BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN THỊ HỒNG OANH

NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN NHẰM NÂNG CAO
HIỆU QUẢ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG
CHO HỌC SINH
TRƯỜNG THPT PHAN BỘI CHÂU, TỈNH NGHỆ
AN
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PPDH BỘ MÔN GIÁO DỤC CHÍNH
TRỊ
MÃ SỐ: 60.14.10

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC


2
VINH - 2009


3

A. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Lịch sử nhân loại đã bước sang một kỷ nguyên mới, yêu cầu đặt ra của
các quốc gia là tạo mọi cơ hội để phát triển đất nước. Sự phát triển như vò bão
của cách mạng khoa học kỹ thuật và công nghệ cùng với xu hướng toàn cầu hoá
nền kinh tế đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển của các nước trên thế giới.

Cùng với xu thế đó, một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng của các quốc
gia nói chung và ở Việt Nam nói riêng là phải đào tạo những con người toàn
diện, có đức, có tài, có kỹ năng lao động để đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc. Để đáp ứng yêu cầu đó, Đảng ta đã đề ra chiến lược: “Giáo dục và
đào tạo cùng với khoa học, công nghệ là quốc sách hàng đầu”, nhằm “giáo dục
công dân lòng yêu nước, chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, giáo
dục đạo đức và nhân văn, lịch sử dân tộc và bản sắc văn hoá, ý chí vươn lên v
tương lai bản thân và tiền đồ đất nước”.
Trong hơn 20 năm qua, nền kinh tế thị trường đã tạo ra sự chuyển biến
căn bản, đem lại những khởi sắc mới trên mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, những tác động tiêu cực từ mặt trái của cơ chế thị trường đang tác
động vào mọi quan hệ xã hội, làm sai lệch các giá trị đạo đức, ảnh hưởng xấu
đến lớp trẻ. Các thế lực thù địch lại thường xuyên chống phá ta bằng nhiều thủ
đoạn, trong đó âm mưu “Diễn biến hoà bnh” là một trong những thủ đoạn tinh
vi với mục đích làm cho lớp trẻ có lối sống vị kỷ, thực dụng. Nhiều bạn trẻ ngày
nay sống không có phương hướng, thiếu lí tưởng và mục đích cao đẹp. Những
ảnh hưởng xấu của văn hoá đồi trụy Phương Tây đã tác động đến nhận thức của
một bộ phận thanh niên, học sinh. Trước thực trạng đó, yêu cầu bức thiết đối với
chúng ta là phải phát huy, tăng cường công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho
học sinh, coi đây là vấn đề sống còn, là sự nghiệp cách mạng chung của đất nước
và là yêu cầu hết sức quan trọng nhằm giúp thế hệ trẻ hôm nay có bản lĩnh chính


4
trị vững vàng trước mọi thử thách nghiệt ngã trong quá trnh thực hiện sự nghiệp
CNH - HĐH đất nước, góp phần thực hiện thành công mục tiêu “Dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” theo định hướng XHCN.
- Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh bậc THPT luôn được Đảng, nhà
nước và xã hội đặc biệt quan tâm. Bởi vì đây là lứa tuổi chuẩn bị làm người lín,
tâm lý chưa ổn định. Nhiều nơi, việc vi phạm đạo đức, lối sống chủ yếu tập

trung ở lứa tuổi này.
- Trường THPT Phan Bội Châu là mái trường có bề dày truyền thống hiếu
học, học sinh vào trường là những em học giái ở những địa phương khác nhau.
Đa số các em có tư cách đạo đức tốt, có lối sống lành mạnh, vừa có ý thức ham
học hái, cầu tiến bộ. Tuy nhiên, bên cạnh đó do sự tác động và ảnh hưởng của
mặt trái cơ chế thị trường nên hiện nay công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho
học sinh đã và đang đặt ra bức xúc cho công tác giáo dục của nhà trường.
Từ những yêu cầu bức thiết trên, với mong muốn góp một phần sức lực
của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh
THPT nói chung và Trường THPT Phan Bội Châu nói riêng, chúng tôi chọn
vấn đề: “Những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức,
lối sống cho học sinh Trường THPT Phan Bội Châu, Tỉnh Nghệ An trong
giai đoạn hiện nay” làm đề tài nghiên cứu.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Trong những năm qua, đã có nhiều công trnh nghiên cứu, nhiều bài viết
về vấn đề đạo đức, lối sống và giáo dục đạo đức dưới góc độ tâm lý học như:
Một số công trình nghiên cứu về giáo dục đạo đức, lối sống cho thanh
niên, sinh viên, học sinh trong những năm gần đây như: “Tình hình tư tưởng
đạo đức, lối sống của sinh viên các trường Đại học, Cao đẳng thuộc các tỉnh
Bắc miền Trung”của PGS - TS Đoàn Minh Duệ (năm 1997), Đại học Vinh;
Luận án tiến sĩ triết học của Đỗ Tuyết Bảo: “Giáo dục đạo đức cho học sinh
các trường phổ thông cơ sở ở Thành phố Hồ Chí Minh trong thời k đổi mới


