1.

TÔI ĐÃ KHỞI NGHIỆP THÀNH CÔNG NHƯ THẾ NÀO?

Chào các bạn,
Hiện nay có nhiều bạn trẻ đang thực hiện ước mơ làm giàu nhưng từ ước mơ đến hành
động thì còn một khoảng cách khá xa mà không nhiều bạn vượt qua được để thực hiện
ước mơ trở thành ông chủ.
Hiện giờ tôi đã là một giám đốc công ty. Tuy công ty vẫn còn nhỏ thôi nhưng điều quan
trọng là công việc kinh doanh của tôi đang tiến triển rất tốt và dần dần tôi đã “khiến đồng
tiền phải phục vụ cho tôi chứ tôi không phục vụ cho đồng tiền nữa”. Và tôi nghĩ đó cũng
là một thành công nho nhỏ để chia sẻ cùng các bạn. Để giúp các bạn hiểu rõ hơn những
khó khăn và thuận lợi để biến ước mơ thành hành động, tôi xin chia sẻ với các bạn câu
chuyện khởi nghiệp thành công của tôi cũng như kinh nghiệm đã tích lũy được trong quá
trình “biến tôi thành ông chủ”.
Câu chuyện 1: Hành trình đi tìm ý tưởng kinh doanh
Tôi sống và lớn lên trong một gia đình căn bản. Bố mẹ đều là công nhân viên chức nhà
nước. Gia đình tôi không giàu nhưng cũng thuộc hàng đủ ăn đủ mặc và tôi được sống
trong một môi trường giáo dục tốt cũng như tình thương vô bờ bến của cha mẹ. Gia đình
tôi không có truyền thống kinh doanh và không có ai làm kinh doanh nhưng tôi đã có ước
mơ được làm giám đốc từ khi còn rất nhỏ.
Bước chân vào giảng đường đại học với bao hoài bão, tôi quyết tâm xây dựng những kế
hoạch để sau này ra trường có thể bắt tay ngay vào công việc kinh doanh. Ý tưởng đầu
tiên của tôi là kinh doanh nhà hàng. Bao ngày đêm trăn trở tìm hiểu và lập kế hoạch
nhưng cuối cùng kế hoạch thất bại từ trong trứng nước. Ngay sau đó tôi nảy sinh ra ý
tưởng kinh doanh điện thoại động tầm cỡ như một siêu thị di động với các dịch vụ hoàn
hảo tại địa phương tôi sinh sống. Vậy là tôi bắt tay vào tìm kiếm thông tin, phân tích thị
trường, nghĩ ra các dịch vụ độc đáo để thu hút khách hàng, gặp gỡ với những người bạn
đã từng mở các hiệu sửa chữa và kinh danh điện thoại di động nhỏ để tìm hiểu thêm.
Tôi ấp ủ ý tưởng này cho đến khi ra trường. Nhưng khi tôi ra trường thì ngành kinh doanh
điện thoại di động đã bão hòa và hệ quả là một chuỗi các siêu thị di động lớn sụp đổ. Vậy

là ý tưởng của tôi lại thất bại. Tôi chợt ngẫm thấy một câu nói “Thời thế tạo anh
hùng” mà thấy rất đúng. Và từ đó tôi rút ra một kinh nghiệm xương máu đó là “Kinh
doanh bất kỳ mặt hàng nào hoặc dịch vụ nào thì phải theo nhu cầu của thị trường chứ
không thể đi ngược với nhu cầu của thị trường được”. Vậy là tôi lại bắt đầu hành trình
đi tìm ý tưởng mới thuận theo xu thế vận động của thị trường hơn.
Câu chuyện thứ 2: Hành trình gian nan đi tìm ý tưởng kinh doanh
Sau khi ra trường, tôi đã trải quan rất nhiều công việc, nhiều công ty với nhiều vị trí khác
nhau. Một mặt để kiếm tiền nuôi sống bản thân để không phải hàng tháng ngửa tay xin
tiền bố mẹ nữa và mặt khác là tiếp cận và tìm hiểu cách thức hoạt động của các công ty
cũng như xem cách các công ty đó kiếm tiền ra sao.


Dần dần tôi cũng hiểu được cách điều hành, hoạt động của một công ty cũng như sự vận
động của đồng tiền trong kinh doanh. Tôi nhận thấy rằng không một công ty nào lưu trữ
tiền mặt. Họ luôn tái đầu tư số tiền thu về. Tôi nhận thấy rằng điều quan trọng trong kinh
doanh là “không để đồng tiền nhàn rỗi”.
Thời gian đi làm thuê này, ngoài việc hoàn thành tốt các công việc của công ty, tôi vẫn đi
tìm cho tôi một ý tưởng kinh doanh phù hợp với nhu cầu của thị trường. Tình cờ tôi thấy
một đồng nghiệp làm cùng công ty và đang chơi chứng khoán. Tôi tò mò tìm hiểu và thấy
hay hay. Tôi thấy chơi chứng khoán kiếm tiền thật dễ. Chỉ cần ngồi đó, trading qua mạng,
sau 4 ngày là có tiền. Vậy là tôi mò mẫm lên mạng, vào các diễn đàn chứng khoán, mua
sách, tìm tài liệu và bắt đầu chơi.
Đúng là cờ bạc chiều tay mới. Tôi tham gia vào thị trường chứng khoán khi thị trường
đang trong giai đoạn tăng mạnh. Với số vốn ít ỏi 30 triệu, chỉ sau 1 tháng tôi đã kiếm
được thêm 15 triệu và tổng cộng tôi có 45 triệu. Lúc đó đối với tôi cuộc sống thật là tươi
đẹp. Thật không uổng công tôi đầu tư nghiên cứu. Trên đà chiến thắng đó tôi dành toàn bộ
thời gian vào nghiền ngẫm các bản tin tài chính, tham gia tích cực vào các diễn đàn để
thảo luận.
Tuy nhiên cuộc chơi ngắn chẳng tày gang, khi thị trường vượt mốc 500 điểm cũng là lúc
thị trường bắt đầu thoái trào. 45 triệu của tôi đã mua hết cổ phiếu đúng vào lúc các cổ

phiếu đó đạt trần. Thị trường xuống dốc không phanh, tôi quyết định cắt lỗ bán tất cả cổ
phiếu mình có. Kết quả cuối cùng thị trường rớt thê thảm còn tôi thì hòa vốn. Nếu như tôi
ko dám chấp nhận cắt lỗ thời điểm đó thì có lẽ số vốn của tôi = 0. Qua việc đầu tư chứng
khoán tôi rút ra được một kinh nghiệm “trong kinh doanh phải biết đưa ra quyết định
kịp thời, chính xác và dám chấp nhận thua lỗ”.
Vậy là tôi bỏ hẳn việc đầu tư chứng khoán và lại bắt đầu đi tìm một ý tưởng mới. Trong
một chuyến đi công tác, tôi tình cờ được bố trí cùng phòng với một anh đồng nghiệp trong
công ty. Anh này giỏi về công nghệ thông tin còn tôi có chuyên môn về ngoại ngữ. Sau
một vài cuộc trò truyện, tôi và anh cảm thấy có nhiều điểm tương đồng trong kế hoạch
kinh doanh và chúng tôi quyết định sẽ hợp tác thành lập công ty và cùng nhau phát triển 2
mảng công nghệ thông tin và dịch thuật.
Tôi có 1 căn hộ ngay mặt phố nên chúng tôi quyết định thành lập công ty và tôi đứng ra
làm giám đốc. Ban đầu chúng tôi thỏa thuận góp vốn 50/50 nhưng vì anh bạn tôi chưa vay
được vốn nên tôi ứng vốn ra để đưa công ty đi vào hoạt động. Đây chính là quyết định sai
lầm lớn nhất trong cuộc đời tôi khi ứng trước tiền cho anh bạn. Sau 6 tháng hoạt động,
doanh thu của công ty luôn là con số âm vì chúng tôi chưa có khách hàng cũng như không
có kế hoạch tiếp thị và kế hoạch phát triển.
Mô hình công ty lúc đó như là một cửa hàng tạp hóa. Làm bất cứ công việc gì để kiếm
tiền. Xét thấy việc kinh doanh không có hiệu quả anh bạn tôi không chịu góp số vốn đã
thỏa thuận ban đầu là 50/50 mà cố tìm mọi cách trì hoãn việc góp vốn. Mọi hoạt động của
công ty đều do một tay tôi xử lý còn anh bạn thì hầu như không quan tâm. Của đau con
xót, tiền tôi bỏ ra nên tôi phải tự tôi vật lộn với công ty của tôi.
Sau một thời gian tiếp tục hoạt động không hiệu quả, hàng đêm tôi nằm và nghĩ lại quá
trình hoạt động kinh doanh của tôi thấy nhiều chỗ thật sự không ổn. Thứ nhất là không có


kế hoạch và chiến lược rõ ràng. Chính vì việc không lập kế hoạch này mà tôi vô hình
dung đã lập kế hoạch cho thất bại cho tôi. Thứ hai là lại một lần nữa tôi chọn ngành nghề
kinh doanh không phù hợp với nhu cầu của thị trường. Hai ngành mà tôi chọn khá mới
mẻ so với một thị trường tỉnh lẻ và hiển nhiên việc thất bại là điều sớm muộn sẽ xảy ra.

Sau một thời gian nữa thì công ty gần như không còn hoạt động gì và đóng cửa. Anh bạn
tôi cũng bặt vô âm tín không nhắc gì đến chuyện góp vốn và đương nhiên một mình tôi
chịu lỗ. Tôi thật sự cảm thấy day dứt và xấu hổ với bạn bè và gia đình vì lúc mới mở công
ty tôi huênh hoang lắm và chắc chắn tôi sẽ thành công. Tôi cảm thấy bế tắc và chán nản.
Câu chuyện thứ 3: Từ ý tưởng đến thực hiện và thành công
Tuy nhiên sự thất bại này mang lại cho tôi nhiều trải nghiệm, kinh nghiệm và kiến thức
thú vị và thật sự bổ ích. Bài học nào cũng có cái giá của nó. Bài học thất bại của tôi đó
là: không nên vội vã thực hiện ý tưởng kinh doanh khi chưa có kế hoạch và chiến
lược. Không nên làm ăn chung. Tốt nhất là tôi nên tự kinh doanh hoặc nếu có làm
chung thì phải chọn đối tác thật kỹ càng.
Sau thất bại tôi lại tiếp tục quay về với công việc làm công ăn lương của mình và lại hành
trình đi tìm một ý tưởng kinh doanh mới. Tôi đi tìm đọc những cuốn sách như “Dạy con
làm giàu”, “Nguyên lý 80/20”, “Tôi tài giỏi bạn cũng thế”… Có thể nói đây là những
cuốn sách giúp tôi giác ngộ ra rất nhiều điều mà trước đây tôi chưa từng biết. Tôi đã bắt
đầu có những thay đổi tích cực trong cách suy nghĩ và tư duy. Tôi hiểu được khái niệm
thế nào là tài sản thế nào là tiêu sản, tôi áp dụng nguyên lý 80/20 vào việc đi tìm ý tưởng
kinh doanh mới.
Tôi hiểu rằng tôi nên tập trung vào khai thác những điểm mạnh của mình, vào những cái
mình đã được đào tạo. Tôi thấy được rằng có 3 dịch vụ mà nhu cầu càng ngày càng tăng
chứ không giảm đi đó là y tế, giáo dục và dịch vụ ăn uống. Với thế mạnh về ngoại ngữ
(tiếng Anh), tôi quyết định tập trung vào dịch vụ giáo dục. Tôi bắt đầu đi tìm ý tưởng
xoay quanh ngành giáo dục này. Sau nhiều ngày đêm suy nghĩ tôi đã có được một ý tưởng
mới đó là kinh doanh dịch vụ đào tạo ngoại ngữ.
Đối tượng của tôi nhắm đến là các em thiếu nhi vì xét về mặt vĩ mô thì chính phủ vừa
thông qua môt chính sách quan trọng đó là bắt buộc học tiếng Anh đối với học sinh từ lớp
3 còn xét về mặt khách quan thì nhu cầu học tiếng Anh là nhu cầu rất thiết thực. Tôi bắt
đầu nghiên cứu thị trường nơi tôi sinh sống, nhu cầu học tập ngoại ngữ, hoạt động của các
trung tâm anh ngữ khác… và tôi bắt đầu viết một bản kế hoạch thật chi tiết. Sau đó tôi
quyết định mở một trung tâm Anh ngữ.
Thời gian đầu thành lập trung tâm biết bao nhiêu là việc. Ngoài việc tiếp thị quảng cáo tôi

phải thuê nhân viên, giáo viên trong nước và nước ngoài. Tôi phải lên chương trình và kế
hoạch học tập cho các lớp, các đối tượng khác nhau. Phải tính mức học phí sao cho có lãi
và tôi phải kiêm luôn giảng dạy.
Lúc này đây công việc ngập đầu nhưng không sao giải quyết hết được. Tôi chỉ ước giá
như một ngày kéo dài thêm vài tiếng nữa thì tốt biết mấy. Nhờ có sự lựa chọn đúng đắn
mà hiện giờ công việc kinh doanh của tôi khá tốt. Hàng tháng doanh thu tăng dần, số nhân


viên tôi phải tuyển dụng thêm cũng tăng và công ty dần khẳng định được thương hiệu và
uy tín trên thị trường. Mục tiêu của tôi là hướng đến một dịch vụ đào tạo chất lượng cao
và chuyên nghiệp.
Để tiếp tục phát triển công ty ngày càng vững mạnh hơn, tôi quyết định tham gia một vài
khóa học cho CEO và thực sự các khóa học này này rất hiệu quả mang lại cho tôi nhiều
kiến thức thực tế để điều hành doanh nghiệp.
Kinh nghiệm đúc kết được trong quá trình khởi nghiệp:
– Lập kế hoạch chi tiết cho ý tưởng.
– Hãy làm theo nguyên tắc 80/20.
– Biết chọn đúng đối tác để hợp tác.
– Biết chấp nhận thất bại.
– Phải kiên trì bền chí. Không nản khi gặp khó khăn.
– Kinh doanh phải thuận theo nhu cầu của thị trường.
– Trau dồi kiến thức mỗi ngày.
– Hãy thực hiện ý tưởng với đam mê và nhiệt huyết.
Đó là hành trình của tôi trên con đường khởi nghiệp. Thất bại có, đắng cay khó, trả giá
bằng tiền và nước mắt có nhưng thực sự được kinh doanh theo đam mê của mình quả thực
rất tuyệt vời. Và khi bạn thành công thì bạn càng thấy tuyệt vời hơn nữa vì đó là công sức,
tâm huyết và những cố gắng nỗ lực của bạn để gây dựng cơ nghiệp.
Hy vọng với những chia sẻ này phần nào giúp được các bạn định hướng cho ý tưởng kinh
doanh của mình cũng như tránh được những thất bại và lường trước được khó khăn trên
con đường khởi nghiệp của mình.

