ΠΗ!∀ΝΓ ΠΗℑΠ ΛΥ#Ν ΤΡΟΝΓ ΤΙ⊇Υ ΤΗ∃ Σ %Ν ΠΗ&Μ ΝΝΓ ΛℜΜ
Πετερ Χαλκινσ, ΧΡ⊃Α
Τρ!∀νγ #∃ι η%χ Λαϖαλ, Χαναδα
ΤΜ Τ∋Τ
Συψ τηο〈ι ρ&νγ #ανγ ξ∋ψ ρα τρν θυψ µ το◊ν χ(υ δο ηαι νγυψν νην. Τη) νη∗τ, χ〈χ
τιυ χηυ+ν #〈νη γι〈 πη〈τ τρι,ν # β− θυα χ〈χ χηι πη ϖ. µι τρ!∀νγ. Τη) ηαι, τη/ τρ!∀νγ ϖ◊
χ〈χ δ/χη ϖ0 χηο χ〈χ σ∋ν πη+µ ννγ λµ κ1τ η2π χη!α πη〈τ τρι,ν. Β〈ο χ〈ο ν◊ψ τρ!3χ η1τ σ4
πην λο∃ι ννγ λµ κ1τ η2π τη◊νη 28 λο∃ι µ ηνη ϖ◊ ξ〈χ #/νη ξεµ χ〈χ λο∃ι µ ηνη ν◊ο #!2χ
νγηιν χ)υ τηεο νη5νγ νγυψν τ6χ ν◊ο. Β∋ν λι7τ κ χηι τι1τ χη8 ρα ρ9νγ χ〈χ η◊νγ ρ◊ο ξανη,
τρ:νγ ρ&νγ, σ∋ν ξυ∗τ ν∗µ ϖ◊ νη;α χψ, σ<ν β6ν, κη〈µ πη〈 χυ=χ σ>νγ ηοανγ δ, δυ λ/χη σινη
τη〈ι, λ◊µ #?π χ∋νη θυαν #.υ κηνγ #!2χ θυαν τµ #νγ µ)χ τρονγ νγηιν χ)υ κηοα η%χ.
Μ≅χ δ, χ〈χ πην τχη κινη τ1 ξ η=ι χΑα χ〈χ η7 τη>νγ ννγ λµ κ1τ η2π # #!2χ χη νηι.υ
ηΒν τρονγ ϖ∫νγ 7 ν<µ θυα, τυψ νηιν, χη8 χ⌠ 1/6 χ〈χ β◊ι β〈ο κηοα η%χ κινη τ1 ξ η=ι #. χΧπ
#1ν τιυ τη0 σ∋ν πη+µ. Πη(ν τι1π τηεο, β〈ο χ〈ο ν◊ψ σ4 τρνη β◊ψ τ&νγ πη(ν πη!Βνγ πη〈π λυΧν
τ∆νγ η2π #, #〈νη γι〈 χ〈χ νγηιν χ)υ τρ!3χ #ψ ϖ◊ χ〈χ δ; 〈ν τ!Βνγ λαι χηο τη/ τρ!∀νγ ννγ
λµ σ∋ν. Πη!Βνγ πη〈π πην τχη νη! ϖΧψ #∋µ β∋ο κηνγ µ=τ νην τ> θυαν τρ%νγ ν◊ο β/ β−
θυα, #:νγ τη∀ι τηχ #+ψ σ; τραο #∆ι ϖ◊ σο σ〈νη χ〈χ κ1τ θυ∋ νγηιν χ)υ γι5α χ〈χ #/α #ι,µ κη〈χ
νηαυ. Βν χ∃νη #⌠, β〈ο χ〈ο ν◊ψ χΕνγ τρνη β◊ψ χ〈χ πη!Βνγ πη〈π νγηιν χ)υ τη/ τρ!∀νγ τρονγ
χ〈χ κνη τιυ τη0 σ∋ν πη+µ (χ〈χ σΒ #:, χ〈χ #ι,µ ηι7υ θυ∋, χ〈χ πην τχη χΒ χ∗υ−θυ〈 τρνη
τη;χ ηι7ν−ηο∃τ #=νγ, χ〈χ σΒ #: ΣΩΟΤ) ϖ◊ η◊νη ϖι νγ!∀ι τιυ δνγ (νη⌠µ τΧπ τρυνγ, γι〈 τρ/
πη0 τηυ=χ #〈νη γι〈 νγΦυ νηιν, πην τχη χη∗τ λ!2νγ) νη5νγ πη(ν η(υ νη! κηνγ χ⌠ #!2χ #.
χΧπ #1ν τρονγ χ〈χ νγηιν χ)υ κηοα η%χ. ς ϖΧψ, #, χηο τιυ τη0 σ∋ν πη+µ τηεο θυαν #ι,µ ξ
η=ι ηι7υ θυ∋ ϖ◊ πη〈τ τρι,ν ννγ λµ κ1τ η2π β.ν ϖ5νγ τρονγ τ!Βνγ λαι πη∋ι δ;α τρν ϖι7χ 〈π
δ0νγ #(ψ #Α ηΒν χ〈χ πη!Βνγ πη〈π λυΧν τρονγ κηοα η%χ ξ η=ι.
Τ& κηο〈: Ννγ λµ κ!τ η∀π, τιυ τη# σ∃ν πη%µ, πη&∋νγ πη〈π λυ(ν, τιυ τη# σ∃ν πη%µ
τηεο θυαν )ι∗µ ξ η+ι, β,ν ϖ−νγ.
Γι(ι τηι)υ χηυνγ
Συψ τηο〈ι ρ.νγ / χ〈χ ν&0χ )ανγ πη〈τ τρι∗ν−χηο δ / Νεπαλ, ςι1τ Ναµ ηαψ Βραζιλ− λ◊ κ!τ
θυ∃ χ2α σ3 µ4τ χν β5νγ τρονγ ϖ◊ γι−α χ〈χ λ6νη ϖ3χ κινη τ!, χηνη τρ7, ϖ8ν η⌠α, ξ η+ι, χνγ
νγη1 ϖ◊ µι τρ&9νγ χ2α η1 τη:νγ τιυ τη# σ∃ν πη%µ ννγ λµ. Σ3 µ4τ χν β5νγ ν◊ψ νγ◊ψ χ◊νγ
λ◊µ γι∃µ )+ χηε πη2 χ2α ρ.νγ, µ4τ β,ν ϖ−νγ )4τ, γι∃µ χη4τ λ&∀νγ ν&0χ ϖ◊ κηνγ κη, γι∃µ
τηυ νη(π ϖ◊ τη(µ χη ∃νη η&/νγ )!ν ν,ν τ∃νγ ϖ8ν ηο〈 ξ η+ι χ2α χ〈χ χ+νγ );νγ σ:νγ / γ<ν
ηο=χ τρονγ ρ.νγ. Νη−νγ χ+νγ );νγ ν◊ψ τη&9νγ βαο γ;µ νη−νγ νη⌠µ δν τ+χ τηι∗υ σ: σ:νγ
τρονγ νη−νγ )ι,υ κι1ν β4τ λ∀ι ϖ, κινη τ!, ϖ ϖ(ψ, ϖ∫νγ λυ%ν θυ%ν χ2α συψ τηο〈ι ρ.νγ ϖ◊ )⌠ι
νγηο χ⌠ τη∗ δ> δ◊νγ ξ∃ψ ρα τρονγ χ〈χ χ+νγ );νγ ν◊ψ.
1
Μ +τ νγυψν νην κη〈χ ϖ, µ4τ χν β5νγ ϖ◊ κηνγ β,ν ϖ−νγ ννγ λµ κ!τ η∀π λ◊ τηι!υ
νηυ χ<υ τη7 τρ&9νγ, τη(µ χη ηο◊ν το◊ν ϖ?νγ µ=τ τη7 τρ&9νγ1, κηνγ χη≅ τη7 τρ&9νγ χηο χ〈χ σ∃ν
πη%µ γΑ (γΑ ξΒ, ϖΧ χψ, χ2ι ϖ◊ γΑ τρ<ν) µ◊ )=χ βι1τ τη7 τρ&9νγ χηο χ〈χ σ∃ν πη%µ πηι γΑ (τρ〈ι
χψ, ηοα, χψ τηυ:χ, ν4µ, νη3α χψ ϖ◊ ν&0χ σιρ τρ〈ι χψ) ηο=χ δ7χη ϖ# πηι λµ νγηι1π (σ8ν
β?ν, χ∃νη θυαν τηιν νηιν, δυ λ7χη σινη τη〈ι, β )?π χ〈χ βον, χη:νγ ξ⌠ι µ∫ν, β∃ο ϖ1 νγυ;ν
ν&0χ)− ∆ψ λ◊ νη−νγ σ∃ν πη%µ χ2α νηι,υ η1 τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π. Τηνγ τη&9νγ, νγ&9ι
δν κηνγ βι!τ ηΕ χ⌠ τη∗ β〈ν γ ϖ◊ β〈ν χηο αι. ∆ο )⌠, πη〈τ τρι∗ν β,ν ϖ−νγ )∫ι ηΧι πη∃ι χ⌠
νη−νγ νγηιν χΦυ λιν νγ◊νη γι−α χ〈χ κΓ σ& ννγ λµ ϖ◊ χ〈χ χηυψν για τη7 τρ&9νγ )∗ τµ ρα
χ〈χ δ7χη ϖ# ϖ◊ σ∃ν πη%µ πηι γΑ χ⌠ τη∗ τιυ τη# )&∀χ, χν β5νγ χυνγ ϖ◊ χ<υ τη7 τρ&9νγ χ2α χ〈χ
δ7χη ϖ# ϖ◊ σ∃ν πη%µ πηι γΑ / χ〈χ χ4π )+ νγ◊ψ χ◊νγ για τ8νγ θυα τη9ι γιαν. Γι〈 τρ7 ηι1ν τΗι χ2α
ϖι1χ κηαι τη〈χ λιν τ#χ χ〈χ σ∃ν πη%µ ν◊ψ ηο=χ χ〈χ πη&∋νγ τηΦχ χανη τ〈χ κη〈χ νηαυ τρν )4τ
ρ.νγ χαο η∋ν γι〈 τρ7 ηι1ν τΗι χ2α ϖι1χ χη=τ πη〈 χηνγ νγ◊ψ ηµ ναψ.
∆ο τνη χ4π β〈χη χ2α χ〈χ ϖ4ν ), τρν, β〈ο χ〈ο ν◊ψ η&0νγ τ0ι 5 µ#χ τιυ:
α) ςΙ λν βΦχ τρανη βαο θυ〈τ χ2α η1 τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π νη& µ+τ ):ι τ&∀νγ χ2α πη〈τ
τρι∗ν β,ν ϖ−νγ,
β) ∆, ξυ4τ πη&∋νγ πη〈π λυ(ν τϑνγ η∀π χηο χ〈χ κι!ν νγη7 πη〈τ τρι∗ν τρονγ µ ηνη,
χ) Χη≅ ρα χ〈χ νηυ χ<υ κι!ν τηΦχ τ&∋νγ λαι τηνγ θυα λοΗι ηνη χ2α η1 τη:νγ ϖ◊ κΓ τηυ(τ
πη&∋νγ πη〈π λυ(ν,
δ) Μ ινη ηοΗ β5νγ 3 τρ&9νγ η∀π νγηιν χΦυ )∗ τµ ρα χ〈χ χηνη σ〈χη, χ〈χ τη∗ χη! ϖ◊ χ〈χ
νην τ: ∃νη η&/νγ )!ν χ〈χ η1 τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π χ⌠ τη∗ 〈π δ#νγ ηι1υ θυ∃ νη4τ
τρονγ χ〈χ δ3 〈ν ϖ◊ χ〈χ χηνη σ〈χη, ϖ◊
ε) ∆&α ρα κηυνγ νγηιν χΦυ ηι1ν τΗι κηνγ χη≅ η−υ χη ):ι ϖ0ι χ〈χ χ〈ν β+ νγηιν χΦυ ρινγ
λΒ, νη−νγ νγ&9ι 〈π δ#νγ µ ηνη ννγ λµ κ!τ η∀π τ. νηι,υ χηυψν νγ◊νη κη〈χ νηαυ,
µ◊ χ∫ν η−υ χη χηο ϖι1χ τραο )ϑι χ〈χ κ!τ θυ∃ νγηιν χΦυ γι−α χ〈χ νη⌠µ χ〈ν β+ νγηιν
χΦυ.
Ννγ λµ κ∗τ η+π λ◊ γ?
Χ〈χ µ ηνη )ι
Χ⌠ νηι,υ )7νη νγη6α κη〈χ νηαυ ϖ, ννγ λµ κ!τ η∀π, νη&νγ )7νη νγη6α ρ⌡ ρ◊νγ νη4τ λ◊
σ3 )α δΗνγ ϖ, χ∃νη θυαν τηιν νηιν )αν ξεν νηαυ νη& χ〈χη σ?π ξ!π χ〈χ λ〈 χ2α χψ τη δυ
Τη〈ι Βνη ∆&∋νγ (Ηνη 1).
1
ς, µ=τ κΓ τηυ(τ, νη−νγ )ι,υ κι1ν ν◊ψ β?τ νγυ;ν τ. τηυ(τ νγ− τη7 τρ&9νγ κηνγ ηο◊ν η∃ο χ2α χ〈χ νη◊ κινη τ! .
