Trường THCS thị trấn Chợ Vàm

Chủ đề tích hợp môn toán 9

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HUYỆN PHÚ TÂN
TRƯỜNG THCS TT CHỢ VÀM

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Chợ Vàm, ngày 01 tháng 11 năm 2015

CHỦ ĐỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP MÔN TOÁN 9
TÊN CHỦ ĐỀ: ĐỀ THỊ CỦA HÀM SỐ

y = ax + b ( a ≠ 0 )

Thời lượng: 2 tiết
I. Nội dung của chủ đề:
- Đồ thị của hàm số y = ax + b ( a ≠ 0 ) là một đường thẳng.
- Giao điểm của đồ thị hàm số với trục hoành và trục tung.
- Đồ thị của hàm số y = ax + b ( a ≠ 0 ) song song với đường thẳng y = ax , nếu b ≠ 0 và
trùng với đường thẳng y = ax , nếu b = 0
II. Chuẩn kiến thức kỹ năng:
-Kiến thức: HS hiểu đuộc đồ thị của hàm số y = ax + b ( a ≠ 0 ) là một đường thẳng và
cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax + b ( a ≠ 0 )

-Kỹ năng: HS vẽ thành thạo đồ thị của hàm số y = ax + b ( a ≠ 0 )
-Thái độ: HS học tập nghiêm túc

III. Bảng mô tả cấp độ tư duy:

Nội dung

1. Tính chất
của đồ thị của
hàm số bậc
nhất y=ax+b
( a ≠ 0)

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

Biết dạng đồ thị Hiểu được đường
của hàm số thẳng song song,
y=ax+b ( a ≠ 0 ) và tìm được tung
là một đường độ gốc của một
đường thẳng.
thẳng
Câu hỏi A.1.
Câu hỏi A.2.

2. Cách vẽ đồ
thị của hàm số
bậc nhất
y=ax+b ( a ≠ 0 )


Câu hỏi B.1.b .
Câu hỏi B.1.c .
- Biết được cách - Vẽ được nhiều đồ - Vẽ được
vẽ đồ thị của hàm thị trên cùng mặt nhiều đồ thị
phẳng tọa độ.
trên cùng mặt
số y=ax+b ( a ≠ 0 )
Câu hỏi B.2

GV - Nguyến Hữu Chí

1

Câu hỏi B.3.b
Câu hỏi B.3.c

phẳng tọa độ và
xác định được
giao điểm của
các đồ thị. Tính
được diện tích
và chu vi của
hình tạo bởi
các giao điểm.


Trường THCS thị trấn Chợ Vàm

Chủ đề tích hợp môn toán 9


Câu hỏi C.2
Câu hỏi C.4
Xác định được các
hệ số a, b của hàm
số bậc nhất y=ax+b
( a ≠ 0)

Câu hỏi C.3

- Vẽ được nhiều đồ
thị trên cùng mặt
phẳng tọa độ và
xác định được hình
vẽ từ các giao
điểm của chúng

- Ứng dụng cảu
đồ thị hàm số
bậc
nhất
a
≠ 0)
(
y=ax+b
vào thực tiễn

Câu hỏi D.E

Câu hỏi C.1
IV. Biên soạn câu hỏi theo bảng cấp độ tư duy:

Câu hỏi A.1 . Biểu diễn các điểm sau trên cùng mặt phẳng tọa độ
A ( 1; 2 ) ;

B ( 2; 4 ) ;

A ' ( 1;5 ) ;

C ( 3;6 )

B ' ( 2;7 ) ;

C ' ( 3;9 )

- Vẽ đường thẳng d qua các điểm A, B, C
- Vẽ đường thẳng d' qua các điểm A', B', C'
- Nhận xét hai đường thẳng d và d'.
Câu hỏi A.2. Tính giá trị y tương ứng của các hàm số y = 2 x và y = 2 x + 3 theo giá trị đã cho
của biến x rồi điền vào bảng sau:
x
y = 2x
y = 2x + 3

-2

−3
2

0

3

2

2

- Biễu diễn các cặp điểm ( x; y ) của các hàm số y = 2 x và y = 2 x + 3 trên cùng mặt phẳng tọa
độ.
- Nhận xét về đồ thị của hàm số y = 2 x và đồ thị của hàm số y = 2 x + 3
- Đồ thị cảu hàm số y = 2 x + 3 cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng bao nhiêu?
Câu hỏi B.1.b. Thực hiện Vẽ đồ thị của hàm số y = −2 x + 3
Câu hỏi B.1.c. Thực hiện Vẽ các đồ thị của hàm số y = −2 x + 3 và y = x − 5 trên cùng mặt
phẳng tọa độ.
Câu hỏi B.2.
a. Đọc, quan sát và thực hiện Vẽ đồ thị của hàm số y = 3x + 6
+ Cho x = 0 ⇒ y = 6 ta được điểm ( 0;6 ) thuộc trục tung Oy

