MỤC LỤC
MỤC LỤC............................................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU......................................................................................................2
BẢNG DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT:................................................4
BẢNG DANH MỤC CÁC BẢNG:..............................................................5
BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ:.........................................................6
CHƯƠNG I GIỚI THIỆU CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÂN TÁN......................7
1.1. Cơ sở dữ liệu...........................................................................................7
1.2. Cơ sở dữ liệu phân tán và cơ sở dữ liệu tập trung..............................8
1.2.1. Cơ sở dữ liệu tập trung...........................................................................................................................................8
1.2.2. Cơ sở dữ liệu phân tán............................................................................................................................................9

1.3. Khái niệm về cơ sở dữ liệu phân tán..................................................10
1.3.1. Khái niệm..............................................................................................................................................................10
1.3.2. Các đặc điểm chính của cơ sở dữ liệu phân tán .................................................................................................10
1.3.2.1. Chia sẻ tài nguyên ...................................................................................................................................10

1.4. Ưu nhược điểm của cơ sở dữ liệu phân tán.......................................11
1.4.1. Ưu điểm của CSDL phân tán...............................................................................................................................11
1.4.2. Nhược điểm của CSDL phân tán .....................................................................................................................12

1.5. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu phân tán.....................................................12
1.5.1. Khái niệm..............................................................................................................................................................12
1.5.2. Các loại cơ sở dữ liệu phân tán............................................................................................................................12

1.6. Các mức trong suốt của cơ sở dữ liệu phân tán.................................12
1.6.1. Trong suốt phân đoạn (FRAGMENTATION TRANSPARENCY)...................................................................13
1.6.2. Tính trong suốt về vị trí (LOCATION TRANSPARENCY) ............................................................................13
1.6.3. Trong suốt ánh xạ (LOCAL MAPPINGTRANSPARENCY)............................................................................13
1.6.4. Trong suốt nhân bản (REPLICATION TRANSPARENCY).............................................................................13

1.7. Kiến trúc cơ sở dữ liệu phân tán.........................................................13
CHƯƠNG II: THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÂN TÁN......................15
2.1. Các bước thiết kế cơ sở dữ liệu...........................................................15
2.1.1. Thiết kế CSDL tập trung ....................................................................................................................................15
2.1.2. Thiết kế CSDL phân tán .....................................................................................................................................15

2.2. Hướng tiếp cận cơ sở dữ liệu...............................................................16
2.2.1. Hướng Top-down.................................................................................................................................................16
2.2.2. Hướng Bottom-up.................................................................................................................................................16

2.3. Các vấn đề thiết kế...............................................................................16
2.3.1. Lý do phân đoạn...................................................................................................................................................16
2.3.2. Các quy tắc phân đoạn đúng đắn ........................................................................................................................17
2.3.3. Phân mảnh ngang ................................................................................................................................................17
2.3.4. Phân mảnh dọc .....................................................................................................................................................18
2.3.5. Phân mảnh hỗn hợp .............................................................................................................................................18

CHƯƠNG III GIỚI THIỆU VỀ ORACLE..............................................18
3.1. Khả năng quản trị cơ sở dữ liệu phân tán của oracle.......................18
3.1.1. Hệ thống cơ sở dữ liệu phân tán đồng nhất.........................................................................................................18
3.1.2. Hệ thống cơ sở dữ liệu phân tán không đồng nhất..............................................................................................19
3.1.3. Kiến trúc client/server..........................................................................................................................................19

3.2. Thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán trong oracle.....................................19
3.2.1. Phân tán dữ liệu trong oracle...............................................................................................................................19
3.2.2. Snapshot................................................................................................................................................................20
3.2.3. Dabase link...........................................................................................................................................................20
3.2.4. Các tên CSDL toàn cục trong các liên kết CSDL...............................................................................................21

CHƯƠNG IV: XÂY DỰNG HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÂN TÁN ỨNG

DỤNG TRONG BÀI TOÁN QUẢN LÝ SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC
HÙNG VƯƠNG.................................................................................................21
1


4.1. Cơ sở thực tế.........................................................................................21
4.2. Phát biểu bài toán.................................................................................22
4.2.1. Cơ sở lý luận.........................................................................................................................................................22
4.2.2. Phân tích bài toán.................................................................................................................................................23

4.3. Phân tích thực thể................................................................................23
4.3.1. Thực thể khoa ......................................................................................................................................................23
4.3.2. Thực thể lớp..........................................................................................................................................................23
4.3.3. Thực thể môn học.................................................................................................................................................23
4.3.4. Thực thể sinh viên...............................................................................................................................................23
4.3.5. Thực thể kết quả...................................................................................................................................................24

4.4. Thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán cho hệ thống quản ly sinh viên......25
4.4.1. Thiết kế sơ đồ tổng thể của hệ thống...................................................................................................................25
4.4.2. Thiết kế phân mảnh .............................................................................................................................................26

4.5. Thiết kế định vị.....................................................................................27
4.5.1. Sơ đồ định vị.........................................................................................................................................................27
4.5.2. Thiết kế sơ đồ ánh xạ địa phương........................................................................................................................27

4.6. Thiết kế vật lý tại các trạm..................................................................28
4.7. Quản trị cơ sở dữ liệu phân tán cho hệ thống quản lý điểm sinh viên
trường ĐH Hùng Vương...................................................................................30
4.7.1. Xác định hệ thống mạng cho hệ thống ...............................................................................................................30
4.7.2. Mô hình cơ sở dữ liệu Client/Server....................................................................................................................30


4.8. Hệ thống quản lý điểm sinh viên trong oracle...................................31
4.8.1. Phân tán dữ liệu trong hệ thống quản lý điểm sinh viên trong oracle................................................................31
4.8.2. Sao bản (snapshot)................................................................................................................................................31
4.8.3. Database link........................................................................................................................................................32

4.9. Thiết kế giao diện.................................................................................32
4.9.1. Form thông tin sinh viên......................................................................................................................................32
4.9.2. Form thông tin lớp...............................................................................................................................................33
4.9.3. Form thông tin môn học.......................................................................................................................................33
4.9.4. Form danh sách kết quả........................................................................................................................................33
4.9.5. Form tra cứu điểm thi của sinh viên....................................................................................................................33

KẾT LUẬN........................................................................................................34
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................35

LỜI MỞ ĐẦU
Ngày nay ngành công nghệ thông tin không còn xa lạ với cuộc sống con
người nữa. Nó góp phần quan trọng và đã trở thành công cụ đắc lực cho các hoạt
động của con người và trong đời sống xã hội.
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ truyền thông và sự bành
trướng mạnh mẽ của mạng Internet, cùng với xu thế toàn cầu hoá trong mọi lĩnh
vực, đặc biệt là về thương mại, đã làm nảy sinh nhiều ứng dụng mới trong đó
phải quản lý những đối tượng có cấu trúc phức tạp (văn bản, âm thanh, hình ảnh
và các chương trình, các mô phỏng...). vậy ngành “quản lý” là một trong các lĩnh
vực mà công nghệ thông tin thâm nhập vào sâu và thu được nhiều thành tựu to
2


lớn, công nghệ thông tin là trợ thủ đắc lực trong lĩnh vực này và đặc biệt với các

nhà quản lý giúp họ đưa ra những quyết định đúng đắn trong công việc.
Sau quá trình nghiên cứu, tìm hiểu nhóm em đã quyết định tìm hiểu về “
Thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán ứng dụng trong quản lý điểm sinh viên trường
Đại học Hùng Vương” làm đề tài nghiên cứu khoa học. Ứng dụng được xây
dựng trên cơ sở dữ liệu Oracle. Nhằm thực hiện chức năng giải quyết các vấn đề
sau: Quản lý điểm sinh viên: cập nhập, tính toán, tra cứu điểm của sinh viên,
Thống kê báo cáo kết quả.
1. Lý do chọn đề tài
Xuất phát từ thực tiễn do trường Đại học Hùng Vương có hai cơ sở nằm ở
hai địa điểm khác nhau nên rất thích hợp cho việc ứng dụng hệ quản trị cơ sở dữ
liệu phân tán để tiện lợi cho việc quản lý và kiểm tra.
Nhóm em đã quyết định xây dựng phần mềm “Quản lý điểm sinh viên trường
đại học Hùng Vương” Nhằm giải quyết các vấn đề và yêu cầu được đặt ra nâng cao
hiệu quả quản lý, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục của trường. Hệ thống quản lý
điểm xây dựng trên nhu cầu tin học hóa công việc quản lý của trường ĐH Hùng
Vương.