5
hiện nay”; Công trình nghiên cứu về “lối sống” của Giáo sư Vò Khiêu (năm
1974), Nxb Khoa học xã hội, Hà nội.
Các công trình nghiên cứu trên đó đề cập tới công tác giáo dục đạo đức,
lối sống cả về mặt lý luận và thực tiễn, các tác giả đó đưa ra những giải pháp
thiết thực nhằm định hướng cho công tác giáo dục đạo đức, lối sống. Những

công trình trên là những tài liệu hết sức bổ ích khi nghiên cứu về vấn đề này,
nhưng đến nay chưa có một công trnh khoa học nào nghiên cứu một cách có hệ
thống và sâu sắc về vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh Trường
THPT Phan Bội Châu.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
a. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu về đạo đức, lối sống và vai trò của nú, từ đó luận văn đề xuất
một số phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác giáo dục
đạo đức, lối sống cho học sinh Trường THPT Phan Bội Châu hiện nay.
b. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện được mục đích trên, luận văn tập trung làm rừ những vấn
đề sau:
- Vai trò của việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT trong sự
nghiệp giáo dục.
- Trên cơ sở đánh giá đóng thực trạng giáo dục đạo đức, lối sống của học
sinh Trường THPT Phan Bội Châu hiện nay, bước đầu đề xuất một số phương
hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác giáo dục đạo đức, lối sống
cho học sinh Trường THPT Phan Bội Châu đáp ứng với yêu cầu đào tạo của
nhà trường.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Tập trung nghiên cứu vấn đề giáo dục đạo đức, lối sống của học sinh
Trường THPT Phan Bội Châu hiện nay.


6
- Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài này chúng tụi chỉ giới hạn ở việc
điều tra, khảo sát ở Trường THPT Phan Bội Châu - tỉnh Nghệ An.
5. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng những phương pháp cô thể: Phân tích, tổng hợp; So sỏnh,
đối chiếu; Lụgic và lịch sử; Khảo sát và điều tra xã hội học.

6. Đóng góp của luận văn
Luận văn làm rừ hơn vai trò của việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học
sinh THPT, qua đó đề xuất một số phương hướng và giải pháp phự hợp để nâng
cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh Trường THPT Phan Bội
Châu trong giai đoạn hiện nay.
7. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn
Luận văn có thể là tài liệu tham khảo cho các nhà giáo dục trong công tác
giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, cấu trúc luận
văn gồm có 2 chương 9 tiết.


7

B. NỘI DUNG
Chương 1
GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG CHO HỌC SINH THPT - YấU CẦU
CẤP THIẾT TRONG SỰ NGHIỆP GIÁO DỤC HIỆN NAY
1.1. Vai trò của việc giáo dục đạo đức, lối sống trong quỏ trình nâng
cao chất lượng giáo dục học sinh THPT hiện nay
1.1.1 . Một số quan điểm về đạo đức, lối sống
Từ trước đến nay đó có rất nhiều quan điểm khác nhau về đạo đức, lối
sống. Đạo đức là một bộ phận trọng yếu trong kiến trúc thượng tầng, là một
hình thái ý thức xã hội. Đạo đức cùng với các yếu tố như: thể chế chính trị, triết
học, tôn giáo, pháp luật, văn học, nghệ thuật…đều phản ánh tồn tại xã hội.
Ở Phương Đông, phạm trù “đạo” và “đức” xuất hiện trong các học
thuyết chính trị - xã hội của Nho giáo, Lóo giáo...
Ở Phương Tây, ngay từ thời cổ đại, các nhà triết học kể cả theo trường
phái duy vật hay duy tâm đều bàn về đạo đức. Khỏc với Phương Đụng coi đạo

