BÀI 2
Tuyển dụng và Lựa chọn
• Xây dựng các phương tiện và kỹ thuật tuyển dụng
• Kỹ năng đánh giá nhu cầu NNL và ứng viên
• Kỹ năng tuyển chọn, phỏng vấn ứng viên
• Tăng cơ sở dữ liệu các ứng viên một cách hiệu quả
Nhân tài như lá mùa thu…
« Một công ty muốn phát triển
được nhanh thì phải giỏi trong việc
tìm ra nhân tài, đặc biệt là những
nhân tài thông minh »
- Bill Gates
QUY TRÌNH TUYỂN CHỌN
Quy trình tuyển dụng gồm 10 bước cơ bản
sau:
1. Xác định nhu cầu
2. Phân tích vị trí cần tuyển
3. Xây dựng tiêu chuẩn
4. Thăm dò nguồn cần tuyển
5. Thông báo quảng cáo
6. Thu hồ sơ, sơ tuyển
7. Kiểm tra tuyển
8. Quyết định tuyển dụng
9. Hòa nhập người mới
10. Đánh giá chí phí tuyển dụng
Để tránh tình trạng tuyển dụng sai
Đánh giá hiện trạng : số lượng, khối lượng công
việc, điều kiện làm việc, điều kiện tài chính, vv
Liệu tổ chức có thực sự cần nhân viên mới:
- Các nhân viên hiện tại có thể làm hoặc
được đào tạo để làm công việc này không?
- Có thể tuyển nhân viên tạm thời hay
làm bán thời gian không ?
Xác định rõ những nhiệm vụ của vị trí công việc
cần tuyển: bản mô tả công việc
8–
4
Xác định nhu cầu nguồn nhân lực
Mô tả nhiệm vụ
Tên
Vị trí trong cơ cấu
Nội dung – nhiệm vụ, trách nhiệm
Điều kiện làm việc – tiền lương, giờ làm việc, số ngày
nghỉ
Đặc điểm của ứng viên lý tưởng
Để tìm ứng viên lý tưởng
Kích hoạt hệ thống quan hệ, truyền
miệng
Dựa vào các đồng nghiệp, nhân viên
Cập nhật tin tức về sa thải, phá sản,
vv
Cập nhật thông tin đối thủ cạnh
tranh
Đọc tin tức trong ngành
Để tìm ứng viên lý tưởng
Thông qua hệ thống khách hàng
Khai thác các diễn đàn trên Web
Tham gia các quan hệ hợp tác
(trường, phòng thương mại, vv)
Tham gia các hội chợ việc làm
Dựa vào các hội cựu sinh viên, hội
doanh nghiệp
Tiếp cận các tân tú tài, thạc sĩ, vv
Quảng cáo
Ứng viên tốt nhất
• Số chức danh = số ứng viên
- Không thể có sự tuyển chọn
• Để có thể thực hiện tuyển chọn – Cần có nhiều
ứng viên
• Một ngân hàng các ứng viên
• Một tiến trình tuyển chọn
Một ngân hàng hồ sơ ứng viên
Chúng ta muốn ai?
Như thế nào
Thông báo cho các ứng viên?
Thiết lập cách tiếp xúc đầu tiên?
Chúng ta muốn ai?
Mô tả công việc
Đặc điểm ứng viên mẫu
Số lượng ứng viên mong muốn
Nguồn tuyển
Tuyển nội bộ
Tuyền từ bên ngoài
Nguồn nội bộ
Những lợi thế
Những bất lợi
1. Nhân viên đã quen thuộc với công ty.
1. Tranh chấp nội bộ về chính trị để
2. Giảm chi phí tuyển dụng và đào tạo.
được đề bạt.
3. Tăng tinh thần và sự khích lệ
2. Gây căng thẳng nội bộ.
đối với nhân viên.
3. Các vấn đề đạo đức nảy sinh ở những
4. Có thể thành công nhờ đánh giá chuẩn
người không được đề bạt.
xác hơn trình độ, kỹ năng của nhân viên.
Nguồn bên ngoài
• Ứng viên vãng lai
• Ứng viên do nhân viên công ty giới thiệu
• Qua quảng cáo (QC rao vặt/QC chung)
• Qua các trường học, cao đằng, đại học
• Qua các cơ sở giới thiệu việc làm
• Qua các công ty tìm kiếm nhân sự (săn đầu người)
• Qua các hiệp hội ngành nghề
• Qua các tổ chức lao động (công ty cho thuê nhân viên, nhà thầu)
• Tuyển dụng online (qua Internet, website)
Nguồn bên ngoài
Những lợi thế
Những bất lợi
1. Ý tưởng và cách tiếp cận mới
1. Chưa có sự phù hợp giữa nhân viên
2. Có thể tạo ấn tượng, kinh nghiệm
và công ty.
cụ thể về công ty hoàn toàn từ đầu.
