Tải bản đầy đủ (.doc) (15 trang)

RÈN ĐỌC HIỂU CHO HỌC SINH LỚP 4

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (191.51 KB, 15 trang )

Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
A. Đặt vấn đề.

I. Cơ sở lý luận:

Tập đọc là một phân môn có vị trí hàng đầu trong môn Tiếng Việt ở bậc Tiểu
học. Mục Tiêu của dạy Tập đọc là hình thành và rèn luyện kĩ năng đọc cho học sinh
- Là bớc đầu cho học sinh tiếp xúc với ngôn ngữ văn học, ngôn ngữ nghệ thuật và
hình thành ở học sinh năng lực cảm thụ. Đọc trở thành một đòi hỏi cơ bản đầu tiên
đối với mỗi ngời đi học. Đầu tiên, trẻ em phải học đọc, sau đó các em phải đọc để
học. Đọc giúp các em chiếm lĩnh đợc ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập.
Đọc không chỉ là sự đánh vần theo đúng kí hiệu các chữ viết mà quan trọng hơn,
đọc còn là một quá trình nhận thức để có khả năng thông hiểu những gì đợc đọc.
Chỉ khi biết cách hiểu, hiểu sâu sắc, thấu đáo các văn bản đợc đọc thì các em mới
có công cụ hữu hiệu để lĩnh hội những tri thức, t tởng, tình cảm của ngời khác chứa
đựng trong văn bản, có công cụ để lĩnh hội tri thức khi học các môn học khác của
nhà trờng. Mặt khác, chính biết cách đọc hiểu văn bản mà học sinh dần dần có khả
năng đọc rộng để tự học, tự bồi dỡng kiến thức về cuộc sống từ đó hình thành thói
quen, hứng thú với việc đọc sách, với việc tự học thờng xuyên.
Quả đúng nh vậy đọc và hiểu là hai nhiệm vụ của phân môn Tập đọc luôn
song hành và không tách rời nhau. Chúng luôn tác động và hỗ trợ qua lại lẫn nhau,
có đọc tốt thì mới hiểu đúng và có hiểu đúng thì mới đọc tốt. Kĩ năng đọc cần đạt
là: Đọc đúng, đọc nhanh, đọc hiểu và đọc diễn cảm. Đọc một cách có ý thức sẽ tác
động tích cực tới trình độ ngôn ngữ cũng nh t duy của ngời đọc. Việc dạy đọc sẽ
giúp các em hiểu biết hơn, bồi dỡng ở các em lòng yêu cái thiện và cái đẹp, dạy cho
các em biết suy nghĩ một cách lô gíc cũng nh biết t duy có hình ảnh...Dạy đọc
không chỉ giáo dục t tởng, đạo đức mà còn giáo dục tính cách, thị hiếu thẩm mĩ cho
học sinh.
II. Cơ sở thực tiễn:

Trong những năm gần đây với sự đổi mới phơng pháp dạy học đặc biệt là việc


thay sách bậc Tiểu học năm 2000, ta cũng thấy đợc bộ môn Tiếng Việt nói chung,
phân môn Tập đọc lớp 4 nói riêng đã có nhiều thay đổi căn bản về nội dung, chơng
trình sách giáo khoa và phơng pháp dạy học. Chính vì vậy mà chất lợng đã đợc
nâng lên rõ rệt. Kĩ năng đọc của học sinh đợc rèn luyện nhiều hơn, các em biết đọc
đúng, đọc nhanh, đọc hiểu, đọc diễn cảm một cách khá nhuần nhuyễn. Nhất là hình
thức tổ chức tiết dạy Tập đọc đổi mới đã giúp cho tất cả học sinh đều đợc rèn luyện
các kĩ năng đọc. Các em đợc đọc cho bạn, nhóm nghe, đợc cùng nhau rèn luyện đọc
và cùng nhau thảo luận tìm hiểu bài. Vậy là về căn bản phơng pháp dạy học Tập
đọc đã đổi mới.
Song thực tế cho thấy chất lợng giảng dạy môn Tập đọc ở trờng Tiểu học đang
còn nhiều bất cập.
+ Về phía học sinh:
Trong quá trình dạy học nhiều năm lớp 4 ở trờng, tôi thấy kết quả học tập của
các em qua các kì thi đều thấp nguyên nhân từ đâu? Vì sao lại nh vậy?
- Nh chúng ta đã biết một số học sinh cha yêu môn Tiếng Việt nói chung và
phân môn Tập đọc nói riêng, về nhà hoặc ở lớp các em chỉ thích làm Toán, ít chú ý
đến luyện đọc.
1


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
- Việc chuẩn bị bài trớc ở nhà là rất hạn chế, các em chỉ đọc qua loa chiếu lệ,
dẫn đến học sinh đọc ngắt nghỉ câu cha đúng kể cả đọc tiết tấu và ngữ điệu của câu.
- Khi trả lời câu hỏi các em phụ thuộc nhiều vào sách giáo khoa (đọc cả câu,
đoạn) chứ không chọn lọc ra ý để trả lời, cha biết diễn đạt thành câu văn.
- Các em tiếp thu bài không đầy đủ, hiểu bài hời hợt; cha cảm nhận đợc cái hay
cái đẹp của tác phẩm, cha vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
+ Về phía giáo viên.
Phơng pháp dạy học của nhiều giáo viên cha tốt, còn lúng túng khi dạy Tập
đọc đó là: Các bớc lên lớp của giáo viên còn công thức, đọc mẫu cha tốt, hệ thống

câu hỏi tìm hiểu bài còn đơn điệu, máy móc, cha làm chủ đợc nội dung bài dạy.
Một số giáo viên coi nhiệm vụ giờ Tập đọc chỉ là luyện đọc đúng và lu loát, cha chú
trọng đúng mức việc dạy đọc hiểu cho học sinh.
Từ những vấn đề trình bày ở trên, qua một thời gian nghiên cứu, tìm tòi với
rất nhiều đối tợng học sinh: Trong và ngoài nhà trờng, tiếp xúc, trao đổi, học hỏi các
giáo viên có nhiều kinh nghiệm nhất là tôi đã từng dạy lớp 4 nhiều năm nên có điều
kiện tìm hiểu, thử nghiệm, tìm mọi cách để nâng cao chất lợng giờ dạy giúp học
sinh nắm chắc nội dung bài học và bớc đầu đã đạt đợc những kết quả đáng kể.
Trong khuôn khổ bài viết này tôi muốn đa ra một số kinh nghiệm về Rèn kĩ năng
đọc hiểucho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc với mong muốn góp phần
vào việc nâng cao chất lợng giáo dục toàn diện cho học sinh lớp 4 nói riêng và học
sinh Tiểu học nói chung.
B. Giải quyết vấn đề.
I. Khảo sát, phân loại đối tợng học sinh.
Điểm Số
9 - 10
7-8
5-6
5
Lớp
HS
SL TL SL TL SL TL SL
TL
Thực nghiệm lớp 4B
20
3
15% 7 35% 6 30% 4
20%
II. Tự học, tự bồi dỡng:
Giáo viên phải nắm đợc đổi mới phơng pháp dạy học là gì? Dạy Tập đọc là

