BÀI THUYẾT TRÌNH:
Nhóm:
I.Những quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về văn hóa:
1.Định nghĩa về văn hóa và quan điểm về xây dựng nền văn hóa mới:
2.Quan điểm của Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa:
3.Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính của văn hóa:
1.Định nghĩa về văn hóa và quan điểm về xây dựng nền văn
hóa mới
a) Định nghĩa về văn hóa
-Tháng 8/1943, khi còn trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch Giới
Thạch , Bác đã đưa ra định nghĩa của mình về văn hóa và có
nhiều điểm gần với quan niệm hiện đại về văn hóa.
“Vì
lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới
sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật,
khoa học, tôn giáo , văn học, nghệ thuật, những công cụ cho
sinh hoạt hằng ngày về ăn, ở và các phương thức sử dụng. Toàn
bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa. Văn hóa là
sự tổng hợp của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện
của nó mà loài người đã sản sinh ra nhằm thích ứng những nhu
cầu đời sống và đòi hỏi sự sinh tồn”
- Hồ Chí Minh khắc phục quan niệm phiến diện về văn
hóa trong lịch sử và hiện tại.
b)Quan điểm về xây dựng nền văn hóa mới
Như vậy, ngay từ rất sớm,
Hồ Chí Minh đã quan tâm
đến văn hóa, đã thấy rõ vai
trò, vị trí của văn hóa trong
đời sống xã hội. Điều này đã
chứng minh được vì sao
ngay sau khi giành được
độc lập, HCM đã bắt tay vào
việc xây dựng, kiến tạo một
nền văn hóa mới ở Việt Nam
rên tất cả mọi lĩnh vực, từ
kinh tế, chính trị, xã hội,
đạo đức đến tâm lý con
người, đã sớm đưa văn hóa
vào chiến lược phát triển đất
nước.
2.Quan điểm Hồ Chí Minh về các vấn đề chung của văn hóa
a)Quan điểm về vị trí và vai trò của văn hóa trong đời sống xã hội
Hồ Chí Minh đặt văn hóa ngang hàng với chính trị, kinh tế, xã
hội, tạo thành 4 vấn đề chính của đời sống và chúng có mối quan
hệ mật thiết với nhau
Trong quan hệ với chính trị
Trong quan hệ với kinh tế
- Kinh
tế thuộc về cơ sở hạ tầng, là nền tảng của việc xây
dựng văn hóa.Cho nên phải chú trọng xây dựng kinh tế, xây
dựng cơ sở hạ tầng để có điều kiện cho việc xây dựng và phát
triển văn hóa. Kinh tế phải đi trước một bước
Văn hóa phải tham gia
nhiệm vụ chính trị,tham gia
cách mạng,kháng chiến và
xây dựng chủ nghĩa xã
Văn hóa phải phục
vụ, thúc đẩy, xây
dựng và phát triển
kinh tế
Trong kháng chiến chống
Pháp, quan điểm “Văn hóa
cũng là một mặt trận”;
“kháng chiến hóa văn hóa,
văn hóa hóa kháng chiến”
mà Người đưa ra đã tạo nên
một phong trào văn hóa, văn
nghệ sôi động, đem lại sức
mạnh vượt trội cho nhân dân
Việt Nam đánh bại cuộc
chiến tranh xâm lược của
thực dân Pháp và sau này là
đế quốc Mỹ.
b. Quan điểm về tính chất của nền văn hóa:
•Khi miền
Bắc bước vào
thời kì quá độ
lên chủ nghĩa
xã hội, nền
văn hóa được
xây dựng là
nền văn hóa
xã hội chủ
nghĩa
•Trong báo cáo chính trị đọc tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
II của Đảng (1951), Người khẳng định phải “xây dựng một nền
văn hóa Việt Nam có tính chất dân tộc, khoa học và đại chúng”
c. Quan điểm về chức năng của văn hóa
-Trình
độ đó phải từ chỗ không biết chữ đến chỗ biết chữ,
từ chỗ biết chữ đến chỗ hiểu biết các lĩnh vực khác cần thiết
cho hoạt động của mỗi người
-Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trương mở chiến dịch chống nạn mù chữ,
tiêu diệt giặc dốt bằng cách mở các lớp Bình dân học vụ .
Để rèn luyện phẩm chất đạo đức tốt đẹp cho nhân dân, đặc biệt
nhà dành cho trẻ em. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết 5 điều răn dạy
của Người cho các em thiếu nhi.
3.Quan điểm của Hồ Chí Minh về một số lĩnh vực chính của văn
hóa:
a) Văn hóa giáo dục
một dân tộc dũng cảm,
yêu nước,yêu lao động,
một dân tộc xứng đáng
với nước Việt Nam độc
lậpam độc lập
Giáo dục phong kiến: là giáo dục
kinh viện, xa rời thực tiễn
Giáo dục thực dân: không mở
mang trí tuệ, thực hiện chính sách
ngu dân
Nền giáo dục của nước Việt Nam
sau khi được độc lập là nền giáo
dục mới
Mục tiêu của văn hóa giáo dục là thực hiện cả ba chức năng của
văn hóa bằng việc dạy và học
Nội
dung giáo dục: bao gồm cả văn hóa,chính trị,khoa
học – kĩ thuật...nghĩa là phải thực hiện giáo dục toàn diện.
Phương
châm giáo dục: luôn gắn giáo dục
với thực tiễn Việt Nam,học đi đôi với hành,
học kết hợp với lao động sản xuất. Phải tạo
môi trường giáo dục lành mạnh, bình đẳng,
dân chủ.
b) Văn hóa văn nghệ
Trong quá trình chỉ đạo xây dựng nền văn nghệ cách mạng,
Hồ Chí Minh đưa ra 3 quan điểm lớn:
Một
là, văn hóa – văn nghệ là một mặt trận, nghệ sĩ là chiến
sĩ, tác phẩm văn nghệ là vũ khí sắc bén trong đấu tranh cách
mạng
Hai là, văn nghệ phải gắn với thực tiễn nhân dân
Ba là,phải có những tác phẩm văn nghệ ứng xứng
đáng với thời đại mới của đất nước và dân tộc.
Văn hóa – văn nghệ là một mặt trận, nghệ sĩ là chiến
sĩ, tác phẩm văn nghệ là vũ khí sắc bén trong đấu
tranh cách mạng
- Hồ
Chí Minh coi mặt trận văn hóa như một cuộc
chiến khổng lồ giữa chính và tà, giữa cách mạng và
phản cách mạng.
- Người nghệ sĩ hoạt động với tư cách là người chiến sĩ
trên mặt trận văn hóa cho nên phải luôn luôn mài sắc
tinh thần cảnh giác, ý chí chiến đấu và lập trường cách
mạng
Nay ở trong thơ nên có thép
Nhà thơ củng phải biết xung phong
- Trước
khi giành được chính quyền, văn nghệ có nhiệm
vụ thức tỉnh quần chúng, sau khi giành được chính quyền,
văn nghệ phải tham gia vào công cuộc bảo vệ và xây dựng
chế độ mới,xây dựng con người mới