ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ
KHOA NÔNG HỌC

BÀI TIỂU LUẬN MÔN
CÂY RAU QUẢ

KỸ THUẬT TRỒNG CÂY MĂNG TÂY
ASPARAGUS
GV HD: Lê Thị Khánh
SV: Vi Thị Phượng - R18

Huế, tháng 04 năm 2011


I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Măng tây (Asparagus offciinalis) là loại rau có giá trị kinh tế
cao. Sản phẩm là phần thân mầm nằm trong đất (măng non) có
hàm lượng dinh dưỡng cao (protit 2,2%, gluxit l,2%, xenluloza
2,3%, tro 0,6%, canxi 21mg%).
Tuy nhiên do mới được đưa vào trồng ở Việt Nam những năm
gần đây nên nhiều bà con nông dân còn chưa có nhiều hiểu biết
về loài cây rau này, bên cạnh đó măng tây có xuất xứ từ Châu
Âu - cơ bản chưa phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng Việt
Nam nên việc phát triển loài cây rau này còn nhiều hạn chế.


II. NỘI DUNG
2.1 Giới thiệu chung về Măng tây
Cây Măng tây (Asparagus), có tên khoa học là Asparagus
Officinalis L, thuộc họ Măng tây Asparagaceae, có nguồn
gốc ở bờ biển phía tây Châu Âu (từ miền Bắc Tây Ban

Nha tới Bắc Ai-len, Anh, và phía Tây Bắc Đức). Đây là
một loại cây trồng lâu năm nhằm mục đích chính là thu
hoạch chồi non.
Măng tây trắng
Măng tây tím
Măng tây xanh


2.2 Vai trò của Măng Tây với đời sống con người
 Măng tây - loài rau mang nhiều giá trị dinh dưỡng
 Măng tây nguồn dược liệu quý giá
 Măng tây - loài rau mang lại hiệu quả kinh tế cao
=> Măng tây được trồng với mục đích thu hoạch:
 Lấy chồi Măng non làm rau thực phẩm dinh dưỡng cao
cấp;
 Lấy cành lá làm kiểng trang trí hoa cắt cành;
 Lấy măng, thân, rễ, lá làm dược liệu và nước giải khát;
 Lấy phế liệu làm thức ăn gia súc…


2.3 Lịch sử phát triển của cây măng tây ở VN
 Măng tây làm rau thực phẩm dinh dưỡng cao cấp, đã được
du nhập vào nước ta từ thời Pháp thuộc theo chân những
gia đình quan chức người Pháp.
 Đến thập niên 1970, nhiều vùng trong nước đã trồng được
cây Măng tây để lấy rau Măng tây tươi như Đông Anh - Hà
Nội, Đà Lạt, Lâm Đồng … diện tích trồng rất ít và không có
thị trường tiêu thụ nên cây không có điều kiện để phát
triển.
 Gần đây, từ năm 2005, nhiều vùng như Củ Chi, Long An,

Bình Thuận … đã trồng được cây Măng tây để lấy rau
Măng tây tiêu dùng trong nước, hướng tới xuất khẩu.


2.4 Tiềm năng cây Măng tây
 ĐKTN: Măng tây là một loại cây trồng lâu năm đặc biệt
thích hợp với vùng khí hậu nhiệt đới có nhiệt độ trung bình
250C-330C như ở nước ta
 Khả năng thu hoạch: Cây Măng tây có tuổi thọ 30 năm,
ươm giống 2-3 tháng, trồng 4-6 tháng sẽ cho thu hoạch, thời
gian kéo dài liên tục từ 6-8 năm, thậm chí có thể đến 10-15
năm nếu chăm sóc đúng kỹ thuật và đầy đủ dinh dưỡng
hữu cơ, sinh học. Từ năm thứ 2-3 trở đi, khi bộ rễ đủ tuổi
trưởng thành, cây sẽ cho năng suất Măng ổn định và tăng
cao dần từ 20-25-30 tấn/ha/năm (năm thứ 2 đến năm thứ 4)
lên 35-40-45-50 tấn/ha/năm (năm thứ 5 đến năm thứ 10…)
tuỳ đất, giống, dinh dưỡng và người chăm sóc


