TRƯỜNG THPT NGA SƠN

ĐÊ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC SINH LỚP 12
MÔN: NGỮ VĂN KHỐI C,D
NĂM HỌC: 2010-2011
Thời gian 180 phút( không kể thời gian giao đề)

Đề bài:
I. Phần chung (5 điểm) Dành cho tất cả các thí sinh
Câu 1:(2 điểm)
Anh / chị hãy trình bày những thành tựu và hạn chế của văn học Việt Nam giai
đoạn 1945-1975?
Câu 2:(3điểm)
Nhà thơ người Bunggari Đi-mit Rô-va có một nhận xét về dân tộc ta như sau:
“…một đặc trưng dân tộc của người Việt Nam, một đặc trưng có lẽ đã cứu đất nước này
qua những chặng đường hiểm nghèo nhất của lịch sử, ấy là tấm lòng nhân hậu, thủy
chung thấm vào từng người qua dòng sữa mẹ”.(Ngày phán xử cuối cùng – Bản dịch của
Phạm Hồng Giang)
Anh/chị hãy trình bày ý kiến của mình về nhận xét trên của nhà thơ người
Bunggari.
Phần riêng (5điểm) Thí sinh được chọn câu 3a hoặc 3b
Câu 3a: (Chương trình Cơ bản)
Trong Đất Nước (trích trường ca Mặt đường khát vọng) Nguyễn Khoa Điềm viết:
“…Đất là nơi anh đến trường
Nước là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Đất là nơi “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc”
Nước là nơi “con cá ngư ông móng nước biển khơi”
Thời gian đằng đẳng
Không gian mênh mông

Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ
Đất là nơi Chim về
Nước là nơi Rồng ở
Lạc Long Quân và Âu Cơ
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng…”
(Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục, 2008, tr.118 – 119)
Anh/chị hãy phân tích đoạn thơ trên để làm rõ nét mới lạ, sâu sắc trong cách cảm nhận
của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm về Đất Nước.
Câu 3b (Chương trìn Nâng cao)
Một nét độc đáo của truyện “Chiếc thuyền ngoài xa” của nhà văn Nguyễn Minh Châu
là dựng lên một tình huống có nhiều yếu tố bất ngờ, mang ý nghĩa khám phá về cuộc sống
với những triết lí sâu sắc. Anh/ chị hãy phân tích tác phẩm để làm rõ.
……………………………………………..Hết……………………………………………

Lưu ý: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm về đề.


TRƯỜNG THPT NGA SƠN

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: NGỮ VĂN KHỐI C,D
Lần 3
NĂM HỌC: 2010-2011

A.Yêu cầu về kiến thức:
Câu 1 (2điểm)
Thí sinh cần nêu bật được các ý chính sau đây:
Câu 1:-Văn học việt nam từ năm 1945 đến năm 1975 thực hiện xuất sắc nhiệm vụ lịch
sử: tuyên truyền, cổ vũ tinh thần chiến đấu, hi sinh của nhân dân.
-Văn học việt nam từ năm 1945 đến năm 1975 đã tiếp nối và phát huy những truyền
thống tư tưởng lớn của văn học dân tộc, bao gồm truyền thống yêu nước và truyền thống

nhân đạo.
- Văn học việt nam từ năm 1945 đến năm 1975 phát triển cân đối,toàn diện về mặt
thể loại: trong đó thơ trữ tình và truyện ngắn đạt nhiều thành tựu hơn; kí cũng có một số
tác phẩm có chất lượng.
- Một số hạn chế của văn học việt nam từ năm 1945 đến năm 1975 :nhiều tác phẩm
miêu tả cuộc sống con người một cách đơn giản ,phiến diện;cá tính,phong cách của nhà
văn chưa được phát huy mạnh mẽ; yêu cầu về phẩm chất nghệ thuật của các tác phẩm bị
hạ thấp; phê bình văn học ít chú trọng đến khám phá nghệ thuật.
Câu 2: (3điểm)
* Yêu cầu chung:
- Viết một bài văn nghị luận ngắn (khoảng 30 dòng) trình bày những suy nghĩ của
mình về một trong những đặc trưng của dân tộc Việt Nam là lòng nhân hậu, thủy
chung.
.
- Kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt.
- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.
* Yêu cầu cụ thể:
Học sinh trình bày ý kiến riêng của mình, miễn là đáp ứng được các nội dung
sau:
* Hiểu và giải thích khái niệm
-Nhân hậu:Lòng nhân hậu chính là một trong những phẩm chất cao đẹp để hình
thành nên nhân cách của một con người tốt đươc thể hiện ở tình thương yêu sâu sắc đối
với mọi người, giàu lòng nhân ái, độ lượng, vị tha, biết chia sẻ vui buồn với mọi người,
sẵn sàng giúp đỡ và cảm thông với những người có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn, với tinh
thần tương thân “lá lành đùm lá rách”.a
-Thủy chung: Lòng chung thủy là một truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc ta
từ bao thế hệ nay. Có thể là chung thủy trong nhiều hoàn cảnh.Chung thủy trong tình
bạn,tình yêu,tình đồng bào, dân tộc,...Chung thủy nghĩa là sự son sắc một lòng trong mọi
hoàn cảnh,dù gặp nhiều khó khăn, thử thách hay đựoc sống hạnh phúc ta vẫn không thay
lòng đổi dạ.

