Móng băng Xây Chen
Senior Lecturer. Anh-Hoang Le
Móng chân vòt: Móng đơn ở cột biên hay tại khe lún cho
dù có đàkiềng (khác với giằng móng) luôn tồn tại nhiều nguy
cơ cao. Thực tế toàn bộ móng này đều không được thuyết
minh…May nhờ có đà kiềng (và trên có tường) tạo được phần
nào giúp ổn đònh móng. Ngược lại nhiều quan điểm lại cho
rằng không cần đưa Đà kiềng vào sơ đồ tính, chỉ cần cấu tạo
nhỏ hơn đà sàn bên trên, hay tính với sơ đồ dầm đơn.
Đà kiềng đã làm việc ngược lại với sơ đồ tính của dầm đơn
khi móng tại biên là móng ……………chân vòt
Tốt nhất là Không nên làm móng chân Vòt kể
cả móng tại khe lún. Nếu buộc phải làm (do tải đứng nhỏ)
va øchưa cần tới giằng móng thì phải tận dụng đà kiềng chòu
moment thậm chí với kích thước có thể lớn hơn đà sàn và
tăng kích thước cổ móng
1
Mặt bằng móng này từng đươc Sở Xây Dựng
TP Hồ chí Minh giới thiệu trên các bản vẽ xin phép
khi Sở còn ôm toàn bộ cấp phép XD nhà dân.
Giải pháp chống lệch tâm
cho móng biên
Tạo điều kiện tuyệt đối cứng bằng cách
đào sâu và cấu tạo bên dưới khối móng cứng
nhằm phân tán lực về hướng trọng tâm
hay mở rộng cổ cột dưới đà kiềng
45O
Bê tông nghèo
Tạo cột xiên cong
để chuyển hướng lực
về trọng tâm móng
Tạo cột đứng chống lên đà kiềng giải
pháp này gây nên lực cắt rất lớn cho
đà kiềng và khó tính được lực cắt Q này
Q
N
Q
Thiết kế cổ cột tại tâm móng
Đà kiềng là công sôn lớn
chòu lực cắt Q khi đở cột
bên trên, do ta có Q = N
.
2
Khó nhất của vấn đề này là móng của Tường Rào, với
đặc trưng: Tải đứng nhỏ, tải ngang lớn do gió và áp lực đất,
không có đà kiềng ngang làm cho hầu hết các tường rào đều
bò nghiêng Móng tường rào rộng 4m, cao 5 m dầy 0,2m
75 kN
5 kNm
75 kN
5 kNm
h m =1,5m
ac
0,1
0,40
Bm=1m
75 kN
Wqư=40 kN
0,03
Cột 20*20,
N= 75kN;
M= 5kNm
Móng
Lm=1,2m;
Bm=1,0m;
hm=1,5m
bc=0,2m
Bm=1m
L m=1,2m
Bm=1m
N=115 kN
0,19
pmax=330kPa
B'=0,58m
Đất nền
Rtc =120kPa
(đất tốt)
pmax=330kPa
Vượt >2*Rtc
KINH NGHIỆM KHI LÀM Tường Rào
*Nền đất Bùn Sét tuyệt đối không
nên đóng cừ tràm, nhất là với khu vực mới
quy hoạch, san lấp, vì nền khu quy hoạch
này còn tiếp tục lún trên 15 năm…
Đà giằng
trên và dưới
*Bằng cách dùng cọc BTCT ngắn
(đoạn 8m, tính ra vẫn rẻ hơn đóng cừ
tràm). Nhưng phải có giằng trên và giằng
dưới với cột nhà chính.
*Hàng rào khu đất lớn không có điều
kiện giằng với bên trong phải chấp nhận cọc
bò uốn, chú ý phần đất đắp bên trong cao hơn
phần đất ngoài (có khi trên 1m, gây nên áp
lực ngang làm nghiêng tường), bệ cọc càng
sâu càng tốt, nên đặt cọc lệch chân cột,
tính bệ cọc như công sôn chòu cắt và chòu
uốn.
