Tải bản đầy đủ (.doc) (8 trang)

Giới thiệu và bình luận Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ của W.A.Mozart

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (145.34 KB, 8 trang )

MỤC LỤC
Trang
MỞ BÀI……………………………………………………………………….2
MỤC LỤC...............................................................................................................................1
NỘI DUNG..............................................................................................................................2
I.Vài nét về cuộc đời – sự nghiệp của W.A.Mozart:...............................................................2
1.Cuộc đời:...............................................................................................................................2
2.Sự nghiệp:.............................................................................................................................3
3.Một số tác phẩm tiêu biểu của W.A.Mozart :.......................................................................4
II.Khái quát vài nét về Thể loại Hành khúc:............................................................................5
III.Tác phẩm Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ:.....................................................................................6
1.Vị trí của bản nhạc hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ:.........................................................................6
2.Đặc điểm, kết cấu của bản nhạc:...........................................................................................6
KẾT LUẬN..............................................................................................................................7

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………….………...8

MỞ BÀI
Chẳng biết được âm nhạc từ khi nào đã ra đời. Có lẽ nó đã ra đời từ
khi trên Trái đất này có sự sống và được phát triển dần dần khi con người xuất

1


hiện. Chính vì vậy, âm nhạc đã luôn gắn liền với cuộc sống con người và trở
nên là một điều không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Âm nhạc có
thể chia sẻ với chúng ta rất nhiều điều: Giải quyết những khó khăn trong cuộc
sống, làm vơi đi những hờn giận vu vơ, đưa người về dĩ vãng, tìm lại tuổi thơ
yêu dấu, làm sống dậy trong ta tình yêu quê hương, đất nước, sống dậy lòng tự
hào dân tộc, khát vọng về chân lý,…Ngay từ thời thượng cổ, âm nhạc đã ra
đời cùng với đời sống sinh hoạt và lao động sản xuất của các cộng đồng người


nguyên thủy. Kể từ đó, âm nhạc đã không ngừng phát triển và hoàn thiện cùng
năm tháng.
Âm nhạc là thành quả của quá trình sáng tạo nghệ thuật của các nhạc sĩ,
ca sĩ, nhóm nhạc. Trong quá trình tồn tại, vận động và phát triển, âm nhạc đã
và đang tìm ra và có được những thiên tài trong lĩnh vực này. Mỗi giai đoạn
phát triển của âm nhạc, dù là thời kỳ âm nhạc Baroc hay âm nhạc thời kỳ cổ
điển, âm nhạc lãng mạn, nhạc Classic,…ta đều có thể nhận thấy rằng mỗi giai
đoạn đó ta đều tìm ra những tên tuổi, những thiên tài kiệt xuất trong lĩnh vực
âm nhạc. Trong đó, không thể không kể đến thiên tài, thần đồng âm nhạc
W.A.Mozart thời kỳ âm nhạc cổ điển. Để có một cách nhìn đầy đủ hơn về thần
đồng âm nhạc này, em xin chọn đề tài: “Giới thiệu và bình luận Hành khúc
Thổ Nhĩ Kỳ của W.A.Mozart” để tìm hiểu và làm bài tập cá nhân.

NỘI DUNG
I.

Vài nét về cuộc đời – sự nghiệp của W.A.Mozart:

1. Cuộc đời:
Wolfgang Amadeus Mozart sinh ngày 27 tháng 1 năm 1756 tại
Salzburg, Thánh chế La Mã (nước Áo hiện nay). Sinh ra và lớn lên trong một
gia đình có truyền thống âm nhạc, W.A.Mozart đã phát huy tốt những điều
kiện sẵn có của mình. Leopold Mozart, một nhạc sĩ violon và cũng là một
người giáo viên đã đích thân giáo dục con trai của ông. W.A.Mozart không

