Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Chỉång 5

CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC

--- oOo --5.1 TI NGUN NỈÅÏC V NHU CÁƯU
5.1.1 Váún âãư Cung cáúp nỉåïc
Nỉåïc l mäüt ti ngun q giạ âỉåüc sỉí dủng cho nhiãưu ngnh kinh tãú v
hoảt âäüng x häüi. Hiãûn nay, cạc cäng trçnh thy låüi âỉåüc xáy dỉûng âãø phủc vủ cho
nhiãưu mủc tiãu khạc nhau: tỉåïi tiãu, phạt âiãûn, cáúp nỉåïc sinh hoảt v cäng
nghiãûp, váûn ti thy, ni cạ, thãø thao, du lëch, an dỉåỵng, ... Trong nhiãưu trỉåìng
håüp viãûc sỉí dủng täøng håüp ngưn nỉåïc liãn quan âãún mủc tiãu phng chäúng l.
Giỉỵa hãû thäúng nàng lỉåüng v kinh tãú ngưn nỉåïc thỉåìng cọ mäúi liãn hãû trãn qui
mä qúc gia v khu vỉûc. Ngưn nỉåïc l ngun liãûu tại tảo âãø sn xút âiãûn nàng
qua cạc trảm thy âiãûn, nỉåïc cng âỉåüc dng âãø lm lảnh cạc l nh mạy nhiãût
âiãûn v nh mạy âiãûn ngun tỉí. Ngỉåüc lải, âiãûn nàng tỉì ngưn lỉåïi cung cáúp
nàng lỉåüng cho cạc trảm båm tỉåïi tiãu v cáúp nỉåïc. Ngoi ra, nh mạy thy âiãûn
nháûn nàng lỉåüng âiãûn tỉì lỉåïi âãø båm nỉåïc tr lải häư chỉïa trong nhỉỵng thåìi âoản
gim ti v cung cáúp cäng sút âènh cho lỉåïi âiãûn trong nhỉỵng thåìi âoản cao
âiãøm.
5.1.2 Khại niãûm vãư sỉí dủng ngưn nỉåïc
Ngưn nỉåïc âỉåüc sỉí dủng nhiãưu nháút l lỉåüng nỉåïc tỉì säng ngi, âàûc
âiãøm ca dng chy säng ngi l sỉû phán bäú lỉu lỉåüng khäng âãưu theo khäng
gian v thåìi gian. Cạc cäng trçnh thy låüi ra âåìi nhỉ häư chỉïa nỉåïc v hãû thäúng
phán phäúi nỉåïc cho cạc ngnh kinh tãú nhàòm âãø gii quút sỉû thiãúu cán âäúi giỉỵa ti
ngun nỉåïc v nhu cáưu nỉåïc. Khi dung têch hỉỵu dủng (hiãûu säú giỉỵa dung têch
thỉûc v dung têch nãưn) ca häư chỉïa cng låïn thç kh nàng âiãưu chènh dng chy
cng låïn v mỉïc âäü dao âäüng dng chy cng nh nhỉng cng s lm gia tàng chi

phê xáy dỉûng cäng trçnh v váûn hnh, bo dỉåỵng. Khäng phi lục no dung têch
hỉỵu dủng ca häư chỉïa hồûc kho nỉåïc cng tha mn hon ton nhu cáưu nỉåïc cho
cạc ngnh kinh tãú trong táút c cạc nàm, s cọ mäüt säú nàm kh nàng cung cáúp nỉåïc
bë âe da. Âiãưu ny liãn quan âãún viãûc phán têch v quút âënh chn lỉûa táưn sút
thiãút kãú cäng trçnh (hồûc gi l mỉïc bo âm tênh toạn cäng trçnh). Thäng thỉåìng
cạc cå quan qun l nỉåïc ca chênh quưn s qui âënh mỉïc bo âm ny.

