"
~q
..

~

A

,2

~

--

A

..

.

BAN
VEVIECCOPHANHOANGANHANG
.

THUONGMAlNHANU{JC
0 VIETNAM
.
.
~

-- --

- - --

.

--

-=. ...':~

"

~

-

,..~""-

l\guy~n

To~n Phong

*

Qay, von dieu 1$ cua 5 ngan hang
thLtCJngm~i nha nVdc tren cung chi
d<:'ltchVa tdi 1 ty USD; ty 1$van tl.!c6

.I tren te>ngtai san c6 khoang 4%,
day thl.!Csl.! la me;'>t
con so het suc

khiem ton (tY 1$ nay la thap hCJn
nhieu so vdi chu~n ml.!ccua Ngan
hang Thanh toan Quoc te - 8IS).
Gung do von tl.! c6 thap nen kha

I nang
huy de;'>ng
va dau tv cua cac
ngan hang thVCJngm~i nha nvoc
J

con nhieuh~nche.Theotfnhtoan
cua cac chuyen gia kinh te, d~ dap

I

---Mgt s6 NHTMnha nude dO:sdn sang trong titn trinh ed phdn hOa
Anh: N99c Ha
i$n nay, xu the he;'>i
nh~p va
cang ngh~,quanIy... la me;'>t c6ng
hqp tac trong tat ca caclinh
vi~c cap bach mang tfnh chat song
vl.!C cua nen kinh te ngay
con cua cac ngan hang thVCJngm~i
cimg trd nem r6 net va can thiet.
trong nVdc, d~c bi$t la h$ thong
Cung voi cac nganh kinh te khac,
ngan hang thVCJngm~i nha nVdc.
nganh Ngan hang dang dCingtrVoc

Neu cac ngan ftang trong nVdc
nhling CCJhe;'>i
moi cua qua trinh he;'>i khang k!p thai de>imdi d~ phat tri~n
nh~p, nhvng bem c~nh d6, cung
thi chung ta sa danh mat kha nang
dltng trvoc nhieu thach thuc gay gat
c~nh tranh trem chinh th! trvang
tll ben ngoai. Trong qua trinh he;'>i trong nVdc, vai tro la "ba do" cua
nh~p quoc te, cac ngan hang
nen kinh te cua cac ngan hang
thuCJngm~i cua Vi$t Nam sa doi m~t
thVCJngm~i trong nVdc n6i chung va
voi sl.! c~nh tranh rat Ion cua cac
cac ngan hang thVCJng m~i nha
ngan hang nVoc ngoai voi rat nhieu
nVdc n6i riemg sa trd nem ma nh~t
the m~nh vvqt tre;'>i
so voi h$ thong
va khang phat huy tac dl:mg, th~m
ngan hang thVCJngm~i trong nVoc.
chi sa g~p rat nhieu kh6 khan trong
CI,]th~ nhat la tiem Il.!cve tai chinh
ho~t de;'>ng
kinh doanh cua minh.
voi so von dieu 1$len tdi hang tram
Hi$n nay d nVoc ta bao gom 5
tri$u USD th~m chi len toi hang ty
ngan hangthvCJngm~i nha nvoc, d6
USD. Chung ta cung sa phai ~nh
la: Ngan hang Cang thVCJngVi$t

tranh gay gat vdi cac ngan hang
Nam, Ngan hang Dau tv va phat
nudc ngoai c6 kinh nghi$m ho~t
tri~n Vi$t Nam, Ngan hang Ngo~i
d(mg lau nam, c6 trinh de;'>
quan Iy
thvCJngVi$t Nam, Ngan hang Nang
rat ch~t cM va khoa hQc voi nhieu
nghi$pva Phat tri~n Nang than Vi$t
dich vI,] ngan hang da d~ng, phong
Nam va Ngan hang Phat tri~n nha
phu va hi$n d~i. Do v~y, vi$c nang
dong bang song GlfuLong. M~cdu

H

cao nang Il.!c ve tai chinh va trlnh de;'>

T~ CIIiNGf.NIIANG - s6 3 NAM2004

da

dvqc cap be>sung nhvng den '--

~9 dvqcnhucauvoncho51.!phat
~n

cua nen kinh te thi qui ma huy

de;'>ngvon cua cac ngan hang

thLteJngm~i trong nLtdCcan c6 toc
de;'>
tang trvdng trung binh hang nam
khoang 25%; Toc de;'>
tang cho vay

doi vdi nen kinh te hang nam
khoang20%... D~ d~t duqc dieu
nay, Ltdc tfnh von tl.! c6 cua cac ngan
hang thVCJng m~i nha nVdc den nam

