l

UBND TỈNH QUẢNG BÌNH
BQL VQG PHONG NHA - KẺ BÀNG

PHƯƠNG ÁN
NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ, BẢO TỒN VÀ
KHAI THÁC BỀN VỮNG ĐỘNG PHONG NHA–TIÊN SƠN

Sơn Trạch, tháng 5 năm 2010


ĐẶT VẤN ĐỀ:
Trong những năm qua, hoạt động du lịch tại Di sản Thiên nhiên Thế giới
VQG Phong Nha - Kẻ Bàng đã từng bước khẳng định được vị thế và có vai trò
nhất định trong hoạt động du lịch của tỉnh Quảng Bình và du lịch cả nước. Trong
đó động Phong Nha, động Tiên Sơn là những điểm du lịch hấp dẫn, nổi tiếng đã
thu hút và được nhiều du khách trong và ngoài nước khen ngợi khi đến tham
quan. Tuy nhiên hoạt động du lịch tại hai hang động Phong Nha và Tiên Sơn đã
bộc lộ những hạn chế và bất cập nhất định như: Du khách đi lại trực tiếp trên bề
mặt hang động làm nền động xuống cấp nghiêm trọng, có những ngày cao điểm
lượng khách lớn làm quá tải so với sức chứa trong hang động dẫn đến tình trạng
chen lấn của khách khi tham quan và ùn tắc của thuyền du lịch; hệ thống thạch
nhũ, sông ngầm, cảnh quan và môi trường có dấu hiệu bị ô nhiễm hoặc bị xâm
hại do nhiên liệu thừa và khói của động cơ thuyền, do hệ thống ánh sáng chưa
hợp lý; công tác thuyết minh, hướng dẫn bộc lộ nhiều hạn chế. Những điều đó đã
làm ảnh hưởng không nhỏ đến công tác bảo tồn và chất lượng phục vụ khách
tham quan.
Để công tác quản lý, bảo tồn và từng bước khai thác các giá trị của di sản
thiên nhiên thế giới theo hướng bền vững, đặc biệt là tạo dựng được hình ảnh, ấn
tượng tốt cho du khách trong chuyến tham quan hang động Phong Nha-Tiên Sơn

việc thì lập Phương án nâng cao năng lực quản lý, bảo tồn và khai thác động
Phong Nha-động Tiên Sơn nhằm nâng cấp lối đi lại trong hang động, cải tạo
điện chiếu sáng, lắp đặt mới hệ thống bảng biển chỉ dẫn, cải tiến thuyền du
lịch và tập huấn kỹ năng cho hướng dẫn viên, lực lượng bảo vệ và người dân
địa phương là rất cần thiết và cấp bách.


CĂN CỨ PHÁP LÝ
- Căn cứ Công ước Quốc tế về bảo vệ Di sản Văn hoá và Di sản Thiên nhiên
ngày 26/12/1972.
- Căn cứ Hướng dẫn thực hiện Công ước Di sản Thế giới, Trung tâm Di sản
Thế giới UNESCO năm 2008;
- Căn cứ Luật Di sản Văn hóa ban hành ngày 29/06/2001và được sửa đổi, bổ
sung năm 2009.
- Căn cứ Luật Du lịch ban hành ngày 14/06/2005.
- Căn cứ Luật Bảo vệ và Phát triển Rừng ban hành ngày 3/12/2004.
- Căn cứ Luật Đa dạng Sinh học ban hành ngày 13/11/2008.
- Căn cứ Luật Bảo vệ Môi trường ban hành ngày 29/11/2005.
- Căn cứ Quyết định số 189/2001 ngày 12 tháng 12 năm 2001 của Thủ tướng
chính phủ về việc chuyển hạng khu bảo tồn thiên nhiên Phong Nha – Kẻ
Bàng thành Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.
- Căn cứ Quyết định số 104/ 2007/QĐ/ BNN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn ban hành quy chế quản lý các hoạt động du lịch sinh thái tại các
Vườn quốc gia, Khu bảo tồn.
- Căn cứ Quyết định số 18/2007/QĐ- UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng
Bình về ban hành quy chế quản lý Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng.
- Căn cứ Công văn số 922/UBND tỉnh của Quảng Bình ngày 04 tháng 5 năm
2010 về việc Bảo tồn và khai thác động Phong Nha – động Tiên Sơn và Công
văn số 418/KHĐT của Sở KH và ĐT ngày 16/4/2010 về phương án nâng cấp
một số hạng mục tại động Phong Nha và động Tiên Sơn.