2


phải cắp sách đến trường, thay vào đó cậu được học tại nhà với cha và chị gái
của cậu với âm nhạc là môn học chính. Tuy nhiên, cậu vẫn được học toán, đây

là môn học yêu thích nhất của cậu và các môn khác như tiếng Latinh, tiếng
Pháp, tiếng Ý và một ít tiếng Anh. Cậu cũng đọc rất nhiều văn học kịch nghệ,
đó chính là chất liệu để cậu viết opera sau này. Khác với những đứa trẻ bình
thường, Wolfgang không thích chơi những trò chơi của trẻ con, trừ những trò
có liên quan đến âm nhạc. Nhờ sự chăm lo, dạy dỗ của người cha – một nghệ
sĩ nổi tiếng của thành Viên, đến năm 3 tuổi cậu đã nghe hiểu được âm nhạc,
lên 4 tuổi đánh được đàn dương cầm cổ và organ. Cậu bắt đầu soạn nhạc từ
khi lên năm tuổi, viết những bản nhạc hòa tấu khi lên sáu tuổi. Những bản
sonata cho violon được xuất bản khi cậu lên tám tuổi. Như vậy có thể nói rằng
Mozart đã khởi nghiệp âm nhạc từ rất sớm cho đến khi qua đời.
Học vấn về âm nhạc của Mozart phát triển nhờ những chuyến đi du lịch,
được xem như là cột mốc đánh dấu thành công trong cuộc đời cậu. Khi cậu lên
sáu tuổi, W.A.Mozart cùng người chị là Maria Anna Mozart, cũng là một thiên
tài âm nhạc đã đi cùng với cha đến Munchen. Cuối năm đó, họ chơi nhạc cho
Hoàng hậu của Viên. Lên 7 tuổi, cậu đã tổ chức những buổi diễn nhạc ở Paris,
và được một nhà xuất bản ở đây xuất bản cho một tập nhạc. Sau đó, cha cậu lại
dẫn cậu và người chị đi khắp các nước Ý, Anh Quốc,…,gia đình Mozart nổi
danh khắp những nơi cậu đến và quan trọng hơn là Mozart có cơ hội tiếp xúc
và học hỏi, thưởng thức âm nhạc thịnh hành trong các thành phố mà gia đình
cậu đi qua.
2. Sự nghiệp:
Sự nghiệp âm nhạc của W.A.Mozart phát triển từ rất sớm nhưng thật sự
phát triển nở rộ vào khoảng cuối năm 1769. Tuy mới chỉ lên mười ba, cậu đã
bắt đầu sáng tác một cách nghiêm túc. Với tài năng của mình, Mozart nhanh
chóng được biết đến như một thần đồng về âm nhạc, cậu được Đức Tổng giám
mục tại Salzburg chấp nhận như một nhạc trưởng bằng cách cấp cho cậu một
khoản thu nhập. Cũng vào năm này, hai cha con Mozart đã thực hiện chuyến
viễn du sang Ý công diễn, họ được công nhận và gây được sự chú ý. Tại
Milano, Mozart được ủy nhiệm viết opera, vở Mitridate. Sau đó, vở này được
chính Mozart chỉ huy và được tán thưởng nồng nhiệt.


3


Năm 1773, W.A.Mozart trở về Salzburg, đánh dấu một trong những cột
mốc trong sự nghiệp sáng tác, lúc ấy có một sự bùng nổ khác thường trong
sáng tác, và một sự chuyển tiếp ra khỏi ảnh hưởng âm nhạc Ý để thiên về
phong cách âm nhạc Đức.
Năm 1777, ở tuổi hai mươi mốt, Mozart cùng mẹ chuyển đến Munchen
rồi đến Mannheim sinh sống. Tại đây Mozart có cơ hội để trình diễn với một
số những nhạc sĩ tinh tế nhất ở châu Âu. Những năm sau đó, Mozart đến Paris
và biên soạn giáo trình âm nhạc, tiếp xúc với các nhà xuất bản và viết bất cớ
cái gì anh có thể bán hoặc trình diễn – những bản sonata cho đàn violon và đàn
phím, một concero cho sáo và thụ cầm, những bản biến tấu bàn phím,…
Năm 1782, Mozart kết hôn. Trong vấn đề tài chính cả hai vợ chồng đều
không thận trọng nên đã nhanh chóng rơi vào tình trạng khó khăn, eo hẹp về
tài chính. Vì vấn đề tài chính nên Mozart viết nhanh, viết vội để kiếm tiền, ông
soạn giáo trình và viết nhạc để kiếm tiền. Vì muốn được nêu danh như một
người chơi piano nên ông viết nhiều hơn những concerto piano tuyệt vời cho
mình. Một thời gian sau, ông đạt được những kết quả đáng kể. Thành công
vang dội ở vở opera Lenozzedi Figaro,…
Mười năm cuối của cuộc đời, người nghệ sĩ tài ba sống trong thời kỳ của
sự đau khổ do tài chính kiệt quệ nhưng ông vẫn hăng say sáng tác với số lượng
khổng lồ. Tổng cộng trong suốt mười năm này ông đã sáng tác hơn những hai
trăm tác phẩm thuộc nhiều thể loại khác nhau. Năm 1791 Mozart gặp khó khăn
trong soạn nhạc cho vở opera Die Zauberfloete (Cây sáo thần). Cuối tháng 9
tác phẩm được hoàn thành và trình diễn, sau đó ông viết tiếp bản Requiem
nhưng không thể hoàn thành nó. Ông mất ngày 4 tháng 12 năm 1791.
3. Một số tác phẩm tiêu biểu của W.A.Mozart :
Cuộc đời ngắn ngủi vẻn vẹn trong 35 năm nhưng người nghệ sĩ thiên tài

