néi (Hanel)

b¶o hiĨm ngay t¹i chç, c«ng ty ®· x©y dùng ®−ỵc mét ®éi ngò gÇn 1.000 c¸n bé

- C«ng ty vËt t− thiÕt bÞ toμn bé (Matexim)

nh©n viªn n¨ng ®éng, ®−ỵc ®μo t¹o c¬ b¶n cã tr×nh ®é chuyªn m«n tèt lμm viƯc t¹i

- C«ng ty thiÕt bÞ an toμn (AT)

Hμ Néi vμ trªn 50 chi nh¸nh t¹i c¸c tØnh, thμnh tõ B¾c vμo Nam, ngoμi ra cßn cã gÇn

- C«ng ®oμn Liªn hiƯp ®−êng s¾t ViƯt Nam

5.000 ®¹i lý, céng t¸c viªn b¶o hiĨm trong toμn qc (N¨m 1995 chØ cã 35 ng−êi).

C¸c cỉ ®«ng s¸ng lËp cđa c«ng ty ®Ịu lμ nh÷ng tỉ chøc kinh tÕ lín, cã tiỊm

Víi sè vèn gãp cỉ ®«ng ban ®Çu lμ 55 tû ®ång vμ ®−ỵc bỉ sung n¨m 2003 lμ

n¨ng vμ uy tÝn trªn thÞ tr−êng trong n−íc còng nh− qc tÕ. C¸c thμnh viªn héi ®ång

70 tû ®ång vμ ®Õn nay lμ 140 tû ®ång, PJICO ®· nhanh chãng triĨn khai réng r·i

qu¶n trÞ, ban gi¸m ®èc cđa c«ng ty ®Ịu lμ nh÷ng ng−êi cã n¨ng lùc, kinh nghiƯm

gÇn 70 lo¹i h×nh b¶o hiĨm trong c¸c lÜnh vùc: X©y dùng, l¾p ®Ỉt; Tμi s¶n, ho¶ ho¹n;

trong c«ng t¸c ®iỊu hμnh, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trªn nhiỊu lÜnh vùc.


Hμng h¶i; Con ng−êi; Xe c¬ giíi; Tr¸ch nhiƯm d©n sù...tíi hμng v¹n ®èi t−ỵng

Víi kinh nghiƯm cđa m×nh, hä ®· thiÕt lËp cho PJICO mét bé m¸y linh hoạt, gän

kh¸ch hμng trong n−íc vμ ngoμi n−íc. C¸c nghiƯp vơ c¬ b¶n cđa PJICO hiƯn ®ang

nhĐ, c¬ cÊu qu¶n lý vμ kiĨm so¸t chỈt chÏ, chÝnh s¸ch kinh doanh n¨ng ®éng.

thùc hiƯn nh−:
- B¶o hiĨm ho¶ ho¹n vμ c¸c rđi ro ®Ỉc biƯt.
- B¶o hiĨm mäi rđi ro c«ng nghiƯp.
- B¶o hiĨm m¸y mãc.
- B¶o hiĨm tr¸ch nhiƯm.


28

29

- Bảo hiểm hỗn hợp ti sản thuê mớn.

Tower, HITC, Sheraton Hanoi Hotel, Hanoi Melia, Sun Red River, Saigon Diamon

- Bảo hiểm tiền.

Plaza, Saigon City View...; Hệ thống các kho bể, trạm xăng dầu trong cả nớc v

- Bảo hiểm xe cơ giới.

đông đảo hnh khách của Đờng sắt Việt Nam.


- Bảo hiểm kết hợp con ngời (sinh mạng, tai nạn, trợ cấp phẫu thuật v nằm
viện)

2.1.1.2 Bộ máy tổ chức
Hiện nay, các đơn vị của công ty cổ phần bảo hiểm Petrolimex (PJICO) có

- Bảo hiểm bồi thờng cho ngời lao động, bảo hiểm khách du lịch.

16 phòng ban nghiệp vụ; Trên 50 chi nhánh, trung tâm v các văn phòng đại diện

- Bảo hiểm hng hoá.

trên phạm vi cả nớc; Gần 5.000 đại lý, cộng tác viên trong ton hệ thống.

- Bảo hiểm thân tầu.

