Bộ Giáo dục & Đào tạo
Sở Giáo dục & Đào tạo Hải Phòng
Trường THPT Chuyên Trần Phú

Cuộc thi Khoa học kĩ thuật cấp Quốc gia
dành cho học sinh trung học
Năm học 2014 – 2015

ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Häc sinh trung häc víi
truyÖn ng«n t×nh trung quèc
thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶I ph¸p

Lĩnh vực: Khoa học xã hội và hành vi

Nhóm tác giả:

Lê Yến Linh
Nguyễn Thị Minh Hoà
Giáo viên hướng dẫn: ThS. Vũ Thuỳ Dung

1


MỤC LỤC
A. TÓM TẮT ...................7
B. GIỚI THIỆU VÀ TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU9
I. Lí do chọn đề tài............................................................................................................9
II. Lịch sử vấn đề nghiên cứu...................................................................................... 10
III. Mục tiêu, ý nghĩa của đề tài..................................................................................11
IV. Câu hỏi nghiên cứu.................................................................................................. 11

V. Đối tượng và địa bàn nghiên cứu...........................................................................12
VI. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................................12
VII. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................... 12
C. PHƯƠNG PHÁP VÀ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN..................................... 13
I. Kế hoạch nghiên cứu đề tài......................................................................................13
II. Nghiên cứu tổng quan lý luận và thực tiễn.........................................................13
III. Nghiên cứu về phong trào đọc truyện ngôn tình của học sinh trung học
hiện nay....................................................................................................................... 14
D. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.................................................................................. 15
I. Giới thuyết chung về truyện ngôn tình Trung Quốc...........................................15
1. Khái niệm.................................................................................................................15
2. Cốt truyện.................................................................................................................15
3. Nhân vật .................................................................................................................. 18
4. Thể loại ...................................................................................................................19
II. Hiện trạng về hiện tượng đọc truyện ngôn tình của học sinh trung học.....20
1. Hiện trạng về hiện tượng đọc truyện ngôn tình ở Việt Nam.......................20
2. Hiện trạng về hiện tượng đọc truyện ngôn tình tại trường THPT
Chuyên Trần Phú, Hải Phòng..............................................................................23
III. Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng đọc truyện ngôn tình của học sinh
trung học....................................................................................................................27
1. Ảnh hưởng của văn hoá và thời đại...................................................................27
2. Truyện ngôn tình Trung Quốc rất dễ tiếp cận................................................. 28
3. Nội dung truyện ngôn tình hấp dẫn, thoả mãn được những nhu cầu
tâm sinh lí của tuổi mới lớn.................................................................................31
2


4. Tuổi mới lớn có xu hướng đọc theo phong trào.............................................33
5. Các loại sách có giá trị chưa được phổ biến rộng rãi
với học sinh trung học...........................................................................................33

IV. Ảnh hưởng của việc đọc truyện ngôn tình Trung Quốc với học sinh
trung học..................................................................................................................... 34
1. Ảnh hưởng tích cực............................................................................................... 34
1.1. Giá trị giải trí................................................................................................34
1.2. Giá trị nội dung tư tưởng.......................................................................... 34
1.3. Giá trị nghệ thuật........................................................................................ 35
2. Ảnh hưởng tiêu cực – hiện tượng nghiện ngôn tình của học sinh
trung học là một hiện tượng đáng báo động....................................................36
2.1. Học sinh trung học nghiện ngôn tình bị lãng phí nhiều về
mặt thời gian, ảnh hưởng đến kết quả học tập.....................................36
2.2. Việc nghiện ngôn tình phần nào dẫn đến quan niệm sai lệch
về tình yêu và cuộc sống...........................................................................36
2.3. Đọc quá nhiều ngôn tình, một bộ phận học sinh trung học
bị “nhiễm” ngôn ngữ, văn phong Hán học...........................................37
2.4. Một bộ phận truyện ngôn tình có tác hại đầu độc tâm hồn
học sinh trung học.......................................................................................38
2.5. Truyện ngôn tình – một trong những tác nhân dẫn đến hiện
tượng lệch lạc giới tính trong giới trẻ....................................................40
3. Kết luận ................................................................................................................... 41
V. Giải pháp hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của truyện ngôn tình............41
1. Các cơ sở đề xuất của biện pháp .......................................................................41
1.1. Cơ sở khoa học ...........................................................................................41
1.2. Cơ sở thực tiễn.............................................................................................42
2. Nhóm các giải pháp đề xuất................................................................................ 42
2.1. Giải pháp đề xuất đối với các cơ quan chức năng..............................42
2.2. Giải pháp đề xuất đối với các nhà xuất bản......................................... 43
2.3. Giải pháp đề xuất đối với các nhà nghiên cứu và phê bình
văn học...........................................................................................................43
2.4. Giải pháp đề xuất đối với các bậc phụ huynh......................................44
3



2.5. Giải pháp đề xuất đối với nhà trường.................................................... 45
2.6. Giải pháp đề xuất đối với giới trẻ, cụ thể là học sinh trung học
– đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp của việc đọc truyện ngôn tình....47
3. Điều tra tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp.............................. 48
4. Nhóm chương trình hành động thực tiễn......................................................... 49
4.1. Chương trình tọa đàm tâm lí: “HỌC SINH TRUNG HỌC
VỚI TRUYỆN NGÔN TÌNH TRUNG QUỐC”.................................49
4.2. Chương trình sinh hoạt ngoại khoá: “NGÔN TÌNH VỚI
HỌC SINH TRUNG HỌC”.....................................................................50
4.3. Chương trình phát thanh học đường “HỌC SINH TRUNG HỌC
ĐỌC GÌ, XEM GÌ?”.................................................................................. 50
4.4. Cuộc thi viết truyện ngắn về tình yêu và tình bạn
“LỜI TRÁI TIM TUỔI HỌC TRÒ”......................................................51
4.5. Trang web “HÃY LÀ ĐỘC GIẢ NGÔN TÌNH MỘT CÁCH
THÔNG MINH” trên mạng xã hội Facebook..................................... 52
4.6. Dự án series phim ngắn về hiện tượng học sinh trung học đọc
truyện ngôn tình Trung Quốc...................................................................53
5. Hiệu quả các chương trình hoạt động ..............................................................53
5.1. Chương trình tọa đàm tâm lí: “HỌC SINH TRUNG HỌC
VỚI TRUYỆN NGÔN TÌNH TRUNG QUỐC”.................................53
5.2. Chương trình sinh hoạt ngoại khoá: “NGÔN TÌNH VỚI
HỌC SINH TRUNG HỌC”.....................................................................54
5.3. Chương trình phát thanh học đường “HỌC SINH TRUNG HỌC
ĐỌC GÌ, XEM GÌ?”.................................................................................. 55
5.4. Cuộc thi viết truyện ngắn về đề tài tình yêu và tình bạn
“LỜI TRÁI TIM TUỔI HỌC TRÒ”......................................................55
5.5. Trang web “HÃY LÀ ĐỘC GIẢ NGÔN TÌNH MỘT CÁCH
THÔNG MINH” trên mạng xã hội Facebook..................................... 56

5.6. Dự án series phim ngắn về hiện tượng học sinh trung học đọc
truyện ngôn tình Trung Quốc...................................................................57
5.6. Khảo sát về hiệu quả chung của các chương trình
hành động thực tiễn....................................................................................57
4


E. KẾT LUẬN................................................................................................................59
F. TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................60
G. PHỤ LỤC .................................................................................................................61
Phụ lục I. Phiếu khảo sát.............................................................................................. 61
Phụ lục II. Biên bản phỏng vấn chuyên sâu.............................................................64
Phụ lục III. Số liệu thu được từ thu thập và thống kê phiếu khảo sát
lần thứ nhất (tháng 08/2014).................................................................65
Phụ lục IV. Kịch bản toạ đàm “HỌC SINH TRUNG HỌC VỚI
TRUYỆN NGÔN TÌNH TRUNG QUỐC”.......................................... 67
Phụ lục V. Giáo án chương trình sinh hoạt ngoại khoá “NGÔN TÌNH VỚI
HỌC SINH TRUNG HỌC”................................................................... 72
Phụ lục VI. Một số bài phát thanh trong chương trình phát thanh học đường
“HỌC SINH TRUNG HỌC ĐỌC GÌ, XEM GÌ?”..............................80
Phụ lục VII. Văn bản phát động cuộc thi viết truyện ngắn về đề tài tình yêu
và tình bạn “LỜI TRÁI TIM TUỔI HỌC TRÒ” tại trường THPT
Chuyên Trần Phú, Hải Phòng..............................................................84
Phụ lục VIII. Một số bài dự thi cuộc thi viết truyện ngắn về đề tài tình yêu
và tình bạn “LỜI TRÁI TIM TUỔI HỌC TRÒ”..............................86
Phụ lục IX. Kịch bản tập 1– series phim ngắn về hiện tượng học sinh trung học
đọc truyện ngôn tình Trung Quốc..........................................................92
Phụ lục X. Một số hình ảnh minh hoạ....................................................................... 95

