BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM

TRẦN THANH TÙNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2000


LÚÂI MÚÃ ÀÊÌU
----------Àưìng bùçng sưng Cûãu Long (ÀBSCL) lâ mậnh àêët tr ph úã miïìn Têy
Nam Bưå àûúåc vun àùỉp bùçng ph sa mâu múä ca dông sưng Cûãu Long, thiïn
nhiïn àậ hâo phống ban tùång nhiïìu phêím vêåt. Nố lâ vûåa la ca cẫ nûúác vúái
rång àưìng cô bay thùèng cấnh, thy hẫi sẫn phong ph, àa dẩng vúái cấ bẩc tưm
vâng, cêy trấi hoa quẫ xum xụ ... Lâ núi mâ ngûúâi dên úã àêy thûúâng vđ von:

“Miïìn Têy gẩo trùỉng nûúác trong,
Ai ài àïën àố lông khưng mën vïì”.
Sûå tr ph àố cng nhúâ vâo sûå cêìn c lao àưång ca nhûäng ngûúâi nưng
dên hiïìn lânh dûúái sûå dêỵn dùỉt vïì àûúâng lưëi kinh tïë àưíi múái do Àẫng vâ Nhâ
Nûúác àïì xûúáng vâ lậnh àẩo. Nïìn kinh tïë Viïåt Nam mêëy nùm gêìn àêy phất triïín
vúái tưëc àưå tùng trûúãng cao trong àố cố phêìn àống gốp to lúán ca nưng dên
ÀBSCL àïí àûa sẫn lûúång lûúng thûåc xët khêíu àûáng hâng thûá hai trïn thïë giúái.
Sau bao nùm cẫ nûúác bõ thiïëu ùn àối mùåc mâ nhûäng nùm gêìn àêy sẫn lûúång
lûúng thûåc hùçng nùm àậ àẩt àïën mûác cao nhêët tûâ trûúác àïën nay 28 triïåu têën (nùm
1999).
Tuy nhiïn ngûúâi dên vng àưìng bùçng sưng Cûãu Long vêỵn côn nghêo
khố. Vúái mûác thu nhêåp bònh qn àêìu ngûúâi tûâ 40 - 80.000 à/thấng, chiïëm t lïå
57% dên sưë vng. Lâ ngûúâi con ca vng sưng nûúác miïìn Têy Nam Bưå, tưi bûác

xc trûúác cấi nghêo àối cûá àeo dai dùèng ngûúâi nưng dên qụ ma chêët phấc, tay
lêëm chên bn, trong khi nïìn kinh tïë àêët nûúác àang khúãi sùỉc. Tưi mën àống gốp
mưåt cấi gò àố cho qụ hûúng mònh. . .
Qua bao suy nghơ tòm tôi, nghiïn cûáu, vâ qua thûåc tiïỵn cưng tấc, tưi
nhêån thûác àûúåc rùçng mën nưng thưn ÀBSCL phất triïín chó bùçng cấch vûâa àêíy
mẩnh sẫn xët nưng nghiïåp, phất triïín trưìng trổt vâ chùn ni, vûâa phất triïín
cưng nghiïåp vâ dõch v... thûåc hiïån chuín dõch cú cêëu kinh tïë úã nưng thưn. Vêën
àïì nây Àẫng vâ Nhâ nûúác ta àậ nïn rộ trong Nghõ quët Àẩi hưåi Ban Chêëp Hânh
Trung ûúng Àẫng Cưång Sẫn Viïåt Nam lêìn thûá 8:

“Phất triïín àa dẩng cưng nghiïåp chïë biïën vâ tiïíu th cưng nghiïåp úã nưng
thưn, thõ tûá, thõ trêën, liïn kïët vúái cưng nghiïåp úã àư thõ lúán vâ khu cưng nghiïåp têåp
trung. . .”1
1

Vùn kiïån Àẩi hưåi àẩi biïíu toân qëc lêìn thûá VIII Àẫng Cưång sẫn Viïåt Nam. Tr.178

1


Vâ mưåt trong nhûäng ngânh mâ vng nưng thưn cố thïí phất huy àûúåc
ngìn lûåc ca mònh àố lâ ngânh may cưng nghiïåp. Mưåt ngânh cố thïí thu ht mưåt
lûúång lúán lao àưång úã nưng thưn vúái vưën àêìu tû tûúng àưëi đt mâ cố thïí mang lẩi
hiïåu quẫ kinh tïë cao. Àố lâ l do vâ lâ àưång cú thc àêíy tưi chổn àïì tâi:

“ Mưåt sưë giẫi phấp phất triïín ngânh may cưng nghiïåp vng àưìng bùçng
sưng Cûãu Long”.
Àïì tâi nây àûúåc giúái hẩn trong phẩm vi ngânh may cưng nghiïåp, chûá
khưng phẫi ngânh may mùåc nối chung, vâ giúái hẩn trong àõa bân cấc tónh
ÀBSCL.

Nưåi dung àïì tâi àûúåc phên thânh 3 chûúng:
Chûúng I: Nối vïì “Võ trđ, vai trô ca ngânh may cưng nghiïåp trong
nïìn kinh tïë qëc dên”.
ÀBSCL”.

Chûúng II: “ Phên tđch thûåc trẩng ngânh may cưng nghiïåp cấc tónh
Chûúng III: Nïu lïn “Mưåt sưë giẫi phấp nhùçm phất triïín ngânh may
cưng nghiïåp ÀBSCL”.
Vúái thúâi gian nghiïn cûáu cố giúái hẩn vâ trònh àưå nghiïn cûáu côn hẩn
chïë, chùỉc chùỉn nưåi dung àïì tâi khưng trấnh khỗi nhûäng thiïëu sốt. Mong qu
Thêìy, Cư, cấc àưìng nghiïåp vâ bẩn bê têån tònh chó dêỵn, vẩch ra nhûäng khiïëm
khuët àïí cho tưi àûúåc diåp hổc hỗi thïm vâ bưí tc nhûäng àiïìu chûa hoân chónh,
ngỗ hêìu cố thïí ûáng dng mưåt phêìn nâo àố nưåi dung ca àïì tâi vâo thûåc tiïỵn cưng
tấc.
Chên thânh cấm ún qu thêìy cư àậ têån tònh giẫng dẩy vâ hûúáng dêỵn,
qu bẩn bê, àưìng nghiïåp vâ gia àònh tưi àậ gip àúä vâ tẩo àiïìu kiïån tưët cho tưi
hoân thânh lån vùn thẩc sơ kinh tïë nây!
TẤC GIẪ
TRÊÌN THANH TNG

CHÛÚNG MƯÅT
2


VÕ TRĐ, VAI TRÔ CA NGÂNH CƯNG NGHIÏåP MAY MÙÅC
TRONG NÏÌN KINH TÏË QËC DÊN

---------------1.1. SÛÅ TƯÌN TẨI VÂ PHẤT TRIÏÍN TÊËT ËU CA NGÂNH
MAY MÙÅC.
Tûâ thã xa xûa, cấch nay hâng triïåu nùm con ngûúâi tiïìn sûã àậ biïët

dng lấ cêy, da th àïí che thên, àïí chưëng lẩi cấi nùỉng nống nhû chấy da ca trûa
hê, cấi lẩnh thêëu xûúng ca àïm àưng. Cng vúái sûå phất triïín ca cấc cưng c
lao àưång, con ngûúâi cưí xûa biïët trưìng bưng, dïåt vẫi, biïët tẩo ra nhûäng cưng c àïí
may thânh nhûäng chiïëc ấo, cấi qìn. Tûâ mưåt cêy kim àún giẫn thúâi xûa cho àïën
nhûäng chiïëc mấy may thư sú úã thïë k 18, vâ ngây nay lâ nhûäng chiïëc mấy may
tûå àưång àiïìu khiïín bùçng k thåt sưë, àố lâ mưåt quấ trònh dâi cuẫ sûå phất triïín
cưng c lao àưång, ca sûå phất triïín mưåt ngânh sẫn xët vêåt chêët, tẩo ra sẫn phêím
phc v cho mưåt trong 3 nhu cêìu thiïët ëu ca con ngûúâi, àố lâ : ùn – mùåc – úã.
Dûåa vâo trònh àưå phất triïín ca nhu cêìu, Abraham Harold Maslow
(1908-1970) Têm l gia ngûúâi M vâ lâ ngûúâi tiïu biïíu hâng àêìu cho têm l
hổc nhên vùn àậ chia nhu cêìu ca con ngûúâi thânh 5 cêëp àưå :
Cêëp àưå 1 : Nhu cêìu sinh hổc - Àêy lâ têåp húåp cấc nhu cêìu khưng thïí
thiïëu nhùçm bẫo àẫm cho sûå tưìn tẩi vâ phất triïín ca con ngûúâi vïì mùåt sinh l vúái
3 lơnh vûåc cùn bẫn lâ: ùn, mùåc, úã.
Cêëp àưå 2 : Nhu cêìu àûúåc bẫo vïå – nhu cêìu nây thïí hiïån úã hai khđa
cẩnh : àûúåc an toân tđnh mẩng, cố sûác khoễ vâ cố viïåc lâm.
Cêëp àưå 3 : Nhu cêìu giao tiïëp xậ hưåi – Àêy lâ nhu cêìu quan trổng thïí
hiïån mong mën hoâ nhêåp vúái cưång àưìng, mong mën trao àưíi thưng tin vâ chia
xễ cấc vêën àïì trong cåc sưëng.
Cêëp àưå 4 : Nhu cêìu àûúåc tưn trổng – Àêy lâ nhu cêìu xët hiïån úã trònh
àưå nhêån thûác nhêët àõnh, mong mën àûúåc coi trổng vâ àûúåc àấnh giấ àng mûác.
Cêëp àưå 5 : Nhu cêìu àûúåc tûå do phất triïín – Àêy lâ nhu cêìu cêëp cao
nhêët. Tûå do phất triïín phẫi àùåt trong àiïìu kiïån hoân thiïån vïì nhêån thûác vâ cấc
àiïìu kiïån kinh tïë xậ hưåi.
Nhu cêìu ca con ngûúâi lâ vư hẩn vò con ngûúâi ln hûúáng túái: chên –
thiïån – m, ln mong mën hoân thiïån cåc sưëng vâ hoân thiïån chđnh bẫn thên
mònh, do àố àôi hỗi bẫn thên phẫi phêën àêëu lao àưång àïí àấp ûáng nhu cêìu ngây
3



