KẾ TOÁN TINH GỌN
Báo cáo NCKH bộ môn Kiểm toán


NỘI DUNG






Kế toán tính gọn (L/A) là mô hình kế toán áp dụng cho
những doanh nghiệp ứng dụng quy trình sản xuất tinh
gọn.
Mô hình này bao gồm những phương pháp như tổ chức
và quản lý chi phí theo dòng giá trị, thay đổi kỹ thuật
đánh giá hàng tồn kho và đưa thêm một số thông tin phi
tài chính vào báo cáo tài chính công ty...

Để có thể thay đổi và áp dụng thống nhất cho toàn doanh
nghiệp được như vậy, L/A đã thực hiện một quy trình
được gọi là quy trình quản lý dòng chảy giá trị.


TẠI SAO DOANH NGHIỆP ÁP DỤNG
KẾ TOÁN TINH GỌN???






Nguyên lý chung về sản xuất tinh gọn chính là loại thải các yếu tố
không cần thiết nhằm sản xuất chỉ để đáp ứng được yêu cầu của
người sử dụng.

Hệ thống quản lý chi phí truyền thống thì không hiệu quả trong
việc đo lường và ghi chép các vấn đề về tinh gọn. Phương pháp kế
toán quản trị chi phí truyền thống được thiết kế nhằm áp dụng cho
việc sản xuất hàng loại từ trước tới nay cũng như sản xuất theo lô
đặt hàng.
Yếu tố định mức như vậy sẽ khó có thể áp dụng việc tiết kiệm chi
phí trong sản xuất tinh gọn được, từ đó kéo theo các vấn đề khác
hết sức cồng kềnh, quyết định chưa đúng, giá bán không phù hợp
hoặc các vấn đề quan trọng khác trong doanh nghiệp.


SỰ KHÁC BIỆT GIỮA KẾ TOÁN TINH
GỌN VÀ KẾ TOÁN TRUYỀN THỐNG

Nội dung

Xây dựng định
hướng, chiến lược

Kế toán truyền thống

Kế toán tinh gọn

Chiến lược của công ty và
Xây dựng chiến lược của

thước đo đánh giá hiệu quả
công ty và đánh giá hiệu quả
thực hiện công việc được xây
thực hiện công việc dựa vào
dựng phù hợp với định hướng
các mục tiêu tài chính
tinh gọn

mỗi nhân viên được huấn
luyện những tiêu chuẩn mà
công việc của mình đòi hỏi,
Trao quyền và
Quản lý nhân viên theo mệnh được trao quyền tự kiểm soát
khuyến khích nhân
lệnh từ trên xuống
chính công việc của mình và
viên học hỏi
đảm bảo phải đạt chất lượng
mới chuyển qua công đoạn
sau.


SỰ KHÁC BIỆT GIỮA KẾ TOÁN TINH
GỌN VÀ KẾ TOÁN TRUYỀN THỐNG
Nội dung

Mô hình tổ chức

Kế toán truyền thống


Kế toán tinh gọn

Nhận diện tất cả các qui
Bố trí theo từng phòng ban trình sản xuất phù hợp với
với chuyên môn nghiệp vụ kết cấu sản phẩm, mỗi một
khác nhau
quy trình là một chuỗi giá
trị

Việc tổng hợp chi phí
nguyên vật liệu, chi phí lao
Chi phí chuỗi giá trị được
Chi phí đơn vị sản phẩm động từ quy trình sản xuất
sử dụng rộng rãi
và phân bổ chi phí sản xuất
chung
Lợi ích từ quá trình cải
tiến liên tục

Không thể nhận diện được Nhận diện được lợi ích tài
lợi ích tài chính của những chính của những thay đổi
thay đổi tinh gọn
tinh gọn


SỰ KHÁC BIỆT GIỮA KẾ TOÁN TINH
GỌN VÀ KẾ TOÁN TRUYỀN THỐNG
Nội dung

Lợi ích từ việc quản lý

theo chuỗi giá trị
- Đưa ra quyết định
-

Giá trị tạo ra cho
khách hàng và chi
phí mục tiêu

Kế toán truyền thống

Chủ yếu dựa vào tính toán
lợi nhuận sản phẩm dựa
vào chi phí tiêu chuẩn
Chi phí được xác định từ
thông tin chi phí tiêu chuẩn
nội bộ và không liên quan
đến giá trị khách hàng

