Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

A. ĐẶT VẤN ĐỀ :
Trong hời k khoa h k h
há ri n như
o
rong nh ng
r ng m a
ng h nư
i m i n n giáo
n ng ao h ư ng
giáo c. Giáo
không hỉ r y n ạ kiến hứ ho h sinh m òn h i
gi h sinh hiếm nh kiến hứ , n ng kiến hứ khoa h
o
sống.
ạ á m
iê ó hì kh
há
i m i hương há giáo
ừ
ối ạy h
r y n h m
hi sang ạy h
heo “ hương há ạy h
í h
ự ” L m ho:
“ H ” q á rình kiến ạo: ìm òi khám há há hiện khai há
xử í
hông in …H sinh ự mình hình h nh hi
iế năng ự

hẩm h
“Dạy” q á rình
hứ hoạ
ng nh n hứ ho h sinh: á h ự h
sáng ạo h
á … ạy hương há
k h
ao ng khoa h
ạy cách
h H
á ứng nh ng nh ầ
a
sống hiện ại
ương ai…Gi
h sinh nh n hứ ư nh ng i
h
ần hiế
í h ho n h n
ho sự há ri n x h i
ặ iệ ôn Hóa H ở rường THPT gi m
ai rò q an r ng rong iệ
hình h nh
há ri n rí
a h sinh ôn hóa h
môn khoa h
gắn i n i ự nhiên ời sống a on người
Việ h
ố
môn hóa h rong nh rường sẽ gi h sinh hi
ư rõ

sống nh ng iến i
h rong
sống h ng ng y khỏi ỡ ngỡ
rong á ình h ống gặ h i rong ự nhiên
ng như rong
sống Từ ó
ý gi i ư
á hiện ư ng k í s y ngh
hỏi ì sao Lại ó hiện ư ng
ó h m hí hi
ư nh ng ng ý khoa h hoá h rong
sống
L m giáo iên rự iế gi ng ạy
môn hóa h ở rường THPT
i
nh ng năm háng
kiến hứ ó ư
ôi xin rình y
i :” ng ao hiệ
q
ạy và h môn hóa h ở rường THPT ằng iệ gi i hí h á hiện ư ng
hự iễn ó iên q an ến i h ”
N i ng a
i gồm á ơ sở ý
n á hự rạng a n
á
iện há
hứ hự hiện
ối ùng kế q mang ại a sáng kiến, i
m

í h gó hần sao ho h sinh ễ hi
hiế hự gần g i i ời sống
ôi ốn h sinh khi h

1


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN :
Hóa h
môn khoa h
ý h yế gắn i n i hự nghiệm Thự nghiệm
ng ố nh ng iên oán a ý h yế
ngư
ại ý h yế ẫn ường ho hự
nghiệm Hóa h
ó ai rò q an r ng rong
sống a on người nó óng gó
m
hần không nhỏ o iệ gi i hí h á hiện ư ng hự ế gi
ho h ng a
hi rõ hơn
á sự iệ ang x y ra x ng q anh h ng a gi
on người i ạo
hiên nhiên h
ho nh ầ ng y ng nhi
a on người ồng hời ng
gi

ho on người nh n ra nh ng á hại m hính on người h ng a ang g y ra
ho hiên nhiên
rồi ng hính h ng a h i gánh hị h q
ó í như: hiện
ư ng h ng ầng ozon hiệ ứng nh kính hay như hiện ư ng nóng ên a rái
hạn hán ở nơi n y
ở nơi khá …Trong gi ng ạy hóa h nế ồng ghé ư
á hiện ư ng x y ra rong hự ế
nh ng i
o ệ môi rường ó iên
q an ến i h hì không nh ng m ho i h rở nên sinh ng hơn g y hứng
h
sứ h
ho h sinh m òn gi
á em ó ý hứ hơn rong iệ
o ệ
môi rường
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
ôn hoá h rong rường h hông m rong môn h khó nhi em
h sinh ó m í s h môn hóa h
k năng n ng kiến hứ
o o ệ
môi rường gi i hí h á hiện ư ng x y ra x ng q anh òn r hạn hế Do y
nế giáo viên không ó nh ng i gi ng
hương há h
ý hù h
hì sẽ
rở h nh người m nh n r y n h ri hứ m hi , ễ m ho h sinh h
ng rong iệ iế h
m nh n ó h ó hiện ư ng m số

h nh
sinh không m ốn h hoá h hoặ ạnh nhạ
i giá rị hự iễn a hoá h
Do y ngo i nh ng hi
iế
hóa h người giáo iên ạy hóa òn
h i ó hương há r y n ạ h h g y hứng h khi nh h i kiến hứ hóa
h
a h sinh Do y sáng kiến kinh nghiệm
khía ạnh:”
ng ao
hiệ q
ạy – h môn hóa h THPT ằng iệ gi i hí h á hiện ư ng rong
ời sống hự iễn ó iên q an ến i h ” i m
í h gó hần sao ho h
sinh ễ hi
hiế hự gần g i i ời sống
ôi ốn h sinh khi h
III. CÁC BIỆN PHÁP ĐỂ TỔ CHỨC THỰC HIỆN
“ ng ao hiệ q
ạy – h môn hóa h THPT ằng iệ gi i hí h á
hiện ư ng rong ời sống hự iễn ó iên q an ến i h ” ằng á h nê á
hiện ựơng hự iễn x ng q anh ời sống hường ng y an xen rong á iế
h
Tạo ho h sinh ăn ứ o nh ng kiến hứ
h
ìm á h gi i hí h
hiện ư ng ở nh hay nh ng
gặ hiện ư ng ó h sinh sẽ s y ngh
hỏi ì sao Lại ó hiện ư ng ó Tạo i n

