1

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

I H C KINH T TP.H CHÍ MINH
------------------------------

Tr n Th T Uyên

CÁC Y U T
C

NH H

T C : TR

NG

NM C

N

NG H P C A VI T NAM

LU N V N TH C S KINH T

Tp.H Chí Minh, 2015

NH


2

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

I H C KINH T TP.H CHÍ MINH
------------------------------

Tr n Th T Uyên

CÁC Y U T
C

NH H

T C : TR

NG

NM C

N

NH


NG H P C A VI T NAM

Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng
Mã s : 60340201
NG

IH

NG D N KHOA H C:

GS. TS Tr n Ng c Th

LU N V N TH C S KINH T

Tp.H Chí Minh, 2015


3

L I CAM OAN
Tôi cam đoan lu n v n này là công trình nghiên c u c a cá nhân tôi đ

is h

ng d n

khoa h c c a GS.TS.Tr n Ng c Th .
Các trích d n và s li u s d ng trong lu n v n này đ u trung th c và đ
đ y đ . Nh ng k t qu nghiên c u đ
ch a t ng đ


c công b d

c d n ngu n

c trình bày trong lu n v n này là trung th c và

i b t k hình th c nào.

Tôi cam đoan ch u trách nhi m v nghiên c u c a mình.

Tác gi

Tr n Th T Uyên


4
M CL C

TRANG PH BÌA
L I CAM OAN
M CL C
DANH M C T

VI T T T

DANH M C B NG BI U
DANH M C

TH


Tóm t t --------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1
1. Gi i thi u---------------------------------------------------------------------------------------------------- 1
1.1 M c tiêu nghiên c u..................................................................................................................1
1.2

it

ng và ph

ng pháp nghiên c u .................................................................................... 2

1.3 Ý ngh a th c ti n c a đ tài ...................................................................................................... 2
1.4 K t c u c a đ tài .....................................................................................................................3
2. T ng quan các công trình nghiên c u tr
3. Th tr

c đây v m c đ

n đ nh trong chi tr c t c --- 3

ng ch ng khoán Vi t Nam và th c tr ng chính sách chi tr c t c ------------------ 17

3.1 T ng quan th tr

ng ch ng khoán Vi t Nam.........................................................................17

3.2. Th c tr ng chính sách chi tr c t c t i Vi t Nam ................................................................22
3.2.1. Th c tr ng chính sách chi tr c t c ..............................................................................22
3.2.2. Tác đ ng c a chính sách chi tr c t c đ i v i doanh nghi p .......................................23

3.2.3. Các y u t tác đ ng chính sách chi tr c t c t i Vi t Nam. ..........................................24
4. N i dung và k t qu nghiên c u ----------------------------------------------------------------------- 27
4.1 N i dung nghiên c u ...............................................................................................................27
4.1.1 Mô hình h i quy ...............................................................................................................27
4.1.2 D li u và ph

ng pháp nghiên c u ................................................................................29

4.1.3 Tính toán các bi n trong mô hình h i quy .......................................................................29
4.1.4 Các gi thuy t ki m đ nh mô hình....................................................................................33
4.1.5 Th ng kê mô t các bi n ..................................................................................................36
4.2 K t qu h i quy .......................................................................................................................39
4.2.1 Ki m đ nh các gi đ nh c a mô hình h i quy ...................................................................39
4.2.2 K t qu c a mô hình h i quy ...........................................................................................44


5
4.3
xu t ki m đ nh mô hình v i bi n INTEREST đ c đo l ng b ng chênh l ch t l chi tr c t c
và lãi su t ti n g i k h n m t n m ..............................................................................................49
5. K t lu n ---------------------------------------------------------------------------------------------------- 58

TÀI LI U THAM KH O
PH L C


6

DANH M C T


VI T T T

BCTC: Báo cáo tài chính
DNNY: Doanh nghi p niêm y t
H C :

i h i đ ng c đông

H QT: H i đ ng qu n tr
HOSE: S giao d ch ch ng khoán Tp.H Chí Minh
HNX: S giao d ch ch ng khoán Hà N i
TGKH: Ti n g i k h n
TNCN: Thu nh p cá nhân
TTCK: Th tr

ng ch ng khoán

TTGDCK: Trung tâm giao d ch ch ng khoán


7

DANH M C B NG BI U
B ng 2.1 Tóm t t các công trình nghiên c u v

n đ nh c t c........................................................13

B ng 4.1 Tóm t t các bi n d li u ....................................................................................................32
B ng 4.2 Th ng kê mô t các bi n ....................................................................................................36
B ng 4.3 Ma tr n h s t


ng quan ..................................................................................................38

B ng 4.4 Ki m đ nh mô hình h i quy là tuy n tính ..........................................................................39
B ng 4.5 Ki m đ nh giá tr k v ng c a sai s h i quy b ng 0. .......................................................40
B ng 4.6 Ki m đ nh hi n t

ng đa c ng tuy n.................................................................................41

B ng 4.7 Ki m đ nh hi n t

ng ph

ng sai thay đ i ......................................................................42

B ng 4.8 Ki m đ nh hi n t

ng t t

ng quan.................................................................................43

B ng 4.9 Ki m đ nh hi n t

ng n i sinh ..........................................................................................44

B ng 4.10 H i quy đa bi n các y u t

nh h

ng đ n n đ nh c t c ..............................................45


B ng 4.11 Th ng kê mô t các bi n khi INTEREST đ

c đo l

ng b ng chênh l ch t l chi tr c t c và

lãi su t ti n g i k h n m t n m. ......................................................................................................50
B ng 4.12 Ma tr n h s t

ng quan khi INTEREST đ

c đo l

ng b ng chênh l ch t l chi tr c t c

và lãi su t ti n g i k h n m t n m. .................................................................................................51
B ng 4.13 Ki m đ nh mô hình h i quy là tuy n tính khi INTEREST đ

c đo l

ng b ng chênh l ch t l

chi tr c t c và lãi su t ti n g i k h n m t n m. ...........................................................................52
B ng 4.14 Ki m đ nh giá tr k v ng c a sai s h i quy b ng 0 v i INTEREST đ

c đo b ng chênh l ch

t l chi tr c t c và lãi su t ti n g i k h n m t n m. ...................................................................53
B ng 4.15 Ki m đ nh hi n t


ng đa c ng tuy n v i INTEREST đo b ng chênh l ch t l chi tr c t c và

lãi su t ti n g i k h n m t n m. ......................................................................................................54
B ng 4.16 Ki m đ nh hi n t

ng ph

ng sai thay đ i v i INTEREST đo b ng chênh l ch t l chi tr c

t c và lãi su t ti n g i k h n m t n m. ...........................................................................................54
B ng 4.17 Ki m đ nh hi n t

ng t t

ng quan v i INTEREST đo b ng chênh l ch t l chi tr c t c và

lãi su t ti n g i k h n m t n m. ......................................................................................................55
B ng 4.18 Ki m đ nh hi n t

ng n i sinh v i INTEREST đo b ng chênh l ch t l chi tr c t c và lãi

su t ti n g i k h n m t n m. ...........................................................................................................56
B ng 4.19 H i quy đa bi n các y u t

nh h

ng đ n n đ nh c t c khi INTEREST đo b i chênh l ch t

l chi tr c t c và lãi su t TGKH m t n m. ....................................................................................57