dạy cái gì? Đặc biệt là dạy đọc hiểu thì phải dạy nh thế nào?
Theo tôi, giáo viên là nhân tố quyết định sự thành công của giờ học. Vì vậy
ngời giáo viên phải biết cải tiến và lựa chọn phơng pháp dạy học theo hớng tích cực
hoá, biết phối kết hợp nhuần nhuyễn, linh hoạt các phơng pháp dạy học. Với phơng
châm lấy học sinh làm trung tâm Giáo viên thực sự là ngời hớng dẫn, điều khiển,
tổ chức mọi hoạt động của học sinh, huy động hết khả năng của học sinh để các em
tự khám phá và tìm ra kiến thức. Giáo viên chỉ làm mẫu khi cần thiết, không làm
thay học sinh. ở mỗi bài dạy, phải xác định rõ mục tiêu, chuẩn bị tốt đồ dùng, xây
dựng hệ thống câu hỏi tìm hiểu bài phù hợp với từng đối tợng học sinh.
Giáo viên cần tự bồi dỡng, rèn luyện cho mình kĩ năng đọc ở tất cả các loại
văn bản nhằm đa đến cho học sinh một trực quan cuốn hút ngay khi tiếp xúc với
bài đọc. Vì nội dung kiến thức của mỗi giờ học đêù đã có sẵn trong sách giáo khoa.
Nhng để học sinh chiếm lĩnh đợc kiến thức đó thì lại phụ thuộc vào phơng pháp
giảng dạy riêng của mỗi giáo viên. Đặc biệt với phân môn Tập đọc, muốn giờ dạy
thành công, giáo viên phải thực sự thâm nhập bài đọc. Muốn học sinh đọc tốt, trớc
hết giáo viên phải đọc tốt và có thể đọc thuộc bài đọc nhất là học thuộc lòng. Điểm
2


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
mấu chốt tạo nên sự cuốn hút đối với học sinh trong giờ Tập đọc, làm tiền đề cho sự
thành công về mục tiêu rèn kĩ năng đọc cho học sinh, yếu tố hàng đầu cho giờ dạy
Tập đọc hay và có hiệu quả cao cái riêng của mỗi giáo viên chính là kĩ năng đọc tốt
của giáo viên đó. Theo tôi, đây là một kĩ năng nghề nghiệp quan trọng hàng đầu mà
mỗi giáo viên cần đạt đợc trong quá trình tự bồi dỡng.
III. Biện pháp dạy đọc hiểu:
1.Các biện pháp đã thực hiện.
Trong giờ Tập đọc có hai phần chính: Luyện đọc và tìm hiểu bài. Có đọc tác
phẩm văn bản thì mới hiểu nội dung ngợc lại hiểu nội dung thì mới đọc đúng, đọc
hay để cảm nhận cái hay, cái đẹp của văn chơng. ở phạm vi kinh nghiệm này tôi

xin trình bày một số biện pháp hớng dẫn học sinh lớp 4 đọc đúng và đọc hiểu.
Qua nghiên cứu của các nhà tâm lí học cho thấy học sinh Tiểu học sẽ tiếp thu
kiến thức một cách có hiệu quả khi các em hứng thú với việc học và thực tế dạy học
cũng đã khẳng định điều này. Bên cạnh đó, với xu thế hiện nay do áp lực của các
bậc cha mẹ học sinh ngày càng có ít đi học sinh của chúng ta thích học môn Tiếng
Việt. Chính vì điều đó việc gây hứng thú để các em thích học môn Tiếng Việt là
một vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết. Đây là một bớc ngoặt, đòi hỏi ngời giáo
viên phải thực sự năng động và sáng tạo trong quá trình dạy học. Những biện pháp
mà tôi kể ra sau đây đã từng góp phần làm nên thành công khi tiến hành rèn kĩ
năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 ở phân môn Tập đọc, một phân môn mà các em
rất ngại học:
Thứ nhất tổ chức lớp học một cách khoa học và hợp lí.
Thứ hai phối kết hợp với hội cha mẹ học sinh.
Thứ ba nữa bên cạnh những biện pháp dạy học thông thờng thì tôi cũng chú
trọng nhiều vào việc đổi mới phơng pháp dạy học bằng nhiều hình thức khác nhau.
Thông qua trò chơi để rèn cho học sinh kĩ năng đọc đúng. Để giúp các em có kĩ
năng đọc hiểu tốt, hiệu quả cao thì cũng tuỳ theo đặc trng riêng của từng bài ở phần
tìm hiểu bài, có bài Tập đọc thì tôi xây dựng hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó phù
hợp với từng đối tợng học sinh giỏi, khá, trung bình, yếu. Cũng có bài Tập đọc tôi
sử dụng hệ thống bài tập trắc nghiệm, điền vào chỗ chấm, nối ý phù hợp,...Ngoài ra
tôi luôn luôn phối hợp với gia đình của các em để rèn đọc cho các em ở nhà.
1.1. Tổ chức lớp học khoa học, hợp lý.
Có thể nói rằng, tiết học Tập đọc có đặc thù riêng thờng nhẹ nhàng, không
căng thẳng nh những tiết học khác nhng lại đòi hỏi học sinh có tính tự giác, tự lập
trong quá trình tìm hiểu bài, vì vậy giáo viên phải biết bố trí lớp học thật khoa học
và hợp lý. Theo tôi, một lớp học đợc tổ chức một cách khoa học, hợp lý thì sẽ là môi
trờng tuyệt vời để học sinh phấn đấu, thi đua, nhất là việc tạo nên những điều kiện
để cho những học sinh đọc yếu học hỏi vơn lên. Để bố trí một lớp học hợp lý cần
phải căn cứ vào những yếu tố sau:
+ Số lợng học sinh: Theo chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo vùng nông

thôn không quá 35 em/lớp. Theo tôi nếu đợc tốt nhất là 30 em/lớp, môn học nào
cũng vậy nếu số học sinh nhiều quá thì sẽ rất khó khăn trong việc rèn luyện các kỹ
năng cho các em. Nhất là việc rèn đọc cảm thụ, đọc hiểu cho học sinh, theo phơng
pháp dạy học đổi mới trong một tiết Tập đọc tất cả học sinh đều đợc đọc với nhiều
3