2
ΜΙ ΤΡ!,ΝΓ
ΧηΧνγ ξ⌠ι µ∫ν
Β ΒΑπ χ〈χ βον
Β∆ο ϖ) ΒΕυ νγυ?ν
Χψ Βα µΦχ Βχη
ΧℜΨ ΤΡ.ΝΓ
Χ∆νη ΒΓπ
τΗ νηιν
ΧηΑν γι⌠
ςνγ Β)µ
ϖεν σνγ
Λ◊µ η◊νγ ρ◊ο
Τρν ν57νγ ρ=ψ
Νγο◊ι ρυ>νγ
Τρ?νγ χψ τηεο β3νγ
Χψ β≅ ηοανγ
Πακαρενγαν
∆υ λΙχη σινη τη〈ι
∆ νγο1ι
Η2 ηο◊ τη∆ο, δ57νγ ξϑ
Ηοα, θυ∆ χ〈χ λο1ι
Χψ χ⌠ νηΗα, ν8µ
Κη〈µ πη〈 σΗ σΧνγ
ηοανγ δ
ΡΚΝΓ
0α δ1νγ σινη η2χ
Χψ λυ ν3µ
Χανη τ〈χ τρονγ ρ4νγ
ς56ν 57µ/χψ λ8ψ γ9
ΤΗ:Χ ς#Τ Ταυνγψα
ΧℑΧ ΛΟ;Ι
∆Υ Λ−ΧΗ
Σ3ν βΑν
0α δ1νγ σινη η2χ
ΧΗ/Ν ΝΥΙ
Η) τηΧνγ
χη3ν νυι
Β?νγ χ≅
0α δ1νγ σινη η2χ
0.ΝΓ Χ<
Ν!υ νην τ. τρν τρ3χ τη8νγ ξυ:νγ, χ〈χ χ〈νη ρ.νγ ηι1ν ρα νη& τρυνγ τµ χ2α χηι!χ λ〈 6
χ〈νη. ς0ι τρυνγ τµ λ◊ ρ.νγ κ!τ η∀π ϖ0ι χ〈χ τη◊νη πη<ν κη〈χ γ;µ µι τρ&9νγ, χ〈χ λοΗι χψ
τρ;νγ, χ〈χ λο◊ι τη3χ ϖ(τ, );νγ χΧ, χη8ν νυι, ϖ◊ δυ λ7χη τΗο νν σ〈υ δΗνγ )∋ν γι∃ν νη4τ χ2α
ννγ λµ κ!τ η∀π, χ〈χ δΗνγ κ!τ η∀π )ι χ2α ννγ λµ κ!τ η∀π. ς δ#, ρ.νγ κ!τ η∀π ϖ0ι µι
τρ!∀νγ τΗο νν µ ηνη χη:νγ ξ⌠ι µ∫ν, ρ&νγ κ!τ η∀π ϖ0ι χψ ννγ νγηι7π τΗο νν µ
ηνη η◊νγ ρ◊ο ξανη, ρ&νγ κ!τ η∀π ϖ0ι τη;χ ϖΧτ τΗο ρα µ ηνη χανη τ〈χ τρονγ ρ.νγ, ρ&νγ κ!τ
η∀π ϖ0ι #:νγ χ− τΗο ρα µ ηνη )α δΗνγ σινη ϖ(τ, ρ&νγ κ!τ η∀π ϖ0ι χη<ν νυι τΗο νν µ ηνη
σ8ν β?ν )+νγ ϖ(τ ηοανγ δ, ϖ◊ ρ&νγ κ!τ η∀π ϖ0ι δυ λ/χη τη◊νη µ ηνη δυ λ7χη σινη τη〈ι.
Μ ηνη τϑ χη(π βα ϖ◊ χ4π χαο
ΤΗι νη−νγ πη<ν χη;νγ λν νηαυ χ2α µΑι χ〈νη λ〈 ηνη τη◊νη νν χ〈χ η1 τη:νγ ννγ λµ
κ!τ η∀π πηΦχ τΗπ η∋ν. ς δ#, ρ&νγ κ!τ η∀π ϖ0ι µι τρ!∀νγ ϖ◊ χψ ννγ νγηι7π ηνη τη◊νη νν
3
µ ηνη ϖνγ )1µ ϖεν σνγ; ρ&νγ κ!τ η∀π ϖ0ι χψ ννγ νγηι7π ϖ◊ τη∋µ τη;χ ϖΧτ ηνη τη◊νη
νν µ ηνη ϖ&9ν νη◊, ρ4τ νϑι τι!νγ ϖ0ι µ ηνη ϖ&9ν νη◊ πεκαρανγαν νηι,υ τ<νγ χ2α νγ&9ι
Ιν)νξια. Ρ.νγ κ!τ η∀π ϖ0ι χη<ν νυι ϖ◊ #:νγ χ− ηνη τη◊νη νν η1 τη:νγ λµ σχ, ρ.νγ κ!τ
η∀π ϖ0ι χη<ν νυι ϖ◊ δυ λ/χη ηνη τη◊νη νν µ ηνη κη〈µ πη〈 χυ+χ σ:νγ ηοανγ δ, ρ.νγ κ!τ
η∀π ϖ0ι δυ λ/χη ϖ◊ µι τρ!∀νγ τΗο νν χ∃νη )Κπ. Ννγ λµ κ!τ η∀π µ πηΧνγ τ3 νηιν τρονγ
σ3 )α δΗνγ τυψ1τ ϖ9ι χ2α µνη.
Τ<µ θυαν τρΕνγ χ2α ννγ λµ κ!τ η∀π τρονγ νη−νγ νγηιν χΦυ γ<ν )ψ
Τρονγ σ: 28 µ ηνη ννγ λµ κ!τ η∀π )&∀χ µινη ηοΗ / Ηνη 1, νη−νγ µ ηνη ν◊ο
)&∀χ νγηιν χΦυ νηι,υ τρονγ χ〈χ νγηιν χΦυ ννγ λµ κ!τ η∀π τρονγ θυ〈 κηΦ? Μ ερχερ ϖ◊
Μ ιλλερ (1998, Β∃νγ 1) χη≅ ρα ρ5νγ τρονγ γιαι )οΗν ν8µ 1982−1996 χ〈χ β◊ι β〈ο κινη τ! ξ η+ι
)&∀χ )&∀χ )8νγ τρν τ9 Κηοα η%χ Ννγ λµ χη≅ χ⌠ 2% νγηιν χΦυ µ ηνη χη:νγ ξ⌠ι µ∫ν,
9% νγηιν χΦυ µ ηνη χψ )α µ#χ )χη, 6% νγηιν χΦυ µ ηνη χανη τ〈χ ν&∋νγ ρψ, 12%
µ ηνη χψ τρ;νγ / );νγ ρυ+νγ ηο=χ τρν β9 βαο, 9% νγηιν χΦυ µ ηνη χανη τ〈χ τηεο
β8νγ, 7% νγηιν χΦυ µ ηνη ϖ&9ν νη◊, 5% νγηιν χΦυ µ ηνη τρ;νγ χψ λυ ν8µ ηΑν η∀π,
6% νγηιν χΦυ µ ηνη τρ;νγ χψ λ4ψ χ2ι, 5% νγηιν χΦυ µ ηνη ταυνγψα, 3% νγηιν χΦυ
σ∃ν πη%µ πηι γΑ (ΝΤΦΠ) ϖ◊ 10% νγηιν χΦυ η1 τη:νγ λµ σχ.
Χηνγ τι ) χ(π νη(τ χ〈χ β◊ι β〈ο )8νγ τρν τ9 Κηοα η%χ Ννγ λµ ϖ◊ τ. τ4τ χ∃ χ〈χ β〈ο
κηοα ηΕχ κη〈χ 2 τρονγ λ6νη ϖ3χ ννγ λµ κ!τ η∀π τ. ν8µ 1997−2004 (2 χ+τ χυ:ι τρονγ Β∃νγ 1).
Χ⌠ 3 ξυ η&0νγ νϑι β(τ. Ξυ η&0νγ τηΦ νη4τ νγ◊ψ χ◊νγ θυαν τµ η∋ν )!ν χη:νγ ξ⌠ι µ∫ν, λ?νγ
)Ενγ χ〈χ βον, )αι χη?ν γι⌠ ϖ◊ χ〈χ ϖνγ )1µ ϖεν σνγ νη& νη−νγ λ∀ι χη χη2 ψ!υ χ2α χ〈χ η1
τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π. Ξυ η&0νγ τηΦ 2, χψ τρ;νγ τρν β9 βαο ϖ◊ δ&0ι χ〈νη );νγ, ϖ◊ ϖ&9ν
νη◊ τρ/ νν τ θυαν τρΕνγ, τρονγ κηι χανη τ〈χ τρονγ ρ.νγ ϖ0ι χ〈χ λοΗι δ&∀χ τη∃ο, χ〈χ λοΗι χψ
δ&∋νγ ξ≅, χ〈χ λοΗι ηοα, ϖ◊ χψ 8ν θυ∃ λΗι )&∀χ θυαν τµ νηι,υ η∋ν. Ξυ η&0νγ τηΦ 3, κη〈µ
πη〈 χυ+χ σ:νγ ηοανγ δ ϖ◊ σ8ν β?ν ) )&∀χ χη νηι,υ η∋ν νη&νγ ϖΛν χ∫ν ηΗν χη!.
Τ4τ νηιν, τηνγ θυα χ〈χ τ. κηο〈 ϖ◊ χ〈χ τ. );νγ νγη6α )∗ σο σ〈νη χ〈χ β◊ι β〈ο κηοα ηΕχ
λ◊ ρ4τ κη⌠ κη8ν, νη&νγ δΗνγ σο σ〈νη ν◊ψ χΜνγ θυαν τρΕνγ ϖ◊ νν )&∀χ δυψ τρ. Τρονγ χ〈χ χ+τ /
Β∃νγ 1, χηνγ τα ) τη4ψ ρ5νγ νη−νγ &υ τιν χηνη χηο χ〈χ νγηιν χΦυ τη7 τρ&9νγ ννγ λµ
κ!τ η∀π τ&∋νγ λαι: η◊νγ ρ◊ο ξανη, χανη τ〈χ τρονγ ρ.νγ, σ∃ν ξυ4τ ν4µ ϖ◊ νη3α χψ, σ8ν β?ν,
θυαν σ〈τ σ3 σ:νγ ηοανγ δ , δυ λ7χη σινη τη〈ι ϖ◊ λ◊µ )Κπ χ∃νη θυαν τ )&∀χ θυαν τµ τη(µ χη
κηνγ )&∀χ θυαν τµ. Νη5νγ λΓνη ϖ;χ ν◊ψ #∫ι η−ι πη∋ι #!2χ νγηιν χ)υ η7 τη>νγ ηΒν νη!
µ=τ πη!Βνγ τι7ν #, τ<νγ θυψ µ ϖ◊ σ; #α δ∃νγ χΑα χ〈χ η7 τη>νγ τη/ τρ!∀νγ ννγ λµ κ1τ η2π
β.ν ϖ5νγ.
2
∆&∀χ ξΝ λ β5νγ )ι1ν τΝ τηνγ θυα ϖι1χ σΝ δ#νγ χ∋ σ/ δ− λι1υ χηυνγ χ2α ΧΑΒ, Εχονλιτ, Αγελινε, Φρανχισ,
Σοχιολογιχαλ Αβστραχτσ, ϖ◊ Σοχιαλ Σχιενχε Αβστραχτσ τρονγ γιαι )οΗν 1997−2004.
4
Η) τηΧνγ ΝΛΚΗ
Η1 τη:νγ
Η1 τη:νγ ΝΛΚΗ,
ΝΛΚΗ,
1997−
1982−1996
2004
Τ4τ χ∃ χ〈χ β◊ι
β〈ο,
1997−2004
Ρ4νγ ϖ◊ µι τρ56νγ
Χη>νγ ξ⌠ι µ∫ν
Ηνη η!Ινγ χΑα χ〈χ βον
Β∋ο ϖ7 #(υ νγυ:ν
Χψ #α µ0χ #χη
Ρ4νγ, µι τρ56νγ ϖ◊ χψ ννγ νγηι)π
Χη6ν γι⌠
ςνγ #7µ ϖεν σνγ
Ρ4νγ ϖ◊ χψ ννγ νγηι)π
Λ◊µ η◊νγ ρ◊ο
Ν!Βνγ ρΦψ
Χανη τ〈χ τρονγ ρ&νγ
Τρ:νγ χψ τηεο β<νγ
Χψ β− ηοανγ
Ρ4νγ, χψ ννγ νγηι)π ϖ◊ τη∆µ τηΗχ ϖΛτ
Πεκαρανγαν ϖ◊ ϖ!∀ν νη◊
Ρ4νγ ϖ◊ τη∆µ τηΗχ ϖΛτ
ϑα δ∃νγ σινη η%χ
Χψ λυ ν<µ
Χανη τ〈χ τρονγ ρ&νγ
ς!∀ν !Βµ/ χψ λ∗ψ γΚ
Ταυνγψα
Η% ηο◊ τη∋ο
∆!Βνγ σ8
Ηοα
Θυ∋
Χψ χ⌠ νη;α
Ν∗µ
Ρ4νγ, χη3ν νυι ϖ◊ Β?νγ χ≅
Η7 τη>νγ χη<ν νυι #:νγ χ−
Ρ4νγ ϖ◊ χη3ν νυι
Σ<ν β6ν
Ρ4νγ, χη3ν νυι ϖ◊ δυ λΙχη
Θυαν σ〈τ σ; σ>νγ ηοανγ δ
Ρ4νγ ϖ◊ δυ λΙχη
∆υ λ/χη σινη τη〈ι
Ρ4νγ, δυ λΙχη ϖ◊ µι τρ56νγ
Χ∋νη #?π τ; νηιν
Χ〈χ η) τηΧνγ κη〈χ
Χ〈χ η) τηΧνγ χη5α Β5+χ ξ〈χ ΒΙνη
Τ!νγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο
Τ!νγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο κηοα η#χ ξ η∃ι
Τ∀νγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο κινη τ% τρονγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο κηοα
η#χ ξ η∃ι
Τ!νγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο νγηιν χ&υ ϖ∋ τη( τρ)∗νγ
Τ!νγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο νγηιν χ&υ ϖ∋ ξ η∃ι
Τ!νγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο νγηιν χ&υ ϖ∋ νην χη+νγ η#χ
Τ!νγ σ∀ χ〈χ β◊ι β〈ο νγηιν χ&υ ϖ∋ κηοα η#χ χηνη τρ(
2%
6,4%
4,1%
1,2%
4,7%
8,3%
1,0%
1,1%
2,3%
1,8%
3,5%
1,3%
0,1%
6%
12%
9%
9,4%
0,6%
14,0%
3,5%
0,05%
2,0%
0,3%
7,7%
0,08%
7%
1,8%
1,4%
8,2%
5,0%
0,03%
0,5%
2,0%
0,4%
10,7%
0,3%
1,3%
5,9%
0,5%
0,2%
9%
5%
6%
5%
3%
10%
0,6%
11,1%
11,1%
2,3%
1,2%
16,4%
8,2%
4,6%
0,4%
0,6%
0,7%
0,7%
9%
17%
517
21,9%
ν.α.
