Kỹ năng thu hút sự tham gia
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (645.23 KB, 38 trang )
TR
NG
D
I H C AN GIANG
ÁN P.H.E
K N NG THU HÚT S
THAM GIA
(Tài li u ph$c v$ chuyên *+ rèn luy n k/ n0ng s3ng
cho sinh viên thi t thòi tr78ng HAG)
Biên so n: TS. H Thanh M Ph
Và nhóm c ng tác viên:
Tr ng Th" M Dung
Nguy'n Th" Th(o Linh
Tháng 01/ 2007
1
ng
L.i nói /0u
T1p tài li4u này gi5i thi4u các ph
ng pháp khuy7n khích s9 tham gia c:a các thành
viên trong nhóm và t o /i;u ki4n /< có th< phát huy s=c m nh c:a nhóm và hi4u qu(
c:a các ho t / ng khi ti7n hành theo nhóm nhi;u ho@c ít thành viên. Tài li4u này / Ac
biên so n /< sC dEng trong các khóa huFn luy4n k nGng sHng cho sinh viên. Có / Ac
k nGng khuy7n khích s9 tham gia, sinh viên sK t9 tin h n trong các ho t / ng hLc t1p
theo nhóm, trong các sinh ho t nghiên c=u, ho@c các sinh ho t ngo i khóa khác. K
nGng khuy7n khích s9 tham gia sK giúp cho ng .i /i;u hành ho t / ng ho@c ng .i
lãnh / o các nhóm có th< thành công trong vi4c huy / ng s9 tham gia c:a các thành
viên trong nhóm c:a mình. Ngay c( khi làm vi4c v5i c ng / ng /"a ph
ng hay m t
/ n v" công tác, k nGng này cRng sK góp ph0n giúp cho sinh viên thành công và làm
vi4c có hi4u qu(.
Mong rSng t1p tài li4u này sK góp ph0n mang /7n cho các b n sinh viên các buTi hLc
chuyên /; k nGng lý thú và bT ích.
TS. H Thanh M Ph
ng
Và nhóm c ng tác viên
2
M$c L$c
L.i nói /0u…………………………………………………………………………..2
Ph;n 1: TTng quan v; các ph
Ph;n 2: Ph
ng pháp khuy7n khích s9 tham gia………………..4
ng pháp Th(o lu1n ............................................................................... 6
TTng quan v; ph
ng pháp Th(o lu1n............................................................ 9
Các b 5c c:a ph
ng pháp Th(o lu1n ............................................................ 10
Th9c hành k nGng khuy7n khích s9 tham gia bSng ph
Ph;n 3: Ph
ng pháp Th(o lu1n 14
ng pháp H i Th(o................................................................................ 15
Các b 5c c b(n c:a ph
ng pháp H i Th(o ................................................. 16
Khái quát v; ph
ng pháp H i Th(o .............................................................. 17
Các b 5c c:a ph
ng pháp H i Th(o............................................................. 19
Th9c hành k nGng thu hút ng .i tham gia bSng ph
Ph;n 4: Ph
ng pháp L1p k7 ho ch hành / ng ........................................................ 24
Khái quát v; ph
Ph
ng pháp H i Th(o ..... 23
ng pháp L1p k7 ho ch hành / ng ...................................... 27
ng pháp L1p k7 ho ch hành / ng- Chi ti7t v; các b 5c......................... 30
Th9c hành k nGng thu hút ng .i tham gia bSng ph
ng pháp
L1p k7 ho ch hành / ng .......................................................................................... ...37
Tài li4u tham kh(o chính …………………………………………………………….38
3
Ph;n 1: TANG QUAN VD CÁC PH ENG PHÁP KHUYGN KHÍCH
S
THAM GIA
T1p tài li4u này cung cFp cho b n 3 ph
ng pháp c b(n /< giúp b n thu hút, khuy7n
khích s9 tham gia c:a các thành viên trong các ho t / ng nhóm. Nh^ng ph
ng pháp
này /ã / Ac ki
Ph
ng pháp /0u tiên là PH_`NG PHÁP THcO LUfN. Ph
ng pháp này t o /i;u
ki4n thu1n lAi cho ho t / ng th(o lu1n và /àm tho i trong nhóm, giúp khai thác tính
sáng t o c:a các thành viên trong nhóm và tìm hiPh
ng pháp này giúp cho các thành viên nhóm t9 do chia si nh^ng ý ki7n /a d ng,
quan /i
Ph
ng pháp th= hai là PH_`NG PHÁP HkI THcO. Ph
ng pháp này giúp chuy
nh^ng suy nghm c:a nhóm v; m t vFn /; cE th< thành nh^ng cách gi(i quy7t và hành
/ ng. jây là cách rFt hi4u qu( /< t o nên s9 thHng nhFt trong nhóm và / a ra cách
gi(i quy7t và hành / ng chung.
Ph
ng pháp cuHi cùng / Ac /; c1p trong t1p tài li4u này là PH_`NG PHÁP LfP
Ko HOpCH HÀNH jkNG. Ph
lu1n và ph
ng pháp này là s9 k7t hAp gi^a ph
ng pháp Th(o
ng pháp H i th(o. jây là cách rFt hi4u qu( /< giúp nhóm chuy
nh^ng ý t sng ban /0u, thành m t k7 ho ch ho t / ng cE th< v5i kho(ng th.i gian
th9c hi4n rõ ràng, và v5i nhi4m vE và trách nhi4m cE th<.
Nh^ng ph
ng pháp này có th< / Ac áp dEng trong nhi;u tr .ng hAp khác nhau, phEc
vE cho nhi;u mEc /ích khác nhau. N7u chúng ta bi7t cách k7t hAp chúng m t cách
sáng t o ho@c /i;u chunh chúng cho phù hAp v5i hoàn c(nh cE th<, chúng ta sK có th<
sC dEng nh^ng ph
ng pháp này nh nh^ng công cE hi4u qu( /< tGng c .ng nGng l9c
và s=c m nh c:a ho t / ng nhóm.
