PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong hệ thống giáo dục quốc gia, GDTH giữ một vai trò quan
trọng trong việc giáo dục con người. Chất lượng giáo dục bậc
Tiểu học không chỉ quyết định nền tảng cho sự hình thành nhân
cách cá nhân mà con là căn cứ quan trọng để đánh giá chất lượng
giáo dục của mỗi quốc gia. Để nâng cao hiệu quả GDTH, yêu cầu
đặt ra cho GDTH phải có những đổi mới nhất định.
Đổi mới giáo dục nói chung và GDTH nói riêng nhằm hướng
tới sự phát triển tồn diện con người từ đó đào tạo nguồn nhân
lực đáp ứng yêu cầu xã hội và thời đại. Định hướng chung của đổi
mới giáo dục đào tạo là là đổi mới theo hướng phát huy tính tích
cực của HS. Trọng tâm của chính sách đổi mới giáo dục nước nhà
trong giai đoạn hiện nay là đổi mới cách thực hiện các PPDH.
Theo đó, “Phương pháp giáo dục phổ thơng phải phát huy tính
tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS; phù hợp với đặc
điểm của từng lớp học; môn học; bồi dưỡng phương pháp tự
học…” [ điều 24.2, Luật Giáo dục].
PPDH theo dự án được coi là một trong những PPDH tích cực.
Trong phương pháp này HS tự tiếp thu tri thức thông qua việc
cộng tác học tập, độc lập tư duy giải quyết những dự án thuộc một
chủ đề học tập dưới vai trò hướng dẫn, tư vấn, thúc đẩy và cộng
tác của GV từ đó HS khắc sâu và ghi nhớ kiến thức tốt hơn, đồng
thời đem lại những giờ học nhẹ nhàng, vui vẻ, lý thú mà vẫn đạt
hiệu quả cao.
Mơn Khoa học lớp 4 là một mơn học có nội dung mang tính đa
ngành, tính thực tiễn cao. Nó giúp HS có những kiến thức, kĩ
năng, thái độ về con người, sự vật, hiện tượng gần gũi với cuộc
1

sống của HS. Những hiểu biết mà các em nhận thức được là thực
tế đang xảy ra ở xung quanh các em, là những điều mà các em có
thể áp dụng ngay vào cuộc sống của bản thân, những người xung
quanh và mơi trường tự nhiên. HS có thể học cách tư duy và tranh
luận bằng cách giải quyết những vấn đề nảy sinh trong thực tế.
Quá trình này cho phép lớp học trở thành môi trường với học sinh
là trung tâm thơng qua mơ hình học tập dựa trên dự án. Trên thực
tế việc vận dụng PPDH theo dự án trong dạy học ở Tiểu học và
dạy học môn Khoa học lớp 4 cịn gặp nhiều khó khăn, chưa thực
sự đem lại hiệu quả.
Những lí do trên chính là căn cứ để người nghiên cứu lựa chọn
đề tài: “Vận dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy
học mơn Khoa học lớp 4”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất quy trình dạy học theo dự án trong dạy học mơn Khoa
học lớp 4, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn học theo
định hướng đổi mới.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích trên, khóa luận phải giải quyết những
nhiệm vụ sau:
- Tìm hiểu cơ sở lí luận của việc vận dụng PPDH theo dự án
trong dạy học Khoa học lớp 4.
- Tìm hiểu cơ sở thực tiễn của việc vận dụng PPDH theo dự án
trong dạy học Khoa học lớp 4.
- Đề xuất quy trình dạy học theo dự án trong dạy học môn
Khoa học lớp 4 và thiết kế một số dự án minh họa vận dụng quy
trình đã đề xuất.
4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Quy trình dạy học theo dự án trong
dạy học môn Khoa học lớp 4.