8

DANH M C
th 3.1 S l

TH

ng doanh nghi p niêm y t t 2000 – 2015 ............................................................18

th 3.2 Giá tr niêm y t, v n hóa th tr
th 3.3 Giá tr giao d ch và Kh i l

ng t 2005 – 2015 .......................................................19

ng giao d ch bình quân t 2005 – 2015..............................19

th 3.4 Ch s và kh i l

ng giao d ch VN-Index t 2000 – 2013 ..............................................20

th 3.5 Ch s và kh i l

ng giao d ch HNX-Index t 2005 – 2013 ...........................................21

th 3.6 Th ng kê s l

ng DNNY chi tr c t c t i TTCK Vi t Nam t 2009 – 2013 ...............23


th 4.1 M i quan h gi a t l chi tr c t c và lãi su t. .............................................................47


1

Tóm t t
tài th c hi n nghiên c u các y u t

nh h

ng đ n m c đ

n đ nh c t c c a các

doanh nghi p niêm y t trên hai sàn ch ng khoán HOSE và HNX giai đo n 2009 - 2013.
K t qu th c nghi m đã cho th y r ng s bi n đ ng c a thu nh p, c th đ
b ng đ l ch chu n c a thu nh p trên m i c phi u là y u t ch y u nh h
đ

n đ nh c t c. Doanh nghi p r i ro cao có xu h

c đo l

ng

ng đ n m c

ng n đ nh c t c h n so v i các

doanh nghi p r i ro th p. Ngoài ra, bài nghiên c u c ng đ a vào các bi n liên quan đ n

đ c tính c a doanh nghi p nh quy mô doanh nghi p, s n m niêm y t trên sàn, t l s
h u c a c đông l n nh t, d phòng tài chính, t c đ t ng tr

ng c a t ng tài s n và bi n

v mô là lãi su t ti n g i k h n m t n m vào mô hình đ xem xét và đo l
nh h

ng đ n m c đ

ng các y u t

n đ nh c t c. Tuy nhiên, v i k t qu h i quy thu đ

có b ng ch ng cho th y nh h

ng c a các y u t trên đ i v i m c đ

ngo i tr y u t bi n đ ng c a thu nh p. K t qu chi ti t đ

c, không

n đ nh c t c,

c trình bày trong các ph n

sau c a bài nghiên c u.
1. Gi i thi u
1.1 M c tiêu nghiên c u
tài th c hi n nghiên c u các y u t


nh h

ng đ n n đ nh trong chi tr c t c c a các

doanh nghi p niêm y t trên hai sàn ch ng khoán HOSE và HNX trong giai đo n 2009 –
2013. C th , đ tài th c hi n nghiên c u các y u t

nh h

ng bao g m y u t liên quan

đ n đ c tính c a các doanh nghi p nh quy mô doanh nghi p, th i gian niêm y t trên sàn
ch ng khoán, t l s h u c a c đông l n nh t, d phòng tài chính, đ bi n đ ng c a thu
nh p trên m i c phi u, t c đ t ng tr

ng c a t ng tài s n và c y u t v mô nh lãi

su t ti n g i k h n m t n m tác đ ng nh th nào đ n m c đ

n đ nh c t c c a các

doanh nghi p niêm y t.
1.2
it

it

ng và ph


ng pháp nghiên c u

ng nghiên c u c a đ tài là các doanh nghi p niêm y t trên hai sàn ch ng khoán

HOSE và HNX trong giai đo n t 2009 đ n 2013. Các d li u đ

c truy xu t t các b n


2

báo cáo tài chính, b n cáo b ch, báo cáo th
đ ng t i trên website />thông tin thu th p đ

ng niên, ngh quy t H i đ ng qu n tr đ

c

i v i d li u là các bi n v mô nh lãi su t,

c t website />
Ngoài ra, d li u trong đ tài nghiên c u đ

c ch n l c t nh ng doanh nghi p th a các

đi u ki n nh sau:
Các doanh nghi p có đ y đ s li u báo cáo tài chính và có công b thông tin

•


minh b ch trong giai đo n 2009 – 2013.
Các doanh nghi p ho t đ ng liên t c, có EPS d

•

ng và có chi tr c t c liên t c

qua các n m trong giai đo n 2009 – 2013.
i u ki n l c d li u đ i v i EPS d

ng và có chi tr c t c qua các n m đ tránh tr

h p h i quy gi m o x y ra. K t qu ch n l c thu th p đ

ng

c g m 144 mã ch ng khoán

trên hai sàn HOSE và HNX.
Ph

ng pháp nghiên c u đ

(Ordinary Least Squares – ph

c s

d ng trong đ tài là ph

ng pháp bình ph


ng pháp h i quy OLS

ng bé nh t) v i d li u chéo và d li u

chu i th i gian, th c hi n trên ph n m m Eview. K t h p phân tích mô hình h i quy đa
bi n cùng v i các th ng kê mô t , xem xét m i t

ng quan gi a các bi n đ c l p và gi a

bi n ph thu c v i bi n đ c l p.
1.3 Ý ngh a th c ti n c a đ tài
Bài nghiên c u đã đ a ra k t qu cho th y y u t

nh h

ng đ n m c đ

n đ nh trong

chi tr c t c c a các doanh nghi p niêm y t trên hai sàn HOSE và HNX trong giai đo n
2009 – 2013. Y u t
phi u, c th đ

nh h

ng ch y u đó là đ bi n đ ng c a thu nh p trên m i c

c đo l


ng b ng đ l ch chu n c a thu nh p trên m i c phi u. Có r t

nhi u bài nghiên c u tr

c đây vi t v các y u t tác đ ng đ n chi tr c t c c a doanh

nghi p; tuy nhiên, v n đ nghiên c u v y u t

nh h

ng đ n m c đ

n đ nh trong chi

tr c t c c a doanh nghi p thì v n còn h n ch . Do đó, v n đ nghiên c u c a đ tài s
mang l i đóng góp m i trong th c ti n.
1.4 K t c u c a đ tài
tài th c hi n nghiên c u các y u t
c a bài nghiên c u đ

c vi t nh sau:

nh h

ng đ n m c đ

n đ nh c t c. K t c u


3


Ch

ng 1: Ph n m đ u.