* Các phòng ban chức năng: (Tại trụ sở chính tại H Nội)

- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ tầu.

- Phòng Tổng hợp

- Bảo hiểm nh thầu đóng tầu.

- Phòng Tổ chức cán bộ

- Nhận v nhợng tái bảo hiểm các nghiệp vụ bảo hiểm.

- Phòng Ti chính Kế toán

- Phòng Đo tạo

Ngoi ra công ty còn tiến hnh các hoạt động khác nh thực hiện các nghiệp

- Phòng Đầu t

vụ liên quan tới bảo hiểm: Giám định, điều tra, tính toán phân bổ tổn thất, đại lý

- Phòng Thanh tra Pháp chế

giám định, xét giải quyết bồi thờng v đòi ngời thứ ba. Công ty cũng đã thực hiện

- Phòng Quản lý v phát triển đại lý

hợp tác đầu t liên doanh, liên kết với các bạn hng trong v ngoi nớc.

- Phòng Thị trờng v quản lý nghiệp vụ
- Phòng Công nghệ thông tin

Hoạt động kinh doanh của công ty ngy cng phát triển, nghiệp vụ bảo hiểm

- Phòng bảo hiểm Hng hải

đợc mở rộng phù hợp với xu hớng phát triển của nền kinh tế, trình độ nghiệp vụ

- Phòng bảo hiểm Ti sản - Kỹ thuật

v chất lợng phục vụ của cán bộ nhân viên trong công ty không ngừng đợc cải

- Phòng bảo hiểm Con ngời


thiện v nâng cao. Uy tín của PJICO đã đợc nhiều khách hng biết đến. Chính vì lẽ

- Phòng bảo hiểm Xe cơ giới

đó nhiều công trình dự án, nh máy có giá trị lớn, các công trình liên doanh với

- Phòng Giám định - Bồi thờng

nớc ngoi lại đợc tái tục bảo hiểm hoặc mua bảo hiểm tại công ty. Chẳng hạn nh

- Phòng Tái bảo hiểm

phần lớn các đội tầu chở dầu lớn của các hãng tầu Việt Nam, đội tầu VOSCO,

- Phòng bảo hiểm Phi hng hải

Vinalines, Thuỷ I; Các đờng quốc lộ, các cầu lớn nh cầu Thanh Trì, Bãi Cháy,
Phú lơng, Cẩm Phả, Hm Rồng, Cầu Đuống, các cầu đờng sắt; Các nh máy thuỷ
điện, nhiệt điện nh Sông Hinh, Đại Ninh, Sê san 3, Thái An, Pleikrong, Quảng Trị,

Ngoi các phòng ban chức năng PJICO còn có các tổ chức Đảng, Công đon,
Đon thanh niên trong ton hệ thống.

Tuyên Quang, Cao Ngạn, Buôn kuốp; Các đờng dây tải điện Hm Thuận-Đami,

Các phòng ban chức năng vừa trực tiếp triển khai công tác kinh doanh vừa

500KV H Tĩnh-Thờng Tín; Các nh máy xi măng lớn nhất Việt Nam đã triển


tập trung nghiên cứu, chỉ đạo nghiệp vụ cũng nh công tác quản lý đối với các đơn

khai nh Bút Sơn, Hong Mai, Tam Điệp, Hải Phòng...; Các to nh cao ốc, các

vị thnh viên trong ton hệ thống. Các phòng ban ny còn l đầu mối triển khai các

khách sạn lớn ở H Nội v TP Hồ Chí Minh nh H Nội Daewoo, Vietcombank

chủ trơng chính sách trong hoạt động kinh doanh trong ton công ty.