2. Cấu trúc đề tài:
Nội dung chính của đề tài được chia làm 4 chương:
Chương I: Cơ sở dữ liệu phân tán
Giới thiệu tổng quát về cơ sở dữ liệu và cơ sở dữ liệu phân tán. Phân biệt cơ
sở dữ liệu tập trung với cơ sở dữ liệu phân tán để thấy được sự khác biệt giữa
hai cơ sở dữ liệu và lợi ích của cơ sở dữ liệu phân tán.
Chương II: Thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán.
Chương này mô tả cách thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán ở mức thấp như
phân chia quan hệ thành các đoạn, cấp phát đoạn. Trọng tâm là phân đoạn
ngang, phân đoạn dọc và phân đoạn hỗn hợp.
Chương III: Giới thiệu về ORACLE.
Hệ quản trị cơ sở dữ liệu Oracle có thể nói là một hệ quản trị cơ sở dữ liệu
hàng đầu thế giới. Nó có độ ổn định và tin cậy cao, khả năng lưu trữ và bảo mật

vô cùng lớn. Do kiến thức còn hạn hẹp nhóm nghiên cứu chỉ dừng lại ở mức cơ
bản giới thiệu một cách tổng quát về hệ quản trị cơ sở dữ liệu Oracle, khả năng
quản trị và cách thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán trong Oracle ứng dụng vào bài
toán nhỏ “ quản lý điểm sinh viên Trường ĐH Hùng Vương”.
Chương IV: Xây dựng hệ cơ sở dữ liệu phân tán ứng dụng trong hệ thống quản
lý sinh viên Trường Đại Học Hùng Vương.

3


BẢNG DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT:

STT

CHỮ VIẾT TẮT

Ý NGHĨA

1

CSDL

Cơ sở dữ liệu

2

CSDLPT

Cơ sở dữ liệu phân tán


3

DB

Database management

4

DC

Data Communication

5

DD

Data Dictionary

6

DDB

Distributed Database
4


7

DBMS


Distributed database management system

BẢNG DANH MỤC CÁC BẢNG:

STT

TÊN BẢNG

1

Bảng 4.1: Bảng KHOA

2

Bảng 4.2: Bảng LỚP

3

Bảng 4.3: Bảng MÔN HỌC

4

Bảng 4.4: Bảng SINH VIÊN

5

Bảng 4.5: Bảng KẾT QUẢ

5



BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ:

STT

TÊN HÌNH

1

Hình 1.1: Sơ đồ cơ sở dữ liệu phân tán

2

Hình 4.1: Mô hình thực thể quan hệ

3

Hình 4.2: Sơ đồ tổng thể hệ thống quản lý điểm

4

Hình 4.3: Sơ đồ định vị của các mảnh tại các vị trí

5

Hình 4.4: Sơ đồ ánh xạ địa phương

6

Hình 4.5: Mô hình hệ thống mạng mô phỏng

6


7

Hình 4.6: Giao diện Form thông tin sinh viên

8

Hình 4.7: Giao diện Form thông tin lớp

9

Hình 4.8: Giao diện Form thông tin môn học

10

Hình 4.9: Giao diện Form danh sách kết quả

11

Hình 4.10: Giao diện Form tra cứu điểm sinh viên

CHƯƠNG I GIỚI THIỆU CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÂN TÁN
Những năm gần đây, hệ cơ sở dữ liệu phân tán được phát triển dựa trên cơ
sở dữ liệu và mạng máy tính. Cơ sở dữ liệu phân tán gồm nhiều cơ sở dữ liệu
tích hợp lại với nhau thông qua mạng máy tính để trao đổi dữ liệu, thông tin...
Cơ sở dữ liệu được tổ chức và lưu trữ ở những vị trí khác nhau trong mạng máy
tính và chương trình ứng dụng làm việc trên cơ sở truy cập dữ liệu ở những
điểm khác nhau đó.

1.1. Cơ sở dữ liệu
Về cơ bản cơ sở dữ liệu (Database) là tập hợp dữ liệu được lưu trữ một
cách có tổ chức để phục vụ cho công việc sử dụng thuận tiện nhất. Dữ liệu là số
liệu, hình ảnh... cần được lưu trữ dưới dạng file, record...tiện lợi cho người dùng
đối với việc tham khảo, xử lý...
7


Về mặt kiến trúc, cơ sở dữ liệu được phân chia thành các mức khác nhau.
Một cơ sở dữ liệu cơ bản có ba phần chính là mức vật lý, mức khái niệm và mức
thể hiện. Tuy nhiên với cơ sở dữ liệu cấp cao thì có thể có nhiều mức phân hoá
hơn.
Mức vật lý: là mức thấp nhất của kiến trúc hệ cơ sở dữ liệu, ở mức này dữ
liệu được tổ chức dưới nhiều cấp khác nhau như bản ghi, file...
Mức khái niệm: là sự biểu diễn trừu tượng của cơ sở dữ liệu vật lý và có
thể nói mức vật lý là sự cài đặt cụ thể của cơ sở dữ liệu ở mức khái niệm.
Mức thể hiện: khi cơ sở dữ liệu được thiết kế, những gì thể hiện (giao diện,
chương trình quản lý, bảng...) gần gũi với người sử dụng với cơ sở dữ liệu ở
mức khái niệm gọi là khung nhìn. Như vậy sự khác nhau giữa khung nhìn và
mức khái niệm không lớn.
1.2. Cơ sở dữ liệu phân tán và cơ sở dữ liệu tập trung
1.2.1. Cơ sở dữ liệu tập trung
Cơ sở dữ liệu tập trung hình thành trước khi có cơ sở dữ liệu phân tán. Hình
thức này phát triển trên cơ sở tự phát và hệ thống tập trung. Như vậy hình thức
này không đáp ứng được yêu cầu tổ chức và công việc trên phạm vi lớn.
Cơ sở dữ liệu tập trung bộc lộ những nhược điểm sau:
- Tăng khả năng lưu trữ thông tin là khó khăn, bởi bị giới hạn tối đa của
thiết bị nhớ.
- Độ sẵn sàng phục vụ của cơ sở dữ liệu không cao khi người sử dụng tăng.
- Khả năng tính toán của các máy đơn lẻ đang dần tới giới hạn vật lý.

