TÊN HOẠT ĐỘNG: NGÀY TẾT VIỆT NAM
( Hoạt động vui chơi, cuộc thi tìm hiểu về bản sắc văn hóa dân tộc Việt NamTết cổ truyền)
Quy mô
Một lớp học (khoảng 45- 50 học sinh)
Thời gian
Địa điểm

16h- 16h45 phút, ngày 11- 01- 2014.
Phòng học lớp 10A1 – Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai – Từ
Liêm – Hà Nội.

I.

MỤC TIÊU
Kiến thức
- Củng cố và nâng cao kiến thức cho học sinh về một trong các nét đẹp thể
hiện bản sắc văn hóa dân tộc của Việt Nam: Ngày Tết cổ truyền
Kỹ năng
- Rèn luyện cho học sinh phản xạ nhanh nhạy, kỹ năng phân tích, tổng hợp
-

vấn đề.
Rèn luyện cho học sinh khả năng tự tin, phát huy tính sáng tạo.
Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng thuyết trình, hùng biện, kỹ năng làm

việc nhóm.
Thái độ
- Củng cố và nâng cao ở học sinh lòng tự hào, tự tôn dân tộc, khắc sâu lòng
-

yêu nước.

Biết trân trọng, giữ gìn và phát huy những truyền thống , bản sắc dân tộc
Việt Nam

II.

NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG
1. Phần thi hiểu biết
2. Phần thi ô chữ
3. Phần thi hung biện
III.
CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
+ Chuẩn bị nội dung và kế hoạch hoạt động.
+ Thông báo kế hoạch, chương trình hoạt động cho học sinh lớp thực hiện
( có kèm theo bản hướng dẫn thực hiện).
+ Giao nhiệm vụ cho học sinh chuẩn bị tiết mục văn nghệ.
+ Chuẩn bị tranh ảnh, file nhạc có liên quan chủ đề và cần sử dụng.
+ Liên hệ với thầy cô giáo nhờ làm cố vấn và làm ban giám khảo.


+ Thành lập hội đồng ban giám khảo.
+ Giao nhiệm vụ cho học sinh chuẩn bị loa, máy chiếu, trang trí bảng.
+ Viết giấy mời đại biểu, các thầy cô giáo.
2. Học sinh
+ Chuẩn bị tiết mục văn nghệ.
+ Tự phân chia công việc cá nhân, trong đội
+ Chuẩn bị và thu thập các tài liệu có liên quan đến chủ đề hoạt động.
+ Trang trí bảng, chuẩn bị loa đài, máy chiếu
IV. Tổ chức hoạt động
1. Hoạt động khởi động ( 5 phút)

- Tiết mục văn nghệ mở đầu: bài hát :….. do em Nguyễn Minh Hương thể
-

hiện
Giới thiệu cuộc thi.
Giới thiệu đại biểu, ban giám khảo.
Giới thiệu cấu trúc cuộc thi bao gồm 3 phần thi: thi hiểu biết, thi ô chữ và

thi hùng biện.
- Các đội thi giới thiệu thành viên.
2. Phần thi hiểu biết về “ Tết cổ truyền” ( 5 phút)
- Mục tiêu:
+ Học sinh biết được một số đặc điểm và lịch sử của ngày Tết truyền thống.
+ Tự hào về giá trị truyền thống dân tộc.
- Hoạt động chính:
Chúng ta sẽ có 5 câu hỏi nhanh dành cho các đội thi. Các đội sẽ……. Các em
có 10 giây suy nghĩ cho mỗi câu hỏi
Câu 1: Tết nguyên đán còn có tên gọi khác là:
A. Tết Đoan Ngọ
B. Tết Nguyên Tiêu

C. Tết Cả
D. Tết Thanh Minh.

Đáp án : C
Câu 2: Bánh chưng- loại bánh truyền thống của dân tộc Việt ra đời vào thời gian:
A. Đời vua Hùng Vương thứ 6
B. Đời vua Hùng Vương thứ 7

C. Đời Vua Hùng Vương thứ 18

D. Đời Vua Hùng Vương thứ16

Đáp án: A
Câu 3: Phong tục “ hát sắc bùa” là phong tục truyền thống trong ngày tết Nguyên
đán của dân tộc nào?
A. Kinh
B. Dao
Đáp án: C