2


- Khách thể nghiên cứu: Q trình dạy học mơn Khoa học lớp 4.
5. Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài giới hạn nghiên cứu dạy học theo dự án trong dạy học

môn Khoa học lớp 4.
- Phạm vi nghiên cứu thực trạng: ở một số trường tiểu học
thuộc thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận
Nghiên cứu này đã sử dụng các phương pháp phân tích, tổng
hợp,... một số vấn đề lí luận của đề tài trong các loại sách, giáo
trình, luận văn, báo cáo, bài báo, trong các tạp chí.
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp quan sát
Người nghiên cứu đã tiến hành dự giờ, quan sát một số tiết học
ở các trường tiểu học trong phạm vi điều tra của đề tài, qua đó có
những đánh giá bước đầu về thực tiễn dạy học môn Khoa học hiện
nay.
6.2.2. Điều tra
Điều tra được tiến hành bằng phiếu khảo sát nhằm tìm hiểu
thực trạng dạy học Khoa học và dạy học Khoa học với việc đáp
ứng những yêu cầu của đổi mới dạy học hiện nay. Điều tra được
tiến hành tại 3 trường tiểu học thuộc thị xã Phúc Yên, Vĩnh Phúc.
Tổng số phiếu điều tra là 103 phiếu.
6.2.3. Phỏng vấn
Phỏng vấn được tiến hành nhằm thu thập các thông tin về việc
tổ chức dạy học Khoa học 4 hiện nay. Phỏng vấn sau dự giờ được

tiến hành với các GV mà đề tài chọn quan sát, dự giờ ở các trường
tiểu học thuộc phạm vi nghiên cứu của đề tài. Thời gian phỏng
vấn trong khoảng 45 phút. Danh sách GV tham gia phỏng vấn
xem mục 2.4.
6.2.4. Phương pháp thống kê toán học.
3


7. Giả thuyết khoa học
Nếu PPDH theo dự án được vận dụng trong dạy học môn Khoa
học lớp 4 trong đó đảm bảo vai trị chủ thể tích cực của HS từ việc
xây dựng, thực hiện và đánh giá kết quả dự án thì hiệu quả dạy
học mơn học sẽ được nâng cao.
8. Cấu trúc đề tài
Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, phần Nội dung của khóa luận
gồm 3 chương sau:
Chương 1: Cơ sở lí luận của việc vận dụng PPDH theo dự án
trong dạy học Khoa học lớp 4
Chương 2: Cơ sở thực tiễn của việc vận dụng PPDH theo dự
án trong dạy học Khoa học lớp 4
Chương 3: Xây dựng quy trình dạy học theo dự án trong dạy
học môn Khoa học lớp 4.

4


NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC VẬN DỤNG
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ ÁN
TRONG DẠY HỌC KHOA HỌC LỚP 4

1.1.Một số vấn đề đổi mới dạy học ở tiểu học hiện nay
1.1.1. Định hướng đổi mới dạy học ở tiểu học
Để nâng cao hiệu quả GDTH, yêu cầu đặt ra cho GDTH phải
có những đổi mới nhất định. Định hướng chung của đổi mới giáo
dục đào tạo là là đổi mới theo hướng phát huy tính tích cực của
HS. Trọng tâm của chính sách đổi mới giáo dục nước nhà trong
giai đoạn hiện nay là đổi mới cách thực hiện các PPDH. Định
hướng đổi mới PPDH đã được khẳng định rõ trong các văn bản,
nghị quyết và các luật của nhà nước. Việc đổi mới PPDH ở tiểu
học về cơ bản là nhằm giúp HS hướng tới việc học tập chủ động
và dần loại bỏ thói quen học tập thụ động.
1.1.2. Dạy học theo quan điểm lấy người học làm trung tâm
Nhấn mạnh vai trò chủ động, tích cực của người học, chú ý
hứng thú của HS, vốn kinh nghiệm của HS, đến việc HS học như
thế nào hơn là việc GV dạy thế nào. Nó khơng chỉ là một phương
pháp giáo dục mà còn là một triết lí giáo dục hay định hướng để
giáo dục đạt hiệu quả.
1.1.3. Phương pháp dạy học tích cực
1.1.3.1. Khái niệm
Phương pháp dạy học:
PPDH là cách thức hành động của GV và HS trong quá trình
dạy học nhằm đạt được mục đích dạy học.
1.1.3.2. Đặc trưng của PPDHTC
i) Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động của HS
ii) Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học
iii) Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác
5


