TRƯỜNG CĐKT LÝ TỰ TRỌNG TPHCM
KHOA ĐỘNG LỰC LỚP : 13CĐ Ô4

HỌC PHẦN NHẬP

MÔN CÔNG
NGHỆ ÔTÔ

ĐỀ TÀI : THIẾT BỊ VÀ DỤNG CỤ DÙNG TRONG
SỬA CHỮA ÔTÔ

Nhóm SVTH:
- VÕ NGỌC HOÀNG HUY
- NGUYỄN VĂN HOÀNG
GVHD: NGUYỄN NGỌC PHƯƠNG

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 13 tháng 2 năm 2014


TRƯỜNG CĐKT LÝ TỰ TRỌNG TPHCM
KHOA ĐỘNG LỰC LỚP : 13CĐ Ô4

HỌC PHẦN NHẬP MÔN CÔNG NGHỆ ÔTÔ
ĐỀ TÀI : THIẾT BỊ VÀ DỤNG CỤ DÙNG
TRONG SỬA CHỮA ÔTÔ

Nhóm SVTH:
- VÕ NGỌC HOÀNG HUY
- NGUYỄN VĂN HOÀNG
GVHD: NGUYỄN NGỌC PHƯƠNG

2


LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên em xin gửi lời cám ơn đến các thầy cô trường CĐKT Lý Tự Trọng
đăc biệt là các thầy khoa động lực đã dẫn dắt và truyền đạt kiến thức bổ ích cho
nhóm em học kì vừa qua.
Em xin gửi lời cám ơn chân thành đến thầy với những lời khuyên, sự chỉ bảo
hướng

dẫn

tình

của

thầy,

đã

tận
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 13 tháng 2 năm 2014
giúp

em rất nhiều
trong

quá

trình học tập


và

hoàn thành bài báo cáo của mình.
Do thời gian và kiến thức thức tiễn của nhóm em còn nhiều hạn chế nên
không thể tránh được những sai sót. Nhóm em mong được sự đánh giá và nhận xét
của thầy về bài báo cáo này.
Sau cùng em xin kính chúc quí thầy cô trường CĐKT Lý Tự Trọng dồi dào sức
khỏe và hoàn thành tốt công tác của mình.
Nhóm SVTH :
- VÕ NGỌC HOÀNG HUY
- NGUYỄN VĂN HOÀNG

3


MỤC LỤC
LIỆU THAM KHẢO……………………….…………………………………19

4


LỜI GIỚI THIỆU
Xã hội ngày càng phát triển, phương tiện đi lại cũng từ đó trở nên đa dạng và
phong phú hơn. Một trong những phương tiện phổ biến nhất là ôtô.Ôtô là một
phương tiện cơ giới đường bộ dung để chở người, hang hóa hoặc phục vụ , thực hiện
một nhiệm vụ đặc biệt nào đó. Công nghiệp ôtô đã trở thành công nghiệp đa nghành
và phổ biến ở nhiều nước trên thế giới.
Ở Việt Nam, ngành công nghiệp ôtô cũng rất được chú trọng phát triển. Điều
này được khẳng định bằng sự xuất hiện của nhiều hãng ôtô nổi tiếng được lắp ráp ở

Việt Nam như : TOYOTA, HONDA,…sự phát triển đó đòi hỏi các công nhân kỹ sư
phải nắm rõ được kết cấu của các cụm, hệ thống trên các loại xe hiện tại, từ đó khai
thác và sử dụng xe một cách hiệu quả nhất về công dụng, an toàn, kinh tế trong điều
kiện ở Việt Nam.
Đảng và Nhà nước xác định mục tiêu của đổi mới lần này là: Tạo chuyển biến
căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt
hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân. Giáo dục
con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng
sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm
việc hiệu quả.
Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt;
có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm
các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa
và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào tạo; giữ vững định hướng xã hội chủ
nghĩa và bản sắc dân tộc. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình
độ tiên tiến trong khu vực.

5


Là một sinh viên nghành ôtô chúng em sẽ cố gắng học tập và trao dồi kiến
thức, siêng năng học hỏi để sau này trở thành một kỹ sư . Phục vụ cho nền công
nghiệp ô tô nước nhà.
Nhóm SVTH :
- VÕ NGỌC HOÀNG HUY
- NGUYỄN VĂN HOÀNG

6



PHẦN NỘI DUNG
THIẾT BỊ DÙNG TRONG SỮA CHỮA ÔTÔ
1. Các thiết bị thường dùng trong sữa chữa ôtô.
1.1. Thiết bị cầm tay: dùng để tháo và thay thế các bu lông/đai ốc hoặc tháo các chi
tiết.
1.1.1. Đầu khẩu (bộ đầu khẩu).
Dụng cụ này có thể dễ dàng tháo và thay thế bulong/đai ốc bằng cách kết hợp
tay nối và đầu khẩu tùy theo tình huống thao tác.