Chúc các bạn thành công!

2. TẠI SAO TÔI ỦNG HỘ BẠN KHỞI NGHIỆP?
Tôi mất hơn 5 tiếng đề nghĩ và viết cái note này, vì thế bạn đừng tiếc 5 phút ngồi đọc vì
biết đâu 1 ngày nào đó bạn cũng sẽ mở công ty. Chắc chắn note này sẽ giúp bạn rất nhiều
đấy.
Những gì tôi sắp viết bạn sẽ không thấy trong sách nào hay báo chí nào, mong rằng sau
bài này sẽ có nhiều người cân nhắc cơ hội nghiệp của mình là khởi nghiệp. Vì những
người viết báo khởi nghiệp không phải là những người khởi nghiệp, có phỏng vấn đại gia
thì người ta cũng sẽ trả lời kiểu trả lời báo chí và những đại gia thường bận quá chẳng
chịu viết. Nếu họ có viết sách thì khi đó họ đã quá thành công và không còn nhớ cái tâm
trạng và hiểu biết của họ thời chập chững như nào nữa. Tôi nghĩ rằng bài này rất hợp với
nhiều người vì tôi đang ở trong đúng cái chân núi đó, tiền không nhiều, mắc sai sót hàng
ngày nhưng cũng có trải nghiệm và thành tựu nhất định.
Tại sao tôi lại ủng hộ bạn khởi nghiệp?
Vì 1 nền kinh tế luôn cần có những người giải quyết những vấn đề ngổn ngang, luôn cần
những sản phẩm dịch vụ mới. Khởi nghiệp thì tất cả thời gian là của bạn, thích làm lúc


nào thì làm, bạn sẽ giàu, rất giàu, siêu siêu giàu nếu thành công. Nhưng chuyện không dễ
như thế, bạn sẽ có thể mất nhiều tiền, tuyệt vọng, gia đình mắng chửi….
Tôi biết rất nhiều người khởi nghiệp nhưng không như ý và mất mát rất nhiều, nhưng qua
đó họ đều trưởng thành hơn, không có gì là thất bại nếu như mình học được từ nó.
"Không giờ là thất bại, tất cả chỉ là thử thách" – Tên 1 quyển sách rất nổi tiếng của chủ
tịch HuynDai. Bạn chỉ cần đúng 1 tố chất là có thể trở thành doanh nhân được, đó là yêu
thích giải quyết vấn đề, còn lại mọi thứ khác đều học và luyện tập được bằng ý chí và
quyết tâm.
Có thể bạn không biết chứ 1 người làm chủ như xôi Yến (1 cửa hàng xôi gần hồ Gươm,
trên đường Nguyễn Hữu Huân) 1 tháng cũg phải bỏ túi 4-500 triệu đồng tiền lãi. Hoặc 1
chị học FTU chỉ mới K44-1987 mà đã tự mua được 1 cái nhà trên Kim Mã 5 Tỉ nhờ mở

Take One. Anh Điệp -CEO Vật Giá sinh năm 1979-FTU K36- tài sản giờ cũng tầm vài
trăm tỉ và còn rất nhiều thành phần đại gia âm thầm khiác…
Thế giới của những người khởi nghiệp thường không được nhiều người biết đến vì không
có trường nào dạy, cũng không bao giờ được in trong quyển Những Điều Cần Biết về
Tuyển Sinh. Đại học đào tạo ra những con người để làm thuê. Các phụ huynh thì luôn
muốn con mình “ổn định”, nhưng sự thật là nghèo ổn định, biết bao giờ mới mua được cái
nhà cái xế hộp ở Hà Nội chật chội này đây.
Doanh nhân khởi nghiệp (entrepreneur) là như thế nào?
Để làm 1 cái gì đó thành công thì mình phải thật rõ cái hình ảnh mà mình muốn trở thành.
Doanh nhân không phải là người có nhiều tiền, được gọi là doanh nhân có từ “nhân” đằng
sau thì họ phải theo 1 cái gì đó lớn hơn chính sự thoả mãn giàu sang của bản thân. Khởi
nghiệp là để thoả mãn ước mơ, đam mê và vì những gì xung quanh xã hội mình đang
sống. Cái tên của họ vẫn còn mãi sau khi họ chết đi, điều đó mới thực sự đáng mơ
ước. Họ luôn cân nhắc môi trường và lợi ích của người tiêu dùng với từng sản phẩm và
dịch vụ của họ. Làm ra tiền bằng mọi cách chính đáng chứ không phải bằng mọi giá.
Cần chuẩn bị gì để khởi nghiệp?
Vượt qua rào cản tâm lý để bắt đầu:
Người Việt Nam không có thói quen chào đón với thất bại, họ không muốn con mình làm
1 cái gì đó mạo hiểm và họ sẽ bằng mọi cách ngăn cản. Gia đình thường muốn con mình
“tập trung học” mà không biết rằng trường đại học cũng chẳng dạy gì giúp cho nghề
nghiệp nhiều. Bạn phải “tập” cho bố mẹ quen với việc không thể can thiệp được tương lai
con mình nữa, xác định cho gia đình biết trước là khởi nghiệp sẽ có thể mất tiền và mất
nhiều thứ vì thế không nên dầy vò con khi ngã và hãy để cho con ngã vài lần con sẽ tự
đứng lên đi tiếp (Cách tốt hơn là đừng cho bố mẹ biết).
Rào cản tiếp theo là giới hạn của chính bản thân các bạn. Bạn có 1 ý tưởng bạn cho là siêu
phàm, bạn dành vài tháng để nghĩ về nó nhưng cũng chẳng dám làm gì với nó vì “ngại”,
bạn quá thoải mái với vòng an toàn của mình, và bạn tự thuyết phục bản thân mình rằng
là mình chưa đủ chín để thực thi ý tưỏng này. Để vượt được rào cản này thì bạn phải tập
được cho mình thói quen luôn và ngay, nói theo ngôn ngữ trẻ hiện nay là “thích thì



nhích”. Bằng mọi giá từ bỏ thói quen trì hoãn, nếu để tới mai thì sẽ còn ngày kia và tuần
sau, tháng sau và không bao giờ nữa.
Còn về việc thiếu nguồn lực thì bạn nên biết rằng khởi nghiệp là lúc nào bạn cũng thiếu
thốn nguồn lực, làm ít thiếu ít làm nhiều thiếu nhiều. Thời điểm tốt nhất là hôm nay chứ
không phải ngày mai. Hành trình vạn dặm bắt đầu từ chỉ 1 bước đầu tiên, muốn tắm nước
lạnh thì phải dội nước vào chân mình trước đã. Đúng là nếu muốn vấp ngã thì chỉ nên
chọn lúc mình đang còn trẻ và sung sức để đứng dậy được, chẳng có thời gian nào tốt hơn
thời gian sinh viên này đâu. Nghĩ nhiều mà không làm thì cũng giống như người làm mà
không nghĩ.
Học gì trước tiên: Giao tiếp và bán hàng:
Bài học đầu tiên là phải biết quí trọng đồng tiền để thấy bố mẹ làm ra tiền vất vả như thế
nào. Giao tiếp là kĩ năng sống còn để thành công, còn bán hàng là kĩ năng sống còn của
doanh nhân. Hãy tham gia 1 công việc bán hàng nào đó mà cần mình phải vượt qua ngại
ngùng nói trước đám đông và biết chấp nhận sự từ chối của người khác 1 cách vui vẻ, học
được cái tinh thần không bỏ cuộc là cực kì quan trọng. Khi khởi nghiệp thì đích thân chủ
cũng là người bán hàng, kế toán, quét dọn, sản xuất …
Nếu bạn muốn giàu có thì bạn phải biết bán hàng tốt. Bán hàng là 1 nghề vinh quang vì
họ nuôi sống cả tổ chức, hãy luôn coi mỗi lần bán hàng là 1 thử thách mình cần chinh
phục. Tập bán thật nhiều các loại hàng hoá có thể vào để hiểu được cách tiếp cận với
khách hàng cá nhân và khách hàng tổ chức khác nhau như nào. Tôi còn nhớ có lần xách
rượu cần tới từng phòng kí túc xá Xây Dựng hỏi bán hồi gần tết, phòng nào cũng thích
lắm nhưng toàn đứa hết tiền chẳng thèm mua. )). Nghĩ lại hồi ấy thì cũng ngại ngùng
thật. Bất kể việc bạn làm nó “chuối củ” đến đâu thì sau này vẫn luôn là 1 kỉ niệm đẹp, vì
thế đừng ngại làm những thứ mình chưa bao giờ làm.
Học kinh doanh nhỏ:
Khi đã “mặt dầy” thì hãy bắt đầu làm những việc mà cần mình phải bắt đầu làm 1 việc
nào đó mà mình phải đứng mũi chịu sào lo toan toàn bộ. Nhớ câu thần chú “start small,
really small”. Một số người thích kinh doanh và có 1 ý tưởng hay thường có 1 kiểu khởi
nghiệp hài hước là dồn toàn bộ tiền của mình vào khởi nghiệp và làm cho nó thật hoành

tráng tử tế. Họ đâu biết rằng 99,99% phi vụ kinh doanh đầu tay là sẽ thất bại. Không phải
vì ý tưỏng tồi mà do khả năng thực thi của họ không tốt. Làm 1 vài phi vụ kinh doanh nhỏ
sẽ dạy cho bạn những bài học rất ngấm về tiếp thị, vận chuyển hậu cần (logistic), chọn địa
điểm (location), trang trí, bán hàng, đàm phán, mua hàng, chuẩn bị và lập kế hoạch, giữ
được tinh thần chiến đấu không bỏ cuộc…
Học bơi thì phải uống chục lít nước trong bể mới thành được, chỉ đọc sách không làm bạn
trở thành doanh nhân, phải đích thân xông pha. Street-smart là cực kì quan trọng, cũng
quan trọng như book-smart vậy (xin lỗi vì phải dùng thuật ngữ tiếng Anh vì tiếng Việt
diễn giải rất dài).
Nhiều giảng viên môn kinh doanh của đại học Việt Nam tệ là vì họ không gần doanh
nghiệp, những gì họ dạy thường từ sách, và số ít họ là kinh doanh 1 cái gì đó thực sự nên


đừng trông chờ gì từ nên giáo dục đại học mà khởi nghiệp. Bạn học về “chiến lược”,
“thương hiệu”… toàn là thứ dùng cho doanh nghiệp lớn. Doanh nghiệp khởi sự thì cái cần
dùng khác sách giáo trình rất rất nhiều. Bạn có thể bắt đầu nhỏ như bán hoa 8/3, to hơn có
thể mua quần áo về bán online…và nên bắt đầu bằng 1 nhóm vài người chứ không nên
làm 1 mình để học cách làm việc nhóm nữa.
Một phần rất quan trọng là phải bắt đầu xây cho mình 1 hệ sinh thái khởi nghiệp. Không
nên nghe lời, không nên ở gần những người có tư tưởng ổn định và an nhàn, họ sẽ cố dìm
bạn xuống cho “ổn định” được như họ, họ sẽ nói cả ngàn lí do rằng bạn sẽ không thành
công và ý tưởng của bạn không đáng giá. Tìm những người bạn muốn khởi nghiệp và
những anh chị đã khởi nghiệp để học hỏi. Chỉ có những người khởi nghiệp mới nâng đỡ
và mang lại niềm vui cho nhau lúc trái gió giở trời.
Bên cạnh họ bạn sẽ thấy khó khăn nhẹ đi và thử thách sẽ trở nên thú vị hơn. Có những bài
học không cần phải trả giá vẫn học được. Và không có người hướng dẫn thì bạn sẽ đi rất
chậm. Đợi khi ra trường có công việc “ổn định” và thu nhập mới khởi nghiệp? Không.
Bạn chẳng cần kinh nghiệm từ các tập đoàn bằng khả năng xoay sở của bạn kià.
Đọc sách, đọc nhiều sách về kinh doanh và khởi nghiệp. Tôi đọc và nghe audiobook cũng
phải 3-400 quyển. Gần như tất cả những gì tôi làm và định làm là sách đã mang cho tôi ý