iv) Kết hợp đánh giá của GV với tự đánh giá của HS

1.2. Phương pháp dạy học theo dự án
1.2.1. Khái niệm phương pháp dạy học theo dự án
Thuật ngữ “dự án”:
Dự án nhìn chung được hiểu là một dự định, một kế hoạch
(trong đó có xác định rõ mục tiêu, thời gian, phương tiện tài
chính, vật chất, nhân lực) cần được thực hiện nhằm đạt mục tiêu
đề ra. Dự án được thực hiện trong những điều kiện xác định và có
tính phức hợp, liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Khái niệm
dự án được sử dụng phổ biến trong thực tế sản xuất, kinh tế, xã
hội. Khái niệm này xuất hiện trong lĩnh vực giáo dục không chỉ
với ý nghĩa là các dự án phát triển giáo dục mà cịn được sử dụng
như một phương pháp hay hình thức dạy học.
Phương pháp dạy học theo dự án:
PPDH theo dự án là một mơ hình dạy học mà ở đó HS tự tiếp
thu tri thức thơng qua việc cộng tác học tập, độc lập tư duy giải
quyết những dự án (nhiệm vụ) thuộc một chủ đề học tập dưới vai
trò hướng dẫn, tư vấn, thúc đẩy và cộng tác của GV. Hình thức
làm việc chủ yếu là theo nhóm, kết quả dự án là những sản phẩm
có thể giới thiệu được.
1.2.2. Bản chất của PPDH theo dự án
Người học lĩnh hội kiến thức và kĩ năng thông qua việc giải
quyết một bài tập tình huống (bài tập dự án) có nội dung liên quan
đến mơn học, gắn với thực tiễn. Trong dự án, GV đóng vai trị là
người cộng tác, hướng dẫn; HS là chủ thể, chuyên gia về vấn đề
mà GV đưa ra.
1.2.3. Đặc điểm của PPDH theo dự án
Định hướng HS: Trong dự án, HS là trung tâm của q trình
dạy học. Dự án thúc đẩy, kích thích hứng thú học tập của HS,
6



khuyến khích các em tham gia những vấn đề phức tạp; địi hỏi các
em phải tự lực, tích cực sử dụng thông tin của nhiều môn học
khác nhau cộng tác với nhau để giải quyết vấn đề.
Định hướng thực tiễn: Chủ đề của dự án gắn với thực tiễn, kết
quả dự án có ý nghĩa thực tiễn xã hội.
Định hướng hành động: Kết hợp giữa lí thuyết và thực hành
huy động nhiều giác quan.
Định hướng sản phẩm: người học thể hiện sự hiểu biết của
mình thơng qua sản phẩm hoặc quá trình thực hiện.
1.2.4. Các dạng của dạy học theo dự án
i) Phân loại theo chuyên môn
ii) Phân loại theo sự tham gia của người học
iii) Phân loại theo sự tham gia của GV
iv) Phân loại theo quỹ thời gian
v) Phân loại theo nhiệm vụ
1.2.5. Quy trình dạy học theo dự án
1.2.6. Ưu điểm và hạn chế của phương pháp dạy học theo dự án
1.3. Giới thiệu chương trình mơn Khoa học lớp 4
1.3.1. Khái qt chương trình mơn Khoa học (lớp 4, 5)
1.3.2. Nội dung chương trình mơn Khoa học lớp 4
Nội dung chương trình mơn Khoa học 4 cấu trúc đồng tâm và
mở rộng theo 3 chủ đề lớn là: Con người và sức khỏe; Vật chất và
năng lượng; Thực vật và động vật. Với mục tiêu môn học thể hiện
ở cả 3 mặt kiến thức, kĩ năng, thái độ.
-Về kiến thức: HS có kiến thức thiết thực về sự trao đổi chất
của người; phịng tránh bệnh thơng thường,truyền nhiễm. Trao đổi
chất cuả động, thực vật. Đặc điểm, ứng dụng của một số vật liệu,
năng lượng thường găp.
- Về kĩ năng: Hình thành, phát triển các kĩ năng: Phân tích so