5



LỜI CẢM ƠN
Nhóm tác giả đề tài xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, các thầy cô giáo
và các bạn học sinh trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng đã tạo mọi điều
kiện giúp đỡ trong suốt thời gian nghiên cứu, thực hiện đề tài.
Xin chân thành cảm ơn cô giáo Vũ Thùy Dung – giáo viên phụ trách môn
Ngữ Văn lớp 11 Anh1 đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn để chúng tôi hoàn thành đề
tài này.
Chúng tôi xin gửi lòng biết ơn sâu sắc đến cha mẹ, gia đình và tập thể lớp 11
Anh1 cùng cô giáo chủ nhiệm Phạm Thị Mai Anh đã luôn ở bên cạnh động viên
chúng tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Cuối cùng, xin cảm ơn cuộc thi INTEL ISEF năm học 2014 – 2015 đã cho
chúng tôi cơ hội thể hiện ý tưởng và thực hiện đam mê.
NHÓM TÁC GIẢ

6


A. TÓM TẮT
Khoảng 5 năm trở lại đây, việc đọc truyện ngôn tình Trung Quốc dường như
đã trở thành một trào lưu trong giới trẻ. Thực tế cho thấy thể loại truyện này có
những ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển tâm sinh lí của người đọc, trong đó phải
kể đến độc giả ở độ tuổi 11 – 18 (học sinh trung học). Điều này không chỉ khiến cho
rất nhiều nhà nghiên cứu, phụ huynh và giáo viên mà còn cả chính các bạn trẻ hết
sức trăn trở. Trước vấn đề như vậy, một câu hỏi được đặt ra: Ngôn tình có ảnh
hưởng như thế nào, tích cực hay tiêu cực đối với giới trẻ?
Truyện ngôn tình là một thể loại văn học có nguồn gốc xuất xứ từ Trung
Quốc. Nội dung những câu chuyện này thường xoay quanh tình yêu đẹp như mộng
giữa các nhân vật. Trên thực tế, ngôn tình Trung Quốc đã du nhập vào Việt Nam từ

những thập niên 80 – 90 của thế kỉ XX, nhưng phải đến sau khi tác phẩm “Xin lỗi
em chỉ là con đĩ” (tác giả: Tào Đình; dịch giả: Trang Hạ) trở thành “hiện tượng”
vào năm 2006 thì truyện ngôn tình mới ồ ạt được dịch và xuất bản tại Việt Nam.
Hiện nay, ngôn tình đã trở thành sách gối đầu giường cho nhiều bạn trẻ, đặc biệt là
những bạn học sinh trung học phổ thông, thậm chí trung học cơ sở.
Xoay quanh vấn đề “giới trẻ đọc truyện ngôn tình” có nhiều ý kiến trái chiều.
Thực chất, nhiều tác phẩm ngôn tình đem lại những giá trị nội dung và nghệ thuật,
giúp bồi dưỡng cho tâm hồn, tình cảm người đọc. Cốt truyện đơn giản của ngôn
tình cũng có tác dụng giải trí, giải toả căng thẳng sau những khoảng thời gian học
tập, làm việc áp lực, mệt mỏi. Tuy vậy, những ảnh hưởng tiêu cực của truyện ngôn
tình lên giới trẻ là không thể phủ nhận. Đắm chìm trong những câu chuyện tình yêu,
nhiều học sinh trở nên sao lãng trong cuộc đời thực, luôn trong trạng thái mơ màng
về một cuộc sống màu hồng như trong truyện. Điều này gây ra sự lệch lạc trong tư
tưởng và nhân cách đang trong quá trình phát triển và hoàn thiện ở độ tuổi vị thành
niên.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này: bao gồm cả khách quan lẫn
chủ quan. Về lí do khách quan, có một sự thật không thể phủ nhận được là do ngôn
tình hiện nay đang xuất hiện tràn lan khắp mọi nơi trong cuộc sống của học sinh; sở
dĩ có hiện tượng này là do sự quản lí của gia đình và nhà trường chưa được chặt
chẽ, đồng thời do sự quá “dễ dãi” trong khâu quản lí và kiểm duyệt sách của các
nhà chức trách có liên quan. Về chủ quan, truyện ngôn tình trở nên phổ biến như
hiện nay là do độc giả trẻ chưa có khả năng tự định hướng trong việc đọc gì, xem
gì, dễ bị cuốn hút bởi những tác phẩm với nội dung ngọt ngào, lí tưởng, mới lạ;
thêm vào đó là việc đọc theo phong trào, nghe nói ngôn tình đang trở thành hiện
tượng nên muốn đọc thử cho biết, để bằng bạn bằng bè.
Nhóm tác giả chúng tôi đã tiến hành tìm hiểu về thực trạng của vấn đề này
trên phạm vi rộng (các tỉnh thành trên toàn quốc) qua việc tìm hiểu trên các phương
tiện thông tin đại chúng và trên một phạm vi hẹp hơn qua việc phát phiếu điều tra,
7



phỏng vấn nhiều học sinh trung học phổ thông ở các khối, lớp khác nhau trong
phạm vi trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng và thu được kết quả tổng quát:
38% thường xuyên đọc ngôn tình, 21% thỉnh thoảng đọc, 14% hiếm khi đọc và
27% không bao giờ đọc. Những con số này cho thấy: truyện ngôn tình, tuy mới trở
nên phổ biến không lâu (so với những thể loại văn học khác) nhưng rõ ràng đã thu
hút một lượng độc giả trung thành không hề nhỏ.
Trước một vấn đề như vậy, chúng tôi đã nghiên cứu và đề ra một số giải pháp
nhằm hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của truyện ngôn tình. Những biện pháp
này sẽ từng bước giúp các bạn học sinh có một nhận định khách quan, đúng đắn về
mặt tốt, mặt xấu của thể loại truyện ngôn tình Trung Quốc. Từ đó, các bạn sẽ có thể
tự đưa ra quyết định cho bản thân về việc có nên đọc thể loại này hay không, đồng
thời nhận ra được tầm quan trọng của việc rèn luyện văn hoá đọc lành mạnh cho cá
nhân nói riêng và thế hệ trẻ nói chung.
Đề tài “HỌC SINH TRUNG HỌC VỚI TRUYỆN NGÔN TÌNH TRUNG
QUỐC – THỰC TRẠNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP” được chúng tôi nghiên cứu
nhằm ứng dụng vào đời sống thực tế, hướng tới một sự nhận thức đúng đắn về ngôn
tình đối với thế hệ trẻ, bên cạnh đó cũng tạo ra một cái nhìn tổng quát cho toàn xã
hội nói chung về thể loại văn học mới mẻ này. Nếu đề tài này được ứng dụng vào
cuộc sống, chắc chắn sẽ giảm thiểu được những lệch lạc không đáng có trong việc
hình thành và phát triển tâm sinh lí của học sinh trung học nói riêng và thế hệ trẻ
Việt Nam nói chung.