tưởng hết cả rồi. Các doanh nhân tỉ đô cũng đọc cực kì nhiều sách. Sinh viên chỉ hay
chăm đọc k14, những từ mà người ta đọc nhiều nhất chắc là “lộ hàng”, “hiếp dâm”, “chân
dài”… 1 tháng hãy đọc lấy 1 quyển sách, giảm thời gian đọc những thứ giải trí và chỉ thoả
mãn trí tò mò.
Kinh doanh thật sự!
Thời điểm bạn đã có 1 ý tưởng tiềm năng đã đến và bạn muốn bắt tay vào làm cho nó
thành 1 gia tài . Lúc này là tiền thật và người thật, không còn mang tính lướt sóng như
trước nữa. Vì không biết được những điều sắp tới này nên rất nhiều bạn trẻ đã phá sản
trong tức tưởi và tiếc nuối. Hãy tự viết nó lên tường và nhắc mình không được quên.
Oh yeah! Ý tưởng của mình trị giá cả triệu đô ấy chứ!
Luôn bắt đầu kinh doanh bằng việc thử nghiệm sức sống của ý tưởng trước. Bắt
buộc. Bạn có ý tưởng làm đồ ăn chay giao tận nhà thì đừng vội mua đồ đạc bàn ghế đầu
tư website vội. Hãy thử xem thị trường của bạn rộng đến mức nào và khả năng cung ứng
của bạn đến mức nào. Làm thử 1 cái blog, quảng cáo quanh khu văn phòng mình, tự nấu
nướng tại nhà và giao đi. Từ ý tưởng đến thực tế là 1 câu chuyện hoàn toàn khác, thị
trường có thể không lớn như bạn nghĩ đâu. Chưa gì đã mua rất nhiều đồ đạc, thuê nhà cửa
thì bạn sẽ có thể lãng phí rất nhiều.
Khởi nghiệp là để xây dựng gia tài, chứ không phải là để chứng tỏ bạn thông minh
nhường nào. Lập kế hoạch và luôn tính toán từ trước. Rủi ro là đương nhiên nhưng tính
sao cho bạn không quá đau thương khi vấp ngã, vẫn còn chí hướng để làm tiếp. Nhiều
người ngã quá đau nên cứ nghĩ lại là thấy sợ.
Nên nhớ rằng ý tưởng rất rẻ, quan trọng là thực thi. Nokia ngày xưa là công ty làm bột gỗ,
Deawoo là 1 xưởng dệt may… Ý tưởng gì không quan trọng bằng khả năng thực thi của
bạn lớn như nào. Có 1 công ty ở Mỹ trị giá tới 6 tỉ đô chỉ đơn giản là làm gấu bông theo
đơn đặt hàng, khách hàng được tự tay khâu gấu. Theo 1 lời khuyên của 1 lão làng là chỉ


nên khởi nghiệp với 1 ý tưởng cũ và mình làm tốt hơn, mình là có thể có lãi, mình đáp
ứng 1 loại khách hàng tốt hơn sẽ đảm bảo khả năng thành công cao hơn nhiều. Đừng
“quyết chiến” với 1 ý tưởng mà chưa từng tồn tại trên thế giới bao giờ, khả năng thất bại

sẽ rất cao.
Tiền:
Máu của doanh nghiệp, và thường là doanh nghiệp chết vì hết tiền. Do đó khi bắt đầu bạn
phải tìm mọi cách và mọi giá để tiết kiệm tiền đầu tư vào doanh nghiệp. Thường chi phí
sẽ bị đội lên gấp 3-4 lần so với cái bản nháp 1 trang “kế hoạch kinh doanh” của bạn. Phải
chi li và tính sao cho mình đủ tiền 1 năm, đừng trông chờ là làm 3-4 tháng có doanh thu
sẽ bù để làm tiếp. Mua sắm đồ cũ, tăng xin, dùng phần mềm nguồn mở, web tự đi nhờ
viết, logo search google rồi tùy biến chẳng hạn .
Đồ cũ mình mua mà bán lại thì cũng được gần như giá trị lúc mua về nên bạn sẽ vẫn giữ
được rất nhiều tiền còn lại, còn tiền là còn bày keo khác được. Hết tiền là bạn sẽ rất khó
xin hoặc vay ai khác nữa lắm. Có 1 điều lầm tưởng là khởi nghiệp cần phải rất nhiều
tiền nhưng thực tế là cần khả năng xoay tiền của bạn hơn. Dù thế nào thì bạn cũng chẳng
bao giờ đủ tiền để làm doanh nghiệp đầu tay đâu, càng làm càng thiếu. Và khởi nghiệp
nên dùng tiền của chính mình chứ không phải tiền bố mẹ cho để đảm bảo từng quyết định
dùng người, từng quyết định mua sắm của mình là chính xác.
Người:
Chỉ nên khởi nghiệp với đội ngũ sáng lập không quá 2 người làm điều hành. Người thứ 3
thể nào làm cho mâu thuẫn. Các bạn thử điểm các công ty lớn mà thành công chúng ta
biết đều 2 người hoặc 1 người. Google là Sergey Brin và Larry Page, Apple là 2 bác
Steve, Microsoft là Bill Gate và Paul Allen (Steve Balmer là vào để điều hành giúp thôi
chứ không phải cùng khởi sự). Sai sót về tuyển người có thể kết liễu doanh nghiệp của
bạn, hãy chọn cho team mình những người nào họ không làm việc vì tiền mà làm vì yêu ý
tưởng.
Chọn những người mình yêu quí được và chơi được để khó khăn còn thông cảm được cho
nhau. Chỉ chọn những người nào có tiềm năng gắn bó lâu dài với doanh nghiệp của mình.
Hãy đối xử với nhân viên thật tốt như anh em, vì họ là những người mình gặp nhiều,
quyết định chất lượng cuộc sống của mình mà. Chỉ có những người như thế mới làm cho
lúc khó khăn và nản trở nên dễ dàng hơn. Khởi nghiệp sẽ hứa hẹn rất nhiều sóng gió và
khó khăn đấy.
Nuôi doanh nghiệp khởi sự cũng giống như nuôi 1 đứa trẻ sơ sinh, nó chỉ có mục tiêu là

sống, có cái ăn và không mắc bệnh tật gì. Đừng cho nó ăn quá nhiều để cố gắng làm nó
lớn thật nhanh. Tìm hiểu và áp dụng Lean StartUp (khởi nghiệp tinh gọn?). Tức là khách
hàng cũng chính là 1 phần trong chu trình sản xuất và xây dựng sản phẩm. Như google
docs là vừa làm vừa sửa liên tục theo yêu cầu khách hàng, còn Microsoft Word là 2 năm
mới ra 1 lần thì lỗi phát hiện cũng không kịp sửa.
Nếu bạn đọc được đến tận dòng cuối cùng này mà vẫn thấy hấp dẫn thì có lẽ bạn có thể
trở thành doanh nhân khởi nghiệp đấy. Với công sức tôi bỏ ra, tôi muốn giúp được nhiều
người nhất có thể. Để công bằng, bạn like thì phải share lại cho càng nhiều người càng
tốt nhé, lan toả tri thức nào.


3. ÔNG CHỦ BÚT GỖ VIỆT: “HÃY CỨ VỪA ĐI, VỪA VẤP NGÔ
Trước khi trở thành ông chủ trẻ sở hữu thương hiệu bút gỗ khắc tên “Bút Gỗ Việt”, Trần
Quốc Nhẫn đã trải qua một quá trình long đong, lận đận, thất bại rồi đứng dậy nhiều lần.
Nhưng chỉ sau gần 1 năm khởi nghiệp với bút gỗ, anh đã tạo được doanh thu ổn định 150
triệu đồng mỗi tháng.

Thử sức ở “trăm nghề” vẫn chưa tìm thấy đam mê
Mặc dù là là sinh viên ngành công nghệ sinh học nhưng ngay từ khi còn ngồi trên ghế
giảng đường chàng trai Trần Quốc Nhẫn lại thích kinh doanh hơn là nghiên cứu. Anh làm
đủ thứ nghề của một sinh viên từ tạp vụ, bán hàng, gia sư, phát tờ rơi, kinh doanh theo
mạng. Tham gia những khóa học kỹ năng, tư duy đã khiến anh ngày càng yêu công việc
kinh doanh, làm giàu
Tốt nghiệp đại học với tấm bằng cử nhân trên tay, không giống như nhiều bạn trẻ khác tất
bật đi xin việc đúng chuyên ngành, chàng cử nhân công nghệ sinh học lao vào các công
việc như bán bảo hiểm, làm nghiên cứu thị trường… Công việc bấp bênh “nay đây mai
đó”, thu nhập chẳng đủ ăn đã khiến gia đình và bạn bè anh mất tin tưởng, thậm chí người
yêu đã chia tay chỉ vì mất niềm tin ở anh. Anh chia sẻ rằng: “Đây là khoảng thời gian
mình phải suy nghĩ rất nhiều, trằn trọc về những dự định trong tương lai. Rồi mình sẽ đi
về đâu, đam mê thực sự của mình là gì?”. Thậm chí anh đã từ chối rất nhiều công việc

“đáng mơ ước” của nhiều sinh viên mới ra trường chỉ để được thỏa mãn ước mơ tìm một
bầu trời riêng cho mình. Giữa năm 2013 khi đang làm việc cho một công ty marketing
online, anh Nhẫn đã nảy ra ý tưởng kinh doanh thực phẩm sạch. Ý tưởng ấp ủ đã khiến
anh “suy nghĩ miên man, mất ăn mất ngủ gần 1 tháng”. Ngay sau đó, anh quyết định nghỉ
việc trong khi công việc khá tốt để đầu tư cho dự án mới. Anh rất hào hứng và tìm mọi
cách để khởi động dự án nhưng anh đã “vỡ mộng” vì khi bắt tay vào thực hiện vì có quá
nhiều vấn đề mà anh không thể giải quyết được. Một lần nữa anh từ bỏ và tiếp tục đi tìm
đam mê thực sự của mình. Và cũng một lần nữa anh làm mất niềm tin từ gia đình, bạn bè.
Trong mắt họ lúc này anh thực sự là một người “vô dụng”.
Đam mê đến rất tình cờ
Cuối năm 2013, tình cờ anh Nhẫn được tặng một cây bút gỗ có khắc tên mình từ một
người bạn. Anh rất thích thú với món quà này, chia sẻ với mọi người và nhận được nhiều
phản hồi tích cực.Một cái Tết nữa lại đến và anh phải đối mặt với cảnh không việc làm,
không một xu dính túi, người yêu bỏ và gia đình mất tin tưởng. Đầu năm 2014, anh quyết
định nghe theo gia đình làm việc đúng chuyên ngành nhưng cái máu kinh doanh vẫn
“hừng hực” trong anh. Ngày đi làm, tối đến các lớp đào tạo kỹ năng kinh doanh, đêm
nằm suy nghĩ về cây bút gỗ khắc tên vẫn ám ảnh anh. Sau đó 1 tháng, anh lại quyết định
nghỉ việc và khởi nghiệp với cây bút gỗ. Anh đóng cửa ở nhà một mình với chiếc máy
tính miệt mài nghiên cứu về bút gỗ khắc tên và nhận thấy sản phẩm này vẫn chưa thực sự
phổ biến nên càng thôi thúc anh quyết tâm khởi nghiệp. Lần này “phải làm thật, làm tới
cùng”. Nghỉ việc làm và đi bán bút được xem là chuyện rất “điên rồ” và “ảo tưởng” của


chàng trai Trần Quốc Nhẫn khi ấy. Cùng với sự giúp đỡ của bạn bè, anh đã cho ra mắt
website bút gỗ và tiến hành tìm kiếm các nhà cung cấp, nhà sản xuất để chuẩn bị tung sản
phẩm này ra thị trường. Cũng rất may mắn khi những kiến thức về marketing, tiếp thị sản
phẩm trước đây đã được anh vận dụng tối đa. Sau đó không lâu trang butgoviet.com ra
đời, tạo ra một trào lưu cá nhân hóa đồ tiêu dùng bằng cách khắc tên lên sản phẩm mà cụ
thể là bút gỗ. Và sau 14 ngày khởi động với 3,5 triệu đồng tiền vốn đi vay bạn bè, anh đã
thu về 7 triệu đồng doanh thu đầu tiên. Đối với nhiều người đó là khoản tiền rất nhỏ

nhưng đối với anh đó là sự kiện có ý nghĩa để anh thêm động lực và tin tưởng vào sự
thành công của dự án.
150 triệu doanh thu mỗi tháng và ước mơ xây dựng thương hiệu bút gỗ Việt
Từ 7 triệu đồng, hiện nay doanh thu của bút gỗ Việt đã được nâng lên 150 triệu mỗi
tháng. Đó là kết quả bước đầu với những cố gắng không mệt mỏi của ông chủ trẻ Trần
Quốc Nhẫn. Anh tâm sự rằng: “Đôi lúc gặp khó khăn, tôi cũng cảm thấy chán nản mọi
thứ, nhất là bản thân mình. Tuy nhiên, ngay thời điểm đó, tôi lại tự hỏi, lẽ nào mình lại bỏ
cuộc và đi kiếm một công việc như trước kia để làm rồi hằng tháng nhận lương đều đặn?
Lẽ nào dự án tôi tâm huyết và dồn hết sức lực giờ phải chết yểu như thế này sao? Những
câu hỏi đó cứ lặp đi lặp lại trong đầu tôi và rồi tôi quyết định thành lập công ty với mong
muốn xây dựng một thương hiệu bút gỗ cho riêng mình"Bàn về bí quyết tiếp thị sản phẩm
thành công, anh Nhẫn chia sẻ: “Bạn phải tạo ra sự khác biệt và sự nhiệt tình đối với từng
khách hàng. Phải làm cho khách hàng họ cảm thấy mình như là một người bạn, khi đã là
bạn thì họ sẵn sàng chia sẻ cho mình mọi thứ, lúc đó mình sẽ dễ dàng bán được hàng”.
Sự nhiệt tình, cách “cho trước nhận sau” đã và đang giúp anh và thương hiệu bút gỗ Việt
tạo được dấu ấn đặc biệt cho khách hàng. Càng làm càng thấy đam mê, đam mê lại tạo
nên những sáng tạo. Không chỉ dừng lại ở bút gỗ, sắp tới anh Nhẫn còn triển khai dự án
LUCKY GIFT với sản phẩm là những món quà tặng độc đáo khắc tên, thể hiện cá tính,
phong cách của từng cá nhân. Cùng với bút gỗ khắc tên, đây được xem là dự án sẽ tạo ra
trào lưu cá nhân hóa đồ dùng trong xã hội nói chung và giới trẻ nói riêng. Đây chính là
cách mà anh Nhẫn muốn tạo ra sự khác biệt.
Bài học rút ra từ những lần thất bại
Khởi nghiệp là một quá trình gian nan, để có được thành công phải đánh đổi rất nhiều
nước mắt và mồ hôi. Thất bại, chán nản, người thân, bạn bè mất niềm tin,... là những điều
mà anh Nhẫn cũng như rất nhiều start-up phải trải qua. Có ý tưởng là một yếu tố quan
trọng nhưng để biến ý tưởng đó thành hiện thực là cả một hành trình rất dài. Sau tất cả,
anh Nhẫn rút ra kinh nghiệm: “Không có gì là bí quyết cả, tất cả chỉ là thử thách và dám
chấp nhận phạm sai lầm để sửa sai. Vừa làm vừa sửa sai để hoàn thiện mình. Thứ hai là
tinh thần lúc nào cũng phải vững vàng và có niềm tin vào những thứ mình làm. Nên nhớ
là không có cái gì hoàn hảo và không có cái gì như ý muốn mình cả, cái đó bạn phải

