Phòng GD& ĐT Trần Văn Thời
Trường THCS I Sông Đốc.
Ngày soạn: /3/2011

Ngày dạy: 1 /03/2011

Tuần 27-Tiết 53
GIÁO ÁN DỰ THI GIÁO VIÊN GIỎI VÒNG HUYỆN
MÔN: LỊCH SỬ LỚP 7
Năm học 2010-2011

Bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN (TT)
II. TÂY SƠN LẬY ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN
VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
1.Kiến thức:
- Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn từ năm (1773-1785) nhằm đánh đổ
tập đoàn phong kiến phản động, tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước
- Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ
2. Tư tưởng:
Tự hào về truyền thống ®Êu tranh anh dòng cña d©n téc, nh÷ng chiÕn c«ng vÜ ®¹i
cña nghÜa qu©n T©y S¬n.
3. Kĩ năng :
- Kĩ năng quan sát các sự kiện lịch sử và trình bày diễn biến Rạch Gầm – Xoài
Mút trên lược đồ.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC :
- GV : SGK, giáo án, bảng phụ…
- Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm
lược nước ngoài.
- Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút
- HS: Vở ghi, vở soạn, học bài, đọc bài ở nhà.

III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1.Ổn định lớp:
2.Kiểm tra bài cũ: (3p)
? Tại sao nhân dân lại hăng hái tham gia cuộc khởi nghĩa Tây Sơn ngay từ đầu?
3.Bài mới: Giới thiệu bài (2p)
Cuộc khởi nhĩa của nông dân Tây Sơn không chỉ đem lại lợi ích thiết thực cho
nhân dân là lấy của nhà giàu chia cho người nghèo, xóa nợ, bãi bỏ những thứ thuế
vô lí… Mà xa hơn họ mong muốn giải phóng người dân khỏi ách chuyên chế của
vua quan,. Chính vì thế khi đã có sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt, anh em nhà Tây
Sơn đã lật đổ chính quyền họ Nguyễn. Vậy cuộc chiến nhà Tây Sơn lật đổ chính
quyền họ Nguyễn ra sao, anh em nhà Tây Sơn đã đánh tan quân xâm lược Xiêm như
thế nào cô và các em cùng đi vào tìm hiểu bài 25, tiết 53 phần II. Tây Sơn lật đổ
chính quyền họ Nguyễn và đánh tan quân xâm lược Xiêm.


Hoạt động của thầy
Hoạt động 1: 15p
GV: dẫn dắt vào bài kể
chuyện về việc hạ thành
của Nguyễn Nhạc
? Nghĩa quân Tây Sơn hạ
thành Quy Nhơn vào thời
gian nào?
GV: Chỉ lược đồ thành
Quy Nhơn.
? Em có nhận xét gì về
cách hạ thành Quy Nhơn
của Nguyễn Nhạc?
GV: Nhấn mạnh: Chính sự
táo bạo và gan dạ của

Nguyễn Nhạc nghĩa quân
Tây Sơn đã hạ được thành
Quy Nhơn.
? Thành Quy Nhơn thuộc
về tay nghĩa quân đã có ý
nghĩa gì?
Gợi ý: Đối với quân Tây
Sơn, đối với quân Nguyễn)
? Sau khi hạ được thành
Quy Nhơn đến giữa năm
1774 nghĩa quân đã giành
được thắng lợi gì ?
GV: chỉ lược đồ vị trí
Quảng Nam dến Bình
Thuận.
? Biết tin Tây Sơn nổi dậy
chúa Trịnh đã có hành
động gì?
GV: Chúa Trịnh lấy danh
nghĩa là giúp chúa Nguyễn
đánh đổ Trương Phúc
Loan và dẹp Tây Sơn
nhưng sau khi TPL bị bắt
và giao nộp cho Hoàng
Ngũ Phúc quân Trịnh vẫn
đánh chiếm Phú Xuân.
Chúa Nguyễn chống
không lại vượt biển vào
Gia Định.


Hoạt động của trò
Hs: Nghe.
- Tháng 9/1773

Nội dung
1. Lật đổ chính quyền
họ Nguyễn.
- Tháng 9/1773 quân Tây
Sơn chiếm được thành
Quy Nhơn.

- Rất táo bạo, dũng cảm,
thông minh, bất ngờ làm
cho quân địch ở thế bị
động.