I.THỰC TRẠNG VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI ĐẦU TƯ
1.1. Thực trạng và sự cần thiết phải lắp đặt hệ thống lối đi trong động
Động Phong Nha và Tiên Sơn mỗi năm đón khoảng 300.000 lượt du
khách đến tham quan, vào lúc cao điểm 30/4 và 1/5 hàng năm có trên 10 ngàn
lượt du khách, những ngày bình thường của mùa du lịch trung bình cũng có
2.500 đến trên 3.000 lượt du khách đến tham quan. Do lâu nay du khách tham
quan hang động đang đi trực tiếp lên nền động nên đã làm cho nền động bị phá
hũy, theo khảo sát sơ bộ của ông Bas cố vấn trưởng hợp phần KFW, Ngài Brian
Clark Giám đốc Vườn Quốc gia MuLu và Ngài Friedheart Knolltại chuyên gia
quốc tế đều cho rằng nền động Phong Nha -Tiên Sơn nói chung và đặc biệt nền
hang Bi Ký nói riêng đã xuống cấp một cách nghiêm trọng, đặc biệt nền động Bi
Ký đã bị phá hũy không thể phục hồi được. Từ thực trạng đó, các chuyên gia
khuyến cáo rằng: VQG Phong Nha – Kẻ Bàng cần phải khẩn trương thiết lập hệ
thống lối đi cách ly với nền động thì mới bảo vệ được vẻ đẹp của nó, chỉ có cách
như thế mới bảo tồn được cảnh quan tự nhiên, để hàng chục năm sau khách du
lịch vẫn có thể ngắm nhìn và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nền hang động. Nếu tiếp
tục để du khách đi trực tiếp trên nền động như hiện nay thì trong thời gian không
lâu nữa toàn bộ nền động Phong Nha-Tiên Sơn sẽ bị phá hũy hoàn toàn, và lúc
đó việc khôi phục lại là điều không thể làm được.
Bằng kinh nghiệm quản lý các chuyên gia đề xuất: Cần phải khẩn trương
lắp đặt lối đi bằng sàn gỗ hoặc bằng nhựa tổng hợp cách ly với nền động, lắp
đặt hệ thống lan can (bằng dây thừng, cọc gỗ) để giới hạn các điểm dừng chân
chụp hình lưu niệm, ngắm cảnh và nghe thuyết minh của du khách trong
hang động nhằm hạn chế ngay việc xuống cấp của nền động như hiện nay.


1.2. Thực trạng và sự cần thiết phải nâng cấp hệ thống ánh sáng.
Hiện nay hệ thống ánh sáng ở Động Phong Nha và Tiên Sơn đang dùng

loại bóng đèn sợi đốt Halogen 500W. Đây là loại bóng đèn ánh sáng vàng và tỏa
nhiệt rất lớn, đặc biệt có một số khu vực dùng bóng đèn màu (xanh, đỏ, tím,
vàng) là nguyên nhân tạo cơ hội cho các loài rêu tảo và các vi sinh vật có hại
phát triển trên bề mặt hang động và bề mặt của thạch nhũ, đồng thời ánh sáng
màu đã làm biến sắc màu của thạch nhũ, không phản ánh đúng vẻ đẹp thực vốn
có của thạch nhũ, tạo cho du khách có cảm giác ảo về cảnh quan.
Mặt khác, hệ thống điều khiển bật tắt chưa hợp lý, khi có ít khách cũng
như nhiều khách cả hệ thống đèn đều bật sáng, gây tốn kém năng lượng điện.
Để khắc phục thực trạng trên, theo kinh nghiệm của các chuyên gia quốc
tế, cần khẩn trương thiết kế và lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng hang động
Phong Nha-Tiên Sơn theo công nghệ chiếu sáng bằng bóng đèn Halogen
lưỡng sác 12 Volt, hoặc công nghệ chiếu sáng bằng bóng đèn LED cực sáng
có điện áp thấp và ít tỏa nhiệt, được kiểm soát bằng công nghệ bật, tắt cảm
ứng tự động nhằm tăng cường độ chiếu sáng nhưng lại giảm nhiệt lượng tỏa ra,
bóng đèn chỉ được bật sáng (hoặc tự động sáng) khi có khách tham quan trong
phạm vi chiếu sáng của bóng đèn, khi không có khách bóng đèn được tắt (hoặc
tự động tắt) nhằm tiết kiệm năng lượng điện.
1.3. Thực trạng và sự cần thiết phải cải tạo thuyền du lịch.
Hiện nay đội thuyền chở khách du lịch Phong Nha có 310 chiếc. Tất cả
310 thuyền này được cải tạo từ loại thuyền vận chuyển đất, đá, cát sạn, và các
vật liệu khác thành thuyền chở khách nên hình thức không đẹp, động cơ đẩy của
thuyền đều sử dụng máy nổ Đông Phong (nhiên liệu diegien) do Trung Quốc sản
xuất nên tiếng ồn lớn, khói thải nhiều; động cơ lắp đặt trên sàn gỗ không kín
nước nên nhiên liệu tràn xuống dòng sông rất lớn, gây ô nhiểm về môi trường