Ch

ng 2: T ng quan các công trình nghiên c u tr

c đây v m c đ

n đ nh trong chi

tr c t c.
Ch

ng 3: T ng quan TTCK Vi t Nam và th c tr ng chính sách chi tr c t c.

Ch

ng 4: N i dung và k t qu nghiên c u.

Ch

ng 5: K t lu n.

2. T ng quan các công trình nghiên c u tr

c đây v m c đ


n đ nh trong chi tr

c t c
Có r t nhi u công trình nghiên c u v m c đ
tr

c đây.

n đ nh trong chi tr c t c đ

c th c hi n

u tiên, Lintner (1956) đã đ a ra mô hình hi u ch nh t ng ph n c a Lintner,

s d ng t l hi u ch nh đ xem xét m c đ
nghi p theo đu i m t t l m c tiêu đ

n đ nh trong chi tr c t c. M t doanh

c cho là s thay đ i c t c khi l i nhu n thay đ i.

Tuy nhiên, trong kh o sát c a Lintner, các giám đ c tài chính tin r ng c đông thích m t
chính sách c t c n đ nh h n. Do đó, các giám đ c tài chính này xem xét đi u ch nh c
t c so v i m c tiêu đã đ ra theo m t t l hi u ch nh là ci. T ng quát mô hình hi u ch nh
t ng ph n Lintner nh sau:
Di,t = ai + ci (riEPSi,t – Di,t-1) + ui,t ,
ho c Di,t = ai + bi,1EPSi,t + bi,2 Di,t-1 + ui,t
Trong đó,

Di,t là s thay đ i c t c c a doanh nghi p i t i th i đi m t, ai là h ng s , ci


là t l hi u ch nh, ri là t l chi tr m c tiêu, EPSi,t là thu nh p trên m i c phi u, ui,t là
sai s ng u nhiên phân ph i chu n. Tác gi c ng đã tìm ra r ng mô hình gi i thích đ

c

85% s thay đ i c a c t c khi th c hi n nghiên c u v i m u d li u thu th p trên sàn
ch ng khoán c a Hoa K .
Ti p theo, Fama và Babiak (1968) đã th c hi n ki m đ nh mô hình hi u ch nh t ng ph n
c a Lintner v i d li u c a 392 doanh nghi p t i B c M trong kho ng th i gian t 1946
– 1964. Hai tác gi này đã đ a ra k t qu r ng các doanh nghi p s t ng c t c khi m c
c t c này đ

c duy trì trong t

ng lai. Ngoài ra, nhóm tác gi c ng cho r ng mô hình

hi u ch nh t ng ph n c a Lintner đã gi i thích t t cho s thay đ i c t c c a các doanh


4

nghi p riêng l và t l hi u ch nh c t c (ci) c a các doanh nghi p trong m u nghiên c u
là 36.6%.
M it

ng quan gi a môi tr

các đ tài đ


ng thông tin và m c đ

c nghiên c u r t nhi u tr

c đây.

n đ nh c t c c ng là m t trong

u tiên, John và Williams (1985) nghiên

c u v cân b ng tín hi u gi a c t c, pha loãng quy n s h u và thu . Trong tình tr ng
cân b ng tín hi u, nhóm tác gi đã đ a ra k t qu r ng chính sách c t c t i u s

n đ nh

c t c d a trên giá c phi u. Mô hình nghiên c u này c ng cho th y r ng các doanh
nghi p có m c đ b t cân x ng thông tin cao h n s có m c đ

n đ nh h n trong chi tr

c t c. Trong tr ng thái cân b ng tín hi u c a các c t c ch u thu , n i b doanh nghi p
có nhi u thông tin h n s nh n đ

c c t c nhi u h n và giá c phi u cao h n khi nhu

c u ti n m t c a c doanh nghi p và c đông hi n t i v

t quá ngu n cung ti n m t.

Trong tr ng thái cân b ng này, nhi u doanh nghi p phân ph i c t c đ ng th i v i phát

hành c phi u m i trong khi các doanh nghi p khác không chi tr c t c. B i vì c t c
đ

c cho là truy n t i các thông tin không đ

công ty, nên các c đông hi n t i s nh n đ

c th hi n trong báo cáo ki m toán c a

c các đ c l i kinh t ròng t c t c và t giá

c phi u đã bao g m c t c. Tóm l i, mô hình t nghiên c u c a hai tác gi này đã cho
r ng môi tr

ng thông tin c a doanh nghi p có liên quan đ n m c đ

n đ nh c t c

nhi u h n so v i thu nh p.
Ti p theo, Kumar (1988) c ng đã nghiên c u v môi tr

ng thông tin và m c đ chi tr

c t c thông qua vi c xem xét mâu thu n c a các c đông qu n lý và n i dung thông tin
đ

c truy n t i trong chi tr c t c. Nghiên c u này đã đ a đ n k t qu v s t n t i c a

đi m cân b ng tín hi u c t c: c t c đ


c phân chia ra các vùng th hi n thông tin v

tri n v ng c a doanh nghi p và s thay đ i trong c t c s ph n ánh tri n v ng c a doanh
nghi p. Khi doanh nghi p đ a ra các m c c t c l ch đi so v i m t s vùng thì không t n
t i các đi m cân b ng. Các đi m cân b ng này là s k t h p ch t ch các đi m trong chi
tr c t c: m c c t c ph n ánh thông tin b t th
d đoán th p v thu nh p mang l i trong t

ng, m c c t c n đ nh và m c c t c

ng lai. Tuy nhiên, v n đ nghiên c u c a

Kumar g p h n ch v chu i d li u th i gian và d li u chéo khi xem xét m i quan h
gi a m c đ

n đ nh trong chi tr c t c và đ c tính c a doanh nghi p.