2.4 Tiềm năng …
 Lợi ích kinh tế: Mỗi hecta đất trồng cây Măng tây cần
chuẩn bị nguồn vốn ban đầu khoảng 100.000.000 200.000.000 - 300.000.000 đồng/ha (khoảng 10-20-30 triệu
đồng/1.000 m2) (tuỳ chất lượng đất và cách đầu tư) để chi
dần trong 6 tháng đầu tiên, người trồng Măng tây ở nước ta
có thể thu hoạch năng suất ổn định 50-100-150 kg Măng tây
tươi/ngày/ha x bình quân 30.000 đồng/kg = khoảng
3.000.000 đ/ngày/ha x khoảng 200 ngày thu hoạch/năm =
doanh thu 600.000.000 đ/năm/ha. Sau khi trừ chi phí sản
xuất, người trồng cũng còn thu nhập được khoảng
250.000.000 - 300.000.000 đồng/năm/ha.



VỐN BAN ĐẦU:
100.000.000 200.000.000 300.000.000
đ/ha
(10- 20- 30 tr.đ/1.000
m2)

ĐƠN GIÁ:

200 ngày thu
hoạch/năm

NĂNG SUẤT:

bình quân
30.000
đồng/kg
(3.000.000
đ/ha)

50-100-150 kg Măng tây
tươi/ngày/ha

THU NHẬP:
250.000.000 300.000.000
đồng/năm/ha.

DOANH THU:
- Chi phí SX


600.000.000 đ/năm/ha


 Mỗi hecta đất trồng cây Măng tây cần chuẩn bị nguồn vốn
ban đầu khoảng 100.000.000 - 200.000.000 - 300.000.000
đồng/ha để chi dần trong 6 tháng đầu tiên …
 Sau đó chỉ cần sử dụng nguồn tiền thu được hàng ngày từ
sản phẩm rau Măng tây để thu hồi vốn, lãi và tiếp tục chi
ra một phần khoảng 30-40-50 % để tái đầu tư sản xuất cho
đến hết chu kỳ khai thác cây và thu hoạch Măng kéo dài
liên tục 6-8 năm đến 10-15 năm về sau.


Đầu tư 6 tháng ban đầu
4,5 tháng

Trồng

6 tháng

Bắt đầu trổ
măng

6-8 đến 10-15
năm về sau

Thu hồi vốn, có lãi
Trích 30-40-50 % để tái đầu tư SX



2.4 Tiềm năng …
 Nhu cầu măng tây của thị trường: Ở nước ngoài, Măng tây
là một loại rau thực phẩm được dùng phổ biến như rau
xanh trong bữa ăn hàng. Họ còn đông lạnh và đóng hộp dự
trữ cho mùa đông và xuất khẩu đi khắp nơi trên thế giới.
Nhưng do các quốc gia phường Tây ở vùng khí hậu ôn đới
lạnh lẽo chỉ thu hoạch được rau Măng tây trong 3 tháng
mùa Xuân, nên nhu cầu nhập khẩu rau Măng tây của thế
giới rất lớn (hàng triệu tấn/năm) và hiện cũng còn tăng cao
từng năm, chủ yếu là thị trường Châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật
Bản,...


2.5 Đặc điểm sinh trưởng & phát triển của cây
Măng tây
 Cây Măng tây là loại cây trồng lâu năm, dạng bụi, thân thảo, lá
kim, rễ chùm trải rộng. Cây có hoa đơn tính, màu vàng hoặc lục
nhạt. Quả măng khi chín màu đỏ, có 3 ngăn, mỗi ngăn có 5-6 hạt
màu đen, vỏ hạt rất cứng
 Đất trồng cây Măng tây là các loại đất nhẹ tơi xốp giàu dinh
dưỡng hữu cơ (đất phù sa mới bồi ven sông, đất bazan, đất cát
pha 50/50, đất không có sét dẻo/cứng hoặc sạn sỏi…), nhiệt độ
bình quân 250C - 330C; có tầng canh tác dày >1 mét, thế đất gò
cao ráo, không bị ngập nước, không bị phèn chua hay nhiễm
mặn; đất và nước tưới sạch pH = 6,5–7,5 ; tầng sét dẻo/cứng,
tầng phèn và mực nước ngầm dưới đất sâu >1,5-2 mét; nắng
nhiều (>7-8 giờ/ngày), mưa ít (<1.000 mm/năm); mùa nắng có đủ
nước tưới để giữ đều độ ẩm 60-70% trong chân đất trồng,...