------------------------------------------------------------------------------------------------------ 75

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bng 5.1: Tham kho vãư táưn sút thiãút kãú cho mäüt säú cäng trçnh
(Xem củ thãø thãm åí phủ lủc 5.1)










Ngnh kinh tãú dng nỉåïc
Cáúp nỉåïc cho cạc cäng trçnh âàûc biãût láu di

Trung tám cäng nghiãûp låïn, nh mạy nhiãût âiãûn låïn
Khu âa cỉ v cäng nghiãûp vỉìa v nh
Thy âiãûn cho khu cäng nghiãûp låïn
Thy âiãûn cho khu cäng nghiãûp vỉìa v nh
Tỉåïi rüng
Thy sn
Váûn ti thy

Táưn sút thiãút kãú P%
âãún 99
 97
95
85 - 95
70 - 85
75 - 95
75 - 85
80 - 90

Cạc khại niãûm liãn quan âãún viãûc sỉí dủng nỉåïc âãưu quan trng trong viãûc hiãøu r
váún âãư cung cáúp v sỉí dủng nỉåïc. Hai cå såí âo lỉåìng thäng thỉåìng trong viãûc sỉí
dủng nỉåïc l lỉåüng nỉåïc láúy (withdrawal) v tiãu thủ (consumption). Láúy nỉåïc l
mäüt tiãún trçnh thu nỉåïc tỉì ngưn nỉåïc màût v nỉåïc ngáưm v chuøn váûn chụng
âãún nhỉỵng nåi sỉí dủng riãng r.
Täøn tháút trãn âỉåìng âi (Conveyance loss) l lỉåüng máút nỉåïc dỉåïi cạc hçnh thỉïc bäúc
håi, thoạt håi, r rè, tháúm ... trãn quạ trçnh váûn chuøn qua âỉåìng äúng, kãnh dáùn,
... Nåi tiãu thủ láúy nỉåïc sau khi quạ trçnh váûn chuøn cho cạc mủc âêch sn xút,
tỉåïi, chãú biãún thỉûc pháøm v úng, gi chung l lỉåüng tiãu thủ (consumtive use).
Bãn cảch viãûc láúy v tiãu thủ nỉåïc, ta cn cọ khại niãûm sỉí dủng ngoi ngưn nỉåïc
(offstream uses), âãø chè viãûc sỉí dủng ngưn nỉåïc nhỉng khäng lm hao hủt lỉåüng
nỉåïc, vê dủ nhỉ váûn ti thy, gii trê, cnh quan.

Mỉïc hiãûu sút an ton (safe yield) l mäüt khại niãûm khi khai thạc ngưn nỉåïc tỉì
nỉåïc màût v nỉåïc ngáưm. Våïi nỉåïc màût, nhỉ häư chỉïa nỉåïc chàóng hản, hiãûu sút an
ton thỉåìng âỉåüc xem xẹt âãún nhàòm bo âm viãûc khai thạc khäng quạ mỉïc lm
mỉïc nỉåïc tủt quạ mỉïc nỉåïc chãút ca häư chỉïa trong ma khä. Våïi nỉåïc ngáưm, hiãûu
sút an ton âãø bo âm ràòng viãûc rụt nỉåïc ngáưm khäng lm nh hỉåíng nghiãm
trng âãún viãûc häưi phủc táưng nỉåïc ngáưm, khäng gáy ä nhiãùm v sỉû hả tháúp quạ
mỉïc táưng nỉåïc ngáưm.

------------------------------------------------------------------------------------------------------ 76

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Dung têch trỉỵ nỉåïc l

Hmax (ma l)
H bçnh thỉåìng

Âáûp nỉåïc

Dung têch hoảt âäüng

Hmin (ma khä)

Dung têch chãút

Hçnh 5.1: Minh ha mä t cạc loải dung têch trong häư chỉïa
Nọi chung, viãûc khai thạc, váûn chuøn v sỉí dủng ti ngun nỉåïc cáưn thỉûc hiãûn

trãn cå såí cán bàòng q nỉåïc (water budget) m phỉång trçnh cán bàòng nỉåïc l mäüt
mä t càn bn nháút.
5.1.3 Âạnh giạ kh nàng cung cáúp ngưn nỉåïc
Xạc âënh kh nàng cung cáúp ca ngưn nỉåïc l mäüt u cáưu quan trng
trong viãûc hoảch âënh kãú hoảch dng nỉåïc. Viãûc âiãưu tra, thu tháûp säú liãûu thy
vàn cng di ngay, chi tiãút v âáưy â s giụp êch ráút nhiãưu cho ngỉåìi lm cäng tạc
qui hoảch thy låüi. Säú liãûu âạnh giạ gäưm trỉỵ lỉåüng nỉåïc, cháút lỉåüng nỉåïc v âäüng
thại nỉåïc. Ngưn nỉåïc thỉåìng bao gäưm 3 dảng cå bn:


