NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC VIỆT NAM
CÔNG TI CP DỊCH VỤ XUẤT BẢN GIÁO DỤC TẠI ĐÀ NẴNG
GIỚI THIỆU NỘI DUNG BỘ SÁCH
THỰC HÀNH KĨ NĂNG SỐNG
DÀNH CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
Đà Nẵng ngày 12 tháng 8 năm 2015
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH
- Bộ sách có 5 cuốn, mỗi cuốn 60 trang, in 4 màu, khổ 17 x 24cm; nhiều hình ảnh
sinh động, màu sắc tươi vui, phù hợp với học sinh TH, do nhóm tác giả là những
chuyên gia trong lĩnh vực huấn luyện kĩ năng sống của Tâm Việt Group biên soạn.
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH
- Đây là bộ sách hướng dẫn thực hành các kĩ năng sống cơ bản cho HS nhằm giúp
các em rèn luyện và hoàn thiện bản thân.
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH
- Nội dung phù hợp với quy định mới về đánh giá HS TH (Ban hành theo thông tư
30/2014/TT-BGDĐT ngày 28/8/2014 của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT, phù hợp với nhu
cầu rèn luyện kĩ năng sống của HS TH.
I. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ BỘ SÁCH
- Bộ sách này cũng hỗ trợ cho GV TH và phụ huynh HS trong việc rèn luyện kĩ năng
sống cho các em và nhận xét, đánh giá các em theo quy định mới.
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH
THÔNG TƢ 30
Ban hành QĐ đánh giá HS TH
CHƢƠNG TRÌNH
BỘ SÁCH THỰC HÀNH KĨ NĂNG SỐNG
Chƣơng II, Điều 5: Nội dung ĐG
CHỦ ĐỀ 1: Tự phục vụ, tự quản
ĐG sự hình thành và phát triển một
số năng lực của HS:
CHỦ ĐỀ 2: Giao tiếp, hợp tác
• Tự phục vụ, tự quản;
• Giao tiếp, hợp tác;
• Tự học và giải quyết vấn đề.
ĐG sự hình thành và phát triển một
số phẩm chất của HS:
• Chăm học, chăm làm; tích cực
tham gia các hoạt động GD;
• Tự tin, tự trọng, tự chịu trách
nhiệm;
• Trung thực, kỉ luật, đoàn kết;
• Yêu gia đình, bạn bè và những
người khác; yêu trường lớp, quê
hương, đất nước.
CHỦ ĐỀ 3: Tự học và giải quyết vấn đề
hiệu quả
CHỦ ĐỀ 4: Chăm học, chăm làm, tích
cực tham gia hoặt động xã hội
CHỦ ĐỀ 5: Tự tin, tự trọng, tự chịu trách
nhiệm
CHỦ ĐỀ 6: Trung thực, kỉ luật, đoàn kết
CHỦ ĐỀ 7: Yêu gia đình, bạn bè và
những người khác ; yêu trường lớp, quê
hương, đất nước
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH
Các Chủ đề này xuyên suốt từ lớp 1 – 5. Mỗi Chủ đề/mỗi lớp có 2 bài học và được biên soạn theo
cấp độ tăng dần về độ khó, phù hợp với từng lứa tuổi học sinh. Cụ thể:
CHỦ ĐỀ
BÀI
LỚP 1
LỚP 3
LỚP 4
LỚP 5
1
Nề nếp học tập ở trường
Giữ gìn
đôi mắt sáng
2
Vệ sinh hằng ngày
Bảo vệ
bản thân
Lập thời gian