chấp nhận là một phần dẫn đến sự thành công”. Một vấn đề cực kỳ quan trọng để khởi
nghiệp thành công đó chính là tìm người hợp tác. Anh Nhẫn cũng đã từng bị đổ vỡ do
không tìm hiểu rõ đối tác và quá dễ dãi, cả tin dẫn đến hậu quả không lường trước được .
"Nếu muốn đi thật nhanh thì hãy đi một mình. Nếu muốn đi thật xa thì hãy đi cùng nhau”
(Warren Buffett). Nhưng để tìm được đồng đội bạn cũng cần phải dùng cái đầu tỉnh táo, lý


trí để có được team mạnh nhất. Mặc dù mới đạt được thành công khởi đầu nhưng đối với
anh Nhẫn, dự án lần này đã giúp anh vững tin và xây dựng kế hoạch phát triển trong
tương lai. Hiện nay sản phẩm bút gỗ khắc tên của anh đã được rất nhiều người đón nhận,
ưa chuộng và mang về thu nhập tương đối ổn định. Anh nhấn mạnh rằng: “Hãy cứ vừa
đi, vừa vấp ngã rồi lại đứng dậy mà đi tiếp. Có như thế con đường khởi nghiệp mới dần
ngắn lại. Và tôi luôn nhớ câu nói mà người sếp cũ từng nói với mình rằng: "Nếu bạn
muốn có những gì mình chưa từng có, hãy làm những gì mình chưa từng làm”. Đó cũng
là lời nhắn nhủ, khích lệ quý giá cho những bạn trẻ đang ấp ủ giấc mơ khởi nghiệp. Hãy
cứ đi và đừng sợ vấp ngã bởi chẳng có thành công nào mà không thấm đẫm chông gai.

4. CÂU CHUYỆN KHỞI NGHIỆP THÀNH CÔNG CÔ CHỦ HÃNG TRÀ
KHỔ QUA
Tốt nghiệp Đại học Khoa học tự nhiên TP HCM, chị Nguyễn Thị Ngọc Tuyết (sinh
năm1981) quê Long An đã có một thời gian làm việc cho một số công ty giống cây trồng
của nước ngoài. Công việc của chị khi ấy liên quan nhiều đến lĩnh vực nông nghiệp.
Đến với khổ qua như một cơ duyên. Trong thời gian làm luận văn thạc sĩ, chị cùng đồng
nghiệp thực hiện đề tài tác dụng của khổ qua trên chuột bạch tiểu đường. Kết quả cho
thấy có tác dụng. Sau này kết hôn, ông xã chị cũng nghiên cứu lai tạo các giống khổ qua
mới. "Loại thảo dược này cứ bao kín cuộc sống của mình, nên muốn làm một sản phẩm gì
đó tốt cho sức khỏe từ nguyên liệu sẵn có", chị chia sẻ.
Điều quan trọng để khởi nghiệp là ý tưởng và dấn thân
Sản phẩm ban đầu chị làm là rượu vang từ trái khổ qua chín. Có một số mẻ rượu ngon
được chưng cất thành công và có tác dụng hạ đường huyết trên mô hình chuột bạch. Song,

độ ổn định của sản phẩm không thể duy trì. Mẻ được, mẻ không. Dù tiếc ý tưởng nhưng
chị cũng đành từ bỏ.
Cuối năm 2012, vô tình đọc được tài liệu nước ngoài khi họ phân tích các thành phần
trong lá và trái khổ qua. Theo đó, hàm lượng charantin-một hợp chất trong khổ qua, có tác
dụng kiểm soát đường huyết hiệu quả. Điều làm chị khá bất ngờ là thành phần này trong
lá cao hơn trong trái khổ qua gấp 3 lần. Chị bàn với đồng nghiệp về ý tưởng “có thể làm
món gì ngon ngon từ lá khổ qua?". Sau gần 2 năm mày mò thử nghiệm, cuối năm 2014,
sản phẩm trà lá khổ qua Panas Karantina được đưa ra thị trường.
Giải thích thêm về lý do chọn cây khổ qua làm nguyên liệu chính, chị Tuyết cho biết đây
là loài cây mà Việt Nam có lợi thế. Bệnh tiểu đường và cao huyết áp đang có xu hướng
tăng nhanh không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới. Cộng thêm xu hướng tiêu dùng quay
về với các liệu pháp tăng cường sức khoẻ từ thảo mộc thiên nhiên. Chị tin tưởng sức tiêu
thụ sản phẩm trà lá khổ qua sẽ rất lớn.
Không sử dụng quả như các sản phẩm trà khổ qua khác trên thị trường. "Món ngon" của
chị chỉ dùng thân, lá khổ qua làm nguyên liệu. Đây cũng là trà lá khổ qua đầu tiên tại thị
trường Việt Nam. Đặc biệt, do chủ động vùng trồng nên 100% nguyên liệu đạt tiêu chuẩn
Global.G.A.P. Thêm vào đó, sản phẩm của chị không chỉ chứa một nguyên liệu là khổ


qua, mà chị còn phối trộn 2 dược liệu khác là cỏ ngọt và bạc hà, nhờ đó, sản phẩm trà lá
khổ qua của chị có mùi vị khác biệt so với các loại trà hiện nay.
Chia sẻ thêm về quá trình chế biến, xử lý nguyên liệu, nữ giám đốc cho biết những mẻ
đầu tiên chỉ đơn thuần dùng thân, lá sấy khô và hãm nước nên có vị rất đắng, mùi nồng
ngái, không thể uống. Sau nhiều lần mày mò công thức, chị nhận ra rằng dược liệu tươi
cần được xử lý trước khi sấy. Ngoài ra, phải dùng một hỗn hợp thảo mộc để tạo mùi và
hương vị mới. Qua nhiều lần thử nghiệm các công thức xử lý và phối trộn khác nhau, cuối
cùng cỏ ngọt và cây bạc hà rất tròn vị khi kết hợp với lá khổ qua.
Thống nhất được nguyên liệu, khó khăn tiếp theo chị gặp phải là tìm được giống phù hợp.
Chị cho biết khi trên thị trường rất nhiều giống khổ qua có đặc tính khác nhau, nếu không
chuẩn đầu vào thì đầu ra sẽ không ổn định. Rồi quy trình trồng, thời gian và quy cách

hái...cũng là những điều chiếm khá nhiều thời gian của chị và cộng sự.
Định vị khách hàng trà lá khổ qua hướng đến là những người có nhu cầu về thực phẩm
sạch. Song việc làm thị trường với một sản phẩm mới không hề dễ dàng. Do làm
marketing trực tiếp nên các nhân viên của chị phải rong ruổi tận các đại lý, đứng rót trà
mẫu, tư vấn, bán hàng khuyến mãi... Có khi đứng cả ngày cũng chỉ bán được một hộp.
Thuyết phục được khách hàng uống thử trà, dù họ đều khen nhưng vẫn e dè không dám
mua vì sản phẩm quá lạ.
"Có khi mất cả ngày chầu chực bác sĩ, xin phép được thuyết trình, mời uống trà mẫu, hay
phát tờ rơi tại bệnh viện... cũng là điều bình thường", chị nói. Trong khi đó, nhân lực
không đủ nên chị chấp nhận bỏ lửng nhiều thị trường.
Với mức giá bán lẻ 132.000-165.000 đồng một hộp 14 gói, mức giá này theo chị, chưa
bao gồm kinh phí marketing. Song, không ít lần sản phẩm bị khách hàng "chê" giá hơi
đắt. Với chị, định giá sản phẩm là một bài học lớn trong con đường kinh doanh. Để ra một
giá đúng, ngoài chi phí sản xuất, giá các sản phẩm cùng loại trên thị trường, còn phải tính
đến chi phí bán hàng ngoài thị trường, marketing... Điều mà chị thừa nhận, vừa học được
sau quá trình đi bán hàng.
"Định giá sản phẩm sai rất khó sửa, vì giá đã ra thị trường. Không có chi phí cho
marketing sẽ khó tiếp cận khách hàng. Một phần của hạn chế này là do công ty toàn người
làm khoa học, nên không có kiến thức căn bản về kinh tế học", chị cho hay.
Ngoài marketing trực tiếp, hiện, chị cũng tận dụng kênh phân phối online, thương mại
điện tử để quảng bá rộng rãi hơn sản phẩm. Do vậy, sau 6 tháng ra mắt, ngoài hệ thống
tiêu thụ nội địa, để khảo sát thị trường mới, trà lá khổ qua đã được xuất khẩu sang một số
quốc gia khác, với số lượng khiêm tốn.
Về doanh thu, vị giám đốc 34 tuổi thừa nhận công ty vẫn đang phải bù lỗ cho sản phẩm
trà từ các khoản thu khác. Hiện quy mô công ty gồm 20 nhân viên, 30 công nhân, một văn
phòng tại TP HCM và vùng nguyên liệu 4,5ha tại Đồng Nai. Eo hẹp kinh phí nên chị đã
bỏ lỡ một số hội chợ trong nước và quốc tế.
Song, theo nhận định của chị, tính dược của khổ qua đang được nền y học thế giới quan
tâm nghiên cứu, thậm chí giới khoa học thế giới đang tìm hiểu về việc dùng khổ qua để
sản xuất thuốc trị HIV hay một số loại ung thư. Do đó, chị tin nhu cầu về sản phẩm từ loài

cây này sẽ ngày một tăng cao. Ngoài ra, người tiêu dùng có xu hướng tìm kiếm các sản
phẩm sạch. Nhờ đó, trà lá khổ qua đạt chuẩn của công ty sẽ dễ dàng được thị trường chấp
nhận.


Nhìn lại quá trình khởi nghiệp của mình, chị cho rằng hai điều quan trọng nhất là ý tưởng
và dấn thân. Việc đầu tiên khi lập nghiệp không phải cần nhiều tiền. Tiền sẽ có người đầu
tư nếu có ý tưởng tốt. "Bạn nào có thể vay nợ, ăn mì tôm trường kỳ, chịu mưa, chịu nắng,
di chuyển liên tục nhiều ngày qua các tỉnh, thành phố trong một chuyến công tác thì hãy
lập nghiệp", chị bày tỏ.
Từ kinh nghiệm bản thân, chị cho rằng trước khi khởi nghiệp nên có một thời gian đi làm
thuê tại các công ty có mô hình hoạt động khác nhau. Bởi, việc làm thuê này vừa là vòng
cấp vốn, vừa là nơi cung cấp kỹ năng và cũng là trải nghiệm để đánh giá khả năng có thể
làm chủ hay không.
Với chị, thành lập được một công ty không khó, song nuôi dưỡng để hoạt động được
không phải chỉ bằng tiền, mà còn bằng niềm tin và sự kiên trì. "Muốn tin vào chính mình,
không gì bằng có trải nghiệm và kinh nghiệm. Thiếu điều này rất dễ chông chênh khi gặp
khó khăn", chị chia sẻ.
Trên đây là bài học lập nghiệp mở công ty kinh doanh và cách nhìn nhận đánh giá thị
trường để mài rũa kỹ năng cho bạn rất tốt... Bạn học được những gì từ sự kiên trì và thành
công trên?

5. SAI LẦM TRONG CÁCH KHỞI NGHIỆP CỦA CHÀNG KẾ TOÁN
TRƯỞNG
Xuất thân trong một gia đình không hoàn hảo nhưng tôi không thiếu thốn về tài chính,
vẫn được học hành đến nơi đến chốn. Ngay từ bé, tôi đã có ước mơ kinh doanh làm giàu.
Năm 2008, tôi bắt đầu khăn gói đến Sài Gòn học đại học (học cùng lúc 2 ngành là kế toán
và quản trị tại Đại học Hoa Sen theo hình thức tín chỉ) với mong muốn sau này sẽ có vị trí
đứng trong xã hội. Sau gần bốn năm miệt mài học tập, tôi cũng đã ra trường với hai tấm
bằng trên tay và kiếm được công việc tương đối tốt, phù hợp với ngành đã học.