8


B. GIỚI THIỆU VÀ TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Văn hào Nga Maxim Gorky từng nhận định: “Sách mở ra trước mắt tôi
những chân trời mới” và “Hãy yêu sách, nó là nguồn kiến thức, chỉ có kiến thức

mới là con đường sống”. Có thể khẳng định, sách có một tầm quan trọng không thể
phủ nhận với mỗi con người. Đọc một quyển sách “tốt”, độc giả sẽ cảm nhận được
vẻ đẹp của cuộc sống, mở rộng lòng mình với mọi người xung quanh; ngược lại,
đọc một quyển sách “xấu”, người ta dễ có những lệch lạc trong suy nghĩ về cuộc
đời, bản thân, xã hội. Đặc biệt, đối với độ tuổi mới lớn (11 – 18 tuổi), sách có một
ảnh hưởng sâu sắc đến việc định hướng sự phát triển về tư tưởng, quan niệm sống.
Thêm vào đó, việc đọc gì, xem gì của học sinh cũng chính là một căn cứ để xác
định khuynh hướng thẩm mĩ của giới trẻ, một thước đo cho văn hoá đọc của nước
nhà nói chung và cho sự phát triển của quốc gia sau này.
Xã hội đang ngày càng trở nên hiện đại, sự chi phối của công nghệ thông tin
ngày càng trở nên không thể phủ nhận. Đã có một thời gian, dư luận dấy lên sự băn
khoăn xung quanh câu hỏi: Liệu thế hệ trẻ ngày nay còn đọc sách? Hay những
trang giấy chứa đựng đầy tri thức ấy đang dần bị mai một đi, bị lấn át bởi những
phát minh điện tử hiện đại? Tuy vậy, khoảng 5 năm trở lại đây, có vẻ như các bạn
trẻ đọc ngày càng nhiều. Nhưng điều đó có đủ để chúng ta thở phào nhẹ nhõm? Đọc
nhiều, nhưng đọc gì mới là vấn đề quan trọng. Gần đây, truyện ngôn tình Trung
Quốc đang trở nên ngày một phổ biến trên giá sách mỗi học sinh, thậm chí có phần
ngang bằng, nếu không lấn át đi, những thể loại văn chương cổ điển. Điều này đặt
ra một vấn đề không khỏi khiến nhiều người băn khoăn: Truyện ngôn tình là gì? Tại
sao ngôn tình lại thu hút độc giả trẻ đến thế? Giới trẻ sẽ nhận được ảnh hưởng tích
cực hay tiêu cực khi đã chọn “gắn bó” thói quen đọc sách với thể loại này?
Ngôn tình Trung Quốc đã trở thành một món ăn không thể thiếu với một
lượng lớn học sinh trung học. Trên thực tế, truyện ngôn tình thu hút rất nhiều độc
giả ở nhiều lứa tuổi, từ tiểu học, trung học, thanh niên đến trung niên. Trong đó, độc
giả ở độ tuổi 11 – 18 chiếm tỉ lệ lớn nhất trong cộng đồng những người ưa chuộng
thể loại ngôn tình Trung Quốc. Thêm vào đó, học sinh trung học vẫn còn đang ở
giai đoạn chưa hoàn thiện về tâm sinh lý, phát triển trí tuệ và các mối quan hệ xã
hội; những gì các bạn đọc sẽ có những ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển toàn diện
của các bạn sau này.
Xuất phát từ sự cấp thiết của hiện trạng trên, nhóm tác giả chúng tôi đã đi đến

quyết định nghiên cứu về đề tài khoa học xã hội: “Học sinh trung học với truyện
ngôn tình Trung Quốc – Thực trạng và một số giải pháp”.

9


II. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Những năm gần đây, ngôn tình xuất hiện với tần suất lớn trong cuộc sống.
Đây đã trở thành một trào lưu trong cộng đồng thế hệ trẻ Việt Nam. Nhận ra tính
cấp thiết của vấn đề, đã có rất nhiều nhà nghiên cứu tìm hiểu và có những ý kiến
khác nhau về ngôn tình.
Ví dụ, theo TS văn học Trần Lê Hoa Tranh:
“Loại sách này thường bị chê, vì nó không phải là văn học... Chúng chẳng có
tư tưởng gì cả, chỉ đọc để giải trí thôi. Nhưng dù mục đích ban đầu là đọc để giải
trí, thì thực ra độc giả rất dễ chìm sâu vào đó, nghiền ngẫm theo dõi từ bộ này sang
bộ kia. Để cho biết, tôi cũng đọc vài cuốn thể loại này, và thấy mình bị hút vào, khó
dứt ra. Mình là người lớn đã vậy, còn các em thiếu niên đọc thể loại này chắc chắn
sẽ bị mê đắm.
Bởi vậy, nên hạn chế những thể loại này, không nên khuyến khích. Đọc để
giải trí thì cũng được, nhưng giới trẻ thì biết đến đâu là điểm dừng!”
TS tâm lý Nguyễn Phương Thảo:
“Tôi rất dị ứng với những truyện ngôn tình Trung Quốc bày bán nhan nhản
trên các hiệu sách hiện nay... Tôi biết có rất nhiều em vì quá mê đắm những nhân
vật trong truyện, mà nhìn ai cũng thấy khuyết điểm, sau này không yêu nổi ai... Các
thầy cô, các bậc phụ huynh đừng nên coi nhẹ những văn hóa phẩm này, bởi lẽ nó có
thể là chất độc gây hại đến cả một thế hệ.”
Nhà báo Song Chi, trong một bài viết tại trang web chungta.com lại có một
nhận định khác:
“Nhưng suy cho cùng, trong một xã hội mà cái gì cũng đang xuống cấp, cái
gì cũng có “vấn đề” thì việc giới trẻ lười đọc sách hoặc chỉ đọc những loại sách dễ

đọc, không có giá trị về mặt văn chương, tư tưởng, thậm chí sách tào lao nhảm nhí
có hại đi nữa, cũng chỉ là…chuyện bình thường!!!”
Theo Ngôi Sao Hy Vọng trên guu.vn:
“Khi bước vào thế giới chuyện ngôn tình, những hoàn cảnh những éo le của
cuộc đời được tác giả xây dựng có thể không có thực hoàn toàn. Nhưng ở đó con
người nhìn thấy phần nào cuộc sống của chính bản thân họ ở khía cạnh này hay
khía cạnh khác... Và kết thúc của nhiều câu chuyện là những kết thúc vô cùng có
hậu. Đó là mong muốn của bất cứ ai trong chúng ta. Chúng ta hi vọng cuộc sống
thực tại của mình sẽ có được cái kết như thế. Đó là sự mơ mộng nhưng đó cũng là
niềm tin. Đó là cái mà nhiều người trong chúng ta dựa vào nó để sống để cố gắng
vượt qua những khó khăn, nỗi đau của chính mình tin vào một tương lai tươi sáng
hơn. Hoặc có những kết thúc buồn nhưng để lại trong lòng người đọc những cảm
10


xúc khó tả, những luyến tiếc cho nhân vật cho chính bản thân mình. Điều đó giúp ta
nhìn nhận lại cuộc sống của bản thân một cách rõ ràng hơn, tìm được cho mình sự
lựa chọn mới... Có đôi lúc sự mơ mộng là động lực, là sự thức tỉnh trong lòng,
trong suy nghĩ và tâm trí của mỗi chúng ta. Có lúc đó là sự an ủi duy nhất mà
chúng ta tìm kiếm được trong cuộc sống khi mà hiện thực quá tàn khốc.”
Tuy nhiên, có thể thấy, hầu hết đó chỉ là những bài viết đánh giá vấn đề trên
một phương diện: hoặc khuyến khích hoặc phản đối. Với đề tài này, chúng tôi
muốn tìm hiểu vấn đề một cách toàn diện, dưới góc độ của giới trẻ, những người
trực tiếp đọc và chịu ảnh hưởng bởi ngôn tình để có cái nhìn chân thực, khách
quan nhất. Đồng thời chúng tôi mong muốn triển khai vấn đề dưới nhiều góc độ:
phân tích văn học, đánh giá xã hội học, tâm lý lứa tuổi… để có những thống kê
và lí giải, đánh giá đúng đắn về hiện tượng học sinh trung học “nghiện” ngôn
tình. Từ đó đề ra nhận định phù hợp về truyện ngôn tình và hướng giải quyết
những tồn đọng của hiện tượng.
III. MỤC TIÊU, Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI

1.
2.

3.

Chúng tôi nghiên cứu đề tài này nhằm hướng tới các mục đích thực tế:
Đưa ra một định nghĩa khái quát về thể loại truyện ngôn tình.
Khảo sát về thực trạng đọc truyện ngôn tình, nguyên nhân ngôn tình được ưa
chuộng và những ảnh hưởng cả tích cực lẫn tiêu cực của thể loại này đối với lứa
tuổi học sinh trung học, đặc biệt là học sinh Trường THPT Chuyên Trần Phú,
Hải Phòng; từ đó nghiên cứu về khuynh hướng thẩm mĩ của giới trẻ ngày nay.
Đề xuất các phương án nhằm giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực của hiện
tượng này; đồng thời thiết kế những chương trình nhằm nâng cao hiểu biết, sự
tỉnh táo của học sinh trung học trong việc chọn sách, nâng cao văn hoá đọc.