30

31

* C¸c ®¬n vò trực thuộc:
Víi trªn 50 chi nh¸nh, c¸c trung t©m vμ v¨n phßng ®¹i diƯn, hƯ thèng c¸c
®¬n vÞ trực thuộc cđa PJICO ®· phđ kÝn hÇu hÕt c¸c tØnh vμ thμnh phè trong c¶
n−íc. C¸c ®¬n vÞ nμy cã nhiƯm vơ tỉ chøc hoạt động kinh doanh trªn ®Þa bμn theo
kÕ ho¹ch vμ phèi hỵp cïng nhau gi¶i qut tèt c«ng t¸c dÞch vơ ®èi víi kh¸ch hμng
mét c¸ch nhanh chãng, kÞp thêi. Mét sè trung t©m lín vμ cã tÇm chiÕn l−ỵc ph¶i kĨ
®Õn lμ:
- Chi nh¸nh PJICO Qu¶ng Ninh.
- Chi nh¸nh PJICO H¶i Phßng
- Chi nh¸nh PJICO Phó Thä
- Chi nh¸nh PJICO NghƯ An
- Chi nh¸nh PJICO §μ N½ng
- Chi nh¸nh PJICO Kh¸nh Hoμ
- Chi nh¸nh PJICO Sμi Gßn
- Chi nh¸nh PJICO CÇn Th¬

- Chi nh¸nh khu vùc T©y Nguyªn
Ngoμi ra t¹i mçi ®Þa bμn, c¸c ®¬n vÞ tù tỉ chøc c¸c phßng khu vùc trùc thc
ë c¸c qn, hun, thÞ x·, thÞ trÊn träng ®iĨm ®Ĩ më réng ho¹t ®éng kinh doanh,
qu¶ng b¸ th−¬ng hiƯu, ở mçi ®¬n vÞ cã tõ mét vμi cho ®Õn h¬n chơc phßng khu vực.
Còng t¹i c¸c ®¬n vÞ nμy cßn cã mét m¹ng l−íi ®¹i lý cộng t¸c viªn hïng hËu d−íi
sù qu¶n lý trùc tiÕp cđa c¸c ®¬n vÞ thμnh viªn, tỉng sè ®¹i lý cộng t¸c viªn toàn
công ty lªn ®Õn gÇn 5.000 ng−êi.
H×nh 2.1.1.2a: S¬ ®å tỉ chøc cđa PJICO

Víi mét m¹ng l−íi tr¶i dμi vμ réng nh− vËy trªn ph¹m vi c¶ n−íc, th−¬ng
hiƯu PJICO thùc sù ®· ®Õn ®−ỵc víi c«ng chóng vμ cã ®iỊu kiƯn ®Ĩ t¹o ra mét dÞch
vơ kÞp thêi ®¸p øng nhu cÇu cđa thò tr−êng vμ t¹o nỊn t¶ng ®Ĩ PJICO cã ®đ tiềm lực
trở thành mét Tỉng c«ng ty trong thêi gian tíi.


32

33

2.1.2.1 Kh¸i qu¸t vỊ thÞ tr−êng b¶o hiĨm phi nhân thọ Việt Nam từ năm
2000 ®Õn năm 2005
Đồ thò 2.1.2.1: Doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc toμn thÞ tr−êng n¨m 2000 ®Õn 2005

DOANH THU TOÀN THỊ TRƯỜNG NĂM 2000 - 2005
Tỷ đồng

5.535

6000
4.768

5000
3.815
4000
3000

2.624
1.850

2.100

2000
1000
0

2000

2001

2002

2003

2004

2005

Nguồn: Thò trường bảo hiểm Việt Nam của Bộ Tài Chính
Tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc toàn thò trường bảo hiểm phi nhân thọ
từ năm 2000 đến 2005 tăng trưởng bình quân 23%. Từ 1.850 tỷ tổng doanh thu
H×nh 2.1.1.2b: M¹ng l−íi ho¹t ®éng cđa PJICO trªn toμn qc


phí bảo hiểm gốc vào năm 2000, đến năm 2005 đã là 5.535 tỷ. Đây là mức tăng
trưởng rất cao so với mức tăng trưởng của nền kinh tế cả nước và nhiều ngành

2.1.2 T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cđa c«ng ty cỉ phÇn b¶o hiĨm Petrolimex
trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y (2000 - 2005)

nghề khác giai đoạn này.


34

35

2.1.2.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần bảo hiểm

Đồ thò 2.1.2.2b: Thò phần của PJICO n¨m 2000 ®Õn 2005

Petrolimex giai đoạn 2000 – 2005.