Tôi bắt đầu lao vào làm việc, kiếm tiền để tích lũy vốn nhằm thực hiện ước mơ kinh
doanh, làm giàu của mình. Trong thời gian hai năm từ 2012-2014, tôi đã trải qua các công
việc kế toán giá thành, kế toán tổng hợp rồi kế toán trưởng cho các công ty.
Trong thời gian đang đi làm, tôi tự tay xây dựng những ý tưởng và hoạch định cho mình
kế hoạch kinh doanh liên quan đến mặt hàng quà tặng trang sức và hàng thủ công mỹ
nghệ khá hoàn hảo, từ việc lấy hàng hóa như thế nào, tìm hiểu và bắt đầu xây dựng
website ra sao. Sau đó, tôi tiến hành tìm hiểu thị trường quà tặng và cả đối thủ cạnh tranh,
những điều họ làm được và chưa được để làm kiến thức nền tảng chuẩn bị cho sự dấn
thân vào con đường kinh doanh của mình.
Đầu năm 2015, với số vốn tích luỹ sau hai năm đi làm được 50 triệu, tôi bắt đầu bỏ hẳn
công việc đang làm ở công ty với đồng lương tương đối khá để dốc toàn tâm toàn ý bắt
đầu ra kinh doanh riêng. Tôi bắt tay thực hiện những ý tưởng xây dựng website, liên hệ
đối tác tìm nguồn hàng, thuê mặt bằng…
Nhưng việc khởi nghiệp là không hề đơn giản, tôi bắt đầu nếm mùi những khó khăn, sóng
gió. Lúc đó, vì nghỉ làm công nên đồng tiền từ lương bị cắt ngang, còn thu nhập từ việc
bán hàng chưa có bao nhiêu trong khi phải chi trả rất nhiều chi phí như tiền thuê nhà, tiền
điện…ngốn cả chục triệu đồng. Do đó, với số vốn ban đầu 50 triệu này không thấm vào
đâu do nằm gần hết vào hàng tồn kho trong khi những khoản chi phí hàng tháng vẫn liên
tục phát sinh…


Tôi đã cố gắng tìm cách xoay sở như vay mượn bạn bè với hy vọng vực dậy việc kinh
doanh nhưng tất cả đều không được. Bởi lúc đó tôi như mất hết tinh thần, cảm thấy chản
nản vì mình không có điểm tựa để bấu vào khi không giải quyết được bài toán chi phí. Và
điều tất yếu là tôi đã đóng cửa sau 4 tháng kinh doanh. Số vốn 50 triệu đồng của tôi cũng
đã bốc hơi hơn 30 triệu đồng.
Tuy nhiên, tôi luôn tâm niệm một điều rằng, từ bỏ không có nghĩa là thua cuộc. Với số
vốn còn lại khoảng 20 triệu đồng này, giờ tôi bắt đầu lại với mô hình kinh doanh quà tặng
theo kiểu làm đại lý để hưởng hoa hồng. Kinh doanh kiểu này tôi sẽ làm một website
khoảng 10 triệu đồng, các hoạt động khác tự làm…Để thu hút khách, tôi đã cố gắng tạo ra

các dịch vụ mới lạ và chú trọng tới khâu tư vấn khách hàng.
Hiện tại, mô hình này chỉ hưởng số lợi từ tiền hoa hồng không nhiều nhưng xu hướng
hoạt động khá tốt. Tôi sẽ cố gắng phát triển lên nhằm tích luỹ lại một số vốn tương đối,
sau đó sẽ tự nhận hàng về theo hình thức “mua đứt, bán đoạn” để thu lãi nhiều hơn.
Con đường khởi nghiệp đúng là không hề đơn giản, tuy nhiên cũng không phải quá phức
tạp như chúng ta nghĩ. Qua câu chuyện của mình, tôi tin rằng, nếu những ai dám thất bại
thì đó là cơ hội để học kinh nghiệm và làm nền tảng cho sự thành công sau này.
Với những gì đã trải qua, tôi không dám đưa ra phương pháp thực hiện sao để thành công
nhưng biết mình đã có những thiếu sót gì khiến bị thất bại. Do đó, giờ tôi muốn chia sẻ
với mọi người những điều nên hạn chế nếu muốn khởi nghiệp thành công.
Thứ nhất là chạy theo số đông
Điều đầu tiên tôi thất bại là làm kinh doanh chỉ vì chạy theo số đông, thấy mọi người làm
giàu mình cũng làm theo để tự hào khoe rằng ta là con người có ý chí, có nguyện vọng và
tài năng với vốn kiến thức học tập phong phú và con đường đi làm công không thỏa mãn
đồng thu nhập. Nếu bạn rơi vào trường hợp này thì cần xác định lại xem mình làm kinh
doanh là vì mục tiêu gì?
Chỉ học phương pháp và cách làm
Đây là điều sai lầm thứ hai mà tôi gặp phải. Lúc đó tôi chỉ học phương pháp và cách làm
của người khác mà không hề có một sự sáng tạo và đặc thù riêng nào của bản thân? Qua
thời gian bắt tay làm thực tế, tôi mới nhận ra tất cả những phương pháp làm của người
khác mình không thể bắt chước một cách rập khuôn vì không phù hợp với điều kiện và
hoàn cảnh riêng. Cho nên, phương pháp không ở đâu xa mà chính là cách các bạn muốn
làm và hãy làm theo ý các bạn muốn.
Chưa chuẩn bị tinh thần khởi nghiệp
Ai bắt tay vào kinh doanh cũng thường nghĩ về những màu hồng phía trước và thường lập
chiến lược kinh doanh theo lý thuyết. Kế hoạch đó sẽ phải bắt đầu bằng việc nghiên cứu
thị trường, tung sản phẩm, chuẩn bị công tác tài chính, chiến lược marketing, tính toán
các khoản chi phí, độ nhạy tác động thị trường, phân tích vĩ mô, áp dụng tất cả chiêu thức,
mối quan hệ..v.v..
Nhưng cái quan trọng khác, không nằm trong bất cứ một bản kế hoạch kinh doanh nào,

đó chính là khâu chuẩn bị tư tưởng thì ít ai làm. Bởi nếu kinh doanh suôn sẻ, thành công


thì không nói làm gì, còn nếu gặp khó khăn, trở ngại thì bạn sẽ ứng phó ra sao? Vì những
trường hợp đó, thường là tinh thần bạn gần như suy sụp và rất dễ dẫn đến sự buông bỏ và
thất bại. Do đó, hãy chuẩn bị tinh thần với những điều khó khăn nhất, và hãy tìm sẵn cho
mình một niềm tin để không gục ngã nếu rơi vào khó khăn.
Nghĩ mình thông thạo
Xin kết bài viết bằng ý sai lầm thứ tư mà tôi đã gặp phải, đó chính là cách nghĩ mình là
chuyên gia, mình biết về nó rất rõ. Bởi khi bắt đầu kinh doanh, tôi cũng bỏ thời gian
nhiều để tìm hiểu lĩnh vực sắp kinh doanh, tra cứu trên internet, qua bạn bè…và cho rằng
như thế là đủ. Điều này khiến tôi chủ quan, không chịu học hỏi một cách nghiêm túc,
chuyên sâu. Do đó, tôi không nắm rõ được bản chất của các vấn đè phát sinh trong lĩnh
vực mình hoạt động.
Bởi những ý tưởng của đối thủ cạnh tranh thường là chúng ta không thể nào tiên đoán
được. Đó là chưa kể đến tâm lý khách hàng, xu hướng và cáh thức phục vụ họ…cũng rất
phức tạp, cho nên phải luôn luôn vận động, luôn luôn phát triển và phải tự làm mới mình
thì mới thích ứng được.

6. NGHIỆP KINH DOANH LẬN ĐẬN CỦA BÀ CHỦ LÒ BÚN 100 TỶ
Từ một cơ sở nhỏ lẻ, công ty sản xuất bún của bà Nguyễn Thị Bính tại TP HCM đã được
đối tác Thái Lan định giá 100 tỷ đồng sau 15 năm.
Là đời thứ 5 trong gia đình có nghề làm bún gia truyền tại Hà Tây (cũ), bà Nguyễn Thị
Bính đã học được cách làm bún tươi truyền thống từ nhỏ. “Cứ 2h sáng là bố đã gọi dậy để
thấu bột làm bún. Nhiều khi đến lớp là ngủ gật”, bà Bính kể.
Khát khao được học luôn là niềm mơ ước của cô bé làm bún như Bính. Cuộc thi chuyển
cấp năm ấy, cô thiếu 0,5 điểm để được vào cấp 3 vì không có thời gian ôn luyện. Không
chịu thua, Bính đã "lấy trộm" của bố 10kg gạo đưa chị gái lớn bán lấy tiền làm chi phí đi
lên Sở Giáo dục tỉnh Hà Tây lúc bấy giờ để gặp lãnh đạo xin thêm... 0,5 điểm, và đã thành
công khi được xem xét lại.

Dù cha luôn ngăn cản không cho đi học vì “con gái không nên học nhiều, sẽ bị ế chồng”,
tốt nghiệp cấp 3, Bính quyết định trốn vào Nam để học lên bằng được. Năm 1987, người
con gái quê Hà Tây may mắn trúng tuyển vào Trường trung cấp lắp máy Long Thành Đồng Nai với chuyên nghành vẽ kỹ thuật và chế tạo cơ khí. Lúc đó ai cũng cười vì cho
rằng con gái mà học nghành chỉ dành cho nam. Nhưng trong lớp Bính luôn giành được
điểm cao trong các kỳ thi khiến nhiều anh bạn phải nể phục.
“Khoảng thời gian này tôi phải vượt lên chính mình vì tự lo tiền ăn học. Tôi đi cấy, gặt lúa
thuê; nhổ củ mì, hái điều... đến cả những việc nặng nhọc phụ hồ, xuống gạch, chở đá”, bà
Bính ngày nay kể lại.
Bà Nguyễn Thị Bính vẫn duy trì thói quen trực tiếp có mặt trong từng khâu sản xuất.
Ảnh: MH
Sau hơn hai năm theo học, tưởng chừng tương lai hứa hẹn trước mắt, nhưng Bính lại rơi
vào thất nghiệp vì các nơi chỉ nhận nam, chứ không nhận nữ. Vậy là lại đi làm mướn. Sau
3 tháng phụ giúp việc nhà cho 11 thành viên trong một gia đình, Bính chỉ nhận được


40.000 đồng vì họ đã trừ 20.000 vào tiền thuốc thang khi đổ bệnh vì làm công việc quá
nặng.
Một người quen vì xót cho hoàn cảnh của Bính đã xin cho vào giúp việc ở một cao ốc
quận I, TP HCM. Nhận thấy mình không thể cứ làm thuê làm mướn cả đời, Bính nảy ra ý
định học một nghề mà mình phải làm chủ công việc và bản thân, mới mong thoát nghèo.
Thế là ban ngày giúp việc, tối đến cô gái trẻ âm thầm học nghề trang điểm cô dâu, và cô
học rất nhanh. Sau một năm, Bính ra riêng và mở cho mình một tiệm uốn tóc.
Năm 1994, Bính lập gia đình trong khi đang học năm thứ hai nghành quản trị kinh doanh.
Áp lực cuộc sống gia đình cộng với những năm tháng vất vả mưu sinh khiến Bính mang
căn bệnh tim khá nặng. Việc học hành bị gián đoạn, bao nhiêu tiền dành dụm đều dùng để
chữa bệnh. Quá bí bách, cô đành mượn 2,5 triệu đồng từ người thân để mở sạp bán thịt
heo.
May mắn, Bính ăn nên làm ra với nghề bán thịt heo, nhưng suy nghĩ không nên sát sinh
luôn khiến cô trăn trở. Lúc này Bính lại nhớ cha mình có dặn dò, phải sống bằng nghề tổ,
cái nghề đã nuôi biết bao thế hệ trong gia đình trưởng thành cho đến hôm nay.