câng cao vâ àa dẩng àố. Nhu cêìu cng mang tđnh tûúng àưëi, búãi nố ln trong
trẩng thấi vêån àưång vâ thay àưíi cng vúái sûå thay àưíi ca nïìn kinh tïë – xậ hưåi vâ
têm sinh l con ngûúâi trong tûâng thúâi àẩi.
Nhu cêìu vïì “mùåc” lâ mưåt trong ba nhu cêìu vêåt chêët cùn bẫn ca con
ngûúâi : ùn – mùåc – úã. Thïë nhûng nố cng lâ nhu cêìu vïì tinh thêìn thïí hiïån vïì
trònh àưå vùn hoấ xậ hưåi trong lưëi sưëng vâ phong cấch sưëng, qua trang phc vâ
cấch phc sûác mâ thïí hiïån nhên cấch ca con ngûúâi, thïí hiïån têìng lúáp vâ àõa võ
xậ hưåi mâ con ngûúâi àố àang sưëng.
Theo Abraham Harold Maslow, nhu cêìu vïì “mùåc” cng cố thïí thïí
hiïån úã 5 cêëp àưå khấc nhau :
- Mùåc àïí che thên nhùçm chưëng lẩi tấc àưång vâ ẫnh hûúãng bêët lúåi ca
mưi trûúâng tûå nhiïn bïn ngoâi nhû : nùỉng, mûa, giố, tuët . . .(cêëp àưå 1).
- Mùåc cng àïí bẫo vïå thên thïí trong sinh hoẩt, lâm viïåc vâ lao àưång.
Àố lâ nhu cêìu an toân thên thïí trong lao àưång (cêëp àưå 2).
- Mùåc cng àïí biïíu hiïån nhên cấch, phếp lõch sûå trong giao tiïëp, cấch
phc sûác khấc nhau trong nhûäng tònh hëng giao tiïëp khấc nhau thïí hiïån trònh
àưå vùn minh lõch sûå ca cấ nhên vâ cưång àưìng (cêëp àưå 3).
- Mùåc cng àïí tûå tưn trổng bẫn thên, khùèng àõnh têìng lúáp giai cêëp vâ
àõa võ xậ hưåi ca cấ nhên, àưìng thúâi nố cng thïí hiïån sûå tưn trổng têìng lúáp mònh
àang sưëng, vâ tưn trổng mổi ngûúâi chung quanh úã nhûäng têìng lúáp khấc nhau mâ
mònh cố quan hïå (cêëp àưå 4).
- Cëi cng, mùåc nhùçm àïí hûúáng túái : chên – thiïån – m nhùçm vûún
àïën cấi àểp vïì thïí xấc lêỵn têm hưìn. Mưåt khi àậ khoấc trïn ngûúâi mưåt bưå cấnh,
thò cấ nhên àố phẫi biïët cấch hânh xûã nhû thïë nâo cho ph húåp vúái hònh thûác àểp
àệ, sang trổng bïn ngoâi kïët húåp vúái nhên phêím cao qu bïn trong. Àố lâ nhu
cêìu tûå hoân thiïån bẫn thên (cêëp àưå 5).
Tûâ nhûäng phên tđch trïn ta rt ra kïët lån, nhu cêìu vïì “mùåc” lâ mưåt
nhu cêìu vêåt chêët cùn bẫn nhûng cng àưìng thúâi lâ nhu cêìu vïì vùn hoấ tinh thêìn.
Nhu cêìu vïì “mùåc” lâ khưng cố giúái hẩn vâ ln biïën àưíi theo sûå phất triïín ca
nïìn kinh tïë xậ hưåi vâ têm sinh l con ngûúâi. Vò thïë, cưng nghiïåp may mùåc, mưåt

ngânh cưng nghiïåp sẫn xët ra sẫn phêím phc v nhu cêìu “mùåc” ca con ngûúâi
sệ tưìn tẩi vâ phất triïín mậi mậi nïëu biïët khai thấc vâ àấp ûáng ngây câng tưët hún
nhu cêìu phong ph vâ àa dẩng nây.
Con ngûúâi hiïån àẩi àang bûúác vâo thïë 21, thïë k ca mưåt nïìn sẫn
xët vúái tưëc àưå tiïën bưå khoa hổc k thåt nhanh nhû v bậo, vúái mưåt trònh àưå
cưng nghïå mâ cûá mưåt, hai nùm lâ cố mưåt cẫi tiïën vâ phất minh múái. Theo àố,
4


nhu cêìu vïì mùåc ngây câng àa dẩng vâ phong ph. Ngây xûa trong àiïìu kiïån
kinh tïë khố khùn, con ngûúâi sưëng trong cẫnh “ùn àối mùåc rết”, ngûúâi ta mong
mën àûúåc “ùn no mùåc êëm”. Ngây nay kinh tïë phất triïín, thu nhêåp dên cû àûúåc
nêng cao, ngûúâi ta nghơ àïën viïåc “ùn ngon mùåc àểp”. Cưng nghiïåp may mùåc
hònh thânh vâ phất triïín nhùçm phc v nhu cêìu khưng giúái hẩn àố.

Cưng nghiïåp may mùåc lâ mưåt ngânh kinh tïë k thåt, vâ lâ mưåt bưå
phêån cưng nghiïåp hâng tiïu dng trong hïå thưëng cưng nghiïåp vâ kinh tïë thưëng
nhêët ca nïìn kinh tïë qëc dên, lâ sûå cêëu thânh búãi cấc doanh nghiïåp may mâ úã
àố mưåt têåp thïí lao àưång sûã dng cấc tû liïåu sẫn xët àïí sẫn xët ra cấc sẫn phêím
may mùåc phc v cho tiïu dng.
Nhu cêìu vïì “mùåc” phất triïín khưng giúái hẩn, ngây câng àa dẩng vâ
biïën àưång theo tûâng thúâi àẩi thò sûå tưìn tẩi vâ phất triïín ca cưng nghiïåp may
mùåc lâ mưåt têët ëu khấch quan.
1.2. VÕ TRĐ, VAI TRÔ NGÂNH CƯNG NGHIÏåP MAY MÙÅC
TRONG NÏÌN KINH TÏË QËC DÊN.
Cưng nghiïåp may mùåc mâ sẫn phêím ca nố lâ mùåt hâng nhu ëu phêím
quan trổng trong cåc sưëng ca con ngûúâi cố tđnh chêët thúâi trang. Trong chûâng
mûåc nhêët àõnh úã cấc nûúác cưng nghiïåp phất triïín nố lâ phûúng thûác quan trổng
thïí hiïån trònh àưå phất triïín kinh tïë, khoa hổc k thåt vâ vùn hoấ ca mưỵi ngûúâi,
mưỵi nûúác. Nố lâ ngânh cưng nghiïåp ch ëu tẩo ngìn thu ngoẩi tïå ca nhiïìu

nûúác ngay cẫ cấc nûúác cưng nghiïåp phất triïín lc ban àêìu thûåc hiïån cưng nghiïåp
hoấ ca mònh. Àưëi vúái nûúác ta, trong vâi nùm gêìn àêy cng àûúåc xem nhû ngânh
mi nhổn búãi nhûäng ûu thïë: àêìu tû đt, thu hưìi vưën nhanh vâ giẫi quët àûúåc
nhiïìu cưng ùn viïåc lâm cho ngûúâi lao àưång, àống gốp kim ngẩch xët khêíu lúán.
Võ trđ vâ vai trô quan trổng ca cưng nghiïåp may mùåc trong nïìn kinh tïë qëc dên
thïí hiïån úã chỗ:
Thûá nhêët lâ: Cưng nghiïåp may lâ mưåt bưå phêån quan trổng ca ngânh
cưng nghiïåp tiïu dng.
Nghõ quët Àẩi hưåi Àẫng toân qëc lêìn thûá VIII àậ xấc àõnh: “ Phất

triïín cưng nghiïåp chïë biïën vâ cưng nghiïåp tiïu dng, nhùçm àấp ûáng nhu cêìu
trong nûúác, àưìng thúâi hûúáng mẩnh vïì xët khêíu, ûu tiïn phất triïín nhûäng sẫn
phêím cố lúåi thïë cẩnh tranh vâ hiïåu quẫ cao”. 2

2

Nghõ quët Àẩi hưåi Àẩi biïíu toân qëc lêìn thûá VIII Àẫng Cưång Sẫn Viïåt Nam.

5


Cưng nghiïåp may mùåc lâ mưåt bưå phêån ca ngânh sẫn xët hâng tiïu
dng. Võ trđ ca nố trong hïå thưëng kinh tïë qëc dên àûúåc xấc àõnh búãi mưåt sưë chó
tiïu sau:
Mưåt lâ, quy mư ca ngânh cưng nghiïåp may mùåc Viïåt Nam chiïëm tó
trổng lúán trong tưíng kim ngẩch xët khêíu ca cẫ nûúác.
Kim ngẩch xët khêíu hâng may ca nûúác ta so vúái cấc nûúác trong
khu vûåc côn úã mûác khiïm tưën: nïëu so sấnh vúái nûúác cố kim ngẩch xët khêíu
hâng may vâo loẩi đt nhû Philippin (2 t USD) thò kim ngẩch xët khêíu ca ta
nùm 1993 chó vâo khoẫng 18%. Àïën nùm 1999 kim ngẩch nây àậ tùng lïn 4,7

lêìn.
Biïíu àưì 1:

Kim ngẩch xët khêíu hâng dïåt may
1,800
1,600
1,400
1,200
1,000
800
600
400
200
kim ngẩch xk trieu USD

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999


221

350

560

750

1,100

1,300

1,380

1,650

Ngìn: Bưå Thûúng Mẩi
Trong tưíng kim ngẩch xët khêíu ca Viïåt Nam 2 – 3 nùm gêìn àêy,
Ngânh dïåt may àûáng thûá hai sau dêìu khđ. Nùm 1999 àậ vûún lïn àûáng hâng thûá
nhêët vïì mùåt giấ trõ trong sưë cấc mùåt hâng xët khêíu chđnh ca Viïåt Nam, chiïëm
tó trổng 16,5% trong sưë mûúâi tó USD tưíng kim ngẩch xët khêíu ca cẫ nûúác.
Riïng kim ngẩch xët nhêåp khêíu ca cưng nghiïåp may trung ûúng thåc Bưå
Cưng Nghiïåp quẫn l vâo khoẫng 25 - 30% trõ giấ xët khêíu hâng may mùåc
hâng nùm.
6


Hai lâ, tưëc àưå tùng trûúãng ca cưng nghiïåp may mùåc tùng hâng nùm úã
tưëc àưå cao.

Trong giấ trõ tưíng sẫn lûúång ngânh cưng nghiïåp nhể (thåc Bưå Cưng
Nghiïåp) thûåc hiïån nùm 1994, Ngânh may chó chiïëm 4,13% (83 t/3.434,824 t
àưìng). Tûâ nùm 1994 àïën nùm 1999 tó lïå tùng trûúãng ca ngânh cưng nghiïåp may
mùåc cẫ nûúác thïí hiïån úã sưë liïåu sau:
Biïíu àưì 2:

Tó lïå tùng trûúãng sẫn xët hâng may mùåc (%)
27.21%

30.00%
25.00%
20.00%
15.00%

15.27%

15.59%

12.00%

Tó lïå tùng trûúãng (%)

10.00%

6.00%

5.00%
0.00%
1995


1996

1997

1998

1999

Ngìn: Bưå Thûúng Mẩi.