sinh thái. Mặt khác, loại thuyền này vừa dài vừa rộng (nhưng chỉ được đăng ký
chở 14 người), vì thế những ngày cao điểm loại thuyền này thường gây ách tắc
trong động. Ngoài ra, toàn bộ thuyền du lịch ở Phong Nha đều dùng vật liệu
bằng gỗ, vì vậy việc đóng mới cũng như tu sửa loại thuyền này phải dùng một

lượng rất lớn nguyên liệu gỗ quý hiếm, nhu cầu này sẽ trực tiếp hoặc gián tiếp
làm ảnh hưởng đến tài nguyên môi trường rừng.
Từ thực trang trên, việc cải tiến mẫu thuyền du lịch chở khách tham
quan động Phong Nha - động Tiên Sơn hiện nay là rất cần thiết. Định hướng
việc cải tiến hình thức thuyền mới phải dựa trên kiểu dáng thuyền truyền thống,
đảm bảo chức năng, công dụng là thuyền phục vụ du lịch, có kết cấu chắc chắn
phù hợp với điều kiện thủy văn đặc thù của khu vực Phong Nha. Vật liệu thay
thế bằng thép lá, tôn, Composite hoặc nhựa cao cấp, cần xem xét để dùng động
cơ điện (ắc quy), năng lượng mặt trời nhằm giảm ô nhiểm môi trường (tiếng ồn,
nguồn nước và khói bụi).
1.4. Thực trạng và sự cần thiết phải lắp đặt bảng biển chỉ dẫn.
Việc lắp đặt hệ thống bảng nội quy, biển chỉ dẫn ở các điểm du lịch, đặc
biệt ở trong các hang động là hết sức cần thiết nhằm cung cấp cho khách du lịch
hiểu các thông tin, giá trị của điểm du lịch, biết những yêu cầu trong hành vi cần
phải tuân thủ nhằm bảo tồn giá trị cảnh quan thiên nhiên, môi trường của điểm
du lịch, các hành vi này bao gồm không hút thuốc lá, không vứt rác, không sờ
tay vào các mô thạch nhũ trong hang động, không tạo ra tiếng ồn quá mức
vv...và luôn phải di chuyển trên các tuyến đường đã được thiết lập sẵn trong
hang động nhằm bảo tồn bền vững các giá trị cảnh quan.
Tại động Phong Nha và Tiên Sơn, hệ thống các bảng biển báo, biển chỉ
dẫn đã được lắp đặt và sử dụng từ những năm 1995 đến 2000. Tuy nhiên, hình
thức của các bảng biển quá xấu, thiếu thẩm mỹ, phản cảm với cảnh quan; nội


dung không đầy đủ các thông tin cần thiết. Mặt khác, do trong hang động có độ
ẩm cao nên hầu hết hiện nay các bảng biển này đã bị hư hỏng.
Mặt khác, hệ thống bảng biển dọc các tuyến đường nối từ Quốc lộ 1A, từ
Cầu Gianh hoặc từ Thành Phố Đồng Hới chỉ dẫn cho du khách đến với VQG
Phong -Kẻ Bàng chưa được lắp đặt nên nhiều đoàn khách lần đầu đến Phong
Nha gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí có nhiều đoàn bị lạc đường.