h n i khi h
i h iế heo

2


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

Có nh ng n hoá h
ó h gi h sinh gi i hí h nh ng hiện ư ng
rong ự nhiên ránh iệ mê ín ị oan h m hí hi
ư nh ng ng ý khoa
h hoá h
rong nh ng
a ao –
ng m hế hệ rư
ại
ó h
ứng ng rong hự iễn ời sống hường ng y hỉ ằng nh ng kiến hứ r h
hông m không g y nh m hán xa ạ; ại ó á
ng kí h hí h ính h
ng sáng ạo hứng h rong môn h ; m ho hoá h không khô khan
i
ính ặ hù
hứ ạ
hứ hự hiện ư giáo iên ó h ùng nhi
hương iện nhi
á h như: ằng ời gi i hí h hình nh oạn him … ó h iến h nh ạy rong
ho n nh ùng máy hiế hay không ùng máy hiế … i n y ần h h
o i kiện ở mỗi rường ăn ứ o ho n nh

h
hong á h ạy
khá nha
h y ng ối a
m o ư n i ng ạy h
heo yê ầ
a
hương rình Khi gi i hí h á hiện ư ng rong hự iễn iên q an ến i h
ần ựa h n á h gi i hí h ngắn g n ễ hi
heo ừng ối ư ng h sinh
g y ư hứng h ối i H Sinh
Sa
y m số í
minh h a m ôi á
ng hông q a m số hiện
ư ng rong hự iễn rong số h ng nghìn h ng ạn hiện ư ng ình h ống hự
iễn ó h á
ng:
KHỐI
LỚP

BÀI

10

Bài 30-Clo

10

HIỆ

TƯỢ G

Tại sao
nư máy
ại ó mùi
clo?

Bài
31- Axit
Hidrocloruaohi ri ó
Axit
vai trò như
clohidric
hế n o ối
i ơ h ?

GIẢI THÍCH

Khi s
o nư m ư ng nhỏ o
hì sẽ ó á
ng sá kh ẩn o o an
m
hần (g y mùi)
h n ứng m
hần i nư :

 HCl +HClO
H2O + Cl2 


HC O ó ính oxi hóa r mạnh nên há
hoại hoạ ính m số enzim rong i sinh
m ho i sinh
hế
Axi ohi ri ó ai rò r q an r ng
ối i q á rình rao i h
a ơ h
Trong ị h ị ạ y a người ó axi
ohi ri
i nồng
kho ng ừ 0 0001
ến 0 001 mo / ( ó
H ương ứng 4
3) go i iệ ho an á m ối khó
an axi ohi ri òn
h x
á ho
á h n ứng h ỷ h n á h g xi
( h
ường
)
h
ro ein ( h
ạm) h nh á h
ơn gi n hơn
ơ
3


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh


10

10

10

h ó h h h ư
Lư ng axi
ohi ri rong ị h ị ạ
y nhỏ hơn hoặ
n hơn mứ
ình
hường
mắ ệnh Khi rong ị h ị
ạ y axi ohi ri ó nồng
nhỏ hơn
0 0001 mo / ( H > 4 5) a mắ ệnh khó
iê ngư
ại nồng
n hơn 0 001
mo / ( H < 3 5) a mắ ệnh h a
Bài31Vìsao m ối NaHCO3 ùng
hế h ố a ạ y
( ao ử) ì nó m gi m ư ng axi HC
Hidroclorua- NaHCO3
ư
ùng rong ạ y nhờ h n ứng:
Axit
hế NaHCO3 + HCl  NaCl + CO2 + H2O

clohidric
h ố
a
ạ y?
Bài 34- FLO
Thự ra mặ rong a h o không ính
Vì
sao người a ó r i m
h
h
“ h o
cao h n ử ó
o i e ra f oe y en
không
(-CF2-CF2-)n ư
ôn inh
“ a h
ính” khi ẻo” hường g i
“ ef on” Po i e ra
chiên rán f oe i en hỉ hứa 2 ng yên ố C à F nên
hứ ăn ại iên kế
i nha r
n hắ Khi ho
không
ị ef on o axi ô ơ hay axi H SO
m
2
4
ính h o?
ặ nư

ường h y( hỗn h HC
HNO3 ặ )
o ng ị h ki m n sôi
hì ef on không h iến h Dùng ef on
ráng ên áy h o khi n
i nư sôi
không h x y ra
kì á
ng n o Cá
oại ầ ăn m ối
m … ng x y ra
hiện ư ng gì Cho ù không ho ầ mỡ
m rự iế rán á rứng rong h o hì
ng không x y ra hiện ư ng gì
i
h ý
không nên ố nóng
h o không rên ế ửa ì ef on ở nhiệ
rên 250oC
ắ ầ
h n h y
hoá ra h
Khi rửa h o không nên
h xá ằng á ồ
ứng ì ó h
g y n hại ho
hống ính
Bài 34- FLO
ốn khắ h y inh người a nh ng
L m

hế h y inh o sá nóng h y nh ra ho
Phần III 1 n o ó h ng i ùng
nh n khắ hình nh ần
4


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

Hidroflorua khắ
ư
và
axit h y inh ?
flohidric
10

10

khắ nhờ
sá m
i rồi nhỏ ng
ị h HF o hì h y inh sẽ ị ăn mòn ở
nh ng h
sá ị o i
SiO2 + 4HF → SiF4↑ + 2H2O