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
hình thức, vì vậy, nếu số lợng học sinh đảm bảo thì sẽ đảm bảo đợc việc rèn đọc cho
học sinh.
+ Chất lợng lớp học: Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có chủ trơng không tổ
chức lớp chọn ở trong các nhà trờng Tiểu học, điều này hoàn toàn phù hợp bởi vì
việc có những học sinh giỏi, những nhân tố tích cực ở trong một lớp học là điều
kiện thuận lợi để giúp nhau rèn đọc đợc tốt hơn. Thực tế có nhiều học sinh đọc tốt,
trôi chảy, nhng khi giáo viên hỏi nội dung thì các em lại không trả lời đợc, cho nên,
lớp học có đủ 3 đối tợng học sinh các em sẽ cùng giúp nhau tìm ra cách đọc đúng
và tìm hiểu bài tốt hơn Học thầy không tày học bạn. Điều này vô cùng quan
trọng, trong lớp học có những học sinh giỏi, đạo đức tốt nếu nh giáo viên biết phân
công để các em kèm cặp, giúp đỡ bạn, có chỉ tiêu thi đua giữa các tổ, từng cặp thì
các em sẽ làm đợc nhiều việc (tăng thêm tình bạn, tình đoàn kết, lòng nhân ái ...) và
đặc biệt là giúp đợc những học sinh yếu tự tin, học hỏi, tiến bộ.. Mặc dầu học sinh
lớp 4 nhng các em đôi lúc cũng rụt rè, ngần ngại trớc cô giáo nhng đối với bạn bè
thì các em sẽ tự nhiên hơn, thêm vào đó các em lại có nhiều thời gian và cơ hội để
học tập cùng nhau.
+ Chỗ ở của học sinh: Đây là một vấn đề thực tế, thờng thì các bậc cha
mẹ học sinh có ý muốn cho con em mình học với bạn bè cùng thôn xóm, rồi ở gần
nhà nhau. Điều này hoàn toàn hợp lý và các giáo viên cần phải lu ý nên cho học
sinh cùng thôn xóm học một lớp để các em có điều kiện gần gũi, bày vẽ cho nhau
nhất là các em sẽ có nhiều thời gian và cơ hội cùng nhau đọc các bài ở lớp, các câu
chuyện trong sách, báo ... Từ đó, rèn luyện cho các em có thói quen đọc, suy nghĩ

khi đọc một văn bản
- Một khi chúng ta đã có một lớp học hợp lý rồi thì giáo viên chủ nhiệm
phải sắp xếp lớp học một cách khoa học, đó là cơ cấu cán bộ lớp, nhất là em làm lớp
trởng phải thực sự có uy tín đối với các bạn, với những học sinh yếu.
- Giáo viên chủ nhiệm phải sắp xếp chỗ ngồi phù hợp, em giỏi ngồi với em
yếu, học sinh khá ngồi với học sinh trung bình (2HS/bàn). Trong lớp học những học
sinh yếu phải ngồi vào phía trên gần bảng lớp để cô giáo tiện theo dõi và các em ít
có cơ hội nói chuyện riêng, phá phách trong giờ tập đọc.
1.2. Rèn kĩ năng đọc đúng cho học sinh lớp 4:
Đọc đúng là tái hiện lại mặt âm thanh của bài đọc một cách chính xác, không
có lỗi. Đọc đúng là phải thể hiện đầy đủ tiếng, không thừa, không bỏ sót đồng thời
phải phát âm chuẩn và ngắt nghỉ đúng chỗ. Nhng thực tế cho thấy đến lớp 4 rồi các
em vẫn còn mắc lỗi đọc thừa, sót tiếng thậm chí có em bỏ qua cả một dòng, có em
còn phát âm cha đúng, ngắt nghỉ cha đúng chỗ. Để khắc phục lỗi này tôi đã áp dụng
các biện pháp sau:
a, Đọc mẫu:
Là thầy giáo không thể hình thành ở học sinh kĩ năng gì mà bản thân mình
không có, không thể gặt hái những gì mà chính chúng ta không có khả năng gieo
trồng. Muốn học sinh đọc tốt, trớc hết giáo viên phải đọc tốt. Chính vì vậy, tôi rất
quan tâm đến việc tự rèn đọc của bản thân để từ đó có thể hớng dẫn các em đọc tốt
hơn.
b, Tổ chức các trò chơi rèn kĩ năng đọc đúng cho học sinh lớp 4:
4


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
- Trò chơi: Ai nhanh, ai đúng.
- Trò chơi: Đố vui
* Trò chơi: Ai nhanh, ai đúng đợc tiến hành khi luyện đọc đoạn.
Mục tiêu: Giúp học sinh phát hiện và phát âm đúng tiếng, từ, cụm từ trong bài khó

đọc, đồng thời phát hiện những chỗ ngắt nghỉ sai, những chỗ đọc ngữ điệu cha
đúng.
Cách tiến hành:
Trò chơi này đợc thực hiện ở bớc luyện đọc đoạn nối tiếp.
- Giáo viên nêu yêu cầu:
+ Phát hiện nhanh những chỗ bạn đọc sai.
+ Em hãy đọc lại cho đúng.
- Học sinh lắng nghe bạn đọc, sau khi kết thúc lợt đọc giáo viên yêu cầu học sinh
trình bày kết quả phát hiện của mình và thực hiện đọc lại trớc lớp.
- Học sinh khác nêu nhận xét, bổ sung.
- Giáo viên kết luận và phát âm lại cho chính xác.
* Trò chơi: Đố vui mang tên Đố em bạn dừng đọc chỗ nào.
Trò chơi này đợc tiến hành khi học sinh luyện đọc cả bài , trong quá trình một học
sinh đọc trớc lớp giáo viên tổ chức cho học sinh thi phát hiện bạn dừng đọc chỗ
nào
Cách tiến hành:
- Học sinh đọc văn bản rồi đột nhiên dừng lại.
- Học sinh cả lớp thi phát hiện bạn dừng đọc ở chỗ nào. Em hãy đọc lại câu đó và
đọc tiếp phần còn lại của bài. Trò chơi này là biện pháp giúp học sinh tập trung chú
ý khi bạn đọc bài, hứng thú chăm chú hơn vào việc luyện đọc, giúp cho việc luyện
đọc hiệu quả.
Qua thực tế áp dụng hai trò chơi trên vào việc dạy học sinh luyện đọc cho
thấy học sinh chăm chú tập trung vào việc luyện đọc, tiết học sôi nổi hơn, kết quả là
số học sinh đọc đúng văn bản nhiều hơn.
c, Hớng dẫn học sinh đọc đúng chỗ ngắt, nghỉ.
Khi nghe ngời khác đọc, nhờ có chỗ ngắt nghỉ của ngời đọc thì ngời nghe
mới có thể phân cắt dòng ngữ lu ra từng ý mà tiếp nhận. Chỗ ngắt, nghỉ quan trọng
nh vậy nhng thực tế học sinh và có khi còn có cả giáo viên không ý thức đợc tầm
quan trọng này nên đã đọc không tách ý, tách câu khiến ngời nghe rất khó theo dõi
và có khi còn phản ánh một cách hiểu sai nghĩa của nội dung mà văn bản sẵn có.