Trong thûåc tïë, ngânh cưng nghiïåp may mùåc àang cố xu hûúáng tùng
trûúãng mẩnh mệ. Mêëy nùm gêìn àêy, giấ trõ tưíng sẫn lûúång mưỵi nùm tùng khoẫng
15%, sưë doanh nghiïåp may cưng nghiïåp tùng tûâ 101 àún võ nùm 1993 lïn 440
thấng 5/1995, vâ àïën nùm 1999 àậ lïn àïën hún 500 doanh nghiïåp vúái hún mưåt
trùm ngân thiïët bõ mấy cưng nghiïåp thåc thïë hïå tiïn tiïën vâ khoẫng hún mûúâi
vẩn cưng nhên tay nghïì tûâ bêåc 2 àïën bêåc 6.

7


Thûá hai lâ: Cưng nghiïåp may mùåc lâ ngânh xët khêíu mi nhổn.
Hoẩt àưång kinh tïë àưëi ngoẩi ca ngânh may khấ sưi àưång. Hâng may
mùåc àûúåc xët khêíu theo cấc phûúng thûác: mua ngun liïåu, bấn thânh phêím
hóåc gia cưng theo àún àùåt hâng ca nûúác ngoâi.
Sẫn phêím may mùåc ca Viïåt Nam àậ cố mùåt úã 46 nûúác, riïng thõ
trûúâng EU chiïëm 50%, sau àố lâ Nhêåt Bẫn 16%, Àâi loan 11%, Hân qëc 9%,
Cưång hôa liïn bang Nga 6%. Hiïåp àõnh giûäa EU vâ Viïåt Nam àûúåc k ngây
15/12/92 vâ àûúåc tiïëp tc k lẩi vâo ngây 17/11/1997 tẩi Brussel (Bó) cho 5 nùm
tiïëp theo àậ gốp phêìn tđch cûåc cho ngânh may nûúác ta len chên vâo thõ trûúâng
khố tđnh Chêu Êu.

Nhiïìu doanh nghiïåp may mùåc qëc doanh trung ûúng, àõa phûúng vâ
doanh nghiïåp thåc cấc thânh phêìn kinh tïë khấc: Cưng ty tû nhên, Cưng ty trấch
nhiïåm hûäu hẩn, Cưng ty cưí phêìn, Cưng ty liïn doanh... àậ cố tiïëng trïn thõ
trûúâng Chêu Êu, Chêu Ấ, Bùỉc M... Trong thûåc tïë, Ngânh May Viïåt Nam àậ cố
nhiïìu nùm tđch ly kinh nghiïåm quẫn l, cố àưåi ng hâng vẩn lao àưång biïët
nghïì, thiïët bõ mấy mốc khấ tiïn tiïën, chêët lûúång sẫn phêím ngânh may àẩt cao,
giấ nhên cưng rễ, nïn cố sûác cẩnh tranh trïn thõ trûúâng thïë giúái. Khấch hâng
nhiïìu nûúác thêëy mưëi lúåi àố àậ àưí vâo Viïåt Nam àïí gia cưng hâng may mùåc.
Sûå phất triïín sẫn xët ngânh may gốp phêìn lâm phong ph vâ àa dẩng
hoấ nhiïìu mùåc hâng may sùén vúái chêët lûúång cao àấp ûáng àûúåc u cêìu ngây
câng cao ca ngûúâi tiïu dng trong nûúác vâ khấch hâng nûúác ngoâi. Cưng
nghiïåp may mùåc sùén cung cêëp hâng tiïu dng thiïët ëu cho nhu cêìu trong nûúác
vâ hâng nùm àem lẩi ngìn thu ngoẩi tïå khấ lúán thưng qua xët khêíu.
Nùm 1999 kim ngẩch xët khêíu hâng dïåt may ca Viïåt Nam àẩt 1,65
tó USD vûún lïn àûáng võ trđ hâng àêìu trong cấc mùåt hâng xët khêíu ch ëu ca
cẫ nûúác.
Thûá ba lâ: Lâ ngânh cố t sët lúåi nhån cao, thu hưìi vưën nhanh.
So vúái nhiïìu ngânh khấc, ngânh may u cêìu vưën àêìu tû thêëp hún
nhiïìu, lẩi sinh lúåi nhanh, Riïng cấc doanh nghiïåp may trung ûúng thåc Bưå
Cưng Nghiïåp Nhể quẫn l thưng thûúâng t sët lúåi nhån trïn mưåt àưìng vưën lâ
1,28 (úã mưåt sưë ngânh khấc nhû dïåt, giêëy t lïå nây chó àûúåc 1,15).
Chi phđ àêìu tû cho mưåt chưỵ lâm viïåc ca ngânh may tûâ 700 – 800
USD, thúâi gian thu hưìi vưën thûúâng lâ sau 3 - 5 nùm. Trong ngânh dïåt hóåc giêëy

8


phẫi cêìn 12.000 – 15.000 USD cho mưåt chưỵ lâm viïåc vâ thúâi gian thu hưìi vưën lâ
8 – 10 nùm. Àưëi vúái cưng nghiïåp nùång con sưë àố côn lúán hún nhiïìu.
Viïåc àâo tẩo cưng nhên nhanh (tûâ 2 àïën 3 thấng). Chđnh vò thïë, bûúác

vâo thúâi k àêìu cưng nghiïåp hoấ, nhiïìu nûúác nhû Nhêåt, Hưìng Kưng, Hân
Qëc... àậ ài lïn tûâ ngânh may. Kinh nghiïåm cho thêëy viïåc phất triïín sẫn xët
vâ àêíy mẩnh xët khêíu hâng may mùåc lâ mưåt u cêìu khấch quan vâ lâ mưåt cûáu
cấnh àïí phất triïín kinh tïë ca cấc nûúác àang phất triïín trong thúâi k àêìu cưng
nghiïåp hoấ.
Thûá tû lâ: Tẩo àiïìu kiïån àïí phất triïín cấc ngânh khấc.
Quấ trònh kinh doanh sẫn xët vâ xët nhêåp khêíu hâng may mùåc lâ
quấ trònh húåp tấc vâ liïn kïët trïn cú súã phên cưng vâ húåp tấc sẫn xët phất huy
hiïåu quẫ lúåi thïë trong kinh doanh giûäa cấc doanh nghiïåp trong ngânh. Mùåt khấc,
vúái xu hûúáng chung, cấc doanh nghiïåp may àậ tûâng bûúác nêng cao viïåc hoân
thiïån sẫn phêím may mùåc vúái chêët lûúång ngây câng cao àấp ûáng thõ hiïëu tiïu
dng ngây câng phong ph àa dẩng vâ bẫo àẫm cẩch tranh cố hiïåu quẫ trïn thõ
trûúâng trong nûúác, tiïën àïën thõ trûúâng qëc tïë, Sẫn phêím may mùåc lâ sûå kïët tinh
ca nhiïìu ngânh cưng nghiïåp, nhiïìu cưng nghïå sẫn xët, nhiïìu loẩi dõch v
trûúác vâ sau ca cưng nghiïåp may nhû ngun liïåu ca ngânh dïåt, ph liïåu (nt,
chó, mex dûång, bao bò...) ca cấc ngânh cưng nghiïåp khấc; ca cấc trûúâng àâo
tẩo cưng nhên, cấn bưå k thåt; vâ ph tng thiïët bõ mấy mốc, nhâ xûúãng, ấnh
sấng... ca ngânh cưng nghiïåp cú khđ; ca vêån tẫi, bûu àiïån, hẫi quan, cẫng
biïín...
Àưìng thúâi vúái sûå phất triïín ngânh may, nhûäng u cêìu ca nố àậ thc
àêíy cấc ngânh cưng nghiïåp ph trúå vâ dõch v ngây câng phất triïín tûúng ûáng.
Chđnh sûå phất triïín ca ngânh may tẩo nhûäng tiïìn àïì àïí kếo theo sûå phất triïín
ca cấc ngânh cưng nghiïåp vâ dõch v khấc, thûåc hiïån cú cêëu lẩi cấc ngânh cưng
nghiïåp trong quấ trònh phất triïín ca mònh.
Thûá nùm lâ: Gốp phêìn thûåc hiïån thùỉng lúåi ch trûúng ca Àẫng vâ
Nhâ nûúác vïì phất triïín nïìn kinh tïë hâng hoấ nhiïìu thânh phêìn vêån hânh theo cú
chïë thõ trûúâng cố sûå quẫn l ca Nhâ nûúác theo àõnh hûúáng xậ hưåi ch nghơa.
Thûåc hiïån vai trô ch àẩo ca doanh nghiïåp nhâ nûúác trong nïìn
kinh tïë hâng hoấ nhiïìu thânh phêìn, doanh nghiïåp nhâ nûúác trong ngânh may
cưng nghiïåp phẫi lâm àêìu tâu trong àõnh hûúáng phất triïín ngânh theo chiïën lûúåc

phất triïín chung ca Nhâ nûúác.
9


Àêìu tû vưën vâ cưng nghïå ca cấc liïn doanh vâ cưng ty àêìu tû
100% vưën nûúác ngoâi trong ngânh may sệ gốp phêìn lâm cho nïìn sẫn xët hâng
hoấ nûúác ta phất triïín, lâm tùng ngìn lûåc nưåi tẩi vâ àêíy nhanh quấ trònh cưng
nghiïåp hoấ, hiïån àẩi hoấ thưng qua viïåc ûáng dng cấc cưng nghïå sẫn xët tiïn
tiïën ca cấc cưng ty liïn doanh nûúác ngoâi.
Nïìn kinh tïë nhiïìu thânh phêìn trong ngânh may sệ phất huy vai trô
trúå th ca cấc doanh nghiïåp tû nhên vûâa vâ nhỗ. Àêy lâ thânh phêìn kinh tïë
nùng àưång cố lûåc lûúång hng hêåu, gốp phêìn rêët quan trổng trong àõnh hûúáng
phất triïín kinh tïë - xậ hưåi ca Àẫng vâ Nhâ nûúác.
Thûá sấu lâ: Thu ht lao àưång, giẫi quët viïåc lâm, sûã dng lúåi thïë ca
àêët nûúác.
Dên sưë vâ ngìn lao àưång dưìi dâo lâ sûác mẩnh tiïìm nùng ca mưỵi
qëc gia, nố lâ mưåt trong nhûäng àiïìu kiïån tiïn quët àïí thûåc hiïån thânh cưng
viïåc cưng nghiïåp hốa, hiïån àẩi hốa nïìn kinh tïë.
Ngìn lûåc lúán nhêët úã nûúác ta hiïån nay lâ ngìn nhên lûåc. Theo Bưå
Lao Àưång Thûúng Binh Xậ Hưåi chng ta múái sûã dng àûúåc khoẫng 50% tiïìm
nùng lao àưång ca xậ hưåi. Vò vêåy u cêìu giẫi quët cưng ùn viïåc lâm cho ngûúâi
lao àưång ngây câng cêëp bấch vâ àùåt ra cho nïìn kinh tïë nối chung vâ cấc doanh
nghiïåp may nối riïng, cêìn cố chđnh sấch àïí thu ht nhiïìu lao àưång, vâ khai thấc
sûã dng sao cho cố hiïåu quẫ. Kinh nghiïåm ca cấc nûúác trïn thïë giúái cho thêëy
ngânh may lâ mưåt ngânh hêëp dêỵn, tûác lâ cố khẫ nùng thu ht lúán ngìn lao àưång
ca xậ hưåi vâ nhanh chống mang lẩi lúåi nhån (Xem biïíu sưë 1).