Trong ơ h on người ó ồn ại m
Tại
sao ư ng io
r ng ở yến giá rạng
h i

ăn Theo á nh khoa h mỗi ng y ơ h
Phần
I1
Trạng hái ự m ối io ?
on người ần ư
ng
1 10-42.10-4g iot.
nhiên
H ng ng y a h i
s ng ư ng io ần
hiế ho ơ h ằng á h ăn m ối io Iô
ó rong m ối ăn ạng KI
KIO3 ế
ư ng io không ng
hì sẽ ẫn
ến yến giá rạng sưng o h nh ư
nặng hơn
ần n ô sinh
á
hứng ệnh khá
Bài 36- IOT
L y m
rang gi y sạ h n m
ầ
Sherlock
ngón ay ên rên mặ gi y rồi nh ra sa
Phần
II 1 Homes
ó em hần gi y ó
n ay ặ ối

há
hiện
Tính h
iện i mặ ống nghiệm ó hứa ồn iố
á h
y
ùng èn ồn
n nóng ở hần áy
n ay a ống nghiệm Khi x
hiện ồng khí m
i
hạm ím ố ra ừ ống nghiệm ạn sẽ h y rên
ư rên ồ hần gi y rắng( ình hường không nh n
ở hiện ra
ế gì) ần ần hiện ên u vân
rường như ay m n rõ ến ừng né
ế ạn n
hế n o hỉ ầ ngón ay ên m rang gi y rắng rồi
sau ít phút
i m y háng sa m i em hự
hí nghiệm nghiệm như rên hì
n ay ẫn hiện
?
ra rõ ràng.
Trên ầ ngón ay h ng a ó ầ éo
ầ khoáng
mồ hôi Khi n ngón ay
ên mặ gi y hì nh ng hứ ó sẽ ư ại
rên mặ gi y
y mắ hường r khó

nh n ra
Khi em ờ gi y ó n ay ặ ối iện
i mặ miệng ống nghiệm hứa ồn iô
hì o ị n nóng iô “ hăng hoa” ố ên
h nh khí m
ím ( h ý
khí iô r
Bài 36- IOT

5


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

10

Bài 36- IOT
Phần
Ứng

II 2
ng

) m ầ éo ầ khoáng
mồ hôi
á
ng môi h
ơ m khí iô ễ an
o h ng ạo h nh m n
rên á

n ay ư ại Thế
n ay hiện ra
Vì sao tay Do ồn io
hỗn h
an a io
m
người ancol etylic (C2H5OH) io ạo h nh i
m h ó m xanh
ính ồn io inh
ầm
ánh
mì thì có
h m xanh
trên bánh ?

Vì sao than Do han á á
ng i O2 trong không
khí ạo ra khí CO2 h n ứng ỏa nhiệ
á
h
Phần III 2
h nh ống C+O2 → CO2  H < 0
Tá
ng
hiệ ỏa ra ư
í h gó ần ần khi
n ó h
ạ i nhiệ
háy a han hì hì han
i hi kim

ự ố háy sẽ ự ố háy

10

Bài 41-OXI

10

B i 48 : Lư
h nh
Phần
Tính
hóa h

II
h

Tại sao khi
ánh
rơi
nhiệ
kế
h y ng n
thì không
ư
ùng
h i q é
m nên rắ
S ên
trên?


Th y ng n (Hg) kim oại ở ạng ỏng
ễ ay hơi
hơi h y ng n m
h
Vì y khi m rơi nhiệ kế h y
ng n nế như a ùng h i q é hì h y
ng n sẽ ị h n án nhỏ m ăng q á
rình ay hơi
m ho q á rình h
gom khó khăn hơn Ta h i ùng
S
rắ ên nh ng hỗ ó h y ng n ì S ó
h á
ng i h y ng n ạo h nh HgS
ạng rắn không ay hơi

6


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

Sa nh ng ơn mưa không khí rong
Vì sao sau
nh sạ h sẽ Sở
như y
ó hai
nh ng ơn nguyên nhân:
Ozonvà
hidropeoxit giông,

ư mưa
g sạ h i ẩn m ầ
không khí không khí ư
rong sạ h
Phần
I 2 rở
nên Trong ơn giông
x y ra h n ứng ạo
UV
trong lành, h nh ozon ừ oxi: 3O 
Tính
h
2O3
2
má
mẻ
hơn
a ozon
Khi nồng
ozon nhỏ người a m
?
giá rong sạ h ươi má Do y sa ơn
mưa giông rong không khí ó ẫn í ozon
m ho không khí rong sạ h ươi má .

10

Bài 42 :

10


Bài 42 :
OZON VÀ
HIDRO
PEOXIT

10

Ch ng a
iế khi máy ho o o y
Vì sao khi
m iệ hường x y ra hiện ư ng hóng
sử
ng iện ao á o ó ó h sinh ra khí ozon
UV
máy
theo h n ứng: 3O2 
2O3
photocopy
V i m ư ng í ozon rong không khí
h i h ý
hì ó á
ng iệ kh ẩn iệ i rùng
Phần
I2
ến
iệ
hưng nế ư ng ozon ại ư q a gi i
Tính
h

thông gió ?
hạn ho hé sẽ g y n hại ho ại n o
a ozon
há hoại kh năng miễn ị h ệnh g y
m rí nh
iến i nhiễm sắ h g y
q ái hai ở h n mang hai
Hi n
nhiên
ư ng ozon o máy ho o o y
sinh ra r
é nên nế ngẫ nhiên m iế
x
i nó ng hưa ó h g y ng y hại
ho ơ h
hưng nế iế x
i ozon
rong hời gian i
nế không h ý
làm thông gió ăn hòng hì o ozon
h nhi
rong hòng ến mứ ư iê
h ẩn an o n hì sẽ ó nh hưởng ến
sứ khỏe on người
Bài
44- Tại
sao Khí H2S
i người ì khi o máu,
Hidrosunfua hi ros nf a má hóa en o ạo ra FeS m ho
ối hemog o in

a má
hứa Fe2+ ị há
Phần
II ại
i người? h y
Tính h
H2S + Fe2+ ( rong hemog o in) → FeS↓ + 2H+
lí

7


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

10

Bài
44Khi ị ệnh
m rong ơ h on
Vì sao ta người sẽ í h m ư ng khí H S ương
2
Hidrosunfua
hay dùng ối ao Chính ư ng H2S sẽ m ho ơ
ạ
Phần III 2
h mệ mỏi Khi a ùng Ag
ánh gió
“
ánh
gió”

hì Ag sẽ á
ng i khí H2S Do ó
Tính
khử
khi ị ệnh ư ng H2S rong ơ h gi m
ần sẽ hế
mạnh
m?
ệnh
iếng Ag sa khi ánh gió sẽ ó
mà en xám:
4Ag + 2H2S + O2 → 2Ag2S↓ + 2H2O
( en)