biểu
3
Tự tin khi giao tiếp
Em là
người lịch sự
Em là người
thân thiện
Tổ chức, sắp
xếp công
việc hợp lí
Hoàn thành
Thực hiện nội xuất sắc
quy lớp học
nhiệm vụ
được giao
Lắng nghe và Tình thần
chia sẻ
hợp tác
4
Mong muốn của em
Giao tiếp
tích cực
Yêu thương
và chia sẻ
Kĩ năng làm
việc nhóm
Nhiệm vụ
học tập của
em
Tự đánh giá
kết quả học
HT
Giải quyết
Tạo cảm hứng
tình huống
học tập
trong học tập
Giải quyết
Tìm kiếm, xử
vấn đề
lí thông tin
hiệu quả
trong học tập
TỰ PHỤC VỤ,
TỰ QUẢN
GIAO TIẾP,
HỢP TÁC
TỰ HỌC VÀ
GIẢI QUYẾT
VẤN ĐÈ
HIỆU QUẢ
LỚP 2
5
Tập trung để học tốt
6
Hỏi hiệu quả
Chăm sóc bản Học cách
thân
tiết kiệm
Ứng xử nơi
công cộng
Các loại
hình thông
minh
Phương
pháp tự học
hiệu quả
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH
CHỦ ĐỀ
CHĂM HỌC,
CHĂM LÀM,
TÍCH CỰC
THAM GIA
HĐXH
TỰ TIN,
TỰ TRỌNG,
TỰ CHỊU TRÁCH
NHIỆM
TRUNG THỰC,
KỈ LUẬT,
ĐOÀN KẾT
YÊU GIA ĐÌNH,
BẠN BÈ VÀ
NHỮNG NGƯỜI
KHÁC; YÊU
TRƯỜNG LỚP,
QUÊ HƯƠNG,
ĐẤT NƯỚC
BÀI
LỚP 1
LỚP 2
LỚP 3
LỚP 5
Giữ gìn môi
trường xung
quanh xanh, sạch,
đẹp
Tham gia các
HĐ của trường
lớp
7
Học tập
chuyên cần
Góc học tập của em
8
Đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp
Giúp đỡ bố mẹ, người Năng khiếu của
thân
em
Em là đội viên
xuất sắc
Hoạt động ngoại
khoá
9
Hoà nhập với môi trường mới
Em là
người xuất sắc
Giúp em
tự tin
Bài học về lòng
trung thực
Hoài bão cuộc
đời
10
Phát biểu xây dựng bài
Nêu ý kiến
cá nhân
Khi em có lỗi
Biết chịu trách
nhiệm về
bản thân
Xây dựng nhân
hiệu
11
Trả lại của rơi
Lòng trung thực
Rèn luyện tính kỉ
luật
Nhận thức
bản thân
Tinh thần đồng
đội
12
Đi học đúng giờ
Thực hiện nội quy
trường lớp
Lời hứa
của em
Sức mạnh của sự
đoàn kết
Kĩ năng phân
công công việc
13
14
Học tập
chuyên cần
Đồ dùng gọn gàng, ngăn nắp
Cùng học, cùng
chơi
LỚP 4
Động viên, chăm sóc
Quan tâm, giúp đỡ
Lòng tự hào
người khác
Giới thiệu di
tích lịch sử của
quê hương, đất
nước
Lòng biết ơn
Giời thiệu danh
lam thắng cảnh
của quê hương,
đất nước
Giới thiệu danh
nhân của quê
hương, đất
nước
Tạo lập môi
trường thân thiện
II. GIỚI THIỆU VỀ NỘI DUNG CỦA BỘ SÁCH
CẤU TRÚC MỘT BÀI HỌC
III. HÌNH THỨC VÀ CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC
1. HÌNH THỨC DẠY - HỌC
- Dạy học tích hợp nội dung thực hành kĩ năng sống vào các môn học: Đạo đức,
Tiếng Việt, Tự nhiên và Xã hội, Lịch sử, Địa lí,…
- Sử dụng một số nội dung ở sách Thực hành kĩ năng sống vào các buổi sinh
hoạt Đội, sinh hoạt cuối tuần, sinh hoạt đầu giờ.
- Phụ huynh có thể hướng dẫn con em mình rèn luyện kĩ năng sống ở nhà.