Cuối năm 1999, Bính bắt tay gây dựng lại cơ nghiệp nhiều đời của gia đình khi mở một lò
bún nhỏ trên mảnh đất ở quận Tân Bình. “Khi tôi quay trở lại nghề bún thì bố mừng lắm.
Ông vót tặng 3 cây nan tre (dụng cụ phơi bún), gửi bằng tàu lửa đưa vào. Vậy mà 6 tháng
sau khi chưa kịp vào thăm tôi như đã hứa, ông đã qua đời”, Bính bùi ngùi kể lại.
Tuy nhiên lần quay lại nghề tổ này, Bính gặp không ít khó khăn. Do không đăng ký kinh
doanh vì nghĩ đây là nghề gia truyền, cơ sở bị quản lý thị trường tịch thu hết đồ nghề,
phương tiện kinh doanh. Chấp nhận đóng phạt 500.000 đồng, xin lại đồ nghề, làm giấy
phép kinh doanh, Bính bắt đầu chào hàng lại, lập thương hiệu Bún Thủ Đức - Nguyễn
Bính, địa danh nổi tiếng về bún ngon ở TP HCM và mở ra chương trình khuyến mại. Ai đi
ngang sạp bún, Bính cũng tặng một ít để khách dùng thử, mặc dù đang hụt vốn. Cũng vì
mới kinh doanh, cô chịu nhiều cạnh tranh của bạn hàng như bán phá giá, bôi bẩn sạp bán
hàng để khách không dám lại gần. Đôi lúc muốn bỏ ngang, nhưng Bính lại nghĩ: chẳng ai
làm như vậy suốt năm suốt tháng được. "Họ làm vậy suốt cả tuần, tôi cứ mặc kệ, đem
theo cát để xử lý. Cả chợ thấy mình bị như vậy, nhiều người cũng xót thương”, bà Bính
nói.
Trời không phụ lòng người, khách hàng thấy cơ sở làm ăn đàng hoàng, bún lại ngon nên
dần tìm đến. Bán khoảng 6 tháng, bà Bính mướn người làm phụ, để có thời gian đi tiếp
thị.
Do không sử dụng hóa chất, ban đầu Bún Thủ Đức - Nguyễn Bính không thể cạnh tranh
nổi với "bún bẩn" có màu trắng sáng, giòn, dai rất bắt mắt. Không thể làm ngơ trước sức
khỏe người tiêu dùng đang bị đe dọa, năm 2002, bà chủ Bính viết đơn gửi đến các ban
ngành y tế, an toàn thực phẩm TP HCM để tố cáo hành vi dùng hóa chất trong làm bún.
Từ sự việc này, bà Bính trở thành người đầu tiên dám công khai lên án các hành vi dùng
hóa chất công nghiệp trong sản xuất bún.
“Vì không cho hóa chất vào, nên nhiều đại lý chê bún của tôi đen. Họ đặt hàng nhưng
không bán mà trả về bắt buộc mình phải bỏ đi vì muốn tôi sạt nghiệp", bà Bính kể và cho
biết năm 2006 tiếp tục phản ánh lên cơ quan chức năng về vấn nạn này. Hậu quả là gia
đình bà liên tục nhận cuộc gọi từ số điện thoại lạ đòi dọa đốt, giết cả nhà, khiến chồng bà
không dám chở con cái đi học mà nhờ người khác chở, rồi hôm nay đi đường này, mai đi



đường khác. Thêm vào đó, từ số vốn ban đầu 150 triệu đồng, có lúc bà chỉ còn 6 triệu
trong tay. Lúc đó chồng bà đã phải nói: “Em ơi, em lại phá sản nữa rồi”. Khi đó bà mạnh
mẽ trả lời: “Anh yên tâm, mình có nghề, làm ăn đàng hoàng thì thất bại sao được”.
Sau 6 tháng kiên trì, khuya làm sáng ra chợ bán, kết hợp lý thuyết quản trị kinh doanh đã
học, cộng với việc người tiêu dùng đã cảnh giác với bún bẩn, khách hàng đã an tâm quay
lại với sản phẩm của bà Bính.
An tâm đã đứng vững trên thị trường, bà Bính quyết định thành lập công ty vào năm
2005. Tuy nhiên, đúng lúc đang trên đà phát triển thì một trận động đất dù không quá
mạnh xảy đến ở thời điểm đó đã làm hư hại hơn 70 tấn gạo trong kho. Nhưng trong cái rủi
có cái may, chính vì mất toàn bộ gạo dự trữ, bà đã chủ động đi tìm nguồn gạo mới ở khắp
vùng Đồng bằng sông Cửu Long, trong suốt hai năm chỉ bằng chiếc xe máy. Đó phải là
loại gạo thuần chủng, không cũ quá mà cũng không mới quá. Gạo Long An, Cần Thơ thì
quá dẻo, gạo Cà Mau lại xám sợi bún, còn miệt Sóc Trăng chất lượng không đều. Chỉ có
vùng đất cù lao Bến Tre, nhất là Ba Tri, Giồng Trôm, hạt gạo mới hội đủ yêu cầu làm bún
ngon, khô, dẻo, dai...
Bà Bính giải thích: “Nếu bún bẩn chỉ tốn 2-3 giờ để làm ra một mẻ, thì bún sạch phải mất
ròng rã cả 7 ngày qua 15 khâu". Ngoài ra, để làm được sợi bún ngon, dai, giòn, bí quyết
đầu tiên nằm ở khâu chọn gạo. Gạo được đổ vào thùng để dẫn xuống dây chuyền vo gạo.
Sau khi ngâm 5 ngày trong thùng, gạo được rửa sạch và chuyển đến máy nghiền thành bột
và cho vào máy tách bột. Bột sau khi trộn sẽ theo dây chuyền dẫn tới máy ép sợi vào hệ
thống luộc bún. Sau đó bún được làm nguội bằng nước sạch, chạy máy tách nước, máy
sấy khử vi sinh. Công nhân sẽ đưa bún lên sàn để chia cân đúng theo tiêu chuẩn đo lường
chất lượng và đóng gói. Quy trình sản xuất được giám sát chặt chẽ, chỉ cần chểnh mảng ở
một khâu là hỏng nguyên cả một mẻ bún lớn, bún sẽ bị chua, rã, lên mốc…
“Lúc đó tôi sử dụng nước giếng để làm bún. Do động đất nên độ PH tăng cao, bún làm ra
bị đắng và hôi. Đi phân tích thí nghiệm nước, kiểm tra mọi thứ, mua từng bình nước suối
để vo gạo, ngâm bột, luộc bún... mới phát hiện ra, nếu sử dụng nước giếng để làm như lâu
nay, chất lượng sẽ không đạt, phải bằng nước máy thì bún mới ngon”, bà Bính chia sẻ.
Hai tháng trời phải trả lương công nhân, trong khi hoạt động sản xuất tạm ngưng, nợ ngân

hàng lên đến 300 triệu đồng. Vậy mà đúng 30 Tết bà lại sốt xuất huyết đường ruột, đau
dây thần kinh nằm liệt giường. Lúc ấy công nhân nản chí, nhiều người chuẩn bị tìm
hướng để chạy. Lúc đó bà Bính phải đứng ra trấn an: "Các cháu yên tâm, tuy cô nằm một
chỗ không dậy và không đi lại được, nhưng cô vẫn có khả năng điều hành và lo cuộc sống
cho các cháu, miễn cô còn sống là các cháu sống được”.
Được một bạn hàng dưới Bến Tre cho ứng trước 20 tấn gạo làm vốn, Bính một lần nữa đã
làm sống lại công ty bằng những cách tiếp thị riêng như: mua hàng tặng tập vở, viết thư
gửi cho các bạn hàng, đi quảng cáo ở các chợ... Đây cũng chính là cột mốc phát triển
mạnh của doanh nghiệp bún này. Hiện trung bình mỗi tháng công ty sản xuất ra khoảng
1.000 tấn bún, miến, phở, bánh canh...., và sắp cho ra sản phẩm đông lạnh để xuất đi nước
ngoài. Có một điều thú vị là toàn bộ hệ thống dây chuyền sản xuất khá bài bản này đều do
bà Bính nghiên cứu, thiết kế rồi đặt chế tạo.
Âm thầm quan sát sự phát triển của Bún Thủ Đức - Nguyễn Bính, cách đây 2 tháng, Công
ty Thai Wah với bề dày 60 năm về thực phẩm của Thái Lan đã đánh tiếng muốn sở hữu


60% cổ phần sau khi đã định giá công ty khoảng 100 tỷ đồng. Và trong tuần rồi, công ty
này đã tổ chức một đoàn 5 người sang Việt Nam để bàn cụ thể về thương vụ hợp tác.
“Đề nghị hợp tác này tôi thấy mừng, nhưng cần phải tỉnh táo, vì những thương vụ mua
bán sáp nhập mà báo chí đã từng nêu còn nhiều điều cần rút kinh nghiệm”, bà Bính chia
sẻ.
7. CHÀNG TRAI TAY TRẮNG THÀNH ÔNG CHỦ KIẾM 3 TỶ/NĂM

Bỏ học giữa chừng vì nhà nghèo
Nguyễn Bách Trường (sinh năm 1987) tại Hoài Đức (Hà Nội) là ông chủ của cơ sở sản
xuất tăm giang Trường Thịnh, lớn nhất huyện với mức tiêu thụ gần 40 tấn/năm.
Sinh ra và lớn lên trong gia đình nghèo, năm học lớp 8 chàng trai này phải nghỉ 1 kỳ học
để làm thêm kiếm tiền giúp bố mẹ bằng nghề làm nến. Sau khi tốt nghiệp cấp 3, Trường
quyết định nhập ngũ, tự học và ấp ủ con đường kinh doanh sau này.
Xuất ngũ từ năm 2008, Nguyễn Bách Trường trở về quê và theo nghề làm tăm truyền

thống của gia đình. Anh mày mò tìm cho mình lối đi riêng từ suy nghĩ đặt uy tín lên hàng
đầu: “Tăm dùng để xỉa răng tại sao lại không có tăm sạch, không độc hại”.
Sau khi kết hôn, từ vài tạ tăm mẹ cho, vợ chồng Trường bán được 5 triệu đồng để khởi
nghiệp. Số tiền để kinh doanh này không phải là nhiều nhưng đã luôn khiến Trường biết
ơn mẹ: “Người ta nói cho cần câu cơm còn hơn con cá”.
Từ kiến thức tự mày mò trên mạng về thị trường, cạnh tranh trong kinh doanh, Trường đã
áp dụng vào thực tế. Hai năm đầu tiên, Trường sản xuất và kinh doanh tăm theo cách bán
trực tiếp tại các cửa hàng trong vùng. Đây là thời gian vất vả nhất khi tăm liên tục bị ế ẩm
do cửa hàng chưa có thương hiệu cũng như tạo độ uy tín. Trường kể lại: “Có những lần
mình đi xa 10-20 km chào hàng nhưng đều bị từ chối, không có tiền nên đói chẳng dám
ăn, khát chẳng dám uống".
“Có người từ chối đến lần thứ 3 nhưng mình không nản chí mà tin ngày nào đó, họ sẽ
chấp nhận sản phẩm. Cũng có những khi mình đi xa nhưng chỉ bán được 10 gói tăm,
chẳng đáng giá bao nhiêu. Đã nhiều lần mình chán nản, nghĩ đến việc bỏ ngang và đi làm
thuê nhưng sau đó lại tiếp tục kiên trì. Mình nhớ, lần đầu nhận được đơn hàng đặt 200 gói
tăm, cả hai vợ chồng đã rất hạnh phúc. Đây cũng là động lực để mình cố gắng hơn" Trường tâm sự.
Trong thời gian 2 năm đầu lập nghiệp, Bách Trường gặp nhiều khó khăn chồng chất khi
không có vốn, cơ sở vật chất kém, thiết bị kỹ thuật chưa cao, thiếu kinh nghiệm quản lý...
Để trụ được với nghề, có những lúc hai vợ chồng Trường mua máy xay nước mía để kiếm
thêm thu nhập.
Bán tăm rong đến thu nhập trăm triệu mỗi tháng
Từ một chàng trai mang tăm đi bán rong khắp các nẻo đường, hiện tại Bách Trường trở
thành ông chủ của một xưởng sản xuất tăm giang có tiếng, đạt doanh thu 3 tỷ/năm.
Anh đã thành công khi có ý tưởng tạo dựng tăm VIP được làm từ cây giang thay cho chất
liệu tre. Tăm giang của Trường có thân tròn, bóng, đầu nhẵn. Bách Trường chia sẻ: "Cây
giang có tính dẻo, dai và mùi thơm nên giá thành sẽ đắt hơn".


Ông chủ 8X mất một năm để đưa tăm giang vào thị trường Việt. Hiện tại, cơ sở sản xuất
của anh tạo công ăn, việc làm chủ yếu cho phụ nữ và trẻ em trong vùng. Bách Trường

nhập giang về, giao cho từng hộ gia đình, tuốt sợi bằng tay. Sau đó, các sợi giang sẽ được
chuyển về xưởng chọn lọc đạt chất lượng, tiến hành xén, sấy khô và đóng gói.
Một trong những quy trình quan trọng nhất khi làm tăm đó là sấy khô. Anh chia sẻ: "Cây
giang là nguyên liệu tươi nên cần được sấy bằng ga để làm khô trong 10 phút. Nếu kỹ
thuật sấy đạt chuẩn, tăm sẽ được bảo quản từ 6 tháng - 1 năm, còn nếu không tăm sẽ
nhanh bị hỏng, mốc. Tăm bằng giang không tẩy trắng bằng lưu huỳnh, còn giữ nguyên
được màu xanh, mùi thơm, mang đến sản phẩm an toàn, có giá trị sử dụng tốt nhất”.
Bên cạnh chất lượng của tăm, anh Trường chú trọng việc thiết kế mẫu mã cho sản phẩm
tưởng như nhỏ bé và đơn giản này. Tăm Trường Thịnh được hai thành 7 loại, đáng chú ý
là tăm tiệc cưới và tăm vỉ. Trong đó tăm tiệc cưới có bao bì ấn tượng với gam màu đỏ và
vàng. Ông chủ 8X quan niệm: “Đời sống ngày càng cao, người tiêu dùng không chỉ sử
dụng đồ tốt mà còn đẹp”.
Hiện tại, tăm của anh Trường được bán với giá khoảng 1000/gói, 6000/hộp. Anh tạo công
ăn, việc làm cho 10 công nhân tại xưởng và 100 người làm việc tại nhà ở Cát Quế, huyện
Hoài Đức. Cơ sở vật chất của xưởng tăm cũng đã khang trang, rộng rãi. “Nếu ban đầu
mình mua chiếc máy dập hộp có giá 2 triệu thì giờ đây giá trị máy móc của xưởng đã lên
đến gần 2 tỷ đồng” – anh Trường chia sẻ.
Mỗi tháng, cơ sở sản xuất Trường Thịnh tiêu thụ khoảng 3 tấn tăm, mang về doanh thu
cho anh là 3 tỷ/năm.
Ông chủ 8X mong muốn sẽ mang sản phẩm của mình vào thị trường miền Nam và xuất
khẩu sang nhiều nước láng giềng như Lào, Campuchia, Thái Lan.