Nỉåïc mỉa: bao gäưm lỉåüng mỉa thạng, mỉa nàm ... Nỉåïc mỉa cọ ỉu
âiãøm l tỉång âäúi sảch, êt bë ä nhiãùm, r tiãưn nhỉng chè khai thạc âỉåüc
pháưn låïn trong ma mỉa, khọ táûp trung ngưn nỉåïc.

Bng 5.2: So sạnh lỉåüng mỉa trung bçnh thạng (mm) mäüt säú trảm vng ÂBSCL
(säú liãûu tham kho, chỉa âỉåüc qui vãư thåìi k di âäưng nháút)
Trảm/Thạn g

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12

Cáưn Thå


17

Cháu Âäúc
Long Xun
Phụ Qúc

16
12
28

Sọc Tràng
C Mau
Rảch Giạ
Tán Cháu



9
18
11
9

3

12

2
2
24


44
13
55

2
9
7
15

14
32
36
55

45

166

182

226

214

278

250

169


52

1604

108
97
138

169
211
306

136
162
396

150
194
438

147
197
543

153
235
522

250

287
328

137
144
179

60
57
78

1385
1611
3038

64
97
99
103

224
290
220
166

247
306
250
154


248
330
304
162

264
343
310
112

266
337
294
180

289
332
270
286

171
170
160
172

40
88
44
64


1840
2360
2015
1478

Nỉåïc màût: gäưm lỉåüng nỉåïc säng rảch, ao, häư, âáưm láưy, ... Nỉåïc màût
tỉång âäúi däưi do, dãù váûn chuøn, âàûc biãût åí Âäưng bàòng säng Cỉíu

------------------------------------------------------------------------------------------------------ 77

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

long, tuy nhiãn nọ êt nhiãưu bë ä nhiãùm, âäüng thại thay âäøi låïn, chi phê
xỉí l nỉåïc khạ cao.
(Xem phủ lủc 5.3, bng 1)



Nỉåïc ngáưm: gäưm nỉåïc ngáưm táưng näng, táưng sáu, ... Nỉåïc ngáưm l
ngưn cung cáúp nỉåïc l tỉåíng cho nhỉỵng nåi xa ngưn nỉåïc ngt, âáút
bë nhiãùm màûn, nhiãùm phn. Tuy nhiãn, cáưn tháûn trng trong khai thạc
ngưn nỉåïc ngáưm âãø trạnh hiãûn tỉåüng hả tháúp quạ mỉïc táưng nỉåïc v ä
nhiãùm bãn dỉåïi, viãûc khai thạc quạ nhiãưu nỉåïc ngáưm cọ thãø gáy sủt lụn
cạc cäng trçnh bãn trãn, âäi khi cng ráút nghiãm trng.
(Xem phủ lủc 5.3, bng 2)