4
K N NG THU HÚT S
THAM GIA
Ph7Ing pháp
ThKo luLn
o Trao /Ti cE th< v; m t vFn /; ho@c m t kinh
nghi4m
o Chia si m t cách t9 do nh^ng quan /i
o jào sâu nh^ng hi/; trong nhóm.
Ph7Ing pháp
HMi thKo
o T1p trung vào nh^ng hith(o lu1n c:a nhóm (“/i
o Xây d9ng ho t / ng chung
Ph7Ing pháp
LLp kN hoOch
hành *Mng
o Xây d9ng k7 ho ch cE th< (gi( sC nhóm
/ ng ý)
o Xác /"nh trách nhi4m rõ ràng
o Bht /0u ho t / ng c:a nhóm
5
Ph;n 2: PH ENG PHÁP THPO LURN
Có bao gi. b n g@p tình huHng là cu c th(o lu1n c= tranh cãi mãi mà không /i
/7n /âu c( không ? Hay cu c tranh lu1n chu có m t ng .i nào /ó nói mãi và không
m t ai khác có th< / a ra ý ki7n c:a riêng mình? Hay th1m chí ng .i ta c= nói mà
không truy;n / t / Ac gì c(? Có nh^ng lúc ng i trong cu c hLp chúng ta nh1n ra rSng
chúng ta cRng không th< bi7t chhc chhn / Ac các quy7t /"nh gì /ã / Ac thHng nhFt,
hay t i sao và bSng cách nào mà ng .i ta l i quy7t /"nh nh v1y. TFt c( các tình huHng
trên x(y ra là do các cu c th(o lu1n hay h i hLp Fy ch a sC dEng /úng các k nGng c0n
thi7t /< khuy7n khích ng .i tham gia.
PH_`NG PHÁP THcO LUfN giúp cho chúng ta bi7t nh^ng cách giao ti7p hi4u qu(
trong nhóm nh :
• Cho phép tFt c( các thành viên trong nhóm tham gia và /óng góp ý ki7n.
• Thi7t l1p các cu c /Hi tho i t1p trung và có ý nghma.
• Khuy7n khích các quan /i
• j a /7n nh^ng ý t sng và k7t lu1n rõ ràng, d' hi
PH_`NG PHÁP THcO LUfN bht ngu n tr nh1n th=c sâu shc v; cách t duy. Quá
trình t duy c:a con ng .i luôn bht /0u bSng các tác nhân kích thích giác quan trong
khi hành / ng. Chúng ta th=c d1y vào buTi sáng, /ó là do nh^ng tia nhng m@t tr.i
chi7u qua cCa sT. Chhc chhn là chúng ta sK c •ng l i ánh sáng s5m vì muHn ng: thêm
chút ít. Nh ng sau /ó chúng ta l i nh1n ra rSng có rFt nhi;u vi4c c0n ph(i làm vì v1y
thay vì u< o(i, l. /., chúng ta bht mình ph(i b 5c ra kh€i gi .ng và s•n sàng cho m t
ngày m5i.
Quá trình t duy này c:a con ng .i bht ngu n tr các tác nhân kích thích giác quan
giHng nh khi làm vi4c trong nhóm. M t tác nhân kích thích giác quan có th< là m t
ch: /;, m t vFn /; hay m t s9 ki4n mà c( nhóm /;u /ã tr(i qua, hay c0n ph(i gi(i
quy7t. j< h‚ trA c( nhóm hành / ng và gi(i quy7t vFn /;, chúng ta c0n thi7t k7 m t
buTi th(o lu1n trong chrng m9c c:a quá trình t duy t9 nhiên. PH_`NG PHÁP
THcO LUfN sK giúp chúng ta làm / Ac /i;u này.
PH_`NG PHÁP THcO LUfN / a ra m t lo t các vFn /; dƒn dht c( nhóm trong quá
trình th(o lu1n. Nh^ng vFn /; này h 5ng c( nhóm qua bHn giai /o n nh1n th=c: Xác
j"nh MEc Tiêu, T Duy, Di'n Gi(i, và Quy7t j"nh. Thi7t k7 này cho phép c( nhóm
th(o lu1n tr nh^ng khía c nh bên ngoài cho /7n nh^ng vFn /; sâu xa bên trong.
PH_`NG PHÁP THcO LUfN :
• Chi phHi t duy c:a c( nhóm.
• T1n dEng các chu‚i vFn /; có liên quan.
• ji tr vFn /; d' nhFt (xác /"nh mEc tiêu) /7n khó nhFt (quy7t /"nh).
• Giúp quá trình nh1n th=c chung có chLn lLc.
• Có th< áp dEng cho bFt c= tình huHng ho@c nhóm nào.
BSng cách sC dEng ph
ng pháp th(o lu1n nhóm, c( nhóm có c h i khai thác giá tr"
c:a m t ch: /;, m t vFn /; hay nh^ng kinh nghi4m chung trong kho(ng th.i gian
nhFt /"nh. PH_`NG PHÁP THcO LUfN giúp c( nhóm /@t vFn /; vào quan /i
chu / Ac thõa mãn mà còn / Ac liên k7t ch@t chK h n vì / Ac chia si v5i nhau và
cùng nhau làm sáng t€ d^ li4u và các ý t sng . Trên h7t, PH_`NG PHÁP THcO
7
LUfN cho phép tFt c( các thành viên trong nhóm khsi /0u và tham gia th(o lu1n m t
cách nhi4t tình.
Vì v1y PH_`NG PHÁP THcO LUfN có th< trs thành c ss cho:
• thu th1p các d^ li4u và m t khHi l Ang l5n các ý t sng và quan /i
• ph(n ánh các s9 ki4n và các kinh nghi4m quan trLng.
• hi• quy7t /"nh h 5ng hành / ng cho c( nhóm.