đức là nội dung chủ yếu trong các học thuyết chính trị- xã hội, là khuôn mẫu để
cả xã hội tuân theo, ở Phương Tây đạo đức được bàn đến như là một bộ phận
của hệ thống triết học.
Nói chung, các nhà triết học trước Mỏc kể cả Phương Đụng hay Phương
Tây đó bàn nhiều về đạo đức và mặc dự đó có những đóng góp nhất định nhưng
nhìn chung đều rơi vào quan điểm duy tâm khi bàn về vấn đề con người, về các
mối quan hệ xã hội trong đó có quan hệ đạo đức.
Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, là tập hợp những nguyên tắc, qui
tắc, chuẩn mực xã hội nhằm điều chỉnh và đánh giá cách ứng xử của con người
trong mối quan hê với nhau và quan hệ với xã hội, chúng được thực hiện bởi
niềm tin cá nhân, bởi truyền thống và sức mạnh của dư luận xã hội.


8
Lối sống là tổng thể (hệ thống) các nột căn bản đặc trưng cho hoạt động
của các dân tộc, các giai cấp, các tập đoàn xã hội trong những điều kiện xã hội
nhất định về lịch sử.
Công trình nghiên cứu này đề cập vấn đề lối sống của học sinh Trung học
phổ thụng được nhận thức trên nội dung: Lối sống trước hết được coi là một
kiểu sống. Lối sống là tổng hợp những quan niệm của cá nhân về lợi ích vật
chất, tinh thần và những hành vi thực hiện lợi ích đó.
Đối với Việt Nam, trong thời kú CNH - HĐH các giá trị đạo đức trong
truyền thống và hiện đại vẫn giữ vai trò quan trọng.
1.1.2 . Vai trò của việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT
trong giai đoạn hiện nay
Giáo dục đạo đức, lối sống có tác động tích cực đến việc hình thành bản
chất con người.
Ngày nay, cựng với sự nghiệp CNH - HĐH con người nhận thức rằng:
Giá trị và giá trị đạo đức luôn là vấn đề ý nghĩa đối với bất cứ xã hội nào, thời
đại nào.

Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT có ý nghĩa đặc biệt quan
trọng đối với việc hình thành nhân cách, lối sống tốt đẹp của các em.
1.2 . Những nội dung và hình thức giáo dục đạo đức, lối sống cho học
sinh THPT hiện nay.
1.2.1 . Nội dung giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT
Ngày nay, giáo dục đạo đức cho học sinh THPT là giáo dục lòng trung
thành với Đảng, hiếu với Dân, yêu quê hương đất nước, có lòng vị tha nhân ái,
cần cự liêm khiết và chính trực. Đó là đạo đức Xã hội chủ nghĩa, là đạo đức của
cá nhân, tập thể và chủ nghĩa nhân đạo mang tính chân thực tích cực, khỏc với
đạo đức vị kỷ, cá nhân. Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh gắn chặt với
giáo dục tư tưởng, chính trị, giáo dục truyền thống dân tộc và bản sắc văn hoá


9
dân tộc, giáo dục pháp luật nhà nước XHCN, cung cấp cho học sinh những
phương thức ứng xử đóng trước vấn đề của xã hội.
Giáo dục đạo đức, lối sống đòi hái không chỉ dừng lại ở việc truyền thụ
những tri thức đạo đức, mà quan trọng hơn là kết quả giáo dục phải được thể
hiện thành tình cảm, niềm tin, hành động thực tế của học sinh
Trước hết, các giá trị cần được lựa chọn để định hướng cho học sinh
THPT phải đáp ứng được mục tiêu giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ phục vụ đất
nước, đủ sức hoàn thành nhiệm vụ do cuộc sống đặt ra.
Bên cạnh đó, khi tiến hành giáo dục lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội, chúng ta không thể tách rời khái việc giáo dục thế giới quan cách mạng
và nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa cho học sinh.
Công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT trong giai đoạn
hiện nay còn phải giúp cho học sinh có ý thức cộng đồng, tinh thần khoan dung,
mình vì mọi người, chống chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, bảo vệ mụi trường sống.
Nhà trường cần chú trọng đến những phẩm chất đạo đức để giáo dục cho các
em nhằm nâng cao đạo đức cách mạng, lối sống lành mạnh và có nhân cách cao