ν.α.
534
32,0%
0,01%
ν,α,
ν,α,
10,963
67,2%
53,1%
75,4%
37,4%
ν.α.
10,6%
8,0%
7,1%
17,5%
20,5%
2,3%
1,8%
6,3%
4,1%
6,5%
1,9%
Β∆νγ 1: Σ Η τι∗ν τριΜν τρονγ νγηιν χΝυ χ〈χ µ ηνη ννγ λµ κ∗τ η+π, 1982−2004
6
Ννγ χαο νγυ?ν ΒΕυ ϖ◊ο χΟα χ〈χ η) τηΧνγ τιυ τηΦ σ∆ν πηΠµ ννγ λµ
Χνγ νγη1
Χ〈χ κΓ σ& ννγ λµ κηνγ χη≅ χη7υ τρ〈χη νηι1µ πη:ι η∀π χ〈χ ψ!υ τ: ν+ι τΗι χ2α 28 η1
τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π ν⌠ι τρν µ◊ χ∫ν πη∃ι ξψ δ3νγ χ〈χ γι∃ι πη〈π )∗ χ〈χ ϖ(τ λι1υ σινη ηΕχ
µ0ι, ηο〈 χη4τ β∃ο ϖ1, χ〈χ βι1ν πη〈π ξΝ λ χ∋ ηΕχ ηο=χ χ〈χ µ ηνη χ∋ χ4υ χψ τρ;νγ χ⌠ τη∗
ννγ χαο χ〈χ λ∀ι χη χ2α µι τρ&9νγ ϖ◊ χ〈χ ηοΗτ )+νγ σινη ηΕχ χ2α χ〈χ η1 τη:νγ )⌠ (Ηνη 2).
Τρονγ γιαι )οΗν 1982−1996, χ⌠ 78% τρονγ τϑνγ σ: 517 β◊ι β〈ο )8νγ τρν τ9 Η7 τη>νγ ννγ
λµ νγηιν χΦυ χ〈χ κηα χΗνη σινη ηΕχ ϖ◊ χνγ νγη1 χ2α χ〈χ η1 τη:νγ ηι1ν χ⌠, χη≅ χ⌠ 22%
(113 β◊ι β〈ο) θυαν τµ )!ν χ〈χ τ〈χ )+νγ κινη τ! χ2α χηνγ.
Τ. ν8µ 1996, τΟ λ1 χ〈χ β◊ι β〈ο κινη τ!−ξ η+ι, τηεο νγη6α ρ+νγ, ) τ8νγ λν )〈νγ κ∗
(χυ:ι Β∃νγ 1). Χ〈χ τνη το〈ν χ2α χηνγ τι χηο τη4ψ τρονγ γιαι )οΗν τ. 1982−96, χ⌠ 32% β◊ι
β〈ο (171 τρονγ 534 β◊ι )8νγ τρν τ9 Η7 τη>νγ Ννγ λµ τρονγ 7 ν8µ θυα) λιν θυαν )!ν κηα
χΗνη κινη τ!−ξ η+ι. Νη&νγ χη≅ 129 (24%) τϑνγ σ: χ〈χ β◊ι β〈ο τρονγ 7 ν8µ θυα νγηιν χΦυ
ϖ4ν ), κινη τ!, ϖ◊ τη3χ τ! χη≅ χ⌠ 30 β◊ι β〈ο (5,6%) νη?χ )!ν χ〈χ τ. τη7 τρ&9νγ, µυα ηο=χ
β〈ν τρονγ β◊ι. Τρονγ κηι, χ〈χ β◊ι β〈ο κηοα ηΕχ ν⌠ι χηυνγ χηο τη4ψ µ+τ τΟ λ1 )〈νγ κ∗,
κηο∃νγ 2/3 χ〈χ β◊ι β〈ο κινη τ!−ξ η+ι (χ+τ χυ:ι, Β∃νγ 1) τρονγ σ: )⌠ χ〈χ β◊ι ϖι!τ ϖ, νην
χη2νγ ϖ◊ )=χ βι1τ λ◊ κηοα ηΕχ χηνη τρ7 λΗι γι∃µ.
Τ◊ι σ∃ν
ℑπ δ#νγ χνγ νγη1 ννγ λµ κ!τ η∀π η◊µ χον νγ&9ι πη∃ι )<υ τ& τη9ι γιαν ϖ◊ τ◊ι σ∃ν
χ2α ηΕ χηο θυ∃ν λ ννγ λµ. Βν χΗνη λαο )+νγ, χον νγ&9ι χ∫ν σΝ δ#νγ )4τ )αι, ν&0χ τ&0ι,
ϖ:ν, κΓ ν8νγ θυ∃ν λ ϖ◊ τινη τη<ν ()Ηο )Φχ, νι1µ ϖ, τη&/νγ τηΦχ χ〈ι )Κπ) )∗ δυψ τρ χ〈χ η1
τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π β,ν ϖ−νγ (Ηνη 3). Νη−νγ τ◊ι σ∃ν ν◊ψ τη&9νγ κηνγ ηο◊ν η∃ο τρονγ
χ〈χ ηο◊ν χ∃νη β4τ λ∀ι, ϖ )4τ )αι χ⌠ τη∗ λ◊ λοΗι )4τ νγηο, χ⌠ )+ δ:χ λ0ν ηο=χ β7 πην µ∃νη;
ν&0χ τ&0ι ϖ◊ ϖ:ν β7 τηι!υ τη&9νγ ξυψν. ς τη!, τηυΟ λ∀ι, τν δ#νγ ϖ◊ χ〈χ χη&∋νγ τρνη χ⌠ σ3
τηαµ για−κηυψ!ν ννγ−)◊ο τΗο τρ/ νν χ4π β〈χη )∗ τη3χ ηι1ν χ〈χ κΓ τηυ(τ χανη τ〈χ τ:τ νη4τ µ◊
χ〈χ νη◊ κηοα ηΕχ ϖ◊ χ〈χ κΓ σ& ννγ λµ ), ξυ4τ. Νη−νγ ϖ4ν ), τρν ρ4τ πηϑ βι!ν, τρονγ γιαι
)οΗν 1982−1996 χ⌠ 21% τρονγ τϑνγ σ: 113 β◊ι β〈ο κινη τ!−ξ η+ι )8νγ τρν τ9 Κηοα η%χ ννγ
λµ γ⌠π πη<ν ξψ δ3νγ δ3 〈ν.
8
ΚΘ ΤΗΥ#Τ
Ηο〈 η2χ
ςΛτ Λ
Σινη η2χ
Χ7 γι(ι
Ηνη 2: ΝηΡνγ χ∆ι τι∗ν κΣ τηυΛτ χ⌠ τηΜ σΤ δΦνγ τρονγ χ〈χ η) τηΧνγ σ∆ν
ξυ8τ ννγ λµ κ∗τ η+π
ϑ◊ο τ∃ο, κηυψ1ν ννγ ϖ◊ σ; τηαµ για χΑα νγ!∀ι δν
Τ!3ι τιυ
08τ
Ν5(χ
ςΧν Λαο Β>νγ
Θυ∆ν λ
Τινη τηΕν
ϑ= µ◊υ, #= δ>χ
Κχη τη!3χ, σ> µ∋νη
Ηνη 3: Τ◊ι σ∆ν η> ννγ λµ σΤ δΦνγ χηο σ∆ν ξυ8τ ϖ◊ τιυ τηΦ σ∆ν πηΠµ
Η+ για )νη ϖ◊ χ+νγ );νγ
∆∗ τηι!τ κ! νη−νγ δ3 〈ν τιυ τη# η◊νγ ννγ σ∃ν τ:τ νη4τ, χηνγ τα πη∃ι νγηιν χΦυ η+
για )νη, χ+νγ );νγ, χ〈χ τηυ(ν λ∀ι ϖ◊ κη⌠ κη8ν χ2α ηΕ (Ηνη 4). Τη(µ χη τρονγ χνγ η1 σινη
τη〈ι, χ〈χ η+ ννγ λµ ϖΛν κη〈χ βι1τ ϖ, σ: νην κη%υ, )+ τυϑι ϖ◊ γι0ι τνη χ2α χ〈χ τη◊νη ϖιν
τρονγ η+− νη−νγ νγ&9ι ρα χ〈χ θυψ!τ )7νη δ3α τρν κινη νγηι1µ, τρνη )+ γι〈ο δ#χ, ϖ◊ τνη
τρΗνγ κινη τ! ξ η+ι (δ3α τρν )7α ϖ7 ξ η+ι ηο=χ νη⌠µ δν τ+χ ϖ◊ τηυ νη(π) χ2α ηΕ. Τρονγ ν,ν
κινη τ! τρι τηΦχ το◊ν χ<υ, ϖι1χ τη.α νη(ν κι!ν τηΦχ β∃ν )7α χ2α χ〈χ η+ για )νη νη& µ+τ λοΗι τ◊ι
σ∃ν γι〈 τρ7 ):ι ϖ0ι χ〈χ ν&0χ νγηο )ανγ νγ◊ψ χ◊νγ )&∀χ χοι τρΕνγ τρονγ χ〈χ β◊ι β〈ο κηοα ηΕχ.
Νγηιν χΦυ χ〈χ νην τ: βν τρονγ χ2α η+ για )νη λ◊ τρ〈χη νηι1µ χ2α χ〈χ νη◊ ξ η+ι ννγ λµ.
Χ〈χ ψ!υ τ: ξ η+ι βν νγο◊ι χΜνγ τ〈χ )+νγ )!ν κη∃ ν8νγ χ2α η+ για )νη τρονγ 〈π δ#νγ
ϖ◊ θυ∃ν λ χ〈χ ηνη τηΦχ χανη τ〈χ ννγ λµ πη η∀π. Χ〈χ νη◊ νην χη2νγ ννγ λµ νγηιν
χΦυ χ〈χ θυψ &0χ, χ4υ τρχ ϖ◊ τν νγ&Πνγ χ+νγ );νγ, θυψ,ν σ/ η−υ )4τ ηο=χ θυψ,ν ηοα λ∀ι.
Τρονγ κηι )⌠, χ〈χ νη◊ πην τχη χηνη σ〈χη ννγ λµ )ι συ τµ ηι∗υ σ3 ϑν )7νη χηνη τρ7 χ<ν
τηι!τ ηο=χ χ〈χ χ∋ θυαν χηνη πη2 χ# τη∗ )∗ τ8νγ χ&9νγ πη〈τ τρι∗ν τη7 τρ&9νγ ννγ λµ β,ν
ϖ−νγ. ∆⌠ χηνη λ◊ λ δο τΗι σαο τ χ⌠ χ〈χ νγηιν χΦυ τρονγ κηοα ηΕχ χηνη τρ7 ϖ◊ νην χη2νγ
(Β∃νγ 1) λΗι )ανγ ρυνγ λν η;ι χηυνγ χ∃νη β〈ο.
9
ΧΟΝ ΝΓ!,Ι
Νγο1ι λΗχ
! Χ8υ τρχ, θυψ τΑχ χ>νγ
Β?νγ, τΛπ θυ〈ν
! ΘυψΥν σς ηΡυ ϖ◊ θυψΥν σΤ
δΦνγ Β8τ
! ΤηΜ χη∗ ϖ◊ Ων ΒΙνη χηνη
τρΙ
Ν>ι λΗχ
Η> ννγ λµ
Θυψ µ
Νγ!∀ι θυψ1τ #/νη
Κινη Νγηι7µ
Τυ∆ι
Γι3ι τνη
Τρνη #= η%χ ϖ∗ν
Ηι7ν τρ∃νγ κινη τ1 ξ η=ι
Ηνη 4: 0Ξχ ΒιΜµ ξ η>ι ϖ◊ ηο◊ν χ∆νη χηνη τρΙ−νην η2χ χΟα χ〈χ η> ννγ λµ
Χ〈χ πη57νγ πη〈π πην τχη κινη τ∗−ξ η>ι τρονγ ννγ λµ
Β+ νο
Τ4τ ψ!υ, νη−νγ νγηιν χΦυ τ&∋νγ λαι πη∃ι χη=τ χηΙ ϖ, ν+ι δυνγ ϖ◊ χ⌠ τη∗ σο σ〈νη )&∀χ ϖ0ι
νηαυ. ∆ο ϖ(ψ, νη−νγ πη&∋νγ πη〈π λυ(ν ν◊ο λ◊ πη η∀π νη4τ )∗ )Ητ τ0ι γι〈 τρ7 ϖ, µ=τ κηοα ηΕχ,
τ:ι &υ ϖ, µ=τ ξ η+ι, ϖ◊ νη−νγ θυψ!τ )7νη τηχη η∀π χηο η1 τη:νγ τιυ τη# σ∃ν πη%µ ννγ λµ
(Ηνη 5). ∆3α τρν χ〈χ θυαν )ι∗µ κη〈χ νηαυ χηνγ τα χ⌠ 4 τρ∃ λ9ι ρινγ βι1τ ϖ◊ χηνγ ),υ χ<ν
τηι!τ )∗ )ι )!ν χυ τρ∃ λ9ι ηο◊ν τηι1ν χηο χυ ηΧι χηι!ν λ&∀χ ν◊ψ. Χυ τρ∃ λ9ι τηΦ νη4τ λ◊ χηνγ
τα πη∃ι κηαι τη〈χ τη&9νγ ξυψν ν8νγ λ3χ χ2α νο τρ〈ι )∗ λ!2νγ ηο〈 ϖ◊ µ ηνη ηο〈 ϖ◊ ν8νγ
λ3χ χ2α νο πη∃ι )∗ κ, χηυψ7ν ϖ◊ τ∆νγ η2π. Ηνη 6 τρνη β◊ψ µ+τ δψ σ: λι1υ γ;µ 32 σ: λι1υ
)&∀χ σΝ δ#νγ τη&9νγ ξυψν ϖ◊ χ〈χ πη&∋νγ πη〈π πην τχη τρονγ κινη τ!−ξ η+ι ϖ◊ τιυ τη#.
Χηνγ )ι τ. λ(π τρνη νγΛυ νηιν / νο τρ〈ι )!ν τϑνγ η∀π νγν νγ− / νο πη∃ι ϖ◊ ξυψν θυα
νγν σ〈χη ϖ◊ νη⌠µ τ(π τρυνγ / τρυνγ τµ.