sánh, quan sát, làm thí nghiệm giải thích hiện tượng đơn giản; nêu
7


thắc mắc, diễn đạt lời nói, tìm thơng tin giải đáp; ứng xử phù hợp
về vấn đề sức khỏe.
- Về thái độ: Hình thành, phát triển cho HS thái độ: u thích
mơn học, u thiên nhiên, con người,…; lịng ham hiểu biết khoa
học, vận dụng các kiến thức khoa học vào cuộc sống…
1.3.3. Ưu điểm của môn Khoa học với việc vận dụng PPDH
theo dự án
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VIỆC VẬN DỤNG
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ ÁN
TRONG DẠY HỌC KHOA HỌC LỚP 4
2.1 Mục đích khảo sát thực trạng
Tìm hiểu thực trạng dạy học Khoa học 4 và việc vận dụng
PPDH theo dự án trong dạy học Khoa học 4
2.2 Đối tượng khảo sát thực trạng
Người nghiên cứu tiến hành thu thập thông tin chủ yếu qua
điều tra GV và HS ở một số trường tiểu học thuộc thị xã Phúc
Yên, tỉnh Vĩnh Phúc.
2.3 Nội dung khảo sát thực trạng
- Việc tổ chức dạy học môn Khoa học ở lớp 4 hiện nay ( trình tự
các hoạt động dạy học, phương pháp và hình thức tổ chức các
hoạt động).
- Việc vận dụng PPDH theo dự án trong dạy học Khoa học 4.
2.4. Phương pháp khảo sát thực trạng
2.4.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận
Nghiên cứu này đã sử dụng các phương pháp phân tích, tổng
hợp,... một số vấn đề lí luận của đề tài trong các loại sách, giáo

trình, luận văn, báo cáo, bài báo trong các tạp chí.
2.4.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
i) Phương pháp quan sát
8


Người nghiên cứu đã tiến hành dự giờ, quan sát một số tiết học
ở các trường tiểu học trong phạm vi điều tra của đề tài, qua đó có
những đánh giá bước đầu về thực tiễn dạy học môn Khoa học hiện
nay.
ii) Phương pháp điều tra
Điều tra được tiến hành tại 3 trường tiểu học thuộc thị xã Phúc
Yên, Vĩnh Phúc. Tổng số phiếu điều tra là 103 phiếu.
iii) Phương pháp phỏng vấn
Phỏng vấn sau dự giờ được tiến hành với các GV mà đề tài
chọn quan sát, dự giờ ở các trường tiểu học thuộc phạm vi nghiên
cứu của đề tài.
iv) Phương pháp thống kê toán học.
2.5. Kết quả khảo sát thực trạng
2.5.1. Việc tổ chức dạy học Khoa học 4 hiện nay

9


i) Thực trạng tổ chức dạy học Khoa học
GV ít đầu tư nghiên cứu nội dung bài học, các PPDH mới ít
được GV sử dụng, hình thức tổ chức dạy học cịn nghèo nàn. GV
chưa chú ý đến phân hóa đối tượng HS, hứng thú học tập của HS.
ii) Dạy học Khoa học với việc đáp ứng yêu cầu đổi mới (theo
quan điểm dạy học tích cực).