3
MÓNG PHỐI HP
Combined footing
Móng biên chân vòt được liên kết với móng bên cạnh
nên gọi là móng phối hợp, Móng kép khi chỉ có 2 cột,
Tính toán như móng tuyệt đối cứng, nếu 3 cột cũng có thể
được vì xem như tuyệt đối cứng (với lL
Từ 4 đến 5 cột vượt quá nhiều so với giới
hạn tuyệt đối cứng, nếu xây chen không
mở dài được ở 2 đầu thì tiết diện
ngang của móng cần phải thay đổi ít
nhất 3 lần, để tránh ứng suất
dưới đáy móng tại 2 đầu quá lớn.
Khi đó đơn giản vẫn được tính như tuyệt đối cứng do
diện tích móng thay đổi để có phản lực như phân bố đều cho
từng đoạn. Nếu không phải dùng PPPT HỬU HẠN…
.
NGUYÊN TẮC TÍNH TOÁN
1) Với ngoại lực N1,N2,N3 xác đònh tổng lực tương
đương SN= N1 + N2 +N3 với vò trí lệch tâm e của trọng tâm
2) Chọn hình dạng và kích thước của móng. Ta có 2
dạng tiết diện:
Lm
x1
G1
A1
G
xG
G2 A2
B1
B2
a) Tiết diện hình thang: với
dạng này việc xác đònh trong
tâm móng có nhiều khó
khăn
x2
b) Tiết diện gồm 2 hình hình chử nhật: dạng này rất
phù hợp khi 2 cột có tải trọng chênh lệch nhau khá lớn. Ta
có thể tính toán dể dàng để chọn cho móng có trọng tâm
trùng với trọng tâm lực
4
Toán đồ xác đònh trọng tâm móng dạng T
TRƯỜNG HP < 0.5
G - Trọng tâm lực
= 0 .4 9 5
.Lm
= 0 .4 9
= 0 .4 8
= 0 .4 7
B1
= 0 .4 6
=0 .4 5
G
.Lm
=0 .4 4
.B1
Lm
Toán đồ được vẽ bằng MAPLE
=0.42
=0.4
=0.35
=0.30
=0.25
Tương quan theo và vò trí của trọng tâm G
Toán đồ xác đònh trọng tâm móng dạng T
TRƯỜNG HP > 0.5
G - Trọng tâm lực
.Lm
=0.7
B1
G
.Lm
.B1
Lm
=0.65
=0.60
Toán đồ được vẽ bằng MAPLE
=0.58
=0.57
=0.56
=0.55
= 0 .5 4
= 0 .5 3
= 0 .5 2
= 0 .5 1
= 0 .5 0 5
Tương quan theo và vò trí của trọng tâm G
5
Khi = (vò trí G ngay
ranh 2 hình Chử Nhật)
thì =[/(1–)]2
Lm
B2B1
.Lm
B1
G
L1.Lm
Kích thưóc móng dạThí
ng 2 dụ
hình
chử
nhật thì =0,67
: chọ
n =0,45
Bề rộng lớn B1=2m
thì bề rộng nhỏ B2=20,67=1,3m
Moment lớn nhất cho bởi công thức
Mmax = ½.(1–).ṗ
ṗ = (SN).L
CÁCH CẤU TẠO VÀ BỐ TRÍ CỐT THÉP MÓNG:
Cách thứ nhất (kiểu Mỹ) xem bản móng tuyệt đối cứng
theo phương ngang (Không dùng cho 3cột)
bc
Cốt thé p cấu tạo
theo phương
ngang
Cốt thé p chòu
Moment đặt trong
phạm vi cạnh nhỏ
hO =(B max--bc)/2
Bmin
Bmax
Cách thứ hai cấu tạo đà gân như móng băng (tốt nhất)
bđ=Bmax/5
Cốt thép tính toán
theo phương
ngang
Cốt thép chòu
Moment đặt trong
đà móng
hđà:lấy theo móng băng
hO=Bmax/5
Bmin
Bmax
6
KIỂM TRA XUYÊN THỦNG MÓNG:
Kiểm tra xuyên thủng dùng cho móng loại bản (2cột)
được tính cho phần diện tích cạnh lớn Amax=Bmax.Ltươngứng