- Mô hình tổ chức lưu trữ, xử lý dữ liệu tập trung không phù hợp cho
những tổ chức thiết kế, xã hội có hoạt động rộng lớn, đa quốc gia.
 Các đặc trưng mô tả cơ sở dữ liệu tập trung là :
Điều khiển tập trung: Điều khiển tập trung các nguồn thông tin của công
việc hay tổ chức. Có người quản trị đảm bảo an toàn dữ liệu.
Độc lập dữ liệu: Các chương trình ứng dụng không bị ảnh hưởng khi thay
đổi cấu trúc vật lý của dữ liệu.
Giảm dư thừa dữ liệu: Tính dư thừa hạn chế được càng nhiều càng tốt vì:
- Dữ liệu không đồng nhất khi có nhiều bản sao của cùng cơ sở dữ liệu
logic. Vậy chỉ nên có một bản sao duy nhất.
- Giảm không gian lưu trữ. Giảm dư thừa có nghĩa là cho phép nhiều ứng
dụng cùng truy cập đến một cơ sở dữ liệu mà không cần đến nhiều bản sao ở
những nơi chương trình ứng dụng cần.
Cấu trúc vật lý và khả năng truy cập : người sử dụng truy cập đến cơ sở dữ
liệu tập trung phải thông qua cấu trúc truy cập phức tạp: định vị cơ sở dữ liệu,
thiết lập đường truyền...
Tính biệt lập và an toàn: trong cơ sở dữ liệu truyền thống, người quản trị hệ
thống có quyền điều khiển tập trung, người sử dụng có chắc chắn được phân
quyền mới truy cập vào được dữ liệu.

8


1.2.2. Cơ sở dữ liệu phân tán
Cơ sở dữ liệu phân tán được thiết kế khác cơ sở dữ liệu tập trung:
Về điều khiển tập trung trong cơ sở dữ liệu phân tán không đề cập đến vấn
đề điều khiển tập trung. Người quản trị cơ sở dữ liệu chung phân quyền cho
người quản trị cơ sở dữ liệu địa phương.
Độc lập dữ liệu trong cơ sở dữ liệu phân tán, có tầm quan trọng cũng như
trong cơ sở dữ liệu truyền thống. Tính đúng đắn của chương trình không bị ảnh

hưởng bởi việc di chuyển dữ liệu từ nơi này sang nơi khác trong mạng máy tính.
Tuy nhiên tốc độ làm việc bị ảnh hưởng do có thời gian di chuyển dữ liệu.
Giảm dư thừa dữ liệu cơ sở dữ liệu phân tán khắc phục được hai nhược
điểm trên vì dữ liệu được chia ra thành nhiều phần nhỏ và chỉ có một bản sao
logic tổng thể duy nhất để tiện cho việc truy cập dữ liệu.
Về cấu trúc vật lý và khả năng truy cập : Trong cơ sở dữ liệu phân tán, cấu
trúc truy cập phức tạp không phải là công cụ chính để truy cập hiệu quả đến cơ
sở dữ liệu. Hiệu quả có nghĩa là thời gian tìm kiếm và chuyển dữ liệu nhỏ nhất,
chi phí truyền thông thấp nhất.
Mỗi cách thức truy cập cơ sở dữ liệu phân tán viết bởi người lập trình hoặc
tạo ra bởi một bộ tối ưu. Công việc viết ra một cách thức truy cập cơ sở dữ liệu
phân tán cũng giống như viết chương trình duyệt trong cơ sở dữ liệu tập trung.
Công việc mà chương trình duyệt này làm là xác định xem có thể truy cập đến
được bao nhiêu cơ sở dữ liệu.
Tính toàn vẹn, hồi phục và điều khiển tương tranh: Trong cơ sở dữ liệu
phân tán, vấn đề điều khiển giao tác tự trị có ý nghĩa quan trọng: hệ thống điều
phối phải chuyển đổi các qũy thời gian cho các giao tác liên tiếp. Như vậy giao
tác tự trị là phương tiện đạt được sự toàn vẹn trong cơ sở dữ liệu. Có hai mối
nguy hiểm của giao tác tự trị là lỗi và tương tranh.
Cấu trúc vật lý và khả năng truy cập: Trong cơ sở dữ liệu phân tán, những
người quản trị địa phương cũng phải giải quyết vấn đề tương tự như người quản
trị cơ sở dữ liệu truyền thống.
Tuy nhiên, hai vấn đề đặc biệt sau đây của cơ sở dữ liệu phân tán có ý
nghĩa quan trọng khi đề cập đến:
-Thứ nhất trong cơ sở dữ liệu phân tán với cấp độ tự trị cao ở mỗi điểm,
người có dữ liệu địa phương sẽ cảm thấy an toàn hơn vì họ có thể tự bảo vệ dữ
liệu của mình thay vì phụ thuộc vào người quản trị hệ thống tập trung.
- Thứ hai, vấn đề an toàn thực chất với hệ thống phân tán không giống như
các hệ thống thông thường khác mà còn liên quan đến mạng truyền thông.
Như vậy trong cơ sở dữ liệu phân tán vấn đề an toàn cơ sở dữ liệu phức tạp

hơn và đòi hỏi nhiều kỹ thuật bảo vệ. Nguyên nhân gây ra là hệ thống này có
tính mở và nhiều người dùng trong cùng hệ thống sử dụng nhiều cơ sở dữ liệu.

9


1.3. Khái niệm về cơ sở dữ liệu phân tán
1.3.1. Khái niệm
Cơ sở dữ liệu phân tán là tập hợp dữ liệu logic thuộc về cùng một hệ thống
nhưng trải rộng ra nhiều điểm trên mạng máy tính. Như vậy có hai vấn đề của cơ
sở dữ liệu phân tán với tầm quan trọng tương đương nhau:
Việc phân tán: Trong thực tế dữ liệu không đặt trên cùng một vị trí vì vậy
đây là đặc điểm để phân biệt cơ sở dữ liệu phân tán với cơ sở dữ liệu tập trung
và cơ sở dữ liệu đơn lẻ.
Liên quan logic: Trong cơ sở dữ liệu phân tán, dữ liệu có một số đặc tính
liên kết chặt chẽ với nhau như tính kết nối, tính liên quan logíc... Trong cơ sở dữ
liệu tập trung, mỗi vị trí quản lý một cơ sở dữ liệu và người sử dụng phải truy
cập đến cơ sở dữ liệu ở những vị trí khác nhau để lấy thông tin tổng hợp.
1.3.2. Các đặc điểm chính của cơ sở dữ liệu phân tán
1.3.2.1. Chia sẻ tài nguyên
Việc chia sẻ tài nguyên của hệ phân tán được thực hiện thông qua mạng
truyền thông. Để chia sẻ tài nguyên một cách có hiệu quả thì mỗi tài nguyên cần
được quản lý bởi một chương trình có giao diện truyền thông, các tài nguyên có
thể được truy cập, cập nhật một cách tin cậy và nhất quán. Quản lý tài nguyên ở
đây là lập kế hoạch dự pḥòng, đặt tên cho các lớp tài nguyên, cho phép tài
nguyên được truy cập từ nơi này đến nơi khác, ánh xạ lên tài nguyên vào địa chỉ
truyền thông, ...
1.3.2.2. Tính mở
Tính mở của hệ thống máy tính là dễ dàng mở rộng phần cứng (thêm các
thiết bị ngoại vi, bộ nhớ, các giao diện truyền thông ...) và các phần mềm (các