THỊ PHẦN CÔNG TY PJICO NĂM 2000 – 2005
Tỷ đồng

Đồ thò 2.1.2.2a: Doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc PJICO n¨m 2000 ®Õn 2005
DOANH THU PHÍ BẢO HIỂM GỐC
Gross non-life underwriting income
2000 - 2005

12.58%


14%
Tỷ đồng

12%
8.75%

10%
740

800
700

8%

5.9%

6.0%

7.0%

6%

600

4%

600

2%


500
334

400
300
200

109

126

0%

2000

2001

2002

2003

2004

2005

183

100
0


13.37%

Nguồn: Thò trường bảo hiểm Việt Nam của Bộ Tài Chính
2000

2001

2002

2003

2004

2005

ThÞ phÇn cđa PJICO n¨m 2000 mới chỉ chiếm 5.9% và đứng thứ 5 thò
Nguồn: Báo cáo tài chính của PJICO năm 2000 đến năm 2005

trường, đến năm 2005 PJICO đã chiÕm tíi trªn 13% thò phần thò trường bảo hiểm
phi nhân thọ Việt Nam, vu¬n lªn vÞ trÝ thø 3 vỊ doanh thu vμ thÞ phÇn (ChØ sau B¶o

Tỉng doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc cđa PJICO n¨m 2005 ®¹t 740 tû ®ång. NÕu
trong nh÷ng n¨m ®Çu khi míi thμnh lËp, tû träng doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc tõ c¸c
cỉ ®«ng chiÕm tõ 80% ®Õn 90% trong tỉng doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc cđa PJICO
th× ®Õn n¨m 2005 tû träng nμy chØ cßn chiÕm kho¶ng 10% trªn tỉng doanh thu. Từ
năm 2003 đến năm 2005 PJICO đạt mức tăng trưởng bứt phá vươn lên đứng thứ
ba trên thò trường.

ViƯt vμ B¶o Minh). Trong ®ã cã mét sè nghiƯp vơ chiÕm vÞ trÝ thø 2 sau B¶o ViƯt
nh− b¶o hiĨm hμng ho¸, xe c¬ giíi...



36

37

Đồ thò 2.1.2.2c: Tốc độ tăng trưởng của PJICO so với tốc độ

Đồ thò 2.1.2.2d: Tổng tài sản của PJICO năm 2000 – 2005

tăng trưởng của thò trường BH Việt Nam năm 2000 – 2005
TỔNG TÀI SẢN
Total Asset

90%

Tỷ đồng

80%
70%

447

450
400

60%

350


50%

319

300
250

40%

200

30%

150

150

174

202

100

20%

50

10%

0


0%
2000

498

500

2001

2002
TTr BH VN

2003

2004

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2005


PJICO

Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005

Cùng với sự tăng trưởng rất cao về doanh thu và thò phần, sau 5 năm từ
Tốc độ tăng trưởng của PJICO giai đoạn 2000 – 2005 bình quân 44%, cao
hơn gần gấp 2 lần tốc độ tăng trưởng bìng quân toàn thò trường. Đặc biệt năm
2003, 2004 PJICO có tốc độ tăng trưởng bứt phá trên 80%, một kết quả rất ấn
tượng của thò trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam.

năm 2000 đến năm 2005 tổng tài sản của PJICO đã tăng 3,3 lần. Qua đó cho
thấy quy mô phát triển của công ty ngày càng lớn mạnh.


38

39

Đồ thò 2.1.2.2e: Lợi nhuận kinh doanh trước thuế của PJICO năm 2000 – 2005

Đồ thò 2.1.2.2f: Nộp ngân sách của PJICO năm 2000 – 2005
NỘP NGÂN SÁCH
Contribution to state budget

LI NHUẬN KINH DOANH TRƯỚC THUẾ

Tỷ đồng

2000 - 2005


Profit before tax
Tỷ đồng

59

60

151

160
140

49

50

120

105

100

40
30

27

80
20


60

11
19

21

25

18

0
2000

0

16

10

40
20

14

2000

2001


2002

2003

2004

2005

Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005

2001

2002

2003

2004

2005

Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005

Tỉng møc nép ng©n s¸ch 5 năm qua lμ 176 tû ®ång, q dù phßng nghiƯp vơ
®¹t trªn 300 tû. Cỉ tøc hμng n¨m chia cho c¸c cỉ ®«ng ®· t¨ng tõ 12% lªn 15%