Kế toán tinh gọn
Dựa vào thông tin chi phí
chuỗi giá trị, dựa vào ảnh
hưởng của các quyết định tới
lợi nhuận của chuỗi giá trị, tới
dòng tiền
Chi phí mục tiêu được xác lập
dựa vào chi phí trần có thể
chấp nhận và chi phí ước tính
theo các điều kiện sản xuất
hiện có của doanh nghiệp. Sau
khi đã xác lập chi phí mục

tiêu, các định mức chi phí
được xây dựng để kiểm soát
chi phí


SỰ KHÁC BIỆT GIỮA KẾ TOÁN TINH
GỌN VÀ KẾ TOÁN TRUYỀN THỐNG
Nội dung

Kế toán truyền thống

Kế toán tinh gọn
Đơn hàng nhỏ hay mua
Hóa đơn, chứng từ Loại bỏ bớt nghiệp
hàng từ những bạn
Kiểm tra đối chiếuvụ của kế toán công
hàng quen thuộc uy tín
Hoàn thiện chứng từ –
nợ
thì áp dụng hình thức
Thanh toán
thanh toán ngay
Được thực hiện cuối
tháng nhưng thông
thường ít nhất hai tuần Lập báo cáo hàng
Khóa sổ
của tháng sau mới có tháng và hàng quý
báo cáo của tháng nhanh chóng
trước.



SỰ KHÁC BIỆT GIỮA KẾ TOÁN TINH
GỌN VÀ KẾ TOÁN TRUYỀN THỐNG
Nội dung

Kế toán truyền thống
Chi phí sản xuất được
ghi chép và kiểm soát
bằng việc sử dụng hệ
Quản lý chi phí nguyên
thống chi phí theo công
vật liệu
việc để giám sát số lượng
nguyên vật liệu được sử
dụng
Tất cả chi phí sản xuất
được ghi chép và kiểm
Quản lý chi phí nhân soát bằng việc sử dụng
công và chi phí sản
hệ thống chi phí theo
xuất chung
công việc để giám sát số
lượng lao động được sử
dụng

Kế toán tinh gọn

Chi phí nguyên vật liệu
được tính trực tiếp cho
chuỗi giá trị vào lúc mua

hàng
Tính chi phí nhân công
và chi phí sản xuất chung
trực tiếp vào tổng chi phí
của chuỗi giá trị,


SỰ KHÁC BIỆT GIỮA KẾ TOÁN TINH
GỌN VÀ KẾ TOÁN TRUYỀN THỐNG
Nội dung

Kế toán truyền thống
Ghi chép chi tiết tồn kho
nguyên vật liệu, sản
Theo dõi hàng tồn kho
phẩm dở dang và thành
phẩm, nhập các hóa đơn
mua vào, phiếu xuất kho
Dựa vào hoàn thành kế
Chế độ khen thưởng
hoạch về thu chi đã được
dự kiến hàng năm
Kế toán chỉ cung cấp
thông tin tài chính chứ
Vai trò của kế toán
không tham gia vào các
hoạt động sản xuất.

Kế toán tinh gọn
Kiểm soát hệ thống sản

xuất “kéo” tốt tại từng
chuỗi giá trị, không để
hàng tồn trong kho lâu.
Được thưởng công bằng
khi cùng nỗ lực tham gia

Là một thành viên của
chuỗi giá trị, đóng vai
trò quan trọng trong quá
trình cải tiến của chuỗi
giá trị,


LỢI ÍCH CỦA MÔ HÌNH KẾ TOÁN TINH GỌN


Ý NGHĨA CỦA MÔ HÌNH
-

Giúp DN tăng doanh thu bởi vì nó cung cấp những thông tin tốt
hơn cho nhà quản lý trong quá trình ra quyết định.

Giúp xác định những ảnh hưởng tài chính đến quá trình cải tiến
tinh gọn.