- Lần đầu tiên nghĩa quân
đã hạ dduwwocj một thành
lũy dinh thự của bọn quan
lại uy thế của nghĩa quân
tăn lên, uy thế của họ
Nguyễn giảm xuống.
- Giữa năm 1774 nghĩa
quân đã kiểm soát một
vùng rộng lớn từ Quảng
Nam đến Bình Thuận

- Chúa Trịnh ở Đàng
Ngoài cử Hoàng Ngũ Phúc
đem 3 vạn quân vượt sông

Gianh đánh chiếm Phú
Xuân (Huế). Chúa Nguyễn
chống không lại vượt biển
vào Gia Định.

- Giữa năm 1774 nghĩa
quân đã kiểm soát từ
Quảng Nam đến Bình
Thuận


GV:Chỉ lược đồ vị trí từ
Phú Xuân đến Gia Định.
GV: Như vậy phía bắc có
quân Trịnh ,phía nam có
quân Nguyễn
? Quân Tây Sơn lúc này ở
trong tình thế như thế nào?
Giảng: Quân Tây Sơn ở
thế bất lợi vì cùng một lúc
có 2 kẻ thù ở phía bắc và
nam.
? Đứng trước tình thế
không có lợi cho nghĩa
quân Nguyễn Nhạc đã làm
gì?
? Em có nhận xét gì về kế
tạm hòa của Nguyễn Nhạc
GV: Kế này cũng được ta
áp dụng sau này khi đánh

Pháp và Tưởng năm 1946.

GV: Từ năm 1776-1783
nghĩa nghĩa quân Tây Sơn
4 lần đánh vào Gia Định
? Trong lần tiến quân năm
1777 nghĩa quân đã thu
được thắng lợi gì?

- Quân Tây Sơn ở vào tình
thế bất lợi.

- Nguyễn Nhạc phải tạm
hòa với quân Trịnh để dồn
sức đánh quân Nguyễn .

- Nguyễn Nhạc phải tạm
hòa với quân Trịnh để
dồn sức đánh quân
Nguyễn .

- Đây là kế khôn khéo phù
hợp với tình thế của nghĩa
quân lúc bấy giờ . Nếu
không hòa với quân Trịnh
thì cùng một lúc phải
đương đầu với 2 kẻ thù lực
lượng phân tán dễ dàng bị
đánh bại


- Năm 1777 Tây Sơn bắt
- Năm 1777 Tây Sơn giết
và giết được chúa Nguyễn được chúa Nguyễn
chỉ còn Nguyễn Ánh chạy Chính quyền họ Nguyễn
thoát trốn ra đảo Côn Lôn, bị lật đổ
lại bị truy đuổi phải chạy
ra Phú Quốc. Nguyễn Huệ
cử tướng Trương Văn Đa
ở lại giữ Gia Định và trở
GV: K/Đ Như vậy đến đây về Quy Nhơn.
chính quyền họ Nguyễn ở
Đàng Trong bị lật đổ.
(GV: Dùng lược đồ chỉ vị
trí ở Đàng Trong để k/đ)
? Theo em vì sao cuộc
- Lòng căm thù giai cấp pk
khởi nghĩa lan nhanh và
họ Nguyễn của nhân dân
giành thắng lọi?
và sự đoàn kết dân tộc
- Tài trí của anh em Tây
Sơn.
Giảng: Lại nói về Nguyễn Ánh sau khi chạy trốn đã cầu viện vua Xiêm (Thái Lan).
Như vậy sau khi lật đổ được chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong nhân dân ta lại


phải đương đầu với một khó khăn lớn hơn đó là sự xâm lược của các thế lực nước
ngoài mà cụ thể là quân Xiêm. Vậy anh em nhà Tây Sơn đã chống quân xâm lược
Xiêm như thế nào Nguyễn Huệ có vai trò như thế nào trong cuộc chiến lần này, tại
sao Nguyễn Huệ lại chọn khúc sông từ Rạch Gầm –Xoài mút làm trận địa quyết