Τρονγ κηι )⌠, ϖ, µ=τ λ τηυψ!τ, τ4τ χ∃ νη−νγ πη&∋νγ πη〈π τρν ),υ χ⌠ νη−νγ χνγ χ#
πην τχη ηι1υ θυ∃, τυψ νηιν, χηνγ τα χ⌠ τη∗ νη(ν τη4ψ τρονγ χ〈χ β◊ι β〈ο )8νγ τρν τ9 Η7
τη>νγ Ννγ λµ τ. ν8µ 1982−96 (Β∃νγ 2) τ κηαι τη〈χ ν8νγ λ3χ γι◊υ χ⌠ χ2α νο τρ〈ι. Θυ∃ τη3χ,
χη≅ χ⌠ 3% τϑνγ σ: β◊ι β〈ο σΝ δ#νγ λ(π τρνη τυψ!ν τνη ηο=χ χ〈χ πη&∋νγ πη〈π τ:ι &υ ηο〈 κη〈χ,
4% µ πηΧνγ κινη τ! λ&∀νγ σινη ηΕχ, 3% πην τχη χ〈χ νην τ: ϖ◊ µ ηνη ηο〈, 3% κινη τ!
λ&∀νγ, ϖ◊ 5% πην τχη χ〈χ τρ7 σ: τρυνγ βνη. ∆α σ: χ〈χ νγηιν χΦυ )7νη λ&∀νγ σΝ δ#νγ πην
τχη χηι πη−λ∀ι νηυ(ν (25% τρονγ τϑνγ σ: 113 β◊ι β〈ο) ηο=χ νγν σ〈χη ϖ◊ χ〈χ σο σ〈νη ννγ η+
ϖ◊ τρανγ τρΗι (16%). Μ =χ δ ) η◊ι λ∫νγ ϖ0ι σ3 τ8νγ λν χ2α χ〈χ πην τχη κινη τ! σΝ δ#νγ χηΦχ
ν8νγ χ2α νο τρ〈ι (21%) τρονγ γιαι )οΗν τ. 1982−1996 νη&νγ χ〈χ χηυψν για ϖΛν )∫ι ηΧι πη∃ι
χ⌠ χ〈χ µ ηνη κινη τ! ϖ◊ χ〈χ πη&∋νγ πη〈π πην τχη τ:τ η∋ν (14%). Χ〈χ νγηιν χΦυ )7νη
λ&∀νγ χΜνγ γ=π πη∃ι ϖ4ν ), τ&∋νγ τ3. Μ =χ δ, 41% τρονγ τϑνγ σ: 113 β◊ι β〈ο σΝ δ#νγ χ〈χ
πη&∋νγ πη〈π )7νη τνη, µ+τ νΝα τρονγ σ: )⌠ (21%) δ3α τρν χ〈χ τϑνγ θυαν τ◊ι λι1υ, 4% χ〈χ
τρ&9νγ η∀π νγηιν χΦυ, χ∫ν λΗι 12 χ〈χ β◊ι β〈ο 〈π δ#νγ χ〈χ πη&∋νγ πη〈π πην τχη µ τ∃ κη〈χ.
11
Κηνγ χ⌠ γ νγΗχ νηιν, κηι χ〈χ χηυψν για χη≅ ρα τρονγ τ&∋νγ λαι χ<ν πη∃ι χ⌠ χ〈χ νγηιν χΦυ
)7νη τνη ϖ, χ〈χ κη⌠ κη8ν τρονγ Φνγ δ#νγ (19%), χ〈χ θυψ,ν σΝ δ#νγ )4τ (6%), ϖ◊ νγηιν χΦυ
χ⌠ σ3 τηαµ για (4%).
Ηαι χ+τ χυ:ι χνγ χ2α Β∃νγ 2, µιυ τ∃ χ〈χ πη&∋νγ πη〈π νγηιν χΦυ )&∀χ σΝ δ#νγ
τρονγ 7 ϖ.α ν8µ θυα. Χ〈χ πη&∋νγ πη〈π τ:ι &υ ηο〈, η;ι θυψ ϖ◊ µ πηΧνγ )=χ βι1τ δ&9νγ νη&
τ8νγ λν. ς, µ=τ )7νη τνη, χ〈χ πη&∋νγ πη〈π τρν χη2 ψ!υ τηαψ τη! πη&∋νγ πη〈π πην τχη χηι
πη−λ∀ι νηυ(ν, γι〈 τρ7 ηι1ν τΗι ρ∫νγ ϖ◊ πην τχη νγν σ〈χη; ϖ, µ=τ )7νη λ&∀νγ, χηνγ τηαψ τη!
πη&∋νγ πη〈π τϑνγ θυαν τ◊ι λι1υ. Τυψ νηιν, χ⌠ ρ4τ τ χ〈χ πη&∋νγ πη〈π νγηιν χΦυ τη7 τρ&9νγ
µ0ι νν χ<ν τηι!τ ), πη∃ι χ(π )!ν ϖ4ν ), πη〈τ τρι∗ν τη7 τρ&9νγ ννγ λµ β,ν ϖ−νγ. Χηνγ τα
σΙ µιυ τ∃ µ+τ σ: κηα χΗνη χ2α ϖ4ν ), )⌠ τρονγ χ〈χ πη<ν τι!π τηεο χ2α β◊ι β〈ο ν◊ψ.
12
ΧΟΝ ΝΓ!,Ι
ΚΘ ΤΗΥ#Τ
Τι∗π χΛν η) τηΧνγ
Νγο1ι λΗχ
Ν>ι λΗχ
! Χ8υ τρχ, θυψ τΑχ χ>νγ Β?νγ,
Η> ννγ λµ
Θυψ µ
Νγ!∀ι θυψ1τ #/νη
Κινη Νγηι7µ
Τυ∆ι
Γι3ι τνη
Τρνη #= η%χ ϖ∗ν
Ηι7ν τρ∃νγ κινη τ1 ξ η=ι
τΛπ θυ〈ν
! ΘυψΥν σς ηΡυ ϖ◊ θυψΥν σΤ
δΦνγ Β8τ
! ΤηΜ χη∗ ϖ◊ Ων ΒΙνη χηνη τρΙ
! Η+π τ〈χ, κινη δοανη τηεο
νη⌠µ
! Κηνγ χ⌠ η) τηΧνγ τν δΦνγ
08τ
ϑ= µ◊υ, #= δ>χ
Κχη τη!3χ, σ> µ∋νη
ςΛτ λ
Ν5(χ
ςΧν
Λαο Β>νγ
Σινη η2χ
Χ7 γι(ι
Τιυ δΦνγ
Τηυ νηΛπ
Χνγ β9νγ
Τι∗τ κι)µ
ϑ◊ο τ∃ο, κηυψ1ν ννγ ϖ◊ τηαµ για χΑα νγ!∀ι δν
Τ!3ι τιυ
Ηο〈 η2χ
Θυ∆ν λ
Τινη τηΕν
ϑ⌠ι νγηο
Μ&χ ,∃
Ρ+ι ρο
ΤηΙ τρ56νγ ΒΕυ ϖ◊ο
Λαο Β>νγ νγο◊ι
ννγ νγηι)π
ΝηΡνγ κη⌠ κη3ν τρς νγ1ι χΕν χη8π νηΛν ϖ◊ τηχη Ννγ
Σ7 Β? 28 η>
τηΧνγ ννγ
λµ κ∗τ η+π
ΧΒ χη1 τηανη το〈ν
ϑ〈νη γι〈 κηι κηνγ χ⌠ τη/ τρ!∀νγ
ΤηΙ τρ56νγ ΒΕυ ρα
Χ2ι
Γ−
Ηνη 5: Η) τηΧνγ ννγ λµ κ∗τ η+π ηο◊ν χηϑνη
ΣΠΦΓ
Νγ56ι
∆ν τη◊νη τη7
Νγ&9ι β〈ν λΒ
Νγ&9ι β〈ν βυν
Νγ&9ι χη! βι!ν
Νγ&9ι τηυ µυα
Νγ&9ι νυι ονγ
χ⌠ νηυ χΕυ
Νγ&9ι µυα χηνη )〈νγ
Χνγ τψ δυ λ7χη
Χνγ τψ )α θυ:χ για
Χηνη πη2
Τϑ χηΦχ πηι χηνη πη2
∆ν ννγ την
13
∗Η∀π τ〈χ, κινη δοανη τηεο νη⌠µ
∗Τν δ#νγ
Ν℘Ο ΤΡℑΙ
ΤΧι 5υ ηο〈
ΛΧπ τρνη νγΦυ νηιν
ΛΧπ τρνη τυψ1ν τνη
Λυ τη1 νγΦυ νηιν
Χψ θυψ1τ #/νη/Βαψεσιαν
Μ πη≅νγ
Κινη τ1 λ!2νγ σινη η%χ/ η7 τη>νγ τηνγ τιν #/α λ (ΓΙΣ)
Γι∆ι τηχη τηΧνγ κ
Πην τχη χ〈χ ψ1υ τ>
Η:ι θυψ/κινη τ1 λ!2νγ
Πην τχη #= νη∃ψ χ∋µ
Τρ/ σ> τρυνγ βνη
Πην τχη τη>νγ κ β9νγ β∋νγ
ϑι.υ τρα #/νη λ!2νγ
Πην τχη ΒΙνη λ5+νγ
Πην σ; χηνη λ7χη γι5α ννγ η= ϖ◊ τρανγ τρ∃ι
Πην τχη ηι7υ θυ∋ τη/ τρ!∀νγ (∃/κµ, ∃/κγ)
Πην τηχη χηι πη−λ2ι νηυΧν/ΝΠς (Γι〈 τρ/ τη;χ τ∃ι τηυ(ν)
Πην τχη χ∗υ τρχ−η◊νη ϖι−ηι7υ θυ∋
Νγν σ〈χη/ λ2ι νηυΧνι τη/ τρ!∀νγ
0Υ ξυ8τ ΒΙνη τνη
Πην τχη χη∗τ λ!2νγ τ∆νγ θυαν
ς∫νγ #∀ι χΑα η7 τη>νγ σ∋ν πη+µ
Ηι7υ )νγ Ηεδονιχσ, πην τχη τηεο #ι.υ κι7ν
Πην τχη 4Πσ (Σ∋ν πη+µ, #/α #ι,µ, θυ∋νγ χ〈ο ϖ◊ γι〈 χ∋)
Θυ∋νγ χ〈ο/#ι.υ τρα νγ!∀ι τιυ δνγ
Πη−νγ ϖ∗ν (τρ;χ τι1π, β9νγ #ι7ν τηο∃ι)
Θυαν σ〈τ σ; τηαµ για
Πη−νγ ϖ∗ν νη⌠µ
Μ τ∆ βΨνγ ηνη ϖΖ
Πην τχη β9νγ λ!3ι
Πην τχη ΣΩΟΤ (µ∃νη, ψ1υ, χΒ η=ι, νγυψ χΒ)
Κνη τιυ τη0 σ∋ν πη+µ
Πην µ)χ ηο≅χ βι,υ #:
Πην τχη ΒΙνη τνη
ϑι.υ τρα #/νη τνη
Νγηιν χ)υ τηεο τ&νγ τρ!∀νγ η2π χ0 τη,
Μ τ∋ λ/χη σΜ
Τ∆νγ θυαν τ◊ι λι7υ
Ν℘Ο ΠΗ%Ι
Ηνη 6: Πη57νγ πη〈π νγηιν χΝυ νο τρ〈ι−νο πη∆ι τρονγ τιυ τηΦ ννγ λµ
15
Ν℘Ο ΤΡℑΙ
ΤΧι 5υ ηο〈
ΛΧπ τρνη νγΦυ νηιν
ΛΧπ τρνη τυψ1ν τνη
Λυ τη1 νγΦυ νηιν
Χψ θυψ1τ #/νη/Βαψεσιαν
Μ πη≅νγ
Κινη τ1 λ!2νγ σινη η%χ/ΓΙΣ
Μ ηνη ηο〈
Γι∆ι τηχη τηΧνγ κ
Πην τχη χ〈χ ψ1υ τ>
Η:ι θυψ/κινη τ1 λ!2νγ
Πην τχη #= νη∃ψ χ∋µ
Τρ/ σ> τρυνγ βνη
Πην τχη τη>νγ κ β9νγ β∋νγ
ϑι.υ τρα #/νη λ!2νγ
Πην τχη ΒΙνη λ5+νγ
Πην τηχη χηι πη−λ2ι νηυΧν/ΝΠς
(Γι〈 τρ/ τη;χ τ∃ι τηυ(ν)
Πην τχη ηι7υ θυ∋ τη/ τρ!∀νγ (∃/κµ, ∃/κγ)
Πην τχη χ∗υ τρχ−η◊νη ϖι−ηι7υ θυ∋
Πην σ; χηνη λ7χη γι5α ννγ η= ϖ◊ τρανγ τρ∃
Νγν σ〈χη/ λ2ι νηυΧι τη/ τρ!∀νγ
0Υ ξυ8τ ΒΙνη τνη
Πην τχη χη∗τ λ!2νγ τ∆νγ θυαν
ς∫νγ #∀ι χΑα η7 τη>νγ σ∋ν πη+µ
Ηι7υ )νγ Ηεδονιχσ, πην τχη τηεο #ι.υ κι7ν
Πην τχη 4Πσ
(Σ∋ν πη+µ, #/α #ι,µ, θυ∋νγ χ〈ο ϖ◊ γι〈 χ∋)
Θυ∋νγ χ〈ο/#ι.υ τρα νγ!∀ι τιυ δνγ
Πη−νγ ϖ∗ν (τρ;χ τι1π, β9νγ #ι7ν τηο∃ι)
Θυαν σ〈τ σ; τηαµ για
Πη−νγ ϖ∗ν νη⌠µ
Μ τ∆ βΨνγ ηνη ϖΖ
Πην τχη β9νγ λ!3ι
Πην τχη ΣΩΟΤ (µ∃νη, ψ1υ, χΒ η=ι, νγυψ χΒ)
Κνη τιυ τη0 σ∋ν πη+µ
Πην µ)χ ηο≅χ βι,υ #:
Πην τχη ΒΙνη τνη
ϑι.υ τρα #/νη τνη
Νγηιν χ)υ τηεο τ&νγ τρ!∀νγ η2π χ0 τη,
Τ∆νγ θυαν τ◊ι λι7υ
Ν℘Ο ΠΗ.Ι
Η1 τη:νγ ννγ Η1 τη:νγ ννγ
Τ◊ι λι1υ,1997−
λµ
λµ
κ!τ η∀π, 1982−
κ!τ η∀π,
2004
1996
1997−2004
5,8%
1,3%
3%
4%
3%
3%
5%
25%
1,7%
0,6%
6,4%
2,3%
15,7%
6,4%
1,2%
5,2%
2,9%
0,6%
0,6%
11,6%
17,4%
0,3%
0,1%
0,0%
1,7%
0,8%
5,2%
5,1%
0,5%
1,8%
0,2%
0,1%
0,0%
4,5%
1,1%
4,1%
0,8%
0,1%
16%
1,2%
1,2%
1,2%
1,1%
0,6%
0,6%
0,03%
0,15%
0,6%
16%
0,6%
1,7%
0,24%
0,1%
0,4%
0,1%
0,6%
0,0%
4%
21%
4,1%
9,3%
5,8%
0,6%
9,7%
2,7%
5,3%
0,2%
Β∃νγ 2: Σ3 τι!ν τρι∗ν χ2α χ〈χ πη&∋νγ πη〈π πην τχη ϖ◊ τηυ τη(π σ: λι1υ γιαι )οΗν 1982−2004
16
Τρι τηΦχ
Χυ τρ∃ λ9ι τηΦ ηαι χηο χυ ηΧι χ2α χηνγ τα λ◊ σ3 τη(ν τρΕνγ. Τρ&0χ η!τ, χ〈χ νγηιν
χΦυ πη∃ι λυν λυν )=τ τρονγ 3 γιαι )οΗν: µ τ∃ χη)νγ τη;χ, ηο◊ν τηι1ν χηυ+ν τ6χ ϖ◊ θυψ τ?χ
)νγ δ0νγ. Ν!υ χηνγ τα κηνγ χη?χ χη?ν ϖ, τνη τρΗνγ ηι1ν τΗι χ2α µ+τ η1 τη:νγ, χηνγ τα σΙ
κηνγ βι!τ ηο◊ν τηι1ν ν⌠ νη& τη! ν◊ο; ν!υ χηνγ κηνγ βι!τ ηο◊ν τηι1ν ν⌠ νη& τη! ν◊ο, χηνγ
τα κηνγ τη∗ ), ξυ4τ χ〈χ χη&∋νγ τρνη, δ3 〈ν ηο=χ χ〈χ χηνη σ〈χη τ:τ η∋ν. Ν!υ χηνγ τα κηνγ
χ⌠ τ4τ χ∃ χ〈χ τηνγ τιν τρονγ ταψ, χηνγ τα κηνγ νν )&α ρα χ〈χ ), ξυ4τ ϖ, χηνη σ〈χη.