5

N u nh John và William (1985) và Kumar (1988) cùng nghiên c u v m i quan h gi a
môi tr

ng thông tin và m c đ

n đ nh c t c thì Chen và Wu (1999), John và c ng s

(2006) l i nghiên c u v m i quan h gi a c t c và các y u t đ
tr c ti p đ n chính sách c t c đó là thu nh p và giá c phi u.


c cho là có tác đ ng

u tiên, trong nghiên c u

c a Chen và Wu (1999), hai tác gi đã ti n hành ki m đ nh các m i quan h gi a c t c,
thu nh p và giá c c phi u và đ a ra ng d ng m i quan h gi a các nhân t này đ i v i
vi c phát tín hi u và n đ nh c t c. Áp d ng ph

ng pháp ki m đ nh nhi u gi thuy t

d a theo mô ph ng c a Monte Carlo đ đ a ra m i quan h tác đ ng qua l i c a ba bi n
s tài chính đ

cđ c p

trên và m i quan h th c nghi m gi a mô hình phát tín hi u và

mô hình n đ nh c t c. K t qu cho th y b ng ch ng t n t i m i quan h gi a c t c, thu
nh p và giá c phi u. B ng ch ng th c nghi m c ng đã cho th y r ng s thay đ i c a c
t c th

ng b t ngu n t đ ng c phát tín hi u và n đ nh c t c. H n n a, bài nghiên c u

c ng đã đ a vào các ki m đ nh đ phân bi t gi a mô hình phát tín hi u và mô hình n
đ nh c t c và k t qu cho th y r ng s thay đ i c a c t c s truy n t i nh ng thông tin
không mong đ i v thu nh p trong t

ng lai v i th i gian t i thi u là m t n m.

Ti p theo, John và c ng s (2006) c ng đã ti n hành ki m đ nh m i t


ng quan đ ng th i

gi a c t c, thu nh p và giá c phi u. Tuy nhiên, nhóm tác gi này không s d ng
ph

ng pháp ki m đ nh gi thuy t d a theo mô ph ng c a Monte Carlo nh trong nghiên

c u c a Chen và Wu (1999) mà s d ng mô hình Var đ xem xét m i quan h c a ba
bi n s này. Công trình nghiên c u c a John và c ng s (2006) đã th c hi n nghiên c u
c a 137 doanh nghi p s n xu t và d ch v t i Anh trong kho ng th i gian t 1970 – 2003.
Ngoài ra, nhóm tác gi c ng đã s d ng ki m đ nh nhân qu đ đ a ra m t s b ng ch ng
ng h cho c gi thuy t n đ nh c t c và tín hi u c t c và đ

c cho là s mang tính h

tr cao cho vi c ki m đ nh nh ng gi thuy t sau này. Cu i cùng, các k t qu này đã thu
hút đ

c s chú ý c a các t ch c th tr

ng khi mà h đ t ra gi đ nh r ng không có m i

quan h gi a giá, c t c và thu nh p trong khi ba bi n s này l i th hi n m i t

ng quan

ch t ch và m c đ khác nhau c a m i quan h nhân qu .
M i quan h gi a c u trúc s h u và n đ nh c t c c ng là v n đ đ
nhi u tr


c nghiên c u r t

c đây. Công trình nghiên c u c a Rahman (2002) cho th y c u trúc s h u xét


6

đ i v i c góc đ doanh nghi p và góc đ qu c gia là các y u t quan tr ng tác đ ng đ n
chính sách chi tr c t c n đ nh c a doanh nghi p và hai y u t này c ng đ
m it

ng quan ng

c chi u v i m c đ

xét đ i v i góc đ qu c gia đ

c cho là có

n đ nh c t c. Thêm vào đó, c u trúc s h u

c cho là có nh h

ng nhi u h n so v i c u trúc s h u

xét đ i v i góc đ doanh nghi p. Công trình ngày đ

c th c hi n v i d li u thu th p


trên 28 qu c gia. K t qu c a nghiên c u còn cho th y r ng m c đ

n đ nh c t c c a

doanh nghi p khác nhau đ i v i các qu c gia. Ngoài ra, k t qu này c ng đã đ
xét và m r ng t các k t qu nghiên c u tr

c xem

c đây cho r ng chính sách c t c c a các

doanh nghi p t i Hoa K khác v i chính sách c t c c a doanh nghi p t i các qu c gia
khác. Trong nghiên c u này, tác gi đ xu t m r ng s l

ng doanh nghi p trong m u

quan sát nh m gi i thích s đa d ng trong chính sách n đ nh c t c. Sau này, Michaelly
và Roberts (2012) c ng đã đ a ra k t qu cho r ng c u trúc s h u đóng vai trò ch ch t
trong vi c đi u ch nh chính sách chi tr c t c. Tuy nhiên, c u trúc s h u trong nghiên
c u c a hai tác gi này ch xem xét
và doanh nghi p nhà n

góc đ doanh nghi p – gi a doanh nghi p t nhân

c. Michaelly và Roberts (2012) cho r ng các doanh nghi p t

nhân ít n đ nh c t c h n so v i các doanh nghi p nhà n
tr

ng v n đóng vai trò trung tâm đ i v i xu h


c, s giám sát c a các th

ng n đ nh c t c doanh nghi p qua th i

gian. Ngoài ra, các doanh nghi p t nhân có s h u m t cách phân tán s chi tr c t c
th p h n các doanh nghi p nhà n

c có cùng đ c đi m. Nghiên c u c ng đã tìm ra m t

đi m m i so v i các nghiên c u tr

c đây đó là các doanh nghi p chuy n t hình th c t

nhân sang nhà n
nghi p nhà n

c c ng gia t ng c t c trong kho ng th i gian chuy n đ i. Các doanh

c chi tr c t c t

ng đ i cao s có xu h

ng nh y c m h n đ i v i

nh ng thay đ i trong c h i đ u t so v i các doanh nghi p t nhân.
Thu c ng là m t trong các y u t

nh h


ng đ n m c đ

ch ng cho th y có r t nhi u công trình nghiên c u tr

n đ nh c a c t c. B ng

c đây đi vào nghiên c u tác đ ng

c a y u t v mô này đ i v i vi c chi tr c t c. M t trong nh ng k t qu nghiên c u v
tác đ ng c a thu đ i v i n đ nh c t c đã đ

c tìm th y trong công trình nghiên c u

c a Rozycki (1997). Nghiên c u này đã cho r ng lu t thu thu nh p c ng là m t lý do đ
doanh nghi p có xu h

ng n đ nh c t c. n đ nh c t c làm gia t ng giá tr tài s n m t


7

nhà đ u t ch u thu b ng cách gi m b t hi n giá thu n c a các kho n n thu k v ng
trong t

ng lai. Ng

c l i, n đ nh c t c s không mang l i nh h

ng đ i v i các nhà


đ u t không ch u thu . Ngoài ra, tác gi c ng đã tìm ra r ng n đ nh c t c đ c bi t quan
tr ng đ i v i các doanh nghi p có thu nh p bi n đ i. S gia t ng tài s n t

