Chương IX:
Huy động vốn qua thị trường tài chính
I – Cổ phiếu thường
II – Cổ phiếu ưu đãi
III – Trái phiếu doanh nghiệp
IV – Thuê tài sản
V – Lợi tức cổ phần và định hướng phân chia lợi tức
cổ phần của công ty
VI – Thị trường chứng khoán dưới góc nhìn của
doanh nghiệp


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Giáo trình Quản trị TCDN, nxb tài chính 2001

2.

Quản trị TCDN, Nguyễn Hải Sản, nxb Thống kê 1996

3.

Giáo trình Thị trường chứng khoán, nxb tài chính 1998,

4.

Luật Đầu tư và Luật doanh nghiệp 2005, nxb Tổng hợp tp Hồ Chí Minh,
2006

5.

Nghị định 144/2003/ND-CP (28/11/2003) Về chứng khoán và thị trường
chứng khoán

6.

Quyết định 60/2004/QĐ-BTC (15/7/2004) Về việc ban hành quy chế đăng ký,
lưu ký, bù trừ và thanh toán chứng khoán

7.

Nghị định 52/2006/NĐ-CP (19/5/2006) Về phát hành trái phiếu doanh nghiệp


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
8. Thông tư 75/2004/TT-BTC (23/7/2004) Hướng dẫn việc phát hành
trái phiếu ra công chúng
9. Nghị định 64/1995/NĐ-CP (9/10/201995) Về quy chế tam thời về tổ
chức và hoạt động của công ty cho thuê tài chính
10. Nghị định 16/2001/NĐ-CP (2/5/2001) thay thế Nghị định 64 về tổ
chức hoạt động của công ty cho thuê tài chính
11. Nghị định 65/2005/NĐ-CP (19/5/2005) Về sửa đổi bổ sung một số
điều của Nghị định 16
12. Luật chứng khoán 2006
13. Luật doanh nghiệp 1999 (từ điều 51-94)


I – Cổ phiếu thường
(ordinary shares hoặc common stock)
1.1 – Cổ phiếu thường và các hình thức huy động

tăng vốn bằng cách phát hành cổ phiếu thường
1.2 – Những lợi thế và bất lợi thế khi huy động tăng
vốn bằng cách phát hành cổ phiếu thường mới ra
công chúng
1.3 – Quyền ưu tiên mua cổ phiếu mới của cổ đông


1.1 – Cổ phiếu thường và các hình thức
huy động tăng vốn bằng cách phát hành
cổ phiếu thường
Cty cổ phần: vốn điều lệ được chia thành các phần
bằng nhau- cổ phần
Cổ đông góp vốn cổ phần dưới hình thức mua cổ phiếu
Cổ phiếu: - giấy chứng nhận góp vốn cổ phần
- chứng nhận quyền được nhận thu nhập
từ lợi nhuận của cty


Các loại cổ phiếu
Căn cứ tình hình phát hành và lưu hành:
1.

Cổ phiếu được phép phát hành

2. Cổ phiếu đã phát hành
3. Cổ phiếu quỹ
4. Cổ phiếu đang lưu hành


* Dựa vào hình thức cổ phiếu:

1.

Cổ phiếu ghi tên (hữu danh)

2. Cổ phiếu không ghi tên (vô danh)

* Dựa vào quyền lợi mang lại cho người nắm giữ:
1. Cổ phiếu thường (cổ phiếu phổ thông)
2. Cổ phiếu ưu đãi


Cổ phiếu thường
loại cổ phiếu mà người nắm giữ được hưởng
những quyền lợi thông thường trong cty:
-

Quyền trong quản lý

-

Quyền đối với tài sản của cty

-

Quyền chuyển nhượng sở hữu cổ phần

-

Các quyền khác (ưu tiên mua cổ phiếu mới, tiếp
cận thông tin của công ty ..).



Các hình thức tăng vốn bằng cách
phát hành cổ phiếu thường
- Phát hành cổ phiếu mới dành quyền ưu tiên mua cho các
cổ đông hiện tại
- Phát hành cổ phiếu mới chào bán cho người thứ ba
- Phát hành rộng rãi cổ phiếu mới ra công chúng


1.2 - Những mặt lợi và bất lợi
khi huy động tăng vốn bằng cách phát hành
cổ phiếu thường mới ra công chúng
Lợi :
- tăng VĐT dài hạn (vốn chủ sở hữu)
- không phải hoàn trả vốn gốc theo kỳ hạn cố định
- tăng khả năng vay nợ và mức độ tín nhiệm cho cty
- trong 1 số t/hợp việc huy động VĐT bên ngoài là t/lợi
- Không có nghĩa vụ bắt buộc phải trả cỏ tức hàng năm