Đề tài có tính thực tế cao và có khả năng được mở rộng nhằm tác động lên
học sinh theo hướng đại chúng, tức ảnh hưởng lên tâm lí và hành động của học sinh
theo số lượng lớn. Đồng thời đề tài có thể đóng vai trò tài liệu tham khảo để giải
quyết các hiện tượng khác tương tự ngoài hiện tượng học sinh trung học đọc truyện
ngôn tình Trung Quốc trong tương lai.
IV. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
1.

2.

3.

Ngôn tình là gì? Ngôn tình gồm những thể loại nào? Nội dung của ngôn tình
thường xoay quanh điều gì? Giá trị về mặt nội dung và nghệ thuật của truyện
ngôn tình?

Học sinh trung học đọc ngôn tình với tần suất và thái độ như thế nào? Tại sao
thể loại này lại thu hút nhiều học sinh tìm đọc? Đây nên được coi là hiện tượng
tích cực hay tiêu cực?
Làm thế nào để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của việc đọc truyện ngôn tình
đối với học sinh trung học?
11


V. ĐỐI TƯỢNG VÀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU
1.

2.

Đối tượng nghiên cứu: Hiện tượng đọc truyện ngôn tình ở học sinh trung học cơ
sở và trung học phổ thông với cơ chế phát sinh và hình thành, những ảnh hưởng
cùng giải pháp tối ưu nhằm hạn chế hiện tượng.
Địa bàn nghiên cứu: Một số trường trung học, đặc biệt là trường THPT Chuyên
Trần Phú, Hải Phòng.

VI. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.
2.

3.

Tìm hiểu vấn đề đọc truyện ngôn tình từ những người xung quanh, đặc biệt là
giới trẻ học đường.
Tìm kiếm thông tin trên các phương tiện truyền thông như: đài, báo, TV, báo
điện tử, các diễn đàn văn học nói chung, đặc biệt là các trang chuyên đăng tải
truyện ngôn tình như truyenngontinh.com, webtruyen.com hay mạng xã hội

Wordpress, Wattpad, các trang giao lưu của độc giả truyện ngôn tình trên
Facebook…
Thực hiện các cuộc khảo sát theo quy mô từ nhỏ đến lớn (cụ thể như: điều tra
bằng bảng hỏi, phỏng vấn chuyên sâu…) đối với học sinh từ 11 đến 18 tuổi,
chủ yếu là học sinh trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng.

VII. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
THỐNG KÊ, PHÂN LOẠI
1.1. Tìm hiểu về các thể loại truyện ngôn tình, phân chia và thống kê các giá
trị của những tác phẩm tiêu biểu.
1.2. Đưa ra những con số chính xác về mức độ ảnh hưởng của thể loại truyện
ngôn tình lên học sinh trung học qua việc thống kê phiếu khảo sát.
2. PHÂN TÍCH VĂN HỌC
2.1. Tìm hiểu, phân tích giá trị nội dung, tư tưởng của thể loại truyện ngôn tình.
2.2. Tìm hiểu, phân tích giá trị nghệ thuật của thể loại truyện ngôn tình.
3. PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN VẤN ĐỀ DƯỚI GÓC ĐỘ TÂM LÍ, XÃ HỘI
HỌC
2.1. Đánh giá những ảnh hưởng của truyện ngôn tình.
2.2. Đề xuất những hướng giải quyết thực tế để giảm thiểu những ảnh hưởng
tiêu cực của truyện ngôn tình.
2.3. Đánh giá về sự phổ biến của truyện ngôn tình dựa trên những phân tích về
sự thay đổi trong tâm sinh lí ở độc giả tuổi mới lớn và về tâm lí đám đông
trong văn hoá đọc.
4. PHƯƠNG PHÁP LIÊN NGÀNH
Để hoàn thành được đề tài, nhiều phân tích, thống kê cần được thực hiện
bằng phương pháp của các lĩnh vực khác nhau như: phân tích văn học, phân tích
tâm lí học. Sự phối hợp linh hoạt giữa các phương pháp này đưa đến một kết quả
đánh giá khách quan, đa dạng, đa chiều.
C. PHƯƠNG PHÁP VÀ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN
1.


12


I. KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
1. THÁNG 5 – 6/2014: Tìm hiểu các tài liệu liên quan đến truyện ngôn tình.
2. THÁNG 7 – 8/2014: Thực hiện các khảo sát, phỏng vấn và thống kê.
3. THÁNG 9 – 10/2014: Nghiên cứu, phân tích hiện tượng “nghiện” ngôn tình ở
học sinh trung học.
4. THÁNG 11 – 12/2014:
− Thiết kế chương trình toạ đàm “HỌC SINH TRUNG HỌC VỚI TRUYỆN
NGÔN TÌNH TRUNG QUỐC”.
− Thiết kế giáo án “NGÔN TÌNH VỚI HỌC SINH TRUNG HỌC”, lên lớp thử tại
lớp 11 Anh1 trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng.
− Chuẩn bị và đưa trang Facebook “HÃY LÀ ĐỘC GIẢ NGÔN TÌNH MỘT
CÁCH THÔNG MINH” đi vào hoạt động.
− Bước đầu thực hiện dự án series phim ngắn về hiện tượng học sinh trung học đọc
ngôn tình Trung Quốc.
− Thiết kế nội dung cho chương trình phát thanh học đường “HỌC SINH TRUNG
HỌC ĐỌC GÌ, XEM GÌ?”.
5. THÁNG 1 – 3/2014:
− Thực hiện chương trình toạ đàm “HỌC SINH TRUNG HỌC VỚI TRUYỆN
NGÔN TÌNH TRUNG QUỐC” tại trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng.
− Lên lớp giáo án “NGÔN TÌNH VỚI HỌC SINH TRUNG HỌC” tại trường
THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng.
−
−
−

Hoàn thành và quảng bá series phim ngắn về hiện tượng học sinh trung học đọc

ngôn tình Trung Quốc.
Đưa chương trình phát thanh học đường “HỌC SINH TRUNG HỌC ĐỌC GÌ,
XEM GÌ?” đi vào hoạt động.
Lên kế hoạch tổ chức cuộc thi viết truyện ngắn về tình yêu & tình bạn “LỜI
TRÁI TIM TUỔI HỌC TRÒ”.

II. NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
1. Nghiên cứu lí thuyết tâm lí học.
2. Nghiên cứu lí thuyết xã hội hoá.
3. Nghiên cứu thực trạng đọc truyện ngôn tình ở trường THPT Chuyên Trần Phú,
Hải Phòng.

13


III. NGHIÊN CỨU PHONG TRÀO ĐỌC TRUYỆN NGÔN TÌNH TRONG
CỘNG ĐỒNG HỌC SINH TRUNG HỌC HIỆN NAY
1. PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRA TRỰC TIẾP BẰNG PHIẾU KHẢO SÁT
Nhóm tác giả đã hai lần thực hiện khảo sát với 45 lớp trong trường THPT
Chuyên Trần Phú, Hải Phòng bằng phiếu điều tra, trong đó có các câu hỏi xoay
quanh hiện tượng đọc truyện ngôn tình và ý kiến của học sinh (bao gồm cả những
bạn có đọc ngôn tình và những bạn không đọc ngôn tình) về thể loại ngôn tình
Trung Quốc (xem Phụ lục I). Phiếu điều tra này được thiết kế với mục đích khảo sát
về tầm ảnh hưởng của thể loại văn học này với học sinh trường THPT Chuyên Trần
Phú, từ đó có những đánh giá chung và nhận định khái quát về tầm ảnh hưởng của
truyện ngôn tình đối với giới trẻ của thành phố Hải Phòng.
2. PHƯƠNG PHÁP KHẢO SÁT TRỰC TUYẾN TRÊN MẠNG INTERNET
Nhóm tác giả đã thiết kế một khảo sát trực tuyến, với nội dung tương tự
phiếu khảo sát được phát trực tiếp tại trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng
(xem Phụ lục I), thu được kết quả từ 232 học sinh, trong đó 134 học sinh nội thành