Πη&∋νγ πη〈π ταµ γι〈χ
Χυ τρ∃ λ9ι τηΦ βα λ◊ κηνγ µ+τ πη&∋νγ πη〈π πην τχη ρινγ λΒ ν◊ο χ⌠ τη∗ )εµ λΗι χ〈χ
κ!τ θυ∃ χηνη ξ〈χ. ς τη!, ):ι ϖ0ι β4τ κΘ νγηιν χΦυ )7νη τρ&0χ ν◊ο, χηνγ τα πη∃ι χ: γ?νγ κ!τ
η∀π τ νη4τ 3 πη&∋νγ πη〈π τι!π χ(ν τ. 32 πη&∋νγ πη〈π λι1τ κ τρονγ Ηνη 6 )∗ )ο ταµ γι〈χ 3
τνη ξ〈χ τη3χ. Ν!υ χηνγ τα χ⌠ )&∀χ χ〈χ χυ τρ∃ λ9ι τ&∋νγ τηχη χηο χ〈χ χυ ηΧι γι:νγ νηαυ
τηνγ θυα 3 πη&∋νγ πη〈π ηο=χ νηι,υ η∋ν, χ〈χ κ!τ θυ∃ νγηιν χΦυ χ2α χηνγ τα σΙ χ⌠ )+ τιν
χ(ψ χαο η∋ν. ς δ#, χηνγ τα χ⌠ τη∗ κ!τ η∀π α) τη∋ο λυΧν νη⌠µ τΧπ τρυνγ ϖ0ι νγ&9ι δν ϖ,
θυαν )ι∗µ χ2α ηΕ ):ι ϖ0ι χ〈χ κη⌠ κη8ν χηνη τρονγ ϖι1χ 〈π δ#νγ ϖ0ι β) πην τχη κινη τ1
λ!2νγ ):ι ϖ0ι χ〈χ νην τ: µανγ τνη θυψ!τ )7νη νη4τ ):ι ϖ0ι ϖι1χ κηνγ 〈π δ#νγ, χ) χ〈χ
τρ&9νγ η∀π νγηιν χΦυ νη−νγ νγ&9ι 〈π δ#νγ ϖ◊ νη−νγ νγ&9ι κηνγ 〈π δ#νγ, ϖ◊ δ) κι∗µ )7νη
τ χ〈χ γι〈 τρ7 τρυνγ βνη κη〈χ βι1τ χ⌠ νγη6α χ2α χ〈χ νην τ: γι:νγ νηαυ. Ν!υ 4 πη&∋νγ πη〈π
ν◊ψ ),υ χ⌠ κ!τ θυ∃ γι:νγ νηαυ, χηνγ τα χ⌠ τη∗ τι!ν τ0ι ), ξυ4τ χ〈χ γι∃ι πη〈π τη3χ τ! )∗ πη〈 βΧ
ρ◊ο χ∃ν γιπ χηο ϖι1χ Φνγ δ#νγ σ∃ν ξυ4τ ννγ λµ ϖ◊ χ〈χ ηοΗτ )+νγ τιυ τη# σ∃ν πη%µ τ:τ η∋ν.
Χηια σΒ κ!τ θυ∃
Χυ τρ∃ λ9ι τηΦ τ& λ◊ τρονγ µΕι ηο◊ν χ∃νη κηνγ µ+τ χηυψν για ννγ λµ ρινγ λΒ ν◊ο
χ⌠ τη∗ 〈π δ#νγ τ4τ χ∃ χ〈χ πη&∋νγ πη〈π νγηιν χΦυ τρν. ςι1χ χηια σΒ χ〈χ κ!τ θυ∃ νγηιν χΦυ
χ2α κηυνγ πη&∋νγ πη〈π λυ(ν χηυνγ χηο χ〈χ νγηιν χΦυ ηι1ν τΗι ϖ◊ τ&∋νγ λαι )ανγ τρ/ λν χ4π
β〈χη )∗ ννγ χαο χ〈χ λ∀ι χη κινη τ!, ξ η+ι ϖ◊ µι τρ&9νγ χ2α ϖι1χ πη〈τ τρι∗ν τη7 τρ&9νγ ννγ
λµ. Τηεο Μ ερχερ ϖ◊ Μ ιλλερ (1998), χ〈χ χηυψν για ) τι!ν η◊νη χ〈χ νγηιν χΦυ σο σ〈νη γι−α
χ〈χ ϖνγ (4%), τρονγ )⌠ δ3α τρν χ〈χ β+ σ: λι1υ ηο◊ν χη≅νη (3%) ϖ◊ τι!π χ(ν χ〈χ η1 τη:νγ
τρονγ τ&∋νγ λαι.
3
Ν⌠ ηο◊ν το◊ν πη η∀π ϖ0ι τηυ(τ νγ− ν◊ψ, ν⌠ β?τ νγυ;ν τ. )ι,υ τρα )ι,υ κι1ν τ3 νηιν χ2α χ〈χ χ〈νη ρ.νγ. Ν⌠
χΜνγ νν )&∀χ 〈π δ#νγ τρονγ νγηιν χΦυ κινη τ!−ξ η+ι χ2α ννγ λµ κ!τ η∀π.
17
ΧΟ Ν ΝΓ!, Ι
ΚΘ ΤΗΥ#Τ
Νγο1ι λΗχ
θυ〈ν
ςΛτ λ
Τιυ δΦνγ
Χνγ β9νγ
Τι∗ τ κι)µ
ϑ⌠ι νγηο
ϑ◊ο τ∃ο, κηυψ1ν ννγ ϖ◊ τηαµ για χΑα νγ!∀ι δν
Τ!3ι τιυ
08τ
Ν5(χ
ϑ= µ◊υ, #= δ>χ
Κχη τη!3χ, σ> µ∋νη
ςΧν
Λαο Β>νγ
ΜΙ ΤΡ!,ΝΓ
Πακαρενγαν
∆α δΗνγ σινη ηΕχ
Χψ λυ ν8µ
Χανη τ〈χ τρονγ ρ.νγ
ς&9ν &∋µ/χψ λ4ψ γΑ
Ταυνγψα
ΤΗ:Χ ς#Τ ΧℑΧ ΛΟ;Ι
ΗΕ ηο◊ τη∃ο, δ&∋νγ ξ≅
Ηοα, θυ∃ χ〈χ λοΗι
Χψ χ⌠ νη3α, ν4µ
Θυ∆ν λ
Τηυ νηΛπ
Μ&χ ,∃
Ρ+ι ρο
ΤηΙ τρ56νγ ΒΕυ ϖ◊ο
Τινη τηΕν
Λαο Β>νγ νγο◊ι
ννγ νγηι) π
ΝηΡνγ κη⌠ κη3ν τρς νγ1ι χΕν χη8π νηΛν ϖ◊ τηχη Ννγ
Χη:νγ ξ⌠ι µ∫ν
Β )?π χ〈χ βον
Β∃ο ϖ1 )<υ νγυ;ν
Χψ )α µ#χ )χη
Χ∃νη )Κπ
τ3 νηιν
Η◊νγ ρ◊ο
Ν&∋νγ ρΛψ
Χψ νγο◊ι ρυ+νγ
Τρ;νγ χψ τηεο β8νγ
Χψ βΧ ηοανγ
Σινη η2χ
Χ7 γι(ι
Θυψ µ
Νγ!∀ι θυψ1τ #/νη
Κινη Νγηι7µ
Τυ∆ι
Γι3ι τνη
Τρνη #= η%χ ϖ∗ν
Ηι7ν τρ∃νγ κινη τ1 ξ η=ι
! ΘυψΥν σς ηΡυ ϖ◊ θυψΥν σΤ δΦνγ Β8τ
! ΤηΜ χη∗ ϖ◊ Ων ΒΙνη χηνη τρΙ
! Η+π τ〈χ, κινη δοανη τηεο νη⌠µ
! Κηνγ χ⌠ η) τηΧνγ τν δΦνγ
Χη?ν γι⌠
ςνγ )1µ
ϖεν σνγ
Ηο〈 η2χ
Η> ννγ λµ
! Χ8υ τρχ, θυψ τΑχ χ>νγ Β?νγ, τΛπ
ΧℜΨ ΤΡΡΝΓ
ΧℑΧ ΛΟΣΙ
Τι∗ π χΛν η) τηΧνγ
Ν>ι λΗχ
ΧΒ χη1 τηανη το〈ν
ϑ〈νη γι〈 κηι κηνγ χ⌠ τη/ τρ!∀νγ
∆Υ Λ−ΧΗ
∆υ λ7χη σινη τη〈ι
∆ νγοΗι
ΤηΙ τρ56νγ ΒΕυ ρα
Χ+ι
Γ−
ΣΠΦΓ
Θυαν σ〈τ σ3 σ:νγ
ηοανγ δ
ΡΚΝΓ
Σ8ν β?ν
∆α δΗνγ σινη ηΕχ
Η) τηΧνγ
ΧΗ/Ν
χη3ν νυι
Β?νγ χ≅
ΝΥΙ
Νγ56ι
∆ν τη◊νη τη7
Νγ&9ι β〈ν λΒ
Νγ&9ι β〈ν βυν
Νγ&9ι χη! βι!ν
Νγ&9ι τηυ µυα
Νγ&9ι νυι ονγ
χ⌠ νηυ χΕυ
Νγ&9ι µυα χηνη )〈νγ
Χνγ τψ δυ λ7χη
Χνγ τψ )α θυ:χ για
Χηνη πη2
Τϑ χηΦχ πηι χηνη πη2
∆ν ννγ την
0α δ1νγ σινη η2χ
Μ τ∋ λ/χη σΜ
Τ∆νγ θυαν τ◊ι λι7υ
Ν℘Ο ΠΗ%Ι
ΤΧι 5υ ηο〈
ΛΧπ τρνη νγΦυ νηιν
ΛΧπ τρνη τυψ1ν τνη
Λυ τη1 νγΦυ νηιν
Χψ θυψ1τ #/νη/Βαψεσιαν
Μ πη≅νγ
Κινη τ1 λ!2νγ σινη
η%χ/ΓΙΣ
Γι∆ι τηχη τηΧνγ κ
Πην τχη χ〈χ ψ1υ τ>
Η:ι θυψ/κινη τ1 λ!2νγ
Πην τχη #= νηΧψ χ∋µ
Τρ/ σ> τρυνγ βνη
Πην τχη τη>νγ κ β9νγ
β∋νγ
ϑι.υ τρα #/νη λ!2νγ
Πην τχη ΒΙνη λ5+νγ
Πην σ; χηνη λ7χη γι5α
ννγ η= ϖ◊ τρανγ τρ∃ι
Πην τχη ηι7υ θυ∋ τη/
τρ!∀νγ (∃/κµ, ∃/κγ)
Πην τηχη χηι πη−λ2ι
νηυΧν/ΝΠς (Γι〈 τρ/ τη;χ
τ∃ι τηυ(ν)
Πην τχη χ∗υ τρχ−η◊νη
ϖι−ηι7υ θυ∋
Νγν σ〈χη/ λ2ι νηυΧνι
τη/ τρ!∀νγ
0Υ ξυ8τ ΒΙνη τνη
Πην τχη χη∗τ λ!2νγ
τ∆νγ θυαν
ς∫νγ #∀ι χΑα η7 τη>νγ
σ∋ν πη+µ
Ηι7υ )νγ Ηεδονιχσ,
πην τχη τηεο #ι.υ κι7ν
Πην τχη 4Πσ (Σ∋ν
πη+µ, #/α #ι,µ, θυ∋νγ
χ〈ο ϖ◊ γι〈 χ∋)
Θυ∋νγ χ〈ο/#ι.υ τρα
νγ!∀ι τιυ δνγ
Πη−νγ ϖ∗ν (τρ;χ τι1π,
β9νγ #ι7ν τηο∃ι)
Θυαν σ〈τ σ; τηαµ για
Πη−νγ ϖ∗ν νη⌠µ
Μ τ∆ βΨνγ ηνη ϖΖ
Πην τχη β9νγ λ!3ι
Πην τχη ΣΩΟΤ (µ∃νη,
ψ1υ, χΒ η=ι, νγυψ χΒ)
Κνη τιυ τη0 σ∋ν πη+µ
Πην µ)χ ηο≅χ βι,υ #:
Πην τχη ΒΙνη τνη
ϑι.υ τρα #/νη τνη
Νγηιν χ)υ τηεο τ&νγ
τρ!∀νγ η2π χ0 τη,
Ν℘Ο ΤΡℑΙ
0.ΝΓ Χ<
18
Πη57νγ πη〈π λυΛν τΩνγ η+π χηο τιυ τηΦ σ∆ν πηΠµ ννγ λµ
∆3α τρν νη−νγ ϖ4ν ), ) νυ / τρν, γι9 )ψ χηνγ τα )ανγ / ϖ7 τρ )&α ρα ), ξυ4τ
πη&∋νγ πη〈π λυ(ν τϑνγ η∀π χηο χ〈χ νγηιν χΦυ τ&∋νγ λαι ϖ, τιυ τη# σ∃ν πη%µ ννγ λµ.