Giúp DN tiết kiệm tiền và cắt giảm chi phí dựa trên việc quản lý
chi phí theo dòng giá trị


MÔ HÌNH KẾ TOÁN TINH GỌN


Mô hình chuyển đổi bốn bước:
1. Duy trì hệ thống kế toán hiện hành và các phương pháp kiểm soát
hiện tại, nhưng bắt đầu cắt giảm những khoản chi phí rõ ràng và
thấy rõ trong phạm vi quá trình sản xuất ;
2.

3.

4.

Cắt giảm các giao dịch cũng như những khoản chi phí không cần
thiết trong quá trình xem xét báo cáo sản xuất cũng như cố gắng
giảm bớt lượng sản phẩm dở dang;
Gắn kết việc giảm lãng phí với chu kỳ kế toán hiện tại của đơn vị
cũng như chu kỳ bán hàng, sản xuất và phân phối để thực hiện
một cách tổng thể hơn;

Tiến hành chuyển dần các nghiệp vụ phát sinh với những cách
tính chi phí mới theo các bước đã cắt giảm ở trên để có quá trình
sản xuất hoàn thiện.


DÒNG CHẢY GIÁ TRỊ LÀ GÌ ?
-

-

-


Dòng chảy giá trị đại diện cho tất cả các hoạt động và nguồn lực
cần thiết để hoàn thành một sản phẩm hay dịch vụ từ đầu đến cuối.
VD: bộ phận dịch vụ khách hàng, bộ phận mua sắm, bộ phận sản
xuất, kỹ sư, tài chính và kế toán…
Người quản lý dòng chảy giá trị có trách nhiệm bao quát toàn bộ
và hướng đến lợi nhuận chung của dòng giá trị đó.
Vào mỗi tuần, các thành viên trong cùng một nhóm của dòng chảy
giá trị sẽ cùng nhau đo lường giá trị đã thu được, bao gồm cả đánh
giá quá trình hoạt động, năng lực, khía cạnh tài chính của dòng
chảy giá trị.


MỤC TIÊU CỦA DÒNG CHẢY GIÁ TRỊ
•
•

•

Để xác định và giảm hoặc loại bỏ các lãng phí trong
dòng chảy giá trị tại công ty của bạn.

VSM là một công cụ cực kỳ hiệu quả giúp cho cấp quản
lý và công ty tập trung vào các nỗ lực liên tục cải tiến
trong lộ trình đúng đắn, và cải thiện dòng chảy sản
phẩm thông qua quy trình sản xuất bằng cách giảm bớt
các cản trở và các sản phẩm dở dang hay chậm tồn
trong dây chuyền.
Cải thiện dòng chảy sẽ làm tăng lợi ích sản xuất.



NGUYÊN TẮC, ỨNG DỤNG VÀ CÔNG CỤ CỦA
MÔ HÌNH KẾ TOÁN TINH GỌN

Nguyên tắc
A. Việc ghi nhận
và chế độ kế toán
của doanh nghiệp
tinh gọn và đơn
giản

Ứng dụng

Công cụ của mô hình kế toán
tinh gọn
a. Sơ đồ dòng chảy giá trị
(VSM);

1. Tiếp tục giảm lãng phí từ quy
trình ghi nhận các nghiệp vụ kế
b. Mô hình KAIZEN (mô hình
toán phát sinh, báo cáo và các
cải tiến chi phi tinh gọn);
phương pháp kế toán truyền thống
c. Mô hình giải quyết vấn đề
khác.
PDCA (Plan, Do, Check, Act).


Nguyên tắc


B. Quy trình kế
toán giúp chuyển
dổi sang mô hình
tinh gọn

Ứng dụng

1. Kiểm soát về mặt quản lý và
tiếp tục cải tiến

2. Kiểm soát chi phí
3. Giá trị của khách hàng và nhà
cung cấp, quản lý chi phí

Công cụ của mô hình kế toán
tinh gọn
a. Sơ đồ liên kết đo lường hoạt
động (PMLC), liên kết với các
cách đo lường quy trình, dòng
chảy giá trị, được của tổ chức về
chiến lược doanh nghiệp, chi phí
mục tiêu và mứ độ cải tiến tinh
gọn;
b. Xây dựng ban thi hành dòng
chảy giá trị để áp dụng và kiểm
soát các mô hình hiện tại;

c. Sử dụng hợp kết quả cung cấp
và báo cáo về kết quả đạt được
của dòng chảy giá trị trong từng

bộ phận, từng cấp
a. Mô hình chi phí dòng chảy giá
trị (VSC);
b. Báo cáo thu thập dòng giá trị;
a. Mô hình chi phí mục tiêu
(Tarrget costing).