+ Cho y = 0 ⇒ x = −2 ta được điểm ( −2;0 ) thuộc trục hoành Ox
+ Đồ thị của hàm số y = 3x + 6

GV - Nguyến Hữu Chí

2


Trường THCS thị trấn Chợ Vàm

Chủ đề tích hợp môn toán 9

b. Qua cách vẽ như trên, hãy cho biết các bước để vẽ đồ thị của một hàm số?
Câu hỏi C.1.
a. Vẽ đồ thị của hàm số y = 2 x ; y = 2 x + 5 ; y =


−2
−2
x ; y=
x + 5 trên cùng mặt phẳng
3
3

tọa độ.
b. Bốn đường thẳng cắt nhau tạo thành tứ giác OABC (O là gốc tọa độ). tứ giác OABC
có phải là hình bình hành không? Vì sao?
Câu hỏi C.2.
a. Vẽ đồ thị của hàm số y = x ; y = 2 x + 2 trên cùng mặt phẳng tọa độ.
b. Gọi A là giao điểm của hai đồ thị nói trên, tìm tọa độ điểm A.
c. Vẽ qua điểm B ( 0; 2 ) một đường thẳng song song với trục Ox, cắt đường thẳng y = x
tại điểm C. Tìm tọa độ điểm C. Tính diện tích của ∆ABC (đơn vị đo trên các trục tọa độ là
xentimét)
Câu hỏi C.3.
a. Biết rằng x = 4 thì hàm số y = 3x + b có giá trị bằng 11. Tìm b. Vẽ đồ thị của hàm số
với giá trị b vừa tìm được.
b. Biết rằng đồ thị của hàm số y = ax + 5 đi qua điểm A ( −1;3) . tìm a. vẽ đồ thị của hàm
số với giá trị a vừa tìm được.
Câu hỏi C.4.
a. Vẽ đồ thị của hàm số y = x + 1 ; y = − x + 3 trên cùng mặt phẳng tọa độ.
b. Hai đường thẳng y = x + 1 ; y = − x + 3 cắt nhau tại C và cắt trục Ox theo thứ tự là A
và B, tìm tọa độ điểm A, B, C.
GV - Nguyến Hữu Chí

3



Trường THCS thị trấn Chợ Vàm

Chủ đề tích hợp môn toán 9

c. Tính chu vi và diện tích của ∆ABC (đơn vị đo trên các trục tọa độ là xentimét)
Câu hỏi D. Từ ngày 13/10/2014 đến ngày 23/11/2014, Hiệp hội xăng dầu Việt Nam đã thống
kê và đi đến kết luận sau: Trung bình giá xăng Rol 92 trên thế giới giảm đều mỗi ngày 90
đồng. Biết rằng giá xăng Rol 92 ngày 13/10/2014 là 22 800đ/lít.
a) Hỏi giá xăng Rol 92 ở ngày 13/11/2014 là bao nhiêu.
b) Tìm hàm số biểu diễn giá xăng Rol 92 trong khoảng thời gian trên.
c) Vẽ đồ thị biểu diễn giá xăng Rol 92 trong khoảng thời gian trên.
V. Tiến trình dạy học:
A. Hoạt động khởi động.

(Hoạt động nhóm)
1. Biểu diễn các điểm sau trên cùng mặt phẳng tọa độ
A ( 1; 2 ) ;
A ' ( 1;5 ) ;

B ( 2; 4 ) ;

B ' ( 2;7 ) ;

C ( 3;6 )

C ' ( 3;9 )

- Vẽ đường thẳng d qua các điểm A, B, C
- Vẽ đường thẳng d' qua các điểm A', B', C'

- Nhận xét hai đường thẳng d và d'.
2. Tính giá trị y tương ứng của các hàm số y = 2 x và y = 2 x + 3 theo giá trị đã cho của biến x
rồi điền vào bảng sau:
x
y = 2x
y = 2x + 3

-2

−3
2

0

3
2

2

- Biễu diễn các cặp điểm ( x; y ) của các hàm số y = 2 x và y = 2 x + 3 trên cùng mặt phẳng tọa
độ.
- Nhận xét về đồ thị của hàm số y = 2 x và đồ thị của hàm số y = 2 x + 3
- Đồ thị của hàm số y = 2 x + 3 cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng bao nhiêu?
B. Hoạt động hình thành kiến thức.
Đồ thị của hàm số là một đường thẳng:
(Hoạt động chung cả lớp)
- Cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng b
- Song song với đường thẳng , nếu ; Trùng với đường thẳng , nếu ;
1.a. -Đọc
nội. Đồ

dung
Khikĩthì
thị sau
của hàm số là đường thẳng đi qua gốc tọa độ và điểm
Chú ý: Đồ thị cảu hàm số còn được gọi là đường thẳng ; b được gọi là tung độ
gốc của đường thẳng.