2. Tinh thần và sự tận tuỵ thấp hơn.
3. Có thêm những kiến thức và kỹ năng
3. Thời gian để tự điều chỉnh,
mà công ty hiện chưa có.
thích nghi nhiều hơn.
Các yếu tố thu hút “ứng viên”
1. Tham gia ngay vào các công việc trọng yếu của tổ chức.
2. Khả năng áp dụng các kiến thức và kỹ năng mới được
học.
3. Cơ hội nhìn nhận được bức tranh tổng thể về công ty.
4. Mau chóng phát triển sự nghiệp.
5. Chóng được tăng lương.
6. Cơ hội học hỏi những kỹ năng mới.
Thông báo cho các ứng viên khá
Trực tiếp
Triệu tập các nhânviên
Quan hệ cá nhân của các nhân viên
Săn đầu người
Gián tiếp
Niêm yết các chức danh
Thông báo (quảng cáo) trên các phương
tiện thông tin đại chúng
Thách thức trong công tác tuyển chọn
TIỀM NĂNG hiệu quả
Tri thức
Kỹ năng
Thái độ
ĐOÁN TRƯỚC hiệu quả:
Điều mà người đó sẽ làm
Tuyển chọn ứng viên tốt nhất
Phù hợp với các tiêu chí tuyển chọn
Tuyển chọn các hồ sơ tốt nhất
Kiểm tra giấy tờ tham chiếu
Phỏng vấn, thi kiểm tra
Các trung tâm đánh giá tiềm năng
Phỏng vấn sâu
Thi kiểm tra, mô phỏng
Trong một hoặc nhiều ngày
Tuyển chọn những hồ sơ dự tuyển tốt
nhất và lựa chọn cuối cùng
Nguyên tắc cơ bản của một hệ thống
tuyển chọn tốt
CHÍNH XÁC
Cho ra các kết quả không đổi
• Ít sai lệch nhất
CÓ HIỆU LỰC
Đánh giá thật sự điều cần đánh giá
• Tiên đoán chính xác
CÓ ÍCH
Đánh giá tỷ lệ chi phí/lợi nhuận
• Hiệu quả công cụ sử dụng
Quy trình lựa chọn
Không đáp ứng được các yêu cầu tối thiểu về trình độ
Không hoàn thiện được hồ sơ hoặc
không nêu được cụ thể các yếu tố
liên quan đến vị trí tuyển dụng
Không qua được kiểm tra
Không gây được ấn tượng với người
phỏng vấn và/hoặc không đáp ứng
được các yêu cầu công việc
Kiểm tra/phỏng vấn sơ bộ
đạt
Kiểm tra Hồ sơ
đạt
Các bài Test
đạt
Phỏng vấn tổng hợp
đạt
Giới thiệu điều kiện
công việc
đạt
Các vấn đề vướng mắc
Kiểm tra quá khứ
(nếu cần)
đạt
Từ chối ứng viên
Không phù hợp để thực hiện những
nhiệm vụ thiết yếu của công việc
Kiểm tra sức khỏe nếu cần
(điều kiện công việc)
Có khả năng hoàn thành những nhiệm vụ
thiết yếu của công việc
Đề nghị ký kết hợp đồng
làm việc dài hạn
Thảo luận
o Anh/chị hãy nêu những khó khăn của
doanh nghiệp trong việc
o (a) Thu hút ứng cử viên có năng lực (TUYỂN)
o (b) Chọn được ứng viên có năng lực (CHỌN)
o Để có được tuyển được những người có
năng lực doanh nghiệp Việt Nam hiện
nay cần phải làm gì?
Kỹ năng đọc sơ yếu lý lịch
Thiếu sự rõ ràng trong tiến trình các
sự kiện (thiếu năm cụ thể, ngắt
quãng…)
Đổi việc nhanh
Lỗi chính tả, ngữ pháp
Thiếu thư, cẩu thả
Thiếu sự sáng tạo
Chữ viết, chữ ký…
Kỹ năng phỏng vấn tuyển chọn
Chuẩn bị: biết trước phải hỏi điều gì
Dẫn dắt: đạt được các thông tin cần
thiết
Ghi chép: đảm bảo không quên điều
quan trọng
Làm chủ: thời gian, cuộc phỏng vấn
Quyết định
Các trắc nghiệm
Test IQ (Intellectual Quotient),
EQ (Emotional Quotient)
Trắc nghiệm kiến thức chung,
kiến thức đặc thù
Trắc nghiệm tâm lý
Trắc nghiệm cá tính
Mô phỏng
8–24
Phỏng vấn không phải:
Hỏi cung, tra
khảo
Trở ngại
Thông tin một
chiều
Phỏng vấn là:
Tìm thông tin về ứng viên
Thông tin hai chiều
Tìm hiểu kinh nghiệm và
năng lực ứng viên
Thông tin cho ứng viên
về ngân hàng, công việc