Kích thước của đầu khẩu: có hai loại lớn và nhỏ. Loại lớn có momen lớn hơn so
với loại nhỏ.
Độ sâu của đầu khẩu: có 2 loại: tiêu chuẩn và sâu hơn
so với tiêu chuẩn 2 hay 3 lần. Loại sâu có thể dùng với đai
ốc mà có bulong nhô cao lên, mà không lắp vừa với đầu
khẩu tiêu chuẩn.
Số cạnh của đầu khẩu: 12 cạnh và 6 cạnh.
Ngoài ra còn có loại đầu khẩu gắn thanh trợ lực.
1.1.2. Tay quay cóc:
Nó thích hợp sử dụng ở những nơi chật hẹp. Tuy nhiên,
do cấu tạo của cơ cấu cóc, nó có thể đạt đục momen rất
lớn.

7


1.1.3. Chòng:
Dùng để xiết thêm một góc nhỏ và các thao tác tương tự, do nó có tác dụng một
momen lớn vào bu lông/ đai ốc.
1.1.4. Cờlê


Được sử dụng ở các vị trí mà bộ đầu khẩu hay chòng không thể sử dụng được để
tháo hay thay thế bulong và đai ốc.
- Phần cán được gắn vào đầu cờ lê với một góc. Điều đó có nghĩa là qua việc lật cờ
lê lên, nó có thể để quay tiếp ở những không gian chật hẹp.
- Để tránh phần đối diện khỏi bị quay, như khi nới lỏng ống nhiên liệu, hãy dùng 2
cờ lê để nới lỏng đai ốc.
- Cờ lê không thể cho momen lớn, nên không được sử dụng để xiết lần cuối cùng.
Chú ý: không được lồng các ống thép vào phần cán của cờlê. Nó có thể làm
momen lực quá lớn vào và làm hư hổng bulong và đai ốc.
1.1.5. Mỏ lết.
Sử dụng với các bulong và đai ốc có kích thước khác nhau hay để giữ
các STT.
Chú ý: quay mỏ lết sao cho hướng di động được đặt theo hướng quay.
Nếu mỏ
có

thể

lết không được vặn theo cách này thì áp lực tác dụng lên đầu vít
làm

hỏng nó.

8


1.1.6. Khẩu bugi.

Dụng cụ này được sử dụng đặc biệt để tháo và thay thế bugi.
1.1.7. Tô vít.

Được dùng để tháo và thay thế các
ốc vít.
Có hình dấu (+) hay dấu (-) tùy theo
hình dạng của cơ cấu.
Phải sử dụng tô vít phù hợp với
rảnh của vít. Cho tô vít thẳng với than vít
và xoay trong khi tác dụng lực.
Chú ý: không được sử dụng kìm có tâm trượt hay dụng cụ khác để tác dụng
momen lớn hơn. Nó có thể làm chờn vít hay hổng đầu của tô vít.
1.1.8. Tay quay nhanh.
Tay nối này có thể sử dụng 2 chiều bằng
trượt vị trí so với đầu khẩu…
- Hình chữ L: để cải thiện momen.
- Hình chữ T: để nâng cao tốc độ.

9

cách


1.1.9. Ba lăng thủy lực/ ba lăng điện.
Dùng dể di chuyển ô tô trong quá trình
sửa chữa, lắp ráp.
1.1.10. Giá tháo lắp động cơ.

Ba lăng thủy lực và giá tháo lắp động cơ thuộc vào loại vận chuyển và nâng đỡ.
Loại thiết bị này giúp nâng hạ xe và tháo các thành phần trên xe xuống một cách tiện
lợi. và sau đó lắp trở lại xe dễ dàng.
1.1.11. Máy ép thủy lực.
Dùng để rèn dập kim loại để chúng có khả năng

chịu lực lớn, chế tạo các chi tiết
máy..v.v….

1.1.12. Máy tháo bulong hoặc đai ốc có sử dụng
khí nén.

10


Máy ép thủy lực và máy tháo bulong co khí nén thuộc vào loại thiết bị gia công
cơ khí. Loại thiết bị này có thể khoan , mài, đục , dũa các loại thiết bị.
1.2. Các loại đồ giá chuyên dùng.
1.2.1. Giá tháo hộp số.
- Dùng để tháo hộp số khi kiểm tra, sửa
chữa dễ dàng.
- Hoạt động thủy lực hoặc cơ.
1.2.2. Giá tháo động cơ.