`10

Khí h i ông nghiệ
khí h i a á
“Hiện
ng ơ ố rong ( ô ô xe máy) ó hứa
H
h
ó ư ng mưa các khí SO2, NO, NO2 …Cá khí n y á
oxi a Lư axi ” gì ?
ng i oxi O2
hơi nư
rong không
Tá
hại
như

khí nhờ x
á oxi kim oại ( ó rong
h nh
hế n o ?
khói
i nh máy) hoặ ozon ạo ra axi
Phần III 5
sunfuric H2SO4 và axit nitric HNO3.
S nx
axi
2SO2 + O2 + 2H2O → 2H2SO4
2NO + O2 → 2NO2
sunfuric
4NO2 + O2 + 2H2O → 4HNO3
Axit H2SO4 và HNO3 an o nư mưa
ạo ra mưa axi Vai rò hính a mưa
axit là H2SO4 còn HNO3 óng ai rò hứ
hai.
Hiện nay mưa axi
ng ồn ô nhiễm
hính ở m số nơi rên hế gi i
ưa axi m mùa m ng h h
há
h y á ông rình x y ựng á ư ng
i m ừ á ẩm hạ h á ôi á hiến
( á oại á n y h nh hần hính
CaCO3):
Bài 45-

CaCO3 + H2SO4 → CaSO4 + CO2↑ + H2O

CaCO3 + 2HNO3 → Ca(NO3)2 + CO2↑ + H2O

10

Bài 45H
h
oxi
a ư
h nh
Phần

Loại á ó
ó h … ăn

III 6

Khi ạn ị ệnh a ạ y ần h i
h X q ang Trư khi h
him hì
á s hường ho ạn ăn m hứ hứ
ăn ở ạng hồ rắng Th nh hần h yế
a hứ ăn m oại á BaSO4.
g yên o
hầy h ố hẩn oán ệnh
a ạ y ho người ệnh hường h i
8


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh


ối s nfa

11

11

11

h

X q ang Ch X q ang ối i ạ
y không ễ như i á
h n xương
ố ởi ì ỷ r ng a xương n ia X
khó xuyên qua, trên phim ch
ó h ư
ại nh ng hình nh m òn ỷ r ng a
ạ y
á
hứ x ng q anh ương
ối m m nên nh h không rõ né
Khi ệnh nh n ăn xong BaSO4
o
i ạ y hì iến h nh h X q ang ởi
vì BaSO4 ngăn n ia X r ố Từ ó
Thầy h ố ó h hẩn oán hính xá
ình rạng ạ y
C
a ao ó ngh a : Khi
a

hiêm ang r ồng m ó r n mưa r o
kèm heo s m h
hì r ố
ho năng
s
ao
Do rong không khí ó kho ng 80% i ơ
20 % oxi Khi ó s m h ( ia ửa
iện) hì:
2N2 + O2 → 2NO
Sa ó:
2NO + O2 → 2NO2
Khí NO2 hòa an rong nư :
4NO2 + O2 + H2O → 4HNO3

B i 10 : i ơ Ca ao Việ
Nam
có
Phần
III 2 câu:
Tính Khử
“L a
hiêm
ó ngo i ờ
Hễ
nghe
iếng s m
h
ờ m
ên”

Mang
ý
ngh a hóa
h gì ?
HNO3 → H+ + NO 3
( ạm)
hờ ó s m h ở á ơn mưa giông
mỗi năm r ng ình mỗi mẫ
ư
ng
kho ng 6-7 kg ni ơ
Bài 11 :
Khi m ánh ao người a hường ho í
Vì
sao
nở H4HCO3 o
mì Khi nư ng
Amoniac và
“ ánh ao” bánh, NH4HCO3 h n h y h nh á h
m ối Amoni hường r
khí
hơi hoá ra nên m ho ánh xố
xố
ó
nở
Phần B II 2
mùi khai
NH4HCO3(r) → NH3↑ + CO2↑ + H2O↑
Ph n
ứng

Do khí NH3 sinh ra nên làm cho bánh bao
nhiệ h n
có mùi khai.
Bài 12 : Axit Th ố
n
Th ố n en
hỗn h nghi n mịn
ư
r n
: iêm iê K O3 han gỗ C
Nitric
và en
9


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

ối i ra

11

người
ư h nh S heo ỷ ệ khối ư ng;
Trung
Phần B II Q ố
KNO3
S
Ứng
ng Việ
am Khối ư ng gam

202
32
ng ừ %
a
m ối sử
74,82% 11,85%
nhi
hế
kỉ
nitrat
Ph n ứng h yế :
rư
khi 2KNO3 + S + 3C → K2S + N2↑ + 3CO2 ↑
người Ch
Kế q
h ố n en háy ạo ra m
 iế ến h í h khí n g kho ng 2000 ần h
h ố
n
í h h ố n an ầ
ó sẽ háy yên
Gi i hí h ý ặng rong ình hở
sẽ n
ng trong
ngh a
a ình kín Công hứ kinh nghiệm h ố n
ông hứ
en: nh
ồng hán (m
hần han) án

kinh
ồng sinh (nửa hần ư h nh)
ồng
nghiệm
iêm (sá hần iêm) gần ng i ông
“nhứ ồng hứ h ố n en hiện ùng:
thán, bán
15% C + 10% S + 75% KNO3
ồng sinh
ồng
iêm”
Bài 14 :
Th nh hần h ố h
kẽm ho h a
Tại
sao Zn P Sa khi ăn Zn P ị h y h n r
3 2
3 2
PHOTPHO
nh ng on mạnh h m ư ng nư
rong ơ h h
sa gi m nó khá
Phần
II 1 h
i ìm nư :
khi
ăn
Zn3P2 + 6H2O → 3Zn(OH)2 + 2PH3↑
Tính oxi hóa
h ố h