8
TANG QUAN VD PH ENG PHÁP THPO LURN
CHS D:
XÁC UNH CÁC MVC TIÊU
B3i cKnh/ M\ *;u
ChuŠn b", gi5i thi4u Ch: j;
Thu thLp ý t7\ng, d^ li u
T1p hAp các S9 Ki4n và D^ Li4u
Nh^ng vFn /; thu hút s9 tham gia
c:a các Giác Quan: th" giác, thính
giác, kh=u giác, v" giác, xúc giác
Cái gì?
N i
chính!
dung
V1y
sao?
thì
CÁC
Giai *oOn t7 duy
Tìm hiBAN j‰U /Hi v5i các D^ Li4u
Các vFn /; thu hút s9 tham gia
c:a Trái Tim: tình c(m, trí nh5, và
s9 liên t sng
Giai *oOn diZn giKi
Yêu c0u cho Nh1n Xét v; các kinh
nghi4m /vFn /;
Các vFn /; /òi h€i s9 tham gia c:a
Trí Óc: ý nghma, giá tr", và t0m quan
trLng
9
PhKn ánh/ KNt
thúc
C:ng cH Cách Gi(i
Quy7t C:a Nhóm
Giai *oOn quyNt *bnh
Yêu c0u nhóm quy7t /"nh M•I QUAN H•
Bây gi. làm
C‘A CHÚNG và PHcN HŽI /Hi v5i ch: /;.
gi?
Các vFn /; /òi h€i các gi(i pháp shp t5i, ý ki7n
chung, các b 5c shp ti7n hành, các vFn /; có th< th9c hi4n.
CÁC B aC CSA PH ENG PHÁP THPO LURN
Xác *bnh m$c tiêu
Tr 5c khi ti7n hành th(o lu1n c0n xác /"nh buTi th(o lu1n c0n / t / Ac /i;u gì.
CÁC MŒC TIÊU BAO GŽM:
• Nh^ng vFn /; c( nhóm c0n bi7t, hi• Nh^ng vFn /; c0n / Ac xem xét k trong nhóm.
• Nh^ng /i;u nhóm c0n cùng nhau tr(i nghi4m ví dE nh nh^ng /i;u hào h=ng,
nh^ng giá tr", nh^ng ý ki7n khác nhau , các hành / ng thHng nhFt tr m t t1p th<
v5i các cá nhân khác nhau.
Nên nh5 rSng khi cu c th(o lu1n có mEc tiêu rõ ràng thì b n sK chuŠn b" / Ac nh^ng
câu h€i dƒn dht tHt và nh^ng câu h€i này sK giúp b n dƒn dht buTi th(o lu1n thành
công.
10
B3i cKnh/m\ *;u
B(o /(m không khí csi ms trong nhóm, các thành viên có th< nhìn thFy m@t c:a nhau.
B(o /(m không có s9 gián /o n th1m chí tr 5c khi bht /0u buTi th(o lu1n.
Chào /ón mLi thành viên và kêu gLi hL /óng góp ý ki7n.
T o nên m t bHi c(nh là chúng ta /ang th9c hi4n nh^ng vi4c rFt quan trLng.
Giai *oOn thu thLp ý t7\ng *f *Ot *7gc các m$c tiêu
j@t câu h€i /< có th< xác /"nh / Ac mEc tiêu /0u tiên th1t rõ ràng và chính xác. Th1t
h^u ích khi h€i trng ng .i v; nh^ng vi4c hL /ã thFy, nghe, hay nh5 là /ã x(y ra. N7u
b n là tr sng nhóm thì hãy h€i v; các s9 ki4n theo trình t9 th.i gian. H€i càng nhi;u
càng tHt /< thu th1p trng câu tr( l.i (hay th1m chí là trng tr). j(m b(o buTi th(o lu1n
bht /0u v5i các ghi chép cŠn th1n.
Yêu c0u mLi ng .i phát bicó th< là nh^ng gAi ý hay các tác nhân kích thích giác quan, m@c dù chúng có khác
nhau nh ng nh^ng câu tr( l.i này rFt th1t. Vì v1y, s giai /o n này, các thành viên
không c0n ph(i tranh cãi cho câu tr( l.i c:a hL. Th1t ra c( nhóm có th< sK rFt thFt vLng
n7u tFt c( các s9 ki4n /;u /ã / Ac làm rõ và hL không có c h i suy /oán.
Ng .i dƒn dht th(o lu1n c0n /i quanh nhóm và yêu c0u mLi ng .i cho ý ki7n s giai
/o n mEc tiêu. Tr 5c khi / a ra ý ki7n c:a mình, hãy tham kh(o ý ki7n c:a tFt c( mLi
ng .i. j< tránh s9 / n /i4u, hãy chuŠn b" tr 5c các câu h€i cho giai /o n mEc tiêu.
Giai *oOn t7 duy
THt nhFt là nên shp x7p các câu h€i th(o lu1n s giai /o n t duy không thiên v; c(m
tính c:a các thành viên tham gia, nên /i tr nh^ng vFn /; / n gi(n /7n các vFn /; ph=c
t p h n. Nên /@t các câu h€i có liên quan /7n xúc c(m và ph(n =ng tích c9c tr 5c, sau
/ó là nh^ng câu h€i có liên quan /7n xúc c(m và ph(n =ng tiêu c9c. Vì v1y, hãy /@t
câu h€i v; các vFn /; “nhóm thích nhFt” tr 5c và sau /ó là nh^ng vFn /; mà hL c(m
thFy “ nhàm chán và không thú v"”.
11
Hãy nh5 rSng cho dù /ang th(o lu1n các ch: /; “ không thiên v; tình c(m” thì cRng có
m t vài thành viên c:a nhóm th(o lu1n d9a trên c(m tính. V5i t cách là ng .i dƒn dht
buTi th(o lu1n, hãy thi7t k7 nh^ng vFn /; sao cho có th< tránh làm c(n trs quá trình
/ a ra quy7t /"nh c:a nhóm mà thay vào /ó là tGng c .ng s9 :ng h và c:ng cH các
quy7t /"nh c:a nhóm.