ΤηοΗτ νην τη τη4ψ Ηνη 7 χ⌠ ϖΒ πηΦχ τΗπ νη&νγ τη3χ ρα ν⌠ )∋ν γι∃ν λ◊ τϑνγ η∀π 6 ηνη τρ&0χ.
Ν⌠ τρνη β◊ψ τρν µ+τ τρανγ γι4ψ πη&∋νγ πη〈π µιυ τ∃ ηο◊ν χη≅νη νγηιν χΦυ θυ〈 κη): χ〈χ
πη&∋νγ πη〈π νγηιν χΦυ ννγ λµ, χ〈χ χ∃ι τι!ν κΓ τηυ(τ, χ〈χ )<υ ϖ◊ο τ◊ι νγυψν, χ〈χ )=χ
)ι∗µ χ+νγ );νγ ϖ◊ η+ για )νη. ΧΜνγ τηεο χ〈χη τ&∋νγ τ3 νη& ϖ(ψ, ν⌠ χ⌠ τη∗ )&∀χ σΝ δ#νγ )∗
λ(π ϖ◊ κ!τ ν:ι χ〈χ νγηιν χΦυ τ!Βνγ λαι ηο=χ χ〈χ δ3 〈ν πη〈τ τρι∗ν τρονγ λ6νη ϖ3χ ννγ λµ ϖ0ι
χ〈χ χ∋ θυαν τ◊ι τρ∀, χ〈χ νη◊ ηοΗχη )7νη χηνη πη2, η+ ννγ λµ, ϖ◊ χ〈χ χ〈ν β+ νγηιν χΦυ /
χ〈χ θυ:χ για κη〈χ νηαυ ηο=χ / χ〈χ η1 σινη τη〈ι κη〈χ νηαυ. ς0ι τ&/νγ )⌠, ν⌠ τρ/ τη◊νη µ+τ
β∃νγ λι1τ κ β5νγ ηνη ∃νη, λ9ι νη?χ νη/ ρ⌡ ρ◊νγ ϖ, νη−νγ γ χηνγ τα βαο γ;µ ϖ◊ λοΗι βΧ
τρονγ µ+τ δ3 〈ν νη4τ )7νη ϖ◊ τΗι σαο.
ΣΝ δ#νγ Ηνη 7 χηο λ(π δ3 〈ν γ;µ 8 β&0χ σαυ:
1. Λ3α χηΕν τ. Ηνη 1 ϖ◊ γηι λΗι τρν Ηνη 7 νη−νγ δ7χη ϖ# ϖ◊ σ∃ν πη%µ ννγ λµ τι,µ
ν8νγ νη4τ / ηι1ν τΗι ϖ◊ τ!Βνγ λαι χηο τη7 τρ&9νγ. ∆ι κηι, χηνγ τα θυν µ4τ ρ5νγ χ〈χ σ∃ν
πη%µ (ϖ δ#: ν4µ ηο=χ χ〈χ σ∃ν πη%µ ξανη) ηαψ χ〈χ δ7χη ϖ# (ϖ δ#: δυ λ7χη σινη τη〈ι ηο=χ
β )?π χ〈χ βον) ϖ?νγ µ=τ τρν τη7 τρ&9νγ τη3χ τ! χ⌠ τη∗ τρ/ τη◊νη µ+τ πη<ν χ2α πη〈τ τρι∗ν
τη7 τρ&9νγ ννγ λµ τ:ι &υ.
2. Ξεµ ξτ τ. Ηνη 2 ϖ◊ γηι λΗι τρν Ηνη 7 νη−νγ χνγ νγη1 ηο〈 χη4τ, σινη ηΕχ, χ∋ ηΕχ ϖ◊
ϖ(τ λ ηΦα ηΚν νη4τ σο σ〈νη τνη τηι!τ τη3χ χ2α χηνγ τρονγ ϖι1χ τΗο ρα νη−νγ σ∃ν πη%µ ϖ◊
δ7χη ϖ# χ⌠ τη∗ )&α ρα τη7 τρ&9νγ.
3. Ξ〈χ )7νη τ. Ηνη 3 ϖ◊ γηι λΗι τρν Ηνη 7 νη−νγ τ◊ι σ∃ν χ# τη∗ νη4τ (ϖ δ#: σ&9ν );ι, ν&0χ
µ=τ, ϖ:ν τρονγ τη9ι κΘ χανη τ〈χ, λαο )+νγ η∀π τ〈χ, ν− γι0ι θυ∃ν λ, τινη τη<ν η∀π τ〈χ) )∗
)∃µ β∃ο τη7 τρ&9νγ )<υ ϖ◊ο χηο χ〈χ τ◊ι σ∃ν−−βαο γ;µ τη7 τρ&9νγ πηι ννγ νγηι1π χηο λαο
)+νγ ϖ◊ τη7 τρ&9νγ τν δ#νγ χηο ϖ:ν−−)&∀χ )&α ϖ◊ο τρονγ νγηιν χΦυ.
4. Λ3α χηΕν τ. Ηνη 4 ϖ◊ γηι λΗι τρν Ηνη 7 νη−νγ )=χ )ι∗µ χηνη χ2α χηνη σ〈χη, χ+ν γ
);νγ ϖ◊ η+ για )νη−νη−νγ )=χ )ι∗µ χ⌠ τη∗ τηχ )%ψ ηο=χ νγ8ν χ∃ν σ3 πη〈τ τρι∗ν χ2α χ〈χ
δ7χη ϖ# ϖ◊ σ∃ν πη%µ ννγ λµ µ#χ τιυ.
5. Γηι λΗι τρν Ηνη 7 χ〈χ σ∋ν πη+µ γΚ µ#χ τιυ (νη& γΑ ξΒ, ϖΧ χψ ϖ◊ χ2ι) χ〈χ σ∋ν πη+µ
πηι γΚ (νη& τρ〈ι χψ, ηοα, ραυ τη∋µ, ν4µ ϖ◊ νη3α χψ), ϖ◊ δ/χη ϖ0 (νη& σ8ν β?ν, χ∃νη
θυαν τ3 νηιν, δυ λ7χη σινη τη〈ι ϖ◊ χ〈χ λ∀ι χη τη7 τρ&9νγ) )∗ )&α ρα τη7 τρ&9νγ. ∆:ι ϖ0ι
µΑι λοΗι σ∃ν πη%µ ηο=χ δ7χη ϖ# ν◊ψ χ〈χ )ι,υ κι1ν τη7 τρ&9νγ σΙ )&∀χ πη〈τ ηι1ν, χ∃ τρονγ
µ+τ σ: τρ&9νγ η∀π )〈νη γι〈 πηι τη7 τρ&9νγ (δο χηνη πη2 τηανη το〈ν) )∗ ηο◊ν τη◊νη χ〈χ
πην τχη χηι πη−λ∀ι χη.
6. ΧηΕν νη−νγ κη〈χη η◊νγ ηι1ν τΗι ϖ◊ τι,µ ν8νγ χ2α νη−νγ σ∃ν πη%µ ν◊ψ (µ+τ σ: σ∃ν πη%µ
)&∀χ γ∀ι τρονγ Ηνη 5), χΜνγ νη& χηι!ν λ&∀χ θυ∃νγ β〈 ϖ◊ χηι!ν λ&∀χ τηνγ τιν )∗ σο
σ〈νη τ.νγ λοΗι σ∃ν πη%µ4.
7. ΤυΘ τηυ+χ ϖ◊ο νη−νγ ηι∗υ βι!τ χ2α χηνγ τα ϖ, η1 τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π χ# τη∗ τρονγ
ϖνγ σινη τη〈ι νγηιν χΦυ, χηΕν / Ηνη 6 ϖ◊ ϖΙ τρν Ηνη 7 τ νη4τ 3 πη&∋νγ πη〈π πην
τχη )∗ µ τ∃, )〈νη γι〈 λΗχ θυαν ηο=χ β?τ βυ+χ.
4
Τηνγ τη&9νγ, β&0χ 6 ϖ◊ 7 )&∀χ τη3χ ηι1ν );νγ τη9ι.
19
8. Τη3χ ηι1ν νγηιν χΦυ ϖ◊ )&α ρα χ〈χ κι!ν νγη7.
∆∗ µινη ηοΗ χ〈χ β&0χ τρν µ+τ χ〈χη χηι τι!τ, βψ γι9 χηνγ τα σΙ ψυ χ<υ νγ&9ι )Εχ
πην τχη 3 τρ&9νγ η∀π νγηιν χΦυ τρονγ θυ〈 κηΦ−3 τρ&9νγ η∀π νγηιν χΦυ ρ4τ κη〈χ βι1τ−)∗
χνγ νηαυ τη3χ ηι1ν ϖ◊ κηΤνγ )7νη νη−νγ τι,µ ν8νγ το λ0ν χηο χ〈χ νγηιν χΦυ βϑ συνγ ϖ, τη7
τρ&9νγ ννγ λµ τρονγ τ&∋νγ λαι.
Τρ56νγ η+π 1: Μ τ∆ τηΙ τρ56νγ ννγ λµ ς Βλιζε
Η1 τη:νγ ννγ λµ
Λεϖασσευρ ϖ◊ Ολιϖιερ (2000) ) µ τ∃ τνη τρΗνγ πη〈τ τρι∗ν χα χαο ϖ◊ ϖ&9ν νη◊ / Σαν
ϑυαν, Βλιζε ϖ◊ ) νη4ν µΗνη νη−νγ κη⌠ κη8ν ):ι ϖ0ι ϖι1χ µ/ ρ+νγ χ〈χ η1 τη:νγ ν◊ψ. Νγηιν
χΦυ χ2α ηΕ )&∀χ τ⌠µ τ?τ / Ηνη 8. Χα χαο χ⌠ τη∗ )&∀χ τρ;νγ δ&0ι β⌠νγ χψ. ς&9ν νη◊ βαο
γ;µ χψ τηυ:χ, ϑι, λ τ◊υ, χψ χ∃νη, ξο◊ι, 0τ νγΕτ, χψ λ4ψ χ2ι, χ◊ χηυα, δ&α χηυ+τ, χ∃ι β?π ϖ◊
χη8ν νυι τι∗υ για σχ (λ∀ν ϖ◊ για χ<µ).
Κη⌠ κη8ν ϖ, τ◊ι σ∃ν ϖ◊ κΓ τηυ(τ
Χ⌠ ρ4τ νηι,υ η+ για )νη κηνγ χ⌠ θυψ,ν σ/ η−υ )4τ. Η<υ η!τ µΕι νγ&9ι ),υ νγηο ϖ◊
πη∃ι ϖ(τ λ+ν )∗ χ⌠ κηο∃νγ 420 γραµ νγ/νγ&9ι/νγ◊ψ χηο τιυ δνγ. ς τη!, χα χαο ϖ◊ ϖ&9ν
νη◊ )ανγ χΗνη τρανη ϖ0ι µ ηνη )(υ−λα−νγ, µ ηνη λιν θυαν )!ν )4τ ν&∋νγ ρψ.