8. CÔ GÁI BẠC LIÊU KINH DOANH TÚI VẢI KHÔNG DỆT
Loan sinh ra trong gia đình có 7 anh chị em ở vùng quê nghèo Bạc Liêu, thi đậu hệ cao
đẳng Đại học Hoa Sen chuyên ngành kinh doanh xuất nhập khẩu. Nhưng với quan niệm
con gái học cao để làm gì, cha mẹ không muốn cô đi học vì ở độ tuổi này các bạn đồng
lứa dưới quê đều đã lấy chồng.
Cố gắng thuyết phục gia đình, Loan may mắn trở thành người duy nhất trong xóm được
lên TP HCM học. Ra trường, cô tìm cơ hội được làm trong công ty nước ngoài kiếm tiền
phụ giúp gia đình và nuôi em ăn học. Với tinh thần làm việc trách nhiệm, Loan được tín

nhiệm và giao cho quản lý quy trình sản xuất sản phẩm túi vải không dệt tại một công ty
Nhật Bản.
Làm trong lĩnh vực này, Loan nhận thấy đây là sản phẩm không chỉ kinh doanh tốt mà
còn góp phần bảo vệ môi trường. Tại Nhật Bản, túi vải không dệt được sử dụng phổ biến
nhưng lại chưa phát triển ở Việt Nam, trong khi đó ô nhiễm "trắng" ngày càng nặng nề
hơn khi người dân lạm dụng sử dụng túi nilon.
Cuối năm 2013, Loan quyết định ngừng công việc ổn định có thu nhập cao và thành lập
công ty chuyên kinh doanh túi vải không dệt với thương hiệu L’eco.
Từng có thu nhập cả nghìn đôla mỗi tháng, nhưng cô gái quê Bạc Liêu không tích lũy đủ
tài chính vì phải lo cho gia đình và 3 người em. Khởi nghiệp chỉ vỏn vẹn với số vốn nhỏ,
laptop và chiếc máy để in hợp đồng, Loan xây dựng một website có nội dung đáp ứng nhu


cầu thông tin của những người muốn tìm hiểu về sản phẩm này vì túi vải không dệt khá lạ
lẫm với người tiêu dùng.
Loại túi này không dệt, mà được làm từ hạt nhựa PP (polypropylene), sử dụng công nghệ
ép nhiệt và kiểm soát không chứa các chất độc hại cho sức khỏe người sử dụng. Túi có
khả năng chống thấm, giặt được và sử dụng nhiều lần, đặc biệt là phân hủy nhanh.
Trong bốn tháng đầu tiên, chia sẻ hơn 100 vài viết trên website, nhưng Loan vẫn không
nhận được đơn hàng nào. “Tôi kiên trì viết và chia sẻ kiến thức, không giấu giếm bất kỳ
điều gì”, Loan chia sẻ.
Đến tháng thứ 6, cô nhận được đơn hàngtrị giá 600 triệu đồng. Không thể tự sản xuất,
nhưng nhờ mối quan hệ với các đơn vị gia công từ hồi còn làm ở công ty cũ, Loan đã
được hỗ trợ nhiệt tình.
Cũng nhờ đơn hàng này, cô gái trẻ quê Bạc Liêu có số vốn 70 triệu đồng để đầu tư xây
một xưởng nhỏ với diện tích 100m2, đặt 6 máy may để may mẫu và cắt vải. Với lợi thế
hiểu hết quy trình sản xuất sản phẩm, đánh giá được nhà máy, tìm nguồn nguyên liệu,
Loan tìm được đối tác là các công ty chuyên gia công về phần in ấn, tráng màng PP ở
Long An, Tiền Giang và TP HCM giúp tiết kiệm chi phí. Để đảm bảo chất lượng sản
phẩm, với mỗi đơn hàng cô đều là người giám sát quy trình sản xuất, đóng gói. Công

đoạn cần nhiều yếu tố kỹ thuật thì cô trực tiếp hướng dẫn.
Để tạo sự khác biệt của sản phẩm, Loan chọn lựa mực in tốt, chú trọng đến đường may
kỹ. Sau đó, cô xây dựng một đội ngũ nhân viên riêng biệt chỉ để kiểm tra chất lượng
nguyên liệu hạt nhựa, kích thước sản phẩm và từng công đoạn trong lúc may hàng loạt
trước khi đóng gói để hạn chế rủi ro, tránh lỗi cả nguyên đơn hàng. Những khách hàng
khó, Loan phải trực tiếp kiểm tra để tránh sai sót.
Từng làm việc với người Nhật nên Loan học được cách thiết kế sản phẩm đơn giản mà
sang trọng, kết hợp màu sắc hài hòa, cách tư vấn để khách hàng có được mẫu mã sản
phẩm ưng ý nhất và cách ứng xử khi hợp tác cũng như giải quyết các vấn đề. Song, cô
cũng gặp không ít khó khăn vì đây là một sản phẩm bị cạnh tranh bởi túi nilon giá rẻ và
túi giấy.
“So với túi nilon thì mức giá của tôi cao hơn 15%. Nhưng vì luôn hướng đến sản phẩm
chất lượng, kiểu dáng, mẫu mã sáng tạo, vì thế tôi chọn lọc đối tượng khách hàng chứ
không thể hạ chất lượng để cạnh tranh về giá”, Loan phân tích.
Với kinh nghiệm xuất nhập khẩu, sau một thời gian, Loan mạnh dạn hướng ra thị trường
nước ngoài với các đối tác chiến lược từ Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Mỹ. Mỗi
tháng công ty xuất khẩu 2-3 container hàng (300.000 sản phẩm mỗi container), còn thị
trường trong nước hiện cho doanh thu trung bình 300 triệu đồng mỗi tháng. Vào dịp lễ, tết
có tháng đạt tới hơn 1,5 tỷ đồng.
Hiện nay công ty Loan đã có được lượng khách hàng ổn định. Trong thời gian tới, cô sẽ
cung ứng ra thị trường dịch vụ đánh giá nhà máy, năng lực sản xuất cho các công ty nước
ngoài về sản phẩm này. Cô gái sinh năm 1985 mơ ước trong 3 năm tới sẽ tích lũy đủ vốn
để đầu tư xây dựng nhà xưởng.

9. BỎ MỨC LƯƠNG 80 TRIỆU MỖI THÁNG ĐỂ KHỞI NGHIỆP LẦN HAI


Đang có mức thu nhập khoảng 80 triệu đồng tại Singapore, anh Nguyễn Văn Sự vẫn
quyết định quay về Việt Nam khởi nghiệp lần hai. Hiện doanh thu công ty anh đạt gần 6
tỷ đồng chỉ sau một năm vận hành.

Tôi năm nay 27 tuổi, sinh ra trong một gia đình thuộc vùng ven Long Khánh, Đồng Nai.
Gia đình khó khăn nên tuổi thơ của tôi khá vất vả. Lúc đi học, tôi không có tiền mua sách
mà phải mượn từ bạn. Cũng chính vì cuộc sống khó khăn nên trong lòng tôi luôn nung
nấu ý định thoát nghèo.
Khi học cấp ba, dù phải đạp xe hàng chục km đến trường nhưng tôi chưa bao giờ thấy nản
chí. Lúc nhận giấy báo đậu Đại học Khoa học Tự nhiên TP HCM, niềm hạnh phúc trong
tôi dường như vỡ òa.
Trong thời gian học, tôi cố gắng đi làm thêm, vừa để kiếm thêm thu nhập, vừa để học hỏi
kinh nghiệm kinh doanh. Tôi không chừa bất cứ công việc gì từ làm gia sư, phát tơ rơi,
giao hàng, cho đến coi tiệm net, bán hàng online... Ngoài tiền làm thêm để trang trải chi
phí, suốt 4 năm tôi đều nhận được học bổng nên thoáng cái đã hoàn thành khóa học với
tấm bằng loại giỏi.
Sau khi ra trường, khác với những bạn bè có thành tích học tập cao đều muốn ở lại trường
giảng dạy hoặc học lên nữa, ước mơ của tôi là sẽ làm chủ một công ty về công nghệ thông
tin của riêng mình. Vì vậy, tôi quyết định đi làm để học hỏi, trước là công nghệ, sau là
cách vận hành doanh nghiệp.
Vào năm 2012, khi đang ở vị trí trưởng nhóm cho một công ty về công nghệ thông tin, tôi
quyết định bỏ công việc khá tốt này và cùng với một người bạn lập công ty riêng.
Chúng tôi đã xây dựng nhiều ý tưởng về công nghệ thông tin cho khách hàng, một trong
những dự án đầu tiên lúc bấy giờ là shoplienket. Đây là dự án nhằm tạo ra sự liên kết giữa
các shop với nhau, đi kèm với thẻ giảm giá chung có thể sử dụng ở tất cả các shop. Tuy
nhiên, sau một thời gian hoạt động, công ty thất bại do thiếu vốn hoạt động.
Tôi nhận ra rằng chỉ ý tưởng và quyết tâm là chưa đủ để giúp mình thành công, vấn đề cốt
lõi là cần phải có vốn. Vì vậy, tôi chấp nhận đi làm trở lại để có thể tích lũy vốn, sau đó
quay lại khởi nghiệp.
May mắn tôi sớm tìm được một công việc tại Singapore với mức lương khởi điểm 3.000
USD (tầm hơn 60 triệu đồng). Tôi quyết định sang nước ngoài làm việc với mong muốn
có thêm kiến thức về công nghệ thông tin, học hỏi thêm kinh nghiệm ở môi trường quốc
tế, đồng thời tích lũy vốn để thành lập doanh nghiệp riêng của mình.
Ngoài thời gian làm việc chính tại công ty, buổi tối tôi luôn dành thời gian nghiên cứu,

xây dựng ý tưởng riêng cho doanh nghiệp của mình khi trở về Việt Nam. Tôi nhận thấy
rằng bất cứ doanh nghiệp nào cũng có website, nhưng họ rất khó để chủ động liên lạc với
những người ghé thăm website của mình. Ý tưởng phần mềm "PM live chat" xuất hiện từ
đó. Đây là giải pháp giúp cho chủ website tương tác dễ dàng nhất với khách ghé thăm.
Sau vài năm làm việc, tích lũy được một số vốn cùng với những kiến thức và kinh nghiệm
cần thiết, tôi quyết định từ bỏ công việc tại Singapore (thời điểm này lương tôi có lúc lên
4.000 USD, tức hơn 80 triệu đồng) để quay về Việt Nam tiếp tục ước mơ của mình. Tôi


nghĩ, tuổi đời mình còn quá trẻ nếu có thất bại cũng không sao, vì sau thất bại tôi sẽ học
được những kinh nghiệm quý báu.
Nghĩ là làm, sau khi về nước (năm 2013), tôi cùng người bạn thân lúc trước thuê một mặt
bằng nhỏ và làm lại doanh nghiệp lần hai với mức vốn 500 triệu đồng và 6 nhân viên.
Ngoài phần mềm live chat, công ty tập trung xây dựng giải pháp công nghệ thông tin cho
doanh nghiệp Việt với các sản phẩm như thiết kế website, phần mềm hỗ trợ trực tuyến
giúp tăng doanh số, mobile hóa website, xây dựng ứng dụng moblie và mạng xã hội cho
doanh nghiệp.
Bắt tay vào vận hành công ty, chúng tôi tiếp tục đối mặt với rất nhiều khó khăn. Bởi thị
trường công nghệ thông tin là lĩnh vực đầu tư sinh lợi nhuận cao, không tốn chi phí cho
nguyên liệu sản xuất như các ngành khác vì chi phí nhân bản sản phẩm bằng 0 (do khi
phần mềm đã hoàn thành thì chỉ cần copy là đã có một bản mới để bán cho khách hàng),
vì vậy sự cạnh tranh rất khốc liệt.
Ngoài ra, cũng như các doanh nghiệp nhỏ khác khi mới thành lập, chúng tôi vẫn tiếp tục
đối mặt với tình trạng thiếu vốn vì giá thuê nhân sự ngành công nghệ thông tin khá cao.
Chưa kể trong quá trình triển khai dự án cho khách hàng, họ thường không có yêu cầu rõ
ràng, lại thay đổi ý kiến thường xuyên khiến chúng tôi rất khó kết thúc mỗi dự án để mà
nghiệm thu và tất toán hợp đồng. Điều này làm cho dòng vốn của chúng tôi càng trở nên
eo hẹp.
Tuy nhiên, bằng quyết tâm cao của bản thân cũng như những cộng sự, sau một năm đầu
khó khăn, hiện nay doanh nghiệp tôi đã bắt đầu dần ổn định. Công ty đã có hơn trăm

khách hàng doanh nghiệp trong và ngoài nước sử dụng dịch vụ với những hợp đồng làm
việc rõ ràng và chuyên nghiệp hơn (không còn tình trạng chậm nghiệm thu hợp đồng).
Doanh thu hiện tại của công ty đạt khoảng 500 triệu đồng mỗi tháng. Đây là con số còn
khiêm tốn nhưng tôi tin với chiến lược phát triển hiện nay, kèm sự quyết tâm cao, doanh
thu của công ty sẽ tăng nhanh trong thời gian tới.
Qua câu chuyện của mình, tôi muốn chia sẻ vài điều, thành công chỉ đến với những người
kiên trì theo đuổi ước mơ đến cùng. Và điều quan trọng không kém là bạn cần phải tích
lũy kinh nghiệm, vốn trước khi khởi nghiệp.
Bởi chỉ ý tưởng không thì chưa đủ, vì khi đã vận hành công ty, bạn không thể vay ngân
hàng nếu không có tài sản thế chấp, và cũng không thể vay các tổ chức đầu tư mạo hiểm
nếu công ty của bạn chưa có doanh thu lớn. Ngoài ra, khi bạn dùng nguồn vốn từ chính
tiền mô hồi nước mắt mà bạn tiết kiệm được để khởi nghiệp, bạn mới trân trọng nó và sử
dụng hiệu quả nhất.

10.