Giai *oOn diZn giKi
Khi c( nhóm /ã c(m nh1n / Ac là các thành viên trong buTi th(o lu1n /ã thông suHt
thì b n hãy s•n sàng cho giai /o n ti7p theo. CRng giHng nh giai /o n tr 5c, các vFn
/; trong giai /o n di'n gi(i cRng nên /i tr d' /7n khó.
Có th< b n muHn h 5ng dƒn nhóm tìm hitrLng và tính h^u ích c:a ch: /; th(o lu1n /Hi v5i nhóm. jHi v5i m t vài ch: /;, hãy
yêu c0u nhóm bT sung nh^ng ý t sng còn thi7u thay vì chu t1p trung vào nh^ng cái có
s•n. ji;u này sK nêu b1t ý nghma và t0m quan trLng c:a vFn /; /Hi v5i c( nhóm.
Hãy nh5 rSng vào lúc này, v5i vai trò là ng .i h‚ trA, b n /ang dƒn dht c( nhóm vào
giai /o n chính c:a các lý lK /< chuŠn b" cho m t gi(i pháp, m t quy7t /"nh. Hãy t€ rõ
s9 / ng tình c:a b n v5i nhóm khi c( nhóm /ã thHng nhFt ý ki7n.
“ /i
bFt / ng. V5i t cách là ng .i h‚ trA, nhi4m vE c:a b n là nhFn m nh t0m quan trLng
c:a nhi;u t t sng và quan /i
/o n di'n gi(i, b n c0n h 5ng c( nhóm t1p trung vào các ch: /; /ang th(o lu1n nhSm
giúp c( nhóm không b" phân tán t t sng bsi nh^ng ý t sng khác.
Giai *oOn quyNt *bnh
Trong giai /o n này b n c0n nhhc l i các /i
ra quy7t /"nh và s9 thHng nhFt.
12
Các câu h€i c:a b n /@t ra s giai /o n này c0n nhSm vào vi4c giúp c( nhóm bi7t / Ac
nh^ng vi4c c0n làm d9a trên nh^ng quy7t /"nh /ã cùng nhau thHng nhFt.
KNt thúc
Xem l i nh^ng /i
viên thoã mãn không. Và nhhc nhs c( nhóm các b 5c và các ho t / ng thích hAp ti7p
theo.
CuHi cùng, c(m n c( nhóm vì hL /ã tham gia tích c9c và góp ph0n làm phong phú và
thành công buTi th(o lu1n.
Bài t1p:
Chia l5p thành m t sH nhóm và ti7n hành vi4c th9c hành ph
ng pháp Th(o lu1n. Giáo
viên giúp các nhóm xác /"nh mEc tiêu và h‚ trA các nhóm th9c hành qua các b 5c c:a
ph
ng pháp Th(o lu1n
13
TH C HÀNH K N NG KHUY N KHÍCH S
PH
THAM GIA B NG
NG PHÁP TH O LU N
CHS D:
M$c tiêu
B3i cKnh/M\ *;u
Cái gì?
Giai *oOn tìm hifu m$c tiêu
N i dung chính!
Giai *oOn t7 duy
V1y thì
sao?
Làm cái gì?
Giai *oOn diZn giKi
Giai *oOn quyNt *bnh
KNt thúc
14
Ph;n 3: PH
NG PHÁP H I TH O
B n /ã bao gi. làm vi4c trong m t nhóm thi7u s9 ho t / ng tích c9c và có rFt ít ý ki7n
mang tính sáng t o ch a? Ho@c khi m t nhóm có rFt nhi;u nGng l Ang và các ý ki7n
mang tính sáng t o nh ng l i không /i /7n quy7t /"nh thHng nhFt? TFt c( chúng ta /;u
có th< nh1n ra tình huHng m t cu c th(o lu1n quá phân tán /7n n‚i không th< có bFt k•
m t quy7t /"nh thi7t th9c nào ho@c quá h n ch7 không th< /i /7n các ý t sng mang
tính chi7n l Ac và hòa nh1p v5i nhau. Trong các tình huHng này, nguyên nhân quan
trLng là các nhóm này thi7u ph
ng pháp thích hAp /< t o nên s9 tham gia c:a mLi
thành viên trong nhóm nhSm / t / Ac các mEc tiêu rõ ràng và các th€a thu1n cE th<.
Ph
ng pháp H i th(o t o ra m t quy trình có th< :
• cho phép tFt c( các thành viên /óng góp ý ki7n và tham gia th(o lu1n.
• phát huy tính sáng t o và s9 ho t / ng tích c9c trong kho(ng th.i gian nghn.
• xúc tác vi4c t duy k7t hAp ý ki7n c( nhóm.
• xây d9ng s9 nhFt trí thi7t th9c trong nhóm.
15
• t o ra các hình th=c c(i ti7n và các gi(i pháp sáng t o cho các vFn /; /@t ra.
• truy;n cho nhóm ý th=c cao v; trách nhi4m và s9 liên /5i.
Cách ti7n hành Ph
ng pháp H i th(o khá giHng cách tT ch=c các công vi4c c0n hoàn
thành trong m t ngày làm vi4c. GiHng nh nhi;u ng .i, khi chúng ta vào /7n phòng
làm vi4c, chúng ta t9 h€i hôm nay mình ph(i làm gì. Vì th7, /i;u /0u tiên chúng ta làm
khi /7n phòng làm vi4c là li4t kê tFt c( công vi4c c0n ph(i làm. B 5c k7 ti7p thông
th .ng là shp x7p các công vi4c này theo nhóm t
ng t9 nhau nh gLi /i4n tho i, ghi
sT ghi nh5, vi7t th , h i hLp, tham gia h i /àm và hoàn thành các báo cáo d9 án. M t
khi công vi4c ban /0u /ã / Ac phân vùng, lúc /ó chúng ta /"nh ra / Ac công vi4c cE
th< nào sK / Ac u tiên th9c hi4n trong ngày hôm /ó. V5i danh sách này chúng ta sK
d' dàng làm vi4c / t hi4u qu( cao. H n n^a, có nhi;u vi4c khác xuFt hi4n cùng lúc, lúc
/ó chúng ta sK chhc chhn rSng các công vi4c u tiên sK không b" b€ sang m t bên và
th9c t7 /ó là công vi4c u tiên trong danh sách công vi4c c:a ngày.