20
ΓΙΑΙ 0Ο;Ν ΝΓΗΙ⊇Ν Χ∴Υ Τ⊆ΧΗ Χ:Χ
ΧΟΝ ΝΓ!,Ι
! Χ8υ τρχ, θυψ τΑχ χ>νγ Β?νγ, τΛπ
Η> ννγ λµ
! ΤηΜ χη∗ ϖ◊ Ων ΒΙνη χηνη τρΙ
! Η+π τ〈χ, κινη δοανη τηεο νη⌠µ
! Κηνγ χ⌠ η) τηΧνγ τν δΦνγ
Θυψ µ
Νγ!∀ι θυψ1τ #/νη
Κινη Νγηι7µ
Τυ∆ι
Γι3ι τνη
Τρνη #= η%χ ϖ∗ν
Ηι7ν τρ∃νγ κινη τ1 ξ η=ι
θυ〈ν
Ηνη 8: Χ〈χ πη57νγ πη〈π νγηιν χΝυ τηΙ τρ56νγ ννγ λµ σ∆ν
Λεϖασσευρ ϖ◊ Ολιϖιερ 2000 Βελιζε
Τ!3ι τιυ
08τ
Θυψ,ν σ/ η−υ
ϖ◊ σΝ δ#νγ )4τ
Λαο Β>νγ
ςΧν
Θυ∆ν λ
Χνγ β/νγ
Τι∗τ κι)µ
Νγηο ,⌠ι
Πιµεντο, τοµατο,
Ξο◊ι, λ τ<υ, ϑι, χ◊
χαββαγε,
Ν&∋νγ ρΛψ
Χψ νγο◊ι ρυ+νγ
Τρ;νγ χψ τηεο β8νγ
Χψ βΧ ηοανγ
Πακαρενγαν
πη
∆α δΗνγ σινη ηΕχ
Χψ λυ ν8µ
Χανη τ〈χ τρονγ ρ.νγ
∆;ν )ι,ν χα χαο/χψ λ4ψ γΑ
Ταυνγψα
ΤΗ:Χ ς#Τ ΧℑΧ ΛΟ;Ι
ΗΕ ηο◊ τη∃ο, δ&∋νγ ξ≅
Ηοα, θυ∃ χ〈χ λοΗι
Χψ χ⌠ νη3α, ν4µ
Τηυ νηΛπ
Ρ+ι ρο
Μ&χ ,∃
ΤηΙ τρ56νγ σ∆ν πηΠµ
ΒΕυ ϖ◊ο
Τινη τηΕν
Λαο Β>νγ νγο◊ι
ννγ νγηι)π
ΝηΡνγ κη⌠ κη3 ν τρς νγ1ι χΕν χη8π νηΛ ν ϖ◊ τηχη Ννγ
Χη:νγ ξ⌠ι µ∫ν
Β )?π χ〈χ βον
Β∃ο ϖ1 )<υ νγυ;ν
Χψ )α µ#χ )χη
ΧℜΨ ΤΡ.ΝΓ
ΧℑΧ ΛΟ;Ι
Η◊νγ ρ◊ο
Χ7 γι(ι
Τιυ δνγ
ΜΙ ΤΡ!,ΝΓ
ΧηΑν γι⌠
ςνγ Β)µ ϖεν
ςΛτ λ
Κηνγ )∃µ β∃ο λ&∋νγ τη3χ
7.5 κγ/νγ&9ι/τυ<ν
ϑ◊ο τ∃ο, κηυψ1ν ννγ ϖ◊ σ; τηαµ για χΑα νγ!∀ι δν
Ν5(χ
Ηο〈 η2χ
Τι∗π χΛν η) τηΧνγ
Ν>ι λΗχ
Νγο1ι λΗχ
Χα χαο ϖ◊
ϖ&9ν νη◊ /
Σαν ϑυαν,
Βελιζε
ΧΒ χη1 τηανη το〈ν
ϑ〈νη γι〈 κηι κηνγ χ⌠
τη/ τρ!∀νγ
22 % )(υ
25% νγ
50% λα
Χ∆νη ΒΓπ τΗ
νηιν
∆Υ Λ−ΧΗ
∆υ λΙχη σινη τη〈ι
∆ νγο1ι
Θυαν σ〈τ δΓ σΧνγ
ηοανγ δ
ΡΚΝΓ
Σ3ν βΑν
0α δ1νγ σινη η2χ
Νγ56ι χ⌠ νηυ χΕυ
ΤηΙ τρ56νγ ΒΕυ ρα
Γ−, Χ+ι
ΣΠΦΓ
ΧΗ/Ν ΝΥΙ
ΤΙ[Υ Γ ΙΑ Σ∨Χ
Η) τηΧνγ
Λ∀ν ϖ◊ για χ<µ
χη3ν νυι
Β?νγ χ≅
∆ν τη◊νη τη7 Νγ&9ι µυα χηνη )〈νγ
Νγ&9ι β〈ν λΒ
Χνγ τψ δυ λ7χη
Νγ&9ι β〈ν βυν Χνγ τψ )α θυ:χ για
Νγ&9ι χη! βι!ν Χηνη πη2
Νγ&9ι τηυ µυα ΤΧ πηι χηνη πη2
Νγ&9ι νυι ονγ ∆ν ννγ την
Χα χαο, χ◊
πη
0α δ1νγ σινη η2χ
0.ΝΓ Χ<
Μ τ∋ λ/χη σΜ
Τ∆νγ θυαν τ◊ι λι7υ
Ν℘Ο ΠΗ%Ι
ΤΧι 5υ ηο〈
ΛΧπ τρνη νγΦυ νηιν
ΛΧπ τρνη τυψ1ν τνη
Λυ τη1 νγΦυ νηιν
Χψ θυψ1τ #/νη/Βαψεσιαν
Μ πη≅νγ
Κινη τ1 λ!2νγ σινη
η%χ/ΓΙΣ
Γι∆ι τηχη τηΧνγ κ
Πην τχη χ〈χ ψ1υ τ>
Η:ι θυψ/κινη τ1 λ!2νγ
Πην τχη #= νηΧψ χ∋µ
Τρ/ σ> τρυνγ βνη
Πην τχη τη>νγ κ β9νγ
β∋νγ
ϑι.υ τρα #/νη λ!2νγ
Πην τχη ΒΙνη λ5+νγ
Πην σ; χηνη λ7χη γι5α
ννγ η= ϖ◊ τρανγ τρ∃ι
Πην τχη ηι7υ θυ∋ τη/
τρ!∀νγ (∃/κµ, ∃/κγ)
Πην τηχη χηι πη−λ2ι
νηυΧν/ΝΠς (Γι〈 τρ/ τη;χ
τ∃ι τηυ(ν)
Πην τχη χ∗υ τρχ−η◊νη
ϖι−ηι7υ θυ∋
Νγν σ〈χη/ λ2ι νηυΧνι
τη/ τρ!∀νγ
0Υ ξυ8τ ΒΙνη τνη
Πην τχη χη∗τ λ!2νγ
τ∆νγ θυαν
ς∫νγ #∀ι χΑα η7 τη>νγ
σ∋ν πη+µ
Ηι7υ )νγ Ηεδονιχσ,
πην τχη τηεο #ι.υ κι7ν
Πην τχη 4Πσ (Σ∋ν
πη+µ, #/α #ι,µ, θυ∋νγ
χ〈ο ϖ◊ γι〈 χ∋)
Θυ∋νγ χ〈ο/#ι.υ τρα
νγ!∀ι τιυ δνγ
Πη−νγ ϖ∗ν (τρ;χ τι1π,
β9νγ #ι7ν τηο∃ι)
Θυαν σ〈τ σ; τηαµ για
Πη−νγ ϖ∗ν νη⌠µ
Μ τ∆ βΨνγ ηνη ϖΖ
Πην τχη β9νγ λ!3ι
Πην τχη ΣΩΟΤ (µ∃νη,
ψ1υ, χΒ η=ι, νγυψ χΒ)
Κνη τιυ τη0 σ∋ν πη+µ
Πην µ)χ ηο≅χ βι,υ #:
Πην τχη ΒΙνη τνη
ϑι.υ τρα #/νη τνη
Νγηιν χ)υ τηεο τ&νγ
τρ!∀νγ η2π χ0 τη,
Ν℘Ο ΤΡℑΙ
αυ//−> 〈π λ3χ λν )4τ ρ.νγ
:.µ/ ρ+νγ τρ;νγ χψ 8ν θυ∃, χα
χαο ανδ χ◊ πη
21
Κη⌠ κη8ν ϖ8ν ηο〈−ξ η+ι
Χ⌠ τ0ι 65% δν σ: / κηυ ϖ3χ Μ αψα κηνγ τηαµ για χηνη τρ7. Η∋ν ν−α, πην χηια λαο
)+νγ τηεο γι0ι νγη6α λ◊ χη≅ ναµ γι0ι χ⌠ τη∗ ξψ δ3νγ ϖ◊ χη8µ β⌠ν ϖ&9ν νη◊ ϖ◊ β〈ν χ2ι τρονγ
κηι πη# ν− β7 γι0ι ηΗν τρονγ ϖι1χ τρνγ νοµ για )νη.
Κη⌠ κη8ν κινη τ!
Χη≅ χ⌠ 6% δν σ: χ⌠ ϖι1χ λ◊µ ϑν )7νη. ∆∗ )∃µ β∃ο τηυ νη(π, ηΕ β〈ν 25% νγ, 50%
γΗο ϖ◊ 22% )(υ. Ηι1π η+ι νη−νγ νγ&9ι τρ;νγ χα χαο Τολεδο ) χ: γ?νγ γι∃µ νηΚ µ+τ πη<ν
νη−νγ κη⌠ κη8ν ν◊ψ β5νγ χ〈χη γιπ ξχ τι!ν ϖ◊ )&α χα χαο ρα τη7 τρ&9νγ .
Χ〈χ χνγ χ# τηυ τη(π ϖ◊ πην τχη σ: λι1υ
∆ψ λ◊ µ+τ ϖ δ# χ2α νγηιν χ)υ #/νη τνη τηνγ θυα τι1π χΧν χ〈χ η7 τη>νγ λιν κ!τ
νη(ν τηΦχ ξ η+ι, ννγ νγηι1π ϖ◊ ϖ8ν ηο〈. Κι!ν τηΦχ )&∀χ τηυ λ&∀µ τηνγ θυα θυαν σ〈τ χ⌠ σ3
τηαµ για (σ:νγ χνγ ϖ0ι νγ&9ι δν) ϖ◊ χ〈χ )ι,υ τρα )7νη τνη )∋ν γι∃ν. Πην τχη χΜνγ δ3α
τρν β〈ο χ〈ο χηι τι!τ τρονγ νγηιν χΦυ κηοα ηΕχ ϖ◊ σΝ δ#νγ γι〈 τρ7 τρυνγ βνη )∋ν γι∃ν, κηνγ
)ο λ&9νγ σ3 βι!ν )ϑι χ2α χ〈χ κι∗µ )7νη χ⌠ νγη6α τη:νγ κ.
Χ〈χ κ!τ λυ(ν πη〈τ τρι∗ν τη7 τρ&9νγ
ΤΟ λ1 πη<ν τρ8µ δι1ν τχη τρ;νγ ϖ&9ν χψ 8ν θυ∃, χα χαο ϖ◊ χ◊ πη ϖ0ι µ#χ )χη )&α ρα
τη7 τρ&9νγ νν )&∀χ µ/ ρ+νγ )∗ χη:νγ λΗι σ3 τ8νγ λν χ2α ηοΗτ )+νγ πη〈τ ):τ ρ.νγ τρ;νγ )(υ−
λα−νγ.
Τρ56νγ η+π νγηιν χΝυ 2: ΤΧι 5υ ηο〈 χηυΠν τΑχ ϖΥ τηΙ τρ56νγ ννγ λµ κ∗τ η+π
τ1ι Ιν−Β−ν−ξια
∆〈νη γι〈 η1 τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π
Νιευωενηψσε ϖ◊ χ+νγ σ3 (2000) ) µ πηΧνγ ϖ◊ τ:ι &υ ηο〈 µ ηνη κ!τ η∀π γι−α χψ
τ!χη ϖ◊ µελινα τΗι νη−νγ κηυ ρ.νγ )&∀χ θυ∃ν λ ν5µ / ϖνγ );νγ β5νγ τηυ+χ Χοαστα Ριχα.
Μ +τ σ: )=χ )ι∗µ χηνη χ2α νγηιν χΦυ ν◊ψ )&∀χ µινη ηοΗ τρονγ Ηνη 9. Χ〈χ );ν )ι,ν τρ;νγ
µελινα ϖ◊ τ!χη γ⌠π πη<ν µ/ ρ+νγ δι1ν τχη ρ.νγ τ3 νηιν. ς δ# νη& / Βλιζε, ϖ&9ν νη◊ βαο
γ;µ νηι,υ λοΗι χψ νη& χηυ:ι, χψ µ ),, χΕ ϖ◊ δΦα. Ν γ, σ?ν ϖ◊ )(υ )εν )&∀χ τρ;νγ τρν
χ〈νη );νγ. Ν γο◊ι ρα χ∫ν χ⌠ δι1ν τχη )4τ );νγ χΧ πη#χ ϖ# χηο χη8ν νυι β∫, νη&νγ µ+τ πη<ν
δι1ν τχη )4τ ν◊ψ )&∀χ σΝ δ#νγ )∗ τρ;νγ νγ πη#χ ϖ# χηο χον νγ&9ι.
Νη−νγ κη⌠ κη8ν ϖ, κΓ τηυ(τ ϖ◊ τ◊ι σ∃ν
Κη⌠ κη8ν ϖ, τ◊ι σ∃ν χη2 ψ!υ λ◊ κη⌠ κη8ν ϖ, )ι,υ κι1ν τ3 νηιν: χ〈χ )ι,υ κι1ν ϖ, )4τ
)αι ϖ◊ ν&0χ, 22% δι1ν τχη )4τ κηνγ πη η∀π χηο χανη τ〈χ ννγ νγηι1π.
Νη−νγ κη⌠ κη8ν ϖ, κινη τ!, ξ η+ι ϖ◊ ϖ8ν ηο〈
Νη−νγ κη⌠ κη8ν ν◊ψ κηνγ )&∀χ ), χ(π )!ν.
23
ΓΙΑΙ 0Ο;Ν Τ]Ι !Υ
ΧΟΝ ΝΓ!,Ι
Ν>ι λΗχ
Νγο1ι λΗχ
Η1 τη:νγ
ΝΛΚΗ γι−α
τ!χη ϖ◊ ξοαν τΗι
ρ.νγ )&∀χ θυ∃ν
λ / Χοστα Ριχα
! Χ8υ τρχ, θυψ τΑχ χ>νγ Β?νγ, τΛπ
Τι∗π χΛν η) τηΧνγ
ςΛτ λ
Η> ννγ λµ
θυ〈ν
! Θ υψΥν σς ηΡυ ϖ◊ θυψΥν σΤ δΦνγ Β8τ
! ΤηΜ χη∗ ϖ◊ Ων ΒΙνη χηνη τρΙ
! Η+π τ〈χ, κινη δοανη τηεο νη⌠µ
! Τν δΦνγ
Λαο Β>νγ
ςΧν
Θυ∆ν λ
Χνγ β/νγ
Νγηο ,⌠ι
Ηο〈 η2χ
Σινη η2χ
Χ7 γι(ι
Τηυ νηΛπ
Ρ+ι ρο
Μ&χ ,∃
ΤηΙ τρ56νγ σ∆ν πηΠµ
ΒΕυ ϖ◊ο
Τινη τηΕν
Λαο Β>νγ νγο◊ι
ννγ νγηι)π
ΝηΡνγ κη⌠ κη3 ν τρς νγ1ι χΕν χη8π νηΛ ν ϖ◊ τηχη Ννγ
ΜΙ ΤΡ!,ΝΓ
Χη:νγ ξ⌠ι µ∫ν
Β )?π χ〈χ βον
Β∃ο ϖ1 )<υ νγυ;ν
Χψ )α µ#χ )χη
ΧℜΨ ΤΡ.ΝΓ
ΧℑΧ ΛΟ;Ι
Η◊νγ ρ◊ο
Ν&∋νγ ρΛψ
Χψ νγο◊ι ρυ+νγ
Τρ;νγ χψ τηεο β8νγ
Χψ βΧ ηοανγ
Βανανα
Υτ νγΕτ,πλανταιν,
χ◊ χηυα,
πεαρτ,
πινεαππλε
β?π χ∃ι,
Πακαρενγαν
Ξοαν, τ!χη
∆α δΗνγ σινη ηΕχ
Χψ λυ ν8µ
Χανη τ〈χ τρονγ ρ.νγ
∆;ν δι,ν χα χαο/χψ λ4ψ γΑ
Ταυνγψα
ΤΗ:Χ ς#Τ ΧℑΧ ΛΟ;Ι
∆Υ Λ−ΧΗ
Γι0ι ηΗν ν!υ γι〈
ν+ι σινη )∗ πη∃ν
〈νη β7 ηΗν χη!