10



Biïíu sưë 1: Sûã Dng Lao Àưång Trong Ngânh May
Ca Cấc Nûúác Chêu
TÏN NÛÚÁC

SƯË LÛÚÅNG
CÚ SÚÃ MAY

SƯË LAO ÀƯÅNG
NGÂNH MAY
(NGÛÚÂI)

1- Trung Qëc

35.000

3.000.000

2- HongKong

9.500

250.000

3- Àâi Loan

3.002

77.000

4- Hân Qëc


5.975

193.305

5- Thấi Lan

2.000

830.000

6- Viïåt Nam

510

120.000

Ngìn: Bưå Thûúng Mẩi
Trong nhûäng nùm gêìn àêy, Nhâ nûúác nối chung, ngânh may nối riïng
rêët quan têm vâ tẩo àûúåc nhiïìu viïåc lâm cho ngûúâi lao àưång (àậ thu ht àûúåc
9.08% lao àưång cưng nghiïåp toân qëc vâo nùm 1999). Nhûng trong àiïìu kiïån
nïìn kinh tïë múã, viïåc phất triïín nïìn kinh tïë theo hûúáng cưng nghiïåp hốa, hiïån àẩi
hốa khưng chó dûåa vâo lao àưång th cưng, cêìn c chõu khố mâ côn àôi hỗi phẫi
lâ lao àưång thưng minh sấng tẩo, cố tay nghïì cao, sùén sâng thđch ûáng vúái cưng
nghïå hiïån àẩi vâ cố k nùng giỗi. Vò vêåy, ngânh may phẫi gùỉn vêën àïì giẫi quët
viïåc lâm vúái viïåc àâo tẩo cưng nhên lânh nghïì àïí tûâng bûúác nêng cao hiïåu quẫ
sûã dng ngìn nhên lûåc ca ngânh.
Tốm lẩi, so vúái cấc ngânh khấc, ngânh may lâ ngânh cố àiïìu kiïån thu
ht vâ giẫi quët viïåc lâm cho têìng lúáp nhên dên lao àưång ca xậ hưåi.
Thûá bẫy lâ: Tẩo àiïìu kiïån àưíi múái mấy mốc thiïët bõ, quy trònh cưng

nghïå.
ÚÃ Viïåt Nam tûâ nùm 1991, àïí àấp ûáng u cêìu ca thõ trûúâng múái, cấc
Cưng ty, Xđ nghiïåp may cố quy mư lúán àậ trang bõ, àưíi múái bùçng cấc thiïët bõ
ca Nhêåt, Àûác, Phấp, Hân Qëc... Nhiïìu mấy thåc thïë hïå múái nhû mấy thïu
nhiïìu àêìu vêån hânh bùçng thiïët bõ àiïån tûã, cấc hïå thưëng lâ húi, mấy tûå àưång gêëp
xïëp, dêy chuìn mấy àûáng tûå àưång dng may qìn têy, ấo sú mi,... cho àïën nay
cấc thiïët bõ ca ngânh may hêìu hïët do nhiïìu hậng ca cấc nûúác trïn thïë giúái chïë
11


tẩo. Riïng Thânh Phưë Hưì Chđ Minh, núi ngânh may cố tưëc àưå phất triïín khấ
nhanh so vúái cẫ nûúác, thò trong 4 nùm (1995 – 1998) ngânh may Thânh Phưë àậ
àêìu tû múái 3.200 mấy mốc thiïët bõ trõ giấ 6,2 triïåu USD, vúái 50 chng loẩi khấc
nhau àa dẩng nhû: mấy may 1, 2, 3,... kim, mấy ếp cưí, mấy cùỉt vẫi, mấy ếp nt,
mấy tha khuy àêìu trôn, hïå thưëng lâ i cưng nghiïåp,... Dêy chuìn mấy mốc
thiïët bõ tûúng àưëi àưìng bưå, nhûng àïìu thåc thïë hïå thûá ba, thûá tû; hêìu hïët àïìu do
cưng nhên àiïìu khiïín trûåc tiïëp, chûa cố thiïët bõ àiïìu khiïín bùçng hïå thưëng vi
mẩch àiïån tûã hóåc tûå àưång nïn trong quấ trònh sẫn xët phẫi tiïu phđ lao àưång
nhiïìu, giấ thânh sẫn phêím cao. Nùm 1999 Tưíng cưng ty Dïåt - May Viïåt Nam àậ
àêìu tû 568 tó àưìng cho 69 dûå ấn xêy dûång múái vâ nùng cêëp cấc nhâ mấy, xđ
nghiïåp may.
Nhòn chung toân ngânh, do thiïëu vưën vâ thiïëu sûå phưëi húåp giûäa cấc
doanh nghiïåp nïn viïåc àêìu tû àưíi múái thiïët bõ vâ cưng nghïå vêỵn côn tưìn tẩi mưåt
sưë vêën àïì bêët cêåp, thiïët bõ hiïån àẩi côn úã mûác thêëp (khoẫng 43%), viïåc chuín
giao cưng nghïå tiïn tiïën côn nhiïìu mùåt hẩn chïë, àùåc biïåt lâ cưng nghïå k thåt
cao vïì ngânh may cưng nghiïåp. Hiïåu sët sûã dng mấy mốc thiïët bõ hiïån nay
chûa cao, sẫn lûúång thûåc hiïån so vúái thiïët kïë mấy côn thêëp vâ úã tûâng khu vûåc
hóåc úã tûâng thânh phêìn kinh tïë côn cố nhiïìu chïnh lïåch. Hïå sưë sûã dng cưng
sët bònh qn hiïån nay chó àẩt tûâ 60 – 65% so vúái thiïët kïë, riïng khu vûåc may
mùåc ngoâi qëc doanh tuy cố nhiïìu thïë mẩnh vïì nùng lûåc, vâ cú cêëu mùåt hâng

nhûng àïën nay chó múái khai thấc vâ sûã dng àûúåc khoẫng 58 – 60% nùng lûåc
thiïët kïë.
Tuy nhiïn, cng cố mưåt sưë doanh nghiïåp may cố hïå sưë sûã dng thiïët bõ
khấ lúán trïn 90% so vúái thiïët kïë nhû: Cty Viïåt Tiïën, Cưng ty may Hûäu Nghõ ,
Cưng ty may Àưìng Nai, Cty may Têy Àư, Cty may Long An àậ àẩt doanh sưë
bònh qn àêìu ngûúâi 1.000USD/nùm.
Thûá tấm lâ: Tẩo àiïìu kiïån nêng cao trònh àưå k thåt, kinh nghiïåm
quẫn l cho cấc doanh nghiïåp may xët khêíu.
Khi bïn àùåt hâng lâ khấch hâng nûúác ngoâi vâ bïn nhêån gia cưng
trong nûúác àậ thoậ thån k kïët húåp àưìng gia cưng thò thưng thûúâng khấch hâng
nûúác ngoâi sệ cung cêëp k thåt, àâo tẩo cấn bưå vâ hûúáng dêỵn cưng tấc tưí chûác
vâ àiïìu hânh sẫn xët. Qua àố, chng ta sệ nêng cao trònh àưå k thåt, kinh
nghiïåm quẫn l vâ hổc hỗi àûúåc nhiïìu àiïìu tûâ phđa khấch hâng. Tûâ àố, thc àêíy
vâ nêng cao nùng sët lao àưång, tẩo ra nhiïìu sẫn phêím àïí xët khêíu.

12


Thûá chđn lâ: Tẩo àiïìu kiïån phất triïín sẫn xët nhiïìu ngânh hâng xët
khêíu.
Hoẩt àưång gia cưng xët khêíu cố thïí àûúåc tưí chûác vâ thûåc hiïån úã
nhiïìu ngânh khấc nhau. Nhiïìu nghïì truìn thưëng tûúãng chûâng nhû bõ mai mưåt,
nhû ngânh thïu, rua, xđch mốc. . . cng cố cú hưåi phất triïín cng vúái mùåt hâng
may mùåc xët khêíu ra thïë giúái. Àùåc biïåt lâ ngânh dïåt trong nûúác àang cố cú hưåi
vûún lïn àïí giẫi quët tưët ngìn ngun liïåu cho cưng nghiïåp may, nhùçm thay
thïë ngìn ngun liïåu nhêåp khêíu nïëu chêët lûúång ca vẫi súåi trong nûúác àûúåc
nêng cao, vâ tiïëp theo àố nố lẩi tẩo àiïìu kiïån cho viïåc phất triïín ngânh trưìng
bưng dïåt vẫi. Àêy cng lâ chiïën lûúåc thay thïë hâng nhêåp khêíu ca Nhâ Nûúác nối
chung vâ ca ngânh dïåt may nối riïng.
Tûâ nhûäng vêën àïì phên tđch trïn cho ta thêëy, Cưng nghiïåp may mùåc úã

Viïåt Nam tûâ àêìu nhûäng nùm 1990 trúã lẩi àêy àậ ngây câng vûún lïn chiïëm võ trđ
quan trổng hâng àêìu trong nïìn kinh tïë qëc dên. Cûá theo tưëc àưå phất triïín nhû
hiïån nay, thò trong tûúng lai nố sệ côn àống gốp mưåt cấch tđch cûåc trong cưng
cåc cưng nghiïåp hoấ, hiïån àẩi hoấ. Nố cng lâ ngânh cố lúåi thïë so sấnh cao
trong àiïìu kiïån mưåt nûúác phất triïín ài lïn tûâ mưåt nïìn kinh tïë sẫn xët nhỗ lâ phưí
biïën, tiïën lïn sẫn xët lúán, cưng nghiïåp hiïån àẩi.