Từ thực trạng đó, việc thiết kế, lắp đặt hệ thống bảng biển nội quy,
khuyến cáo tại động Phong Nha, động Tiên Sơn và bảng chỉ dẫn dọc các
tuyến đường từ Quốc lộ 1A và Thành phố Đồng Hới đến với VQG Phong
Nha-Kẻ Bàng là việc làm cần phải quan tâm triển khai sớm.
1.5. Thực trạng và sự cần thiết phải đào tạo, tập huấn kỹ năng hướng dẫn,
quản lý hang động cho thuyết minh viên, lực lượng bảo vệ và người dân địa
phương
Hiện nay công tác hướng dẫn, thuyết minh tại điểm du lịch động Phong
Nha-động Tiên Sơn, điểm du lịch suối nước mọc và điểm du lịch Đền tưỡng
niệm TNXP tại hang Tám Cô do 40 cán bộ thuộc phòng Nghiên cứu – Hướng
dẫn, Trung tâm Du lịch Văn hóa và Sinh thái đảm nhiệm. Số cán bộ này hầu hết
đã được đào tạo tại các trường đại học và cao đẳng trong nước với nhiều chuyên
ngành khác nhau như ngành Lịch sữ, Văn học, Địa lý du lịch, Việt Nam Học…
Tuy nhiên, trình độ năng lực không đồng đều, kỹ năng diễn giải, thuyết trình
yếu. Kiến thức về đa dạng sinh học, địa chất địa mạo, hệ thống tài nguyên rừng
còn nhiều hạn chế. Kỹ năng quản lý và hướng dẫn đám đông không chưa được
đào tạo. Trình độ ngoại ngữ chưa tương xứng với điểm là di sản thế giới tại Việt
Nam.
Ngoài ra, lực lượng bảo vệ và người dân địa phương đang tham gia các
hoạt động dịch vụ du lịch hầu hết có trình độ văn hóa không cao, hiểu biết về xã


hội rất hạn chế nên kỹ năng giao tiếp, thuyết minh phục khách du lịch còn nhiều
bất cập.
Vì vậy, việc phải đào tạo, tập huấn kỹ năng hướng dẫn và quản lý hang
động cho thuyết minh viên, lực lượng bảo vệ và người dân địa phương cũng là
việc làm rất cần thiết hiện nay.
II. CÁC HẠNG MỤC ĐẦU TƯ VÀ NGUYÊN TẮC THỰC HIỆN
Từ những thực trạng đã nêu, trên cơ sở những đề xuất từ báo cáo của Ngài
Brian Clark - Giám đốc VQG Mulu Malaysia, Ngài Friedheart Knolle - chuyên

gia hang động quốc tế, Ngài Bas - cố vấn trưởng hợp phần KFW và báo cáo,
khuyến nghị của đoàn công tác tỉnh Quảng Bình tại VQG Gunung Mulu Malaysia cuối năm 2009; Căn cứ Công ước Di sản 1972 cũng và các hướng dẫn
từ cẩm nang “Hướng dẫn bảo vệ hang động và khu vực carxtơ”, Ban Quản lý
VQG PNKB đề nghị UBND tỉnh cho lập dự án triển khai nâng cấp các hạng mục
đầu tư nhằm nâng cao năng lực quản lý, bảo tồn và khai thác bền vững động
Phong Nha - động Tiên Sơn như sau.
2.1. Nguyên tắc thực hiện các hạng mục cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng
Việc nâng cấp, cải tạo một số hạng mục trong các hang động phải tuân thủ
theo các nguyên tắc sau:
- Tuân thủ nghiêm túc các quy định hiện hành của Nhà nước (theo các căn
cứ pháp lý đã nêu tại phần trên), tôn trọng các quy luật của tự nhiên, không phá
vỡ, xâm hại đến cảnh quan trong hang động, ít tác động tiêu cực đến môi trường.
- Các hạng mục đầu tư tôn tạo, xây dựng trong hang động cần phải được
lập dự án đầu tư hoặc lập báo cáo kinh tế kỹ thuật trình các cơ quan chức năng
thẩm định, phê duyệt trước khi thực hiện. Trong quá trình lập dự án đầu tư cần
tham vấn ý kiến của các nhà khoa học, các cơ quan chuyên môn và của các
chuyên gia trong và ngoài nước có kinh nghiệm quản lý hang động và phải phù