2010 can phai d~t tren 60 ngan ty
dong... Thl.!c te, neu chi dl.!a vao
vi$c cap them von cua Nha nVdcthl
sa rat kh6 khan.
Muc von tL! c6 cua cac ngan
hang thveJngm~i nha nVoc rat nho,
m~t khac so nq qua h~n
kha cao
va chVadvqc xu Iy dCttdi~m nen
nang II.!Ctai chinh con nhieu h~n
che. Trinh de;'>
quan Iy cua cac ngan
hang thVeJngm~i nha nVoc con
l<:'Ii

nhieu bat c~p chVa theo k!p trinh de;'>
quan Iy hi$n d~i cua cac ngan hang
Idn tren the gioi, cang ngh$ ngan
hang con c6 h~n che do vi$c dau tv

chVa dvqc quan tam me;'>t
cach thoa

dang va thieu sl.! dong be;'> ve h$
thong ceJ sd h~ tang. H$ thong'
thanh toan cua cac ngan hang
thvCJngm~i nha nVoc con chva thl.!C
sl.! Ion m~nh va chva theo kip dvqc

. Nganhang

Ngo9i thuong

He NQi

29.


'~y
v6i h$ thong thanh toan va cong cao hi$u qua doanh nghi$p nha
ngh$ cua cac ngan hang quoc te,
1'1
Li6c". Ngh! quyet HQi ngh! Ian thu
san phglmngan hang con h(~mche chin BCH Trung Liang Dang CQng
chu yeu la cac san phglm truyen sanVi$t Nam(khoaIX) neu r6: "...
thong. Ben c'imhdo, tJnhtr'imgthieu Thl/C hi$n nghiem tuc Nghi quyet
nang dQng va khong dam tl/ ch!u Trung Liang 3 ve sap xep, d6i m6i,
trach nhi$m trong cong vi$c dLi<;1C phat trien va nang cao hi$u qua
giao cua mQtso can bQvien chuc doanh nghi$p nha 1'1
Li6c. Dgly nhanh

trong cac ngan hang thLiong m'ili tien dQ c6 phan hoa va mo rQng

Vi$t Nam.

aTrung Quoc, deehu&n

b! cho qua trJnh c6 phan hoahai
ngan hang thLiong m'iliquac doanh

hangdaula NganhangTrung
Quae
va Ngan hang Xay dl!ng Trung
Quoc, QuTdl/ trLt ngo'ili t$ quaegia
tuyen bo sa cap 45 ty USDeho2
Ngan hang nay nham d§y nhanh
qua trinh cai cach va tai cd eaude

nha nLi6c van la hi$n tLi<;1ngkhong

di$n cac doanh nghi$p nha nLi6c

s6m chuyen d6i hai ngan hangnay

hiem... Day la nhling kho khan 161'1

can c6 p~an hoa, ke ca mQtso t6ng
,cpng ty va,doanh nghi$p 161'1
trong
'cac ng,anhnhLi:...ngan hang,..".
Vi$Cc6ph§n hoa cac ngan hang

(hliong m'ili nha nLi6csa t'ilO rct;mQt

thanh ngan hang thlidng m<:Ji e6
phan va dl/ kien trong nam2005se
chuglnb! cho niem yet va phathanh
~h'ltng'kho~n cua hai Nganhang
nay tren thj trlidng chCtngkhoan

va thl/C sl/ tro thanh nhling nhan to
lam tri tr$ qua trJnh phat trien va hQi
nh~p cua h$ thong ngan hang
thLiong m'ili nha nLi6c Vi$t Nam, d~c
bi$t la trong thdi diem hi$n nay, khi
cac ngan hang thLiong m'ili cua Vi$t
Nam dang chugln b! cho tien trinh
mo clta hQi nh~p quoc te theo cac
cam ket song phLiong va da phLiong
nhLi ASEAN, APEC, AFTA, Hi$p
d!nh thLiong m'ili Vi$t - My... va tien
t6i la WTO.