mô hình hệ điều hành, các giao thức truyền tin, các dịch vụ chung tài nguyên... ).
Một hệ phân tán có tính mở là hệ có thể được tạo từ nhiều loại phần cứng và
phần mềm của nhiều nhà cung cấp khác nhau với điều kiện là các thành phần
này phải theo một tiêu chuẩn chung.
Tính mở của hệ phân tán được xem như là mức độ bổ sung các dịch vụ
dùng chung tài nguyên mà không phá hỏng hay nhân đôi các dịch vụ đang tồn
tại. Tính mở được hoàn thiện bằng cách xác định hay phân định rõ các giao diện
chính của một hệ và làm cho nó tương thích với các nhà phát triển phần mềm.
Tính mở của hệ phân tán dựa trên việc cung cấp cơ chế truyền thông giữa
các tiến trình và công khai các giao diện dùng để truy cập các tài nguyên chung.
1.3.2.3. Khả năng song song
Hệ phân tán hoạt động trên một mạng truyền thông có nhiều máy tính, mỗi
máy có thể có 1 hay nhiều CPU. Trong cùng một thời điểm nếu có N tiến tŕnh
cùng tồn tại, ta nói chúng thực hiện đồng thời. Việc thực hiện tiến trình theo cơ
chế phân chia thời gian (một CPU) hay song song (nhiều CPU).
Khả năng làm việc song song trong hệ phân tán được thực hiện do hai tình
huống sau:
- Nhiều người sử dụng đồng thời ra các lệnh hay các tương tác với các
10


chương trình ứng dụng.
- Nhiều tiến trình Server chạy đồng thời, mỗi tiến trình đáp ứng các yêu
cầu từ các tiến trình Client khác.
1.3.2.4. Khả năng mở rộng
Hệ phân tán có khả năng hoạt động tốt và hiệu quả nhiều mức khác nhau.
Một hệ phân tán nhỏ nhất có thể hoạt động chỉ cần hai trạm làm việc và một File
Server. Các hệ lớn hơn tới hàng nghìn máy tính.
Khả năng mở rộng được đặc trưng bởi tính không thay đổi phần mềm hệ
thống và phần mềm ứng dụng khi hệ thống được mở rộng. Điều này chỉ đạt

được mức độ nào đó với hệ phân tán hiện tại. Yêu cầu mở rộng không chỉ là sự
mở rộng về phần cứng, về mạng mà nó trải trên các khía cạnh khi thiết kế hệ
phân tán.
1.3.2.5. Khả năng thứ lỗi
Việc thiết kế khả năng thứ lỗi của các hệ thống máy tính dựa trên hai giải
pháp cơ bản sau:
- Dùng khả năng thay thế để đảm bảo sự hoạt động liên tục và hiệu quả.
- Dùng các chương trình hồi phục khi xảy ra sự cố.
Xây dựng một hệ thống có thể khắc phục sự cố theo cách thứ nhất thì người
ta nối hai máy tính với nhau để thực hiện cùng một chương trình, một trong hai
máy chạy ở chế độ Standby (không tải hay chờ). Giải pháp này tốn kém vì phải
nhân đôi phần cứng của hệ thống. Một giải pháp để giảm phí tổn là các Server
riêng lẻ được cung cấp các ứng dụng quan trọng để có thể thay thế nhau khi có
sự cố xuất hiện. Khi không có các sự cố các Server hoạt động bình thường, khi
có sự cố trên máy Server nào đó, các ứng dụng Client chuyển hướng sang các
Server còn lại.
Cách hai thì các phần mềm hồi phục được thiết kế sao cho trạng thái dữ liệu
hiện thời (trạng thái trước khi xảy ra sự cố) có thể được khôi phục khi lỗi được
phát hiện.
Các hệ phân tán cung cấp khả năng sẵn sàng cao để đối phó với các sai
hỏng phần cứng.
1.3.2.6. Đảm bảo tin cậy và nhất quán
Hệ thống yêu cầu độ tin cậy cao: Sự bí mật của dữ liệu phải được bảo vệ,
các chức năng khôi phục hư hỏng phải được đảm bảo. Ngoài ra yêu cầu của hệ
thống về tính nhất quán cũng rất quan trọng trong thể hiện: Không được có mâu
thuẫn trong nội dung dữ liệu. Khi các thuộc tính dữ liệu là khác nhau thì các
thao tác vẫn phải nhất quán .
1.4. Ưu nhược điểm của cơ sở dữ liệu phân tán
1.4.1. Ưu điểm của CSDL phân tán
- Phù hợp với cấu trúc của tổ chức.

- Nâng cao khả năng chia sẻ và tính tự trị địa phương.
- Nâng cao tính sẵn sàng.
- Nâng cao tính tin cậy.
- Nâng cao hiệu năng.
11


- Dễ mở rộng.
1.4.2. Nhược điểm của CSDL phân tán
- Thiết kế CSDL phức tạp hơn.
- Khó điều khiển tính nhất quán dữ liệu.
- Khó phát hiện và khử lỗi.
- Giá thành cao.
- Thiếu chuẩn mực.
- Thiếu kinh nghiệm.
- Vấn đề về bảo mật.
1.5. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu phân tán
1.5.1. Khái niệm
Hệ quản trị CSDL phân tán cung cấp công cụ như tạo lập và quản lý CSDL
phân tán. HQTCSDLPT có chức năng hỗ trợ việc tạo và bảo trì CSDL phân tán,
chúng có các thành phần tương tự như một hệ quản trị CSDL tập trung và các
thành phần hỗ trợ trong việc chuyển tải dữ liệu đến các trạm và ngược lại.
 Các thành phần sau đây đ̣òi hỏi một HQTCSDLPT thương mại phải có:
- Quản trị dữ liệu (database management): DB
- Truyền thông dữ liệu (data communication): DC
- Từ điển dữ liệu (data dictionary): DD dùng để mô tả thông tin về sự phân
tán của dữ liệu trên mạng.
- Cơ sở dữ liệu phân tán (distributed database): DDB
1.5.2. Các loại cơ sở dữ liệu phân tán
- CSDL phân tán thuần nhất:

+ Tất cả các nút cùng sử dụng một loại hệ quản trị CSDL.
+ Thuận lợi cho việc tăng trưởng và cho phép nâng cao hiệu năng.
+ Có được bằng cách chia một CSDL thành một tập CSDL.
- CSDL phân tán hỗn tạp:
+ Các nút có thể thực hiện trên các hệ quản trị CSDL khác nhau.
+ Xảy ra khi các nút đã cài đặt CSDL riêng.
+ Có được bằng cách tích hợp các CSDL cục bộ đã có.
1.6. Các mức trong suốt của cơ sở dữ liệu phân tán
Tính trong suốt của một hệ phân tán được hiểu như là việc che khuất đi các
thành phần riêng biệt của hệ đối với người sử dụng và những người lập trình
ứng dụng.
 Các loại trong suốt trong hệ phân tán:
- Trong suốt phân đoạn (fragmentation transparency)
- Trong suốt về vị trí (location transparency)
- Trong suốt ánh xạ địa phương (local mapping transparency)
- Trong suốt nhân bản (replication transparency)
12


