BỆNH GLOCOM
GV: Bạch Quốc Nam
MỤC TIÊU HỌC TẬP
•
Sau khi học xong bài này , học viên có khả
năng :
1. Trình bày được định nghĩa, phân loại bệnh glocom,
5 yếu tố nguy cơ, 4 xét nghiệm chuyên khoa.
2. Trình bày được quy trình khám bệnh glocom
nguyên phát, nêu tên của 3 phương pháp chính điều
trị glocom
3. Khám, phân tích kết quả xét nghiệm chuyên khoa,
chẩn đoán xác định bệnh glocom
4. Tư vấn , an ủi ,động viên để bệnh nhân yên tâm điều
trị
ĐỊNH NGHĨA
• Thập niên 80 đến 2000:
• Từ 2000 đến 2008:
• Từ 2008 đến nay: Glocom là bệnh lý thần kinh thị giác là
sự thoái hóa dẫn đến chết của tế bào hạch thần kinh thị
giác
• Có thể nói thuật ngữ glocom dùng để chỉ một nhóm
bệnh có chung đặc điểm là tổn hại thị thần kinh và mất
thị trường.
PHÂN LOẠI
•
•
•
•
•
•
2. Phân loại glocom:
2.1 Glocom nguyên phát: Trong glocom nguyên phát, người ta
thấy những rối loạn ban đầu gây cản trở sự lưu thoonh thủy dịch và
gây tăng nhãn áp bị giới hạn ở góc tiền phòng và đường dẫn lưu
thủy dịch thông thường mà không có sự liên quan rõ ràng với
những rối loạn toàn thân và tại mắt nào khác.
2.1.1 Glocom góc mở nguyên phát
2.1.2 Glocom góc đóng nguyên phát
2.2 Glocom thứ phát: Glocom thứ phát xuất hiện sau những rối
loạn tại mắt và toàn thân do chấn thương, do viêm màng bồ đào, do
bệnh lý của thể thủy tinh….
2.3 Glocom bẩm sinh: Do sự phát triển bất thường của góc tiền
phòng, có thể có hoặc không có phối hợp với những dị thường
khác tại mắt và toàn thân.
YẾU TỐ NGUY CƠ
•
3.1 Yếu tố di truyền:
• 3.2 Mức tăng nhãn áp:
• 3.3 Tuổi:
• 3.4 Bệnh tim mạch:
•
3.5 Một số yếu tố nguy cơ khác
XÉT NGHIỆM
•
4.Xét nghiệm chuyên khoa:
•
4.1 Đo thị lực
•
4.2 Đo nhãn áp
•
4.3 Làm test thị trường
•
4.3 Chụp O.C.T
QUY TRÌNH KHÁM
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
5.1 Hỏi bệnh:
5.2 Thử thị lực:
5.3 Đo nhãn áp:
5.4 Khám bằng ánh sáng đèn (đèn pin, máy soi đáy mắt)
5.5 Khám sinh hiển vi:
5.6 Khám đáy mắt:
5.7 Khám thị trường :
5.7.1 Làm test thị trường lâm sàng:
5.7.2 Làm test thị trường bằng máy :
5.8 Chụp O.C.T( cắt lớp võng mạc, thị thần kinh)
• Tổn hại gai thị võng mạc điển hình của bệnh Glocom
ĐIỀU TRỊ
• * Glocom là một bệnh không thể chữa khỏi vì những tổn
thương của bệnh không thể phục hồi sau điều trị
• * Một thực tế là ngày nay chúng ta đang điều trị quá mức
đối với những bệnh nhân glocom ở giai đoạn sớm và
điều trị không đủ cho những bệnh nhân glocom ở giai
đoạn muộn
• * Việc chỉ định phương pháp điều trị glocom tùy thuộc
vào hình thái, giai đoạn của từng bệnh nhân cụ thể và
bắt buộc phải có sự theo dõi, đánh giá sau mỗi chỉ định
điều trị để đảm bảo tính hiệu quả của phương pháp
cũng như tính tuân thủ điều trị của bệnh nhân, có thể áp
dụng một phương pháp với một liệu trình đơn lẻ,có thể
phối hợp hai hay nhiều liệu trình, có thể phối hợp hai, ba
phương pháp để đạt mục đích điều trị
ĐIỀU TRỊ BẰNG THUỐC
•
•
•
•
•
•
•
*Điều trị tai chỗ:
-Thuốc ức chế beta giao cảm
-Thuốc đồng vận anpha giao cảm
-Thuốc ức chế men C/A
-Nhóm thuốc postaglandine
-Thuốc co đồng tử
-Hỗn hợp: sự phối hợp của thuốc ức chế beta giao cảm với
nhóm postaglandine, ức chế men C/A với ức chế beta giao cảm,
đồng vận anpha giao cảm với nhóm postaglandine….