- Học sinh có thể tự rèn luyện ở nhà.
- Nếu có điều kiện có thể dạy học ở buổi học thứ hai.
2. CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC
- Đối với những bài tích hợp toàn phần (những bài trùng nội dung với bài học
của môn học chính) thì GV tổ chức dạy – học như 1 tiết dạy – học bình
thường, tuy nhiên phải chú trọng việc tổ chức các hoạt động cho HS
- Ví dụ: Bài 8 - Giúp đỡ bố mẹ và người thân trong sách Thực hành kĩ năng sống
lớp 2 có thể được dạy tích hợp toàn phần trong bài 4 - Chăm làm việc nhà,
SGK Đạo đức 2.
III. HÌNH THỨC VÀ CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC
2. CÁCH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC (tiếp theo)
- Đối với những bài tích hợp một phần, GV nên lựa chọn nội dung phù hợp với
từng mục trong bài học chính khoá để tích hợp. Nên đưa các hoạt động, các
tình huống vào để cho HS thực hành.
- Bộ sách Thực hành kĩ năng sống dành cho HS Tiểu học thiên về thực hành,
chính vì vậy, những phương pháp dạy học mang lại hiệu quả là: động não,
thảo luận nhóm, đóng vai, dự án,…
- Một số điểm cần lưu ý:
+ Phần Câu chuyện không phải là nội dung chính mà chỉ là phần mở đầu
bài học, có ý nghĩa cuộc sống, chuẩn bị tâm thế vào bài học một cách tự
nhiên, sinh động cho học sinh. Vì vậy GV không nên tập trung quá nhiều
thời gian cho phần này.
+ Phần Trải nghiệm là phần chính của bài học, thông qua các hoạt động
trải nghiệm để rèn luyện kĩ năng cho các em.
+ Phần Bài học nên để cho HS tự rút ra sau khi nghe Câu chuyện và trải
qua phần Trải nghiệm.
Tinh thần hợp tác
(Bài 3 – Lớp 5, trang 12 - 15)
Giáo viên giúp học sinh:
Hiểu được lợi ích của việc hợp tác với người khác trong công việc.
Tạo lập thói quen hợp tác với những người xung quanh.
Giáo viên:
- Sách Thực hành kĩ năng sống lớp 5, sách Hướng dẫn giảng dạy thực hành kĩ
năng sống lớp 5, giáo án, bút dạ, phấn màu, tranh ảnh liên quan tới bài học.
- Máy chiếu, máy tính, video hỗ trợ bài giảng (nếu có).
Học sinh: Sách Thực hành kĩ năng sống lớp 5, bút viết, bút màu.
Khẩu hiệu bài học: “Hợp tác – Đoàn kết”
Hoạt động
Câu chuyện
Giáo viên:
Cho học sinh đọc thầm câu chuyện và mời một học sinh đứng lên đọc to, rõ
ràng và biểu cảm cho cả lớp cùng nghe. Sau đó, giáo viên đặt câu hỏi cho học
sinh theo tranh minh họa câu chuyện (ở cột bên).
Tranh 1: Minh là học sinh như thế nào?
Tranh 2: Cô giáo yêu cầu nhóm Minh làm gì?
Tranh 3: Trong khi cả nhóm thảo luận, Minh đã có những hành động gì?
Tranh 4: Vì sao Minh bị các bạn trong nhóm phê bình?
Mời 1 – 2 bạn đứng lên đưa ra câu trả lời hoặc lấy ý kiến trả lời của cả lớp.
Sau đó, giáo viên nhắc lại đáp án và liên hệ bài học thực tế cho học sinh.
Tranh 1: Hành động của Minh là chưa đúng. Vì thế, khi đến lớp, các
em cần biết ứng xử đúng mực, thể hiện tinh thần đoàn kết với các
bạn.
Tranh 2: Khi thảo luận nhóm, các em cần nghiêm túc thực hiện theo
hướng dẫn của thầy cô.