Hải Phòng, 71 học sinh ngoại thành Hải Phòng, 27 học sinh các tỉnh thành khác.
Qua việc thực hiện khảo sát trên một phạm vi rộng hơn, nhóm tác giả đưa ra
được những nhận định khái quát hơn về hiện tượng đọc truyện ngôn tình của học
sinh trung học.
3. PHƯƠNG PHÁP PHỎNG VẤN CHUYÊN SÂU
Nhóm tác giả đã tổ chức phỏng vấn với tổng cộng 20 học sinh: 10 học sinh là
độc giả của truyện ngôn tình (trong đó có 2 học sinh trường THCS Hồng Bàng, 2
học sinh trường THCS Ngô Quyền, 2 học sinh trường THPT Ngô Quyền và 4 học
sinh trường THPT Chuyên Trần Phú – các trường nằm trên địa bàn thành phố Hải
Phòng) và 10 học sinh ngẫu nhiên đang tìm đọc ngôn tình tại nhà sách.
Nội dung phỏng vấn xoay quanh thói quen đọc truyện ngôn tình, mục đích
đọc truyện ngôn tình và cảm nhận khi đọc truyện ngôn tình của các học sinh. (Ví dụ
về biên bản phỏng vấn chuyên sâu, xem Phụ lục II)

14


D. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
I. GIỚI THUYẾT CHUNG VỀ TRUYỆN NGÔN TÌNH TRUNG QUỐC
1. KHÁI NIỆM
Khái niệm “truyện ngôn tình” hiện nay xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống
hàng ngày cũng như trong nhiều bài viết phóng sự hay phê bình, đánh giá văn học,
và đồng thời cũng có rất nhiều ý kiến tranh cãi xoay quanh thể loại này.
Hiện tại chưa có tài liệu chính thức nào định nghĩa “ngôn tình” là gì. Tuy
nhiên, có thể hiểu một cách đơn giản: “NGÔN” là ngôn ngữ, “TÌNH” là tình yêu.
Ngôn tình là thuật ngữ bắt nguồn từ Trung Quốc dùng để chỉ những tác phẩm
tâm lí tình cảm có nội dung xoay quanh những câu chuyện tình yêu lãng mạn lí
tưởng.
Từ khái niệm trên, trong phạm vi đề tài này, chúng tôi tập trung nghiên cứu
những tác phẩm ngôn tình có xuất xứ từ Trung Quốc.

2. CỐT TRUYỆN
Nội dung của truyện ngôn tình rất đa dạng, nhưng hầu hết cốt truyện đều
xoay quanh những câu chuyện tình yêu đẹp. Những câu chuyện ấy có thể có kết
thúc tốt đẹp (hai nhân vật chính hạnh phúc bên nhau), kết thúc buồn (hai nhân vật
chính không đến được với nhau, một trong hai nhân vật chính qua đời...) hay kết
thúc mở (hai nhân vật chính chọn lối đi riêng cho mình nhưng vẫn hứa hẹn gặp lại
trong tương lai...). Tuy nhiên, dù kết thế nào, những tình yêu này đều phải trải qua
những khó khăn, trắc trở, qua đó các nhân vật thể hiện sự thuỷ chung, tin tưởng,
chấp nhận hi sinh cho đối phương.
Một số ví dụ về cốt truyện của truyện ngôn tình:
“Bong bóng mùa hè” – Minh Hiểu Khê
(truyện ngôn tình nam – nữ)
Hạ Mạt và Lạc Hi đều là trẻ mồ côi, thủa thiếu thời gặp nhau ở nhà cha mẹ
nuôi họ Doãn. Vì cùng có những vết thương lòng ngay từ nhỏ nên hai người bọn họ
luôn nghi kị và phòng bị lẫn nhau. Sau lần Lạc Hi giải vây cho Hạ Mạt và em trai
trong một Game show Truyền hình, bức tường phòng bị giữa hai người mới dần dần
được dỡ bỏ. Nhưng đại thiếu gia của tập đoàn Âu thị là Âu Thần vì quá yêu Hạ Mạt
đã chia cắt hai người, Lạc Hi bị đưa sang Anh du học.
Đúng vào ngày Lạc Hi bay, bố mẹ Doãn bị tai nạn và cùng qua đời. Âu Thần
vì nghi ngờ Hạ Mạt và Lạc Hi có tình ý với nhau, quá tức giận cũng gặp tai nạn mất
trí nhớ… Từ đó Hạ Mạt một mình bươn trải nuôi em trai ăn học. Hai chị em thương
yêu nhau, cuộc sống rất êm đềm, hạnh phúc.
15


Năm năm sau, Lạc Hi trở về, anh lúc này đã là Thiên Vương trong thế giới
showbiz có rất nhiều người hâm mộ, Hạ Mạt thì là gương mặt mới của công ty đĩa
hát, họ lại một lần nữa gặp lại nhau. Con đường trở thành minh tinh của Hạ Mạt gặp
rất nhiều khó khăn. Lúc này Lạc Hi chủ động dùng ảnh hưởng của mình giúp đỡ cô.
Trái tim hai người mỗi ngày một gần nhau hơn. Đúng lúc này Âu Thần xuất hiện.

Anh giờ đây đang đứng đầu tập đoàn Âu thị. Ngay lần gặp đầu tiên, Âu Thần đã bị
Hạ Mạt hấp dẫn. Thái độ trốn tránh của cô làm anh nghi ngờ. Âu thần quyết tìm lại
kí ức đã mất bắt đầu từ Hạ Mạt. Ba người họ lại lần nữa rơi vào vòng luẩn quẩn của
yêu và hận. Trải qua nhiều sóng gió, nhiều mối hiểu lầm, cuối cùng câu chuyện kết
thúc viên mãn với sự trở về của cặp đôi Hạ Mạt và Âu Thần.

“Thập Nhất Lâu” – Lam Lâm
(Truyện đam mỹ – ngôn tình nam – nam)
Nhất Duy, 17 tuổi, trong mắt mọi người là một đứa trẻ ngoan ngoãn, thông
minh. Cậu vừa đậu vào một trường quốc tế hạng nhất, cả mùa hè lang thang trên
mạng lập ra blog, tham gia các diễn đàn.
Ninh Hạo, 21 tuổi, sinh viên năm cuối đại học. Cuộc sống đại học cũng
không có gì khác biệt so với người khác, trừ một điều: anh sống chung (ăn ở như vợ
chồng) với một người đàn ông khác tên Dương Hà. Dương Hà yêu Ninh Hạo, yêu
điên cuồng đến mức độc đoán, chỉ cần Ninh Hạo cười với một người con trai nào
khác cũng khiến Dương Hà nổi điên lên mà trừng phạt. Ninh Hạo ở cùng Dương Hà
có mọi thứ, không phải thuê phòng trọ rẻ tiền mà ở hẳn một phòng trong tòa cao ốc,
mọi thứ tiền bạc chi phí đều do Dương Hà trả, Ninh Hạo chỉ thiếu một thứ duy nhất,
đó là tự do. Dương Hà gần như cầm tù Ninh Hạo trong một chiếc lồng son, gần như
tách biệt Ninh Hạo với thế giới bên ngoài. Dương Hà mua cho Ninh Hạo một chiếc
máy tính, cứ nghĩ rằng như thế sẽ an toàn, thế nhưng trên mạng, Ninh Hạo đã quen
được Nhất Duy.
Câu chuyện bắt đầu khi Ninh Hạo cùng Nhất Duy kết bạn trên mạng, cả hai
trò chuyện rất ăn ý, điều đó khiến cuộc sống quá cô đơn của Ninh Hạo có điểm sáng
lên, Nhất Duy cùng Ninh Hạo kết hôn trên mạng, gọi Ninh Hạo là vợ, Nhất Duy
quan tâm đến Ninh Hạo, một sự quan tâm cho dù cả hai cách biệt xa như thế cũng
cảm thấy sự dịu dàng, dễ thương. Ninh Hạo biết mình yêu Nhất Duy. Dương Hà
không thể ngờ rằng mình dùng mọi thứ trói buộc Ninh Hạo như thế vẫn để mất
Ninh Hạo rơi vào tay kẻ khác. Ninh Hạo cuối cùng rời khỏi Dương Hà đến tìm Nhất
Duy. Nhất Duy chưa từng nghĩ mình sẽ tiếp nhận mối quan hệ đồng tính thật sự nên

có chút lơ lửng khiến Ninh Hạo vô cùng thất vọng mà quay về với Dương Hà, dù
trong lòng tình cảm với Nhất Duy vẫn vô cùng sâu đậm. Khi Ninh Hạo đi, Nhất
Duy mới chợt nhận ra tình cảm của mình với người kia bất chợt đã sâu sắc tới mức
nào, mãi không thể quên.
16


Kết thúc, Dương Hà kết hôn với một thiên kim tiểu thư và mời Ninh Hạo đến
làm phù rể.