đẹp. Đó là những phẩm chất đạo đức về tình yêu thương con người, cần cù,
vượt khó trong học tập, giúp đì lẫn nhau, có chí tiến thủ, yêu thầy mến bạn và
trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Cần
phải tạo nên một phong trào thi đua sôi nổi về sự phấn đấu, tu dưởng, rèn luyện
tư cách đạo đức và tự giác trong học tập.
1.2.2 . Các hình thức giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT
1.2.2.1 . Công tác giảng dạy và giáo dục đạo đức, lối sống phải phự hợp
với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THPT.
1.2.2.2 . Giáo dục đạo đức, lối sống căn cứ vào mục tiêu, yêu cầu và cấu
trúc chương trình giáo dục đạo đức ở trường THPT
1.2.2.3. Giáo dục đạo đức, lối sống thụng qua các hoạt động ngoại khoá,
tham quan và tìm hiểu thực tế.
1.2.2.4. Giáo dục đạo đức bằng việc phát huy giá trị truyền thống dân tộc.


10
1.3. Thực trạng về đạo đức, lối sống và công tác giáo dục đạo đức, lối
sống cho học sinh Trường THPT Phan Bôi Châu
Có thể khẳng định, Trường THPT Phan Bội Châu là một trong những
trường chuyên có bề dày truyền thống về chất lượng và hiệu quả giáo dục. Năm
học 2009 -2010 với chủ đề năm học là “Đổi mới quản lý và nâng cao chất
lượng giáo dục”, tiếp tục tổ chức thực hiện tốt cuộc vận động hai không víí bốn
nội dung trọng tâm “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích
trong giáo dục. Nói không với vi phạm đạo đức nhà giáo và ngồi nhầm lớp” do
Bộ Giáo dục đào tạo phát động, cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một
tấm gương sáng về đạo đức, tự học và sáng tạo”, phong trào xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực.
Về phía học sinh có chiều hướng phát triển tốt về mặt tình cảm đạo đức,
các em rốn luyện được kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự nhận thức đóng sai, tự

hiểu và vận dụng được một số kiến thức pháp luật trong cuộc sống hàng ngày,
không có học sinh vi phạm nghiêm trọng về mặt đạo đức. Hầu hết các em có lối
sống lành mạnh, có tư cách đạo đức tốt, sống trung thực, có tinh thần hiếu học,
tin tưởng vào đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Bảng 1. Số lượng Đoàn viên là học sinh được kết nạp vào Đảng
từ năm 2007 đến 2009
Năm

Số Đoàn viên học đối tượng Đảng

Số Đảng viên được kết nạp

2007

6

3

2008

6

4

2009

8

6


(Nguồn:Văn phòng Đoàn Trường THPT Phan Bội Châu, thỏng 9/2009)


11
Bảng 2. Điều tra về quan niệm sống của học sinh
TT

Quan niệm sống

%

1

Quan tâm đến việc của cả cá nhân và xã hội

70.01

2

Quan tâm đến công việc của cá nhân mình

15,20

3

Hành động theo sở thích của từng cá nhân

4,00

4


Không thấy có lợi gì khi phải quan tâm đến người khỏc

10,79

(Bỏo cáo tổng kết công tác giáo dục chính trị, tư tưởng năm học 2008 -2009
của Đoàn Trường THPT Phan Bội Châu)
Bảng 3. Điều tra thái độ của học sinh khi tham gia các hoạt động tập thể
Hào hứng, tự
nguyện (%)

Thụ động
(%)

Không muốn
tham gia (%)

1. Tham gia các hoạt động
xã hội từ thiện

63.5

21.3

15.2

2. Tham gia phong trào
Thanh niên tình nguyện

60.8


21.3

17.9

3. Sinh hoạt văn nghệ, thể
dục thể thao ở trường

59.2

24.7

16.1

4. Sinh hoạt Đoàn

54.3

31.0

14.7

5. Phong trào xây dựng
trường học.

47.9

31.4

20.7


(Bỏo cáo tổng kết công tác Đoàn năm học 2008 -2009
của Đoàn Trường THPT Phan Bội Châu)
Về phía giáo viên luôn trau dồi đạo đức cách mạng, đạo đức nhà giáo, tự
học hái nâng cao trình độ chuyên mụn nghiệp vụ luôn là tấm gương sáng cho
học sinh noi theo.