10,'ili~Jnhdoanh ,ng~i$~ co n~ieuch,~
T~U'<;1~~Haiva '.Tha.m~uyen~Dieu !
so hU'U,trong do co dong dao ngLic1l nay gl~p ch,Ohal ngan hang trenthu '
lac dQng de slt dl:mg mQtcach co
hut, tberr dLi<;Jc'vond~u tli tlt nlfoe
hi$u qua van, tai san cua Nha nli6c ngoai va Jang cliOrig vi, the hO'?t
va huy dQng them nguon II/c cua xadQng;
chuglnb! cho mQt cUQcc<:Jnh
hQi vao qua trinh hO'ilt dQng kinh 'trcfnh gay gat v6i cac ngan hang

doanh. C6 phan hoa cOng sa lam
nli6cngq$ikhi Trung Quocma eila
tang kha nang ve tiem II/c tai chinh th! trlidng dich vl,Jngan hangtientoi
dong thdi cOng t'ilO dQng II/C m'ilnh
mo clta hoan toan vao narp 2006
ma cho sl/ pMt huy sang t'ilOva co nhli da cam ket v6i WTO.

NhLi v~y ta co the thay ding, cac
ngan hang thLiong m'ili nha nLi6c
hi$n nay van chLia thl/c Sl/ du 161'1
m'ilnh ci3 ve tiem II/Ctai chinh, co SO
v~t chat va trJnh dQ quan Iy de lam
don bgly giup cho nen kinh te phat
trien mQt cach ben vLtng va 61'1dinh.
TrLi6c sl/ thach thuc mQt cach
khoc li$t ve c'ilnh tranh cua qua trJnh
hQi nh~p, de giai quyet van de tren,
cac ngan hang thLiong m'ili nha
nLi6c khong the chi trong chd vao sl/
bao cap cua Nha 1'1
Li6c, cOng nhLi
khong the chi y I'ili vao nguon II/C
san co cua chinh minh ma can phai
huy dQng dLi<;1C
suc m'ilnh tlt tat ca
cac nguon II/Ctrong xa hQi,th~m chi
",ci3cac nguon II/Cquoc te.

che quan Iy nang dQng,co hi$u qua


a Viet Nam, de giup cho cac

ch~ nga~ hang :h~o~g m'il! nha
nlioc; ph~t ~uy val.:ro I~m ch.uth~c
sl/ cua co dong. Co phan hoa ngan

ngan ha;'g thLiong m'ili nha mIoc
dgly nhanh qua trJnh c6 phan hoa,
thLic hien dlioc muc tieu Cd banla

~ang ~thlion~ m'ili nh~ .1'1
Li6c.co~g s~
la.~ t~~g ,~lio~g s~glam ,sat ?ua x,~
h91,dO,I-VOl~~anh~ng, b~o d~m h,al

na'ng c~o nan'g II/c'quan Iy, nangIve
tai chinh, nang II/C dieu hanh,... va
kha nang c'ilnh tranh cua ngan
hang, theo to] can phai giai quyet

ho~ gl~~ 1<;11
~chcu,~Nha ~liOC~~a
ngan hang va ngLiollac d9ng, HI~n
nay tren the gi6i, vi$c c6 phan hoa
ngan hang thliong m'ilinha nli6c da
dli<;1Cnhin nh~n mQt cac dung dan

va

dlioc


thLic

hien doi v6i ca cac

ngan hang thLidngm'ili 161'1
cua Nha
1'1
Li6c. Vi dl,JnhLi 0 Trung Quoc, dau

nam 2004 Chinh phu da tuyen bo c6
phan hoa 2 trong so 4 ngan hang

thliong m'iliquoc doanhhangdau
v6i ml,Jctieu bien 2 Ngan hang nay

,,96 phan hoa la mQt bLi6c di tat
yeu'trong nen kinh te th! trLidng.
nLi6c tcf;, c6 phan hoa la mQt chu
trLiong 161'1
cua Dang va Nha nLi6c,

a

thanh 2 Ngan hang co cong ngh$
bien dai co du van hoat dong, co
kh'a na'n~kiem soat tot 'von'vay va

no la mQt bQph~n dong vai tro quan
lr9ng trong chLiong trinh cai cach

doanh nghi$p nha nLi6c. Ngh! quyet
HQi ngh! Trung Liang Ian thu ba
(Khoa IX) kh~ng d!nh: Can phai
"Dgly m'ilnh c6 phan hoa nhling
doanh nghi$p nha nLi6c ma Nha
nLi6c khong can gilt 100% van, xem
do la khau quan tr9ng de t'ilO
chuyen bien co ban trong vi$c nang

du suc c'ilnh tranh v6i cac ngan
hang thliong m'ili trong va ngoai
nLi6c.
Co the noi, c6 phan hoa ngan

hangthliong'mai nha nli6c 0 Viet
Nam la mQtd!nh hLi6ngdung da'n
trong giai dO'ilnhi$n nay.Tuy nhien,'
chung ta cOngcan co sl/ II/a ch9n"
,

30

,

can nhac cho phu h<;1p
v6i thl/Cte 0 \~

mot so van de sau:
""""


.'