Mozart đã để lại một kho báu quý giá với số lượng khổng lồ, với nhiều thể loại
phong phú như nhạc thính phòng, opera, nhạc cho nhà thờ, hành khúc, nhạc
concerto,…cho nhiều loại nhạc cụ: sáo, piano, vĩ cầm, dương cầm, các loại
kèn,…
Có thể kể đến một số nhạc phẩm tiêu biểu như: các bản có tên là Haffner
số 35, Linz số 36, Prague số 38, Jupiter số 39, 40 và 41; các dạ khúc
4


(serenade) như Dạ Khúc Nhỏ (Eine Kleine Nachtmusik, 1787); các nhạc kịch
như Đám cưới của Figaro (1786), Don Giovanni (1787), Cây sáo thần (1791);
các bản sonata dương cầm và bản Fantasia (K.475, 1785),… Trong đó, Hành
khúc Thổ Nhỹ Kỳ là một nhạc phẩm xuất sắc.
II.

Khái quát vài nét về Thể loại Hành khúc:
Hành khúc là một thể loại âm nhạc, một khúc nhạc đặc trưng với nhịp
điệu đều đặn, mạnh mẽ. Hành khúc có nguồn gốc từ quân đội, chính vì vậy
ban đầu nó chỉ được soạn riêng cho việc hành quân và thường được trình diễn
bởi một đội quân nhạc.
Cho đến cuối thế kỷ XVI, các bản hành khúc vẫn chưa được ghi chép lại
bằng các nốt nhạc. Lúc bấy giờ các bản hành khúc được giữ bởi bộ gõ và
thường kết hợp với sự phụ họa ngẫu hững của fife (thổi tiêu).
Hành khúc có thể được viết ở bất kỳ nhịp nào, nhưng nhịp phổ biến nhất là
4/4, 2/2 hoặc là 6/8. Tuy nhiên hiện nay những hành khúc hiện đại được viết ở
nhịp 2/4. Nhịp hành khúc hiện đại thường vào khoảng 120 nhịp 1 phút (theo
nhịp hành khúc chuẩn Napoleon), nhiều hành khúc tang lễ lại được soạn theo
chuẩn của Roman là 60 nhịp 1 phút.
Ngoài hai yếu tố trên (nhịp điệu và tiết tấu), thể loại hành khúc còn có
những đặc trưng khác như: Hành khúc thường một số đoạn nhạc hay khúc

nhạc, thường có độ dài 16 hay 32 ô nhịp và thường được lặp lại ít nhất một lần
trong bản nhạc. Hành khúc thường có nhịp bộ gõ mạnh và đều đặn, gợi nhớ
đến tiếng trống trận. Hành khúc thường có một lần chuyển giọng từ chủ âm
sang hạ át âm hoặc nếu bắt đầu bằng một giọng thứ nó sẽ chuyển sang giọng
trưởng. Các giai điệu được trình bày trong phần nhắc lại thường đối nghịch với
giai đoạn chính. Hành khúc thường có một đoạn áp chót được viết theo lối đối
đáp nhau bởi hai nhóm nhạc cụ như cao/trầm, kèn gỗ/kèn đồng,…
Các nhạc cụ quan trọng nhất cho một đội nhạc biểu diễn hành khúc là các
loại trống (đặc biệt là các loại trống có dây căng ở mặt dưới để tăng âm), horn,
fife, hay bộ kèn gỗ và kèn đồng. Đến thế kỷ XIX, sự phát triển mạnh mẽ của
bộ kèn đồng, hành khúc trở nên phổ biến hơn và được hòa âm một cách kỹ
lưỡng.