“Đi ngược chiều gió” – Trầm Mộ Trạch
(Truyện bách hợp – ngôn tình nữ – nữ)
Hứa Ấu Vi – 27 tuổi, là một nữ chủ biên tài năng của một tạp chí nổi tiếng, có
một người bạn rất thân là Bách Sâm, một nữ nghệ thuật gia. Tạ Quân Nhiễm – 24
tuổi, là sinh viên cao học năm hai ngành mỹ thuật, được nhận làm người mẫu vẽ
tranh cho Bách Sâm.
Từ lần đầu tiên gặp Tạ Quân Nhiễm đã rất có ấn tượng với Hứa Ấu Vi. Tạ
Quân Nhiễm đã hỏi bạn cùng phòng của mình là Lăng Y Mạn về cảm giác của
mình, sau đó xác định rõ tính hướng. Trong một chuyến công tác sang Nhật Bản chỉ
có Tạ Quân Nhiễm và Hứa Ấu Vi đi cùng với nhau, hai người gặp Bắc Dã Lăng Nãi
– một người mẫu nổi tiếng, tỏ rõ ý muốn theo đuổi Hứa Ấu Vi. Hai người sau đó trở
về Trung Quốc, tác thành cho Bách Sâm và Lăng Y Mạn đến với nhau.
Bắc Dã Lăng Nãi trở về Trung Quốc, gây ra scandal về việc tình cảm giữa cô
và Hứa Ấu Vi. Lần này, Tạ Quân Nhiễm lấy hết can đảm để bày tỏ với Hứa Ấu Vi,
hai người chính thức thành một cặp. Vụ lùm xùm về tình cảm sau đó được giải
quyết.
Bách Sâm sau khi yêu Lăng Y Mạn quyết định xin tiền ba mẹ xây một phòng
chụp ảnh tại quê hương, mời những người bạn ở nước ngoài hợp tác, trong đó có Lý
Tường Hi, không ngờ rằng Lí Tường Hi chính là người đàn ông trước kia đã bỏ rơi
Lăng Y Mạn. Sự xuất hiện của Lí Tường Hi gây nhiều rắc rối cho Bách Sâm và Y

Mạn, nhưng rồi tất cả được giải quyết, tình cảm hai người thêm sâu đậm.
Sau khi công khai tính hướng của mình tại công ti, Hứa Ấu Vi thường xuyên
bị chỉ trỏ, bàn tán, áp lực công việc tăng mạnh, vì vậy quyết định từ chức và đầu
quân cho công ti quản lí của Bắc Dã Lăng Nãi. Tại đây cô giúp Lăng Nãi và người
yêu cũ – cũng đồng thời là quản lí cấp cao của công ti – quay lại với nhau.
Sau một thời gian dài với muôn vàn khó khăn, hai cặp đôi Hứa Ấu Vi – Tạ
Quân Nhiễm, Bách Sâm – Lăng Y Mạn cuối cùng cũng thuyết phục được gia đình
các bên ủng hộ chuyện tình cảm của họ. Truyện kết thúc viên mãn.

17


3. NHÂN VẬT
Hầu hết những nhân vật của truyện ngôn tình được xây dựng qua thủ
pháp lí tưởng hoá.
Nhắc đến truyện ngôn tình, người ta thường nghĩ ngay đến hình ảnh những
“soái ca” với vẻ ngoài hoàn mĩ, tính cách bên ngoài lạnh lùng hoặc thâm trầm sâu
sắc nhưng lại rất dịu dàng, chiều chuộng, quan tâm cô gái mình yêu thương; những
cô gái với tâm hồn trong sáng, thuần khiết hoặc cá tính mạnh mẽ, thông minh, sắc
sảo vượt lên hoàn cảnh. Đồng ý rằng motif này xuất hiện trong rất nhiều tác phẩm
ngôn tình, tuy nhiên, trên thực tế, không phải tất cả nhân vật ngôn tình đều hoàn hảo
trên mọi phương diện như nhiều người vẫn hay đánh đồng. Có rất nhiều tác phẩm
trong đó nhân vật chính không xuất thân từ danh gia vọng tộc hay có ngoại hình, tài
năng xuất chúng. Sự lí tưởng của nhân vật truyện ngôn tình nằm ở thái độ của họ
trong tình yêu. Tất cả nhân vật đều thể hiện sự chân thành, chung thuỷ, sự hi sinh
và nhiều đức tính khác trong quan hệ của mình với đối phương.
Một ví dụ tiêu biểu là hai nhân vật chính trong truyện “Cô gái năm ấy chúng
ta cùng theo đuổi” – Cửu Bả Đao. Thẩm Giai Nghi và Kha Cảnh Đằng xuất phát là
học sinh trung học lớp 12, gia cảnh bình thường, ngoại hình và tài năng không xuất
chúng. Tại điểm kết thúc của câu chuyện, tuy cả hai người đều đã trưởng thành

nhưng cũng không xuất hiện yếu tố quá thành đạt hay giàu có. Tuy nhiên, hai nhân
vật gây ấn tượng mạnh với độc giả bởi tình yêu đầu đời trong sáng, nhẹ nhàng, lãng
mạn, có hơi chút bồng bột của tuổi trẻ.

Hình 1: Thẩm Giai Nghi (Trần Nghiên Hi) và Kha Cảnh Đằng (Kha Chấn Đông)
trong bộ phim chuyển thể từ “Cô gái năm ấy chúng ta cùng theo đuổi”

18


4. THỂ LOẠI
Truyện ngôn tình bao gồm rất nhiều thể loại. Các thể loại thường gặp được
thống kê như dưới đây:
Thể loại

Nội dung chính

Đam mỹ
Bách hợp

Truyện tình cảm giữa hai người đều là nam.
Truyện tình cảm giữa hai người đều là nữ.
Truyện có nhân vật vượt qua thời gian/ không gian
Xuyên không
đến một thời gian/ không gian khác.
Truyện có yếu tố phép thuật, kỳ ảo… được đặt trong
Huyền huyễn
bối cảnh siêu tưởng (tiên giới, ma giới…).
Tiên hiệp, tu chân
Truyện có yếu tố thần tiên, tu đạo.

Truyện có nhân vật chết đi rồi sống lại hoặc “nhập”
Trọng sinh
vào một cơ thể khác.
Truyện miêu tả song song giữa cuộc sống ảo trên
Võng du
mạng và ngoài đời thực của nhân vật.
Truyện lấy bối cảnh từ truyện tranh, phim ảnh, phim
hoạt hình, hoặc một câu chuyện nào đó có sẵn. Nhân
Đồng nhân
vật chính có thể là nhân vật đến từ thế giới hiện thực
hoặc một nhân vật được sáng tạo hoàn toàn mới trong
câu chuyện đó.
Truyện không có cao trào, nút thắt, các chi tiết chỉ
Điền văn
xoay quanh cuộc sống hàng ngày của nhân vật, bình
thản, chầm chậm.
Truyện có nhân vật bị hành hạ về thể xác (Ngược
Ngược
thân) hoặc tinh thần (Ngược tâm).
Sủng
Truyện có nhân vật được tôn trọng, yêu thương.
Truyện có cảnh quan hệ thể xác (thường gắn mác 18+,
Sắc
20+, 25+...).
Hắc đạo/ Hắc bang
Truyện có nội dung về xã hội đen.
Truyện xoay quanh việc đấu đá tranh đoạt trong cung
Cung đấu
đình (thường là hậu cung).
Thanh mai trúc mã

Truyện có hai nhân vật chính là bạn từ nhỏ.
Thanh xuân vườn trường Truyện có bối cảnh học đường, cuộc sống sinh viên.
Nhân thú
Truyện miêu tả tình yêu giữa người với thú.
Sư đồ luyến/ sư sinh luyến Truyện miêu tả tình yêu giữa học sinh và giáo viên.
Nữ tôn
Truyện mang tư tưởng trọng nữ khinh nam.
Tiền hôn hậu ái
Truyện có nội dung về cưới trước yêu sau.
Incest
Truyện có yếu tố loạn luân.
HE
Happy Ending – Truyện có kết vui.
SE
Sad Ending – Truyện có kết buồn.
OE
Open Ending – Truyện có kết mở.
...
19