Thực tế cho thấy khi đọc các bài văn xuôi học sinh thờng mắc lỗi ngắt giọng
ở những câu dài có cấu trúc ngữ pháp phức tạp, còn khi đọc thơ học sinh mắc lỗi
ngắt nhịp do đọc theo áp lực của nhạc thơ một cách tự nhiên chứ không tính đến
nghĩa. Để giúp học sinh đọc đúng ngữ điệu, tôi dùng ký hiệu để ghi lại ngữ điệu
của bài.
Ví dụ: / dùng khi ngắt hơi, tạo tiết tấu. Dấu // để nghỉ hơi dài, lên
giọng, xuống giọng, giọng chậm lại...
Đối với học sinh đọc cha đúng ngắt hơi, nghỉ hơi thì giáo viên phải có sự
chuẩn bị trớc ở nhà. Hớng dẫn học sinh nghỉ ít ở dấu phẩy, nghỉ lâu hơn ở dấu
chấm. Đọc đúng các ngữ điệu câu: lên giọng ở câu hỏi, hạ giọng ở cuối câu kể, thay
5


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
đổi giọng cho phù hợp với tình cảm cần diễn đạt trong câu cảm. Với câu khiến cần
nhấn giọng phù hợp để thấy rõ các nội dung câu khiến khác nhau. Ngoài ra còn
phải hạ giọng khi đọc bộ phận giải thích của câu...
1.3. Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4:
+ Xây dựng hệ thống câu hỏi để rèn kĩ năng đọc hiểu:
.
Muốn học sinh có năng lực, có kỹ năng đọc hiểu tốt giáo viên phải có định hớng, có kế hoạch sắp xếp thời gian cho việc tìm hiểu bài, phải coi trọng chất lợng
đọc. Không phải nói nhiều, giảng nhiều học sinh sẽ hiểu sâu, cảm thụ tốt mà cái
chính là giáo viên phải biết dừng, biết nhấn ở điểm mấu chốt quan trọng, biết lớt
nhanh ở những chỗ không cần thiết. Cần bám vào chủ điểm của bài để tìm đợc điểm
xoáy, điểm trọng tâm. Giáo viên tập trung hớng dẫn học sinh thực hiện yêu cầu của
các câu hỏi, bài tập trong sách giáo khoa. Để giúp học sinh định hớng hoạt động
đọc hiểu, giáo viên nêu rõ câu hỏi hoặc giao nhiệm vụ cụ thể cho học sinh trớc khi
đọc (đọc câu, đoạn hay khổ thơ nào; đọc để biết, hiểu, nhớ điều gì...).
Sau khi học sinh đọc thầm (hoặc kết hợp theo dõi sách giáo khoa theo một
bạn đọc thành tiếng), giáo viên có thể yêu cầu các em trả lời, trao đổi ngay trớc lớp

hoặc nêu ý kiến trong nhóm rồi cử đại diện phát biểu (tuỳ đặc điểm, mức độ yêu
cầu của câu hỏi, bài tập trong sách giáo khoa). Cuối cùng, giáo viên chốt lại những
ý chính để học sinh nắm vững. Câu hỏi, bài tập trong sách giáo khoa có thể tách
thành các ý nhỏ hoặc điều chỉnh, dẫn dắt bằng câu hỏi phụ.
Để giúp các em cảm nhận sâu sắc nội dung bài đọc và dễ dàng nhận thấy
nghệ thuật miêu tả của tác giả. Ngời dạy cần dẫn dắt để học sinh trả lời đúng yêu
cầu của câu hỏi (Tìm từ ngữ hay câu văn ...) Tập cho học sinh trả lời theo ý mình
không cầm sách đọc. Tôi thờng áp dụng cách đọc rồi viết câu trả lời ra giấy hoặc
gạch nhẹ bằng bút chì các chi tiết, hình ảnh cần tìm.
Ví dụ: Bài: Tre Việt Nam
Cây Tre tợng trng cho con ngời Việt Nam. Qua hình tợng cây tre, tác giả ca
ngợi những phẩm chất cao đẹp của con ngời Việt Nam: Giàu tình thơng yêu ngay
thẳng chính trực. Bài thơ có nội dung rất phong phú, từ ngữ giàu hình ảnh. ở phần
tìm hiểu bài tôi yêu cầu học sinh đọc thầm bài thơ và nêu câu hỏi tìm hiểu (yêu cầu
các em dùng bút chì gạch nhẹ trong sách giáo khoa).
- Những hình ảnh nào của cây tre tợng trng cho phẩm chất tốt đẹp của con ngời Việt
Nam? (Cần cù: ở đâu tre cũng xanh tơi/ Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu; Rễ siêng
không ngại đất nghèo / Tre bao nhiêu rễ bấy nhiêu cần cù. Đoàn kết: Tay ôm, tay
níu tre gần nhau thêm. / Thơng nhau tre chẳng ở riêng mà mọc thành luỹ. Tre giàu
đức hy sinh: Lng trần phơi nắng, phơi sơng, có manh áo cộc, tre nhờng cho con.
Ngay thẳng: Nòi tre đâu chịu mọc cong. Búp măng non đã mang dáng thẳng thân
tròn của tre. Sau khi học sinh giải nghĩa một số từ ngữ, để khắc sâu về những nét
đặc trng của cây tre tợng trng cho phẩm chất tốt đẹp của con ngời Việt Nam. Tôi
nêu yêu cầu tiếp theo.
Tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả những phẩm chất tốt đẹp
của cây tre tợng trng cho con ngời Việt Nam? (nghệ thuật nhân hoá)
Qua cách miêu tả của tác giả về hình ảnh cây tre Việt Nam , em có nhận xét
gì?
6



Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
(Tre có những phẩm chất cũng giống nh con ngời Việt Nam: cần cù, chịu khó, đoàn
kết, hi sinh, ngay thẳng)
Một điều cần chú ý trong khi xây dựng hệ thống tìm hiểu bài là câu hỏi phải
phù hợp với tất cả các đối tợng học sinh. Nhất là với những em yếu cần phải có hệ
thống câu hỏi phụ, câu hỏi dễ có tính chất phát hiện vấn đề cụ thể để tạo điều kiện
cho các em làm việc. Những câu hỏi mang tính tổng hợp, khái quát thì yêu cầu hoạt
động nhóm. Đặc biệt kiêng kị những câu hỏi mà học sinh chỉ trả lời có hoặc
không hay đọc nguyên văn câu, đoạn trong sách giáo khoa.
Bên cạnh việc giúp học sinh hiểu nội dung bài tập đọc nói về vấn đề gì thì hệ
thống câu hỏi cần đảm bảo đem lại những hiểu biết gì để mở rộng tầm nhìn, kiến
thức và giáo dục đạo đức cho các em.
Ví dụ: Bài: Ngời ăn xin
Tôi yêu cầu học sinh đọc thầm đoạn 1 và trả lời câu hỏi.
Khi đi trên đờng phố cậu bé gặp ai?
Hình ảnh ông lão ăn xin đáng thơng nh thế nào?
Điều gì khiến ông lão trông thảm thơng đến vậy?
Thấy ông lão đáng thơng nh vậy thì cậu bé đã làm gì?
Hành động và lời nói ân cần của cậu bé chứng tỏ tình cảm của cậu bé đối với ông
lão nh thế nào?
Cậu bé không có gì ngoài tấm lòng để cho ông lão ăn xin. Ông lão không nhận đợc
gì, nhng yêu quý, cảm động trớc tấm lòng của cậu. Hai con ngời, hai thân phận,
hoàn cảnh khác nhau nhng có sự đồng cảm. Họ cho và nhận từ nhau sự đồng điệu
trong tâm hồn.
Trong phần tìm hiểu bài, sau mỗi ý đã khai thác, tôi gọi các em gối ý, tiểu kết ý
để khắc sâu nội dung. Cần chú ý là để các em tự nêu, tự diễn đạt theo ý cá nhân các
em, ngời dạy chỉ gọt dũa, bổ sung thêm mà thôi. Đây cũng chính là biện pháp giúp
ngời dạy khắc phục tình trạng nói nhiều giảng nhiều.
Bên cạnh việc đọc đúng, đọc hiểu cần chú ý trong phần liên hệ thực tế. Liên