Nguyên tắc

Ứng dụng
1. Báo cáo tài chính

Công cụ của mô hình kế toán
tinh gọn
a. Sử dụng báo cáo tài chính
ngắn gọn;

b. Áp dụng chế độ kế toán dựa
trên cơ sở tiền.
a. Báo cáo chính sử dụng thông
C. Truyền thông về 2. Báo cáo về quá trình thực hiện tin của ban thực hiện dòng chảy
thông tin rõ ràng và đo lường thông tin tài chính và giá trị, phòng ban khác, quy trình
và kịp thời
ghi tài chính
sản xuất, thiết kế sản phẩm, bán
hàng, tiếp thị, quản lý,…;
a. Phân tích khả năng tạo lợi
nhuận và chi phí sử dụng bằng
3. Đưa ra quyết định

việc sử dụng chi phí dòng chảy
giá trị và hộp kết quả.


Nguyên tắc

Ứng dụng

1. Lập kế hoạch và dự toán

D. Lập kế hoạch từ
khía cạnh kế toán
tinh gọn

2. Ảnh hưởng đến việc cải tiến
tinh gọn

Công cụ của mô hình kế toán
tinh gọn
a. Triển khai việc áp dụng mô
hình chính sách của HOSHIN

b .Mô hình SOFP (Bán hàng,
Hoạt động và lập kế toán tài
chính)
a. Phân tích khả năng và chi phí
của dòng chảy giá trị;

b. Sơ đồ dòng chảy giá trị của
các khu vực hiện tại và phát sinh

trong tương lai;
c. Hộp kết quả sẽ thể hiện sự
thay đổi và kết quả đạt được
trong khả năng có được, hoạt
động, tài chính từ việc cải tiến
theo mô hình kế toán tinh gọn


Nguyên tắc

Ứng dụng

3. Lập kế hoạch về vốn

Công cụ của mô hình kế toán
tinh gọn
a. Bảng phân tích ảnh hưởng của
dòng chảy giá trị đến các chi
phí được hoặc không được
vốn hóa sau này.

b. Thường sử dụng phương pháp
tiến cận theo 3P.

D. Lập kế hoạch từ
khía cạnh kế toán
tinh gọn

a.


4. Đầu tư vào con người
b.

Đo lường quá trình thực
hiện tham gia của từng
thành viên trong tổ chức,
mức độ thảo mãn của nhân
viên và đào tạo chéo giữa
các cá nhân với nhau;
Chia sẻ lợi nhuận thu được
cho mọi người


Nguyên tắc

Ứng dụng
1. Kiểm soát nội bộ dựa trên
kiểm soát hoạt động tinh gọn
trong hệ thống kế toán

E. Tăng cường việc
kiểm soát hệ thống
kế toán nội bộ
2. Đánh giá hàng tồn kho

Công cụ của mô hình kế toán
tinh gọn
a. Ma trận cắt giảm nghiệp vụ và
quy trình;


b. Bản đồ quy trình thể hiện cách
kiểm toán và những rủi ro có thể
gặp phải;
a. Sử dụng các phương pháp đơn
giản nhất để đánh giá hàng tồn
kho mà không cần bất kỳ yêu
cầu nào khác trong hệ thống kê
khai thường xuyên và chi phí sản
xuất sản phẩm khi hàng tồn kho
ở mức thấp nhất hoặc có thể
không đủ để sử dụng (vi dụ mô
hình Kaizen, JIT…)