1.6.1. Trong suốt phân đoạn (FRAGMENTATION TRANSPARENCY)
Trong suốt phân đoạn: là cấp độ cao nhất của mức độ trong suốt, người sử
dụng hoặc chương trình ứng dụng chỉ làm việc trên các quan hệ của cơ sở dữ
liệu. Khi dữ liệu đã được phân đoạn thì việc truy cập vào CSDL được thực hiện
bình thường như là chưa bị phân tán và không ảnh hưởng tới người sử dụng.
1.6.2. Tính trong suốt về vị trí (LOCATION TRANSPARENCY)
- Người sử dụng không cần biết về vị trí vật lý của dữ liệu mà có quyền
truy cập đến cơ sở dữ liệu tại bất cứ vị trí nào.
- Các thao tác để lấy hoặc cập nhật một dữ liệu từ xa được tự động thực
hiện bởi hệ thống tại điểm đưa ra yêu cầu.
- Tính trong suốt về vị trí rất hữu ích, nó cho phép người sử dụng bỏ qua

các bản sao dữ liệu đã tồn tại ở mỗi vị trí. Do đó có thể di chuyển một bản sao
dữ liệu từ một vị trí này đến một vị trí khác và cho phép tạo các bản sao mới mà
không ảnh hưởng đến các ứng dụng.
1.6.3. Trong suốt ánh xạ (LOCAL MAPPINGTRANSPARENCY)
- Trong suốt ánh xạ địa phương là một đặc tính quan trọng trong một hệ
thống DBMS(Distributed Database Management System) không đồng nhất.
- Ứng dụng tham chiếu đến các đối tượng có các tên độc lập từ các hệ thống
cục bộ địa phương.
- Ứng dụng được cài đặt trên một hệ thống không đồng nhất nhưng được sử
dụng như một hệ thống đồng nhất.
1.6.4. Trong suốt nhân bản (REPLICATION TRANSPARENCY)
Mức trong suốt bản sao liên quan chặt chẽ tới mức trong suốt định vị. Mức
trong suốt bản sao có nghĩa là người sử dụng không biết bản sao của đoạn đặt ở
vị trí nào. Mức trong suốt bản sao tương đương mức trong suốt định vị. Tuy
nhiên, trong những trườngSơ
hợp
đồthực
toàn tế
thểngười sử dụng không có mức trong suốt
định vị nhưng lại có mức trong suốt bản sao.
1.7. Kiến trúc cơ sở dữ liệu phân tán
Sơ đồ dưới đây cho taSơ
một
đồ kiến
phântrúc
đoạncơ bản (hình 1.1) để tổ chức cho một
CDSL phân tán.
Sơ đồ cấp phát

DBMS ở vị trí 2


Cơ sở dữ
liệu 2

Sơ đồ ánh xạ
địa phương 2

Sơ đồ ánh xạ
địa phương 1

13

DBMS ở vị trí 1

Cơ sở dữ
liệu 1


Hình 1.1: Sơ đồ CSDL phân tán
Mức đỉnh của lược đồ là sơ đồ toàn thể: Mô tả mọi dữ liệu nằm trong cơ sở
dữ liệu phân tán nhưng không bị phân tán.
Mỗi quan hệ có thể chia ra các phần không chồng lên nhau gọi là đoạn. Có
nhiều cách chia: chia theo chiều ngang, chia theo chiều dọc và chia theo kiểu
hỗn hợp theo chiều ngang và chiều dọc.
Đoạn là phần logic của quan hệ, được đặt vật lý tại một hay vài vị trí trên
mạng máy tính. Sơ đồ cấp phát xác định những vị trí đặt đoạn. Kiểu ánh xạ xác
định trong sơ đồ cấp phát cho phép nhận ra một cơ sở dữ liệu phân tán là dư
thừa hay không dư thừa.
Về mặt hình thức ánh xạ thường từ một quan hệ sang nhiều đoạn, trong
trường hợp ánh xạ 1:1 thì một đoạn được ánh xạ từ một quan hệ. Mọi đoạn dữ

liệu tương ứng với cùng một quan hệ R và đặt ở cùng vị trí j tạo ra “ảnh vật lý”
của quan hệ R ở vị trí j. Vì vậy có ánh xạ 1:1 giữa ảnh vật lý và một cặp (quan
hệ, đoạn). Mỗi ảnh vật lý có thể được chỉ định bởi một tên quan hệ và một chỉ số
vị trí. Để phân biệt ảnh vật lý, quan hệ với đoạn dữ liệu, ký hiệu R j chỉ ảnh vật lý
của quan hệ R ở vị trí j.
Thuật ngữ trong suốt mô tả bằng bản sao của đoạn tham chiếu đến vị trí lưu
trữ và bản sao xác định qua tên quan hệ và hai chỉ số (chỉ số đoạn và chỉ số vị
trí).
Trong kiến trúc lược đồ trên có ba mức độ độc lập theo thứ tự giảm: mức
tổng thể, mức cấp phát và mức ánh xạ. Vì vậy, ở mức thấp hơn cần thiết phải ánh
xạ sang mức cao hơn. Việc ánh xạ này gọi là sơ đồ ánh xạ và phụ thuộc vào kiểu
của cơ sở dữ liệu địa phương. Trong hệ thống đồng nhất mức độ độc lập có một
số kiểu khác nhau khi ánh xạ địa phương ở các vị trí khác nhau.
Ba đối tượng quan trọng thúc đẩy phát triển cấu trúc này là tính riêng rẽ của
việc phân đoạn dữ liệu, cấp phát đoạn, điều khiển dư thừa và độc lập dữ liệu đối
với hệ quản trị cơ sở dữ liệu địa phương.
14


CHƯƠNG II: THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÂN TÁN
2.1. Các bước thiết kế cơ sở dữ liệu
2.1.1. Thiết kế CSDL tập trung
- Thiết kế sơ đồ khái niệm: mô tả cơ sở dữ liệu đã hợp nhất (mọi dữ liệu
được sử dụng bởi ứng dụng cơ sở dữ liệu).
- Thiết kế cơ sở dữ liệu vật lý: tham chiếu từ lược đồ khái niệm tới vùng
lưu trữ và xác định các cách thức truy cập khác nhau.
2.1.2. Thiết kế CSDL phân tán
- Thiết kế lược đồ toàn cục
- Thiết kế phân đoạn: xác định cách thức phân chia những quan hệ toàn bộ
15



thành những đoạn dữ liệu theo chiều dọc, chiều ngang và kiểu hỗn hợp.
- Thiết kế cấp phát đoạn dữ liệu: xác định cách thức đoạn dữ liệu tham
khảo đến ảnh vật lý nào và cũng xác định các bản sao của đoạn dữ liệu.
- Thiết kế CSDL vật lý cục bộ: công việc thiết kế chương trình ứng dụng
được thực hiện sau khi thiết kế sơ đồ vi trí có kiến thức và yêu cầu của chương
trình ứng dụng.
- Vị trí nơi chương trình ứng dụng được đưa ra (cũng gọi là vị trí cơ sở của
chương trình ứng dụng ).
- Số lượng, kiểu và phân tán thống kê các lần truy cập đối với mỗi đối
tượng dữ liệu được yêu cầu bởi các chương trình ứng dụng.
2.2. Hướng tiếp cận cơ sở dữ liệu
2.2.1. Hướng Top-down
Trong hướng thiết kế Top-down, bắt đầu bởi việc thiết kế sơ đồ tổng thể,
tiếp tục thiết kế phân đoạn cơ sở dữ liệu và sau đó cấp phát các đoạn này cho các
vị trí, tạo hình ảnh vật lý của dữ liệu. Hoàn thành hướng này qua việc thực hiện
thiết kế vật lý dữ liệu để cấp phát cho dữ liệu. Đối với hệ thống phát triển từ
những hệ thống hỗn tạp thì phương pháp này có sức hấp dẫn lớn vì nó cho phép
thực hiện thiết kế dựa trên các giải pháp hợp lý theo từng trường hợp.
2.2.2. Hướng Bottom-up
Dùng thiết kế Bottom-up khi cơ sở dữ liệu phân tán được phát triển qua
việc liên kết cơ sở dữ liệu đã có sẵn. Thực tế, trong trường hợp này sơ đồ toàn
thể được được tạo ra bởi sự thoả hiệp giữa các loại mô tả dữ liệu có sẵn.
 Nói chung các yêu cầu của thiết kế Bottom-up gồm:
- Chọn mô hình cơ sở dữ liệu thông thường để thiết kế lược đồ toàn bộ của cơ sở
dữ liệu.
- Dịch chuyển mỗi lược đồ địa phương sang mô hình dữ liệu thông thường.
- Tích hợp sơ đồ địa phương sang sơ đồ toàn bộ thông thường.
Vì vậy thiết kế theo hướng Bottom-up đòi hỏi giải quyết một số vấn đề