hợp với điều kiện thực tế của Di sản thiên nhiên thế giới VQG Phong Nha - Kẻ
Bàng.
- Hạn chế đến mức thấp nhất việc dùng các vật liệu xây dựng như sắt thép,
xi măng và các kiểu kiến trúc không phù hợp với cảnh quan thiên nhiên trong
hang động.
- Sản phẩm công trình phải đảm bảo hiệu quả đầu tư về mục tiêu bảo tồn
cảnh quan, an toàn thuận lợi cho du khách và trong khả năng kiểm soát, giám sát
của đơn vị quản lý.
2.2. Các hạng mục đầu tư về cơ sở hạ tầng trong hang động bao gồm:
2.2.1: Lắp đặt hệ thống lối đi trong động Phong Nha, động Tiên Sơn
Mục đích:

- Chấm dứt hoàn toàn việc du khách đi trực tiếp lên nền động, xâm hại
thạch nhũ, phá hỏng nền động.
- Định hướng cho du khách tham quan theo đoàn, dễ giới thiệu và kiểm
soát.
- Khai thác du lịch hang động theo hướng bền vững, du lịch động Phong
Nha - động Tiên Sơn sẽ là mẫu hình tiêu biểu cho du lịch hang động tại Việt
Nam.
Giải pháp:
- Thiết kế và thi công lối đi trong các hang động bằng khung gỗ, lát ván gỗ
hoặc bằng nhựa tổng hợp, cao su mềm. Lối đi cách ly với nền động, độ cao so
với nền động từ 80 - 1000 cm (tùy theo cao độ từng đoạn đường cụ thể để điều
chỉnh độ cao trụ đỡ cho phù hợp), lối đi có tay vịn cho cả hai phía để đảm bảo an
toàn cho du khách. Chiều rộng lối đi từ 1,5 đến 2 m, ở những chổ du khách dừng
chân có thể bố trí các nhánh rẽ rộng từ 2 đến 3 m, dài 10 đến 15 m, đủ rộng cho


du khách thoải mái đi lại để nghe thuyết minh hướng dẫn, chiêm ngưỡng cảnh
quan thiên nhiên hang động và chụp ảnh lưu niệm, vv...
- Có một số đoạn cần lắp đặt hệ thống lan can (bằng dây thừng, cọc gỗ) để
bảo vệ các khối nhũ lớn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để hướng dẫn viên
kiểm soát không cho du khách đi lại tự do, dẫm đạp, hoặc có những hành động
làm ô nhiểm, gây hại đến các kiến tạo địa chất cũng như cảnh quan môi trường.
2.2.2. Cải tạo, nâng cấp hệ thống chiếu sáng ở động Phong Nha và động Tiên
Sơn.
Mục đích:
- Thiết kế cải tạo lại ánh sáng phù hợp với hang động .
- Giảm thiểu sự tác động của ánh sáng, nhiệt độ làm ảnh hưởng đến cảnh
quan bề mặt trong hang động, đặc biệt là hệ thống thạch nhũ.
- Bố trí ánh sáng hài hoà, hợp lý và tạo ấn tượng cho du khách. Tiết kiệm
điện và an toàn trong vận hành.

Giải pháp:
- Khảo sát và thiết kế lại hệ thống điện chiếu sáng trong Động Phong Nha
và Động Tiên Sơn, thay thế toàn bộ thiết bị chiếu sáng bóng đèn Halogen và các
loại bóng đèn màu bằng bóng đèn LED ánh sáng trắng, tỏa nhiệt thấp, nhằm tiết
kiệm điện và không làm ảnh hưởng đến màu sắc của nhũ đá, ngăn chặn sự sinh
trưởng của rêu tảo trên bề mặt hang động và thạch nhũ.
- Lắp đặt hệ thống điều khiển công tắc bật tắt cảm ứng từ xa, khu vực nào
có khách tham quan hướng dẫn viên sẽ bật sáng bóng đèn để khách ngắm cảnh,
khi khách đi qua khu vực đã tham quan thì hướng dẫn viên sẽ tắt bóng đèn bằng
điều khiển từ xa nhằm tiết kiệm điện.
- Dưới các lối đi được lắp đặt hệ thống chiếu sáng dự phòng khẩn cấp
chạy bằng nguồn dự phòng, để có thể đưa du khách ra khỏi hang động an toàn