C. Mường
D. Chăm


Câu 4: Cho biết tên bài hát sau đây và tên tác giả của bài hát?
Đáp án: Ngày Tết quê em – nhạc sĩ Từ Huy.
3. Phần thi ô chữ - “ Tết xưa” ( 12 phút)
- Mục tiêu:
+ Học sinh hiểu thêm về các phong tục truyền thống dịp lễ Tết.
+ Rèn luyện tư duy logic, phản xạ nhanh nhạy
- Hoạt động chính
+ Thể lệ: Ô chữ hàng dọc là một ô chữ gồm 10 chữ cái. Tương ứng sẽ có
10 ô chữ hàng ngang, mỗi hàng ngang có chứa một chữ cái của từ hàng
dọc. Mỗi câu trả lời đúng cho 1 từ hàng ngang sẽ dành được 10 điểm. Mỗi
đội sẽ được lựa chọn 2 hàng ngang, và có 10s suy nghĩ cho 1 hàng. Nếu
đội đó không đưa ra câu trả lời thì MC sẽ đưa ra tín hiệu cho các đội khác
lập tức trả lời, đội nào giơ tay nhanh nhất, đội đó có quyền trả lời. Các đội
có quyền trả lời ô hàng dọc bất cứ lúc nào, trả lời đúng được 80 điểm, sai
không được tiếp tục chơi. Nếu mở hết 8 ô mà các đội không đưa ra được ô
hàng dọc thì MC sẽ gợi ý bằng cách cho các đội tiếp tục giành quyền trả
lời khi mở hai hàng ngang còn lại. Trả lời sau khi mở hai ô hàng ngang

còn lại, trả lời được ô hàng dọc thì chỉ được 40 điểm.
Có gợi ý mà các đội không trả lời được thì quyền trả lời thuộc về khán giả,
khán giả trả lời đúng sẽ nhận được món quà của ban tổ chức.


-

Các ô chữ hàng ngang:

1. Hàng 1: ( ô chữ gồm 16 chữ cái). Đây là một phong tục vẫn được người
dân Việt Nam lưu giữ trọn vẹn đến ngày nay. Nó có ý nghĩa là “ Đưa cái
cũ đi, đón cái mới đến”.
Đáp án: Tống cựu nghênh tân
2. Hàng 2: ( ô chữ gồm 13 chữ cái). Điền từ còn thiếu trong dấu … sau:
“Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ
Cây nêu, tràng pháo, …”
Đáp án: Bánh chưng xanh.
3. Hàng 3: ( ô chữ 14 chữ cái). Đây là một hoạt động không thể thiếu trong
các lễ hội diễn ra vào dịp Tết cổ truyền dân tộc.
Đáp án: Trò chơi dân gian.
4. Hàng 4: ( ô chữ có 11 chữ cái). Vào 3 ngày Tết chính, mồng 1, mồng 2,
mồng 3, dân ta có một phong tục mang ý nghĩa giữ lộc, sự may mắn, tiền
tài đến và ở với gia đình.
Đáp án: Kiêng hót rác


5. Hàng 5: ( ô chữ gồm 7 chữ cái). Đây là một phong tục vào đêm 30 hoặc
ngày mồng 1 tết. Mang ý nghĩa mong muốn một năm mới mọi điều tốt
lành sẽ đến.
Đáp án: Xông nhà.

6. Hàng 6: ( ô chữ gồm 10 chữ cái)
“ Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Trên phố đông người qua”.
Đây là những câu thơ được viết trong bài thơ “ Ông Đồ” của nhà thơ nào?
Đáp án: Vũ Đình Liên
7. Hàng 7: ( ô chữ gồm 4 chữ cái). Điền từ còn thiếu vào câu thơ sau:
“ Số cô chẳng giàu thì nghèo
Ngày 30 Tết…. treo trong nhà”.
Đáp án: Thịt
8. Hàng 8: ( ô chữ gồm 7 chữ cái). Đây là hoạt động không thể thiếu vào dịp
lễ Tết cổ truyền xưa.
Đáp án: Đốt pháo
9. Hàng 9: ( ô chữ gồm 5 chữ cái). Lễ cúng giao thừa được diễn ra vào đúng
12 h đêm của ngày?
Đáp án: 30 Tết