Bất lợi :
- chia sẻ quyền q/lý và kiểm soát cty cho CĐ mới

- chia sẻ quyền phân chia thu nhập cao cho CĐ mới
- chi phí phát hành cổ phiếu thường cao
- lợi tức cổ phần thường không được trừ khi xác định
thu nhập chịu thuế



Những vấn đề cần cân nhắc
khi quyết định huy động tăng vốn bằng cách
phát hành cổ phiếu thường mới ra công chúng
- Sự ổn định của doanh thu và lợi nhuận
- Tình hình tài chính hiện tại của cty (k/cấu tài chính)
- Yêu cầu giữ nguyên quyền quản lý và kiểm soát cty
- Chi phí phát hành cổ phiếu mới


1.3 Quyền ưu tiên mua cổ phiếu mới
của cổ đông
- Là quyền mà cty cho phép các CĐ hiện tại được đăng ký
mua cổ phần mới với giá bán thấp hơn giá bán trên thị
trường tương ứng với tỷ lệ cổ phần họ đang sở hữu
- Nội dung quyền ưu tiên mua (UTM):
+ ưu tiên về giá - được mua với giá ưu đãi
+ ưu tiên về thời gian - được đăng ký mua trước
(hết thời hạn quy định, quyền UTM sẽ không còn giá trị)


Sè cæ phiÕu ®ang lu hµnh

Sè quyÒn mua
cÇn thiÕt = Sè cæ phiÕu míi dù kiÕn ph¸t hµnh


Thị giá cổ phiếu sau khi phát hành cổ
Giá trị
phiếu mới - giá bán u đãi 1 c/phiếu mới
(lý thuyết) 1

số quyền mua cần thiết
quyền mua =


ThÞ gi¸ cæ phiÕu
sau khi hoµn
thµnh ®ît ph¸t
hµnh cæ phiÕu
®ît míi

Tæng gi¸ trÞ thÞ trêng cña toµn bé
sè cæ phiÕu
=
Tæng sè cæ phiÕu ®ang lu hµnh


GIÁ TRỊ 1 QUYỀN MUA
R – giá trị lý thuyết 1 quyền mua
Pe – thị giá cổ phiếu sau đợt phát hành cổ phiếu mới
Po – thị giá cổ phiếu hiện hành (trước đợt phát hành cổ
phiếu mới)
Pu - giá bán ưu đãi 1 cổ phiếu mới
N – số quyền mua cần thiết


R = (Pe - Pu)/ N
mà

(1)


R = Po – Pe (2)  Pe = Po – R

(3)

Thay (3) vào (1) ta có:

R = [(Po – Ro) – Pu] / N  RN = Po – R – Pu
 RN + R = Po – Pu  R (N + 1) = Po – Pu
 R = (Po - Pu)/ (N + 1)


Những mặt lợi và bất lợi
của việc tăng VKD bằng cách phát hành cổ phiếu mới
và dành quyền UTM cho cổ đông hiện hành
Lợi:
1.

Mở rộng hoạt động SXKD mà vẫn bảo vệ quyền lợi của các CĐ
hiện hành

2.

Việc huy động tăng VKD được thực hiện khá dễ dàng

3.

Tiết kiệm chi phí phát hành chứng khoán

4.


Giúp cty tránh được áp lực của CĐ về sự sụt giảm thị giá cổ
phiếu của cty do phát hành cổ phiếu mới


Bất lợi:

1. ít làm tăng tính hoán tệ của cổ phiếu công ty
2. số vốn huy động ít hơn so với huy động bằng
cách phát hành rộng rãi ra công chúng


II – Cổ phiếu ưu đãi
(preferred stock)
2.1 – Đặc trưng của cổ phiếu ưu đãi
2.2 – Những lợi thế và bất lợi thế khi huy
động vốn bằng phát hành cổ phiếu ưu đãi


2.1 – Đặc trưng của cổ phiếu ưu đãi
Cổ phiếu ưu đãi: cổ phiếu mà người nắm
giữ được hưởng một số quyền lợi ưu đãi
hơn so với cổ phiếu thường.


Các loại cổ phiếu ưu đãi
- Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết
- Cổ phiếu ưu đãi cổ tức
- Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại
- Cổ phiếu ưu đãi khác



Đặc trưng của cổ phiếu ưu đãi
- Được ưu tiên về cổ tức và thanh toán khi
giải thể hoặc thanh lý công ty
- Sự tích luỹ cổ tức
- Không được quyền bỏ phiếu, biểu quyết


So sánh CFUĐ và CFTH và Trái phiếu
Giống cổ phiếu thường:
1.

Thể hiện quyền sở hữu đối với công ty

2.

Không có thời hạn thanh toán vốn gốc

3.

Lợi tức cổ phần không được giảm trừ khi tính thuế TNDN

4.

Lợi tức cổ phần phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của cty
(cty có thể hoãn trả cổ tức CFUĐ khi đang gặp khó khăn về
tài chính )