GV nhận thấy sự cần thiết phải đổi mới PPDH. Tuy nhiên, tổ
chức dạy học Khoa học hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu đổi
mới. Có nhiều nguyên nhân: GV nhận thức chưa đúng về tổ chức
cũng như thiết kế hoạt động học tập, hạn chế trong việc tiếp cận
PPDH tích cực,…. Dẫn đến chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới.
2.5.2. Việc vận dụng PPDH theo dự án trong dạy học Khoa học 4

i) Đánh giá về vai trò của PPDH theo dự án trong dạy học môn
Khoa học
GV nhận thức được, hiểu đúng về vai trò, ý nghĩa của PPDH
theo dự án trong dạy học Khoa học.
ii) Khả năng vận dụng PPDH theo dự án trong dạy học các nội
dung Khoa học ở lớp 4
PPDH theo dự án có khả năng vận dụng cao trong các nội
dung của môn Khoa học 4. Vì nội dung mơn Khoa học 4 tiếp nối
lớp 1, 2, 3 có sự gắn bó chặt chẽ với nhau, gần gũi với cuộc sống
của HS, có sự liên ngành, đa ngành tạo điêu kiện cho HS vận
dụng lí thuyết vào thực tế. Đây cũng chính là ưu điểm của PPDH
theo dự án.
iii) Tiến trình vận dụng PPDH theo dự án trong dạy học Khoa
học 4
GV đều dựa vào tiến trình trong SGK, việc vận dụng phương
pháp này vào giảng dạy còn gặp nhiều hạn chế.
iv) Những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả việc sử dụng PPDH
theo dự án
10


Do thói quen học tập thụ động của HS; GV chưa nhận thức đầy
đủ về quy trình, cách thức vận dụng PPDH này vào trong dạy học;

có nhiều tình huống ngoài dự kiến khiến GV lúng túng khi giải
quyết; điều kiện cơ sở vật chất còn nghèo nàn; việc tổ chức dạy
học chưa được chú trọng đúng mức,…nên ảnh hưởng đến hiệu
quả sử dụng.
CHƯƠNG 3: XÂY DỰNG QUY TRÌNH DẠY HỌC
THEO DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC MÔN KHOA HỌC
LỚP 4
3.1. Nguyên tắc xây dựng quy trình dạy học theo dự án trong
dạy học Khoa học lớp 4
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo sự phù hợp giữa lí luận và thực tiễn
3.2.2. Đảm bảo vai trị chủ thể của HS trong tồn bộ quá trình
thực hiện dự án
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khách quan, khoa học, thường
xuyên, liên tục trong quá trình đánh giá việc thực hiện dự án
của HS
3.2. Đề xuất quy trình dạy học mơn Khoa học lớp 4 bằng
phương pháp dạy học theo dự án
Trên cơ sở nghiên cứu đặc điểm, bản chất của PPDH theo dự
án cũng như đặc điểm của môn Khoa học lớp 4; tác giả xây dựng
quy trình dạy học mơn Khoa học 4 bằng PPDH theo dự án gồm
các bước: (1) Xác định vấn đề để xây dựng thành dự án, (2) Lập
dự án, (3) Giao nhiệm vụ, (4) Thực hiện dự án, (5) Trình bày sản
phẩm, (6) Tổng kết, đánh giá dự án. Dưới đây tác giả xin trình bày
cụ thể các bước như sau:
Bước 1: Xác định vấn đề để xây dựng thành dự án
11


- GV và HS cùng nhau đề xuất, sáng kiến chủ đề của dự án.