n đ nh c t c

là m t hàm s l i v i thu thu nh p.
Sau này, Chemmanur và c ng s (2010) c ng ti p t c cho công trình nghiên c u v tác
đ ng c a thu đ i v i n đ nh c t c, xem xét c th t i hai qu c gia là Hoa K và H ng
Kông vì hai qu c gia này có c ch v thu và c u trúc s h u v n c ph n khác bi t
đáng k . Nhóm tác gi này đã th c hi n nghiên c u d a trên mô hình hi u ch nh t ng
ph n Lintner và k t qu cho th y các doanh nghi p t i H ng Kông có m c đ

n đ nh c

t c th p h n so v i các doanh nghi p t i Hoa K b i vì H ng Kông không ch u các tác
đ ng b t l i v thu c t c so v i l i v n. Ngoài ra, k t qu nghiên c u c ng cho th y
r ng các hi u ng tín hi u t vi c thay đ i c t c lên thu nh p c ph n

Hoa K m nh

h n so v i hi u ng tín hi u này t i H ng Kông. D a trên phân tích h i quy logit v các
y u t thay đ i c t c, trong khi t su t c t c n m tr
t c t i hai qu c gia theo cùng m t h
lên s thay đ i c a c t c theo hai h
c ng đã đ a ra k t lu n v m c đ

c tác đ ng lên s thay đ i c a c

ng thì thu nh p trên c ph n n m tr
ng ng


c l i tác đ ng

c nhau t i hai qu c gia này. Nhóm tác gi

n đ nh c t c thì không có t

ng quan v i s h u

v n c ph n t i hai qu c gia. T ng quan h n, nghiên c u cho th y r ng so v i các doanh
nghi p t i Hoa K , các doanh nghi p t i H ng Kông theo đu i các chính sách c t c d a
trên thu nh p linh đ ng h n và s khác bi t trong chính sách c t c c a hai qu c gia này
ch y u là do s khác bi t trong c ch v thu gi a hai n

c.

M i quan h gi a c u trúc s h u, thu và n đ nh c t c sau này c ng đ

c tìm th y

trong công trình nghiên c u c a Shinozaki và Uchida (2013) - nghiên c u v c u trúc s
h u, c ch v thu và n đ nh c t c c a 6000 doanh nghi p t 28 qu c gia. Hai tác gi
đã xét m i t

ng quan gi a t c đ đi u ch nh, c u trúc s h u c a doanh nghi p, và c

ch thu c a các doanh nghi p này. ây là nghiên c u đ u tiên v

n đ nh c t c s d ng


d li u c a h n 20 qu c gia. K t qu c a nghiên c u c ng đã đ a ra b ng ch ng r ng
ph n tr m s h u b i c đông l n nh t thì có t

ng quan v i t c đ đi u ch nh c t c.


8

c bi t, các doanh nghi p và c đông đa s s đi u ch nh c t c m t cách nhanh chóng
khi m c c t c m c tiêu th p h n so v i c t c n m tr
nghi p t i các qu c gia có ch thu truy n th ng s

c. Thêm vào đó, các doanh

n đ nh c t c vì h đ t c t c m c

tiêu th p. Cu i cùng, k t qu còn cho r ng các doanh nghi p v i s h u th ch cao s

n

đ nh c t c cao h n. T ng quát, nghiên c u này cho r ng c u trúc s h u và c ch thu
là các y u t tác đ ng ch y u đ n m c đ
Bên c nh các nghiên c u tr

n đ nh c t c c a các doanh nghi p.

c đây v tác đ ng c a c u trúc s h u đ i v i n đ nh c

t c, Aivazian và c ng s (2006) đã m r ng nghiên c u v m i quan h gi a vi c n đ nh
c t c và n doanh nghi p. Nhóm tác gi này cho r ng phân lo i n doanh nghi p (n

công và n ngân hàng) đóng vai trò quan tr ng trong quy t đ nh chính sách c t c c a
m t công ty. C th , các doanh nghi p tham gia vào th tr
phi u) th

ng có xu h

ng n công (th tr

ng trái

ng chi tr c t c và sau đó theo đu i m t chính sách chi tr c

t c n đ nh h n các doanh nghi p vay n ngân hàng.
doanh nghi p vay n công th

i u này đ

c gi i thích b i các

ng có đ ng l c theo đu i chính sách c t c n đ nh nh m

làm gi m b t b t cân x ng thông tin và v n đ đ i di n đ các nhà đ u t n m gi các
kho n n . Ngoài ra, k t qu nghiên c u c ng cho r ng các doanh nghi p tham gia vào th
tr

ng n công (th tr

ng trái phi u) th

ng có chính sách chi tr c t c theo mô hình


c a Lintner (1956), ngh a là c t c n m hi n t i ch u nh h
t

ng đ i không nh y c m v i thu nh p n m hi n t i. Ng

n công chi tr c t c theo thu nh p và r t ít có xu h

ng t c t c n m tr

c và

c l i, các doanh nghi p không

ng n đ nh c t c.

N u nh Aivazian và c ng s (2006) đã đ a ra k t qu nghiên c u cho r ng chi phí n
tác đ ng đ n n đ nh c t c thì Shin và c ng s (2010) l i đ a ra k t qu nghiên c u cho
r ng chi phí nghiên c u và phát tri n (R&D) c ng có tác đ ng đ n chính sách c t c.
Nhóm tác gi này đã th c hi n nghiên c u d a trên d li u thu th p đ

ct

nghi p v a và nh t i Hàn Qu c. K t qu cho th y r ng d a vào c h i t ng tr
nhu n đ t đ

các doanh
ng và l i

c sau khi tr chi phí nghiên c u và phát tri n, các doanh nghi p nh và


v a mang tính cách tân s đ t đ
nghi p còn l i.

cm cđ

n đ nh c t c nhanh h n so v i các doanh

i u này có ngh a là các doanh nghi p nh và v a mang tính cách tân có

th duy trì chính sách chi tr c t c n đ nh h n so v i các các doanh nghi p không mang