Tranh 3: Bạn Minh chưa biết cách hợp tác với các bạn trong nhóm. Vì
thế, khi làm việc nhóm, em cần thực hiện nghiêm túc, đóng góp ý kiến
cùng các bạn trong đội.
Tranh 4: Em cần có sự đoàn kết, thể hiện tinh thần hợp tác với các bạn
thì cả nhóm mới hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, bản thân em
được các bạn trong nhóm yêu quý.
Ghi chú
Hoạt động
Ghi chú
Trải nghiệm
Bài tập 1
Giáo viên yêu cầu
các thành viên
Giáo viên:
trong đội đưa ra ý
Chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 3 - 5 học sinh và cùng thảo luận,
kiến của mình; tối
trả lời 2 câu hỏi trong sách:
thiểu mỗi người
Mỗi nhóm, giáo viên mời một bạn đứng lên chia sẻ câu trả lời của cần đóng góp một
nhóm mình?
ý kiến.
Tổng hợp, bổ sung, đánh giá và đưa ra kết luận:
Nhóm của Minh không hoàn thành bài tập vì Minh chưa biết cách
hợp tác cùng các thành viên trong nhóm, lại còn trêu chọc các bạn.
Nếu là Minh, em sẽ nghiêm túc thảo luận, hăng say phát biểu,
đóng góp ý kiến cùng với các bạn để nhóm hoàn thành bài tập.
Học sinh:
Lắng nghe và làm theo hướng dẫn của giáo viên.
Hoạt động
Ghi chú
Trải nghiệm
Bài tập 2
Giáo viên:
Cho học sinh đọc yêu cầu và làm bài trong 3 phút
Mời 3 - 5 học sinh đứng lên chia sẻ với cả lớp đáp án của mình.
Nhận xét và đưa ra đáp án đúng:
Học nhóm
Chơi cùng bạn
Động viên, khích lệ bạn
Cùng anh (chị, em) làm việc nhà
Giáo viên gợi ý để
học sinh có thể
lựa chọn nhiều
đáp án.
Học sinh:
Lắng nghe và làm theo hướng dẫn của giáo viên.
Bài tập 3
Giáo viên:
Hướng dẫn học sinh đọc nội dung và yêu cầu của trò chơi “Gỡ rối”.
Chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm 6 bạn và hướng dẫn các nhóm
chơi trò chơi như trong bài.
Sau khi học sinh chơi xong, giáo viên hướng dẫn các em trả lời các câu
hỏi trong sách và mỗi nhóm, mời một em đứng lên đọc to đáp án của
nhóm mình.
Nhận xét, tổng kết và tuyên dương nhóm hoàn thành trong thời gian
nhanh nhất, có tinh thần hợp tác tốt nhất.
Học sinh:
Làm theo yêu cầu của giáo viên.
Nếu còn thừa học
sinh thì thầy/cô
mời bạn đứng
quan sát các bạn
khác chơi.
Hoạt động
Ghi chú
Bài học
Tinh thần hợp tác
Giáo viên:
Cho học sinh gấp sách lại và thảo luận theo nhóm câu hỏi:“Lợi ích và
những việc em cần làm khi thể hiện tinh thần hợp tác với các bạn trong
nhóm?”
Quan sát và khích lệ các em đưa ra càng nhiều ý tưởng càng tốt.
Mỗi nhóm, giáo viên mời một em học sinh đứng lên đọc to đáp án của
nhóm mình.
Tổng kết, nhận xét và khen ngợi những nhóm thảo luận nghiêm túc
và có những đáp án chính xác.
Cho học sinh đọc thầm bài học: “Tinh thần hợp tác” trong sách
Thực hành kĩ năng sống lớp 5, trang 14.
Hô to khẩu hiệu: “Hợp tác!” học sinh đồng thanh hô: “Đoàn kết!”.