Cùng nhau đưa ra các ý tưởng về dự án thông qua việc sâu
chuỗi, tổng hợp các kiến thức của môn học và các môn học
liên quan để tổ chức thành một dự án phù hợp với mục tiêu
của môn học, bài học. Cần tạo ra một tình huống xuất phát,
chứa đựng một vấn đề hoặc một nhiệm vụ cần giải quyết,
trong đó chú ý đến việc liên hệ với hoàn cảnh thực tiễn xã
hội và đời sống. Cần chú ý đến hứng thú của người học
cũng như ý nghĩa xã hội của đề tài GV có thể giới thiệu một
số hướng đề tài để HS lựa chọn và cụ thể hóa. Trong trường
hợp thích hợp, sáng kiến và việc xác định đề tài có thể xuất
phát từ phía HS.
- GV lựa chọn những hoạt động phù hợp với nội dung bài
học và đặc điểm tâm sinh lí HS
Bước 2: Lập dự án
i) Xác định mục tiêu của dự án:
- GV phải xác định rõ HS cần đạt được những kiến thức, kĩ
năng, thái độ nào qua dự án này, đặc biệt là kĩ năng tư duy
bậc cao.
ii) Xây dựng bộ câu hỏi định hướng:
- Câu hỏi khái quát: Giới thiệu khái quát, đầy đủ những ý
tưởng xuyên suốt các môn học. Câu hỏi này thường là
những câu hỏi khái quát về thực tế đòi hỏi HS phải phân
tích, tư duy, áp dụng việc giải thích những kinh nghiệm của
mình.
- Câu hỏi bài học: Lơi cuốn HS vào việc khám phá những ý
tưởng cụ thể đối với từng chủ đề, môn học hoặc bài học.
Câu hỏi loại này kích thích HS tự kiến giải các sư kiện.
12



- Câu hỏi nội dung: Là những câu hỏi rõ ràng, đúng, cụ thể,

chính xác… được sắp xếp theo những tiêu chuẩn về nội
dung, mục tiêu dạy học hỗ trợ cho các câu hỏi khái quát và
câu hỏi bài học.
iii) Thiết kế các hoạt động
- GV cần xác định các tình huống, tạo nhiều câu hỏi phong
phú cho HS nhằm đạt mục đích đề ra.
- GV khuyến khích HS tìm kiếm cách giải quyết vấn đề, thực
hiện các nhiệm vụ hoạt động để trả lời các câu hỏi khung,
liên hệ được với cuộc sống bên ngoài lớp học và giải quyết
một số vấn đề của cuộc sống thực.
- Ngoài ra GV cần xác định thời gian hồn thành cơng việc
và các sản phẩm.
- Tìm kiếm thêm các tài liệu bổ sung có liên quan, những
thơng tin cần thiết hỗ trợ cho quá trình dạy của bản thân và
cho quá trình học của HS bao gồm: tài liệu viết, in ấn…
iv) Lập kế hoạch đánh giá
- HS hướng đến những mục tiêu học tập như thế nào?
- HS sử dụng những kĩ năng tư duy nào?
- HS tích hợp và sử dụng thơng tin mới hiệu quả đến đâu?
- Tính hiệu quả của các hoạt động của HS.

Bước 3: Giao nhiệm vụ
- Giới thiệu tên dự án và nội dung tóm tắt của dự án. Giúp
HS nắm được: (1) Các em cần làm gì?; (2) Yêu cầu cụ thể
về sản phẩm sau khi thực hiện dự án là gì?
- Giới thiệu tài liệu tham khảo, cung cấp thêm các phương
tiện hỗ trợ cho việc thực hiện dự án.
- Thảo luận với HS về các giai đoạn thực hiện dự án.