chiến với quân Xiêm chúng ta cùng đi vào tìm hiểu mục 2 nhỏ. Chiến thắng Rạch
Gầm –Xoài Mút (1785)
Hoạt động 2: 20p
2. Chiến thắng Chiến
thắng Rạch Gầm –Xoài
Mút (1785)
a) Nguyên nhân
? Vì sao quân Xiêm sang
- Nguyễn Ánh sang cầu
- Nguyễn Ánh sang cầu
xâm lược nước ta ?
cứu vua Xiêm
cứu vua Xiêm
GV: Nguyễn Ánh đã vì lợi - Quân Xiêm từ lâu đã có - Quân Xiêm muốn chiếm
ích cá nhân của dòng họ đã ý định xâm lược nước ta. Gia Định để mở rộng bờ
rước kẻ thù giày xéo nhân
cõi.
dân. Đây chẳng khác nào
là cõng rắn cắn gà nhà.
GV: Vậy cuộc chiến diễn
ra như thế nào ta sẽ đi tìm
hiểu phần diễn biến.
7/1784 quân Xiêm kéo vào
b. Diễn biến:
Gia Định (Sài Gòn) trung
tâm của phía nam.
- Năm 1784 hơn 5 vạn
? Quân Xiêm tiến vào
- Theo 2 đường thủy và
quân Xiêm tiến vào nước

nước ta theo đường nào?
bộ kéo vào Gia Định. 2
ta theo hai đường: Thủy,
GV: Chỉ lược đồ đường
vạn quân thủy đổ bộ lên
bộ.
tiến quân của quân Xiêm
Rạch Gía(Kiên Giang), 3
vào Gia Định theo 2
vạn quân bộ xuyên qua
- Cuối năm 1785 quân
hướng mũi tên.
Chân Lạp tiến vào Cần
Xiêm chiếm hết miền Tây
Thơ.
Gia Định ( các tỉnh miền
? Khi vào nước ta thái độ
- Hung hăng bạo ngược,
Tây Nam Bộ)
của quân Xiêm như thế
đốt phá giết người, cướp
nào?
vàng bạc chở về nước.
- 1/1785 Nguyễn Huệ tiến
Nhân dân Gia Định vô
quân vào Gia Định chọn
cùng căm giận.
khúc sông Tiền đoạn từ
? Đứng trước tình hình
- 1/1785, Nguyễn Nhạc

Rạch Gầm- Xoài Mút
trên Nguyễn Nhạc đã có
cử Nguyễn Huệ tiến quân (Châu Thành- Tiền
chủ trương gì?
vào Gia Định.
Giang) làm trận quyết
chiến.
? Nguyện Huệ đã chọn nơi - Chọn khúc sông Tiền
nào để làm trận quyết
đoạn từ Rạch Gầm- Xoài
chiến với quân Xiêm?
Mút (Châu Thành- Tiền
Giang) làm trận quyết
chiến.


? Tại sao Nguyện Huệ lại
chọn khúc sông Tiền đoạn
từ Rạch Gầm- Xoài Mút
làm trận quyết chiến ?
GV: Dùng lược đồ chỉ dẫn
? Theo em địa hình này
thuận lợi cho cách đánh
nào?
Gv: Dùng lược đồ tường
thuật diễn biến trận Rạch
Gầm- Xoài Mút
? Kết quả

HS: Dựa vào phần chữ

nhỏ sgk/ 124 trình bày.

- Cách đánh du kích, lấy
yếu đánh mạnh, lấy ít
địch nhiều
- hs: quan sát và lắng
nghe.

- Quân Xiêm bị tiêu diệt
gần hết chỉ còn một vài
nghìn tên sống sót theo
đường bộ chạy về nước,
Nguyễn Ánh thoát chết
sang Xiêm lưu vong.
? Thắng lợi này làm ta liên - Trận Bạch Đằng lịch sử
tưởng đế trận đánh nào
năm 938
trong lịch sử mà ta mai ở
giữa sông ?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
(2p) lớp chia 4 nhóm
- Lớp chia thành 4 nhóm,
? Theo em, chiến thắng
mỗi nhóm cử đại diện ghi
Rạch Gầm- Xoài Mút có ý ra giấy câu trả lời.
nghĩa quan trọng như thế
nào?
GV: Gọi từng nhóm trả lời
nhận xét, bổ xung.


GV: Nói về vai trò của
những người lãnhđạo và
tinh thần chống giặc ngoại
xâm của nhân dân ta.
4. Củng cố- dặn dò: (5p)
GV: Hướng dẫn hs làm bài tập củng cố

c)Kết quả: Quân Xiêm bị
tiêu diệt

d) Ý nghĩa:
- Là một trong những trận
thủy chiến lớn nhất trong
lịch sử chống ngoại xâm
của nhân dân ta.
- Đập tan âm mưu xâm
lược của phong kiến
Xiêm
- Khẳng định sức mạnh to
lớn của nghĩa quân Tây
Sơn, thiên tài quân sự của
Nguyễn Huệ.