* Ý nghĩa, giá trị lớn lao của “nhân hậu, thủy chung” đối với đất nước qua những
chặng đường hiểm nghèo của lịch sử (dẫn chứng)
*Bài học rút ra cho bản thân.
Câu 3a: Chương trình Chuẩn (5 điểm)
a.Giới thiệu: tác phẩm - vị trí đoạn trích
b.Cảm nhận về Đất Nước:


- Đoạn thơ về Đất Nước bắt đầu một cách rất bình dị, tạo một sự gần gũi, thân
thiết mà không bắt đầu một cách trang trọng..
- Tiếp đó là sự cảm nhận Đất nước từ các phương diện địa lý – lịch sử. Tác giả
khai thác các thành tố của Đất nước. Việc tìm về từ gốc của từ Đất nước là để khai thác
cách quan niệm có nét riêng biệt của dân tộc ta về khái niệm này.
- Nguyễn Khoa Điềm đã tập trung cảm nhận về nguồn cội của Đất nước: một dân
tộc cao quý “cha rồng, mẹ tiên” thể hiện niềm tự hào dân tộc. Tác giả đã mượn truyền
thuyết về Lạc Long Quân và Âu Cơ để nói lên bề dày lịch sử và tình cảm thiêng liêng về
dân tộc – đất nước.
- Tác giả sử dụng sáng tạo các yếu tố của ca dao, truyền thuyết dân gian. Có lúc
lấy lại từng phần của câu ca dao, nhưng phần nhiều là sử dụng ý, hình ảnh tạo nên hình
tượng thơ mới, vừa gần gũi vừa mới mẻ
Ở trên chiều rộng của không gian địa lí và chiều dài của thời gian lịch sử, Đất
nước được cảm nhận như sự thống nhất các phương diện văn hóa, truyền thống, phong
tục, cái hàng ngày và cái vĩnh hằng, trong đời sống mỗi cá nhân và cả cộng đồng…
- Nguyễn Khoa Điềm đã cảm nhận về Đất Nước qua cái nhìn tổng hợp nhiều
chiều: chiều dài của thời gian - lịch sử, chiều rộng của không gian – địa lý và chiều sâu
của truyền thống văn hóa dân tộc, mỗi chi tiết thơ, hình ảnh thơ vừa gần gũi đời thường
vừa thắm đẫm chất liệu văn hóa dân gian, đều mang cả 3 bình diện trên và để sau này qui
chiếu về tư tưởng cốt lõi: “Đất Nước của nhân dân, của ca dao thần thoại”.
c. Kết luận
Câu 3b : Chương trình Nâng cao (5 điểm)

1/- Về kiến thức: thể hiện được những kiến thức chính xác, cụ thể về tác phẩm Chiếc
thuyền ngoài xa.
2/- Về kĩ năng: vận dụng thích hợp kiến thức đọc – hiểu về tác phẩm Chiếc thuyền
ngoài xa và các thao tác lập luận cần thiết để xây dựng một bài nghị luận có kết cấu chặt
chẽ về luận điểm, luận cứ, có tính minh xác về hành văn.
3/- Về nội dung:Bài làm cần trình bày một số y cơ bản sau
a)- Một nghệ sĩ nhiếp ảnh đi săn tìm cái đẹp lại phát hiện ra cái không đẹp đằng
sau cái vẻ bề ngoài tưởng là đẹp.
ý nghĩa:
- Cái đẹp có sẵn trong cuộc sống. Nhưng phải biết kiên trì tìm kiếm mới có được.
- Có những cái chỉ đẹp khi được chiêm ngưỡng từ xa.
- Giữa hình thức bên ngoài và nội dung bên trong không phải bao giờ cũng thống
nhất. Đừng nhầm lẫn hiện tượng cới bản chất.
- Cái đẹp có thể đem dến cho người nghệ sĩ nhiều xúc cảm tích cực, nhưng không
thể vì nó mà làm ngơ trước những sự thật tàn nhẫn của cưộc đời.
b)-Những người đàn ông tốt bụng nhiệt tình giúp đỡ người đàn bà giải thoát nỗi
bất hạnh nhưng lại bị từ chối.
Ý nghĩa:
- Phải biết đặt đối tượng vào hoàn cảnh cụ thể mới hiểu đúng được nó.
- Không nên nhìn cuộc sống hời hợt, một chiều.
- Giải quyết những đau khổ và bất công đâu thể chỉ dựa trên lòng tốt và luật pháp.
B. Yêu cầu về hình thức: Bài viết sạch sẽ không sai lỗi chính tả, không tẩy xoá.
C Thang điểm
- Từ 9- 10 điểm. Bài viết làm rõ đuợc yêu cầu, diễn đạt mạch lạc, có cảm xúc.
- Từ 7-8 điểm. Bài viết đủ ý, có thể sai một vài lỗi diễn đạt
- Từ 5-6 điểm. Bài viết nêu được những ý cơ bản, có thể có sai một vài lỗi diễn đạt
- Từ 2- 4 điểm. Bài nêu được một vài ý, sai nhiều lỗi diễn đạt
- Từ 0 điểm. Bài làm xa đề, không có nội dung tọng tâm sai nhiều lỗi diễn đạt và chính tả