.'

.

.Tha ~hat,

tien tnnh ~o ph,anh~a
n~an hang thliong :n'ill, nha nV(j~e
can dLi<;1Cv'ilch ra m9t cach cl,Jthe,
Nh? nLi?C can, II/a ch9~ ~~ nh~g

n~an han~ phu,,h<;1~
de :I~n ha~h
dau tLi npam cal cach, tal Cdcau
nhling ngan hang nay. Vi$c dau tv
nay sa giup cho cac ngan hang
thLiongm'ili nha nli6c tro nen "khoe
m'ilnh" hon va "buc tranh" cua cac
ngan hangnay tro nen sang suava
hap dan hon doi v6i cac nha dautv
catrongva ngoainLi6c.
ThOhai, co cau I'ilicac khoan1'19
ton d9ng, giai quyet dLtt diem cac
khban
day dLia kho doi bang
nguonvandl/ phongtrli6c khi phat
hanh c6 phieu ra cong chung.
ThOba, thl/c hi$n c6 phan hoa

bang cachtang them ho~c it nhat 113
1'1<;1

nguyen gia tri doanh nghi$p;
T~ CIIINCM lIL\NC- &6 3 NAM2004


"E

\

~q
trong thai gian tnioc mat Nha mioc
van nemgiG'c6 phan chi phoi. ThOng
qua vi$c c6 phan hoa, phat hanh
them c6 phieu de thu hut them von
va U'Utien ban c6 phan cho ngl10i
lac dQng. De thl!C hi$n tot dieu nay
can phai quan tri$t mQt tl1 tl1C1ngla
co phan hoa ngan hang thl1ang m<;li
nha nl10c khong dl1c;Jcbien thanh tl1
nhan hoa ngan hang.
ThO tll, sap xep I<;Iimo hinh t6
chUc cua cac ngan hang cho phu
hc;Jpvoi mo hinh c6 phan, giai quyet
tot van de lac dQng doi dl1 bang
each dao t<;lOl<;Iide sil dl,lng hoi:lc trc;J.
cap thoi vi$c theo dung qui d!nh. .
ThO nam, can c6 nhiing ch[nh
sach U'Udai ve tai chfnh cho cac

ngan hang c6 phan hoa nhl1 cac
chfnh sach ve thue, 1$phf...

nham giup cho cac nha dau tl1 yen
tam trong vi$c tham gia dau tl1.

dl,lc de dQng vien khuyen khfch

ThO bay, Nha nl10c can xay
dl!ng mQt chl1ang trinh c6 phan hoa
khoa h9C, hc;JpIy va de thl!C hi$n, c6
sl! phoi hc;Jpdong bQ va nhip nhang
cua cac ca quan quan Iy Nha nl10c
de giup cho vi$c c6 phan hoa cac
ngan hang thl1ang m<;li nha nl10c
dien ra mQt cach nhanh ch6ng,
thu~n ti$n.

fch cua Nha nl1oc,cua ngan hang
va cua ban than trl1oc,trong va sau
qua trinh c6 phan hoa.
Tren day la mQtso y kien ve van
de c6 phan hoa ngan hang thl1ang
m<;linha nl10c CIVi$t Nam. Toi cho
rang, voi nhiing bl10c di thfch hc;Jp

dl1c;Jc thl!C sl! chu dQng han trong
chien 1l1c;Jc phattrien kinh doanhcua

minh, phat huy tot sUc sang t<;lOcua


dQi ngO can bQ vien chUc ngan
hang. C6 phan hoa cOng se g6p
phan lam tang kha nang huy dQng
von va sil dl,lng von c6 hi$u qua,
qua d6 giup cho cac ngan hang
thl1ang m<;litrong nl10c nang cao

cho vi the cua cac ngan hang
thl1ang m<;litrong nl10c dl1<;1Cnang
len tren th! trl10ng quoc te.