±

±

±

13


CHÛÚNG

HAI

THÛÅC TRẨNG NGÂNH MAY CƯNG NGHIÏåP
CẤC TĨNH ÀƯÌNG BÙÇNG SƯNG CÛÃU LONG

---------------2.1. GIÚÁI THIÏåU TƯÍNG QUAN VÏÌ ÀƯÌNG BÙÇNG SƯNG CÛÃU
LONG:
Àưìng bùçng sưng Cûãu Long (ÀBSCL) bao gưìm 12 tónh thåc chêu thưí
hẩ lûu sưng Cûãu Long, nùçm dổc hai nhấnh sưng Tiïìn vâ sưng Hêåu, àố lâ: Long
An, Tiïìn Giang, Bïën Tre, Àưìng Thấp, Vơnh Long, Trâ Vinh, Cêìn Thú, Sốc
Trùng, An Giang, Kiïn Giang, Bẩc Liïu vâ Câ Mau.
Diïån tđch ÀBSCL hún 3,9 triïåu ha, chiïëm 12% diïån tđch cẫ nûúác. Diïån

tđch sûã dng cho phất triïín ni trưìng thy sẫn lâ 2,4 triïåu ha, cho phất triïín lêm
nghiïåp lâ 0,4 triïåu ha, khẫ nùng múã rưång àêët nưng nghiïåp khoẫng 0,2 triïåu ha.
Bònh qn àêët nưng nghiïåp trïn àêìu ngûúâi lâ hún 1.600 m2 , gêëp 3 lêìn so vúái
àưìng bùçng sưng Hưìng (ÀBSH) 3 . Nùçm trong vng khđ hêåu nhiïåt àúái giố ma, hai
ma mûa nùỉng rộ rïåt, àêët àai mang nhiïìu ph sa vâ àûúåc tûúái tiïu bùçng hïå thưëng
sưng rẩch, kïnh mûúng chùçng chõt do thiïn nhiïn ban tùång vâ àûúåc xêy dûång
qua nhiïìu thïë hïå cha ưng khai khêín àêët hoang. Ngoâi ra ÀBSCL côn cố nhiïìu
loẩi khoấng sẫn nhû àêët sết, than bn, nûúác khoấng thiïn nhiïn... Dên sưë
ÀBSCL hiïån nay khoẫng 16 triïåu ngûúâi, trong àố hún 80% sưëng úã nưng thưn.
Dên sưë cố khẫ nùng lao àưång úã nưng thưn ÀBSCL chiïëm 72,9%, trong
àố 74,7% lâm nưng nghiïåp vúái trònh àưå thêm canh khấ. Do cố nhûäng àiïìu kiïån
nhû trïn nïn ÀBSCL àậ súám trúã thânh vng sẫn xët nưng sẫn lúán nhêët nûúác,
lûúng thûåc bònh qn àêìu ngûúâi nùm 1999 àẩt 1.000 Kg, vúái mûác sẫn lûúång cao
nhêët tûâ trûúác àïën nay (16,7 triïåu têën lûúng thûåc), gêëp 1,9 lêìn so vúái sẫn lûúång
bònh qn nưng dên cẫ nûúác vâ gêëp 2,1 lêìn so vúái bònh qn nưng dên ÀBSH,
àùåc biïåt Àưìng Thấp, An Giang àậ àẩt trïn 2.000 Kg trïn àêìu ngûúâi/nùm. Bưën
tónh An Giang, Cêìn Thú, Kiïn Giang, Àưìng Thấp àẩt sẫn lûúång tûâ 2 triïåu àïën
2,5 triïåu têën/nùm. Tónh vng nûúác mùån Sốc Trùng tuy cố nhiïìu khố khùn cng
àẩt hún 1,5 triïåu têën, tùng gêìn hai lêìn sẫn lûúång la ca mûúâi nùm trûúác àêy 4 .

3

Niïn Giấm thưëng kï Viïåt Nam 1998
Phan Huy, “Nưng nghiïåp Àưìng bùçng sưng Cûãu Long - nhûäng thânh tûåu àấng tûå hâo” Thúâi Bấo kinh tïë Viïåt Nam
13/05/2000.
4

14



Nhûäng nùm qua, bùçng nhûäng nưỵ lûåc ca mònh, ÀBSCL àậ cố bûúác
phất triïín àấng kïí, tẩo ra trïn 20% GDP cho cẫ nûúác vâ gêìn 1 t USD xët khêíu
mưỵi nùm. Trong àố àống gốp to lúán nhêët ca ÀBSCL lâ àậ sẫn xët ra mưåt khưëi
lûúång lûúng thûåc gốp phêìn bẫo àẫm an ninh lûúng thûåc cho cẫ nûúác, tùng xët
khêíu vâ cung cêëp mưåt khưëi lûúång ngây câng lúán ngun liïåu cho cưng nghiïåp
chïë biïën.
Ngoâi ngânh trưìng trổt, ÀBSCL côn phất triïín chùn ni, cưng
nghiïåp, tiïíu th cưng nghiïåp vâ dõch v. Cưng nghiïåp úã ÀBSCL nhûäng nùm gêìn
àêy phất triïín tûúng àưëi mẩnh, Giấ trõ sẫn xët cưng nghiïåp ca ÀBSCL nùm
1999 lâ 13.647,1 tó àưìng (theo giấ so sấnh 1994) chó chiïëm 14,3% so vúái tưíng
giấ trõ sẫn xët cưng nghiïåp cẫ nûúác vâ chó bùçng 77,2% so vúái ÀBSH, bùçng
36,3% so vúái vng Àưng Nam Bưå. Àiïìu nây cho thêëy sẫn xët cưng nghiïåp
ÀBSCL, ngoâi cưng nghiïåp xay xất vâ chïë biïën lûúng thûåc, thy hẫi sẫn ra,
cưng nghiïåp cấc àõa phûúng chûa cố àống gốp àấng kïí cho nïìn kinh tïë cẫ nûúác.
Doanh nghiïåp Nhâ nûúác chûa phất triïín mẩnh, chó chiïëm 0,17% trong tưíng sưë
cú súã vâ chiïëm 50% trong tưíng giấ trõ sẫn xët cưng nghiïåp ÀBSCL nhûng cng
chó têåp trung úã mưåt sưë ngânh cưng nghiïåp nhể vâ cưng nghiïåp chïë biïën nhû: xay
xất, chïë biïën lûúng thûåc, chïë biïën thy hẫi sẫn, gia sc, gia cêìm; sẫn xët phên
bốn, thëc trûâ sêu, cement, xêy dûång nhâ cûãa, phất triïín mẩng lûúái àiïån nưng
thưn, ph tng nưng ngû cú, sẫn xët mđa àûúâng, may mùåc xët khêíu v.v...
Àưìng bùçng Sưng Cûãu Long cố 85.266 cú súã sẫn xët cưng nghiïåp thu
ht gêìn 300.000 lao àưång, chiïëm 11,5% giấ trõ sẫn xët cưng nghiïåp cẫ nûúác
(xem ph lc 1). Toân vng cố 6 khu cưng nghiïåp vâ khu chïë xët àậ àûúåc
Chđnh ph phï duåt vúái tưíng diïån tđch 570,6 ha. Lâ vng cố tiïìm nùng kinh tïë
lúán nhûng cưng nghiïåp ÀBSCL phất triïín côn chêåm tưíng giấ trõ sẫn xët cưng
nghiïåp toân vng chó bùçng 21,4% vng miïìn Àưng Nam Bưå vâ bùçng 38,9% ca
thânh phưë Hưì Chđ Minh. Tưëc àưå tùng trûúãng kinh tïë ca vng ÀBSCL mêëy nùm
gêìn àêy cố xu hûúáng giẫm dêìn, nùm sau thêëp hún nùm trûúác.
Thïë mẩnh ca ÀBSCL lâ nưng sẫn vâ hẫi sẫn, nhûng viïåc àêìu tû phất
triïín cưng nghiïåp chïë biïën côn chêåm, phên tấn, cưng nghïå lẩc hêåu. Sẫn phêím úã

dẩng ngun liïåu chiïëm phêìn lúán trong cấc mùåt hâng thu hẫi sẫn xët khêíu. Vò
thïë d hùçng nùm kim ngẩch xët khêíu hún 500 triïåu USD tûâ hâng thu sẫn
nhûng tó sët lúåi nhån vêỵn côn thêëp. Hiïån tẩi ÀBSCL cố 46 nhâ mấy chïë biïën
àưng lẩnh vúái tưíng cưng sët 250 têën/ngây. Tuy nhiïn nhûäng xđ nghiïåp àûúåc
trang bõ hiïån àẩi, sẫn xët cấc mùåt hâng tinh chïë cao cêëp sang cấc nûúác EU, My,ä
Nhêåt, . . . côn quấ đt. Câ Mau lâ tónh cố ngìn tâi ngun thu sẫn lúán nhêët vúái
15


13 nhâ mấy chïë biïën tưm cố tưíng cưng sët 30.000 têën/nùm nhûng chó cố 10%
sẫn phêím xët khêíu lâ hâng tinh chïë cao cêëp.
Àưìng bùçng sưng Cûãu Long mưỵi nùm sẫn xët 15 - 16 triïåu têën lûúng
thûåc, cưng nghiïåp chïë biïën gẩo xët khêíu vưën cố truìn thưëng tûâ lêu chiïëm túái
60% tưíng giấ trõ sẫn xët cưng nghiïåp ca toân vng, nhûng cho àïën nay vêỵn lâ
nïìn cưng nghiïåp phên tấn, chùỉp vấ, thiïëu nhûäng xđ nghiïåp àêìu àân vïì cưng nghïå
cao àïí nêng cao phêím chêët gẩo xët khêíu. Bûác xc hiïån nay vêỵn lâ viïåc phất
triïín cấc nhâ mấy chïë biïën trấi cêy. Hâng triïåu ngûúâi lâm vûúân mưỵi nùm nhòn
nhûäng ni trấi cêy thûâa ïë, bấn àưí bấn thấo vúái giấ rễ mẩt mâ àânh chõu bố tay.
Àêìu tû nûúác ngoâi trong lơnh vûåc sẫn xët cưng nghiïåp cng côn rêët
hẩn chïë, vúái sưë lûúång rêët khiïm tưën, thêåm chđ cố tónh khưng cố doanh nghiïåp
àêìu tû nûúác ngoâi nâo nhû: Àưìng Thấp, Trâ Vinh, Bẩc Liïu, Câ Mau. Àiïìu nây
cho thêëy ÀBSCL phẫi tûå lûåc cấnh sinh lâ chđnh, phẫi biïët phất huy nưåi lûåc ca
mònh dûåa vâo lúåi thïë so sấnh lâ àêët àai, ngìn ngun liïåu vâ ngìn lao àưång.
Trong àố lûåc lûúång lao àưång dưìi dâo, trễ, khỗe vâ giấ lao àưång thêëp hún cấc khu
vûåc khấc lâ ngìn lûåc qu bấu vâ lúåi thïë so sấnh ca ÀBSCL.
2.2.THÛÅC TRẨNG NGÂNH MAY MÙÅC ÀƯÌNG BÙÇNG SƯNG
CÛÃU LONG.
2.2.1. Sûå hònh thânh vâ phất triïín cấc doanh nghiïåp may ÀBSCL.
Cẫ nûúác hiïån cố trïn 500 doanh nghiïåp may mùåc, kïí cẫ doanh nghiïåp
Nhâ nûúác vâ cấc thânh phêìn kinh tïë khấc, riïng cấc tónh àưìng bùçng sưng Cûãu