Qua các năm hoạt động công ty đều có hiệu quả, đặc biệt năm 2004,
2005 đạt mức lợi nhuận rất cao, đây cũng là những năm PJICO bắt đầu giai
đoạn cất cánh, doanh thu tăng trưởng cao, lợi nhuận cao, thể hiện sự lớn mạnh
và khẳng đònh vò trí của mình trên thò trường.


n¨m. Tổng doanh thu phÝ b¶o hiĨm gèc t¨ng trªn 6 lÇn, lỵi nhn vμ gi¸ trÞ tỉng tμi
s¶n còng t¨ng 3,3 lÇn so víi n¨m 2000.
Bªn c¹nh ®ã PJICO còng ®· thiÕt lËp ®−ỵc mèi quan hƯ hỵp t¸c chỈt chÏ víi
c¸c c«ng ty t¸i b¶o hiĨm lín hμng ®Çu thÕ giíi nh−: MunichRe (CHLB §øc),
SwissRe (Th sü), West of England (Anh)...Cho phÐp gi¶i qut nhanh chãng c¸c
sù cè lín xÈy ra lμm t¨ng uy tÝn cđa m×nh ®èi víi kh¸ch hμng ®ång thêi b−íc ®Çu


40

41

cho viƯc chn bÞ më réng ho¹t ®éng ra n−íc ngoμi th«ng qua viƯc nhËn t¸i b¶o
hiĨm tõ c¸c c«ng ty b¶o hiĨm qc tÕ.

b) B¶o hiĨm tμi s¶n, kü tht:
BiĨu2.1.2.3b: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm tμi s¶n, kü tht
cđa PJICO tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

2.1.2.3. T×nh h×nh kinh doanh 7 nghiƯp vơ b¶o hiĨm chÝnh cđa PJICO:
a) B¶o hiĨm con ng−êi:
BiĨu 2.1.2.3a: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm con ng−êi
cđa PJICO tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

2000

Doanh thu
(tỷ đồng)
13


T¨ng tr−ëng
(%)
-

Båi th−êng
(tỷ đồng)
5

Tû lƯ BT/DT
(%)
38%

2001

15

15%

6

40%

2002

20

33%

7


35%

N¨m

Doanh thu

T¨ng tr−ëng

Båi th−êng

Tû lƯ BT/DT

2003

30

50%

11

37%

(tỷ đồng)

(%)

(tỷ đồng)

(%)


2004

45

50%

16

36%

2000

13

-

6

46%

2005

70

56%

26

37%


2001

15

15%

8,4

56%

2002

18

20%

11

61%

2003

25

39%

14,5

58%


§èi víi nghiƯp vơ nμy kh¶ n¨ng khai th¸c vÉn cßn kh¸ nhá bÐ so víi tiỊm

2004

50

100%

28

56%

n¨ng cđa thÞ tr−êng. PJICO chđ u lμ khai th¸c c¸c dÞch vơ b¶o hiĨm rđi ro ho¶

2005

61

22%

37

61%

N¨m

Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005

ho¹n cho c¸c ®¬n vÞ cđa ngμnh x¨ng dÇu lμ chđ u. Cho tíi nh÷ng n¨m gÇn ®©y
nghiƯp vơ nμy míi ®−ỵc triĨn khai më réng tíi c¸c ®èi t−ỵng kh¸c vμ còng ®· b¾t


Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005

®Çu cã tÝn hiƯu kh¶ quan. Tû lƯ båi th−êng cđa nghiƯp vơ nμy lμ kh¸ thÊp, hiƯu qu¶
cao v× vËy PJICO cÇn cã kÕ ho¹ch tËp trung khai th¸c nghiƯp vơ nμy trong thêi gian