quan kiem toan dQc I~p c6 uy tin

cac bi$n phap tuyen truyen, giao

A'

trong qua trinh c6 phan hoa, cac
ngan hang thl1ang m<;li nha nl10c se

ThO tam, cho phep cac ngan
hang Ion, c6 uy tin cua nl10c ngoai
tham gia mua c6 phan CI mUc dQ
khong che de c6 the t~n dl,lng, h9C
hoi them dl1c;Jcve trinh dQ quan Iy,
kha nang tac nghi$p, trinh dQ qulm
tr! rui ro... cua mQt ngan hang hi$n
d<;li,dong thai cOng g6p phan lam


ThO SEW,vi$c xac djnh gia tr!
ngan hang thl1ang m<;linha nl10c de
co phan hoa phai sat voi thi trl10ng
va dl1c;Jc
thl!C hi$n thong qua cac ca

,

ngl10i lac dQng hieu va thay dl1c;Jclc;Ji

dl1c;Jc

d!nh cua nen tai chfnh quoc gia va
sl! phat trien cua nen kinh te quoc
dan trong qua trinh hQi nh~p quoc

ThOchin, giai quyet tot van de tl1
tl1C1ngcho ngl10i lac dQng thong qua

,

,

tiem 11!6va kha nang c<;Inh

tranh cua minh, d6ng g6p vao sl! 6n

te..

,


A

BAN VE QUAN LY Ru) RO TRONG BO~T B9NG
KINB DOANB NooAI
. TE. TAl
. NGAN BANG TRUONG MAl
.

T

kinh te hi$n nay, hO<;ltdQng
~nh doanh cua cac ngan
.

hangda vl1an ra tren ph<;lm vi khu
vt!Cva toan the gioi. Cac ngan hang
thuangm<;li(NHTM) hi$n nay dang
co xu the mClrQng nhieu nghi$p vl,l
kinh doanh hi$n d<;li moi tren thi
trliong va cung voi sl! c<;lnh tranh
khocli$t trong ca che th! trl1ong, cac
NHTM dang muon- nang dan 11tr9ng
Igi nhu~n trong cac nghi$p Vl,l moi
nay. Cung voi hO<;ltdQng tin dl,lng
mang tfnh chat truyen thong, hO<;lt
di)ng kinh doanh ngo<;lit$ (KDNT)
t~i cac ngan hang da la mQt hO<;lt

chiem ty


,

I
1

hO<;lt

dQng nay. Tuy nhien, cOng nhl1

T~ CIIf NcAN
uANc-

ro

.3 NAM 2004

xem xet hO<;ltdQngKDNTdan thuan

cac hO<;lt dQng kinh doanh ngan
hang khac, KDNT cOng chUa dl!ng
nhiing rui ro tiem tang c6 kha nang
gay mat mat Ion neu cac ngan hang
khong c6 cac bi$n phap phong
ngua va qulm Iy hc;Jply.Vi$c nghien
cUu qulm Iy rui ro trong hO<;ltdQng
nay la mQt van de co y nghia thl,l'Cte
rat Ionva la\Ian de dl1c;Jc
nhiau ngan
hang quan tam.


la cac

hO<;lt

dQng mua

ban ngo<;li t$

cua cac NHTM khi tham gia tren th!
trl10ng h6i doai trong va ngoai nl10c
nham dam bao ve nhu cau ngo<;lit$
cua khach hang, thu loi qua chenh
I$ch tl gia va kinh doanh cho ngan

hang.
Ta hay xet khai ni$mve rui ro va
rui ro trong KDNT.Trong thu~t ngG'
tai chfnh, rui ro lien quan den kha
nang mat mat tai chfnh cua cac

KDNT - theo nghia rQng bao
gom vi$c mua ban, gUi vay eac 10<;li
ngo<;li
t$ khac nhau nham dam bao

can d6i cac nhu cau va ngo<;lit$ cho
trqng khong nho trong t6ng so lc;Ji ngan hang va tim cach thu lc;Jinhu~n
thong qua chenh I$ch va ti gia va lai
nhu~n chung cua ngan hang. Cac

NHTMIon da dau tl1 kha nhieu cho
suat giG'a cac dong tian khac nhatl.
di)ng mang l<;Ii lc;Jinhu~n

dl1c;JC de c~p trong
bai viet nay, tac gia chi xin dl1CJC

Theo nghia h~p

ThS. T. Ngqe StiR *

rong xu the mClcila, hQinh~p

.

ngan hang, rui ro la mQt ph an cua

bat cU mQt giao dich tai chfnh va
cOng nhl1 ban than cac giao d!ch tai
chfnh n6 can dl1c;Jc quan Iyml?t cach

.

Ngan hang thuong mQi co phon
Quemd9i
31