Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
Nguyên
n lý của kỹ thuật di tru
uyền ngượcc
Reeverse genetics (kỹ thuuật di truyềền ngược) là
l một thuậật ngữ đượcc sử dụng trong
t
ngành virus học ph
hân tử để chhỉ việc tạo ra
r virus từ cDNA táchh dòng. Hệ thống di trruyền
đ tiên được áp dụngg cho viruss RNA sợi dương từ năm
n
1978. Khác với virus
v
ngược đầu
RNA sợ
ợi dương, bản
b thân cáác gen của virus RNA
A sợi âm không
k
có khả
k năng tự
ự lây
nhiễm. Do
D đó việc phiên mã và
v tái bản virus
v
sợi âm
m đòi hỏi sự
ự đồng biểuu hiện của phức
p
hệ polym
merase viru
us và sự tạo thành phứcc hệ giữa RN
NA và nuclleoprotein. `
Năăm 1994, Conzelmann và cộng sự
ự, với viruss dại tái tổ hợp,
h
lần đầầu tiên đã chhứng
minh đư
ược khả tạo ra virus RN
NA sợi âm hoàn
h
toàn từ
ừ cDNA tácch dòng. Yếếu tố quyết định
thành côông này là sự
s tổng hợpp (+) antigeenome từ cD
DNA để khhông bắt cặpp với (+)mR
RNA
mã hóa cho
c protein
n L, N, P, vìì thế không cản trở quáá trình tái bảản virus.
Hình 1: Quy trình tạ
ạo ra virus RNA
R
sợi âm không phân
n đoạn. Tế bào
b được đồng nuôi cấ
ấy với
những pla
asmid biểu hiện protein
n L, N, P, và
à những pla
asmid chứa antigenome
e của
virus dại, dưới sự điề
ều khiển của
a T7 RNA polymerase promoter.
p
Bư
ước cuối cù
ùng là
m tế bào với virus vaccinia tái tổ hợp
p để cung cấ
ấp T7 polymerase, khởi động
lây nhiễm
quá trình tái bản viruss
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
Sơ đồ qui trình tái thiết virus tái tổ hợp bằng kỹ thuật di truyền ngược
Hình trái: 8 plasmid bao gồm 6 plasmid mang gen của chủng virus nhược độc, 1 plasmid
mang gen N1 nguyên ven và 1 plasmid mang ggen H5 biến đổi được nhiễm
biến vào tế bào 293T và MDCK. Thể virus mới được tái thiết hoàn chỉnh và
nhân lên nhờ tế bào dung hợp giữa 293T và MDCK.
Hình phải: Nhân thể virus tái thiết bằng trứng có phôi 10 ngày tuổi. Kết quả thu được thể
virus tái tổ hợp với những đặc điểm mới như sau: (1) Mang 2 gen của chủng
virus độc; (2) Mang tính nhước độc do bị loại 4 amino acid kiềm; (3) Cho phép
nhân nhanh trong trứng có phôi.
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
•
•
•
Kỹ thuật di trruyền ngượcc là đánh dấuu một bước nhảy
K
n
vọt tronng sự hiểu biết virus sinhh học
phhân tử và virus gây bệnnh và phát triển
t
vaccinee hiệu quả chống
c
lại nhhiều căn bệnnh do
virus động vậật và gia cầm
m
G
Giúp
phát triểển thuốc chủủng ngừa có hiệu quả vớ
ới cúm gia cầầm để ngăn chặn
c
đại dịchh
C thể nói viiệc sử dụng kỹ thuật di truyền ngượ
Có
ợc là một hư
ướng đi hợpp lý để tạo chủng
c
virus phục vụ
ụ cho sản xuấất vacxin cúm gia cầm với
v tốc độ nhhanh, áp dụnng được trên dòng
tếế bào đã đượ
ợc công nhậnn, áp dụng đư
ược với mọii chủng viruss gây bệnh thhuộc các subbtype
khhác nhau đư
ược công bố, loại bỏ đượ
ợc đoạn độcc trên gene HA,
H tránh đư
ược sự tạp nhiễm
n
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn
(virus hoang dại từ dòng tế bào không chuẩn hoặc virus chứa các độc tố khác).
Tai lieu chia se tai: wWw.SinhHoc.edu.vn