Lổ xuyên thủng (bc+ho) và (ac+ho),
Chu vi lổ xuyên thủng ult=2.(ac+bc+2ho)
Diện tích lổ xuyên thủng Alt=(ac+ho).(bc+ho)
* Khi cột tại biên móng ult=2.ac+bc+2.ho
Alt=(ac+1/2.ho).(bc+ho)
Cần kiểm tra thêm
Lực Cắt tại chân cột có bề rộng nhỏ
Điều kiện:
pđ.[Amax–Alt]<0,75.Bbt.ult.ho
Móng có cấu tạo đà gân không
cần kiểm tra xuyên thủng
Chỉ kiểm tra LỰC CẮT
Vò trí có khả năng bò thủng, cắt trong móng kép bản
Sử dụng chương trình: TK-Mong-Kep.xls
1/ Nhập số liệu ở các cell màu vàng chử đỏ
2/ Nền đất nhập số búa N, và đất loại CÁT hay SÉT
3/ Nhập số tải trọng n=2 hay 3
4/ Nhập toạ độ các tải trọng xi(m)
5/ Nhập giá trò các tải trọng Ni(kN)
Chú ý đường cong lực cắt Q, bò gảy tại trọng tâm móng
(vò trí thay đổi tiết diện).
7
0.8
0.6
0.4
0.2
0
-0.2 0
-0.4
-0.6
-0.8
800
2
4
600
6
8
608
530
410.0
400
10
327
260.7
235.4
200
0
0.0
0
0.0
0
0
-200
2
4
6
8
10
-259.3
-380.0
-400
Đường đen
đậm là đường Moment của móng kép, so sánh với
-600
đường đỏ là đường Moment của móng có bề rông không đổi
Moment của 2 trường hợp gần như bằng nhau
Với móng 3 cột cần phải TK móng với đà gân, (để
tăng độ cứng của Móng. So sánh với móng có Bđ=0,4m,
hđ=0,8m, ho=0,4m,và CZ=15000kN/m3
Sai lệch của Moment khoảng lớn hơn 15%
0
-20 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
-40
-60
-80
-100
-120
-129
-140
-160
-162
-114
-102
-98
-96
-102
-113
-130
-145
-156
-180
Sai lệch của Phản lực pmax=162kPa,pmin=96kPa,
Phản lực thiết kế: pthiếkế=137kPa
8
ĐIỀU CẦN PHẢI QUAN TÂM:
Theo quy đònh cấp phép, móng không
được làm lấn ra khỏi ranh đất được cấp, do
đó luôn gặp phải móng biên, ngay cả phía
trước dù được làm ban công ra khoảng 1m
nhưng móng bên dưới đất không đươc lấn ra
theo ban công. Dẫu sao thì theo dọc nhà tải
trọng ban công cũng không phải là lớn so với
chiều dài nhà, nhưng với những nhà được
mở ban công bên hông (nhà 2 măt tiền) thì
tải trọng ban công so với bề ngang là đáng
kể trong khi cột phải làm việc tại biên móng
Phản lực tại biên móng rất lớn do bò
tác động của ban công.Cho dù tại đây đựơc
mở rộng…nhưng vẫn tiềm ẩn những nguy cơ
tác động từ các yếu tố khác như bò thấm ướt.
KHẮC PHỤC:
Cần phải quan tâm đến khả năng bò thấm ướt như:
Nước mưa…,cống thoát nước cả trong lẫn ngoài nhà…
Do đó cần phải có giải pháp ngăn nước bảo vệ móng và nền.
m
,5
>0
Bêtông đá 1x2
mác 150 dầy 5cm-->7cm
Một lớp bêtông dầy 5 đến 7cm,
rộng>0,5m không tốn bao nhiêu để
xây tường dưới đà kiềng và cản nước
không thấm vào nền tại biên móng…
9