∆υ λΙχη σινη τη〈ι
∆ νγο1ι
Θυαν σ〈τ σΗ σΧνγ
ηοανγ δ
ΡΚΝΓ
Γ−
ΤηΙ τρ56νγ ΒΕυ ρα
ΣΠΦΓ
Ξοαν, τ!χη
Σ3ν βΑν
0α δ1νγ σινη η2χ
Κηνγ γι0ι ηΗν
ν!υ γι〈 νγοΗι σινη
)∗ πη∃ν 〈νη β7 ηΗν
χη!
∆◊ο τη∃ι χ〈χ
βον
Νγ56ι χ⌠ νηυ χΕυ
∆ν τη◊νη τη7 Νγ&9ι µυα χηνη )〈νγ
Νγ&9ι β〈ν λΒ
Χνγ τψ δυ λ7χη
Νγ&9ι β〈ν βυν Χνγ τψ )α θυ:χ για
Νγ&9ι χη! βι!ν Χηνη πη2
Νγ&9ι τηυ µυα ΤΧ πηι χηνη πη2
Νγ&9ι νυι ονγ ∆ν ννγ την
ΧΗ/Ν ΝΥΙ
Η) τηΧνγ
Β∫
χη3ν νυι
Β?νγ χ≅
0α δ1νγ σινη η2χ
0.ΝΓ Χ<
ΤΧι 5υ ηο〈
ΛΧπ τρνη νγΦυ νηιν
ΛΧπ τρνη τυψ1ν τνη
Λυ τη1 νγΦυ νηιν
Χψ θυψ1τ #/νη/Βαψεσιαν
Μ πη≅νγ
Κινη τ1 λ!2νγ σινη
η%χ/ΓΙΣ
Γι∆ι τηχη τηΧνγ κ
Πην τχη χ〈χ ψ1υ τ>
Η:ι θυψ/κινη τ1 λ!2νγ
Πην τχη #= νηΧψ χ∋µ
Τρ/ σ> τρυνγ βνη
Πην τχη τη>νγ κ β9νγ
β∋νγ
ϑι.υ τρα #/νη λ!2νγ
Πην τχη ΒΙνη λ5+νγ
Πην σ; χηνη λ7χη γι5α
ννγ η= ϖ◊ τρανγ τρ∃ι
Πην τχη ηι7υ θυ∋ τη/
τρ!∀νγ (∃/κµ, ∃/κγ)
Πην τηχη χηι πη−λ2ι
νηυΧν/ΝΠς (Γι〈 τρ/ τη;χ
τ∃ι τηυ(ν)
Πην τχη χ∗υ τρχ−η◊νη
ϖι−ηι7υ θυ∋
Νγν σ〈χη/ λ2ι νηυΧνι
τη/ τρ!∀νγ
0Υ ξυ8τ ΒΙνη τνη
Πην τχη χη∗τ λ!2νγ
τ∆νγ θυαν
ς∫νγ #∀ι χΑα η7 τη>νγ
σ∋ν πη+µ
Ηι7υ )νγ Ηεδονιχσ,
πην τχη τηεο #ι.υ κι7ν
Πην τχη 4Πσ (Σ∋ν
πη+µ, #/α #ι,µ, θυ∋νγ
χ〈ο ϖ◊ γι〈 χ∋)
Θυ∋νγ χ〈ο/#ι.υ τρα
νγ!∀ι τιυ δνγ
Πη−νγ ϖ∗ν (τρ;χ τι1π,
β9νγ #ι7ν τηο∃ι)
Θυαν σ〈τ σ; τηαµ για
Πη−νγ ϖ∗ν νη⌠µ
Μ τ∆ βΨνγ ηνη ϖΖ
Πην τχη β9νγ λ!3ι
Πην τχη ΣΩΟΤ (µ∃νη,
ψ1υ, χΒ η=ι, νγυψ χΒ)
Κνη τιυ τη0 σ∋ν πη+µ
Πην µ)χ ηο≅χ βι,υ #:
Πην τχη ΒΙνη τνη
ϑι.υ τρα #/νη τνη
Νγηιν χ)υ τηεο τ&νγ
τρ!∀νγ η2π χ0 τη,
Η∀π τ〈χ κΓ τηυ(τ
ΗΕ ηο◊ τη∃ο, δ&∋νγ ξ≅
Ηοα, θυ∃ χ〈χ λοΗι
Χψ χ⌠ νη3α, ν4µ
Χ∆νη ΒΓπ τΗ
νηιν
Γι〈 γΚ τ!Βι
ΧΒ χη1 τηανη το〈ν
ϑ〈νη γι〈 κηι κηνγ χ⌠ τη/ τρ!∀νγ
Μ τ∋ λ/χη σΜ
Τ∆νγ θυαν τ◊ι λι7υ
Ν℘Ο ΠΗ%Ι
ΧηΑν γι⌠
ςνγ Β)µ ϖεν
Ν℘Ο ΤΡℑΙ
Ηνη 9: Χ〈χ πη57νγ πη〈π νγηιν χΝυ τηΙ τρ56νγ ννγ λµ σ∆ν
Νιευωενηψσε ϖ◊ χ>νγ σΗ 2000. Χοστα Ριχα
Θυψ µ
Τιυ δνγ νγ
Νγ!∀ι θυψ1τ #/νη
Κινη Νγηι7µ
Τι∗τ κι)µ
Τυ∆ι
Γι3ι τνη
Τρνη #= η%χ ϖ∗ν
Ηι7ν τρ∃νγ κινη τ1 ξ η=ι
ϑ◊ο τ∃ο, κηυψ1ν ννγ ϖ◊ σ; τηαµ για χΑα νγ!∀ι δν
Τ!3ι τιυ
08τ ∆+ µ◊υ, )+ δ:χ Ν5(χ
Κχη τη&0χ, σ: µ∃νη
22% )4τ σΝ δ#νγ χηο
ΝΛΚΗ κηνγ ϑν )7νη
ΚΘ ΤΗΥ#Τ
24
Τηυ τη(π σ: λι1υ ϖ◊ πη&∋νγ πη〈π πην τχη
∆ψ λ◊ µ+τ ϖ δ# )ι∗ν ηνη ϖ, νγηιν χ)υ #/νη λ!2νγ τηνγ θυα τι1π χΧν χ〈χ η7 τη>νγ
κ!τ η∀π τρι∗ν ϖΕνγ )7α λ, κΓ τηυ(τ ϖ◊ κινη τ!. Κι!ν τηΦχ )&∀χ τηυ τη(π τηνγ θυα χ〈χ χυ=χ
κη∋ο σ〈τ σΜ δ0νγ χνγ χ0 ΓΙΣ ()∗ τνη το〈ν η1 σ: τ&∋νγ θυαν κΓ τηυ(τ ϖ, σ∃ν λ&∀νγ, χηι πη ϖ◊
ϖι1χ σΝ δ#νγ λαο )+νγ) ϖ◊ τηνγ θυα χ〈χ )ι,υ τρα τη7 τρ&9νγ ()∗ ξ〈χ )7νη γι〈 χ∃). Μ ηνη λΧπ
τρνη τυψ1ν τνη )&∀χ ξψ δ3νγ )∗ τϑνγ η∀π χ〈χ σ: λι1υ τρν ϖ◊ σαυ )⌠ )&∀χ τ:ι &υ ηο〈 τηεο ηαι
γι∃ τηυψ!τ ϖ, τη7 τρ&9νγ: α) χ<υ ηΗν χη! ϖ0ι µΦχ γι〈 )7α πη&∋νγ, νγ&∀χ λΗι β) χ<υ κηνγ ηΗν
χη! β5νγ ηοΗτ )+νγ ξυ4τ κη%υ ϖ0ι µΦχ γι〈 θυ:χ τ!. Πη!Βνγ πη〈π πην τχη #= νη∃ψ χ∋µ )
)ι,υ χη≅νη γι〈 χ2α χψ τ!χη ϖ◊ µελινα τ. 90% )!ν 350% σο ϖ0ι µΦχ γι〈 ηι1ν τΗι. ςνη η&/νγ
χ2α χ〈χ τηαµ σ: χηνη ϖ, χ〈χ λοΗι χψ τρ;νγ )&∀χ τη∗ ηι1ν τρονγ βι,υ #: τυψ1ν τνη.
Χ〈χ κ!τ λυ(ν ϖ, πη〈τ τρι∗ν τη7 τρ&9νγ
Θυ∃ν λ ρ.νγ τ3 νηιν κηνγ πη∃ι λ◊ µ+τ λ3α χηΕν σΝ δ#νγ )4τ η4π δΛν / β4τ κΘ ηο◊ν
χ∃νη ν◊ο: κηι νηυ χ<υ τη7 τρ&9νγ β7 γι0ι ηΗν, γι〈 γΑ χ⌠ τη∗ τ8νγ λν 3,4 λ<ν τρ&0χ κηι δι1ν τχη
);νγ χΧ χηυψ∗ν τη◊νη ρ.νγ τ3 νηιν. Τρονγ ηο◊ν χ∃νη τ&∋νγ τ3, χ〈χ );ν )ι,ν τρ;νγ µελινα ϖ◊
τ!χη χ⌠ τη∗ β7 τηαψ τη! β5νγ χ〈χ τρανγ τρΗι νυι για σχ. Νη&νγ κηι τη7 τρ&9νγ µελινα ϖ◊ τ!χη
τη! γι0ι κηνγ χ∫ν β7 ηΗν χη!, );νγ τη9ι τι,ν χνγ λαο )+νγ χαο σΙ τΗο ρα )+νγ λ3χ τηχ )%ψ
πη〈τ τρι∗ν χψ τ!χη ϖ◊ µελινα. Χ# τη∗, ν!υ τη7 τρ&9νγ χ〈χ σ∃ν πη%µ χ⌠ η◊µ λ&∀νγ χ〈χβον χαο
πη〈τ τρι∗ν σΙ τΗο ρα νη−νγ )+νγ λ3χ τηχ )%ψ νγ&9ι δν τρ;νγ µελινα ϖ◊ τ!χη, ϖ◊ τη(µ χη χ∃
χ〈χ κηυ ρ.νγ τ3 νηιν η&0νγ τ0ι τη7 τρ&9νγ.
Τρ56νγ η+π νγηιν χΝυ 3: Κι∗ν νγηΙ πη〈τ τριΜν τηΙ τρ56νγ λµ σ∆ν ς Χαµεροον
∆〈νη γι〈 η1 τη:νγ ννγ λµ κ!τ η∀π
Νελσον ϖ◊ χ+νγ σ3 (1998, Ηνη 10) )〈νη γι〈 χηι πη−λ∀ι χη ϖ◊ γι〈 τρ7 ηι1ν τΗι ρ∫νγ χ2α
η1 τη:νγ χανη τ〈χ τηεο β8νγ ξεν χανη ϖ0ι χψ ηΕ )(υ Γλιριχιδια, η1 τη:νγ ννγ λµ χ: )7νη
)Ηµ τηεο χ〈χη χανη τ〈χ τηεο β8νγ ξεν χανη ϖ0ι τη∃µ τη3χ ϖ(τ τ3 νηιν ηο=χ χΧ Ναπιερ /
Πηιλιππιν. Ηι1ν ναψ, ρ4τ νηι,υ η+ δν τρ;νγ νγ )+χ χανη ηο=χ τηεο χνγ τηΦχ λυν χανη νγ−
νγ−χΧ−χΧ δο γι〈 νγ χαο. Βν χΗνη )⌠ χ〈χ );ν )ι,ν τρ;νγ χψ 8ν θυ∃ ϖ◊ δ.α σΙ )&∀χ χη
τρΕνγ πη〈τ τρι∗ν τρονγ τ&∋νγ λαι ν!υ ϖι1χ β∃ο η+ τη&∋νγ µΗι νγ β7 πη〈 βΧ.
Νη−νγ κη⌠ κη8ν ϖ, κΓ τηυ(τ ϖ◊ τ◊ι σ∃ν
∆ο τνη τρΗνγ ξ⌠ι µ∫ν )4τ λ◊µ γι∃µ )〈νγ κ∗ )+ συ χ2α )4τ νν µ+τ σ: ηνη τηΦχ ξεν
χανη )&∀χ χοι λ◊ ρ4τ πη η∀π. Ηνη τηΦχ τρ;νγ τηεο β8νγ ξεν χανη ϖ0ι χψ ηΕ )(υ Γλιριχιδια
χ⌠ τη∗ δυψ τρ σ∃ν λ&∀νγ νγ χαο η∋ν σο ϖ0ι χ〈χ ηνη τηΦχ σΝ δ#νγ )4τ κη〈χ. Χ〈χ µ ηνη χανη
τ〈χ κη〈χ νηαυ χ<ν λ&∀νγ λαο )+νγ κη〈χ νηαυ, ηι1ν ναψ η1 τη:νγ χανη τ〈χ τηεο β8νγ ξεν χανη
ϖ0ι χψ ηΕ )(υ Γλιριχιδια )&∀χ )〈νη γι〈 λ◊ η1 τη:νγ )∫ι ηΧι λαο )+νγ νηι,υ νη4τ.
25