không đặc biệt đối với cơ sơ dữ liệu phân tán nhưng cũng tồn tại trong hệ thống
tập trung.
2.3. Các vấn đề thiết kế
2.3.1. Lý do phân đoạn
Việc phân rã một quan hệ thành nhiều đoạn, mỗi đoạn được xử lý như một
đơn vị, sẽ cho phép thực hiện nhiều giao dịch đồng thời. Ngoài ra việc phân
đoạn các quan hệ sẽ cho phép thực hiện song song một câu vấn tin bằng cách
chia nó ra thành một tập các câu vấn tin con hoạt tác trên các đoạn. Vì thế việc
phân đoạn sẽ làm tăng mức độ hoạt động đồng thời và như thế làm tăng lưu
lượng hoạt động của hệ thống.

16


2.3.2. Các quy tắc phân đoạn đúng đắn
Chúng ta sẽ tuân thủ ba quy tắc trong khi phân đoạn mà chúng bảo đảm
rằng CSDL sẽ không có thay đổi nào về ngữ nghĩa khi phân mảnh.
2.3.2.1.Tính đầy đủ (completeness)
Nếu một thể hiện quan hệ R được phân rã thành các đoan R1,R2,....,Rn mỗi
mục dữ liệu có thể gặp trong R cũng có thể gặp một trong nhiều đoạn Ri. Đặc
tính này giống như tính chất phân rã nối không mất thông tin trong chuẩn hoá,
cũng quan trọng trong phân đoạn bởi vì nó bảo đảm rằng dữ liệu trong quan hệ
R được ánh xạ vào các đoạn và không bị mất.
Trong trường hợp phân đoạn ngang "mục dữ liệu" muốn nói đến là một bộ,
c̣òn trong trường hợp phân đoạn dọc, nó muốn nói đến một thuộc tính.
2.3.2.2. Tính tái thiết được (reconstruction)
Nếu một thể hiện quan hệ R được phân rã thành các mảnh R1, R2,..,R n, thì
cần phải định nghĩa một toán tử quan hệ
sao cho:
R=

Ri , Ri Є Fr
Toán tử

thay đổi tuỳ theo từng loại phân mảnh, tuy nhiên điều quan trọng

là phải xác định được nó. Khả năng tái thiết một quan hệ từ các cách của nó bảo
đảm ràng buộc được định nghĩa trên dữ liệu dưới dạng các phụ thuộc sẽ được
bảo toàn. Khả năng tái thiết một quan hệ từ các mảnh của nó bảo đảm rằng các
ràng buộc được định nghĩa trên dữ liệu dưới dạng các phụ thuộc sẽ được bảo
toàn.
2.3.2.3.Tính tách biệt (disjointness)
Nếu quan hệ R được phân rã ngang thành các mảnh R1, R2,...,R n, và mức
dữ liệu di nằm trong mảnh Rj, thì nó sẽ không nằm trong mảnh Rk khác ( k#j ).
Tiêu chuẩn này đảm bảo các mảnh ngang sẽ tách biệt (rời nhau). Nếu quan
hệ được phân rã dọc, các thuộc tính khoá chính phải được lặp lại trong mỗi
mảnh. thì trong trường hợp phân mảnh dọc, tính tách biệt chỉ được định nghĩa
trên các trường không phải là khoá chính của một quan hệ.
2.3.3. Phân mảnh ngang
Phân mảnh ngang chia một quan hệ theo các bộ, vì vậy mỗi mảnh là một
tập con của quan hệ. Có hai loại phân mảnh ngang: phân mảnh ngang nguyên
thủy và phân mảnh ngang dẫn xuất. Phân mảnh ngang nguyên thủy của một
quan hệ được thực hiện dựa trên các vị từ được định nghĩa trên quan hệ. Ngược
lại, phân mảnh ngang dẫn xuất là phân ra một quan hệ dựa vào các vị từ được
định nghĩa trên một quan hệ khác.
• Phân mảnh ngang nguyên thủy được định nghĩa bằng một phép toán chọn
trên các quan hệ chủ nhân của một lược đồ CSDL.
• Phân mảnh ngang dẫn xuất được định nghĩa dựa trên một sự phân mảnh
ngang một quan hệ thành viên của một đường nối dựa theo phép toán chọn trên
quan hệ chủ nhân của đường nối đó, hay ta c̣n gọi là sự phân mảnh quan hệ
thành viên dựa trên cơ sở phân mảnh quan hệ chủ nhân.

17


2.3.4. Phân mảnh dọc
Một phân mảnh dọc cho một quan hệ r sinh ra các mảnh r1, r2,…., rn mỗi
mảnh chứa một tập con thuộc tính của R và cả khóa của r. Mục đích của phân
mảnh dọc là phân hoạch một quan hệ thành một tập các quan hệ nhỏ hơn để
nhiều ứng dụng có thể chỉ chạy trên một quan hệ. Một phân mảnh tối ưu là một
phân mảnh sinh ra một lược đồ phân mảnh cho phép giảm đến tối đa thời gian
thực thi các ứng dụng chạy trên các mảnh đó.
Phân mảnh dọc phức tạp hơn phân mảnh ngang. Điều này là do tổng số
chọn lựa có thể có của phân mảnh dọc rất lớn.
Xác định phân mảnh dọc của quan hệ R là chia nhóm các thuộc tính thành
lập các thuộc tính để các chương trình ứng dụng tham chiếu đến.
Mục đích của việc phân mảnh dọc là nhận ra các phân mảnh Ri như vậy
nhiều chương trình ứng dụng có thể được thực hiện thao tác trên dữ liệu mà chỉ
cần sử dụng một mảnh.
2.3.5. Phân mảnh hỗn hợp
Cách đơn giản nhất để phân mảnh hỗn hợp gồm có:
Áp dụng phân mảnh ngang cho các mảnh phân chia theo chiều dọc. Áp
dụng phân mảnh dọc cho các mảnh phân chia theo chiều ngang.
Mặc dù các công việc này có thể lặp lại, tạo ra cây phân mảnh phức tạp nào
đó, nghĩa là có hai hay nhiều cặp phân mảnh sinh ra trong thực tế. Hai vấn đề
trên cho phép cả hai cách phân mảnh được xem xét mỗi quan hệ và vì vậy không
đạt được tiện lợi cần thiết. Cách phân mảnh lần thứ hai có thể áp dụng cho đoạn
con từ cách phân mảnh thứ nhất.