9

tính cách tân. Các doanh nghi p nh và v a mang tính cách tân trong nghiên c u đ

c

hi u là các doanh nghi p liên doanh, doanh nghi p theo mô hình sáng ki n kinh nghi m
và các doanh nghi p cách tân trong qu n lý đ

c phân lo i b i Hi p h i các doanh

nghi p nh và v a Hàn Qu c. Tóm l i, khi xem xét v m t chính sách c t c, nghiên c u
này đã đ a ra các b ng ch ng ng h cho chính sách mang tính cách tân c a Hi p h i các
doanh nghi p nh và v a t i Hàn Qu c.
So v i các công trình nghiên c u tr
v


c đây, công trình c a Fairchild (2003) - nghiên c u

n đ nh c t c và c h i đ u t t i u, đ

c đánh giá là có đóng góp cao cho n n t ng

nghiên c u c a lý thuy t và công c đi u hành chính sách c t c trong th c ti n. Trong
nghiên c u này, nhóm tác gi l p lu n d a trên mô hình c a Lintner (1956) và cho r ng
các nhà qu n lý doanh nghi p quan tâm đ n tín hi u đ

c truy n t i t chính sách c t c

qua các n m và theo đu i m t chính sách c t c n đ nh. Thêm vào đó, trong nghiên c u
c a Fairchild (2003) c ng đã cho r ng chính sách c t c có th tác đ ng đ n các c h i
đ u t c a doanh nghi p đ c bi t khi xem xét đ n các ràng bu c v chi phí s d ng v n.
Chi n l
tr
l

c n đ nh c t c c ng là m t trong các đ tài đ

c nghiên c u r t nhi u r t

c đây. C th là nghiên c u c a Guttman và c ng s (2010), nghiên c u v chi n
c n đ nh c t c. K t qu c a nghiên c u cho th y r ng các nhà qu n lý có xu h

ng

gi c t c không đ i b ng vi c đ a ra chính sách c t c riêng l . Ngoài ra, trong nghiên
c u này, nhóm tác gi c ng đ a ra mô hình cho th y chính sách c t c s đ t đ


c tr ng

thái cân b ng bên trong. M t nhà qu n lý quan tâm giá tr n i t i c a doanh nghi p c ng
nh giá c phi u trong ng n h n s cân nh c phân b thu nh p gi a đ u t và c t c.
Nghiên c u c ng đã ch ra r ng có m t s liên t c các đi m cân b ng trong đó c t c
không đ i

m t s m c thu nh p. So v i đi u ki n cân b ng chu n, hành đ ng này c a

các nhà qu n lý làm gia t ng giá tr doanh nghi p và gi m b t các h n ch đ u t . Bên
c nh đó, Guttman và các c ng s (2010) c ng đã đ a ra các ng d ng th c nghi m v đ
n đ nh c a c t c d a theo môi tr

ng thông tin, mô hình d đoán c t c, đ ng c qu n

lý và đ u t .
N u nh Guttman và các c ng s (2010) đ a ra ng d ng th c nghi m v

n đ nh c t c

d a theo mô hình d đoán c t c thì Magableh và c ng s (2014) c ng đ a ra nghiên c u


10

v

n đ nh c t c, tín hi u c t c và kh ng ho ng tài chính toàn c u.


u tiên, bài nghiên

c u t p trung vào ki m đ nh m i quan h gi a n đ nh c t c và tín hi u c t c. Sau đó,
ki m đ nh v tác đ ng c a kh ng ho ng tài chính toàn c u đ i v i n đ nh c t c. Nhóm
tác gi này đã

cl

ng mô hình Lintner b ng cách k t h p h i quy Tobit cho d li u

c a 104 công ty trên sàn ch ng khoán Muscat trong kho ng th i gian 10 n m t 2001 đ n
2010. K t qu nghiên c u đã gi i thích cho c mô hình Linter g c và mô hình Lintner
hi u ch nh, nh ng mô hình g n li n v i các gi thuy t tín hi u. Cu i cùng, k t qu nghiên
c u cho th y r ng tác đ ng c a kh ng hoàng tài chính toàn c u lên chính sách c t c c a
doanh nghi p là không đáng k .
Ti p theo, Leary và Michaely (2011) đã nghiên c u v các y u t ch y u nh h

ng

chính sách n đ nh trong chi tr c t c. Hai tác gi đã ti n hành th c hi n nghiên c u v
n đ nh trong chi tr c t c c a 1335 doanh nghi p t i Hoa K trong kho ng th i gian t
n m 1985 đ n 2005. K t qu c a nghiên c u đã cho th y r ng các doanh nghi p có quy
mô nh , tr , đ bi n đ ng trong thu nh p nh và qu n lý phân tán thì ít n đ nh h n trong
chi tr c t c. Ngoài ra, các doanh nghi p có l i nhu n cao, tri n v ng t ng tr
qu n lý y u kém và n m gi b i nhà đ u t th ch l n h n s

ng th p,

n đ nh h n trong chi tr


c t c. Nói chung, k t qu nghiên c u đã cho r ng các doanh nghi p không b h n ch v
tài chính, có m c đ b t cân x ng thông tin ít và đ nh y c m đ i v i v n đ đ i di n cao
thì n đ nh nh t trong chi tr c t c.
Khác v i Leary và Michaelly (2011) – nghiên c u v các y u t

nh h

ng đ n n đ nh

c t c c a các doanh nghi p t i Hoa K , Jinho Jeong (2013) nghiên c u v các y u t
nh h

ng đ n vi c n đ nh c t c: xét tr

ng h p c a th tr

Qu c, n i mà c ch v thu và thi t l p th ch c a th tr
n

c phát tri n. Nghiên c u đ

ng ch ng khoán Hàn

ng tài chính khác v i các

c th c hi n v i mô hình h i quy chéo:


11


DDSi =

0

+

1SIZE

7INTEREST

+

+

2HISTORY

+

3LARGE

+

4SLACK

+

5EV

+


6GROWTH

+

8TAX.

Trong đó:
DDSi: là m c đ

n đ nh c t c, đ

c tính toán d a vào h s đi u ch nh trong

mô hình hi u ch nh t ng ph n c a Lintner (1956)
SIZE: là quy mô doanh nghi p, đo l

ng b ng logarit c a t ng tài s n.

HISTORY: s n m niêm y t trên sàn ch ng khoán.
LARGE: là t l c phi u đ

c n m gi a b i c đông l n nh t, đ i di n cho c

đông n m quy n.
SLACK: là t l l i nhu n gi l i tích l y/t ng tài s n.
EV: đ l ch chu n c a EPS.
GROWTH: t c đ t ng tr

ng c a t ng tài s n.