5.2 PHỈÅNG HỈÅÏNG SỈÍ DỦNG NỈÅÏC
5.2.1 Sỉí dủng nỉåïc trong Näng nghiãûp
Trong näng nghiãûp, nhu cáưu dng nỉåïc ráút låïn. Ngưn nỉåïc thỉåìng âỉåüc
lỉu ban âáưu l lỉåüng nỉåïc mỉa, tuy nhiãn, mỉa thỉåìng phán bäú khäng âãưu v
cọ thãø khäng ph håüp våïi nhu cáưu nỉåïc cho nhiãưu loải cáy träưng tỉång ỉïng våïi
cạc giai âoản sinh trỉåíng ca chụng. Vç váûy, biãûn phạp cäng trçnh nhỉ häư chỉïa
nỉåïc, trảm båm, hãû thäúng kãnh dáùn v phán phäúi cáưn phi xem xẹt âãún.
Lỉåüng nỉåïc cáưn tỉåïi trong näng nghiãûp thỉåìng âỉåüc xạc âënh vo thåìi âiãøm cáy
träưng chênh cáưn nhiãưu nỉåïc nháút (thỉåìng l cạc giai âoản lm âáút, cy trủc, giai
âoản ra hoa) tỉång ỉïng våïi thåìi k khä hản hồûc thiãúu nỉåïc ca diãùn biãún thåìi tiãút
(xạc âënh bàòng viãûc tênh toạn phán têch táưn sút xút hiãûn). Ngoi ra, cáưn phi tênh
âãún lỉåüng nỉåïc täøn tháút do ngáúm xúng âáút, bäúc håi trãn màût thoạng v trãn màût
âãûm, thoạt håi tỉì cáy c, ... Mỉïc tỉåïi (m hồûc m3/ha) l lỉåüng nỉåïc (hay låïp nỉåïc)
cáưn thiãút âãø cung cáúp cho 1 âån vë diãûn têch (ha) âãø âm bo cáy träưng âảt âỉåüc
nàng sút mong mún. Thỉûc tãú, ta thỉåìng ạp dủng hãû säú tỉåïi (l/s-ha) âãø tênh toạn
cho cäng trçnh tỉåïi. Hãû säú ny thỉåìng âỉåüc xạc âënh tỉì thỉûc nghiãûm theo phỉång
phạp cán bàòng nỉåïc v trãn cå såí phán têch cạc säú liãûu quan tràõc khi háûu nhiãưu
nàm, nọ phủ thüc vo âiãưu kiãûn thåìi tiãút, loải âáút träưng, loải cáy träưng, thåìi âiãøm
träưng, nàng sút mong mún, chãú âäü v phỉång phạp tỉåïi, v.v...
Gi

F (ha) l diãûn têch vng tỉåïi.
i (%) l hãû säú diãûn têch canh tạc cho loải cáy träưng trãn diãûn têch F
qi l lỉåüng tỉåïi (m3/ha) cho cáy träưng åí thåìi âoản Ti (ngy)
ti l säú giåì tỉåïi /ngy trong thåìi âoản Ti

------------------------------------------------------------------------------------------------------ 78

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC



Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Lỉu lỉåüng nỉåïc cáưn cho cáy träưng tỉång ỉïng våïi n giai âoản tỉåïi:
n
 q . .F  3
 (m /s)
Q    i
i 1  Ti .t i .3600 

Âäúi våïi cáy träưng l lụa, trong tỉìng giai âoản tênh toạn t â âënh, mỉïc tỉåïi âỉåüc
xạc âënh theo phỉång trçnh cán bàòng nỉåïc sau:
Wo + m + C.P =  Whao + Wc
trong âọ:
Wo
- lỉåüng nỉåïc sàơn cọ (låïp nỉåïc màût rüng) åí âáưu thåìi âoản;
m
- mỉïc tỉåïi trong thåìi âoản tênh toạn;
C
- hãû säú sỉí dủng nỉåïc mỉa;
P
- lỉåüng mỉa råi xúng trong thåìi âoản tênh;
Whao - gäưm lỉåüng tháúm v bäúc håi v cạc hao hủt khạc trong thåìi âoản tênh;
Wc
- lỉåüng nỉåïc cáưn duy trç åí cúi thåìi âoản tênh.
(Xem phủ lủc 5.4: Chãú âäü tỉåïi cho lụa)
5.2.2 Sỉí dủng nỉåïc trong Cäng nghiãûp