hệ thực tế không chỉ góp phần cũng cố bài, khắc sâu nội dung mà còn thắt chặt mối
quan hệ giữa các phân môn trong Tiếng Việt. Tuỳ vào bài có thể liên hệ về cách đối
xử trong cuộc sống hoặc nhận xét về một khía cạnh của nghệ thuật.
Ví dụ : Bài Ngời ăn xin
Qua bài đọc, em học tập đợc điều gì ở cậu bé?
Khi có một ngời ăn xin tới nhà mình thì em sẽ làm gì?
+ Xây dựng hệ thống bài tập để rèn kĩ năng đọc hiểu:
Dạng 1: Bài tập yêu cầu học sinh chỉ ra trong bài các từ mới hoặc từ mà các
em không hiểu nghĩa. Hình thức bài tập là gạch chân, đóng khung, ghi lại những từ
ngữ không hiểu có ở trong bài.
Lời giải của bài tập sẽ rất khác nhau, phụ thuộc vào học sinh địa phơng nào,
sinh sống trong gia đình nào Vì vậy khi chọn từ để giải nghĩa giáo viên phải có
hiểu biết về từ địa phơng đồng thời giáo viên phải chuẩn bị để sẵn sàng giải nghĩa
cho học sinh bất cứ từ nào trong bài mà các em yêu cầu.
Dạng 2: Bài tập yêu cầu giải nghĩa những từ quan trọng, từ chìa khoá của
bài.
7


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
Dạng3: Bài tập yêu cầu học sinh phát hiện những câu quan trọng của bài,
những câu nêu đại ý, chủ đề của bài. Ví dụ: Bài Trung thu độc lập có câu Anh
mừng cho các em vui tết trung thu độc lập đầu tiên
Dạng4: Bài tập yêu cầu khái quát ý của đoạn, bài:
Ví dụ: Đặt tên cho đoạn văn, bài văn hoặc viết tiếp vào câu trả lời, nh bài
này kể (tả, nói) về
Ví dụ: Bài Chị em tôi học sinh đặt tên khác Hai chị em Cô bé ngoan
1.4. Phối kết hợp với hội cha mẹ học sinh.
Thờng thì học sinh đọc yếu là do mất gốc từ các lớp dới, vì vậy trong quá
trình nghiên cứu tôi thấy rằng phần lớn các em đều không đợc bố mẹ quan tâm,

giúp đỡ khi ở nhà. Do đó, việc phối hợp với cha mẹ các em để rèn đọc thờng xuyên
là rất cần thiết. Thực ra, học cả 2 buổi trong ngày thì việc phụ huynh kèm cặp con
em đọc ở nhà cũng rất khó khăn, cho nên giáo viên chủ nhiệm phải chịu khó thờng
xuyên gặp gỡ, trao đổi với cha mẹ các em về tình hình học tập của học sinh, đồng
thời hớng cho họ về cách kiểm tra đọc một cách có hiệu quả, có thể là cho các em
đọc bài tập đọc ở lớp hoặc một trang sách, tờ báo cho bố mẹ nghe, rồi có thể hỏi
thêm về nội dung của sách, báo, hoặc hỏi con thích nhân vật nào trong chuyện? Vì
sao? Và dần dà nh thế các em sẽ hiểu đợc đọc là để hiểu, để phục vụ mình và mọi
ngời. Để thực hiện đợc giải pháp này, lúc đầu tôi cũng thấy khó khăn, nhng rồi khi
phụ huynh hiểu ra họ rất phấn khởi và nhiệt tình kết hợp với cô giáo để giáo dục
con em.
2. Kế hoạch dạy một tiết Tập đọc lớp 4 để rèn kỷ năng đọc hiểu cho học
sinh
2.1. Công tác chuẩn bị soạn bài:
- Giáo viên phải đọc bài nhiều lần, từ việc đọc hiểu cho đến việc đọc diễn
cảm và cảm thụ bài văn. Có nh thế giáo viên mới xác định đợc phơng pháp truyền
đạt phù hợp với đối tợng học sinh của mình.
- Dự kiến các tình huống xẩy ra trong khi dạy, xác định những từ ngữ cần
giảng giải (nhất là từ địa phơng), những từ ngữ học sinh thờng đọc sai (do phơng
ngữ).
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học, phiếu bài tập và các điều kiện học tập khác.
2.2. Dạy bài mới:
a. ổn định tổ chức: Đây là bớc đầu tiên tạo không khí cho tiết học, đa cả
lớp vào nề nếp trật tự, chuẩn bị t thế để học sinh bớc vào bài học.
b. Kiểm tra bài cũ:
Kiểm tra bài cũ là bớc quan trọng để giáo viên kiểm tra đợc việc nắm kiến
thức của các em cũng nh biết đợc công việc chuẩn bị cho bài mới. Trong kiểm tra
bài cũ, giáo viên cũng chia học sinh của mình ra các đối tợng khác nhau để có nội
dung kiểm tra phù hợp. Cách kiểm tra sao cho hấp dẫn với học sinh, không nhất
thiết gọi học sinh đọc 1 đoạn hoặc cả bài rồi nêu đại ý của bài (giáo viên có thể cho

học sinh chọn đọc 1 đoạn tuỳ ý, đọc diễn cảm một đoạn văn hoặc cho học sinh tự
nêu câu hỏi để các bạn trả lời). Nh vậy các em sẽ cảm thấy nhẹ nhàng, hứng thú
khi bớc vào bài mới.
c. Giới thiệu bài:
8