INTEREST: là lãi su t ti n g i k h n m t n m.
TAX: thu thu nh p c t c.
u tiên, tác gi h i quy mô hình c a Lintner (1956) đ tính toán h s đi u ch nh ci – đ i
di n cho m c đ

n đ nh c t c DDSi. K t qu cho th y r ng t l đi u ch nh trung bình

68,82% và mô hình hi u ch nh t ng ph n c a Lintner gi i thích đ

c 53,23% s thay đ i

c a c t c. B ng ch ng th c nghi m còn cho th y r ng các doanh nghi p t i Hàn Qu c
đi u ch nh t l chi tr m c tiêu nhanh h n các doanh nghi p t i Hoa K . Sau đó, tác gi
ti n hành h i quy d li u chéo v i mô hình nh trên đ xem xét các y u t tác đ ng đ n
m cđ

n đ nh c t c DDSi. Y u t tác đ ng đ

c xem xét bao g m các y u t đ i di n

cho đ c tính c a doanh nghi p nh : quy mô doanh nghi p, s n m lên sàn, t l s h u
c a c đông l n nh t, d phòng tài chính, đ l ch chu n c a EPS, t c đ t ng tr

ng c a

t ng tài s n và hai y u t v mô là lãi su t ti n g i k h n m t n m và thu thu nh p c
t c.
D li u đ

c s d ng cho mô hình h i quy c a Jinho Jeong (2013) là các doanh nghi p


có EPS d

ng và có chi tr c t c trong kho ng th i gian 1981-2012 d a trên ngu n d

li u t Hi p h i các doanh nghi p niêm y t trên sàn ch ng khoán Hàn Qu c. D li u thu
th p đ

c bao g m 279 doanh nghi p trên sàn ch ng khoán Hàn Qu c t n m 1981 đ n


12

2012. Các gi thuy t đ

c đ t ra trong công trình nghiên c u g m: các doanh nghi p có

m c đ b t cân x ng thông tin cao, có s h u phân tán, d phòng tài chính ít, r i ro cao,
t c đ t ng tr

ng cao, đ i m t v i lãi su t và thu thu nh p c t c cao s có xu h

ng

chi tr c t c n đ nh h n. K t qu c a nghiên c u th c nghi m đã ch ra r ng quy mô, t
l s h u c a c đông l n nh t, r i ro và t c đ t ng tr
nh h

ng là nh ng y u t quan tr ng


ng đ n n đ nh c t c. Các doanh nghi p có quy mô l n và t ng tr

ng th p s

chi tr c t c n đ nh h n. Các doanh nghi p r i ro h n (đ l ch chu n c a thu nh p trên
c phi u cao) s có xu h

ng chi tr c t c n đ nh h n trong kho ng th i gian tr

c khi

t do hoá t i Hàn Qu c t n m 1981 – 1994 và các doanh nghi p có đ l ch chu n c a
thu nh p trên c phi u th p s có xu h

ng chi tr c t c n đ nh h n trong kho ng th i

gian sau khi t do hoá t i Hàn Qu c t n m 1995 – 2012. Ngoài ra, không gi ng nh
nh ng l p lu n v

n đ nh c t c d a trên lý thuy t chi phí đ i di n, nghiên c u này c ng

đã cho th y r ng các doanh nghi p s h u t p trung s chi tr c t c n đ nh h n. Tóm
l i, nh ng k t qu tìm đ

c trong nghiên c u này thì không đ ng nh t v i nh ng gi đ nh

c a mô hình b t cân x ng thông tin c ng nh các gi thuy t đ
EV (bi n đ ng c a EPS). Và cu i cùng, hai y u t v mô đ
và lãi su t c ng có t


ng quan d

c đ a ra, ngo i tr bi n

c đ a vào đ xem xét là thu

ng đ i v i n đ nh c t c.

Có th tóm t t các công trình nghiên c u c a các tác gi phía trên theo trình t th i gian
nh trong b ng 2.1 d

i đây:


13

B ng 2.1 Tóm t t các công trình nghiên c u v
STT
1

Tác gi

n đ nh c t c.
K t qu nghiên c u

Lintner (1956)

Mô hình hi u ch nh t ng ph n Lintner:
Di,t = ai + ci (riEPSi,t – Di,t-1) + ui,t ,
ho c Di,t = ai + bi,1EPSi,t + bi,2 Di,t-1 + ui,t

Di,t là s thay đ i c t c c a doanh nghi p i t i
th i đi m t, ai là h ng s , ci là t l hi u ch nh, ri là
t l chi tr m c tiêu, EPSi,t là thu nh p trên m i c
phi u,
ui,t là sai s ng u nhiên phân ph i chu n.

2

Fama

và Th c hi n ki m đ nh mô hình c a Lintner v i 392

Babiak (1968)

doanh nghi p t i B c M giai đo n 1946 – 1964.
K t qu cho th y mô hình hi u ch nh t ng ph n c a
Lintner gi i thích t t cho s thay đ i c t c c a các
doanh nghi p riêng l .

3

4

John

và Môi tr

ng thông tin c a doanh nghi p có liên

Williams


quan đ n m c đ

(1985)

thu nh p.

Kumar (1988)

K t qu v s t n t i c a đi m cân b ng tín hi u c
t c: c t c đ

n đ nh c t c nhi u h n so v i

c phân chia ra các vùng th hi n

tri n v ng c a doanh nghi p và s thay đ i trong
c t c s ph n ánh tri n v ng c a doanh nghi p.


14

5

Rozycki (1997) Thu đ

c xem là y u t đ t o đ ng l c trong vi c

chi tr c t c n đ nh.


6

Chen và Wu T n t i m i quan h gi a c t c, thu nh p và giá c
phi u. K t qu nghiên c u còn cho th y r ng s

(1999)

thay đ i c a c t c s truy n t i nh ng thông tin
không mong đ i v thu nh p trong t
7

ng lai.

Rahman (2002) Tác đ ng c a c u trúc s h u đ i v i n đ nh trong
chính sách chi tr c t c, y u t này đ
t

ng quan ng

c chi u v i m c đ

c cho là có
n đ nh trong

chi tr c t c.
8

Fairchild

M it


ng quan gi a c t c và c h i đ u t t i u.

(2003)

K t qu c a nghiên c u c ng đã đ a ra mô hình
chính sách c t c xem xét m c đ chi tr c t c t i
u t i m i th i đi m và m c đ

n đ nh trong chi

tr c t c qua các n m.
9

Aivazian

và Các doanh nghi p tham gia vào th tr

c ng s (2006)

(th tr

ng trái phi u) th

ng có xu h

ng n công
ng chi tr

c t c và sau đó theo đu i m t chính sách chi tr c

t c n đ nh h n so v i các doanh nghi p vay n
ngân hàng.