Lỉåüng nỉåïc sỉí dủng trong cäng nghiãûp ráút âa dảng v khạ phỉïc tảp.
Lỉåüng nỉåïc cáưn cho 1 âån vë sn pháøm cäng nghiãûp ty thüc vo qui trçnh k
thût, loải thiãút bë, âiãưu kiãûn sn xút ca âëa phỉång v cạc úu täú khạc.
Âãún nay, nỉåïc ta váùn chỉa cọ mäüt tiãu chøn hon chènh trong viãûc âënh ra chè
tiãu dng nỉåïc cho tỉìng ngnh cäng nghiãûp trong âiãưu kiãûn Viãût Nam. Âënh mỉïc
dng nỉåïc âang sỉí dủng cho tỉìng ngnh thỉåìng l cạc biãøu bng tham kho åí
nỉåïc ngoi.
(Xem phủ lủc 5.5: Lỉåüng nỉåïc cáúp cho 1 säú ngnh cäng nghãûp)
5.2.3 Sỉí dủng nỉåïc trong Âä thë v khu dán cỉ
Lỉåüng nỉåïc sỉí dủng cho dán dủng bao gäưm lỉåüng nỉåïc dng cho tàõm,
rỉía, àn úng, sn xút nhẻ, chãú biãún thỉûc pháøm, tỉåïi cáy xanh v vãû sinh âỉåìng
phäú. Tiãu chøn dng nỉåïc cho tỉìng âáưu ngỉåìi thỉåìng ty thüc vo mỉïc âäü
phạt triãøn kinh tãú ca tỉìng vng v âiãưu kiãûn cáúp nỉåïc.

------------------------------------------------------------------------------------------------------ 79

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bng 5.3 : So sạnh âënh mỉïc cáưp nỉåïc

Âä thë v vng cỉ dán
Viãût Nam
Ục
Phạp
M

Âä thë trãn thãú giåïi
Khạc
14%

Âënh mỉïc cáúp nỉåïc (lêt/ngy)
100 - 120
140 - 175
220 - 250
350 - 400
80 - 100

Àn úng
6%

Àn úng
Tàõm

Vãû sinh
20%

Tàõm
46%

Giàût
Vãû sinh
Khạc

Giàût
14%


Hçnh 5.2: Trung bçnh (%) lỉåüng nỉåïc sỉí dủng cho dán dủng
Khi láûp qui hoảch cáúp nỉåïc åí Viãût Nam, cọ thãø tham kho säú liãûu cáúp nỉåïc cho
mäùi âáưu ngỉåìi trong mäüt ngy-âãm nhỉ sau:
Bng 5.4: Lỉåüng nỉåïc cáúp cho qui hoảch åí Viãût Nam
Lỉåüng nỉåïc cáúp (lêt/ngỉåìi-ngy)
Vng
50 - 60
60 - 70
60 - 80
70 - 90
80 - 100
100 - 120
120 - 150









Nụi, bạn sån âëa
Ven biãøn
Näüi âäưng
Thë tỉï, thë tráún
Ven âä, ngoi thnh
Cạc thnh phäú, khu cäng nghiãûp
Âä thë låïn


------------------------------------------------------------------------------------------------------ 80

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Âiãưu tra säú dán hiãûn tải N (ngỉåìi)
Dỉû bạo säú dán tỉång lai Nf (ngỉåìi) = N (1 + br - dr)n




br l mỉïc sinh sút (birth-rate)%;
dr l mỉïc tỉí sút (death-rate) %;
n l säú nàm

Khäúi lỉåüng nỉåïc V  0,25 Nf (m3/ngy.ngỉåìi)

Lỉu lỉåüng nỉåïc Q =

V
(m3/h);
T

T l säú giåì sỉí dủng nỉåïc trong ngy

Hçnh 5.3: Cạc bỉåïc xạc âënh lỉu lỉåüng nỉåïc cho dán dủng
5.2.4 Nhu cáưu nỉåïc trong Váûn ti thu
Trong váûn ti thu, säng hồûc kãnh dáùn phi bo âm âäü sáu, chiãưu räüng

v gọc (bạn kênh) quay cáưn thiãút cho tuún âỉåìng váûn ti, trong âọ chiãưu sáu mỉûc
nỉåïc l quan trng nháút.
Chiãưu sáu täúi thiãøu âỉåüc xạc âënh bàòng cao trçnh mỉûc nỉåïc tháúp nháút trong ma
cản cäüng våïi måïn nỉåïc ca loải tu låïn nháút cho phẹp di chuøn trãn lng dáùn v
cäüng thãm mäüt âäü sáu tàng cỉåìng (khong Z = 0,2 - 0,5 m).
Dmin = Hmin + Dtu + Z