GV - Nguyến Hữu Chí

4


Trường THCS thị trấn Chợ Vàm

Chủ đề tích hợp môn toán 9

(Hoạt động nhóm đôi)
b. Tìm các đường thẳng song song với nhau trong các đường thẳng sau:
y = 2 x + 3;
y = −2 x ;
y = 3x ;
y = 2x − 5 ;
y = 3x − 5
c. Tìm tung độ gốc của các đường thẳng trên.

(Hoạt động nhóm)
2. Thực hiện các hoạt động sau
a. Đọc, quan sát và thực hiện Vẽ đồ thị của hàm số y = 3x + 6
+ Cho x = 0 ⇒ y = 6 ta được điểm ( 0;6 ) thuộc trục tung Oy


+ Cho y = 0 ⇒ x = −2 ta được điểm ( −2;0 ) thuộc trục hoành Ox
+ Đồ thị của hàm số y = 3x + 6

GV - Nguyến Hữu Chí

5


Trường THCS thị trấn Chợ Vàm

Chủ đề tích hợp môn toán 9

b. Qua cách vẽ như trên, hãy cho biết các bước để vẽ đồ thị của một hàm số?

(Hoạt động chung cả lớp)
3.a. Đọc kĩ nội dung sau
Cách vẽ đồ thị của hàm số
+ Cho ta được điểm thuộc trục tung Oy
+ Cho ta được điểm thuộc trục hoành Ox
+ Đường thẳng PQ là đồ thị của hàm số

b. Thực hiện Vẽ đồ thị của hàm số y = −2 x + 3
c. Thực hiện Vẽ các đồ thị của hàm số y = −2 x + 3 và y = x − 5 trên cùng mặt phẳng tọa độ.
C. Hoạt động luyện tập.

(Hoạt động cá nhân)
1.a. Vẽ đồ thị của hàm số y = 2 x ; y = 2 x + 5 ; y =

−2
−2

x ; y=
x + 5 trên cùng mặt phẳng tọa
3
3

độ.
b. Bốn đường thẳng cắt nhau tạo thành tứ giác OABC (O là gốc tọa độ). tứ giác OABC có
phải là hình bình hành không? Vì sao?
2.a. Vẽ đồ thị của hàm số y = x ; y = 2 x + 2 trên cùng mặt phẳng tọa độ.
b. Gọi A là giao điểm của hai đồ thị nói trên, tìm tọa độ điểm A.
c. Vẽ qua điểm B ( 0; 2 ) một đường thẳng song song với trục Ox, cắt đường thẳng y = x tại
điểm C. Tìm tọa độ điểm C. Tính diện tích của ∆ABC (đơn vị đo trên các trục tọa độ là
xentimét)
3.a. Biết rằng x = 4 thì hàm số y = 3x + b có giá trị bằng 11. Tìm b. Vẽ đồ thị của hàm số với
giá trị b vừa tìm được.
b. Biết rằng đồ thị của hàm số y = ax + 5 đi qua điểm A ( −1;3) . tìm a. vẽ đồ thị của hàm số
với giá trị a vừa tìm được.
4. a. Vẽ đồ thị của hàm số y = x + 1 ; y = − x + 3 trên cùng mặt phẳng tọa độ.

GV - Nguyến Hữu Chí

6


Trường THCS thị trấn Chợ Vàm

Chủ đề tích hợp môn toán 9

b. Hai đường thẳng y = x + 1 ; y = − x + 3 cắt nhau tại C và cắt trục Ox theo thứ tự là A và B,
tìm tọa độ điểm A, B, C.

c. Tính chu vi và diện tích của ∆ABC (đơn vị đo trên các trục tọa độ là xentimét)
D.E. Hoạt động vận dụng và tìm tòi mở rộng.

(Hoạt động với cộng đồng)
Từ ngày 13/10/2014 đến ngày 23/11/2014, Hiệp hội xăng dầu Việt Nam đã thống kê và đi đến
kết luận sau: Trung bình giá xăng Rol 92 trên thế giới giảm đều mỗi ngày 90 đồng. Biết rằng
giá xăng Rol 92 ngày 13/10/2014 là 22 800đ/lít.
a) Hỏi giá xăng Rol 92 ở ngày 13/11/2014 là bao nhiêu.
b) Tìm hàm số biểu diễn giá xăng Rol 92 trong khoảng thời gian trên.
c) Vẽ đồ thị biểu diễn giá xăng Rol 92 trong khoảng thời gian trên.

GV

NGUYỄN HỮU CHÍ
NGUYỄN VĂN HẢO
VÕ TUẤN ANH

GV - Nguyến Hữu Chí

7