II. HIỆN TRẠNG VỀ HIỆN TƯỢNG ĐỌC TRUYỆN NGÔN TÌNH CỦA
HỌC SINH TRUNG HỌC
1. HIỆN TRẠNG VỀ HIỆN TƯỢNG ĐỌC TRUYỆN NGÔN TÌNH Ở VIỆT
NAM
1.1. Truyện ngôn tình dưới dạng sách được xuất bản
Mới xuất hiện không lâu nhưng độ phổ biến của ngôn tình là điều không ai có
thể phủ nhận. Truyện ngôn tình Trung Quốc hiện giờ có thể được tìm thấy trên
giá sách của rất nhiều học sinh trung học.
Khi đề cập vấn đề này, T.Vân, học sinh trường THPT Lê Thánh Tôn, quận 7,

TP. HCM giới thiệu: “Ngôn tình được hiểu là những câu chuyện diễm tình lãng
mạn, có cái kết đẹp như mơ”. Vân cho biết đã đọc cả trăm truyện ngôn tình, phần
lớn là sách dịch, như: “Ai hiểu được lòng em” – Lục Xu, “Chờ em lớn, được
không?” – Diệp Lạc Vô Tâm, “Yêu không lối thoát” – Lam Bạch Sắc, “Người yêu
ơi đi nào” – Nhất Độ Quân Hoa, “Tuổi xuân của em, tòa thành của anh” – Hồng
Cửu, “Đừng nói với anh ấy tôi vẫn còn yêu” – Lục Xu… “Nên đọc. Đừng thấy
những tập sách dày mà nản. Càng đọc càng thích và không thể rời mắt khỏi sách
đâu”, T.Vân bảo. Theo Vân, những cuốn sách này luôn túc trực trong ba lô khi đến
trường cũng như gối đầu giường lúc ở nhà để “rảnh khi nào đọc khi đó”. “Lớp em
hầu hết mê thể loại này, ai cũng có, đọc xong rồi đổi cho nhau. Đến giờ em đã đọc
gần 150 cuốn”, Vân hào hứng cho biết thêm.
V.Na, học sinh Trường THPT Gò Vấp (quận Gò Vấp), cũng là tín đồ của loại
truyện này. Na kể vì quá mê nên hễ có tiền là mua truyện ngôn tình, hiện tủ sách ở
nhà đã có hơn 100 cuốn.
Thắc mắc tại sao giữa nhiều thể loại truyện lại chọn ngôn tình Trung Quốc,
bạn N.Anh, học sinh Trường THPT Trưng Vương (quận 1), thẳng thắn: “Những
loại truyện của Việt Nam hoặc nước khác không hấp dẫn, chưa đáp ứng được nhu
cầu, sở thích của giới trẻ vì nó ngắn và dễ khiến nhàm chán. Còn truyện ngôn tình
Trung Quốc có cốt truyện hay, lãng mạn, hấp dẫn, phù hợp với tuổi teen”.
Không chỉ nữ sinh bị mê hoặc, nhiều nam sinh cũng thừa nhận nghiện loại
truyện này. Đ.Bình, học sinh Trường THPT Bình Phú (quận 6), cho biết đang là hội
viên hội những người yêu thích truyện ngôn tình.
Vì mê truyện ngôn tình, nhiều bạn trẻ tự sáng tác ra những tên gọi dựa theo
tên các nhân vật trong những truyện từng đọc và thích được gọi bằng tên này, như
là: Diệp Lạc Khả Ân, Âu Dĩ Phong, Quân Tư Phủ Hào, Thiên Nguyệt Hàn, Mộ
Dung Thiên Chi, Nguyệt Tiểu Lang… Nhiều tín đồ của truyện ngôn tình thừa nhận
đã nhiễm hẳn thói quen xưng hô, giao tiếp, trò chuyện theo cách thường được sử
dụng trong truyện như: ta, ngươi, nàng, chàng, tại hạ, hảo, ân….
20



Một nữ nhân viên nhà sách Minh Khai (Hà Nội) cho biết: “Hàng ngày, lượng
bạn đọc đến xem và mua truyện ngôn tình khá nhiều. Có bạn thì ngồi ở đây cả ngày
chỉ để đọc truyện ngôn tình, phổ biến ở lứa tuổi từ 16 – 25 và nữ giới là chiếm đa
số”. Anh Thiên Minh – nhân viên nhà sách Phương Nam cũng chia sẻ: “Tại thời
điểm này, dòng sách kinh điển rất ế ẩm nhưng truyện ngôn tình lại thu hút một
lượng khách hàng khá lớn. Giá của mỗi cuốn truyện ngôn tình khá cao so với
những truyện của Việt Nam nhưng nhà sách vẫn bán rất chạy”. Bên cạnh các hiệu
sách, các tiệm sách cũ cũng dày đặc những cuốn truyện ngôn tình Trung Quốc. Cô
Kim Hiền – nhân viên bán sách cũ trên đường Mai Dịch (Cầu Giấy – Hà Nội), cho
biết: “Rất đông học sinh, sinh viên đến đây tìm truyện ngôn tình”.

Hình 2, 3: Học sinh chọn mua truyện ngôn tình tại nhà sách
Một số đầu sách ngôn tình Trung Quốc bán chạy ở Việt Nam từ 2010 – 2013
(Theo thống kê từ Tiki và Vinabook)

“Bên nhau trọn đời” – Cố Mạn
“Tam sinh tam thế Thập lý đào hoa” – Đường Thất Công Tử
“Hoa tư dẫn” – Đường Thất Công Tử
“Thiên thần sa ngã” – Tào Đình
“Thất tịch không mưa” – Lâu Vũ Tình
“Đến phủ Khai Phong làm nhân viên công vụ” – Âu Dương Mặc Tâm
“Sam Sam đến đây ăn nào” – Cố Mạn
“Chết! Sập bẫy rồi” – King Kong Barbie
“Hóa ra anh vẫn ở đây” – Tân Di Ổ
“Anh có thích nước Mỹ không?” – Tân Di Ổ
“Hãy nhắm mắt khi anh đến” – Đinh Mặc
“Nợ em một đời hạnh phúc” – Phỉ Ngã Tư Tồn
21



1.2. Truyện ngôn tình dưới dạng sách online (được đăng tải trên mạng
Internet)
Ở thời điểm hiện tại, truyện ngôn tình được đăng tải trên hàng nghìn website
với lượt truy cập đáng kinh ngạc. Khảo sát cho thấy học sinh chủ yếu tìm đọc ngôn
tình trên các trang Wordpress, Wattpad, webtruyen.com, truyenngontinh.net,
diendanlequydon.com và thichtruyen.vn. Truy cập vào những trang này, người đọc
có thể tìm được một “kho ngôn tình” đồ sộ với hàng trăm, thậm chí hàng nghìn các
tác phẩm bao gồm cả đã hoàn thành lẫn chưa hoàn thành (vẫn đang trong thời gian
sáng tác hoặc việc dịch toàn bộ tác phẩm chưa được hoàn thành). Hoàn toàn không
khó để tìm được những bài đăng truyện ngôn tình với lượt xem lên đến hàng trăm
nghìn, thậm chí hàng triệu trên những trang web này.
Không chỉ đọc, các bạn trẻ còn thể hiện niềm hâm mộ cuồng nhiệt đối với thể
loại này thông qua những bình luận sôi nổi trên các diễn đàn và sự chờ đợi, trông
ngóng vào từng truyện được dịch. Trên một chương truyện “Sơ thần” được đăng tải
trên Wordpress, phía dưới nội dung bài đăng là hàng loạt những bình luận: “Ôi
chương này đọc ngược nhau quá. Mà bao giờ nàng mới edit tiếp thế?”, “Tỷ ơi bao
giờ mới có chương mới vậy?”, “Sao nàng chưa đăng chương tiếp của Sơ thần đi,
bổn cung hóng dài cổ rồi đó.”…
Trên mạng xã hội Facebook, nhiều trang dành riêng cho người hâm mộ của
truyện ngôn tình được lập ra với lượng người like (thích), subscribe (theo dõi) rất
“khủng” và tăng theo từng ngày.