- Giá có thể gá chặt động cơ và xoay
động cơ 3600. Tay quay 3600.
- Cơ cấu trục vít, bánh vít.
- Kết cấu thép cứng vững, có khay
hứng dầu, có thể đỡ được động cơ cỡ
lớn( 4 máy, 6 máy…)
1.2.3. Tay nối trượt: loại tay quay này được sử dụng để thay thế và háo các bu
lông/đai ốc khi cần momen lớn.
Đầu nối với khẩu có một khớp xoay được, nó
cho phép đều chỉnh góc của tay nối khít với đầu
khẩu.
Tay nối trượt ra, cho phép thay đổi chiều dài

của tay cầm.
11


2. Dụng cụ đo kích thước.
2.1. Thước cặp.

Thước cặp cho phép đo được cả kích thước trong và ngoài của chi tiết với sai số
0,025mm. thước cặp thường được dùng để đo các kích thước thô hoặc kích thước
không đòi hỏi độ chính xác cao. Kết quả đo bằng tổng giá trị đặt trên thang chính của
thước.
Vạch 0 của thang trượt và giá trị dọc trên thang trượt tại vạch trùng với một
vạch nào đó trên thang chính.
2.2. Panme.
Panme có 3 loại:
+ Panme đo kích
thước ngoài.
+ Panme đo kích thước trong
+ Panme đo độ sâu
Panme có độ chính xác sai lệch đến 0,1 mm. trong sữa chữa ôtô, panme được dùng để đo
kiểm tra đường kính của các cổ trục hoặc các kích thước lớn được yêu cầu gia công
chính xác của các chi tiết hoặc để đo kiểm tra chi tiết của các dưỡng.
2.3. Đồng hồ so.
Được dùng làm đồng hồ đo lỗ như đo đường
kính xilanh.
12


2.4. Thước lá.


Thước lá có nhiều lá với độ dày khác nhau được dùng
để đo khe hở giữa hai bộ phận hoặc hai chi tiết. khi đo chỉ
cần thử từng lá, độ lớn của khe hở sẽ là bề dày của lá dày nhất có thể
đưa qua khe hở.

2.5. Dưỡng đo lỗ.
Dưỡng đo có loại kích thước cố định, có loại kích thước điều
chỉnh được theo kích thước đo. Kích thước của dưởng đo
được kiểm tra bằng panme.

13


YÊU CẦU VÀ AN TOÀN TRONG SỮA CHỮA.
Việc đảm bảo an toàn lao động là một trong những yêu cầu đặt ra trước tiên đối
với người sữa chữa nên người thợ phải hiểu được các nguy cơ gây mất an toàn và
chấp hành nghiêm các qui định an toàn trong xưởng.

1. Các nguyên nhân gây mất an toàn:
Các nguyên nhân gây mất an toàn có thể do một thói quen không đúng của
người sữa chữa như:
- Hút thuốc lá trong quá trình làm việc đặc biệt là tiếp xúc với xăng dầu và các
chất gây cháy nổ hoặc cẩu thả và không chấp hành các qui định khi tiếp xúc
với các chất cháy nổ.
- Để vật chướng ngại chắn các lối thoát hiểm khi có hỏa hoạn xảy ra.
- Để dầu mỡ vấy bẩn lên nhà xưởng , gây trượt chân ngã, gây tai nạn khi đi
lại, làm việc trong xưởng.
- Không mang đủ trang phục bảo hộ lao đông như giày , quần áo, mũ, kính và
không chấp hành qui định khi làm việc với các máy quay như máy mài, máy
khoan, quạt gió…vvvv

- Để khí độc xả ra xưởng, không xả vào hệ thống thoát khí.
Sự hỏng hóc hoặc sử dụng thiết bị không đúng khoảng cách cũng rất dễ gây tai
nạn nguy hiểm, vi dụ:
- Các máy móc có bộ phận chuyễn động như quạt nền xưỡng, dây cu roa máy
-

nén khí, trục truyền của các băng thử không được che chắn an toàn.
Các dây dẫn bị hỏng lớp cách điện
Cất giữ và sử dụng bình nén khí không đúng qui định
Các thiết bị không nối đất an toàn hoặc để hoạt đông mà không chú ý.
Các giá nâng xe không an toàn.
Các dụng cụ sữa chữa dính dầu mỡ, bụi bẩn.