13


- Phổ biến tiêu chí đánh giá và bản hướng dẫn thực hiện tới

HS.
- Nhắc nhở HS một số vấn đề khác: thời gian hoàn thành,
tinh thần, thái độ làm việc.
Bước 4: Thực hiện dự án
- GV tổ chức cho nhóm thực hiện dự án. Các nhóm lập kế
hoạch, phân công công việc và giải quyết các nhiệm vụ của
dự án. Các thành viên thực hiện công việc theo kế hoạch đã
đề ra cho nhóm và cá nhân. Trong giai đoạn này HS thực
hiện các hoạt động trí tuệ và hoạt động thực tiễn, những
hoạt động này xen kẽ và tác động qua lại lẫn nhau. Kiến
thức lý thuyết, các phương án giải quyết vấn đề được thử
nghiệm qua thực tiễn.Trong q trình đó sản phẩm của dự
án và thơng tin mới được tạo ra.
- GV hướng dẫn, cộng tác, thúc đẩy quá trình thực hiện dự án
của HS. Trong q trình HS làm việc GV thường xun đơn
đốc, hướng dẫn khi HS yêu cầu.
Bước 5: Thu thập kết quả và công bố sản phẩm
- Kết quả thực hiện dự án có thể được viết dưới dạng thu
hoạch, báo cáo… Trong nhiều dự án các sản phẩm vật chất
được tạo ra qua hoạt động thực hành. Sản phẩm cuả dự án
cũng có thể là những hành động phi vật chất, chẳng hạn
việc biểu diễn hoặc một vở kịch, việc tổ chức một sinh hoạt
nhằm tạo ra các hoạt động xã hội.
- GV tổ chức cho từng nhóm trình bày về sản phẩm dự án của
mình. Các nhóm khác theo dõi, thảo luận, trao đổi, nhận

xét, đánh giá bằng điểm và phiếu theo các tiêu chí theo
thang đánh giá.
14


Bước 6: Tổng kết, đánh giá dự án
GV tổng hợp mọi q trình đánh giá (của nhóm tự đánh giá,
đánh giá của nhóm bạn, đánh giá của GV) để đưa ra kết luận về
kết quả thực hiện dự án:
- Nhận xét về cả tinh thần, thái độ, tác phong, kĩ năng làm
việc của các nhóm, của cá nhân trong nhóm.
- Nhận xét chất lượng sản phẩm.
- Công bố điểm số của từng nhóm, khen thưởng khích lệ
nhóm đạt kết quả cao, động viên các nhóm đạt kết quả thấp.
- Đánh giá chung về sự thành công của dự án.
3.3. Một số bài trong môn Khoa học lớp 4 sử dụng phương
pháp dạy học dự án đạt hiệu quả
3.4. Minh họa thiết kế một số kế hoạch bài học trong môn
Khoa học lớp 4 bằng PPDH theo dự án
Dự án 1: Dinh dưỡng cho cuộc sống
Dự án 2: Nước và cuộc sống của chúng ta

15


KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và GDTH nói riêng

đang là mối quan tâm đặc biệt của toàn xã hội, các cơ quan, tổ

chức và của mỗi người dân. Yếu tố quan trọng hàng đầu để nâng
cao chất lượng GDTH là đổi mới phương pháp, cách thức tổ chức
dạy học và hiện đã được triển khai rộng rãi ở các trường học, với
các môn học khác nhau theo quan điểm lấy HS làm trung tâm. Vì
thế, cải tiến dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động
và sáng tạo của người học trở thành địi hỏi nghiêm túc với mỗi
mơn học và trong từng giờ học, bài học.
Kiến thức trong môn Khoa học lớp 4 là những kiến thức tổng
hợp của khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, phong phú, dễ kích
thích tính tị mị, ham hiểu biết của HS. PPDH theo dự án là một
PPDH tích cực – dạy học lấy HS làm trung tâm. HS được trực tiếp
tham gia vào các hoạt động học tập, chủ động phát hiện và lĩnh
hội những kiến thức mới, phát huy cao độ tính sáng tạo trong học
tập. Tuy nhiên, việc vận dụng PPDH này vào trong dạy học môn
Khoa học lớp 4 cịn gặp nhiều khó khăn địi hỏi GV phải hiểu,
nắm được quy trình và vận dụng một cách linh hoạt trong dạy
học.
Quy trình dạy học theo dự án người nghiên cứu đưa ra có ý
nghĩa thực tiễn cao trong q trình dạy học nói chung và trong
dạy học mơn Khoa học lớp 4 nói riêng.
Trong q trình nghiên cứu, tìm hiểu đề tài, người nghiên cứu
đã thực hiện được các nhiệm vụ sau:
- Làm rõ được cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của việc vận dụng
PPDH theo dự án trong dạy học Khoa học lớp 4.
16