12
Tuy nhiên bên cạnh những thành tích mà thầy và trò Trường THPT Phan
Bội Châu đó đạt được trong những năm qua còng đang biểu hiện những bất cập,
yếu kộm trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh.
Về phía học sinh: Do tác động của cơ chế thị trường mà công tác giáo dục
đạo đức, lối sống vẫn luôn bị xếp sau trong cuộc ganh đua quyết liệt vào trường
chuyên, lớp chọn, vào đội tuyển quốc gia nên đa số các em không coi phấn đấu
về mặt đạo đức là một tiêu chuẩn quan trọng, định hướng trong quỏ trình phấn
đấu của mình.
Hơn nữa, do học sinh của trường có đầu vào tương đối cao, được bồi
dưởng và rốn luyện về mặt kiến thức rất tốt, sau này sẽ trở thành nguồn nhân
lực cao đáp ứng sự nghiệp CNH - HĐH đất nước. Một số học sinh có thể
trưởng thành sau khi ra trường được đi du học sang các nước khỏc, tiếp nhận
tinh hoa của nhân loại, nếu như ngay trong mụi trường nhà trường THPT không
có sự định hướng đóng đắn sẽ làm các em sau khi đào tạo xong sẽ không mang
những kiến thức được học về phục vụ đất nước, dễ lóng quên truyền thống và
các chuẩn mực đạo đức của dân tộc.
Về phía nhà trường: Công tác giáo dục đạo đức, lối sống chưa được quan
tâm đóng mức, không đầu tư thoả đỏng cho những hoạt động ngoại khoá, tham
gia sinh hoạt tập thể, thậm chí còn xem nhẹ mụn Giáo dục công dân.
Vậy nguyên nhân của thực trạng trên xuất phát từ đâu?
Nước ta đang có những bước chuyển lín từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập

trung sang nền kinh tế thị trường.
Pháp luật ở nước ta chưa hình thành một cách đồng bộ, không nhất quỏn,
chưa theo kịp với sự phát triển của kinh tế xã hội, đang còn những kẽ hở mà
công dân có thể lợi dụng.
Công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh chưa nhận được sự quan
tâm sát sao của các cấp lónh đạo, hoạt động giáo dục chưa được tiến hành một
cách sâu rộng và thống nhất trong toàn xã hội.


13
Bên cạnh đó chúng ta còng phải kể đến đội ngò giáo viên còn những hạn
chế nhất định trong chuyên mụn và năng lực sư phạm, chưa đáp ứng yêu cầu
ngày càng cao trong sự nghiệp giáo dục ở nước ta hiện nay.
Đặc biệt bộ mụn Giáo dục công dân chưa thực sự được coi là bộ mụn có
vị trí quan trọng trong hệ thống mụn học.
Kết luận chương 1:
- Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT chỉ có thể được thực
hiện trên nền của sự tác động của các nhân tố: kinh tế, chính trị, văn hoá, xã
hội, an ninh, quốc phòng. Các giá trị đạo đức tiến bộ hình thành khi có sự tác
động một cách tích cực từ mụi trường xã hội
- Trong những năm qua Trường THPT Phan Bội Châu đó có những thành
tích đỏng tự hào, trong đó phải kể đến những thành tích trong công tác giáo dục
đạo đức, lối sống cho học sinh. Tuy nhiên, dưới sự tác động tiêu cực của cơ chế
thị trường và yêu cầu của sự nghiệp CNH - HĐH đất nước. Trường THPT Phan
Bội Châu đang còn nhiều vấn đề cần phải giải quyết, nổi bật nhất là công tác
giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh.