NghiƯp vơ b¶o hiĨm con ng−êi cđa PJICO tuy trong nh÷ng n¨m 2004, 2005
cã sù v−ỵt tréi vỊ doanh thu so víi c¸c n¨m tr−íc, thÞ phÇn chiÕm vÞ trÝ thø 3 trªn thÞ
tr−êng b¶o hiĨm song vÉn cßn ë møc khiªm tèn so víi B¶o ViƯt vμ B¶o Minh chØ

tíi nhÊt lμ c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t− n−íc ngoμi.
c) B¶o hiĨm tÇu thun:
BiĨu 2.1.2.3c: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm tÇu thun cđa

chiÕm kho¶ng trªn 7% thÞ phÇn. Lý do nghiƯp vơ nμy ®ßi hái ph¶i cã m¹ng l−íi ®¹i

PJICO Tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

lý t−¬ng ®èi lín trong khi ®ã B¶o ViƯt vμ B¶o Minh cã lỵi thÕ khai th¸c v× s½n cã
m¹ng l−íi ®¹i lý b¶o hiĨm nh©n thä (B¶o ViƯt nh©n thä vμ B¶o Minh CMG). Tuy

N¨m

nhiªn nghiƯp vơ nμy cã tû lƯ båi th−êng kh¸ cao (tỷ lệ bồi thường chung toàn thò

2000

Doanh thu
(Tû ®ång)
20


2001

22

10%

14

65%

2002

30

20%

20

67%

trơc lỵi b¶o hiĨm khã cã thĨ kiĨm so¸t ®−ỵc ®èi víi lo¹i h×nh b¶o hiĨm nμy. §©y lμ

2003

50

67%

28


56%

vÊn ®Ị PJICO cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch xem xÐt l¹i trong thêi gian tíi.

2004

67

34%

52

78%

2005

86

28%

40

47%

trường năm 2004 là 52%; năm 2005 là 50%), hiƯu qu¶ thÊp vμ cã nhiỊu hμnh vi

T¨ng tr−ëng
(%)
-


Båi th−êng
(Tû ®ång)
11

Tû lƯ BT/DT
(%)
55%

Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005


42

43

Víi nghiƯp vơ nμy, PJICO ®· cã b−íc tiÕn m¹nh mÏ. NÕu n¨m 2002 PJICO

Trong nghiƯp vơ b¶o hiĨm hμng ho¸ ba n¨m trë l¹i ®©y PJICO cã mét b−íc

míi chØ b¶o hiĨm ®−ỵc 20 tÇu trong ®éi tÇu viƠn d−¬ng cđa c¸c c«ng ty vËn t¶i biĨn

bøt ph¸ ngo¹n mơc. NÕu trong nh÷ng n¨m tr−íc PJICO chØ ®øng ë vÞ trÝ thø t− th×

lín t¹i ViƯt Nam vμ ®øng thø 4 trªn thÞ tr−êng, th× ®Õn n¨m 2004, 2005 ®· khai

liªn tơc tõ n¨m 2002 trë l¹i ®©y vÞ thÕ cđa PJICO kh«ng ngõng ®−ỵc c¶i thiƯn ®Õn

th¸c ®−ỵc trªn 50 tÇu (Riªng trong n¨m 2004 ®· khai th¸c ®−ỵc 7 tÇu trong tỉng sè


n¨m 2003 vμ 2004 PJICO ®· v−¬n lªn vÞ trÝ thø hai vμ nhanh chãng thu hĐp kho¶ng

14 tÇu viƠn d−¬ng ®ãng míi t¹i ViƯt Nam) v−¬n lªn ®øng vÞ trÝ thø 3 trªn thÞ tr−êng.

c¸ch víi B¶o ViƯt. Trong n¨m 2005 PJICO vμ B¶o Minh cã tû lệ thÞ phÇn gÇn nh−

NÕu kh«ng tÝnh ®éi tÇu chuyªn ngμnh (DÇu khÝ cđa PVIC) th× PJICO chiÕm vÞ trÝ

t−¬ng ®−¬ng nhau vμ c¹nh tranh ®Ĩ chiÕm vÞ thÕ thø hai trªn thÞ tr−êng vỊ nghiƯp vơ

thø 2 chØ sau B¶o ViƯt. Riªng ®èi víi ®éi tÇu nhá cđa t− nh©n, PJICO ®· cã b−íc ®ét