Quá trình tT ch=c công vi4c theo trng ngày này có th< / Ac áp dEng t
ng t9 nh quá
trình t duy c:a nhóm. M t nhóm có th< bht /0u bSng cách /"nh rõ vi4c gì c0n ph(i
th9c hi4n. Các thành viên tr các nhóm khác nhau cùng / a ra các ý ki7n. Sau /ó các ý
ki7n này sK / Ac shp x7p theo th= t9 u tiên và nhSm vào vi4c tr( l.i tr9c ti7p các vFn
/; mà nhóm /ã /; ra. Quá trình này mô t( chính xác nh^ng gì ph
ng pháp H i th(o
có th< / t / Ac.
CÁC B aC CE BPN CSA PH ENG PHÁP HiI THPO
Ph
ng pháp H i th(o là quá trình g m 5 b 5c tT ch=c cho nhóm làm vi4c theo h 5ng
/ào sâu thêm các cu c th(o lu1n và /i /7n s9 nhFt trí các ho t / ng thích hAp c:a
nhóm. B 5c /0u tiên là TÌNH HU•NG. Thông th .ng, b 5c này / a ra các câu h€i
trLng tâm mà nhóm ph(i tr( l.i. K7 /7n là b 5c jkNG NÃO. “ b 5c này các d^ li4u
và ý ki7n / Ac / a ra s ba cFp / - /0u tiên là cá nhân, k7 /7n là trng nhóm nh€ và
cuHi cùng là tFt c( các nhóm hLp l i. M t khi ý ki7n /ã / Ac / a ra, b 5c th= ba /òi
h€i nhóm TfP H˜P các ý ki7n l i. jHi v5i nh^ng ý ki7n giHng nhau, t1p hAp thành
các nhóm nh€ và j™T TIÊU jš cho m‚i nhóm. Các nhóm ý ki7n này tr( l.i tr9c ti7p
cho câu h€i trLng tâm. CuHi cùng, khi c( nhóm thHng nhFt ý ki7n, buTi th(o lu1n sK
16
khép l i bSng m t ph0n PHcN HŽI nêu nghn gLn các suy nghm c:a t1p th<. “ ph0n
này, các /i
ng pháp H i th(o /òi h€i nhóm ph(i /i tr ý ki7n c:a trng cá nhân
/7n s9 nhFt trí r ng rãi gi^a các thành viên /Hi v5i các câu h€i trLng tâm. Quy trình
th9c hi4n ph
ng pháp này khai thác s9 ho t / ng sáng t o mang tính cá nhân c:a
trng thành viên c:a nhóm và xoáy vào trLng tâm m t cách hi4u qu(. S9 t
l i trong quá trình th9c hi4n ph
ng tác qua
ng pháp H i th(o có th< là m t kinh nghi4m mang
tính thúc /Šy và tính t9 ch: cho các thành viên trong nhóm.
KHÁI QUÁT V! PH
NG PHÁP H I TH O
B"#c 1
Tình hu,ng j a ra TÌNH HU•NG, gi5i thi4u câu h€i trLng tâm
Thi7t l1p ph m vi.
Làm nTi b1t và gi(i thích câu h€i trong h i th(o.
Phác th(o ph ng pháp và th.i gian cho h i th(o.
Yêu c0u các thành viên tham gia.
B"#c 2
. NG NÃO Phát huy ý ki7n c:a trng cá nhân, trong nhóm nh€ và tFt c( thành viên
Yêu c0u các thành viên li4t kê ý ki7n c:a cá nhân vào m t t. giFy.
TT ch=c các nhóm th(o lu1n nh€ trong /ó các thành viên chia si và
th(o lu1n tFt c( các ý ki7n cá nhân / a ra. Yêu c0u m‚i nhóm chLn
tr 5-7 ý ki7n quan trLng nhFt và vi7t ra các b(ng giFy.
Thu các b(ng giFy và treo lên b(ng. B(o /(m tFt c( các thành viên
/;u có th< nhìn rõ các ý ki7n c:a nhóm khác.
B"#c 3
17
T2p h4p
B"#c 4
.5t tiêu 9:
T o các mHi quan h4 m5i, t1p hAp các ý ki7n giHng nhau
Yêu c0u nhóm thành l1p 4 - 6 c@p ý ki7n t ng / ng ho@c giHng
nhau d9a trên tr9c giác.
Tri
Phân bi4t các ý ki7n t1p th< và liên k7t các nhFt trí trong
nhóm.
Th(o lu1n trng nhóm ý ki7n giHng nhau v5i c(
nhóm: Phát bij a ra tiêu /; tr 3-5 tr cho m‚i nhóm ý ki7n
B"#c 5
Ph;n h
Xác nh1n ý ki7n cuHi cùng
Th(o lu1n ý nghma c:a s(n phŠm do nhóm / a ra.
Giúp nhóm t o ra k7 ho ch /< gi^ v^ng s9 nhFt trí.
Th(o lu1n nghn gLn các b 5c k7 ti7p.
18
CÁC B aC CSA PH ENG PHÁP HiI THPO
Xác 9?nh mAc tiêu
Tr 5c h7t, v ch ra nh^ng gì c0n / t / Ac trong buTi th(o lu1n, c( mEc tiêu d9a trên lý
trí và mEc tiêu d9a trên kinh nghi4m.
MEc tiêu d9a trên lý trí có th< g m:
• nh^ng gì nhóm c0n ph(i bi7t, hi• nh^ng kinh nghi4m phT bi7n ho@c vFn /; nào c0n / Ac nhóm xem xét k .
MEc tiêu d9a trên kinh nghi4m có th< g m: nh^ng gì nhóm c0n cùng nhau tr(i nghi4m
qua - s9 sôi nTi? am hiquan /i
thu1n lAi và hi4u qu( h n.