Long, kïí tûâ Long An trúã vïì miïìn Têy Nam Bưå, tđnh àïën cëi nùm 1999 àậ cố 24
doanh nghiïåp may, trong àố doanh nghiïåp nhâ nûúác 5 Cưng ty, doanh nghiïåp tû
nhên 5, Cty TNHH 8, Cty cưí phêìn 1, húåp tấc xậ 1, àêìu tû vâ liïn doanh nûúác
ngoâi 4. Trong àố, cố 4 tónh Trâ Vinh, Sốc Trùng, Bẩc Liïu, Câ Mau lâ khưng
cố doanh nghiïåp may nâo, Kiïn Giang cố mưåt doanh nghiïåp ca tû nhên rêët nhỗ
bế (xem ph lc 2). Sûå hònh thânh vâ phất triïín ca cấc doanh nghiïåp may cưng
nghiïåp úã cấc tónh àưìng bùçng sưng Cûãu Long àûúåc phên theo hai giai àoẩn sau
àêy:

2.2.1.1. Giai àoẩn 1975 – 1991.
Kïí tûâ ngây miïìn Nam hoân toân giẫi phống, thûåc hiïån chđnh sấch cẫi
tẩo cưng thûúng nghiïåp cấc cûãa hiïåu may tû nhên thúâi bêëy giúâ úã thânh phưë vâ
cấc tónh àûúåc àûa vâo Húåp tấc xậ may mùåc, hóåc hònh thânh cấc cûãa hiïåu may
ào qëc doanh, nhiïåm v ch ëu lâ may ào cho khấch hâng àõa phûúng vâ may
qìn ấo bẫo hưå lao àưång cho cưng nhên cấc Xđ nghiïåp, cưng trûúâng, lêm trûúâng,
16


qn phc chiïën sơ theo kïë hoẩch phên bưí nhu ëu phêím vâ qn nhu ca Bưå
Cưng Nghiïåp Nhể – Bưå Nưåi Thûúng. Cấc àõa phûúng hònh thânh cấc Xđ nghiïåp
May qëc doanh súám nhêët lâ : Xđ nghiïåp May Long An, Xđ nghiïåp May M
Tho, Xđ nghiïåp May Cêìn Thú, Xđ nghiïåp May Vơnh Long.
Hiïåp Àõnh k ngây 19/05/1987 giûãa Chđnh Ph Viïåt Nam vúái khưëi
SEV àậ àêíy mẩnh sẫn xët hâng may mùåc xët khêíu sang thõ trûúâng Àưng Êu
vâ Liïn Xư c, hònh thânh hâng loẩt cấc xđ nghiïåp úã thânh phưë Hưì Chđ Minh vâ
trong cẫ nûúác. ÚÃ cấc tónh miïìn Têy Nam Bưå hònh thânh cấc àún võ nhû : Xđ
nghiïåp May xët khêíu Long An, Xđ nghiïåp May Têy Àư, Xđ nghiïåp may Sa
Àếc.
Nùm 1990 thõ trûúâng Liïn Xư vâ cấc nûúác Àưng Êu thu hểp do diïỵn
biïën chđnh trõ úã cấc nûúác nâây. Cấc Xđ nghiïåp may sưëng trong thúâi bao cêëp bõ lao

àao, phẫi tûå xoay súã tòm kiïëm thõ trûúâng úã cấc nûúác khu vûåc II. Mưåt sưë xđ nghiïåp
sẫn xët àònh àưën cưng nhên khưng cố viïåc lâm dêỵn àïën giẫi thïí nhû Xđ nghiïåp
May Cêìn Thú . . .

2.2.1.2. Giai àoẩn 1992 – 1999.
Tûâ nùm 1992, vúái chđnh sấch àưíi múái kinh tïë ca Àẫng vâ Nhâ nûúác,
múã rưång quan hïå húåp tấc kinh tïë àa phûúng vúái cấc nûúác, àêìu tû nûúác ngoâi vâo
Viïåt Nam tùng, Viïåt Nam cố lúåi thïë lao àưång rễ àậ thu ht khấch hâng nûúác
ngoâi àùåt hâng gia cưng may mùåc úã Viïåt Nam lâm cho ngânh may cưng nghiïåp
cố thúâi cú khưi phc vâ phất triïín mẩnh, àưìng thúâi vúái viïåc thûåc hiïån Nghõ àõnh
388/CP ca Chđnh Ph sùỉp xïëp lẩi cấc doanh nghiïåp, hâng loẩt cấc doanh nghiïåp
Nhâ nûúác ra àúâi. Tûâ àêy hònh thânh hâng loẩt cấc Cưng ty Xđ nghiïåp úã cấc tónh :
Cưng ty Cưí phêìn Sao Mai Àưìng Thấp hònh thânh tûâ Xđ nghiïåp May Sa Àếc,
Cưng ty May Têy Àư chuín tûâ Xđ nghiïåp May Têy Àư, Cưng ty May Tiïìn Tiïën
– Tiïìn Giang, Cưng ty May Viïåt Hưìng - Bïën Tre, Cưng ty Giây Vơnh Long, Xđ
nghiïåp may xët khêíu Vơnh Long, Cưng ty May xët khêíu An Giang, Cưng Ty
May Viïåt Tên -Cai Lêåy, Tiïìn Giang.
Bïn cẩnh nhûäng cưng ty, xđ nghiïåp cố quy mư vûâa vâ nhỗ kïí trïn, úã
mưåt sưë tónh ra àúâi hâng loẩt cấc doanh nghiïåp tû nhên, cưng ty TNHH may mùåc
vúái sưë lûúång trïn dûúái 100 cưng nhên nhû : Xđ nghiïåp May Àưng Hưì – Kiïn
Giang, cưng ty TNHH Long Kim, Cty TNHH Thấi An, DNTN Nghơa Bònh,
DNTN Phc Lúåi, HTX Thån Phất (Long An). ÚÃ tónh Tiïìn Giang ra àúâi cấc Cú
súã May Tiïìn Giang, Cty TNHH Viïåt c, DNTN M Tho. ÚÃ Cêìn Thú cố Xđ
nghiïåp tû nhên May Change Roup, cưng ty may Hâo Tên, Xđ nghiïåp may qn
khu 9 .v. v. . .
17


Àùåc biïåt trong thúâi k nây hònh thânh nhûäng cưng ty àêìu tû 100% vưën
nûúác ngoâi nhû cty Lafaco (úã tónh Long An) vâ cấc cưng ty liïn doanh nhû

Cty Kanan (liïn doanh giûãa tónh Long An – Àâi Loan), cưng ty may Meko
(Cêìn Thú – Àâi Loan). . .
2.2.2. Quy mư, nùng lûåc sẫn xët vâ phên bưë sẫn xët.
Xết vïì quy mư ca cấc doanh nghiïåp, cẫ vng àưìng bùçng sưng Cûãu
Long chó cố 7 doanh nghiïåp cố sưë lûúång mấy vâ sưë lûúång cưng nhên trïn
1.000 nhû : Cty May XK Long An, Cty Ladfaco, Cưng ty Tiïìn Tiïën, XN may
M Tho, Cty Sao Mai, Cty May Têy Àư, chiïëm tó lïå 25% trong tưíng sưë doanh
nghiïåp cấc tónh ÀBSCL , chiïëm 15% so vúái ngânh may cưng nghiïåp trong cẫ
nûúác. Nùng lûåc sẫn xët ca cẫ vng chó 8,3 triïåu sẫn phêím/nùm chiïëm tó
trổng 3,9% so vúái tưíng sẫn phêím may mùåc cẫ nûúác. Àiïìu nây thïí hiïån trònh
àưå cưng nghiïåp hoấ úã ÀBSCL chûa cao.
Vúái nùng lûåc sẫn xët nhû vêåy, cấc doanh nghiïåp may úã ÀBSCL phên
bưë khưng àïìu. Têåp trung nhiïìu nhêët úã cấc tónh dổc qëc lưå 1, trc tûâ Thânh
phưë Hưì Chđ Minh àïën Cêìn Thú, nhûäng Tónh câng gêìn Thânh phưë Hưì Chđ
Minh câng cố àiïìu kiïån phất triïín tưët vò cố nhûäng lúåi thïë gêìn trung têm kinh
tïë k thåt, gêìn cẫng xët nhêåp khêíu, viïåc ài lẩi thån tiïån, khưng qua sưng,
cêìu nhiïìu vâ nhêët lâ khưng qua phâ, nhû cấc Tónh Long An, Tiïìn Giang,
Àưìng Thấp (mưåt sưë xûúãng úã Cao Lậnh).
Nhûäng tónh câng xi vïì Nam vâ Têy Nam, câng xa Thânh phưë Hưì
Chđ Minh, câng kếm phất triïín, riïng Thânh phưë Cêìn Thú lâ th ph ca cấc
Tónh ÀBSCL lâ Thânh phưë loẩi 2, nïn cng cố nhûäng àiïìu kiïån vïì vưën vâ cú
súã vêåt chêët àïí phất triïín, tuy nhiïn viïåc phẫi ài qua bïën phâ múái àïën àûúåc
Cêìn Thú lâ mưåt mưëi quan têm cho khấch hâng vâ nhûäng nhâ àêìu tû, cng nhû
nưỵi lo vïì sûå chêåm phất triïín ca chđnh quìn vâ cấc doanh nghiïåp àõa phûúng
úã hẩ lûu sưng Hêåu vâ vng giấp biïn giúái Têy Nam.
Tûåu trung, cấc doanh nghiïåp may úã ÀBSCL àûúåc têåp trung thânh ba
cm ca tam giấc ch lûåc nhû sau: cm Cêìn Thú – An Giang – Kiïn Giang,
cm Àưìng Thấp – Vơnh Long, cm Long An – Tiïìn Giang – Bïën Tre (xem
ph lc 3).
2.2.3. Sẫn phêím ch ëu vâ cú cêëu sẫn phêím.