Cây và mầm măng tây

Hoa và quả măng tây


 Sản phẩm của cây Măng tây là các chồi măng non, có tên
thương mại là Măng tây xanh. Măng tây xanh là nơi tập
trung các chất dinh dưỡng của cây măng.
 Cây Măng tây trồng một lần, nhưng có thể cho thu hoạch từ
4 đến 6 năm (cây có thể sống thọ đến 20-25 năm, bộ rễ khô
héo trong đất mùa nắng vẫn có thể tự phục hồi lại khi mùa
mưa tới). Tuy nhiên, sản lượng măng thu hoạch cao nhất
thường tập trung ở các năm thứ 3 đến năm thứ 5. Sang
năm thứ 6 - thứ 7, tuỳ theo đất trồng, khi năng suất và chất
lượng măng đã giảm thì cần phá bỏ cây cũ đi để trồng cây
mới.


2.6 Kỹ thuật trồng Măng tây
 Nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong công nghệ sinh học và
lai tạo giống, hiện nay tạo ra được những giống cây Măng
tây có thể sinh trưởng và phát triển tốt trong vùng khí hậu
nhiệt đới, có nhiệt độ trung bình cao 200C - 300C
 Măng tây có thể thích nghi với rất nhiều loại đất và rất
nhiều thời tiết khác nhau nếu có đầy đủ dinh dưỡng, nước
tưới để giữ ổn định độ ẩm dưới đất 60-70% và có đủ nắng
toàn phần để bảo đảm ánh sáng quang hợp thật tốt



2.6.1 Giống
+ Hạt giống thuần (dòng F1)
+ Hạt giống lai (dòng F2)
+ Hạt giống tạp (sau dòng F2)
+ Ngoài ra, thị trường mua bán
ở nước ngoài còn có loại rễ
giống (crown) lấy từ bộ rễ
cây Măng tây khoẻ mạnh đã
đủ 1 năm tuổi


2.6.2 Vườn ươm cây con
 Có thể nhân măng tây bằng phương pháp tách mầm, nhưng
thông thường là nhân cây con từ hạt qua vườn ươm.
 Nên gieo hạt vào đầu mùa thu. Ở đồng bằng Bắc Bộ thì gieo
cuối tháng 8 đầu tháng 9 để có cây con trồng vào tháng 2
sau khi Lập Xuân.
 Trước khi gieo, ngâm hạt vào nước 350C một ngày đêm, sau
đó ủ hạt ở nhiệt độ 250C đến khi hạt nứt nanh. Chọn những
hạt có mầm đem gieo, hạt còn lại đãi sạch và ủ tiếp để có
mầm gieo vào hôm sau.


Vườn ươm chọn nơi
cao, thoát nước, làm
đất thật kỹ, trộn thêm
phân chuồng ủ mục
với 5% supe lân. Bón
1-1,5 kg/m2


Vườn ươm măng tây


 Khoảng cách hàng trong vườn ươm 15 - 20 cm, giữa các
hốc 5 cm. Hạt gieo sâu 1 - 1,5 cm, phủ đất, rắc một lớp trấu
đã ủ hoặc mùn mục rồi tưới ẩm. Mỗi hecta cần 300 - 400m2
vườn ươm, với lượng cây giống 22.000 - 25.000 cây. Lượng
hạt giống cần cho 1 hecta khoảng 1 - 1,5 kg (đã tính 20%
dự phòng).
 Khi cây con lên khỏi mặt đất, cao 5 - 10cm, dùng nước
phân loãng tưới thúc 10 - 15 ngày lần. Hạn chế dùng phân
hóa học cho cây con trong vườn ươn. Khi cây được 1 tháng
và 3 tháng, làm cỏ xới xáo và vun gốc cho cây, kết hợp bón
thúc nước phân.