14
Chương 2

NHỮNG PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN
NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG
CHO HỌC SINH TRƯỜNG THPT PHAN BỘI CHÂU
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
2.1. Những phương hướng về công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho
học sinh Trường THPT Phan Bội Châu
2.1.1. Quỏn triệt quan điểm của chủ nghĩa Mỏc - Lênin, Tư tưởng Hồ
Chí Minh trong việc giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh
Để làm tốt công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh trường THPT
Phan Bội Châu thì việc làm đầu tiên nhà trường cần phải quỏn triệt đường lối,
chủ trường của Đảng và Nhà nước, tư tưởng đạo đức của Hồ Chí Minh cho giáo
viên và học sinh, đặc biệt tổ chức tốt cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”, xây dựng các chuẩn mực đạo đức để học sinh
rốn luyện và phấn đấu.
Bên cạnh đó nhà trường còng phải có biện pháp theo dừi, giám sát để
đánh giá, xếp loại chính xỏc, khỏch quan đạo đức của từng học sinh.
2.1.2. Kết hợp chặt chẽ giáo dục Gia đình, Nhà trường và Xã hội
Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh cần phải kết hợp giữa giáo dục
Gia đình, Nhà trường và Xã hội thành một quỏ trình thống nhất, liên tục và
hoàn chỉnh, phải coi đó là một nguyên tắc cơ bản.
2.1.3. Quỏ trình giáo dục thống nhất của gia đình, nhà trường và xã
hội không thể tách rời quỏ trình tự giáo dục của học sinh
Hệ thống giáo dục này chỉ đạt kết quả cao chừng nào đối tượng được
giáo dục nhận thức được giá trị của việc giáo dục đạo đức, lối sống và biến
thành những nguyên tắc chi phối mọi suy nghĩ và hành động của mình.


15
Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT là một công việc hết sức
khú khăn và gian khổ, đòi hái chúng ta phải kiên trì, bền bỉ, phải biến quỏ trình

giáo dục thành quỏ trình tự giáo dục của học sinh. Muốn công tác giáo dục đạo
đức, lối sống cho học sinh đạt hiệu quả cao thì cần phải chú ý đến những nội
dung sâu đây:
- Cần phải cho học sinh thấy học đi đụi với hành, đồng thời giáo dục ý
thức trỏch nhiệm công dân cho học sinh thụng qua mụn giáo dục công dân.
- Nhà trường cần phải triển khai cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh” đến từng giáo viên và học sinh.
2.2. Những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả công tác giáo
dục đạo đức, lối sống cho học sinh Trường THPT Phan Bội Châu trong
giai đoạn hiện nay.
2.2.1 . Giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh thụng qua các mụn
học, đặc biệt là mụn GDCD
Mụn giáo dục công dân được xỏc định có vị trí quan trọng trong việc hình
thành thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng, phương pháp tư duy
khoa học cho thế hệ trẻ
Thụng qua các bài học mụn GDCD, đặc biệt là Phần “Công dân với đạo
đức” thụng qua đó học sinh sẽ thấy được vai trò của đạo đức trong sự điều
chỉnh hành vi của con người, còng như các chuẩn mực đạo đức xã hội.
2.2.2 . Giáo dục đạo đức, lối sống thụng qua các phương tiện thụng tin
đại chúng, các hoạt động văn hoá, thể thao, tham quan thực tế, phong trào
tình nguyện, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhí nguồn”
Trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, các phương tiện
thụng tin đại chúng giữ vị trí hết sức quan trọng. Do sức mạnh to lín của
phương tiện này mà các nước trên thế giới đó sím ý thức sử dụng chúng vào
mục tiêu chính trị của mình.


16
Các hoạt động văn hoá, thể dục thể thao, giải trí là những hình thức hoạt
động không thể thiếu được đối với học sinh THPT.Các hoạt động này có ý nghĩa

tích cực trong quỏ trình rốn luyện, giáo dục đạo đức, lối sống trong nhà trường.
2.2.3. Tăng cường công tác quản lý học sinh, ngăn chặn và xử lý kịp
thời các hiện tượng tiêu cực trong học sinh, xây dựng mụi trường giáo dục
đạo đức, lối sống lành mạnh
Công tác quản lý học sinh trong nhà trường giữ vị trí quan trọng đối với
công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh.
Học sinh Trường THPT Phan Bội Châu phần đụng sống ở ký túc xỏ và ở
các phòng trọ xung quanh trường. Ngoài giê lên lớp, cuộc sống của học sinh là
ở đây, mọi cách nhìn lệch lạc, chạy theo thị hiếu, sống buông thả… còng bắt
nguồn từ đây.
2.2.4. Đổi mới nhận thức của toàn xã hội về giáo dục đạo đức, lối sống
và phương pháp giáo dục đạo đức, lối sống, nâng cao vai trò của các tổ chức
chính trị - xã hội ở Trường THPT Phan Bội Châu
Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức đối với các thành viên tham
gia công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là biện pháp quản lý có ý
nghĩa quan trọng. Vì có nhận thức đóng, là cơ sở để định hướng đến một kết
quả hoàn thiện.
Đối với các bậc phụ huynh: Gia đình là tế bào của xã hội. Đạo đức gia
đình luôn gắn liền với đạo đức xã hội, gia đình có ảnh hưởng sâu sắc, trực tiếp
đến tình cảm và hành vi của các em.
Đối với nhà trường: Do nhận thức chưa đầy đủ, chưa đồng bộ trong công
tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh nên trong nhà trường hiện nay đang
còn hiện tượng tách rời giữa “Dạy chữ” và “dạy người”, nhiều giáo viên hiện
nay chỉ lo truyền thụ kiến thức trong sỏch vở mà không chú ý đến việc vận
dụng những kiến thức này vào trong đời sống xã hội.