Chính PH3 ( ho hin) giế hế h
ại i ìm C ng nhi nư
ưa o ơ h h
→
nư
ống PH3 hoá ra nhi → h
ng nhanh
V y h ố
hế
ế không ó nư
h
sẽ hế
h
gì?
hơn
Cái gì
V n
iệ h
ang ư m i người
làm
cho q an m ì h
on
mang nhi
h
hế ? mầm ệnh r y n nhiễm ho on người
ế sa khi hay há hoại mùa m ng “Th ố h ”
ăn
h ố
ang ư
ùng

i m
í h rên
mà không
hưng y
oại h ố r
nên
ó
nư
nh hưởng ến sứ khỏe on người
ống
hì
h
hế
mau
hay

C
36
13,33%

10


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

hơn ?
11

11


Bài 14 :
Trong xương a ng
ôn ó hứa
“ a rơi” m h m ư ng ho ho Khi ơ h
ng
PHOTPHO
là gì? Ma
hế i nó sẽ h n h y m
hần
rơi
hường
Phần
thành photphin PH3
ẫn m
í
x
hiện
ở
i ho hin P2H4.
IV Trạng
?
Pho hin không ự ố háy ở nhiệ
hái ự nhiên
hường Khi n nóng ến 150 oC thì nó
m i háy ư
Còn i ho hin P2H4 thì
ự ố háy rong không khí
ỏa nhiệ
Chính ư ng nhiệ ỏa ra rong q á rình
n y m ho ho hin ố háy:

2PH3 + 4O2 → P2O5 + 3H2O
Q á rình rên x y ra
ng y ẫn êm
nhưng o an ng y ó á ia sáng a
mặ rời nên a không q an sá rõ như o
an êm.
Hiện ư ng ma rơi hỉ m q á rình
hóa h x y ra rong ự nhiên Thường
gặ ma rơi ở á ngh a ịa o an êm
y
m hiện ư ng ự nhiên hứ
không h i m hiện ư ng “ hần í ”
n o ó ránh ình rạng mê ín ị oan
m ho
sống hêm nh mạnh
Bài 16 :
Khi nư sông hồ ị ô nhiễm nặng ởi
Tại sao khi á h h
ơ gi
ạm như nư
i
PHÂN BÓN
i gần á
h nh
ơ rá h i h
ơ… hì ư ng
HÓA HỌC
sông
hồ rê rong á h h
ơ n y sinh ra

ẩn
o
nhi Dư i á
ng a men reaza a
Phần
I3
ng y nắng á i sinh
rê ị h n h y iế h nh
Urê
nóng, ngườ CO2 và amoniac NH3 heo h n ứng:
i a ngửi (NH2)2CO + H2O → CO2 + 2NH3
h y
mùi NH3 sinh ra hòa an rong nư sông hồ
khai ?
ư i ạng m
n ằng ng:
NH3 + H2O → NH 4 + OH( H < 7 nhiệ
h )

NH 4 + OH → NH3 + H2O
( H > 7 nhiệ
ao)
hư y khi rời nắng ( nhiệ
ao)
11


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

NH3 sinh ra o á h n ứng h n h y

rê hứa rong nư sẽ không hòa an o
nư m ị á h ra ay o không khí m
ho không khí x ng q anh sông hồ ó
mùi khai khó hị
11

11

Bài 16 : Vì sao r n
ạm
PHÂN BÓN h n
m
á
HÓA HỌC
(NH4)2SO4,
lá
Phần I Ph n hai
NH4NO3 ho
ạm
ặ
nư
i
i ôi
trong
Ca(OH)2
ị
m
ạm?
Bài 16 : Vì
sao

a
PHÂN BÓN người
hường
HÓA HỌC
dùng
tro
ế
ón
Phần
III
cây?
Phân Kali

11

Bài 20 :
Vì sao
CACBON
ơm ị
Phần I Tính người
hường
h
í
o
ơm
mẩ
i

11


Bài 21 :
H

h
a Ca on

Phần

II

Vì NH3 ị m má

o h n ứng:

(NH4)2SO4 + Ca(OH)2 → 2NH3 ↑ + CaSO4 ↓ +
2H2O (1)
2NH4NO3 + Ca(OH)2 →2 H3 ↑+ Ca( O3)2 +
H2O (3)

ư
i
ó hứa h m
CO(NH2)2 i sinh
hoạ
ure thành (NH4)2CO3:
CO(NH2)2

+ 2H2O

ư ng re

ng h y n

→ (NH4)2CO3 (5)

(NH4)2CO3 ễ ị h n h y khi rời nắng
heo h n ứng:
(NH4)2CO3 → NH3 ↑ + CO2 ↑ + H2O
Trong ro ế ó hứa m ối K2CO3 cung
ng yên ố ka i ho y

khi Do han i xố ó ính h
h nên h
khê h mùi khé
a ơm m ho ơm ở
a mùi khê.
ho
nồi
m
han

ư
á khô
“ ư
á a oni ) ư
khô”
gì CO2 hóa ỏng
và có công h rắn ng
ng như
i rạng hái:


(hay òn g i
yế
i
hế ừ khí CO2 hoặ
y
á á nh n ạnh ở
hơi ạnh ằng á h iến
á khô hăng hoa h nh
12


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

hế n o ?

Cacbon
ioxi
2 Tính h
í

11

Bài 21 :
H
h
a Ca on
Phần
Cacbon
ioxit


“Hiệ ứng
nh
kính”
là gì ?