CHƯƠNG III GIỚI THIỆU VỀ ORACLE
3.1. Khả năng quản trị cơ sở dữ liệu phân tán của oracle
Hệ quản trị cơ sở dữ liệu oracle là hệ thống quản trị lớn, hỗ trợ rất mạnh

khả năng quản lý dữ liệu. Dữ liệu phân tán trên các hệ thống thông tin lớn, phân
cấp. Sức mạnh vượt trội của oracle là khả năng quản lý dữ liệu truy xuất dữ liệu
từ xa, phân tán ...
3.1.1. Hệ thống cơ sở dữ liệu phân tán đồng nhất
Một hệ thống CSDLPT cho phép các ứng dụng truy cập DL từ CSDL cục
bộ hay từ các CSDL từ xa. Trong một hệ thống CSDLPT đồng nhất mỗi CSDL
là một CSDL oracle.
18


Một hệ thống CSDLPT đồng nhất là 1 mạng kết nối của 2 hay nhiều CSDL
oracle được lưu trữ trên 1 hay nhiều máy. Một ứng dụng có thể truy cập hay sửa
đồng thời dữ liệu trong 1 vài CSDL.
3.1.2. Hệ thống cơ sở dữ liệu phân tán không đồng nhất
Trong hệ thống CSDL không đồng nhất, có ít nhất 1 CSDL không phải
CSDL oracle, CSDLPT sử dụng 1 kiến trúc client/server để xử lý các yêu cầu
thông tin.
Trong ứng dụng hệ thống CSDLPT không đồng nhất được hiểu như là 1
CSDL độc lập, cục bộ hay oracle. Máy chủ CSDL oracle cục bộ ẩn đi tính phân
tán hay tính không đồng bộ của dữ liệu.
Máy chủ CSDL oracle truy cập tới hệ thống CSDL không phải oracle bằng
cách sử dụng dịch vụ không đồng bộ oracle trong liên kết với 1 agent (tác nhân).
Nếu ta truy cập dữ liệu không phải của oracle thì phải sử dụng cổng có tính
trong suất của oracle, sau đó agent là 1 ứng dụng cụ thể.
3.1.3. Kiến trúc client/server
Một máy chủ CSDL là 1 phần mềm oracle dùng để quản lý 1 CSDL, và một
máy khách là một ứng dụng yêu cầu lấy thông tin từ một máy chủ. Mỗi máy tính
trong 1 mạng là một nút có thể lưu trữ 1 hay nhiều CSDL.
Một máy khách có thể tuy cập trực tiếp hoặc gián tiếp vào máy chủ CSDL.
Kết nối trực tiếp xảy ra khi 1 máy khách kết nối tới máy chủ và truy cập thông

tin từ máy chủ đó. Ngược lại kết nối không trực tiếp xảy ra khi máy khách kết
nối tới 1 máy chủ nhưng lại lấy thông tin từ 1 CSDL trong máy chủ khác.
3.2. Thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán trong oracle
3.2.1. Phân tán dữ liệu trong oracle
Dựa vào các phương pháp thiết kế phân đoạn CSDL ta tiến hành phân tán
dữ liệu theo nhiều cách khác nhau, trong đó có một số phương pháp chính
thường được sử dụng là:
+ Phân tán dữ liệu hoàn toàn.
+ Phương pháp phân tán partition.
+ Phương pháp phân tán sử dụng replication.
+ Kết hợp các chiến lược trên.
• Phân tán dữ liệu hoàn toàn: là phương pháp thực hiện phân chia bảng dữ
liệu của quan hệ tổng thể thành các phần hoàn toàn độc lập với nhau, sau đó
định vị chúng vào các vị trí thích hợp theo các ứng dụng và yêu cầu thưc tế.
 Đây là phương pháp phân tán dữ liệu sử dụng kỹ thuật phân đoạn doc.
Các cơ sở dữ liệu từ xa liên kết với nhau thông qua database link.
• Phương pháp phân tán Partition thực hiện phân chia bảng dữ liệu của
quan hệ tổng thể thành các bảng dữ liệu độc lập nhưng có cấu trúc giống nhau,
19


sau đó đinh vị chúng vào các vị trí thích hợp.
Như vậy phương pháp Partition dùng kỹ thuật phân mảnh ngang cơ sở
trong quá trình phân tán dữ liệu. Các CSDL từ xa kết nối với nhau thông qua
database link.
• Phương pháp phân tán sử dụng replication: Là phương pháp phân tán sử
dụng các bảng copy còn gọi là các bảng ảnh (snapshot) của một hay nhiều phần
dữ liệu từ bảng chủ định vị vào các vị trí ở xa.
Có thể sử dụng đường điện thoại để truyền dữ liệu đi xa.
Mỗi vị trí đều có thể sữ dụng dữ liệu của toàn bộ CSDL.

• Kết hợp các chiến lược trên: Có rất nhiều cách có thể kết hợp các chiến
lược ví dụ: một số dữ liệu có thể lưu trữ ở trung tâm, trong khi một số dữ liệu
khác được sao bản ở các vị trí khác. Với một bảng quan hệ, cả 2 chiến lược phân
tán hoàn toàn và phân tán partition được kết hợp với nhau để phân tán dữ liệu.
3.2.2. Snapshot
Snapshot là một yêu cầu phân tán tham chiếu tới một hay nhiều bảng chính,
các View, hoặc các Snapshot khác. Mỗi sao bản của bảng chính được gọi là một
Snapshot vì thông tin có được tại bất kỳ thời điểm nào có thể định kỳ được “ làm
tươi ”, nghĩa là làm cho các Snapshot có trạng thái tương ứng với trạng thái mới
nhất của bảng chính.
- Read-only Snapshot: Là một bản sao đầy đủ của một bảng hay một tập các
bảng. Nó là sự phản ánh đầy đủ tình trạng mới nhất của bảng chính.
-Snapshot Updatable: có thể sửa đổi bản sao của bảng chủ và được định
nghĩa bao hàm bản sao đầy đủ cua bảng chủ hoặc tập các hàng trong bảng chủ.
Như vậy sự khác nhau cơ bản giữa hai loại Snapshot trên là: Snapshot
Updatable cho các yêu cầu và cập nhật, các Read-only Snapshot chỉ cho các yêu
cầu.
• Các lệnh trong snapshot:
- Tạo: CREAT SNAPSHOT
- Sửa: ALTER SNAPSHOT
- Xóa: DROP SNAPSHOT
- Index snapshot: CREAT INDEX
- Xem thông tin snapshot: SELECT * FROM
3.2.3. Dabase link
Là một đối tượng nằm trong CSDL địa phương cho phép truy nhập tới các
đối tượng khác trên CSDL ở xa hoặc kết nối với CSDL ở xa trong chế độ Readonly. CSDL ở xa có thể là CSDL Oracle hoặc không phải là Oracle.
Cú pháp tạo Database link
CREATE[PUBLIC] DATABASE LINK db link
20



[CONNECT TO user IDENTIFIED BY pasword]
[USING’connect_string’];
Public: các user dùng chung Database link.
Db link: Tên Database link
User: Tên user mà ta muốn kết nối tới.
Password : Mật khẩu của user mà ta muốn kết nối tới.
Connect_string : Chuỗi mô tả địa chỉ IP cuả host và SID trên server
đó.
SID: định danh của database.
3.2.4. Các tên CSDL toàn cục trong các liên kết CSDL
Trong hệ thống cơ sở dữ liệu phân tán, mỗi cơ sở dữ liệu có 1 tên toàn cục (
Global Database Name) duy nhất dùng để xác định cơ sở dữ liệu. Tên cơ sở dữ
liệu toàn cục gồm 2 thành phần là tên cơ sở dữ liệu (database name) và tên thành
phần (domain name). Tên cơ sở dữ liệu từ 1 đến 8 kí tự, tên miền phải tuân theo
chuẩn quy ước của internet, các mức trong tên miền phải cách nhau bởi dấu
chấm.
Để xem tên cơ sở dữ liệu toàn cục ta sử dụng cú pháp: SELECT * FROM
tên CSDL
Để thay đổi tên cơ sở dữ liệu toàn cục ta sử dụng cú pháp: ALTER
DATABASE RENAME tên CSDL TO tên mới.