17
Đối với tổ chức Đoàn Thanh niên:
Học sinh THPT là lứa tuổi có tính tập thể rất cao, quan hệ bạn bố chiếm

vị trí ưu trội so với các quan hệ khỏc. Vì vậy, tạo cho các em mụi trường mà
trong đó quan hệ bạn bố được đẩy mạnh, giao lưu văn hoá, văn nghệ, thể dục,
thể thao được tăng cường, tính năng động của tuổi trẻ được phát huy, lý tưởng
hoài bóo của thanh niên được thể hiện, tình yêu quê hương đất nước còng từ đó
mà được vun đắp. Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh chính là tổ chức thoả
món những yêu cầu này của các em.
Kết luận chương 2:
Trong những năm đổi mới cựng với những thành tựu trên các lĩnh vực
kinh tế, ngành giáo dục Nghệ An Nói chung và trường THPT Phan Bội Châu
Nói chung đó có những thành tích đỏng tự hào, trong đó phải kể đến những
chuyển biến tích cực trong công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh.
Tuy nhiên trước sự tác động của cơ chế thị trường và yêu cầu của công
nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Trường THPT Phan Bội Châu đang còn
nhiều vấn đề cần phải giải quyết, nổi cộm nhất là công tác giáo dục đạo đức, lối
sống cho học sinh. Vì vậy, cần phải đề ra những phương hướng và triển khai
đồng bộ các giải pháp giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh nhằm từng bước
rốn luyện cho học sinh những chuẩn mực đạo đức tiến bộ, đáp ứng những yêu
cầu của sự nghiệp CNH - HĐH đất nước.


18

C. KẾT LUẬN
- Sự nghiệp CNH - HĐH đất nước là sự nghiệp vĩ đại, quyết định vận
mệnh còng như sự phát triển của dân tộc. Nhân tố quyết định của sự thành công
trong quỏ trình xây dựng đất nước là con người có trí tuệ, có lòng yêu nước
- Vì vậy quan tâm đến công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh là
trỏch nhiệm của toàn Đảng, toàn dân ta.
- Công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh THPT chỉ có thể thực
hiện trên nền của sự tác động của các nhân tố: kinh tế, chính trị, văn hoá, xã

hội. Các giá trị đạo đức tiến bộ hình thành khi có sự tác động một cách tích cực
từ mụi trường xã hội. Chính vì vậy, giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh
phải định hình được nội dung và phương pháp giáo dục phự hợp với tâm sinh lý
của lứa tuổi, các chuẩn mực đạo đức mới đáp ứng yêu cầu của sự phát triển xã
hội. Từ đó nhằm cung cấp cho các em hệ thống tri thức khoa học về đạo đức, để
hình thành ý thức đạo đức, rốn luyện kỹ năng, thúi quen đạo đức trong đời sống
hằng ngày.
Để góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh
cho các trường THPT Nói chung và Trường THPT Phan Bội Châu phải thực
hiện đồng bộ những giải pháp để tạo nên hiệu quả tối ưu nhằm giáo dục học
sinh thành những người có tư cách đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị vững vàng
và niềm tin vững chắc đối với con đường cách mạng của Đảng, Bỏc Hồ và nhân
dân ta đó lựa chọn và dày công vun đắp.


19

Luận văn được hoàn thành tại Trường Đại học Vinh

Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS. Đoàn Minh Duệ

Phản biện 1:

TS. Trần Viết Quang

Phản biện 2:

TS. Nguyễn Thị Lan


Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn Thạc sĩ
tại Trường Đại học Vinh
vào hồi …. giờ …. ngày …. tháng …. năm 2010

Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Trường Đại học Vinh
Địa chỉ: 128 đường Lê Duẩn - TP Vinh - Nghệ An


20