2.6.3 Chọn đất trồng
 Măng tây cần 100% ánh nắng toàn phần để quang hợp tốt.
Cây sinh trưởng và phát triển rất mạnh với các loại đất trồng
tơi xốp, giàu dinh dưỡng.
 Trong vùng khí hậu nhiệt đới, nhiệt độ trung bình cao 20350C như ở nước ta, các loại đất thích hợp để trồng cây Măng
tây là đất cát pha 50/50, đất đỏ bazan, đất phù sa, đất xám,
đất thịt nhẹ, nhận được 100% ánh nắng toàn phần, cao ráo,
tiêu thoát nước thật tốt, tầng canh tác dày 40-50 cm để bộ rễ
phát triển, mực nước ngầm sâu dưới mặt đất 50-60 cm, độ ẩm
đất khoảng 60-70%, không bị phèn chua (độ pH 6,5-7,5 là tốt
nhất), không bị ngập úng trong mùa mưa, đồng thời chủ động
được nước tưới trong mùa nắng.



2.6.4 Chuẩn bị đất trồng
 Đất trồng cần phải được cải tạo bằng phẳng, có độ dốc
thoát nước tưới và phải có mương thoát nước bao quanh để
chống ngập; khi cần thiết phải tăng cường sử dụng bơm để
tháo nước.
 2 tháng trước khi trồng, phải tiến hành cày đất sâu 20-30cm
hai lần cách nhau khoảng 10-15 ngày, kết hợp phơi nắng,
làm cỏ thật sạch, phun thuốc diệt mầm cỏ và thuốc phòng
trừ sâu hại, mầm bệnh thật kỹ.
 Tuỳ theo chất đất, mỗi ha đất trồng cần dùng 1-2 tấn vôi +
10-20 tấn tro trấu, mạt cưa, trấu mục và bã vụn xơ dừa đã
xử lý sunfat đồng hoặc nước vôi khử mầm nấm bệnh rải
đều, rồi bừa xới đất 2-3 lần cho đến khi thật sự tơi xốp


Trồng cây ra
đất sản xuất


2.6.5 Trồng
 Trồng hàng cách hàng 120 cm x cây cách cây 45 cm = mật
độ 18.000 cây/ha.
 Ở giữa mặt liếp đất trồng đã chuẩn bị sẵn (cao cách mặt đất
tự nhiên khoảng 20-30 cm), tiến hành cuốc đất thành một
rãnh dài hố trồng rộng 50cm x sâu 50cm, rồi đảo trộn đều
đất với 20-30 tấn/ha phân trùn quế có bổ sung lân để bón
lót trong hố trồng. Cẩn thận rạch bỏ bao nilon bầu giống,
giữ nguyên bầu giá thể, đặt cây con ngay ngắn vào hố trồng,
cây cách cây 45 cm, mặt bầu ngang mặt đất trồng.
 Cần theo dõi cây trồng thường xuyên hàng ngày, nếu thấy

có cây bị hư hỏng, sâu bệnh hoặc chết thì phải kịp thời tiến
hành trồng giặm bổ sung ngay.


2.6.6 Chăm sóc măng tây
 Mỗi hecta (10.000m2) đất trồng cần có năm (5) lao động có
kinh nghiệm trồng rẫy rau màu, siêng năng như công nhân
chuyên nghiệp và có sức khoẻ tốt để chăm sóc cây.
Gồm các biện pháp:
- Bón phân
- Làm cỏ, tỉa cành
- Tưới, tiêu nước
- Phòng trừ sâu bệnh hại


2.6.6.1 Bón phân
 Để bảo đảm việc thu hoạch sản
lượng măng đều đặn hàng ngày với
năng suất và chất lượng cao, người
trồng cần phải tiến hành thường
xuyên và đầy đủ việc cung cấp
nước tưới và dinh dưỡng cho cây
theo định kỳ sau: Cứ 15 ngày / 1
lần phải bón phân NPK và cứ 3
tháng / 1 lần phải bón phân trùn
quế có bổ sung lân (hoặc phân hữu
cơ) cho cây Măng tây.

Ruộng măng tây