BÀI GIẢNG NGOẠI KHOA: TRẬT KHỚP
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (752.04 KB, 39 trang )
TRẬT KHỚP
Bs Hồ Huy Cường
BVĐK Đồng Tháp
ĐẠI CƯƠNG
• Trật khớp là sự di lệch hoàn toàn hay không
hoàn toàn các mặt khớp với nhau
• Thường gặp ở người trẻ
• Tổn thương cơ bản là đứt rách dây chằng và
bao khớp.
NGUYÊN NHÂN
• Do chấn thương: chủ yếu
• Do bệnh lý
• Do bẩm sinh
CẤU TẠO CỦA KHỚP
CẤU TẠO CỦA KHỚP
Một đơn vò khớp gồm có 5 thành phần:
• Mặt sụn khớp với lớp xương dưới sụn và bao
hoạt dòch
• Bao khớp và dây chằng.
• Cơ, gân quanh khớp.
• Thần kinh vận động và cảm giác cho khớp.
• Mạch máu nuôi dưỡng các thành phần trên.
PHÂN LOẠI TRẬT KHỚP
• Theo thời gian:
- Trật khớp cấp cứu: Bệnh nhân đến khám
trước 48 giờ sau khi bò tai nạn.
- Trật khớp đến sớm: Bệnh nhân đến
khám trước 3 tuần sau khi bò tai nạn.
- Trật khớp đến muộn (còn gọi là trật khớp
cũ): Các trường hợp bệnh nhân đến khám
sau 3 tuần.
PHAÂN LOAÏI TRAÄT KHÔÙP
• Theo mức độ tái phát:
- Trật khớp lần đầu
- Trật khớp tái diễn: trật lần thứ 2 trở lên sau
một thời gian lành
- Trật khớp thường trực: khớp thường xuyên bị
trật sau một động tác.
PHAÂN LOAÏI TRAÄT KHÔÙP
•
-
Theo thể lâm sàng:
Trật khớp kín
Trật khớp hở
Trật khớp khóa (trật khớp kẹt): có mảnh xương
vỡ và kẹt vào giữa 2 mặt khớp
PHAN LOAẽI TRAT KHễP
Theo gii phu v X-quang:
- Trt khp hũan ton: cỏc mt khp khụng cũn
nhỡn nhau
- Bỏn trt: cỏc mt khp di lch khụng hũan
tũan
- Góy trt: trt khp kốm theo góy xng ti
trt khp.
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
• Biến dạng: Mỗi kiểu trật có biến dạng đặc
hiệu của nó, gọi là biến dạng điển hình vì chỉ
cần thấy biến dạng có thể chẩn đoán được có
trật khớp.
• Dấu ổ khớp rỗng: Hay là ổ khớp không có
chỏm. Khi khám cần so sánh với bên lành để
xác đònh.
• Dấu lò xo: Làm động tác thụ động ngược chiều
với biến dạng, khi buông tay ra chi trật khớp sẽ
bật trở lại tư thế biến dạng.
X- QUANG
• Phải chụp đủ cả 2 bình diện Mặt và Bên.
Phim X-quang xác đònh trật khớp kiểu gì và
có kèm gãy xương không (gãy trật hoặc
kèm thêm gãy xương nơi khác)
NGUYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ TRẬT KHỚP
NẮN - BẤT ĐỘNG - TẬP VẬN ĐỘNG
XỬ TRÍ SAI KHỚP TẠI TUYẾN CƠ SỞ
• Cố định: cố định tạm thời bằng nẹp hoặc băng
thun ở tư thế khớp sai. Không nên kéo nắn.
• Giảm đau: cho thuốc giảm đau và bất động
• Chuyển đi: càng sớm càng tốt để chẩn đoán
xác định và điều trị thực thụ.
• Không được xoa bóp: vì dễ bị biến chứng
viêm cơ cốt hóa.
TRẬT KHỚP VAI
1. Đặc điểm:
- Là trật khớp thường gặp nhất ở chi trên
- Có thể kèm theo gãy mấu động lớn, gãy cổ
phẫu thuật xương cánh tay
- Có thể gặp trật khớp tái diễn
- Thường gặp trật khớp vai ra trước
TRẬT KHỚP VAI
2. Nguyên nhân và cơ chế:
Thường gặp nhất là ngã chống tay ở thư thế
dạng, đưa ra sau và xoay ngoài
TRẬT KHỚP VAI
3. Lâm sàng: TRẬT KHỚP VAI RA TRƯỚC
- Biến dạng:
+ Cánh tay dạng và xoay ngoài
+ Vai vuông
+ Có dấu nhát rìu
+ Mất rãnh delta- ngực
+ Bề dầy khớp vai lớn hơn so với bên lành.
TRẬT KHỚP VAI
- Dấu ổ khớp rỗng:
Sờ dọc theo gai vai phía sau ra trước từ trong
ra ngoài đến mỏm cùng vai, dùng ngón tay ấn
vào phía trước mỏm cùng vai không thấy chạm
vào chỏm xương cánh tay.
TRẬT KHỚP VAI
- Dấu lò xo:
Cánh tay đang dang, chúng ta ép cho khép
vào và buông ra thì cánh tay bật dang ra
TRẬT KHỚP VAI
4. Cận lâm sàng:
Chụp X-quang vùng vai để xác định trật khớp
vai và các tổn thương đi kèm.
TRẬT KHỚP VAI
5. Điều trị:
- Trật khớp vai đếm sớm:
+ nắn lại khớp vai
+ bất động khớp vai: 1 tuần đối với bệnh nhân
lớn tuổi và 3 tuần đối với bệnh nhân trẻ tuổi bằng
cách băng thun, áo vải Desault.
+ Tập vận động: trong lúc bất động khớp vai
thì tập gồng cơ, cử động các khớp không bị bất động.
Sau thời gian bất động thì tập vận động thụ động và
chủ động khớp vai.
- Trật khớp vai đến trể: xem xét khả năng phẫu thuật.
TRẬT KHỚP VAI
TRẬT KHỚP KHỦYU
1. Đặc điểm:
- Thường gặp ở chi trên, sau trật khớp vai
- Thường gặp trật khớp khủyu ra sau
- Trật khớp cũ thường gặp
TRẬT KHỚP KHỦYU
2. Nguyên nhân và cơ chế:
Thường gặp nhất là ngã chống tay, khủyu duỗi
hay gấp nhẹ
TRẬT KHỚP KHỦYU