2. Các qui định chung đối với thợ sữa chữa để đảm bảo an toàn trong
sữa chữa:
- Không hút thuốc , bật lữa châm thuốc gần xăng dầu hoặc các chất dễ cháy
nỗ khác.
14


-

Phải đảm bảo nhà xưởng sạch sẽ và thông gió tốt.
Xăng dầu và các chất dễ cháy phải được đảm bảo theo qui định an toàn
Biết rõ nơi đặt bình cứu hỏa và biết cách sử dụng chúng.
Làm việc một cách yên tĩnh và luôn chú ý đến việc đang làm.
Sử dụng các thiết bị dụng cụ và các thiết bị cầm tay đúng cách.
Không nối them tay đòn cho các dụng cụ khi xiết các bulong, đai ốc.
Không dùng cờ lê hệ inch vặn các đai ốc hệ mét và ngược lại.
Khi dùng mỏ lết phải chú ý chiều tác dụng lực.

Không nên dể tô vít, dao cắt hoặc vật nhọn trong túi quần áo, túi áo vì

chúng có thể bị thương trong quá trình làm việc.
- Mang trang phục bảo hộ lao động và quấn tóc gọn gang trong quá trình làm
-

việc.
Dụng cụ cầm tay và tay nếu dính dầu mỡ phải lau sạch.
Không để dầu mỡ chảy ra nền nhà xưởng.
Kê kích xe và chèn cẩn thận khi làm việc dưới gầm xe.
Sử dụng đúng dụng cụ cho mỗi loại công việc.
Đọc kĩ hướng dẫn trước khi dùng cho các loại thiết bị có sử dụng khí nén…

3. Các nguyên tắc cơ bản khi sử dụng dụng cụ và thiết bị đo:
-

Tìm hiểu chức năng và cách sử dụng đúng.

Hãy tìm hiểu chức năng và cách sử dụng đúng của từng dụng cụ và thiết bị đo. Nếu
sử dụng cho mục đích khác với thiết kế, dụng cụ hay thiết bị có thể bị hư hỏng hay
chất lượng công việc có thể bị ảnh hưởng.
- Tìm hiểu cách sư dụng đúng các thiết bị
Mỗi một dụng cụ và thiết bị đều có quy trình thao tác định trước. Chắc chắn phải áp
dụng đúng dụng cụ cho từng công việc, tác dụng đúng lực cho từng dụng cụ và sử
dụng tư thế làm việc thích hợp.
- Lựa chọn chính xác
Có nhiều dụng cụ để tháo bu lông tùy theo kích thước, vị trí và các tiêu chí khác. Hãy
luôn chọn dụng cụ vừa khít với hình dáng và vị trí mà ở đó công việc được tiến hành.
- Hãy cố gắng giữ ngăn nắp
Dụng cụ và các thiết bị đo phải được đặt ở những vị trí sao cho chúng ta có thể dễ

dàng với tới khi cần, cũng như được đặt đúng vị trí ban đầu của chúng sau khi sử
dụng.
15


- Quản lý và bảo quản dụng cụ nghiêm ngặt
Dụng cụ phải được làm sạch, bảo quản ngay sau khi sử dụng và bôi dầu (nếu cần
thiết). Mọi công việc sửa chữa cần thết phải thực hiện ngay, sao cho dụng cụ luôn ở
trong tình trạng hoàn hảo.

16


PHẦN KẾT THÚC
KẾT LUẬN:
-

Trong đề tài này nhóm em đã giới thiệu khái quát một số thiết bị cơ bản dùng
trong sửa chữa ôtô như: cờ lê, tua vít...Một số dụng cụ đo với độ chính xác
cao như: panme, đồng hồ so…và các thiết bị chuyên dùng trong nghành công

-

nghệ kỹ thuật ôtô.
Nhóm chúng em đã nêu ra cấu tạo, cách sử dụng và tác dụng của các dụng cụ,

-

thiết bị dùng trong sửa chữa ôtô.
Nhóm chúng em cũng đã nêu ra các nguyên nhân gây mất an toàn lao động,

những quy định chung và những nguyên tắc cơ bản trong việc sử dụng dụng

-

cụ, thiết bị sửa chữa, kiểm tra ôtô.
Việc sử dụng dụng cụ thiết bị đúng cách sẽ giúp cho hiệu quả công việc cao
hơn và bảo quản các thiết bị cũng không kém phần quan trọng.

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

TS. Hoàng Đình Long, giáo trình Kỹ Thuật Sữa Chữa Ôtô, Nhà xuất bản Giáo

2.
3.
4.

Dục, 2005.
TS. Trương Mạnh Hùng, Cấu Tạo Ôtô, Nhà xuất bản Giáo Dục, 2006.
Website: />Website: />
18