khi gặp sự cố mất nguồn chiếu sáng chính. Hệ thống chiếu sáng khẩn cấp có thể
dùng nguồn ắc quy sạc có hệ thống ATS, hoặc nguồn máy phát độc lập.
- Do vòm động có nhiều chổ rất cao và trong động có rất nhiều vị trí có
những khối nhũ to, rộng và hùng vĩ. Vì vậy, ngoài hệ thống chiếu sáng như trên,
tại những điểm này sẽ bố trí thêm một số đèn pha công suất đủ lớn (bằng bóng
đèn Compac ánh sáng trắng hoặc đèn chuyên dụng) có góc quay 360 độ. Trong
quá trình thuyết minh, hướng dẫn viên có thể điều chỉnh góc chiếu sáng đến
những khối nhũ này nhằm giúp cho du khách có những cảm nhận sâu sắc hơn vẻ
đẹp hang động, bóng đèn này sẽ được hướng dẫn viên tắt ngay sau khi du khách
đã tham quan xong những vị trí này.
2.2.3: Thiết kế lắp đặt mới hệ thống các bảng, biển chỉ dẫn, khuyến cáo
Mục đích:
- Hướng dẫn, chỉ dẫn, khuyến cáo cho du khách biết lối đi, nội quy tham
quan, nơi chụp hình ngắm cảnh, truyền tải cho du khách những điều không nên
làm khi đến tham quan tại đây.
Giải pháp:

- Thiết kế lắp đặt lại hệ thống bảng biển mới đảm bảo yêu cầu về thẩm mỹ
và đầy đủ nội dung thông tin cần thiết cho du khách biết về lịch sử hình thành,
thám hiểm của động Phong Nha, động Tiên Sơn, các quy định buộc phải tuân
thủ, các chỉ dẫn lối đi vv.., Vị trí lắp đặt gồm: Trong hang động, tại Trung tâm
đón khách, bến thuyền, Nhà chờ, đường lên động Tiên Sơn vv... Biển bảng được
ghi hai thứ tiếng Việt và Anh ngữ.
- Thiết kế Slogan, Logo du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng để tăng hiệu quả
quảng bá.
- Thiết kế, lắp đặt một số biển bảng giới thiệu về giá trị Phong Nha tại một
số địa danh như: Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, Cha Lo, Ga Đồng Hới, Cảng Hàng
không Đồng Hới...,


- Lắp đặt hệ thống biển chỉ dẫn dọc các tuyến đường nối từ quốc lộ 1A,
Đồng Hới và Sông Gianh đến với VQG Phong Nha-Kẻ Bàng.

2.3. Cải tiến phương tiện và nâng cao năng lực quản lý, hướng dẫn.
2.2.1: Cải tiến thuyền vận chuyển phục vụ du khách du lịch
Mục đích:
- Tạo ra một mẫu thuyền du lịch mới có hình thức đẹp, tiện nghi đầy đủ,
đảm bảo vận chuyển du khách an toàn và thuận lợi.
- Giảm ô nhiểm tiếng ồn, ô nhiểm nước, không khí, chất thải vv...
- Nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.
- Hạn chế sữ dụng gỗ cho việc đóng mới và tu sữa thuyền nhằm giảm áp
lực đối với rừng.
Giải pháp:
- Thiết kế mẫu thuyền mới có hình thức dựa trên cơ sở mẩu thuyền truyền
thống, thay thế vật liệu gỗ bằng vật liệu mới như: Thép lá, Tôn, Composite hoặc
Nhựa cao cấp.
- Khảo sát tìm một loại động cơ tiếng ồn nhỏ để thay thế loại động cơ

Đông Phong (Trung Quốc sản xuất) đang dùng hiện nay. Cần ưu tiên xem xét để
thay thế động cơ máy nổ bằng động cơ điện
- Cho làm thử nghiệm một vài thuyền mới để rút kinh nghiệm sau đó điều
chỉnh, bổ sung giải pháp thiết kế cho phù hợp chức năng, công dụng của thuyền
du lịch và đặc thù thủy văn vùng Phong Nha, sau đó định hướng cho nhân dân
thay thế dần toàn bộ đội thuyền du lịch.
(Hiện nay Dự án du lịch tiểu vùng sông Mekong đang hỗ trợ thực hiện cải
tạo mẫu thuyền mới).