CHÀNG THỦ KHOA KIẾN TRÚC SỞ HỮU CHUỖI CÔNG TY 5

TRIỆU USD
Là học sinh chuyên Lý trường Quốc học Huế, Huy thi rớt đại học trong năm đầu tiên. Đây
là một điều rất "khủng khiếp" vì trong lớp Huy, 30 người thì có đến 28 người đỗ đại học
với số điểm cao.
“Quãng thời gian đó rất nặng nề, tôi tìm đến sách làm thú vui, chủ yếu đọc để giải khuây,
trong đó có cuốn 'Dám thất bại' của tác giả người Malaysia - PS Slim. Chính những điều


đọc được từ đúc kết kinh nghiệm thực tế của những người thành công trong cuốn sách đó
đã làm tôi thay đổi tư duy, bắt mình tự đặt ra nhiều câu hỏi: thành công là gì? giàu có là
gì?, và suy nghĩ biết phải làm sao cho tương lai của mình”, Huy chia sẻ.
Với quyết tâm cao, năm 2006 anh đã đỗ vào Đại học Kiến trúc TP HCM và là một trong

30 người có số điểm cao nhất trường.

Muốn con trai mình tự lập, ba mẹ Huy chỉ cấp cho vài trăm nghìn đồng mỗi tháng. Còn
lại, Huy phải tự xoay sở để trang trải. Cũng chính trong thời gian ở trọ ghép với các bạn
cùng lớp tại một căn gác xép chật chội, Huy mới thấy được thực trạng của nhà trọ lúc bấy
giờ.
“Chủ nhà thường gây áp lực cho người thuê như tăng giá điện, nước bất thường; không
cho bạn bè đến phòng chơi, cửa nhà luôn đóng vào lúc 23h... Nhiều lúc đi làm thêm về
khuya bị chủ nhà khóa cửa, tôi phải đi ngủ nhờ phòng bạn bè hoặc có lúc ngủ bên ngoài
tới sáng. Nhưng điều tôi cảm thấy khó chịu nhất là sự đối xử của chủ nhà trọ, mình thuê
nhà trả tiền đầy đủ mà vẫn luôn bị coi như kẻ ở nhờ, không được tôn trọng”, Huy nhớ lại
và cho rằng chính những điều này đã khiến anh nhen nhóm ý tưởng thuê một căn nhà
nhiều phòng, sau đó chọn một phòng để ở và cho thuê các phòng còn lại.
Phải mất hai năm đi làm công việc bán thời gian như phục vụ cà phê, nhà hàng, làm họa
viên kiến trúc... tích lũy được 50 triệu đồng, Huy mới dám thực hiện kế hoạch.
Đầu tiên, anh thuê một căn nhà có 5 phòng tại quận Phú Nhuận, sau đó biến căn bếp
thành một phòng mới, nâng lên thành sáu phòng ngủ khang trang, tiện dụng. “Căn nhà
này tôi thuê với giá 12 triệu đồng, tiền đặt cọc 2 tháng là 24 triệu, cộng thêm tiền đầu tư
và cải tạo là 70 triệu. Tôi phải mượn bạn bè 20 triệu”, Huy nhớ lại.
Khi thuê nhà và cải tạo xong, Huy đi dán quảng cáo, phát tờ rơi mời người thuê nhưng
mãi không khách nào tìm đến. “Mỗi ngày trôi qua không cho thuê được căn phòng nào là
mất 400.000 đồng, số tiền quá lớn đối với hoàn cảnh của tôi lúc bấy giờ”, Huy kể.
Sau hơn nửa tháng, mất cả chục triệu đồng tiền nhà, Huy đã rút ra cho mình bài học thất
bại về kinh doanh bất động sản mà không có chút kiến thức nào về lĩnh vực này. Không
nản chí, Huy đã tự tìm hiểu các kiến thức qua sách báo, trong đó có cuốn sách của tỷ phú
Donald Trump. Những thương vụ của tỷ phú này là những tòa nhà chọc trời bên Mỹ, chưa
phù hợp với Việt Nam. Thế là Huy tiếp tục đăng ký tất cả các khóa học về môi giới bất
động sản, định giá, quản lý sàn... rồi kết hợp kiến thức đã học để ứng dụng vào thực tế,
như: các mẫu tin đăng đầy đủ thông tin, chi tiết giá cả, hình ảnh phòng ốc đẹp, thông điệp
gửi đến khách hàng hay và hấp dẫn... Chính cách làm này giúp các phòng cho thuê của

Huy được lấp đầy 10 ngày sau đó. Trong tháng cho thuê đầu tiên, sau khi trừ đi các chi
phí, chàng sinh viên trẻ lãi 5 triệu đồng.
Tự tin với thành công ở căn nhà cho thuê thứ nhất, Huy mạnh dạn bắt tay vào làm căn nhà
thứ hai, và đến căn thứ ba thì anh quyết định lập công ty lấy thương hiệu riêng và đặt tại
chính căn phòng rộng 20m2 đang ở với 5 nhân viên gồm những cậu em học cùng trường


và người quen. Huy gắn bảng hiệu công ty trước cửa nhà và cửa phòng, sử dụng màn hình
máy tính để làm màn hình chiếu slide họp, đồng thời đổi chức năng giường ngủ của mình
thành một chiếc sofa giường ban ngày làm thành nơi cho nhân viên họp, tối bỏ xuống làm
chỗ ngả lưng.
Tốt nghiệp đại học với tấm bằng thủ khoa, khi ra trường Huy chọn làm cho một công ty
chuyên thiết kế nhà phố. Tại đây, trong quá trình làm việc, Huy nhận thấy công tác quản
trị của người chủ khá kém, và sau đó anh phát hiện ra rằng ông xuất thân là thợ nề. Từ
đây, Huy suy nghĩ một người không được học hành bài bản lại lập được công ty thì tại sao
mình không thể làm chủ, nên xin thôi việc khi mới làm được 7 ngày. Tận dụng việc sở
hữu hệ thống cho thuê phòng đang kinh doanh hiệu quả, Huy thành lập Công ty cổ phần
Bất động sản Big Land vào năm 2010 để mở rộng hệ thống nhà cho thuê ra khắp các quận
TP HCM và các tỉnh lân cận.
Sau hai năm thành lập, đang làm ăn có lãi đột nhiên các nhân viên trong công ty lần lượt
xin nghỉ. Tìm hiểu nguyên nhân Huy mới nhận ra rằng anh còn rất mơ hồ về kinh doanh
vì bản thân là dân kiến trúc, nên thiếu kiến thức trong việc quản trị, chưa biết chia sẻ
quyền lợi cũng như khó khăn cho mọi người, khiến nhân viên không thấy được tiềm năng,
niềm tin về công ty.
Công ty còn lại hai người, Huy cố gắng xây dựng uy tín với các đối tác bằng cách chỉ ra
những ưu khuyết điểm từng ngôi nhà, giúp họ hiểu một cách thiết thực hơn để từ đó đầu
tư hiệu quả. Đồng thời, anh sáng tạo cho riêng mình một phương pháp trong bất động sản
là chiến lược “Đòn bẩy kép”.
Theo Huy, lâu nay người đầu tư bất động sản thường dựa vào ngân hàng để đầu tư, nhưng
lỡ may không có khả năng chi trả lãi thì coi như phá sản. Nay đòn bẩy này sẽ giúp cho

nhà đầu tư an tâm hơn, duy trì chu kỳ sống cho dòng tiền. Đòn bẩy thứ nhất là sử dụng
mô hình "thuê cho thuê" với khả năng đầu tư nhỏ, nhưng có thể cho lợi nhuận đến vài
chục phần trăm một năm. Đòn bẩy thứ hai là mô hình "mua cho thuê", đầu tư thường lớn
và chịu tác động bởi lãi suất ngân hàng. Mô hình này sinh lợi nhuận không cao, nhưng bù
lại tương lai xa sẽ lũy tiến thặng dư lớn. Hai mô hình này bổ khuyết cho nhau tạo ra một
giá trị đầu tư bất động sản lớn.
“Cho đến nay chúng tôi có hơn 2.000 phòng, nhà cho thuê ở cả ba miền, mỗi tháng thu về
hàng tỷ đồng, cộng với các công ty còn lại hoạt động về đào tạo, khách sạn, xây dựng,
kiến trúc... giúp tổng tài sản hiện có khoảng 5 triệu USD”, Huy nói và cho biết thêm, thời
điểm 2012, khi lĩnh vực bất động sản đang đóng băng, nhiều người hỏi anh vì sao vẫn lao
vào. Huy lại thấy rằng bất động sản có nhiều sân chơi, mà sân chơi bất động sản cho thuê
thì dù thị trường có lên xuống vẫn không ảnh hưởng vì nhu cầu thuê phòng, nhà ở rất lớn
trong khi quỹ đất mỗi ngày thu hẹp, khả năng mua một căn nhà tại thành phố còn xa vời
với nhiều người.
Huy cho biết trong chiến lược phát triển của mình, anh đang hướng đến các đối tượng
khách hàng cao cấp hơn là người đi làm có mức thu nhập tương đối với giá cho thuê
phòng từ 3 đến 5 triệu đồng mỗi tháng. Bên cạnh đó, Huy đẩy mạnh triển khai phân khúc
dịch vụ khách sạn, bất động sản du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, đặc biệt là mô hình văn
phòng mini cho thuê, giúp giảm chi phí cho các công ty khởi nghiệp.


11.

CÁCH ĐỐI DIỆN VỚI THẤT BẠI KHI KHỞI NGHIỆP

Trục trặc gia đình, lợi nhuận không như kỳ vọng đều có thể dẫn đến thất bại trong lần
đầu khởi nghiệp, song đó không phải lý do khiến bạn từ bỏ.
Bắt đầu khởi nghiệp từ 2007 bằng việc mở một công ty nhỏ thuộc lĩnh vực xây dựng khi
đó, anh Nguyễn Minh (TP HCM) tròn 30 tuổi. Những năm đầu mọi việc tương đối suôn
sẻ, công ty phát triển khá tốt với mức lợi nhuận tiền tỷ. Sau 8 năm, khi chuyện làm ăn khó

khăn, anh bắt đầu lún sâu vào những khoản nợ của chủ đầu tư ở các dự án đang làm, trong
khi với các đối tác đầu vào không thể khất nợ thêm.
Anh Minh rơi vào tình cảnh "khóc dở, mếu dở" khi vừa là con nợ, vừa là chủ nợ. Anh
phải ngày đêm chạy vạy tiền để lo trả người ta, trong khi với vai trò là chủ nợ, vị giám
đốc này không dám đòi vì nghĩ rằng dù sao đó cũng là những doanh nghiệp làm ăn chung
nên không thể đối xử kiểu "cạn tàu ráo máng". Do vậy, việc thu hồi nợ của anh thêm phần
khó khăn khi một số doanh nghiệp bắt đầu phá sản, dẫn đến anh gần như mất trắng phần
lớn số nợ lên đến vài tỷ đồng.
Anh loay hoay rồi bế tắc mà không biết phải làm gì. Được người thân chung tay giải
quyết nhưng cũng chỉ được một phần vì khoản nợ đã lên đến gần 10 tỷ đồng. Hết cách,
anh quyết định đi gặp các chủ nợ, khoanh vùng, đồng thời đưa ra lộ trình trả.
Nhưng sóng gió vẫn không ngừng ập đến, khi việc làm ăn đã khó khăn, gia đình nhỏ của
anh lại bắt đầu lục đục. Tuy nhiên, vì con cái, gia đình và vì những gì mọi người đã giúp
nên với vai trò người chồng, anh quyết định nhẫn nhịn để gìn giữ yên ổn.
Hai năm qua, anh đã trang trải được phần lớn nợ nần, công việc cũng khá dần lên. Gia
đình anh sau khi trải qua bao sóng gió giờ đã êm ấm và vẹn toàn trở lại. Lúc này, anh vừa
nhận được một dự án tương đối lớn. Nếu thực hiện, anh Minh sẽ ký được thêm với chính
đối tác này một dự án tương tự. Theo anh, đó cũng là cơ hội giúp anh giải quyết xong nợ
nần và làm bàn đạp để lấy lại những gì đã mất thời gian qua.
Không may mắn như anh Minh là giữ được gia đình, anh Nguyễn Trung Thành (Hải
Dương) chấp nhận để gia đình ly tán sau khi số tiền 200 triệu đồng đầu tư cho dự án rau
sạch trôi theo dòng lũ.
Đầu năm 2007, khi đang là nhân viên một công ty xây dựng tại Tây Nam bộ, nhận thấy
nhu cầu về rau an toàn bắt đầu manh nha trên thị trường, anh Thành đã nghỉ việc để
chuyên tâm sản xuất kinh doanh. Dùng toàn bộ 200 triệu đồng tích cóp của hai vợ chồng
và một phần vốn vay từ người thân, anh thuê 4,5 ha đất và đầu tư quy trình sản xuất rau
an toàn theo tiêu chuẩn VietGap. Mọi thứ đã diễn ra rất suôn sẻ, sau gần 2 năm hoạt động
sản xuất kinh doanh đi vào ổn định, bắt đầu cho lợi nhuận.
Với không ít start-up, đi cùng với dự án thất bại là sự tan vỡ trong hôn nhân.
Nhưng chỉ sau một đêm lũ tràn về, toàn bộ khu trồng rau bị ngập trắng. Tâm huyết, tiền

bạc, công sức không cứu vãn được gì ngoài một phần diện tích trồng rau mầm không bị
ngập, anh chỉ còn biết trông chờ doanh thu vào số lượng rau ít ỏi của phần diện tích này.
Thực tế khi đó, nhiều người chưa quen sử dụng rau mầm nên sức tiêu trên thị trường khá
hạn chế. Để cơ sở có thể cầm cự, anh tìm cách mở rộng thị trường rau mầm ra Hà Nội. Để
lại vợ con trong Nam, một mình anh ra Bắc dò dẫm tìm kiếm thị trường, vừa sản xuất,