II

2 Tính h
í

11

Bài 21 :
H

h
a Ca on

Phần
Cacbon

II

Vì sao ta
không h
ắ ám
háy
a
các
kim

oại mạnh:

hơi không q a rạng hái ỏng
CO2 ỏng ặ iệ
nư
á khô( không
hại) ư ứng ng hí h h
o
q n nh ng s n hẩm kỵ ẩm
ùng m
ạnh ông hự hẩm Dùng á khô
m ạnh
o q n gián iế á s n
hẩm ó ao gói nhưng ó h ùng m
ạnh
o q n rự iế Chính h á
nh n m ạnh n y (CO2)
m ứ hế
sống a i sinh
gi ư
ị ng m sắ hoa q
ồng hời hạn hế ư
n hao khối ư ng ự nhiên a s n hẩm
o sự ay hơi ừ
mặ s n hẩm
á
q á rình ên men h n h y B o q n
hự hẩm ằng ồn khô
á h r ố
hiện nay

Khí cacbonic CO2 rong khí q y n hỉ
h
h m
hần nh ng ia hồng ngoại (
ứ
nh ng ứ xạ nhiệ ) a ặ Trời
ho nh ng ia ó ư
sóng ừ
50000 ến 100000 Å i q a ễ ng ến
mặ
hưng nh ng ứ xạ nhiệ há
ra ngư
ại ừ mặ
ó ư sóng rên
140000 Å ị khí CO2 h
h mạnh
há rở ại Trái
m ho Trái
m
ên Theo ính oán a á nh khoa h
hì nế h m ư ng CO2 rong khí q y n
ăng ên g
ôi so i hiện ại hì nhiệ
ở mặ
ăng ên 4 oC.
V mặ h
h ứ xạ
CO2 ở rong
khí q y n ương ương i
h y inh

a á nh kính ùng
rồng y rồng
hoa ở xứ ạnh
Do á kim oại rên ó ính khử mạnh
nên ẫn háy ư
rong khí q y n CO2.
Thí
:2 g + CO2 → 2MgO + C
Ca on sinh ra ại iế
háy:
C + O2 → CO2
ắ á ám háy hông hường
người a hường ùng khí CO2. Tuy nhiên
13


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

ioxi
3 Tính h
hóa h
11

Bài 21 :

11

Bài 43
ANKIN


11

K,
Na, m số ám háy ó á kim oại mạnh
g…
thì CO2 không nh ng không
ắ m
ằng
khí
m ho ửa háy hêm g y hiệ hại
CO2
nghiêm r ng

Vì
rư
H
h
hi
a Ca on
V V
Phần
III hao
xoa
Axit
cacbonic và rắng
lòng
ối
tay?
cacbonat


Loại
m
rắng ó ên g i “ agiê
a ona ”( gCO3) m người a ẫn hay
g i
“
magiê”
gCO3
oại
rắn mịn nhẹ ó á
ng h ẩm r ố
Khi iến h nh hi
n ay a á
n
ng iên hường ó nhi mồ hôi i
o ó ối i á
n ng iên hi
h
bàn hao hế sứ
i gCO3 ó á
ng
h
h mồ hôi ồng hời ăng ường
ma sá gi a n ay
á
ng
h
thao gi
n ng iên ó h nắm hắ
ng

hự hiện á
ng á h ẩn
xá hơn
sao
khi
á
h
ần

: Vì sao ném
èn ó h nh hần hính
anxi
èn cacbua CaC2 khi á
ng i nư sinh
x ống ao ra khí axe i en
anxi hi roxi
Phần III
làm
cá
CaC2 + 2H2O  C2H2 + Ca(OH)2
hế ?
i
hế
Axe i en ó h á
ng i H2O ạo ra
an ehi axe i Cá
h n y m n
hương ến hoạ
ng hô h
a á ì

y ó h m á hế
Bài 42 :
Hoa hù ng i m 3 ần rong
Vì
sao ng y B i sáng m rắng
i rưa m
Khái niệm
rong m
h hồng
i hi
m
hồng
m
TECPE
ngày hoa hơn
Lo i hoa rư sa hỉ iến i hay
Phần
II 1 phù dung
ó h
i nha gi a á m
rắng hồng
ng a
g ồn
m
i 3 am ỏ
ó
sự hay
i
a h
Tecpen thiên ần ?

aro en ó rong hự
nhiên
Caro en
m oại sắ ố hường h y
rong m i óa hoa Trong s a ng
rong h
éo ng ó sắ ố n y nhưng
nhi hơn
rong a
rố ( h
14


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

11

Bài 51 :

11

Bài 54
ANCOL

:

Bài 54
ANCOL

:


Gi i hí h
DẪ XUẤT hiện ư ng:
HALOGEN
“Khi
á
á
Phần
IV ầ h
anh ị a
Ứng ng
nằm ăn n
rên
hì
nhân viên y
ế hỉ ần
dùng bình
h ố
h n
o hỗ ị
hương sau
ó ầ h
ị hương
ứng
ên
iế
hi
”

Vì


sao

ng
Phần I 4 phân tích
ó h
Ph n
ứng rư
há
hiện
oxi hóa
các lái xe
ống
rư ?

11

màu vàng da cam) Caro en
m
hi ro a on ó ông hứ h n ử C40H56.
Khi ầ h ị hương hỗ ị hương sẽ
r
a
n
gười án
y ế ùng
hương há
m ạnh
ằng á h
h n h

m ạnh ứ hời rên hỗ ị
hương Ch
m ạnh ở y e y or a
C2H5Cl.
C2H5C
h
h h
ơ ó os là
12,3oC Ở nhiệ
hường khi ăng á
s
sẽ iến h nh h ỏng Khi h n
C2H5C ên hỗ ị hương á gi e y
or a iế x
i a nhiệ
ơ h sẽ
m ey
or a sôi ên
ố hơi r
nhanh. Quá trình n y h nhiệ mạnh m
ho a ị ạnh ông
ê ứng Vì
y hần kinh
m giá không r y n
ư
a ên ại n o hờ ó ầ h
không ó m giá a Do sự ông
nên ế hương không ị h y
má Ch ý
oe an hỉ ạm hời không

làm cho ầ h
m giá a m không
ó á
ng h a rị ế hương
Th nh hần hính a á oại nư
ống
ó ồn an o e y i
ặ ính a an o
eyi
ễ ị oxi hóa Có r nhi
h
oxi hóa ó h á
ng i rư nhưng
người h n m
h
oxi hóa
crom(VI)oxit CrO3
y
m
h oxi
hóa r mạnh
h ở ạng kế inh
h nh inh h m
ng a am B oxi
CrO3 khi gặ rư e y i sẽ ị khử h nh
oxit Cr2O3 m h
h
ó m xanh
en