Sẫn phêím ch ëu ca cấc doanh nghiïåp may xët khêíu úã ÀBSCL lâ
ấo Jacket, chemise, qìn ấo thïí thao, qìn ấo nûä, qìn ấo trễ em, T-Shirt, Poloshirt, qìn têy, lïìu, bẩt, d, qìn ấo bẫo hưå lao àưång, v.v... Trong àố ấo Jacket,
Chemise vâ qìn ấo thïí thao chiïëm tó trổng cao nhêët.
18


Biïíu 2: Cú Cêëu Sẫn Phêím Ch ëu Ca Cấc Doanh
Nghiïåp May ÀBSCL
MÙÅT HÂNG

PHÊN LOẨI
(CATEGORIES)

TĨ TRỔNG

-

Jacket

21

20%

-

Chemise

8

50%


-

Qìn ấo thïí thao

73

10%

-

Qìn ấo nûä

26

5%

-

Vấy àêìm

29

3%

-

T-shirt

4


2%

-

Polo shirt

4

4%

-

Qìn têy

6

6%

Ngìn: Sưë liïåu thu thêåp tûâ cấc doanh nghiïåp may ÀBSCL.

2.2.4. Khấch hâng.
Khấch hâng àùåt hâng gia cưng hóåc mua sẫn phêím ca cấc doanh
nghiïåp may ÀBSCL cố hai dẩng.

Mưåt lâ, Khấch hâng trung gian tûâ cấc nûúác Chêu Ấ.
Bao gưìm nhûäng khấch hâng àùåt hâng vúái phûúng thûác gia cưng lâ ch
ëu àïí rưìi sau àố xët trûåc tiïëp hóåc giấn tiïëp qua nûúác thûá ba. Àêy lâ nhûäng
khấch hâng cng lâ nhâ sẫn xët may mùåc ca Hân Qëc, Àâi Loan, Hưìng
Kưng... Trûúác àêy, hổ cng lâ nhûäng ngûúâi sẫn xët, gia cưng àïí xët sang thõ

trûúâng Chêu Êu vâ Chêu M. Nay Viïåt Nam cố àiïìu kiïån tưët vâ giấ nhên cưng
rễ vâ lẩi cố hẩn ngẩch vâo thõ trûúâng E.U vâ Bùỉc M (Canada), Bùỉc Êu (Nauy)
nïn hổ gia cưng àïí rưìi lẩi xët sang nûúác thûá ba àố.

Nhêåt.

Hai lâ, Khấch hâng trûåc tiïëp ca liïn minh Chêu Êu (E.U) – M –

Àêy cố thïí lâ nhûäng nhâ sẫn xët cưng nghiïåp ca Chêu Êu (cố tïn
trong danh mc nhûäng nhâ cưng nghiïåp Chêu Êu àûúåc E.U giúái thiïåu àïí
doanh nghiïåp Viïåt Nam k húåp àưìng trûåc tiïëp). Hóåc lâ nhûäng nhâ thûúng
mẩi ca Chêu Êu, Chêu M, Nhêåt gia cưng hóåc mua sẫn phêím may mùåc ca

19


Viïåt Nam. Nhûäng khấch hâng nây àïën tûâ cấc nûúác khấc nhau nhû: Àûác, Hâ
Lan, Phấp, Anh, M, Nhêåt, Nauy, Canada...
2.2.5. Thõ trûúâng xët khêíu.
Cấc doanh nghiïåp may xët khêíu úã ÀBSCL xët hâng qua cấc thõ
trûúâng chđnh nhû sau:
- Thõ trûúâng hẩn ngẩch:
+ Thõ trûúâng E.U gưìm cấc nûúác: Àûác, Anh, Phấp, Hâ Lan. . .
+ Thõ trûúâng Nauy (Bùỉc Êu).
+ Thõ trûúâng Canada (Bùỉc M).
- Thõ trûúâng phi hẩn ngẩch:
+ Thõ trûúâng Chêu Ấ: Hân Qëc, Àâi Loan, Hưìng Kưng, Nhêåt.
+ Thõ trûúâng Autralia.
Mưåt sưë Cưng ty àậ quan hïå àûúåc vúái thõ trûúâng M nhû: Têy Àư, Tiïìn
Tiïën, MeKo tuy nhiïn vêỵn côn phẫi qua trung gian xët khêíu.

2.2.6. Phûúng thûác sẫn xët kinh doanh.
Ngânh may xët khêíu úã ÀBSCL trong giai àoẩn hiïån nay ch ëu vêỵn
sẫn xët theo phûúng thûác gia cưng CMP (Cost – Making – Packing, nhêån
ngun ph liïåu - giao thânh phêím) toân bưå mêỵu mậ vâ viïåc thiïët kïë cấc thưng
sưë k thåt àïìu do phđa khấch hâng cung cêëp, kïí cẫ nhận hiïåu sẫn phêím cng do
khấch hâng cung cêëp vâ quẫn l àưåc quìn vïì súã hûäu nhận hiïåu, cấc doanh
nghiïåp chó àûúåc gùỉn nhận “made in Viet Nam” theo quy àõnh xấc àõnh xët xûá
hâng hoấ ca Tưíng Cc Hẫi Quan vâ Bưå Thûúng Mẩi. Àêy lâ mưåt thiïåt thôi lúán
cho nhâ sẫn xët.
Thûá nhêët, doanh nghiïåp sẫn xët khưng àûúåc trûåc tiïëp tiïëp xc vúái
khấch hâng tiïu th, khưng am hiïíu nhu cêìu thûúâng xun thay àưíi ca hổ, chó
biïët lâm theo mêỵu mậ ca àún àùåt hâng.
Thûá hai, ngun ph liïåu do bïn àùåt hâng cung cêëp nïn doanh nghiïåp
cng khưng ch àưång trong khêu chín bõ ngun ph liïåu àïí sẫn xët, kïë hoẩch
sẫn xët thûúâng bõ phấ vúä do viïåc nhêåp khêíu ngun ph liïåu khưng àng lõch,
th tc hẫi quan chêåm, ngun ph liïåu thiïëu, khưng àưìng bưå. v.v...

20


Thûá ba, doanh nghiïåp may chó àûúåc hûúãng lúåi nhån trïn giấ gia
cưng, mâ giấ nây thûúâng bõ khấch hâng ếp rêët sất, vò hổ àậ biïët rêët rộ nùng sët
vâ chi phđ giấ thânh, chi phđ nhên cưng ca cấc doanh nghiïåp may Viïåt Nam.
Thûá tû, thúâi gian gia cưng thưng thûúâng lâ ngùỉn hẩn ty theo tđnh thúâi
v ca thúâi trang. Kïí tûâ lc nhêån àûúåc àêìy à ngun ph liïåu cho àïën ngây
xët giao hâng bònh qn lâ 40 ngây. Mâ lõch nhêån ngun ph liïåu lâ rêët bêëp
bïnh ty thåc vâo viïåc gûãi hâng ca khấch hâng, nïn doanh nghiïåp may đt àûúåc
ch àưång trong kïë hoẩch sẫn xët vâ giao hâng ca mònh.
Thûá nùm, sẫn phêím gia cưng ca doanh nghiïåp may Viïåt Nam nối
chung khi àûúåc xët sang mưåt nûúác trung gian hóåc khi àïën núi tiïu th liïìn bõ

cùỉt mêët nhận xët xûá “made in Viet Nam” vâ àûúåc thay thïë vâo mưåt “made in
...... ” nâo àố. Àiïìu nây lâm thiïåt thôi quìn lúåi ca nhâ sẫn xët úã chỗ sẫn phêím
ca Viïåt Nam tẩo ra lẩi khưng cố tïn trïn thûúng trûúâng, mâ nố mang mưåt
“mấc” nûúác ngoâi. Thêåm chđ cố nhûäng ngûúâi Viïåt Nam ài du lõch hóåc cưng tấc
nûúác ngoâi mua vïì mưåt sưë sẫn phêím may mùåc ca chđnh Viïåt nam sẫn xët ra
mâ khưng hïì hay biïët. Sẫn phêím may mùåc Viïåt Nam nối chung vâ ÀBSCL nối
riïng chûa cố tïn gổi.
Tuy nhiïn, nhûäng nùm gêìn àêy àậ cố nhûäng doanh nghiïåp may úã
ÀBSCL vûún lïn sẫn xët hâng theo phûúng thûác tûå doanh (F.O.B – Free on
board) hóåc (C & F – Cost and Freight) mua ngun liïåu bấn thânh phêím nhû:
Cty may Têy Àư, Cty cưí phêìn Sao Mai (Àưìng Thấp), Cty may Tiïìn Tiïën, Cty
may xët khêíu Long An... phûúng thûác tûå doanh àậ chiïëm tûâ 10 –20% trong
tưíng doanh thu sẫn xët, gia cưng. Thïë nhûng viïåc tẩo cho sẫn phêím ca mònh
cố mưåt nhận hiïåu riïng lâ àiïìu côn rêët khố khùn. Chûa thïí thûåc hiïån àûúåc trong
lc nây.
2.2.7.Vưëën àêìu tû sẫn xët.
Ngìn vưën àêìu tû sẫn xët ca cấc doanh nghiïåp may ÀBSCL hònh
thânh tûâ cấc ngìn sau àêy:

2.2.7.1. Ngìn vưën ngên sấch cêëp.
Cấc doanh nghiïåp Nhâ nûúác úã ÀBSCL khi thânh lêåp doanh nghiïåp
hóåc hònh thânh tûâ mưåt cú súã khấc cố mưåt ngìn vưën ngên sấch cêëp nhêët àõnh,
tuy nhiïn ngìn vưën nây côn rêët hẩn chïë so vúái nhu cêìu ca àêìu tû nhâ xûúãng vâ
trang thiïët bõ.

21


2.2.7.2. Ngìn vưën vay ngên hâng àêìu tû.
Bïn cẩnh ngìn vưën ngên sấch cêëp, cấc doanh nghiïåp Nhâ nûúác, cấc

liïn doanh àûúåc vay vưën ca Ngên hâng àêìu tû vâ phất triïín. Trong àố phẫi kïí
àïën lâ Cty Têy Àư, Xđ nghiïåp may Vơnh Long, Cty giây Vơnh Long, Cty Tiïìn
Tiïën, Cty Viïåt Tên, Xđ nghiïåp may M Tho, Cty may xët khêíu Long An...
Ngoâi ra côn cố Cty vay vưën ca nûúác ngoâi thưng qua Ngên Hâng Ngoẩi
Thûúng Viïåt Nam àïí àêìu tû nhû Cty cưí phêìn Sao Mai Àưìng Thấp.

2.2.7.3. Ngìn vưën liïn doanh.
ÚÃ ÀBSCL, cố hai dẩng liïn doanh trong ngânh may xët khêíu. Àố lâ
liïn doanh trong nûúác vâ liïn doanh nûúác ngoâi.
Liïn doanh trong nûúác bao gưìm cấc Cty: Cty may Tiïìn Tiïën, Cty
may Viïåt Hưìng, Cty may Viïåt Tên (liïn doanh vúái Cty may Viïåt Tiïën), Cty may
An Giang (liïn doanh vúái Cty may Nhâ Bê).
Liïn doanh vúái nûúác ngoâi cố Cty MeKo (Cêìn Thú) vúái Àâi Loan,
Cty Ladfaco vúái Long An. Nết àùåc biïåt úã ÀBSCL lâ cố mưåt sưë Cty thåc Ban
Tâi Chđnh Tónh y ca cấc àõa phûúng liïn doanh vúái Cty Viïåt Tiïën hóåc Nhâ
Bê nhû Cty An Giang, Viïåt Hưìng, Cty Giây Vơnh Long ( liïn doanh vúái Cty
giây Hiïåp Hûng Tp.Hưì chđ Minh)...

2.2.7.4. Vưën àêìu tû 100% nûúác ngoâi.
Chó cố duy nhêët cưng ty Kannan úã Long An, do Àâi Loan àêìu tû
100% vưën.

2.2.7.5.Vưën ca tû nhên.
Bao gưìm cấc Cty Trấch nhiïåm hûäu hẩn vâ tû nhên vúái quy mư sẫn
xët nhỗ.
Àiïìu àấng nối úã àêy lâ khưëi lûúång vưën àêìu tû chûa àấp ûáng àûúåc u
cêìu ca sûå phất triïín sẫn xët, do àố quy mư sẫn xët úã cấc doanh nghiïåp may
ÀBSCL thûúâng lâ vûâa vâ nhỗ. Ngìn vưën àêìu tû bõ hẩn chïë cng lâ mưåt trong
nhûäng ëu tưë lâm chêåm sûå phất triïín ca ngânh may mùåc xët khêíu úã ÀBSCL.
Nïëu theo tiïu thûác quy àõnh ca Nhâ Nûúác, doanh nghiïåp phẫi cố vưën lûu àưång

trïn 500 tó àưìng vâ sưë lûúång cưng nhên trïn 1.000 cưng nhên àûúåc xïëp lâ doanh
nghiïåp lúán, thò trong tưíng sưë vưën àêìu tû hiïån cố ca cấc doanh nghiïåp ÀBSCL lâ
khoẫng 150 tó àưìng, cấc doanh nghiïåp cố vưën bònh qn dái 10 tó àưìng chiïëm
àa sưë, nïn xết vïì quy mư, cấc doanh nghiïåp may úã ÀBSCL àûúåc xem lâ doanh
nghiïåp vûâa vâ nhỗ.
22


2.2.8. Mấy mốc thiïët bõ vâ trònh àưå cưng nghïå.
Tưíng sưë lûúång mấy mốc thiïët bõ may ca cấc doanh nghiïåp ÀBSCL cố
àïën thúâi àiïím cëi nùm 1999 lâ 9.827 chiïëc cấc loẩi trong àố mấy chun dng
chiïëm 20%. Thúâi gian sûã dng mấy mốc thiïët bõ thưng thûúâng tûâ 8 – 10
giúâ/ngây do àa sưë cấc doanh nghiïåp chó sẫn xët 1 ca, nhû vêåy bònh qn 1, 2
ngûúâi/1mấy. Thúâi gian hoẩt àưång ca mấy mốc thiïët bõ bònh qn 25 ngây/thấng
vâ bònh qn 10 thấng/nùm. Cưng sët hoẩt àưång tưëi àa ca mấy mốc thiïët bõ
bònh qn chó àẩt tûâ 60 - 80% cưng sët thiïët kïë. Àiïìu nây cố nhiïìu ngun
nhên, nhûng ngun nhên ch ëu nhêët lâ àún hâng sẫn xët sưë lûúång nhỗ, thúâi
gian ngùỉn, do àố doanh nghiïåp may phẫi thûúâng xun thay àưíi mậ hâng, thay
àưíi thiïët kïë chuìn may, mêët nhiïìu thúâi gian chín bõ lïn chuìn vâ vết chuìn
lc kïët thc. Viïåc àûa hâng lïn chuìn sẫn xët gưëi àêìu trong thûåc tïë rêët đt
doanh nghiïåp thûåc hiïån tưët, mưåt ngun nhên khấc nûäa lâ ngun ph liïåu àïën
cố lc khưng liïn tc dêỵn àïën àûát chuìn, hóåc thiïëu hâng sẫn xët nhûäng lc
cëi v.
Biïíu 3: Nùng lûåc mấy mốc thiïët bõ may cưng nghiïåp ÀBSCL.

Nùng lûåc mấy mốc thiïët bõ

Tó trổng sưë cú súã

àậ àûúåc khai thấc sûã dng


Cưng nghiïåp may àậ àẩt àûúåc

- Dûúái 50% cưng sët

5,2%

- Tûâ 50 – 70 cưng sët

44,0%

- Tûâ 71 – 85% cưng sët

28,4%

- Tûâ 86 – 99% cưng sët

14,2%

- 100% cưng sët

8,2%

Tưíng sưë :

100%

Ngìn : Sưë liïåu thu thêåp tûâ doanh nghiïåp ÀBSCL.
Xết vïì trònh àưå cưng nghïå thò nhûäng mấy may mưåt kim thưng thûúâng
mâ cấc doanh nghiïåp may ÀBSCL àang sûã dng thåc loẩi trung bònh tiïn tiïën,

nố thåc thïë hïå mấy ca nhûäng nùm 1990 nhûng chûa phẫi lâ thïë hïå cëi. Hiïån
nay àậ cố mưåt sưë đt doanh nghiïåp úã Thânh Phưë Hưì Chđ Minh sûã dng mấy mưåt
kim àiïìu khiïín bùçng lêåp trònh mấy tđnh (Automatic control computer). Thïë hïå
mấy nây cho nùng sët cao gêëp àưi mấy thưng thûúâng hiïån nay, nhûng giấ àêìu
tû mấy mốc thiïët bõ cng gêëp 3 lêìn mấy thưng thûúâng vâ àôi hỗi trònh àưå k
thåt sûã dng vâ kiïën thûác ca cưng nhên phẫi cao. Àiïìu nây chûa ph húåp vúái
trònh àưå àẩi àa sưë cưng nhên úã ÀBSCL hiïån nay.
23


Tuy nhiïn, cố nhiïìu doanh nghiïåp àậ mẩnh dẩn àêìu tû vâo bưå phêån
mấy chun dng àïí thûåc hiïån mưåt sưë cưng nùng àùåt biïåt trong quy trònh sẫn
xët sẫn phêím may mùåc nhû: mấy tha khuy mùỉt phûúång, mấy àống nt tûå àưång
vúái tưëc àưå cao, mấy hai kim di àưång, hai kim mốc xđch chun dng, mấy thïu
theo lêåp trònh 12 – 20 àêìu kim, mấy mưí ti tûå àưång, may chun dng may
veston. v.v. . .
Doanh nghiïåp dêỵn àêìu trong àêìu tû lơnh vûåc nây lâ Cưng ty may Têy
Àư, Cty Sao Mai Àưìng Thấp, Cty may Long An, Cty may Tiïìn Tiïën...
2.2.9. Sưë lûúång, chêët lûúång vâ nùng sët lao àưång.
Cưng nhên trong cấc doanh nghiïåp may ÀBSCL phất triïín rêët nhanh
tûâ nhûäng nùm àêìu 1990 chó vỗn vển chûa àêìy 1.000 cưng nhên, mâ cho àïën nay
vâo cëi nùm 1999 àậ lïn àïën hún 10.000 cưng nhên lao àưång, trong àố bao
gưìm cấn bưå quẫn l, nhên viïn k thåt vâ cưng nhên trûåc tiïëp sẫn xët.
Àưåi ng nhûäng nhâ quẫn l doanh nghiïåp may ÀBSCL àa sưë àậ àûúåc
àâo tẩo qua trûúâng lúáp chđnh quy. Trong cấc doanh nghiïåp Nhâ nûúác, cấc cưng
ty trấch nhiïåm hûäu hẩn hêìu hïët cấc giấm àưëc vâ phố giấm àưëc cố bùçng àẩi hổc
chun ngânh k thåt hóåc quẫn trõ kinh doanh. Tuy nhiïn, cng cố mưåt sưë nhâ
quẫn l hoẩt àưång trấi nghïì vâ hêìu nhû chûa cố giấm àưëc nâo àûúåc àâo tẩo
chđnh quy tûâ trûúâng K Thåt May Th Àûác. Àiïìu nây cng lâ mưåt khiïëm
khuët cùn bẫn lâm cho cưng tấc quẫn l àiïìu hânh doanh nghiïåp ca cấc nhâ

quẫn l tuy àûúåc hưỵ trúå bùçng kiïën thûác quẫn trõ sẫn xët, quẫn trõ kinh doanh vâ
nhûäng kinh nghiïåm thûåc tiïỵn qua nhiïìu nùm cưng tấc, nhûng thiïëu kiïën thûác
chun mưn vïì k thåt may mùåc, vïì thiïët kïë mêỵu, vïì thiïët kïë chuìn sẫn xët
vâ nhûäng u cêìu chun mưn k thåt khấc àậ lâm hẩn chïë tđnh nhẩy bến, linh
hoẩt, sấng tẩo trong quẫn l sẫn xët, trong viïåc xấc àõnh mûác àưå phûác tẩp ca
mưåt sẫn phêím àïí àâm phấn giấ thêåt húåp l.
Lûåc lûúång chun viïn k thåt úã doanh nghiïåp may ÀBSCL tûúng
àưëi mẩnh, khẫ dơ àẫm àûúng àûúåc nhiïåm v hiïån nay. Trong sưë hổ cố ngûúâi
àûúåc àâo tẩo trung cêëp tûâ trûúâng K Thåt May Th Àûác. ÚÃ doanh nghiïåp may
hổ àẫm àûúng cấc nhiïåm v thiïët kïë sú àưì, may mêỵu, k thåt tiïìn phûúng, k
thåt cùỉt, KCS, k thåt sûäa chûãa mấy mốc thiïët bõ, tưí trûúãng, chuìn trûúãng sẫn
xët... Bïn cẩnh àố, cng cố nhûäng chun viïn khưng thưng qua trûúâng lúáp,
nhûng do kinh nghiïåm bẫn thên àûúåc tđch ly nïn àûúåc àïì bẩt tûâ thúå giỗi. Àêy lâ
lûåc lûúång lao àưång cố tay nghïì xët thên tûâ nghïì may gia àònh truìn thưëng, hổ
cố thïí lâm viïåc àưåc lêåp vâ lâm hoân chónh mưåt sẫn phêím tûâ khêu ào, vệ, cùỉt vâ
24