15

10

John và c ng Ki m đ nh các gi thuy t v m c đ
s (2006)

n đ nh và

phát tín hi u c a chính sách c t c và đ a ra b ng
ch ng v m i t

ng quan đ ng th i gi a giá c

phi u, c t c và thu nh p.

11

Guttman

và Có m t s liên t c các đi m cân b ng trong đó c

c ng s (2010)

t c không đ i


m t s m c thu nh p. K t qu

nghiên c u c ng đ a ra các ng d ng th c nghi m
v m cđ

n đ nh c a c t c d a theo môi tr

ng

thông tin, mô hình d đoán c t c, đ ng c qu n lý
và đ u t .

12

Chemmanur và Các doanh nghi p t i H ng Kông có m c đ
c ng s (2010)

n

đ nh c t c th p h n so v i các doanh nghi p t i
Hoa K b i vì H ng Kông không ch u các tác đ ng
b t l i v thu c t c so v i l i v n.

13

Shin và c ng Nghiên c u v chính sách chi tr c t c c a các
s (2010)

doanh nghi p nh và v a t i Hàn Qu c. K t qu
cho th y các doanh nghi p nh và v a mang tính

cách tân s

n đ nh c t c h n so v i các doanh

nghi p không mang tính cách tân.

14

Leary

và Các doanh nghi p không b h n ch v tài chính, có

Michaely

m c đ b t cân x ng thông tin ít và đ nh y c m

(2011)

đ i v i v n đ đ i di n cao thì n đ nh trong chi tr
c t c.


16

Michaelly and C u trúc s h u là đ ng l c đóng vai trò ch ch t

15

Roberts (2012)


16

Jeong Quy mô, r i ro, s h u c a c đông l n nh t và t c

Jinho

đ t ng tr

(2013)

17

trong vi c đi u ch nh các chính sách chi tr c t c.

Shinozaki

ng là nh ng y u t quan tr ng nh

h

ng đ n n đ nh c t c. Thu và lãi su t c ng có

t

ng quan d

ng đ i v i n đ nh c t c.

và C u trúc s h u và c ch thu tác đ ng ch y u


Uchida (2013)

lên n đ nh c t c c a các doanh nghi p. C th ,
các doanh nghi p v i s h u th ch cao s

n đ nh

c t c cao h n.

18

Magableh

và K t h p h i quy Tobit cho d li u c a 104 công ty

c ng s (2014)

trên sàn ch ng khoán Muscat trong kho ng th i
gian t 2001 đ n 2010. K t qu cho th y tác đ ng
c a kh ng hoàng tài chính toàn c u lên chính sách
c t c là không đáng k .

3. Th tr
Tr

ng ch ng khoán Vi t Nam và th c tr ng chính sách chi tr c t c

c khi th c hi n đ tài v m c đ

n đ nh trong chi tr c t c t i Vi t Nam, bài


nghiên c u ti n hành tìm hi u v th tr

ng ch ng khoán Vi t Nam và th c tr ng chính

sách chi tr c t c nh m góp ph n có cách nhìn t ng quan h n cho v n đ nghiên c u.
3.1 T ng quan th tr
Th tr

ng ch ng khoán Vi t Nam

ng ch ng khoán Vi t Nam đ

kh i đ u là vi c khai tr

c hình thành và phát tri n đ

c h n m t th p k ,

ng sàn giao d ch ch ng khoán Tp.H Chí Minh vào tháng


17

7/2000.

n nay, nhìn chung th tr

ng ch ng khoán (TTCK) đã d n xây d ng đ


khuôn kh pháp lý, c c u và quy mô th tr

ng đang d n đ

c

c hoàn thi n đ phù h p

v i các thông l c a qu c t .
V pháp lý, th tr

ng ch ng khoán ho t đ ng d

i s đi u ch nh c a Lu t ch ng khoán

2006, Lu t s a đ i b sung Lu t ch ng khoán 2010, Ngh đ nh s 58/2012/N -CP và các
thông t h

ng d n đ i v i các v n đ c a th tr

ng ch ng khoán nh niêm y t, giao

d ch, công ty ch ng khoán, qu n lý qu , công b thông tin, ho t đ ng c a nhà đ u t
n

c ngoài.

V quy mô và và c c u th tr

ng, tính đ n 3/2015 TTCK hi n có 2 sàn giao d ch ch ng


khoán v i 677 công ty niêm y t, trong đó sàn HOSE có kho ng 308 công ty niêm y t và
sàn HNX có kho ng 369 công ty niêm y t. Ngoài ra, 89 công ty ch ng khoán còn ho t
đ ng môi gi i, 41 công ty qu n lý qu và 21 qu đ u t ch ng khoán (trong đó có 11 qu
m , 8 qu thành viên, 20 v n phòng đ i di n).
T ng giá tr v n hóa th tr

ng sau 15 n m đ t đ

c h n 138.000 t đ ng và giá tr niêm

y t hi n t i đ t đ

c 95.000 t đ ng. Nhìn chung, th tr

có s phát tri n t

ng đ i sau 15 n m hình thành, giai đo n phát tri n rõ r t th hi n t

sau n m 2007 tr v sau, sau 2 n m khi sàn HNX đ
Trong giai đo n 2008-2012, Th tr
do nh h

ng ch ng khoán Vi t Nam đã

c thành l p.

ng ch ng khoán Vi t Nam s t gi m m nh, m t ph n

ng tiêu c c t các y u t kinh t v mô và tác đ ng t th tr


ng tài chính toàn

c u. Nh ng m t trong nh ng nguyên nhân chính là do nhi u doanh nghi p niêm y t y u
kém không ch ng đ đ
ch ng khoán Nhà n
l

c v i khó kh n, d n đ n k t qu thua l phá s n. Do đó,

c (UBCKNN) hi n tích c c tri n khai m c tiêu nâng cao ch t

ng hàng hóa niêm y t cho th tr

Chính ph t i

y ban

ng ch ng khoán, theo nh ch đ o c a Th t

ng

án tái c u trúc TTCK Vi t Nam.

Ngoài ra, giai đo n 2010 – 2014, s l

ng doanh nghi p h y niêm y t t i hai sàn ch ng

khoán có d u hi u t ng lên. C th , n m 2010 s doanh nghi p h y niêm y t trên c hai
sàn ch ng khoán HOSE và HNX ch có 6, nh ng n m 2012 có t i 23 doanh nghi p h y

niêm y t, n m 2013 là 37 doanh nghi p và ch trong n a đ u n m 2014 s doanh nghi p
h y niêm y t đã lên t i con s 22. M t ph n nguyên nhân c a vi c h y niêm y t ngày