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
Nếu giới thiệu theo tranh thì tranh phải đẹp, phù hợp với nội dung bài và
cuốn hút học sinh. Nếu giáo viên giới thiệu bằng lời thì cần giới thiệu một cách
ngắn gọn, nhẹ nhàng, gây hứng thú cho học sinh.
d. Hớng dẫn đọc và tìm hiểu bài:
+ Hớng dẫn đọc:
Bớc đọc đoạn nối tiếp có thể Tổ chức cho các em bằng trò chơi Ai nhanh, ai
đúng để tạo thoải mái ,nhẹ nhàng cho tiết học.
Một, hai học sinh đọc toàn bài, giáo viên nên chọn học sinh đọc tốt vì đây là
bớc đầu các em tiếp xúc với bài tập đọc, nhằm giới thiệu, gây xúc cảm, tạo hứng thú
và tâm thế học tập. Sau khi hai học sinh đọc, giáo viên chia đoạn cho học sinh đọc.
Các em đọc nối tiếp đoạn. Giáo viên xác định trình độ của học sinh để cho các em
đọc theo vòng khác nhau.
+ Tìm hiểu bài: Trong quá trình tìm hiểu bài, giáo viên có thể cho học sinh
nêu câu hỏi, tìm từ ngữ hay, hình ảnh nổi bật, đặt câu cho đoạn văn, bài văn. Việc
nêu câu hỏi và đặt tên cho đoạn văn, bài văn sẽ giúp học sinh động não, chịu khó
tìm tòi.
Hình thức để các em trả lời câu hỏi, giáo viên có thể đa ra các hình thức khác
nhau nh (hoạt động nhóm, trò chơi, phiếu bài tập). Việc chọn từ để giảng giáo viên
có thể cho học sinh nêu thêm những từ khó, từ cha hiểu để các em khác giải nghĩa.
Đối với từ đợc chọn về nội dung và nghệ thuật, cần chọn những từ ngữ có nhiều nét
nghĩa, từ gợi tả, gợi cảm, từ thể hiện nội dung chủ đề đang học.
Giáo viên nên kết hợp nhiều phơng pháp để giảng giải (nh trực quan, miêu tả,

vấn đáp, so sánh, biến đổi đồng nghĩa, tìm từ trái nghĩa, đặt câu) Khi giảng bài
giáo viên phải đa bài giảng, gắn vào từng văn cảnh cụ thể để giảng từ kết hợp với
giảng ý.
Bên cạnh việc khai thác chi tiết, từ ngữ, hình ảnh trong mỗi bài tập đọc, giáo
viên cần chú ý khai thác chiều sâu ẩn ý của bài cha đợc tác giả nói ra mà bằng
sự tởng tợng, phát biểu suy nghĩ, cảm xúc thông qua những từ ngữ gợi tả, gợi cảm
có trong bài để phát hiện. Làm tốt việc khai thác bề nổi và chiều sâu chính là làm
tốt việc giảng từ kết hợp giảng ý.
+ Luyện đọc diễn cảm:
Đây là lần đọc sau khi học sinh đã hiểu, cảm thụ đợc đoạn văn và cũng là lúc
tạm kết thúc tìm hiểu đoạn, bài. Vì vậy giáo viên yêu cầu học sinh đọc đúng, đọc
diễn cảm. Cần cho học sinh tự tìm ra cách đọc, cho học sinh biết cách đọc của bạn,
yêu cầu kỹ năng rèn đọc.
Để gây hứng thú cho học sinh trong quá trình đọc, giáo viên có thể cho học
sinh thi đọc, biết cách nhận xét cách đọc của bạn, đọc phân vai, đề xuất cách đọc
Đối với những bài Tập đọc học thuộc lòng , khuyến khích các em đọc ngay tại lớp.
e. Củng cố, dặn dò:
Giáo viên cần tiến hành bớc củng cố, tổng kết dặn dò một cách nhẹ nhàng,
linh hoạt, tạo điều kiện cho các em hệ thống lại đợc bài đọc, biết đợc cái hay, cái
đẹp của tác phẩm, giáo dục các em những tình cảm trong sáng, tốt đẹp, yêu thích
môn học. Có thể giáo viên sắp xếp thời gian phù hợp cho học sinh chơi trò chơi
luyện đọc, tìm từ, tìm ý gắn với nội dung bài Tập đọc.
9


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc

Giáo án th nghiệm:
Bài: Khuất phục tên cớp biển
I - Mục tiêu

Đọc đúng: lên cơn loạn óc, quen lệ, vạm vỡ, bác sĩ, điềm tĩnh, dữ dội.
- Đọc trôi chảy toàn bài, ngắt nghỉ hơi đúng sau các dấu câu, giữa các cụm từ, nhấn
giọng ở các từ ngữ miêu tả vẻ hung dữ của tên cớp, vẻ oai nghiêm của bác sĩ.
- Thể hiện giọng đọc phù hợp với nội dung chuyện và từng nhân vật.
Hiểu các từ ngữ khó trong bài: Bài ca man rợ, nín thít, gờm gờm, làu bàu, im nh
thóc.
Hiểu nội dung của bài thơ: ca ngợi hành động dũng cảm của bác sĩ Ly trong cuộc
đối đầu với tên cớp biển hung hãn. Ca ngợi sức mạnh chính nghĩa chiến thắng sự
hung ác, bạo ngợc.
II - Đồ dùng dạy học:

II.1. Tranh minh họa sách giáo khoa phóng to.
II.2. Bảng phụ viết sẵn khổ câu, đoạn hớng dẫn luyện đọc.

III - Các hoạt động dạy - học chủ yếu

Hoạt động dạy
Hoạt động học
1. Kiểm tra bài cũ:
- 1HS đọc đoạn 1của bài Đoàn thuyền - 3 học sinh lên bảng thực hiện yêu
đánh cá - Nêu ý của đoạn thơ?
cầu, cả lớp theo dõi để nhận xét.
- HS đọc đoạn 2? - Nêu ý đoạn thơ?
- Nhận xét và cho điểm học sinh
2. Bài mới
2.1. Giới thiệu bài:
Đa tranh ra giới thiệu chủ điểm
Bức tranh vẽ những ai?

- Chủ điểm tháng này: Những ngời

quả cảm
Tranh vẽ: Nguyễn Văn Trỗi, Võ Thị
Sáu, Kim Đồng, Nguyễn Bá Ngọc...

Giáo viên giới thiệu:
Giáo viên giới thiệu: Đây là con ngời u tú của đất việt, những con ngời anh
dũng dám hy sinh bản thân mình vì lí tởng cao đẹp, đem lại hạnh phúc cho nhân
loại.
Giáo viên giới thiệu truyện Khuất phục tên cớp biển bằng tranh.
Các con quan sát kĩ bức tranh thấy hai hình ảnh trái ngợc - Tên cớp biển
hung hãn, dữ tợn nhng cụp mặt xuống ở thế thua. Ông bác sĩ vẻ mặt hiền từ nhng
nghiêm nghị, cơng quyết, đang ở thế thắng. Vì sao có cảnh tợng này thì qua bài tập
đọc Khuất phục tên cuớp biển hôm nay các con sẽ rõ.
HĐ1: Luyện đọc:
Để xác định bài Tập đọc có mấy đoạn mỗi
đoạn từ đâu , đến đâu tôi tổ chức trò chơi
Đố vui Đố em bạn dừng đọc chỗ
nào
- 1 HS đọc bài rồi đột nhiên dừng lại.
10


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
- Gọi 1 em đọc bài rồi đột nhiên dừng lại.
- HS phát hiện bạn dừng lại ở ... bài
- Học sinh cả lớp thi phát hiện bạn dừng đọc ca man rợ:
ở chỗ nào?
- Đọc lại câu vừa phát hiện và đọc
- Em hãy đọc lại câu đó và đọc tiếp phần còn nội dung bài tiếp theo
lại của bài.