Vì sao ồn
Cồn
ng ị h an o e y i (C2H5OH)
ó
kh
ó kh năng hẩm h
ao ó h x yên
sá q a m ng ế o i s
o ên trong gây
Phần II 2 năng
kh ẩn ?
ông
ro ein m ho ế o hế Thự
Ứng ng
ế
ồn 75o ó kh năng sá rùng
ao
15


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

nh
ế ồn n hơn 75 o thì nồng
ồn q á ao m ho ro ein rên
mặ
i kh ẩn ông ứng nhanh hình h nh
ỏ ứng ngăn không ho ồn hắm o
bên rong nên i kh ẩn không hế
ế

o
nồng
nhỏ hơn 75 hì hiệ q sá
trùng kém.
11

11

11

12

Vì
sao Có m số h
h hoá h g i
h
nư
ra
hỉ hị m
h ng m ho
ng ị h
Bài 61 : m ống
hay i m khi
axi hay i
AXIT
ang xanh
Trong ra m ống (
i oại ra khá )
khi
ắ

ó h
hỉ hị m n y Trong hanh ó
cacboxylic
chanh vào hứa 7% axi xi ri Vắ hanh o nư
Phần I Tính hì h y n ra
m hay i
axi o ó m hay
h hoá h
sang màu
i m nư ra Khi hưa ắ hanh
ỏ?
nư ra m ống ó m xanh é
hứa
h ki m anxi
Bài 61 : Vì sao bôi Do rong n
a ong kiến nhện (
ôi o hỗ m số y) ó axi h
ơ ên
axi
AXIT
ong
kiến fomi Vôi
h
azơ nên r ng ho
cacboxylic
ố sẽ ỡ axi m a ỡ a
2HCOOH + Ca(OH)2  (HCOO)2Ca + 2H2
Phần I Tính a ?
h hoá h
Bài 61 : Vì

sao
dùng dao
AXIT
( ằng hé )
cacboxylic
ắ ê áo
mặ
Phần I Tính hì
hỗ ắ sẽ
h hoá h
ị en
Bài 2 : Lipit
Dân
gian
có
Phần
II 2
: “ Thị
Tính
h
mỡ
ưa
hành, câu
hóa h
ối ỏ
a Ph n ứng
Cây nêu,
tràng pháo,

Trong ê áo

nhi
oại rái y
ó hứa anin Tanin òn g i axi ani
nó á
ng
i sắ ạo h nh sắ (III)
ana ó m
en Tanin ó ị há q
hồng ó ị há o r nhi anin
ỡ
es e a g ixero
i á axi éo
(RCOO)3C3H5 Dưa h a
ng
+
H m x á ho iệ h y h n es e o
ó ó i ho sự iê hóa mỡ ( rong hần
ính h hóa h
a i i)

16


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

h y h n

ánh hưng
xanh”
Vì

sao
hị mỡ
ưa h nh
hường
ư
ăn
cùng nhau?

12

Bài 7 :

12

Bài 11
AMIN

12

Bài 13 :
PEPTIT VÀ
PROTEIN

Tại sao khi Cơm hứa m ư ng n inh
khi ăn
ơm ơm rong yến nư
a người ó
TI H BỘT ăn
nhai k sẽ các enzim. Khi nhai k ơm rong nư
Phần IV Sự h y ị ng

sẽ x y ra sự h y h n m
hần inh
h y n hóa ?
h nh man ozơ
g ozơ nên ó ị
ng :
inh
rong ơ h
:

B.PROTEIN

12

B i 23 : Sự

Cá tanh do trong cá có trimetylamin
Vì sao rư
(CH3)3
ime y amin (CH3)2NH và
ại m m
metyl amin CH3NH2 nh ng h ó mùi
mùi
tanh khó ngửi
a á?
Khi hiên á a ho hêm m í rư
ó
h
há h y ư
mùi anh á Vì

rime y amin hường “ ẫn rốn” rong á
nên người a khó r nó ra hưng rong
rư
ó ồn
ồn ó h hòa an
rime y amin nên ó h
ôi
ư
rime y amin ra khỏi h ẩn Khi hiên á
ở nhiệ
ao
rime y amin
ồn
ay hơi hế nên hỉ m
sa mùi anh
á sẽ ay i hế
Vì sao ắ
Trong s a ó h nh hần ro ein g i
chanh vào azein Khi ắ hanh o s a sẽ m ăng
ố s a ặ
h a ứ
m gi m
PH a ng
ó
ường ị h s a T i PH
ng
i i m ẳng
sẽ h y ó iện a azein hì h n y sẽ kế
a
kế a?

Khi m homa người a
ng á h
azein rồi ho ên men iế
Th n
i n ư
hế ạo ằng gang
Vì sao ở hé Gang hé
h
kim
a sắ
17


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

ăn mòn kim
oại

12

á
ơ sở a on
m số ng yên ố khá
i ại
óng
rên i n h n
iế x
hường x yên
hường gắn
i nư

i n
ng ị h h
iện i
Phần 2 : Ăn m
miếng nên sắ ị ăn mòn g y hư hỏng
oại
o ệ h n
hường á
ng iện
mòn
iện kim
Kẽm Zn ở há sơn nhằm không ho gang hé
a
hóa h
phía
sau h n
iế x
rự iế
i nư
i n
ôi
?
hưng ở hía ôi
o á
ng a
h n ị nư
ị kh y ng m nh iệ
nên iện há sơn
hưa
Do ó m

h i gắn m kẽm o ôi
Khi ó sẽ x y ra q á rình ăn mòn iện
hóa Kẽm
kim oại hoạ
ng hơn sắ
nên ị ăn mòn òn sắ hì không ị m
má gì Sa m hời gian miếng kẽm ị ăn
mòn hì sẽ ư
hay hế heo ịnh kì
B i 29 :
Gi i hí h Na2O(r) +H2O(l) →2 aOH(l) + H2O2(l) (1)
ại
sao 2H2O2 → 2H2O(l) + O2(k)
(2)
số h
h
ngầm người a ùng na ri eoxi
q an
r ng trong tàu Trong
ngầm
ng
O2 ( heo 2)
h
h khí
a kim oại
người
a CO2 o h y h o n hô h
h i ra ằng
ki m
dùng

ng ị h aOH ạo ra ừ (1)
natripeoxit
ng
oxi
h
h CO2 do
h y
h
o n
hô
h h i ra?