•
* Điều trị toàn thân:
•
- Giảm đau, an thần , sinh tố nhóm B, tăng cường tuần hoàn não
•
-Ức chế men C/A
ĐIỀU TRỊ BẰNG LASER
• - Có thể tạo hình mống mắt Iridoplasty trong
glocom mống mắt vồng múi cà chua làm hẹp
góc tiền phòng
•
- Có thể cắt mống mắt trong glocom góc đóng
tiềm tàng(góc tiền phòng hẹp hoặc đóng
>1/4<2/4 chu vi, nhãn áp bình thường) Iridotomy
•
-Có thể tạo hình góc tiền phòng để góc tiền
phòng mở ra Gonioplasty
•
-Có thể quang đông thể mi xuyên củng mạc
để giảm tiết thủy dịch trong Glocom tuyệt đối
đau nhức, Glocom tân mạch
ĐIỀU TRỊ BẰNG PT
•
-Trong Glocom góc đóng phẫu thuật cắt bè củng giác
mạc(Trabeculectomy)có kết hợp cắt mống mắt chu biên
là chỉ định điều trị đầu tiên tuy nhiên trước đó bệnh nhân
cần được điều trị nội khoa để hạ nhãn áp
•
-Trong Glocom góc mở giai đoạn muộn tổn hại chức
năng thị giác nhiều, nhãn áp không đáp ứng với các loại
thuốc tra hạ nhãn áp phẫu thuật cắt bè cũng được chỉ
định để tăng thoat thủy dịch hạ nhãn áp
•
-Trong những trường hợp đã mổ cắt bè củng giác
mạc nhiều lần mà nhãn áp không điều chỉnh có thể phẫu
thuật đặt van đẫn lưu thủy dịch.
LƯỢNG GIÁ
* Điền chữ Đ và S vào chỗ thích hợp
-Tăng nhãn áp là:
Stt
Nội dung
1
Tăng tiết thủy dịch
2
Triệu chứng chính của bệnh Glocom
3
Yếu tố nguy cơ quan trọng của bệnh Glocom
4
Giảm tiết thủy dịch
5
Giảm thoát lưu thủy dịch
Đúng
Sai
*Chọn câu đúng nhất và khoanh tròn vào chữ cái
thích hợp:
6. Lượng thủy dịch được dẫn lưu ra khỏi tiền
phòng theo đường qua hệ thống ống schlemm
và bè củng giác mạc
A. 20%
B. 40%
C. 60%
D. 80%
E. 100%
*Điền vào chỗ trống các cụm từ thích hợp :
7. Glocom là bệnh lý……A…………. là sự…………
B……….tế bào hạch thần kinh thị giác
8. Thủy dịch được dẫn lưu ra khỏi tiền phòng chủ yếu theo
đường….A..(80%) và ( 20%) theo đường ….B….
9. Hãy khoanh tròn vào những thuốc được sử dụng điều trị
hạ nhãn áp trong bệnh Glocom:
A. Thuốc co đồng tử
B. Thuốc ức chế beta giao cảm
C. Thuốc đồng vận anpha giao cảm
D. Dung dịch Thuốc kháng sinh
E. Dung dịch thuốc NSAID
F. Thuốc giãn đồng tử
G. Nước mắt nhân tạo
H. Thuốc Postaglandine
I. Thuốc ức chế men C/A
J. Thuốc corticoid
ĐÁP ÁN
•
•
•
•
•
•
•
•
•
1: Đ
2: S
3: Đ
4: S
5: Đ
6: D
7A:Thần kinh thị giác 7B thoái hóa dẫn đến chêt của
8A: bè củng giác mạc 8B màng bồ đào củng mạc
9: A, B, C, H, I
• TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!