Vậy đoạn 1:Tên chúa tàu ấy...bài ca
Tất nhiên GV có sự chuẩn bị trớc mỗi đoạn man rợ.
từ đâu, đến đâu và khi HS đọc đến đó GV
bất ngờ bảo HS dừng lại .
Những đoạn còn lại tiến hành nh trên.
- Đoạn 2: Một lần ....phiên toà sắp
tới
- Đoạn 3: Đoạn còn lại
Sau khi xác định từng đoạn xong tôi tiến - 3 học sinh đọc thành tiếng trớc lớp,
hành tổ chức cho HS luyện đọc đoạn nối học sinh cả lớp theo dõi bài trong
tiếp.
sách giáo khoa.
Mục đích của lợt đọc này là phát hiện ra từ
khó và luyện đọc lại cho đúng.
Tôi thiết kế lợt đọc này bằng trò chơi: Ai
nhanh, ai đúng .
Mục tiêu: Giúp học sinh phát hiện và phát
âm đúng tiếng, từ, cụm từ trong bài khó đọc,
đồng thời phát hiện những chỗ ngắt nghỉ sai,
những chỗ đọc ngữ điệu cha đúng.
- Giáo viên nêu yêu cầu:
- Học sinh lắng nghe bạn đọc.
+ Phát hiện nhanh những chỗ bạn đọc - Học sinh trình bày kết quả phát
sai.
hiện của mình và thực hiện đọc lại tr+ Em hãy đọc lại cho đúng.
ớc lớp.
- Giáo viên kết luận và phát âm lại cho chính - Học sinh khác nêu nhận xét, bổ
xác.
sung.
Lần 2: Đọc lần 2

Đặt câu hỏi giải nghĩa từ khó trong đoạn.
Lần 3: Tiếp tục cho HS đọc nối tiếp.
Hớng dẫn đọc câu khó: - Có câm mồm
không? (Giọng quát lớn)
- Anh bảo tôi phải không?(Giọng điềm tĩnh)
Giáo viên đọc mẫu: Đọc với giọng rõ ràng,
dứt khoát, gấp gáp theo diễn biến câu
chuyện.
HĐ2: Tìm hiểu bài.
Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 1.

HS giải nghĩa từ khó.
HS đọc nối tiếp.
Đọc cao giọng cuối câu hỏi
Hớng dẫn luyện đọc nhóm đôi
1 em đọc toàn bài

- Cả lớp đọc thầm.

Tìm những từ ngữ cho thấy tên cớp biển rất Trên má có vết sẹo chém dọc xuống,
dữ tợn?
trắng bệch, uống rợu nhiều, lên cơn
loạn óc, hát những bài ca man rợ.
ý1: Hình ảnh dữ tợn của tên cớp
biển.

Đoạn văn cho thấy điều gì?
11



Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
HS nhắc lại nội dung đoạn 1.
Qua đoạn văn ta thấy đợc hình ảnh dữ tợn - 1 em đọc to
của tên cớp biển. Tên cớp hoành hành ra sao - cả lớp đọc thầm
mời 1 em đọc to đoạn 2:
Tính hung hãn của tên cớp biển đợc thể hiện - Hắn đập tay xuống bàn quát mọi
nh thế nào?
ngời im. Hắn quát bác sĩ Ly : Có
Tìm những chi tiết cho thấy tên cớp biển câm mồm không Hắn rút giao ra
hung hẵn bạo ngợc?
lăm lăm chực đâm bác sĩ Ly
Thấy tên cớp biển nh vậy, thì bác sĩ Ly đã - Bác sĩ Ly vẫn ôn tồn giảng bài cho
làm gì?
ông chủ quản cách trị bệnh, điềm tĩnh
khi hỏi lại hắn : Anh bảo tôi có phải
không?
- Bác sĩ Ly dõng dạc quả quyết: Nếu
hắn không cất dao sẽ đa hắn ra toà.
Những lời nói và cử chỉ ấy cuả bác sĩ Ly cho - Là ngời rất hiền từ, điềm đạm nhng
thấy ông là ngời nh thế nào?
cũng rất cứng rắn, dũng cảm, dám
đối đầu chống cái xấu, cái ác, bất
chấp nguy hiểm.
Đoạn thứ hai kể với chúng ta chuyện gì?
- ý 2: Cuộc đối đầu giữa bác sĩ Ly và
Chuyển ý: Tên chúa tàu có vẻ mặt dáng sợ, tên cớp biển
lời nói cục cằn, thô lỗ, hành đọng hung dữ
nên từ lâu không ai dám làm gì hắn. Khi hắn
quát mọi ngời nín thít, chỉ riêng bác sĩ Ly
dám đối đầu với hắn. Kết quả đối đầu giữa

bác sĩ Ly và tên cớp biển nh thế nào? Chúng
ta cùng tìm hiểu đoạn cuối bài:
1 em đọc to
cả lớp đọc thầm
Cặp câu nào trong bài khắc hoạ hai hình ảnh Một dằng thì hiền từ, nghiêm nghị ,
trái ngợc nhau của bác sĩ Ly và tên cớp đức độ.
biển?
Một dằng thì hung hăng, nanh ác,
nh con thú dữ nhốt chuồng.
Bằng lòng dũng cảm, yêu lẻ phải bác sĩ ly đã
khuất phục đợc tên cớp biển
Khuất phục: Cảm hoá đợc con ngời, xoá bỏ
cái xấu xa thay vào đó cái tốt đẹp vốn có của
một con ngời.
Vì sao bác sĩ Ly khuất phục đợc tên cớp biển
hung hãn?
Chọn ý trả lời đúng trong 3 ý đã cho?
a. Vì bác sĩ khoẻ hơn tên cớp biển.
Chọn ý c: Vì bác sĩ bình tĩnh và cơng
b. Vì bác sĩ doạ đa tên cớp biển ra toà.
quyết bảo vệ lẽ phải.
c. Vì bác sĩ bình tĩnh và cơng quyết bảo
vệ lẽ phải.
Vậy đoạn 3 kể cho ta nghe chuyện gì?
ý 3: Tên cớp biển bị khuất phục.
Giảng: với sự bình tĩnh và cơng quyết bảo vệ
lẽ phải. Bác sĩ Ly đã khuất phục đợc tên cớp
12



Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
biển. cũng có thể tên cớp sợ bác sĩ đa ra toà.
Nhng chính lẽ phải đã thắng.
Câu chuyện muốn nói rằng sức mạnh chính
nghĩa thắng mọi sự hung tàn, bạo ngợc
Bài văn chia làm mấy đoạn?
3 đoạn
HS trả lời
- ý mỗi đoạn là gì?
ý mỗi đoạn trong câu chuyện chính là cốt - Hs kể
truyện. dựa vào cốt truyện ai kể lại đợc câu
chuyện?
- Vậy bạn nào cho cô biết ý nghĩa của câu - Nội dung: Ca ngợi sự dũng cảm của
chuyện này là gì?
bác sĩ Ly khi đối đầu với tên cớp.
Khẳng định chính nghĩa thắng phi
nghĩa.
- Đọc và suy nghĩ
- HĐ3: Đọc diễn cảm
3 HS đọc : phân vai
Ngời dẫn chuyện, bác sĩ Ly, tên cớp.
Giọng đọc của từng vai nh thế nào?
Lời tên cớp cục cằn, hung dữ.
Lời bác sỹ Ly điềm tĩnh nhng kiên
quyết .
HS đọc theo vai đã đợc phân công.
Thi đọc giữa các nhóm.