Hmin - mỉûc nỉåïc thiãút kãú ma cản âỉåüc xạc âënh tỉì âỉåìng lu têch mỉûc nỉåïc
trung bçnh ngy trong nhiãưu nàm ỉïng våïi táưn sút bo âm.
Dtu - chiãưu sáu måïn nỉåïc ca cạc loải tu, x lan (xem phủ lủc 5.6)
Z - âäü sáu tàng cỉåìng, Z = 0,2 - 0,5 m

Lỉu lỉåüng cáưn thiãút khi sỉí dủng áu tu (shiplock) tu thüc vo kêch thỉåïc ca cạc
khoang áu tu säú láưn sỉí dủng áu trong 1 ngy âãm:
B.L.h.n
q
86.400
------------------------------------------------------------------------------------------------------ 81

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 B v L l chiãưu räüng v chiãưu di ca khoang áu, tênh bàòng mẹt.

 h l chiãưu cao låïp nỉåïc chỉïa trong khoang áu, h = Hâáưy - Hcản (m)
 n l säú láưn âọng måí áu tu trong mäüt ngy âãm
Nãúu áu tu nhiãưu báûc thç lỉu lỉåüng täøn tháút qua áu tu gim âi so våïi áu cọ 1 báûc.

5.2.4 Nhu cáưu nỉåïc trong u cáưu phng l
Trong cäng tạc âiãưu tiãút ngưn nỉåïc, cáưn phi chụ âãún mäüt dung têch trỉỵ
cáưn thiãút trong cạc häư chỉïa, vng trng, cäng trçnh phán cháûm l âãø phng ngỉìa
l cho hả lỉu. u cáưu phng l âỉåüc biãøu thë bàòng âỉåìng màût nỉåïc phng l dc
theo säng hồûc bàòng cao âäü mỉûc nỉåïc (hồûc lỉu lỉåüng) åí tải 1 màût càõt khäúng chãú
ca vng âỉåüc bo vãû. Khi xy ra l låïn, cäng trçnh thu låüi dỉû kiãún xáy dỉûng
phi bo âm càõt hồûc phán l sao cho mỉûc nỉåïc säng khäng vỉåüt quạ mỉûc nỉåïc
phng l. Mỉûc nỉåïc phng l cho mäüt vng âỉåüc qui âënh tu theo tỉìng âiãưu
kiãûn củ thãø ca vng cáưn âỉåüc bo vãû v tu theo vo kh nàng ca cạc biãûn phạp
tham gia chäúng l. Vng bo vãû cọ thãø qui âënh nhiãưu mỉûc nỉåïc phng l khạc
nhau ỉïng våïi cạc mỉïc l khạc nhau. Nãúu cäng trçnh phng l l häư chỉïa cọ thãø
chäúng l cho nhiãưu âäúi tỉåüng cọ u cáưu vãư mỉûc nỉåïc phng l v táưn sút phng
l khạc nhau.
5.3 QUI HOẢCH CHO SỈÍ DỦNG NỈÅÏC TRONG TỈÅNG LAI
5.3.1 Cạc phỉång phạp dỉû bạo Nhu cáưu nỉåïc
Váún âãư dỉû bạo nhu cáưu nỉåïc trong tỉång lai l mäüt bi toạn ráút quan trng
trong qui hoảch thy låüi. Nhu cáưu nỉåïc trong tỉång lai hon ton phủ thüc vo
qui mä phạt triãøn ca 3 nhán täú sau:
 Qui mä phạt triãøn vàn hoạ - x häüi (social-cultural developments)
 Qui mä phạt triãøn kinh tãú (economic developments)
 Qui mä phạt triãøn nhán kháøu (demographic developments)
Sỉû phạt triãøn äøn âënh vãư kinh tãú, vàn hoạ - x häüi cọ thãø khäng nh hỉåíng nhiãưu
âãún cạc úu täú bãn trong bn thán vng dỉû ạn. Riãng mäüt säú chè säú phạt triãøn nhán
kháøu thç lải cọ thãø nh hỉåíng âạng kãø âãún vng dỉû ạn, âàûc biãût l sỉû tàng gim cå
hc ca dán säú (tçnh trảng dán nháûp cỉ hồûc tn cỉ).
Hiãûn nay, cọ nhiãưu phỉång phạt dỉû bạo sỉû gia tàng nhu cáưu nỉåïc nhỉ:

 Dỉû bạo dán säú
 Dỉû bạo gia tàng nhu cáưu nh/cå såí sn xút/kinh doanh åí 1 nàm no âọ
 Tênh toạn u cáưu khäng gian cho nh åí /cå såí sn xút/kinh doanh
 Dỉû bạo nhu cáưu viãûc lm åí 1 nàm no âọ
 v.v... (Sinh viãn cọ thãø tham kho Giạo trçnh"Dán säú hc")
------------------------------------------------------------------------------------------------------ 82

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2 Qui hoảch sỉí dủng nỉåïc
Cọ 2 gii phạp chênh cho viãûc qui hoảch sỉí dủng nỉåïc hiãûn nay:
 Gii phạp tỉì trãn xúng (Top - Down Solution):
Gii phạp tỉì trãn xúng dỉûa vo sỉû chè âảo táûp quưn. ÅÍ trung ỉång sau khi
cán âäúi ti ngun nỉåïc khu vỉûc v kãú hoảch dng nỉåïc ca tỉìng ngnh v
âëa phỉång s phán chè tiãu sỉí dủng xúng cho cạc cáúp tháúp hån.
 Gii phạp tỉì dỉåïi lãn (Bottom-Up Solution)
Gii phạp tỉì dỉåïi lãn s dỉûa vo nhu cáưu nỉåïc ca tỉìng cå såí, tỉìng ngnh, ...
sau âọ ly têch dung lỉåüng dáưn lãn cao âãø cọ nhu cáưu cáúp qúc gia.
Nhu cáưu nỉåïc åí
qui mä qúc gia
Nhu cáưu nỉåïc åí
qui mä vng

Nhu cáưu nỉåïc
cho nhiãưu hoảt

âäüng cäüng lải

Nhu cáưu nỉåïc
cho tỉìng hoảt
âäüng riãng r

Qúc gia

Vng 1

Vng i

Vng n

Cạc phỉïc
håüp cäng
nghiãûp

Cạc phỉïc
håüp dán

Nh mạy
họa cháút

Häü gia
âçnh

Rüng ráùy

Nh mạy

cạn thẹp

Xỉåíng chãú
biãún nh

Trải chàn
ni

Nh mạy
nhiãût âiãûn

Trỉåìng hc

Chãú biãún
näng sn

Sỉí dủng
khạc

Sỉí dủng
khạc

Sỉí dủng
khạc

dủng

Cạc phỉïc
håüp näng
nghiãûp


Hçnh 5.4 : Minh hoả cạch âënh nhu cáưu nỉåïc theo gii phạp tỉì dỉåïi lãn trãn
------------------------------------------------------------------------------------------------------ 83

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC


Giạo trçnh QUI HOẢCH THY LÅÜI
ThS. Lã Anh Tún
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trong qui hoảch, cọ 5 näüi dung cå bn trong quạ trçnh phán têch:
1.
Xạc âënh mủc tiãu
2.
Thiãút láûp cạc chè säú âạnh giạ tênh hiãûu qu
3.
Xáy dỉûng cạc phỉång ạn
4.
Âạnh giạ cạc phỉång ạn
5.
Lỉûa chn phỉång ạn
Cạc näüi dung ny cọ thãø minh ha qua så âäư sau:
Cå häüi â âỉåüc
thỉûc hiãûn

Cạc mủc tiãu

Thiãút láûp
tiãu chøn

v phán têch
Xáy dỉûng cạc
phỉång ạn

Phạt hiãûn måïi

Lỉûa chn
phỉång ạn

Thỉûc hiãûn
phỉång ạn

Pha phán têch

Pha liãn hãû
ngỉåüc

Hçnh 5.5 : Cạc quan hãû phán têch phỉång ạn trong qui hoảch

------------------------------------------------------------------------------------------------------ 84

Chỉång 5: CUNG CÁÚP V SỈÍ DỦNG TI NGUN NỈÅÏC