10. Hàng 10: ( ô chữ gồm có 7 chữ cái). Tên gọi khác của đêm giao thừa là
đêm…?
Đáp án: Trừ tịch.
Ô chữ hàng dọc : ( màu đỏ): HƯƠNG VỊ TẾT.
Ý NGHĨA Ô CHỮ:
Tâm lý Tết hàng ngàn năm hình như bất di bất dịch ngoại trừ cách thức đón Tết
có phôi pha với thời gian… những năm gần đây tâm lý và cảm nhận Hương vị
Tết của người Việt về một cái Tết cổ truyền không còn được nguyên vẹn như
thời trước nữa.
Người ta vẫn bảo hòa nhập nhưng không hòa tan, cái gì là bản sắc của mình, là
nét đẹp văn hóa, truyền thống của mình thì phải giữ lại có như thế người nước

ngoài mới thấy được đấy là văn hóa của người Việt, bản sắc của người Việt,
không bị đồng hóa bởi phương Tây, không bị nhầm lẫn là bắt nguồn hay học hỏi
từ nơi nào khác chứ không phải từ đất Văn Lang-Âu Lạc. Hơn thế nữa, cả một
năm vất vả, nghỉ tết là khoảng thời gian đủ để cho người ta dừng lại nhìn nhận
mình đã làm được cái gì, chưa làm được cái gì, là thời gian dành riêng cho những
thứ quan trọng nhất trong cuộc đời. Điều này không chỉ đúng đối với cá nhân mà
cả với những tập thể. Nhịp sống quá vội vã sẽ khiến con người ta bỏ qua rất
nhiều thứ!". Hi vọng mỗi người dân Việt Nam ta sẽ luôn lưu giữ, kế thừa và phát
huy những giá vị văn hóa tốt đẹp để Tết mãi mang đến “ hương vị” và ý nghĩa
của nó. Hương vị Tết- Tết sum họp- Tết tình người.
4. Phần thi hùng biện ( 20 phút)
Phần 3: TẾT NAY
-

Mục tiêu:

+ Học sinh nêu ra được những nét đẹp, đáng gìn giữ trong phong tục ngày Tết
cổ truyền dân tộc.
+ Học sinh trình bày được sự giống và khác nhau giữa Tết xưa và Tết nay, có
những hiểu biết,đưa ra quan điểm và đánh giá về những giá trị truyền thống
còn và mất, nên giữ gìn hay rút gọn, thay thế.


+ Rèn luyện kỹ năng thuyết trình cho học sinh.
-

Hoạt động:

+ Có 2 chủ đề cho các đội chuẩn bị trước ở nhà.
Chủ đề 1: “ Những năm gần đây tâm lý đón tết cổ truyền của người dân Việt

không còn nguyên vẹn – Nét đậm của Tết xưa không còn nữa”. Em hãy trình
bày suy nghĩ và cảm nhận của mình về ý kiến trên.
Chủ đề 2: “Gần đây có ý kiến cho rằng nên ăn theo Tết Tây tức là Tết Dương
lịch cho khỏi tốn kém tới hai lần tết trong một năm”. Em có đồng tình với ý
kiến đề xuất này không? Vì sao?
+ Chia lớp thành 2 đội
+ Lên bốc thăm chọn chủ đề.
+ Mỗi đội có 2 phút để chuẩn bị và 5 phút để trình bày.
+ Đại diện mỗi đội lên trình bày
+ Tiêu chí đánh giá:
Nội dung phải đúng và sát với chủ đề, đưa ra được ý kiến đánh giá, quan
điểm của bản thân. Lời nói phải truyền cảm, dõng dạc, lưu loát.
+ Điểm tối đa 40 điểm.
+ Ban giám khảo, đánh giá và cho điểm.
+ Trong lúc BGK đánh giá và cho điểm. Phát bài hát: “abcxyz..”
5. Kết thúc hoạt động ( 3 phút).
Ban giám khảo công bố kết quả cuộc thi và trao giải cho các đội.

PHỤ LỤC
Bản trình chiếu được soạn bằng powerpoin
Tên nhóm sinh viên thực hiện:


Tên hoạt động:


Mục tiêu hoạt động:

Nội dung hoạt động:



Phần 1:



Phần 2: Trò chơi ô chữ


Phần 3: Hùng Biện