Hớng dẫn kĩ đoạn 2:
HS đọc bài theo nhóm 3.

GV và các nhóm nhận xét bổ sung.
IV. Cũng cố dặn dò: Câu chuyện khuất Sức mạnh chính nghĩa thắng sức
mạnh bạo tàn.
phục tên cớp biển giúp em hiểu ra điều gì?
+ Liên hệ bản thân:
Mỗi chúng ta cần phải biết bình tĩnh, xử sự tốt trớc những tình thế hiểm nguy.
Biết làm công tác t tởng tốt để giúp những con ngời lầm đờng lạc lối hoà nhập với
cộng đồng.
Giáo viên nhận xét giờ học, tuyên dơng những em học tốt, động viên những em học
sinh còn yếu cố gắng hơn.
C - Kết quả bài dạy:

Qua tiết dạy, tôi nhận thấy rằng việc áp dụng những biện pháp dạy học nói
trên thực sự mang lại hiệu quả cao cho tiết Tập đọc.
Tiết học sôi nổi học sinh đọc bài rất tốt, hiểu đợc nội dung, ý nghĩa của bài
Tập đọc dới sự dẫn dắt gợi ý của giáo viên qua việc tìm từ, giải nghĩa, khai thác về
nội dung nghệ thuật của bài Tập đọc. Đặt câu hỏi có tính vừa sức, giúp học sinh
hiểu bài sâu hơn.
Giáo viên sử dụng linh hoạt các phơng pháp trực quan, vấn đáp, so sánh, đặt
câu và các hình thức dạy khác. Hầu hết các em hiểu bài, thực hiện tốt những yêu
cầu của tiết học đề ra. Qua bài tập các em hiểu và cảm nhận đợc nội dung của bài
đọc.
Dạy tập đọc theo phơng pháp này sẽ khai thác hết những nét nghĩa, chiều sâu
của bài, đã mang lại những hiệu quả tích cực của giờ dạy để kịp thời uốn nắn việc
học tập của các em và điều chỉnh phơng pháp dạy học của giáo viên cho phù hợp.
13


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
áp dụng phơng pháp này sẽ nâng cao kỹ năng hiểu biết và phát huy tối đa, tích cực,

t duy của học sinh góp phần nâng cao chất lợng dạy học.
Tôi đã sử dụng phiếu bài tập để kiểm tra việc đọc hiểu của học sinh lớp tôi
kết quả thực nghiệm đợc thể hiện qua bảng tổng kết sau:
Điểm Số
9 - 10
7-8
5-6
5
Lớp
HS
SL TL SL TL SL TL SL TL
Kết quả lớp 4B
20
9
45% 7 35% 4 20% 0
0%
Sau khi kiểm tra học sinh, tôi thấy việc áp dụng rèn kỹ năng đọc hiểu đã
mang lại hiệu quả cao cho tiết Tập đọc.
Học sinh học tập rất sôi nổi, tích cực, các em có hứng thú học tập. Đặc biệt là
các em chủ động trong việc chiếm lĩnh tri thức.
Những kết quả thực nghiệm trên đây bớc đầu cho thấy các biện pháp đợc đề
xuất trong sáng kiến này tỏ ra có tính khả thi. Nếu đợc thực nghiệm trong một phạm
vi rộng lớn vẫn cho kết quả tơng tự và có thể áp dụng một cách phổ biến cho học
sinh.
D - Kết luận:

Qua quá trình dạy phân môn Tập đọc với các biện pháp nói trên và kết quả
thu đợc, bản thân tôi thấy để dạy Tập đọc có hiệu quả cao, ngời dạy cần chú ý các
điểm sau:
- Giáo viên phải thờng xuyên tự học, tự bồi dỡng nâng cao tay nghề để theo

kịp và cập nhật cái mới, trau dồi và nắm chắc nội dung, phơng pháp dạy học, đồng
thời nắm chắc kiến thức, kĩ năng Tập đọc cần trang bị cho học sinh. Đặc biệt là rèn
kĩ năng đọc hiểu cho học sinh.
- Biết tổ chức lớp học một cách khoa học và hợp lí, tạo cảm giác thoải mái
thân thiện cho các em học tập hiệu quả.
- Thông qua các trò chơi hoặc hệ thống các dạng bài tập để rèn kĩ năng đọc
đúng đọc hiểu cho học sinh,bởi vì có đọc đúng thì mới hiểu đúng.
- Nghiên cứu kĩ bài giảng, xác định trọng tâm nội dung bài để xây dựng hệ
thống câu hỏi phù hợp với từng đối tợng học sinh.
- Chú ý đổi mới phơng pháp dạy học, tuỳ vào đặc trng riêng từng bài mà lựa
chọn hình thức dạy học phù hợp nhằm lôi cuốn học sinh yêu thích môn học.
- Phải biết phối kết hợp với hội cha mẹ học sinh để góp phần tăng thêm hiệu
quả tự học ở nhà.

E. Kiến nghị - Đề xuất:
Trên đây là một số kinh nghiệm tôi đã nghiên cứu và áp dụng vào giảng dạy
tại lớp mình. Để tiếp tục nâng cao chất lợng dạy - học, đáp ứng yêu cầu đổi mới của
xã hội, chúng tôi mong các cấp lãnh đạo luôn tạo điều kiện quan tâm hơn nữa trong
việc bồi dỡng, nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên bằng những biện pháp tích cực.
Thờng xuyên bổ sung kịp thời những tài liệu hớng dẫn, tham khảo phục vụ cho giáo
viên nghiên cứu và học tập, nhất là môn Tiếng Việt.
Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc hiểu ở phân môn Tập đọc cho học sinh lớp
4, nói trên đã đợc đợc áp dụng vào thực tiễn có hiệu quả đáng kể, song chắc hẳn
không tránh khỏi những thiếu sót nhỏ. Vì thế tôi tha thiết mong nhận đợc sự góp ý
14


Rèn kĩ năng đọc hiểu cho học sinh lớp 4 qua phân môn Tập đọc
của các đồng nghiệp và hội đồng khoa học để kinh nghiệm của tôi đợc đầy đủ, trọn
vẹn và có giá trị thực tiễn cao hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn./.

15



×