12

B i 31 :
Th nh hần h yế
a á
CaCO3.
C
Trong không khí có khí CO2 nên nư
số h
h
ng :
“ hòa an m
hần ạo h nh axi H2CO3.
q an
r ng
ư
h y Do ó x y ra h n ứng hóa h :
a kim oại á

mòn” CaCO3 + CO2 + H2O <-> Ca(HCO3)2
ki m h
mang
ý Khi nư
h y
ốn heo Ca(HCO3)2,
ngh a hóa heo ng yên í ị h h y n n ằng hì
Phần 2
h gì?
n ằng (*) sẽ h y n ị h heo hía
Canxi
cacbonat

h i Kế q
sa m hời gian nư
m ho á ị
o mòn ần Hiện
ư ng n y hường h y ở nh ng hiến á
18


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

12

B i 31 :
số h
h
q an
r ng

a kim oại
ki m h
Phần II
ư
ứng

12

Tại sao khi
n
nư
giếng
ở
m
số
vùng
lâu
ng y h y
x
hiện
ặn ở
áy
m?
Cá h
ẩy
ặn
n y
như
hế n o?


B i 34 :
Gi i hí h ý
ngh a
:
số h
h
q an
r ng “ Anh ừng
ắ
m
a hôm
cao
Phần
III Phèn chua
ánh
Nhôm sunfat em
nư
n o
ng rong”

ó òng nư
h y q a Do hiện ư ng
x y ra h m nên h i h sự h ý h ng
a m i nh n ra i n y
Trong ự nhiên nư ở m số ùng
nư
ứng ạm hời nư
ó hứa
Ca(HCO3)2 và Mg(HCO3)2 Khi n nư
ng y hì x y ra hương rình hóa h :

Ca(HCO3)2 → CaCO3↓ + CO2↑ + H2O
Mg(HCO3)2 → MgCO3↓ + CO2↑ + H2O
Do CaCO3 và MgCO3
h kế a nên
ng y sẽ óng ặn
ẩy
ăn n y hì ùng ng ị h
CH3COOH 5% ho o m n sôi
ng i kho ng m
êm rồi rửa sạ h

Phèn h a
m ối s nfa ké
a nhôm
ka i ở ạng inh h ng m nư 24
h n ử nư nên ó ông hứ hóa h
K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O.
Phèn h a không
ó ị há h a í
an rong nư
ạnh nhưng an r nhi
rong nư nóng Khi ho hèn h a o
nư sẽ h n i ra ion A 3+. Chính ion
Al3+ n y ị h y h n heo hương rình:
Al3+ + 3H2O → Al(OH)3↓ + 3H+
Kế q
ạo ra A (OH)3
h kế
a
ạng keo nên khi kh y hèn h a o

nư
nó kế ính á hạ
nhỏ ơ ửng
rong nư
h nh hạ
o hơn nặng
hìm x ống m rong nư

19


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

IV.

HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

1. Kết quả nghiên cứu: hờ n ng hương há ạy “
ng ao hiệ q
ạy – h môn Hóa h ở rường THPT ằng iệ gi i hí h á hiện ư ng hự iễn
ó iên q an ế i h “ kế h
i nhi
hương há khá ôi
ạ ư
nh ng kế q nh ịnh
H sinh rở nên hí h h hóa hơn hí h nh ng giờ ạy a ôi nhi hơn
nh
á em hăm h
i hơn h m hí ó nh ng h sinh
nh

iế ự q an sá
ái ạo ại á hiện ư ng hự ế
n ng kiến hứ hóa h
gi i hí h
2. Kết quả đối chứng
Thự ế gi ng ạy ho h y á
không hoặ í á
ng so i
á
ng
gi i hí h hường x yên ó sự khá nha rõ rệ C h
rong h k I ăm h
2012–2013 n y ôi ư giao nhiệm
gi ng ạy 3
khối 10 10A5, 10A6,
10A7
LỚP
ỨC Ộ
Kế Q
Trung
Giỏi
Khá
bình
Yế
Kém
Thường x yên
10 A5
á
ng
11,1 %

66,7% 22,2%
0
0
10 A6
Có á
ng
4,4%
60,7% 34,9%
0
0
10 A7
Í á
ng
2,2%
57%
40,8%
0
0
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. KẾT LUẬN: y
i nhằm i m i hương há ạy h nhằm n ng ao
k năng quan sát iên hệ hự ế ho h sinh rèn yện ho h sinh kh năng
h
ng sáng ạo rong q á rình h
sáng ạo
m h
sống
2. KIẾN NGHỊ:
n ng ao ư c hiệu qu c a các tiết h c luôn là ni m răn rở
c a mỗi người giáo iên

h c t p môn hóa h c c a các em có kết qu ao hơn
và kiến thức v ng hơn Tôi kiến nghị ồng nghiệp và h i ồng khoa h c c a
rường THPT Hoằng Hóa II ng như h i ồng khoa h c c a Sở Giáo D c và
o Tạo Tỉnh Thanh Hóa góp ý kiến hêm
tài c a tôi hoàn thiện hơn.

20


Trường THPT Hoằng Hóa 2 – Sáng kiến kinh nghiệm – GV : Tống Thị Ánh

Xác nh n c a th

rưởng ơn ị

Hoằng Hóa ng y 24 Tháng 5 ăm 2013
Tôi xin am oan y SKK
a mình
viết, không sao chép n i dung c a người
khác
gười viết

Tống Thị Ánh

21