2.2.2. Đào tạo, tập huấn kỹ năng hướng dẫn và quản lý hang động cho
thuyết minh viên, lực lượng bảo vệ và người dân địa phương.
Mục đích:
- Trang bị cho đội ngũ bảo vệ, thuyết minh viên những kiến thức cơ bản
về công tác quản lý, bảo vệ và những kỹ năng thuyết minh, hướng dẫn về địa
chất địa mạo, các kinh nghiệm, giải pháp bảo vệ, vệ sinh môi trường trong hang
động.
- Những kỹ năng về giám sát, quản lý khách trong hang động.
- Tập huấn hướng dẫn viên biết ứng dụng kỹ thuật số trong công tác thuyết
trình, diễn giải về các hang động trong khu vực Phong Nha như: Gis, Power
Point, ….
Giải pháp:
- Xây dựng cẩm nang hướng dẫn cho Hướng dẫn viên, Bảo vệ vv...
- Xây dựng bài giới thiệu, thuyết minh về động Phong Nha, động Tiên Sơn
bằng Power Point, hiệu ứng hình ảnh.
- Phối hợp với VQG Gunung Mulu (Di sản thế giới ở Malaysia) mở các
lớp ngắn đào tạo ngắn hạn tại Mulu nhằm bồi dưỡng kiến thức khoa học về quản
lý hang động, quản lý du khách cho cán bộ hướng dẫn viên nồng cốt của VQG
Phong Nha – Kẻ Bàng, sau đó số cán bộ này về đào tạo lại cho toàn bộ hướng
dẫn viên của VQG Phong Nha – Kẻ Bàng.

- Tập huấn kỹ năng giao tiếp trong du lịch cho hướng dẫn viên. Đào tạo
kỹ năng ứng xử, trả lời chất vấn của khách du lịch cho hướng dẫn viên, đặc biệt
là khách của các tour du lịch qua interner và cổng thông tin của VQG Phong
Nha–Kẻ Bàng.
- Phát hành tài liệu, tập gấp về các hành vi gây tổn hại đến giá trị di sản,
đặc biệt là cảnh quan hang động, ứng xử, sử dụng các tài nguyên thiên nhiên có
văn hóa.


- Hàng tháng, quý, năm có tổ chức đánh giá, nhận xét trình độ, kỹ năng
của hướng dẫn viên để tiếp tục có kế hoạch đào tạo lại.
Đối với 2 hạng mục: Sàn đạo từ Hang Bi ký đến Hang Tiên động Phong
Nha và hạng mục Bảo dưỡng, vệ sinh hang động chưa triển khai trong
phương án này do cần phải có thời gian để triển khai các đề tài nghiên cứu có
sự tham gia của các nhà khoa hoc, các chuyên gia có kinh nghiệm nhằm đánh
giá một cách đầy đủ các tác động về địa chất, địa mạo và điều kiện thủy văn
môi sinh trong hang động để đưa ra giải pháp có cơ sở khoa học và tối ưu
nhất trước khi triển khai.
III. DỰ KIẾN CÁC NGUỒN TÀI CHÍNH
Để thực hiện phương án cần sử dụng các nguồn vốn sau đây:
3.1. Nguồn ngân sách nhà nước, bao gồm: Nguồn vốn XDCB, nguồn thu
phí tham quan Phong Nha - Tiên Sơn hàng năm và các nguồn vốn khác.
3.2. Nguồn vốn hỗ trợ từ hợp phần GTZ, hợp phần KFW- Dự án khu vực
Phong Nha-Kẻ Bàng và Dự án Tiểu vùng sông Mêkông tỉnh Quảng Bình.
3.3. Vận động các nguồn hỗ trợ tài chính khác.

IV. TRÁCH NHIỆM CỦA CÁC BÊN LIÊN QUAN
4.1. Chủ quản đầu tư: UBND tỉnh (phê duyệt phương án và cho chủ
trương triển khai).
4.2. Chủ đầu tư: Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng.