LỢI ÍCH CỦA MÔ HÌNH
KẾ TOÁN TINH GỌN
Giúp cho đơn vị gia tăng doanh thu bởi vì nó cung cấp những
thông tin tốt hơn cho nhà quản lý trong quá trình ra quyết định
 Kế toán tinh gọn còn giúp xác định những ảnh hưởng tài chính đến
quá trình cải tiến tinh gọn.
 Xác định được những hư hỏng lãng phí trong từng khâu, từng bước
của quy trình sản xuất hiện tại ở công ty.
 Giảm được thời gian quản lý cũng như giảm số lượng sản phẩm dở
dang trên dây chuyền, phế liệu.
 Phát triển và nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như độ hữu dụng
chung cho khách hàng.
 Cung cấp một kế hoạch để thực hiên cải tiến quy trình sản xuất
nhằm cắt giảm chi phí.
 Tăng cường sản xuất và truyền thông tin.










HẠN CHẾ KHI ÁP DỤNG MÔ HÌNH
KẾ TOÁN TINH GỌN

Các báo cáo truyền thống theo từng bộ phận sẽ không còn hiện
hữu như hiện nay, mà thay vào đó là việc phân tích giá trị theo
từng nhóm dòng chảy giá trị.
Các chi phí chuẩn sẽ không bao giờ được sử dụng trong hệ thống
VSM. Chúng ta chỉ có thể căn cứ vào các chứng từ chi tiết về
nguyên vật liệu và giá trị hàng tồn kho cuối kỳ của công ty để làm
căn cứ sử dụng đánh giá giá trị chi phí chuyển đổi trên mức giá
vốn hàng bán bình quân cho từng ngày, từ đó xác định số ngày
hàng tồn kho bình quân vào lúc cuối tháng.

Khi chuyển đổi hệ thông bình thường sang mô hình tinh gọn thì có
thể dẫn đến sự phản ứng của đội ngũ nhận viên, vì họ chưa quen
với mô hình này, đồng thời trách nhiệm của họ bây giờ phải gắn
liền với chính bộ phận của mình chứ không còn tách biệt hay
chung chung được nữa. Do vây, có thể một số nhân viên có thể bị
sa thải do quy trình rút gọn hoặc không nắm bắt được công nghệ.


BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC

 Toàn

thể nhân viên trong doanh nghiệp cần được đào tạo
để họ có thể hiểu một cách chắc chắn, chính xác và toàn
bộ về tầm quan trọng và cách áp dụng mô hình kế toán
tinh gọn là như thế nào.

 Tạo

và mở rộng quan hệ với các nhà cung cấp để khẳng
định vai trò của họ và giá trị của họ đối với công ty của
mình.

 Quản

chức.

lý thật chặt chẽ những thay đổi trong phạm vi tổ








KẾT LUẬN

Kế toán tinh gọn được xem là một công cụ cũng như một phương
pháp hoàn thiện mà các nhà quản trị có thể sử dụng để thay đổi

theo yêu cầu tinh gọn trong hệ thống kế toán, cách thức kiểm soát,
đo lường chi phí và chu trình quản lý.

Hơn thế nữa, phương pháp mới này sẽ giúp nhiều cho các nhà lãnh
đạo ra quyết định bằng việc cung cấp các thông tin chính xác hơn,
dễ hiểu hơn và tính tin cậy cao hơn dựa trên việc tiết kiệm các
khoản chi tiêu trong kỳ một cách hiệu quả, đồng thời nó còn cung
cấp cho chính doanh nghiệp đó kiếm thêm các nguồn thu khác
bằng việc xác định các khoản lợi ích tài chính tiềm tàng trong quá
trình tinh gọn này và các chiến lược phát triển để đạt lợi nhuận tối
ưu.

Do vậy, với việc nhận thức những ưu điểm của mô hình này và hạn
chế của phương pháp kế toán chi phí hiện nay thì các công ty có
thể bắt đầu có những bước đi đầu tiên trong quá trình chuyển đổi
hệ thống của đơn vị mình.


KỲ SAU:
Nguyên tắc kế toán tinh gọn:
- Các dòng chảy giá trị
- Kéo và đẩy
- Giá trị khách hàng
- Môi trường của nhân viên
- Quá trình cải tiến liên tục
- Thay đổi hệ thống báo cáo kế toán nội bộ
- Những thách thức khi thực hiện hệ thống kế toán tinh
gọn