Giáo viên cho học sinh hô 3 - 5 lần.
Học sinh:
Làm theo yêu cầu của giáo viên.
Giáo viên gợi ý để
học sinh trả lời,
không để học sinh
trả lời: “Em không
biết!”
Hoạt động
Ghi chú
Bài học
Những điều cần tránh
Giáo viên:
- Cho học sinh gấp sách lại, đặt câu hỏi và mời 3 - 5 học sinh đứng lên
trả lời.
Những điều các em cần tránh khi hợp tác với người khác?
Ghi nhận ý kiến, đưa ra nhận xét và tổng kết:
- Khi hợp tác, học nhóm với các bạn, em cần tránh:
Tạo bè phái, đánh nhau
Phản bác, chê bai ý kiến của bạn
Tìm điểm xấu của bạn
Ích kỉ, kiêu căng
- Hô to khẩu hiệu: “Hợp tác!”, học sinh đồng thanh hô: “Đoàn kết!”.
Giáo viên cho học sinh hô 3 - 5 lần.
Học sinh:
Làm theo yêu cầu của giáo viên.
Hoạt động
Ghi chú
Bài học
Bí quyết giúp em hợp tác tốt với những người xung quanh:
Giáo viên:
Cho học sinh đọc phần bài học trong khoảng 3 phút.
Mời 2 - 3 học sinh đứng lên đọc to, rõ ràng phần bài học.
Nhận xét và đưa ra giải thích cho phần bài học bằng những ví dụ thực
tế trong cuộc sống:
Đoàn kết, nhiệt tình giúp đỡ bạn gặp khó khăn, em sẽ được bạn
bè, thầy cô và mọi người yêu quý.
Lắng nghe và tôn trọng ý kiến của các bạn khác giúp em thấu hiểu
và tạo được sự đồng cảm, lòng tin của các bạn.
Ứng xử thân thiện với mọi người thể hiện em là người lịch sự.
Khi làm việc nhóm, em cần đề cao lợi ích của nhóm lên trên lợi ích
cá nhân thì mới hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Từ đó, em sẽ
được thầy cô, bạn bè và mọi người xung quanh tin tưởng, yêu
quý.
Cả nhóm cùng sáng tạo sẽ giúp em phát huy tinh thần sáng tạo và
học hỏi được nhiều điều từ các bạn trong nhóm.
Hô to khẩu hiệu: “Hợp tác!”, học sinh đồng thanh hô: “Đoàn kết!”.
Giáo viên cho học sinh hô 3 - 5 lần.
Học sinh:
Làm theo yêu cầu của giáo viên.
Hoạt động
Ghi chú
Đánh giá - Nhận xét
- Học sinh tự đánh giá
Giáo viên hướng dẫn học sinh tự đánh giá sự tiến bộ của bản thân
bằng cách tô màu vào số bông hoa theo tiêu chí đánh giá trong bài.
Giáo viên hướng
dẫn học sinh nhận
- Giáo viên, phụ huynh nhận xét
xét trung thực về
Giáo viên ghi nhận xét về sự tiến bộ của học sinh về thái độ, kĩ sự thay đổi của
bản thân trước và
năng và hiểu biết kiến thức.
sau khi học bài
Hướng dẫn học sinh về nhà xin ý kiến nhận xét, đánh giá của phụ này.
Học sinh sử dụng bút màu (tùy chọn) tô màu vào hình bông hoa.
huynh.
IV. VIDEO TIẾT DẠY HỌC MINH HOẠ
/>
HƯỚNG DẪN PHẦN ĐÁNH GIÁ, NHẬN XÉT
- Giáo dục, rèn luyện tính trung thực
trong đánh giá.
- Tự thấy được sự tiến bộ, hoặc chưa
tiến bộ của bản thân là một phần quan
trọng trong phẩm chất của mỗi người.
- Đánh giá sự tiến bộ để thấy bài học là
cần thiết.
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN