BVTV đặc điểm sinh thái của côn trùng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.37 MB, 13 trang )
ĐẶC ĐIỂM SINH THÁI HỌC CỦA
CÔN TRÙNG
Trường: Cao đẳng Sư phạm Hà Nam
Lớp: SP Sinh-KTNN k16
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh
Nguyễn Hồng Nhung
I. Ảnh hưởng của yếu tố ngoại cảnh phi sinh vật đến đời sống sinh
sản và truyền lan của côn trùng hại cây
Yếu tố nhiệt
độ
Yếu tố gió
Yếu tố ngoại
Yếu tố độ ẩm
cảnh phi sinh
không khí-lượng
vật
mưa
Yếu tố ánh sáng
1. Yếu tố nhiệt độ
Côn trùng là động vật biến nhiệt nên nhiệt độ
cơ thể của chúng phụ thuộc chặt chẽ vào điều
kiện nhiệt độ môi trường. Vì vậy mà nhiệt độ
quyết định xu hướng và trình độ của quá trình
sống của côn trùng.
Khả năng điều hòa nhiệt ở côn trùng thấp.
Nhiệt độ môi trường có ảnh hưởng sống còn trong đời sống côn trùng và ảnh hưởng tới quá trình trao đổi chất của
sâu bọ. Nhiệt độ có thể làm tăng cường, khống chế hoặc làm ngừng sự trao đổi chất. Do đó nhiệt độ có tác dụng
quyết định thời gian sinh trưởng, phát dục và sự tồn tại của một loài sâu bọ.
Ở mỗi loài sâu đều có một khoảng nhiệt độ tối thích; ở nhiệt độ này cơ thể tiêu hao năng lượng ít nhất, tuôi thọ cao
và sinh sản mạnh nhất.
Mỗi loài côn trùng chỉ có thể bắt đầu:
- Phát dục ở một giới hạn nhiệt độ nhất định, được gọi là ngưỡng sinh học hay khởi điểm phát dục
- Dừng phát dục ở một điểm nhiệt độ cao được gọi là giới hạn trên hoặc ngưỡng trên
- Vùng nhiệt độ giới hạn bởi hai ngưỡng đó gọi là khoảng nhiệt độ côn trùng hoạt động.
Mỗi
loàicôntrùngmuốnhoànthànhmộtphapháttriển
hay
mộtvòngđờiđềuđòihỏiphảicómộttổngnhiệtlượngnhấtđịnh.
Tổngnhiệtlượngnàylàmộthẳngsốnhiệtđộcóhiệuquảcaochosựphátdụccủamỗilo
àicôntrùngđượcgọilànhiệtlượnghiệuquả.
C = n(T-t)
C : Nhiệtlượnghiệuquả
n : làthờigianphátdục (tínhbằngngày)
T : nhiệtđộmôitrường ( ngàyvàđêm)
t : nhiệtđộkhởiđiểmphátdục
Từcôngthứctrên ta cóthểxácđịnhđược n ( thờigianphátdụccủamộtpha hay
củamộtvòngđời)
N=
C
đượcxemlàhẳngsố
2. Yếu tố ẩm độ không khí-lượng mưa
Nước trong cơ thể côn trùng có ý nghĩa rất quan trọng
đối với sự sống của chúng. Vì lượng nước trong cơ thể
côn trùng dễ bị biến động do độ ẩm và lượng mưa.
Nếu lượng nước trong cơ thể sâu bọ bị giảm sút đến
một mức nào đấy thì sẽ làm cho chất nguyên sinh của
tế bào bị phá hoại, hoạt tính của nhiều ezym bị giảm,
chức năng sinh lý…..bị đình trệ và đến một mức nào
đó sâu bọ có thể bị chết.
Để bù lượng nước mất đi trong quá trình sinh trưởng phát dục, côn trùng bổ sung bằng nước có trong thức ăn
hay hấp thu hơi nước có trong không khí.
Nhìn chung hàm lượng nước trong cơ thể sâu bọ tỉ lệ thuận với hàm lượng nước có trong thức ăn.
Mỗi loài côn trùng đều có một giới hạn độ ẩm thích hợp. Vì thế người ta thấy côn trùng có ba nhóm chính:
Nhóm ưa ẩm thích độ ẩm từ 85-100% như nhóm sâu đục thân, nhóm sâu sống trong các chất mục nát,
trong đất.
Nhóm trung tính thích độ ẩm từ 55-85% như một số loài ong, mọt hại gỗ.
Nhóm ưa khô thích độ ẩm dưới 55% điển hình là nhóm côn trùng sa mạc
Tác động tổng hợp của nhiệt độ và ẩm độ của môi
trường lên đời sống sâu bọ vô cùng phức tạp song lại
có ý nghĩa thực tiễn rất lớn đối với con người.
Vận dụng sự tác động này, người ta đã thành lập các
khí hậu đồ của một vùng trong nhiều năm hoặc nhiều
vùng vào một năm nhất định để nghiên cứu sự phát
sinh sâu hại ở một vùng nhất định để có biện pháp
phòng trừ có hiệu quả.
3. Yếu tố ánh sáng và gió
a) Ánh sáng
Tác động của ánh sáng với côn trùng không có
những giới hạn; hầu như tất cả các côn trùng
có thể sống được trong bóng tối và ngoài ánh
sáng
Tuy vậy yếu tố ánh sáng có những ảnh hưởng
rất quan trọng và sâu sắc đối với đời sống của
côn trùng
Sự hấp thu năng lượng ánh sáng mặt trời có
ảnh hưởng lớn đến:
Nhiệt độ cơ thể côn trùng
Quá trình điều hòa nhiệt độ và trao đổi
nước
Ánh sáng mặt trời còn là nhân tố quyết định
sự sinh trưởng và phát triển của thực vật ( là
mắt xích đầu tiên của các chuỗi thức ăn) nên
có ảnh hưởng gián tiếp đến côn trùng, nhất là
nhóm côn trùng ăn thực vật.
b) Yếu tố gió
Gió có tác động to lớn đến đời sống côn trùng, ảnh
hưởng rõ rệt đến sự trao đổi nước của côn trùng với
môi trường.
Gió làm thay đổi nhiệt độ và độ ẩm của môi trường,
ảnh hưởng gián tiếp đến côn trùng.
Ảnh hưởng lớn nhất của gió đối với côn trùng là sự
phát tán và phân bố địa lý.
Việc tìm hiểu xu hướng đối với gió của các loại côn trùng có ý nghĩa thực tiễn trong việc tìm hiểu khả năng và
hướng phát tán của chúng trung tự nhiên.
