CH Ủ NGH ĨA T Ư B ẢN ĐỘC QUY ỀN
nhóm 8
• 1)Nguyên nhân hình thành CNTB độc quyền.
• 2)Những đặc điểm kinh tế cơ bản của CNTB
độc quyền.
• 3)Sự hoạt động của quy luật giá trị và quy
luật giá trị thặng dư trong giai đoạn CNTB
độc quyền.
Theo C.Mác và Ph.Ăngghen:
Cạnh tranh tự do->tích tụ & tập
trung SX->độc quyền
1)Nguyên nhân hình thành CNTB
độc quyền:
-Sự phát triển của LLSX dưới tác động của tiến
bộ KHKT.
-Sự tác động của các quy luật kinh tế.
-Cạnh tranh tự do.
- Khủng hoảng kinh tế 1873.
- Sự phát triển của hệ thống tín dụng TBCN.
• Máy phay
Máy phát điện
Máy phay
2.Đặc điểm kinh tế cơ bản của
CNTBĐQ:
• 2.1 Tập trung sx và các tổ
chức độc quyền:
- Là đặc điểm kinh tế cơ bản
của CNĐQ.
Xưởng đóng tàu Harland and
Wolff
Tổ chức độc quyền là tổ chức liên
minh giữa các nhà TB lớn để tập
trung vào trong tay phần lớn việc
sản xuất và tiêu thụ một số loại
hàng hoá nào đó nhằm mục đích
thu được lợi nhuận độc quyền cao.
a)Các Ten (Cartel):
LOGO
Văn phòng chính tại
Vienna
Các nước thành viên OPEC
Mục tiêu
-Ổn định thị trường dầu thô.
-Giữ giá dầu ở mức có lợi nhất cho các thành
viên.
b)Xanhđica(Cyndicate):
.Các Xanhđica giúp công ty huy
động vốn nhanh và suôn sẻ hơn.
.Chia sẻ rủi ro phát hành.
c) Tờ rớt (Trust):
• Hình thức độc quyền cao hơn
Cácten và Xanhđica
• Sản xuất ,tiêu thụ ,tài vụ do một
ban quản trị quản lí.
c) Côngxooc xiom
(consortium):
Hình thức tổ chức độc quyền có trình độ và
quy mô lớn hơn
Liên kết với nhau về kinh tế ,kỹ thuật giữa
các ngành khác nhau.
Tập đoàn General Motor
Việt Nam, Indonesia và Braxin thành lập
côngxoocxiom kiểm soát thị trường hạt
tiêu thế giới
• Giá hạt tiêu ASTA của
Ấn Độ giảm rất mạnh
so với các nước khác
• Đại diện của 3 nước
họp tại Indonesia để
thảo luận về "các
chiến lược marketing
hợp tác và điều tra sản
xuất".
2.2. Tư bản tài chính và đầu sỏ
tài chính:
a)Sự hình thành các tổ chức độc
quyền ngân hàng:
• Tích tụ ,tập trung trong công
nghiệp. Quy mô công nghiệp lớn,
đòi hỏi ngân hàng lớn.
• Do cạnh tranh dẫn đến tích tụ tập
trung TB trong ngân hàng.
b) Sự xâm nhập của ngân hàng vào
công nghiệp:
• Khống chế hoạt động của các khách hàng
CN
• Đưa người vào các cơ quan giám sát của
các tổ chức độc quyền công nghiệp
• Mua cổ phiếu của các công ty làm ăn phát
đạt và cử người vào ban quản trị….
c) Quá trình xâm nhập của các
tổ chức độc quyền công nghiệp
vào ngân hàng:
• Mua nhiều cổ phần của các ngân
hàng lớn
• Lập ngân hàng riêng cho họ
-Tư bản tài chính là kết quả của sự hợp
nhất giữa các tổ chức độc quyền ngân
hàng và các tổ chức độc quyền công
nghiệp.
TB tµi chÝnh
Ban qu¶n trÞ
Ban qu¶n trÞ
ĐQ c«ng nghiÖp
ĐQ ng©n hµng
d) Hình thức tổ chức và cơ chế thống
trị của tư bản tài chính
• Hình thức tổ chức:tập đoàn tư bản tài
chính bao gồm hàng loạt công ty
công,thương nghiệp độc quyền hoạt
động dựa vào nguồn tài chính chủ yếu do
một số ngân hàng lớn cung cấp
• Cơ chế thống trị:
+chế độ tham dự
+ chế độ ủy thác
+ lập công ty mới, phát hành
trái khoán, đầu cơ chứng khoán….
-Thế lực tư bản tài chính
• Kinh tế: nắm các mạch quan
trọng , các ngành then chốt.
• Chính trị: chi phối mọi đường lối
đối nội và đối ngoại.
J. P. Morgan
2.3. Xuất khẩu TB:
a)Bản chất của XKTB:
- XKTB là xuất khẩu giá trị ra nước
ngoài (đầu tư TB ra nước ngoài)
nhằm mục đích bóc lột giá trị
thặng dư ở các nước nhập khẩu tư
bản.