1) Tình hu,ng
B(o /(m m t không gian ms cho nhóm, mLi thành viên có
th< thFy nh^ng ng .i khác trong nhóm. Chhc chhn rSng
không có bFt k• s9 gián /o n nào th1m chí tr 5c khi bht
/0u h i th(o.
B 5c 1
Thi7t l1p ph m vi.
Làm nTi b1t và gi(i
thích câu h€i trong h i
th(o.
Phác th(o ph ng pháp
và th.i gian cho h i
th(o.
M.i thành viên tham
d9.
Hoan nghênh và m.i gLi s9 /óng góp c:a các thành viên.
Thi7t l1p tình huHng: nh^ng gì b n /ang làm rFt quan
trLng. Hãy gi(i thích cho các thành viên nh^ng /i;u c0n
/ t / Ac trong h i th(o. Quan trLng h n, th(o lu1n v5i các
thành viên v; ph ng th=c ti7n hành h i th(o: ph(i tham
gia nh th7 nào trong h i th(o và vai trò c:a b n trong quá
trình này. CuHi cùng, / a ra th.i gian rõ ràng cho m‚i
thành viên hoàn thành bài t1p.
Trong ph0n Tình huHng b n c0n t o nên không khí sao cho các thành viên hGng hái
tham gia vào buTi th(o lu1n. Do /ó, /i;u quan trLng là b n cung cFp cho nhóm các ý
t sng chính /< s(n phŠm c:a buTi h i th(o /ó có th< hòa nh1p m t cách có ý nghma
vào các ho t / ng hàng ngày. Vì th7 c0n phát huy c( s9 t9 tin và kh( nGng /oán tr 5c
các tình huHng sK x(y ra.
Yêu c0u các thành viên li4t
kê ý ki7n c:a cá nhân vào
m t t. giFy.
TT ch=c các nhóm th(o
lu1n nh€ trong /ó các
thành viên chia si và th(o
lu1n tFt c( các ý ki7n cá
nhân. Yêu c0u m‚i nhóm
chLn tr 5-7 ý ki7n quan
trLng nhFt và vi7t ra thi
giFy.
Thu các thi giFy và treo
lên b(ng. B(o /(m tFt c(
các thành viên /;u có th<
nhìn rõ các ý ki7n c:a
nhóm khác.
2) .Cng não
j; x 5ng cách ti7n hành th(o lu1n gi^a các thành viên
c:a nhóm. Bht /0u bSng cách /Lc l i câu h€i trLng tâm.
j a ra m t vài ví dE giúp các thành viên nhóm có kh(
nGng sáng t o. Yêu c0u hL li4t kê m t vài ý ki7n. Sau /ó
cho hL th.i gian suy nghm.
TT ch=c ho t / ng nhóm thành các nhóm th(o lu1n nh€.
Các nhóm này nên nh€ vra /: /< các thành viên nhóm
làm vi4c theo h 5ng tác / ng qua l i và /: /< trao /Ti ý
ki7n r ng rãi v5i nhau. M‚i nhóm tHi /a là 10 ng .i.
M t khi các nhóm nh€ /ã / Ac thành l1p, b n nên giúp
khsi / ng th9c hi4n vi4c th(o lu1n lFy ý ki7n. Yêu c0u
19
m t thành viên bht /0u bSng cách chia si nh^ng ý ki7n /=ng /0u trong danh sách c:a
hL. Các thành viên có th< /i vòng quanh nhóm và tham kh(o ý ki7n c:a ng .i khác.
C( nhóm có th< l1p l i quá trình này /< nhm tFt c( các ý ki7n còn l i trong danh sách.
Tr nh^ng ý ki7n th(o lu1n, m‚i nhóm nh€ sK chLn ra 5-7 ý hay nhFt và vi7t nh^ng ý
hay nhFt ra b(ng giFy.
Khi các nhóm nh€ /ã hoàn thành vi4c vi7t ra b(ng giFy, yêu c0u trng nhóm x7p các
b(ng c:a nhóm mình lên bàn. Yêu c0u nhóm chLn / a ra 2 ý ki7n hay nhFt.
Khi các ý ki7n / Ac chLn ra, /Lc trng thi và x7p ngƒu nhiên lên b(ng. ChFp nh1n tFt
c( ý ki7n / a ra và cho bi7t không có ý ki7n sai. Xem xét tFt c( các câu h€i /< tìm
cách phân lo i các ý ki7n / Ac dán lên b(ng. Hãy cŠn th1n khi yêu c0u nhóm nh€ tr(
l.i các câu h€i nêu ra. N7u b n không hoàn toàn hic:a c( nhóm.
Nên nh5 rSng, j ng não là ph ng pháp t o ra các câu tr( l.i và các ý ki7n v; m t
vFn /; m t cách nhanh chóng. jây là m t cách hi4u qu( /< các thành viên /óng góp ý
ki7n cho buTi th(o lu1n. Và quá trình j ng não c0n / Ac ti7n hành qua 3 b 5c /i tr cá
nhân /7n các nhóm nh€ và /7n tFt c( các nhóm hLp l i. jây là cách nhanh chóng /<
chLn lLc các ý ki7n hay nhFt tr( l.i câu h€i trLng tâm /ã / a ra.
3) TFng h4p ý kiIn
Giúp c( nhóm shp x7p ý ki7n th(o lu1n trên b(ng bSng
cách nhhc nhs mLi ng .i tr( l.i câu h€i trLng tâm trong buTi
th(o lu1n.
Yêu c0u nhóm thành
l1p 4 - 6 c@p ý ki7n
t ng / ng ho@c giHng
nhau d9a vào tr9c
giác.
Tri
ý ki7n trên b(ng / Ac
shp x7p hAp lý.
Tri
ki7n / Ac shp x7p hAp
lý.