Hình 4: Trang Facebook “Những câu nói hay trong truyện Ngôn Tình”
với hơn 180 000 lượt thích
22


Thống kê một số trang Facebook dành cho độc giả truyện ngôn tình với
lượng người thích và theo dõi cao:

Trang Facebook

Lượt thích

Những câu nói hay trong tiểu thuyết ngôn tình

181 768

Thư viện ngôn tình

86 995

Hội tiểu thuyết ngôn tình DĐLQĐ

83 039

Thư viện ngôn tình Trung Quốc

81 138

Hội những người đam mê tiểu thuyết ngôn tình

39 913
(Thống kê ngày 12/02/2015)

Không chỉ đọc và yêu thích, hiện tại xuất hiện rất nhiều những bài Review
(Nhận xét) truyện ngôn tình, thường được đăng tải bởi những translator hay editor*
có uy tín trong cộng đồng người hâm mộ thể loại này. Những bài Review này bao
gồm các tóm tắt về tác giả, tác phẩm, nội dung chính và đánh giá của người viết sau
khi đọc tác phẩm, với mục đích giới thiệu giữa cộng đồng người đọc với nhau, đặc

biệt là với những người mới đọc, tác phẩm nào hay, tác phẩm nào không hay.
*Phân biệt giữa hai khái niệm translator và editor: translator là dịch giả, tức
là những người dịch truyện ngôn tình theo đúng cách truyền thống, thông thạo
tiếng Trung và dùng tư duy để dịch từ văn bản gốc sang tiếng Việt; editor là những
người dịch truyện thông qua các phần mềm tự động như Quick Translator hay
Google Translate..., sau đó biên tập lại cho dễ hiểu, không đòi hỏi vốn tiếng Trung
mà chỉ cần khả năng am hiểu về từ Hán Việt.
2. HIỆN TRẠNG VỀ HIỆN TƯỢNG ĐỌC TRUYỆN NGÔN TÌNH TẠI
TRƯỜNG THPT CHUYÊN TRẦN PHÚ, HẢI PHÒNG
2.1. Vài nét về trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng
Trường Trung Học Phổ Thông Chuyên Trần Phú, trước kia được gọi là
Trường Trung Học Phổ Thông Năng Khiếu Trần Phú, là một trường trung học ở
thành phố Hải Phòng, tập trung giảng dạy các môn khoa học tự nhiên (Toán, Lý,
Hóa, Sinh), khoa học xã hội (Văn, Sử, Địa), ngoại ngữ (Anh, Nga, Pháp, Trung) cho
học sinh thành phố Hải Phòng. Trường đã được ghi nhận về những thành thích học
tập xuất sắc. Nhiều học sinh đã dành được các giải thưởng trong nước và ngoài
nước như Olympic Toán quốc tế, Olympic Lý quốc tế, Olympic Hóa quốc tế,
Olympic Tin học quốc tế.
Không chỉ tập trung đào tạo văn hóa, nhà trường còn tổ chức được nhiều hoạt
động xã hội, giải trí, văn nghệ, thể dục thể thao đạt chất lượng cao và luôn có thành
tích cao cả trong những lĩnh vực này.
23


Năm học 2014 – 2015, trường THPT Chuyên Trần Phú có 45 lớp với 1634
học sinh ưu tú và toàn diện. Đó là những học sinh được tuyển chọn một cách
nghiêm túc và khắt khe từ khắp thành phố. Các học sinh đều có thành tích tốt trong
học tập, đồng thời có các kĩ năng sống khá tốt. Vì vậy, học sinh trường THPT
Chuyên Trần Phú có khả năng tư duy, chọn lọc, nhận biết đúng sai trước những vấn
đề trong cuộc sống nói chung và trong văn hoá đọc nói riêng.

Kết quả khảo sát về hiện tượng đọc truyện ngôn tình tại trường THPT
Chuyên Trần Phú sẽ khái quát lên được khá chính xác về hiện trạng đọc truyện
ngôn tình của học sinh trung học tại thành phố Hải Phòng nói chung.
2.2. Kết quả khảo sát thực trạng đọc truyện ngôn tình tại trường THPT
Chuyên Trần Phú, Hải Phòng
Khảo sát được thực hiện với tổng cộng 1634 học sinh – 646 nam (40%) và
988 nữ (60%) – tại trường THPT Chuyên Trần Phú, Hải Phòng cho thấy:
2.2.1. Khảo sát tổng quan về tình hình và mức độ đọc truyện ngôn tình của học
sinh
−

Chúng tôi đã nghiên cứu khảo sát thông qua phiếu điều tra và nhận thấy học sinh
trường THPT Chuyên Trần Phú đọc truyện ngôn tình với tần suất như sau:

NHẬN XÉT: 73% học sinh có đọc truyện ngôn tình, trong đó nhóm thường
xuyên đọc (38%) mỗi buổi tối đều dành 2–3 tiếng để đọc truyện ngôn tình.
−

Ngoài ra, chúng tôi cũng khảo sát cụ thể những vấn đề liên quan đến tình hình
đọc ngôn tình như lí do, thể loại… và thu được kết quả như sau:
Nội dung khảo sát

1. Học sinh biết đến truyện ngôn tình
2. Lí do nếu không đọc truyện ngôn tình

3. Các thể loại ngôn tình được đọc
4. Cách đọc một cuốn ngôn tình

Kết quả khảo sát
24% tự tìm hiểu

48% bạn bè, người quen giới thiệu
18% chưa bao giờ thử đọc
11% biết rõ tác hại của truyện ngôn tình
73% không quan tâm
14% không thích
90% nam – nữ
55% đam mỹ (nam – nam)
16% bách hợp (nữ – nữ)
67% có cảnh H
40% đọc một mạch từ đầu đến cuối
60% mỗi ngày đọc một ít
24


35% tò mò về tình yêu đồng giới
19% đọc theo trào lưu
5. Lí do chọn đọc thể loại ngôn tình
28% hứng thú với những cảnh H
đam mỹ/ bách hợp
16% có những tác phẩm đặc sắc về nội
dung, nghệ thuật
− “Bảy ngày ân ái” (Ân Tầm)
− “Bên nhau trọn đời” (Cố Mạn)
6. Các tác phẩm truyện ngôn tình được − “Bộ bộ kinh tâm” (Đồng Hoa)
− “Diệp gia” (Triệt Dạ Lưu Hương)
yêu thích nhất
− “Ngủ cùng sói” (Diệp Lạc Vô Tâm)
− “Yêu em từ cái nhìn đầu tiên” (Cố Mạn)
− Diệp Lạc Vô Tâm
− Đồng Hoa

7. Các tác giả truyện ngôn tình được yêu − Mèo Lười Ngủ Ngày
− Minh Hiểu Khê
thích nhất
− Tào Đình
− Tân Di Ổ
NHẬN XÉT: Học sinh chủ yếu biết đến ngôn tình qua sự giới thiệu của những
người xung quanh. Phần lớn học sinh đọc thể loại ngôn tình nam – nữ, tuy
nhiên bên cạnh đó một lượng không nhỏ học sinh cũng thường xuyên đọc thể
loại đam mỹ vì tò mò về tình yêu đồng giới và đọc theo xu hướng đám đông.
2.2.2. Khảo sát ảnh hưởng của truyện ngôn tình đối với học sinh
−

Khảo sát cho thấy mục đích của học sinh khi đọc truyện ngôn tình như sau:

NHẬN XÉT: Phần lớn học sinh (85%) đọc ngôn tình với mục đích ban đầu là
giải trí hay giải toả áp lực, chỉ có số ít cho rằng ngôn tình đem lại những giá
trị tư tưởng sống. Trên thực tế, khi đọc ngôn tình để giải trí, nhiều học sinh
cũng không tránh khỏi những ảnh hưởng tiêu cực của ngôn tình.
−

Bên cạnh đó, khảo sát cũng cho thấy 21% học sinh nhận thấy mình thường xuyên
cư xử, hành động như nhân vật trong truyện ngôn tình.
NHẬN XÉT: Nội dung truyện ngôn tình, dù chỉ với một lượng nhỏ, nhưng rõ
ràng có tác động đến độc giả trong cuộc sống thực. Những tư tưởng, suy nghĩ
và hành động của nhân vật trong truyện có thể được một bộ phận độc giả coi
là khuôn mẫu để làm theo.

25