5


Một số bản hành khúc tiêu biểu trên thế giới: hành khúc Hoàng hôn
của những vị thần của Richard Wagner, hành khúc Thần chết của George
Frideric Handel, hành khúc tới pháp trường của Hector Berlioz,… và đặc biệt
không thể không kể tới hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ của thần đồng Mozart.
III.

Tác phẩm Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ:

1. Vị trí của bản nhạc hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ:
Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ (Turkish March) là khúc nhạc được trích từ chương
thứ ba của bản nhạc số 11 giọng La trưởng, K.331, dành cho đàn piano, một
trong năm nhạc phẩm xuất sắc của Mozart đã viết trong năm 1778. Bản nhạc
là sự ngợi ca tinh thần, lòng dũng cảm của các chiến binh Thổ Nhĩ Kỳ.
2. Đặc điểm, kết cấu của bản nhạc:

Piano sonata số 11 với kết cấu gồm ba chương. Chương thứ nhất gồm
một chủ đề cùng sáu biến tấu. Chương thứ hai – trung tâm của tác phẩm là một
điệu minuet cùng một đoạn trio. Chương thứ ba ở hình thức rondo (bản nhạc
ngắn) theo phong cách Thổ Nhĩ Kỳ (Alla Turca).
Chương Alla Turca hay Turkish March (Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ) thường
được tách ra khỏi bản sonata để biểu diễn độc lập. Chương nhạc ngắn nhất của
bản sonata này đã trở thành một trong những khúc nhạc nổi tiếng nhất Mozart,
điển hình cho phong cách thời đại Thổ Nhĩ Kỳ. Trong một số tác phẩm khác,
Mozart cũng sử dụng phong cách Thổ Nhĩ Kỳ như vở opera Bắt cóc khỏi hậu
cung và Violon Concerto số 5.
Bản nhạc được sáng tác theo phong cách âm nhạc Thổ Nhĩ Kỳ. Với kết
cấu hai phần: Đoạn chủ đề và đoạn biến tấu. Bản nhạc có nhịp điệu như một
cuộc hành quân đều đặn và mạnh mẽ, bản nhạc ở đoạn cuối có sự lặp lại một
số tiết tấu nhưng với nhịp điệu nhanh và mạnh hơn thể hiện ý chí, sức mạnh
của cuộc hành quân.
Cho đến ngày nay, bản nhạc vẫn có một sức thuyết phục lớn trong lòng
thính giả bởi không khí của bản nhạc có sự vui tươi, nhộn nhịp với tiết tấu
nhanh, mạnh như thúc giục người ta tiến lên, tìm và nắm lấy hạnh phúc, vươn
tới thế giới mới. Đồng thời cùng sự phát triển của nền âm nhạc thế giới, hành
khúc Thổ Nhĩ Kỳ càng có ảnh hưởng lớn hơn khi bản nhạc được trình diễn ở
nhiều nơi, với nhiều nhạc cụ khác nhau như: trống, kèn, sáo, piano, guitar,...
6


KẾT LUẬN
Với những đóng góp lớn lao cho nền âm nhạc dân tộc và thế giới,
Mozart đã trở thành một trong những thiên tài kiệt xuất của nền âm nhạc thế
giới trong giai đoạn âm nhạc cổ điển. Và cho tới ngày nay, với tầm ảnh hưởng
lớn đó, cái tên “Mozart” vẫn được nhắc tới như “một huyền thoại sống” và đặc
biệt khi nhắc tới thần đồng âm nhạc này không thể không kể đến nhạc phẩm

Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ của ông đã mãi đi cùng năm tháng và ngày càng chiếm
được tình cảm của nhiều thính giả yêu thích.
Trên đây là một số ý kiến phân tích của em về đề tài: “Giới thiệu và bình
luận Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ của W.A.Mozart”. Mặc dù đã có nhiều cố gắng
trong bài viết nhưng do tầm hiểu biết và tài liệu hạn chế nên bài viết khó tránh
khỏi thiếu sót, mong nhận được ý kiến đóng góp từ phía thầy giáo để bài viết
của em hoàn chỉnh hơn.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. />2. />
7


3. › ... › Nhân vật lịch sử và danh nhân văn
hoá thế giới
4. http:///www.nhaccodien.vn/tabId/83/ItemId/303/TGId/302/.../Default.as
px
5. />6. />7. />
8



×