4.3. Lập dự án đầu tư các hạng mục hạ tầng: Đơn vị tư vấn có năng lực
và tư cách pháp nhân (sau khi có chủ trương của UBND tỉnh).
4.4. Thẩm định dự án: Các Sở: KH&ĐT, VHTT&DL, Tài chính, Xây
dựng, Ban Quản lý Vườn cùng tham gia.


4.5. Hỗ trợ kỹ thuật và kinh nghiệm: BQL Dự án Khu vực PN – KB,
hợp phần GTZ, hợp phần KFW, Dự án du lịch tiểu vùng sông Mê kông tỉnh
Quảng Bình.
4.6. Giới thiệu chuyên gia và trực tiếp tham gia tập huấn nâng cao kỹ
năng hướng dẫn và quản lý hang động cho hướng dẫn viên: BQL Dự án
Khu vực PN – KB, hợp phần GTZ, hợp phần KFW.
4.7. Triển khai dự án cải tiến mẫu thuyền du lịch: Dự án du lịch tiểu
vùng sông Mê kông tỉnh Quảng Bình.
V. TIẾN ĐỘ VÀ THỜI GIAN TRIỂN KHAI
Tháng 6/2010. Trình phê duyệt phương án;
Tháng 6, 7/2010: Triển khai các công việc sau;
- Hợp đồng đơn vị tư vấn khảo sát, đánh giá lập Báo cáo kinh tế kỹ thuật
đầu tư các hạng mục cơ sở hạ tầng đường đi bộ trên sàn gỗ, hệ thống điện chiếu
sáng, hệ thống bảng biển chỉ dẫn trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt.
- Mời chuyên gia lập kế hoạch và chuẩn bị nội dung tập huấn hướng dẫn
viên.
- Mời đơn vị tư vấn chào hàng phương án cải tạo mẫu thuyền (hiện nay
Dự án du lịch tiểu vùng sông Mê kông tỉnh Quảng Bình đã triển khai mời đơn vị
tư vấn chào hàng thiết kế).
Tháng 8/2010: Trình thẩm định, phê duyệt Báo cáo kinh tế kỹ thuật các
hạng mục hạ tầng, phê duyệt kế hoạch, nội dung tập huấn kỹ năng cho hướng
dẫn viên, lực lượng bảo vệ và người dân địa phương.
Tháng 9-2010 đến 3/2011: Triển khai thi công các hạng mục xây dựng cơ
sở hạ tầng, tập huấn kỹ năng hướng dẫn viên, phấn đấu tháng 3/2011 hoàn thành

các công việc để đưa vào khai thác, phục vụ khách tham quan.


KẾT LUẬN
Từ những thực trạng như đã nêu trên đây, để từng bước nâng cao chất
lượng phục vụ khách tham quan động Phong Nha - động Tiên Sơn nói riêng và
khách tham quan Di sản VQG Phong Nha-Kẻ Bàng nói chung, việc triển khai
phương án nâng cao năng lực quản lý, bảo tồn và khai thác động Phong Nhađộng Tiên Sơn là rất cần thiết và cấp bách tại thời điểm hiện nay.
Các nội dung trình bày tại phương án này là những đánh giá tổng quan của
Ban quản lý VQG và ý kiến khuyến cáo, đề xuất của các chuyên gia quốc tế về
thực trạng và giải pháp khắc phục những tồn tại trong quản lý và khai thác động
Phong Nha - động Tiên Sơn; trong quá trình triển khai lập Báo cáo kinh tế kỹ
thuật các hạng mục hạ tầng và lập kế hoạch, nội dung tập huấn kỹ năng hướng
dẫn cho thuyết minh viên, Ban quản lý VQG Phong Nha - Kẻ Bàng sẽ yêu cầu
các đơn vị tư vấn khảo sát, đánh giá kỹ hơn thực trạng, tranh thủ tối đa ý kiến
của các chuyên gia, các nhà khoa học và các cơ quan chuyên môn để đưa ra
những giải pháp tối ưu nhất nhằm bảo tồn và khai thác bền vững các giá trị của
động Phong Nha - động Tiên Sơn.
Kính đề nghị UBND tỉnh xem xét phê duyệt phương án để Ban quản lý
VQG Phong Nha - Kẻ Bàng có cơ sở triển khai các bước tiếp theo./.
GIÁM ĐỐC