CHƯƠNG IV: XÂY DỰNG HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU PHÂN TÁN ỨNG
DỤNG TRONG BÀI TOÁN QUẢN LÝ SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI
HỌC HÙNG VƯƠNG
Trong chương này chúng em tập trung nghiên cứu thiết kế cơ sở dữ liệu
phân tán cho hệ thống quản lý điểm sinh viên Trường ĐH Hùng Vương.
Do trường có hai cơ sở nên rất thích hợp cho việc sử dụng hệ quản trị cơ sở
dữ liệu phân tán để phục vụ cho việc quản lý và kiểm tra.
4.1. Cơ sở thực tế

Sau quá trình khảo sát nhóm e nhận thấy với quy mô và hoạt động của
trường Đại Học Hùng Vương được chia ra thành hai cơ sở. Cơ sở 1 tại thành
21


phố Việt Trì chủ yếu đào tạo các ngành hệ Đại Học chính quy, tại cơ sở 2 thị xã
Phú Thọ vẫn còn tồn tại một số ngành hệ Đại Học song chủ yếu vẫn là đào tạo
hệ Cao Đăng và Trung Cấp. Nhóm e dưạ vào thực tiễn của trường phân mảnh
dữ liệu thành hai mảnh theo điều kiện các khoa và theo hệ đào tạo.
Tại cơ sở 1 có các khoa sau và hệ là Đại Học:
• Khoa toán công nghệ
• Khoa nông-lâm-ngư
• Khoa kinh tế và quản trị kinh doanh
• Khoa ngoại ngữ
• Khoa khoa học xã hội và nhân văn
Tại cơ sở 2 gồm các khoa sau: và hệ là Cao Đẳng:
• Khoa toán công nghệ
• Khoa khoa học tự nhiên
• Khoa ngoại ngữ
• Khoa khoa học xã hội và nhân văn
• Khoa giáo dục tiểu học và mầm non
• Khoa nhạc họa
Và một số ngành đào tạo hệ trung cấp chuyên nghiệp.
Về quy trình quản lý điểm Trường ĐH Hùng Vương quản lý điểm sinh viên
theo từng khóa học. Điểm được cập nhập theo từng khoa, các khoa nhập điểm,
tính toán điểm sau đó gửi đến phòng đào tạo. Phòng đào tạo sẽ đảm nhiệm việc
kiểm tra và tiến hành thêm, sửa, xóa thông tin điểm của sinh viên.
Sinh viên đăng nhập vào hệ thống bằng mã sinh viên và password được cấp
để thực hiện tra cứu thông tin, xem điểm...
4.2. Phát biểu bài toán


4.2.1. Cơ sở lý luận
Trong tất cả các trường học hiện nay công việc quản lý sinh viên, quản lý
điểm, quản lý giảng dạy đã được tin học hóa. Điều này đã giúp quá trình quản lý
được nhanh chóng, đơn giản, hiệu quả. Phần mềm quản lý điểm sinh viên sử
dụng hệ cơ sở dữ liệu phân tán và hệ thống mạng để quản lý.
Việc sử dụng cơ sở dữ liệu phân tán cho quản lý điểm sinh viên Trường ĐH
Hùng Vương làm giảm nhẹ công sức, tiền bạc, thời gian... Tạo điều kiện thuận
lợi cho công tác quản lý và kiểm tra.
Tại mỗi cơ sở có thể dễ dàng cập nhật các thông tin liên quan. Truy xuất
trực tiếp dữ liệu từ 2 cơ sở. Nhanh chóng nắm được những thay đổi phát sinh.
Đặc biệt thuận lợi cho việc quản lý và kiểm tra một cách thống nhất.
Sinh viên tra cứu điểm cũng dễ dàng không cần quan tâm dữ liệu được lưu
trữ vật lý ở đâu trong hệ thống mạng.
22


4.2.2. Phân tích bài toán
2.1.1. Yêu cầu bài toán
- Hệ thống lưu trữ tất cả chi tiết về thông tin sinh viên, điểm, danh mục...
kết quả của sinh viên.
- Cung cấp thông tin về sinh viên, về điểm khi sinh viên muốn tra cứu.
- Tính điểm tổng kết và in kết quả cho sinh viên.
- Thống kê chi tiết kết quả học tập của sinh viên.
2.1.2. Giải quyết bài toán
- Để thực hiện những yêu cầu trên trước tiên ta nhập đầy đủ thông tin sinh
viên và điểm tương ứng với từng sinh viên.
- Sắp xếp sinh viên theo MASV, TENSV.
- Đưa ra thông tin sinh viên theo yêu cầu của người tra cứu.
- Hệ thống tin cậy, chính xác giao diện thân thiện đảm bảo nhanh, hiệu quả

và dễ sử dụng.
- Phải có tính linh hoạt cao.
4.3. Phân tích thực thể
Trong quá trình tìm hiểu về hệ thống quản lý điểm sinh viên Trường ĐH
Hùng Vương theo nhóm nghiên cứu cần phải tổ chức các thực thể sau:
4.3.1. Thực thể khoa
MAKHOA:
TENKHOA:
4.3.2. Thực thể lớp
MALOP:
TENLOP:
SISO:
MAKHOA:
HE:
4.3.3. Thực thể môn học
MAMH:
TENMH:
SOTIET:
SOTC:

mã khoa là khóa chính của thực thể
tên khoa
mã lớp là trường khóa chính của thực thể
tên lớp
sĩ số
mã khoa
hệ
mã môn học là khóa chính của thực thể
tên môn học
số tiết

số tín chỉ

4.3.4. Thực thể sinh viên
MASV:
mã sinh viên là khóa chính của thực thể
TENSV:
tên sinh viên
NGAYSINH:
ngày sinh
PHAI:
phái
MAKHOA:
mã khoa
MALOP:
mã lớp
23


4.3.5. Thực thể kết quả
MASV:
MAMH:
LANTHI:
KY:
DIEM:

mã sinh viên là khóa trính cuả thực thể
mã môn học
lần thi
kỳ
điểm


Từ các thực thể trên ta có mô hình thực thể sau:

1.1

1.n
1.n

24


MONHOC

KETQUA
có

MAMH

có

1.1

SV

MASV

MASV

TENMH


MAMH

TENSV

SOTIET

LANTHI

SOTC

1.n

NGAYSINH

KY

PHAI

DIEM

MAKHOA
MALOP

có

1.1
1. n

1.1


LOP
có

KHOA

MALOP
TENLOP

MAKHOA

SISO

TENKHOA

MAKHOA
HE

Hình 4.1: Mô hình thực thể quan hệ
4.4. Thiết kế cơ sở dữ liệu phân tán cho hệ thống quản ly sinh viên
4.4.1. Thiết kế sơ đồ tổng thể của hệ thống
Ta xây dựng sơ đồ tổng thể cho hệ thống như sau:

KHOA
MAKHOA
TENKHOA

25