Yêu c0u các thành viên nhanh chóng xem l i các ý ki7n trên
b(ng. Sau /ó h€i c( nhóm các ý ki7n tr( l.i giHng v5i câu h€i
trLng tâm. SK có lAi h n n7u b n có th< nghm ra các câu tr(
l.i sK / Ac shp x7p nh th7 nào. Ch=c nGng c:a câu h€i
trLng tâm / Ac xác /"nh – các ho t / ng có giHng nhau
không? Ý /"nh có giHng nhau không? Và thành qu( có giHng
nhau không?
ChLn ngƒu nhiên m t thi ý ki7n và yêu c0u c( nhóm xác
/"nh nh^ng thi ý ki7n khác t ng t9 nh thi mà b n /ã chLn
ra. Yêu c0u nhóm gi(i thích vì sao các thi trên / Ac x7p
chung v5i nhau. Trên thi tiêu /; vi7t ra 1-2 tr nghn gLn chu
rõ n i dung c:a nh^ng thi ý ki7n.
Ti7p tEc shp x7p cho /7n khi tFt c( các thi ý ki7n / Ac nhóm l i v5i nhau theo tiêu /;.
B n cRng c0n ph(i chú ý /7n s9 cân x=ng v; sH l Ang các b(ng ý ki7n trong m‚i
nhóm. M t vài nhóm có th< có nhi;u ý ki7n h n nh^ng nhóm khác. Nh^ng tình huHng
này có th< chu ra m t trong hai s9 vi4c. Có th< là nhi;u nhóm nh€ có cùng ý ki7n và u
tiên cho các ý ki7n này do /ó có s9 nhFt trí r ng rãi. Có th< chLn cách chia nhóm ý
ki7n l5n thành hai hay nhi;u nhóm nh€. Cho phép duy trì nhóm nh€ có nghma là làm
20
mFt /i các ý nh€ liên quan mà nhóm l5n có th< có trong th9c t7. Chúng ta có th< tránh
/ Ac tình tr ng này bSng cách giúp nhóm làm rõ t i sao hL l i tTng hAp các nhóm ý
ki7n l i v5i nhau. B(o /(m rSng tiêu /; cho m‚i nhóm c0n rõ ràng và cE th<.
B 5c TTng hAp ý ki7n là giai /o n c( nhóm xác /"nh / Ac mHi quan h4 m5i gi^a các
ý ki7n th(o lu1n / Ac / a ra. jây là m t cách hi4u qu( /Šy m nh làm vi4c nhóm,
nh1n ra các /i
Th(o lu1n trng nhóm ý ki7n
giHng nhau v5i c( nhóm:
Phát biÝ ki7n c:a nhóm?
j a ra tiêu /; tr 3-5 tr cho
m‚i nhóm ý ki7n, tr9c ti7p
tr( l.i câu h€i trLng tâm.
Bht /0u quá trình này bSng cách /@t tên cho nhóm
có sH ý ki7n nhi;u nhFt vì /ây là nhóm ý ki7n phT
bi7n tr các nhóm nh€. jLc tFt c( các ý ki7n trong
nhóm, nhhc nhs các nhóm trong h i th(o câu h€i
trLng tâm. Sau /ó h€i các thành viên ý ki7n trong
các b(ng giFy sK dƒn /7n /i;u gì. M t cách khác
cho quá trình /@t tiêu /; là h€i trng nhóm /i;u gì hL
cho là quan trLng. C0n xác /"nh cE th< các nhóm
/@c bi4t khi các nhóm có liên quan /7n m t vài khía
c nh c:a câu h€i trLng tâm.
j< giúp cho quá trình này / Ac nhFt trí r ng rãi, b n có th< k7t hAp các ý ki7n th(o
lu1n / Ac nHi l i tr các thành viên trong nhóm thành m t cEm tr bao hàm. Nên ghi
nh5 rSng cEm tr bao hàm hay nhFt sK là cEm tr tr( l.i tr9c ti7p câu h€i trLng tâm c:a
h i th(o.
Ti7p tEc /@t tên cho các nhóm còn l i. Di chuy
Ghi nh5 b 5c /@t tên là giai /o n các thành viên nh1n th=c rõ s9 nhFt trí c:a c( nhóm.
C( nhóm ph(i có c h i th(o lu1n m t cách chính xác nh^ng /i;u /ã nhFt trí và vì th7
t o ra / Ac quy;n ss h^u r ng rãi v; các quan /i
Step 5
gLn v
Giúp nhóm t o ra k7
ho ch /< gi^ v^ng s9
nhFt trí
Th(o lu1n t0m quan
trLng c:a s(n phŠm do
nhóm / a ra.
Th(o lu1n nghn gLn
b 5c k7 ti7p
K7t thúc buTi th(o lu1n bSng m t ph0n Ph(n h i nêu nghn
gLn các /i
nhóm x7p h ng các tiêu /; c:a các nhóm ý ki7n theo th= t9
liên quan v; s9 quan trLng ho@c u tiên. B n cRng có th<
yêu c0u các nhóm liên k7t tiêu /; c:a các nhóm ý ki7n l i
v5i nhau ho@c b n có th< yêu c0u hL t o ra các hình (nh
tr9c quan cho m‚i tiêu /;.
21
B 5c này d9 ki7n h‚ trA nhóm nh5 l i các /i;u /ã nhFt trí. B n c0n / a ra m t sH ý
ki7n tr 5c nhSm xác /"nh cách th=c tHt nhFt /< nhóm ti7n hành các ho t / ng.
CuHi cùng, / a c( nhóm tham gia vào m t cu c th(o lu1n nghn gLn v; các ý ki7n tr
h i th(o, k7t lu1n c:a h i th(o. B 5c k7 ti7p /òi h€i s9 chú ý và hành / ng tr9c ti7p.
Nên nh5 rSng, b 5c Ph(n h i là b 5c /< c( nhóm liên k7t các /i
vào công vi4c c:a mình.
Bài t1p
Chia l5p thành m t sH nhóm nh€ tr 5-7 thành viên và ti7n hành vi4c th9c hành
ph ng pháp H i th(o. Giáo viên giúp nhóm xác /"nh tình huHng/ch: /; và h‚ trA các
nhóm th9c hành qua các b 5c c:a ph ng pháp H t th(o.