- Đã đề xuất được các nguyên tắc xây dựng quy trình dạy học
theo dự án trong dạy học mơn Khoa học 4.
- Đã xây dựng được quy trình dạy học theo dự án trong dạy học

môn Khoa học lớp 4 gồm 6 bước và đã thiết kế được một số dự án
minh họa cho quy trình này.
Như vậy, đề tài nghiên cứu đã đạt được mục đích và nhiệm vụ
đặt ra. Qua đề tài, người nghiên cứu khẳng định giả thuyết khoa
học “Nếu PPDH theo dự án được vận dụng trong dạy học mơn
Khoa học lớp 4 trong đó đảm bảo vai trị chủ thể tích cực của HS
từ việc xây dựng, thực hiện và đánh giá kết quả dự án thì hiệu quả
dạy học mơn học sẽ được nâng cao” là hoàn toàn đúng đắn.
2. Kiến nghị
Các cấp quản lí giáo dục cần khuyến khích những cải tiến trong
dạy học Khoa học ở các trường tiểu học, tạo điều kiện phát huy hơn
nữa vai trị, vị trí của mơn học trong chương trình tiểu học. Nhà
trường cần khuyến khích, tạo cơ hội cho GV áp dụng và đóng góp
sáng kiến cho việc tổ chức dạy học Khoa học theo hướng tích cực
hóa vai trị của HS.
Tổ chức các lớp chuyên đề bồi dưỡng về đổi mới PPDH Khoa
học cho GV, đặc biệt chú ý đến đổi mới cách thức vận dụng những
phương pháp đó vào trong dạy học để phát huy được tích cực của
HS.
Các trường cần quan tâm khai thác thế mạnh của phương pháp
dạy học theo dự án nói riêng và phương pháp dạy học hiện đại phát
huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS nói chung.
Trang bị đủ phương tiện kĩ thuật hiện đại, nâng cao khả năng
phục vụ tạo điều kiện thuận lợi cho thầy và trị trong q trình học
tập.
17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2001), Chương trình tiểu học, NXB

Giáo dục, Hà Nội.
[2] Bộ Giáo dục và Đào tạo , Dự án phát triển GVTH (2007), Đổi
mới phương pháp dạy học ở tiểu học, tài liệu đào tạo GVTH,
NXB Giáo dục, Hà Nội.
[3] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2008), SGK Khoa học 4, NXB Giáo
dục.
[4] Bộ Giáo dục và Đào tạo, Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến
thức, kĩ năng các môn học ở tiểu học lớp 4, NXB Giáo dục
[5] Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và Bộ GD&ĐT, Sở
GD&ĐT Bắc Giang (2007), Sách bồi dưỡng giáo viên tiểu học,
dự án hợp tác kĩ thuật nhằm tăng cường bồi dưỡng giáo viên theo
cụm và quản lí nhà trường tại Việt Nam].
[6] Đỗ Đình Hoan, “Một số vấn đề về PPDH tiểu học”, Nxb GD
(1997).
[7] Phó Đức Hịa (2009), Dạy học tích cực và cách tiếp cận trong
dạy học tiểu học, NXB ĐHSP
[8] Phạm Mai Chi (2000), “Vấn đề giáo dục lấy trẻ em làm trung
tâm”, tạp chí KHGD, số 81.
[9] Phạm Tất Dong (1998), “Đổi mới tư duy”, tạp chí KHGD, số 14.
[10] Theo Nguyễn Văn Cường “Một số vấn đề về đổi mới PPDH,
tài liệu học tập)”. Nxb GD (2010).

18