nμy. Tuy nhiªn tû lƯ båi th−êng cđa nghiƯp vơ nμy còng ë møc kh¸ cao (tỷ lệ bồi

ph¸ m¹nh mÏ, t¹o ®−ỵc uy tÝn lín c¹nh tranh nghiªng ngưa víi B¶o ViƯt. Tuy nhiªn

thường chung toàn thò trường năm 2004 là 35%; năm 2005 là 42%), trong thêi

tû lƯ båi th−êng cđa nghiƯp vơ nμy còng kh¸ cao, ch−a cã hiƯu qu¶ (tỷ lệ bồi
thường chung toàn thò trường năm 2004 là 46%). Lý do lμ PJICO ®Èy m¹nh doanh
thu chiÕm lÜnh thÞ tr−êng nªn c«ng t¸c ®¸nh gi¸ rủi ro trước khi cấp đơn ch−a ®−ỵc

gian tíi PJICO sÏ tiÕp tơc cđng cè vÞ thÕ cđa m×nh trªn thÞ tr−êng ®èi víi nghiƯp vơ
nμy bøt ph¸ ®Ĩ chiÕm vÞ thÕ thø hai mét c¸ch v÷ng ch¾c vμ hiệu quả.
e) B¶o hiĨm x©y dùng l¾p ®Ỉt.

tèt, nhÊt lμ ®èi víi ®éi tÇu nhá cđa t− nh©n cã tû lƯ båi th−êng kh¸ cao, do t×nh tr¹ng

BiĨu 2.1.2.3e: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm x©y dùng, l¾p ®Ỉt


m¸y mãc kü tht cđa c¸c tÇu cò ch−a ®¶m b¶o an toμn. V× vËy PJICO x¸c ®Þnh

cđa PJICO tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

trong thêi gian tíi sÏ tËp trung khai th¸c nh÷ng ®éi tÇu viƠn d−¬ng ®ãng míi trong

Doanh thu

T¨ng tr−ëng

Båi th−êng

Tû lƯ BT/DT

(Tû ®ång)

(%)

(Tû ®ång)

(%)

9

-

3,6

40%


12

33%

4,7

39%

16

33%

6,7

42%

2003

37

131%

14

38%

2004

67


81%

29

43%

2005

76

13%

30

39%

n−íc cã møc ®é rđi ro thÊp, doanh thu vμ hiƯu qu¶ cao, ®¸nh gi¸ vμ lùa chän l¹i viƯc

N¨m

b¶o hiĨm cho c¸c ®éi tÇu nhá cđa t− nh©n, v−¬n lªn vÞ trÝ thø 2 trªn thÞ tr−êng b¶o

2000

hiĨm vỊ nghiƯp vơ nμy.

2001
2002

BiĨu 2.1.2.3d: Mét sè chØ tiªu vỊ nghiƯp vơ b¶o hiĨm hμng ho¸ cđa

PJICO Tõ n¨m 2000 ®Õn 2005

d) B¶o hiĨm hμng ho¸

N¨m

Doanh thu

T¨ng tr−ëng

Båi th−êng

Tû lƯ BT/DT

(Tû ®ång)

(%)

(Tû ®ång)

(%)

Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005

2000

24

-


14

58%

2001

27

13%

15

56%

X¸c ®Þnh ®©y lμ mét nghiƯp vơ cã ®Çy tiỊm n¨ng do c¸c ngμnh kinh tÕ cã

2002

35

30%

21

60%

nhiỊu dù ¸n l¾p ®Ỉt lín ®−ỵc triĨn khai, nªn PJICO ®· chó träng ®Èy m¹nh khai th¸c

2003


52

49%

31

60%

nghiƯp vơ nμy với tèc ®é t¨ng tr−ëng rÊt cao, n¨m 2004 chiÕm vÞ thÕ thø hai trªn thÞ

2004

75

44%

48

64%

tr−êng. HiƯn PJICO v÷ng ch¾c ë vÞ trÝ thø ba víi mét lo¹t c¸c dù ¸n lín nh−: Nhμ

2005

87

16%

63


72%

m¸y xi m¨ng Nghi S¬n, CÈm Ph¶, thủ ®iƯn S«ng Hinh, qc lé 1A...Tû lƯ båi

Ngn: B¸o c¸o tμi chÝnh cđa PJICO 2000-2005

th−êng cđa nghiƯp vơ nμy ë møc trung b×nh, kinh doanh cã hiƯu qu¶ nhưng so với