22
TH C HÀNH K N NG THU HÚT NG KI THAM GIA B NG
PH
NG PHÁP H I TH O
ChL 9:
MAc tiêu dNa trên kiIn thQc
MAc tiêu dNa trên kinh nghiRm
Câu hTi trUng tâm
23
Ph;n 4: PH ENG PHÁP LRP KG HO CH HÀNH iNG
B n có bao gi. tham d9 nh^ng cu c hLp l1p k7 ho ch mà sau /ó b n l i t9 h€i ai sK
làm nh^ng công vi4c /ã / Ac xác /"nh và /; ra ch a? Sau khi nh^ng k7 ho ch /ã
/ Ac xác /"nh, có rFt nhi;u tr .ng hAp là ng .i tham d9 vƒn không bi7t chính xác ai
sK th9c hi4n /i;u gì vì nh^ng /i;u /ó không / Ac nói rõ trong cu c hLp. jôi khi
nh^ng ng .i vHn dm /ã rFt b1n r n l i càng ph(i gánh vác nhi;u công vi4c h n. Nh^ng
tr .ng hAp /ó x(y ra là do chúng ta /ã thi7u /i m t ph
ng pháp phù hAp nhSm thúc
/Šy s9 tham gia và tính làm ch: c:a mLi ng .i trong nhóm v5i m t k7 ho ch th9c t7
nhSm th9c hi4n m t sH nh^ng mEc tiêu cE th< có th< / t / Ac.
PH_`NG PHÁP LfP Ko HOpCH HÀNH jkNG cung cFp cho chúng ta m t quá
trình trong /ó
• cho phép tFt c( nh^ng thành viên c:a nhóm tham gia /óng góp và xây d9ng k7
ho ch hành / ng.
• t o ra m t k7 ho ch hành / ng th9c t7 và có th< th9c hi4n / Ac trong m t th.i
gian t
ng /Hi nghn.
• phân lo i ra nh^ng suy nghm h‚n t p, ch ng chéo lên nhau, sC dEng vra ph
pháp lý trí lƒn ph
ng
ng pháp tr9c giác.
• xây d9ng s9 / ng tình c:a nhóm .
• truy;n cho nhóm tinh th0n làm ch:.
• làm rõ trách nhi4m s các lmnh v9c khác nhau c:a k7 ho ch.
• cho phép nhóm d' dàng chia nh€ nh^ng mEc tiêu và nh^ng vFn /; qua vi4c xác
/"nh ngu n l9c.
• bi7n nh^ng k7t qu( thu / Ac thành h 5ng dƒn giám sát th9c t7 nhSm thúc /Šy
s9 phát tri
th9c t7 nhSm l1p nên k7 ho ch hành / ng. Ph
ng pháp này / a các thành viên vào
cu c hành trình trong /ó hL chu ph(i tr( l.i ba câu h€i / n gi(n: “chúng ta muHn /i
/âu?”, “chúng ta /ang s /âu?”, “làm sao chúng ta /7n / Ac n i /ó?”
24
Nhi;u k7 ho ch hành / ng chu t1p trung tr( l.i ngay câu h€i th= ba, mà rFt ít quan tâm
/7n câu h€i th= nhFt và th= hai. N7u nh không có s9 xác /"nh rõ ràng gi^a các thành
viên c:a nhóm v; /i
cách mà trng thành viên tham gia /óng góp vào quá trình l1p k7 ho ch, và chhc chhn
sK (nh h sng /7n cách mà hL sK th9c hi4n khi tri
này có / Ac hoàn thành m t cách /0y /: /i chGng n^a, sK vƒn có nh^ng thành viên
c(m thFy hEt hƒng vì k7t qu( không giHng v5i nh^ng gì hL /ã trông /Ai.
Ngoài ra có nh^ng k7 ho ch hành / ng /ã không xem xét m t cách /0y /: các
hoàn c(nh hi4n t i c:a nhóm v; nh^ng vFn /; /ang / Ac quan tâm, trách nhi4m,
nh^ng khHi l Ang công vi4c hi4n t i, và nh^ng gi5i h n v; ngu n l9c. Khi hoàn c(nh
hi4n t i không / Ac xem xét m t cách /0y /:, k7 ho ch /ó sK có khuynh h 5ng
không th9c t7- con ng .i sK b" d n hàng /Hng công vi4c mà trong th9c t7 hL không th<
hoàn thành h7t / Ac; nh^ng ngu n l9c s•n có thì luôn b" 5c l Ang nhi;u h n th9c t7
có / Ac, còn nh^ng k7 ho ch thì / Ac mong /Ai sK mang l i hi4u qu( nhi;u h n th9c
t7 mà nó có th<. j7n khi mLi th= /ã / Ac bàn b c và mang ra th9c hi4n thì sK l i có
nhi;u ng .i c(m thFy lúng túng. Còn t4 h n, th1m chí mLi ng .i vƒn ch a th< có / Ac
khái ni4m chung v; s9 thành công c:a k7 ho ch. Và m t l0n n^a,vFn /; này có th< /ã
không x(y ra n7u nh mLi ng .i /ã có m t s9 hinh^ng gi5i h n và tính kh( thi trong hoàn c(nh hi4n t i c:a nhóm.
Vì PH_`NG PHÁP LfP Ko HOpCH HÀNH jkNG quan tâm /7n c( ba câu h€i:
“chúng ta muHn /i /âu?”, “chúng ta /ang s /âu?”, “làm sao chúng ta /7n / Ac n i
/ó?”- nên ph
ng pháp này /óng góp vào vi4c l1p nên m t k7 ho ch th9c t7 và có th<
th9c hi4n / Ac.
PH_`NG PHÁP LfP Ko HOpCH HÀNH jkNG là m t quá trình g m có 7 b 5c,
giúp cho nh^ng thành viên c:a nhóm phát tri
nh^ng gi5i h n c b(n c:a ho t / ng / Ac lên k7 ho ch sK / Ac nhóm xem xét m t
25
