TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG KHOA
KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG BỘ MÔN
CẤP THOÁT NƯỚC

HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ĐỒ ÁN THIẾT KẾ TỐT
NGHIỆP NGÀNH CẤP THOÁT NƯỚC – MÔI
TRƯỜNG NƯỚC

Hà Nội, tháng 6 năm 2015


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

PHẦN 1. CÁC QUY ĐỊNH CHUNG VÀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ
1.1. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Đồ án tốt nghiệp của sinh viên ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước
được thực hiện vào học kỳ cuối, trước khi tốt nghiệp ra trường. Đây là một môn học
bắt buộc với thời lượng thực hiện 15 tuần. Đồ án tốt nghiệp là một nhiệm vụ thiết
kế trong đó sinh viên hệ thống hóa được kiến thức chuyên ngành xuyên suốt
chương trình đào tạo, và vận dụng để giải quyết trọn vẹn một nhiệm vụ cụ thể, thí
dụ: Thiết kế hệ thống cấp nước hay hệ thống thoát nước cho một đô thị, khu công
nghiệp, điểm dân cư nông thôn...
Yêu cầu đối với sinh viên:
-

Mỗi sinh viên được giao một nhiệm vụ thiết kế riêng. Tùy theo nhiệm vụ
được giao, sinh viên phải làm việc độc lập hoặc cùng với nhóm để hoàn
thành;

-

Sinh viên phải biết cách vận dụng các kiến thức đã tích lũy trong suốt quá
trình học đại học chuyên ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, để thực
hiện đồ án tốt nghiệp, từ phân tích và tổng hợp các dữ liệu cho trước, lựa
chọn các phương án công nghệ, kỹ thuật hợp lý, các thông số phù hợp phục
vụ cho công tác tính toán, thiết kế, rèn luyện kỹ năng tra cứu, sử dụng các
tiêu chuẩn, quy chuẩn hiện hành, tham khảo các tài liệu chuyên ngành, rèn
luyện kỹ năng tính toán, thiết kế, trình bày thuyết minh và thể hiện bản vẽ kỹ
thuật, cũng như kỹ năng thuyết trình, bảo vệ đồ án thiết kế của mình trước
Hội đồng đánh giá;

-

Nghiên cứu sâu một vấn đề chuyên môn để thực hiện Chuyên đề (khuyến
khích nhưng không bắt buộc);

* Một nhóm sinh viên có thể được giao Nhiệm vụ thiết kế với khối lượng lớn, yêu
cầu cao về tính toán, thể hiện chi tiết và thực hiện dưới sự hướng dẫn của một hoặc
một nhóm cán bộ hướng dẫn. Nhiệm vụ cho từng sinh viên được giao và giám sát cụ
thể.
1.2. SẢN PHẨM YÊU CẦU
Sản phẩm của Đồ án thiết kế tốt nghiệp bao gồm:
1) Thuyết minh: được thể hiện trên giấy cỡ A4, khối lượng 100 – 120 trang,
bao gồm cả Chuyên đề nhưng không kể phần Phụ lục. Quy cách trình bày
được nêu trong Phụ lục 1 kèm theo;
2) Các bản vẽ: 10 – 14 bản vẽ khổ A1, thể hiện kết quả của các phần: Thiết kế
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

2



Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

sơ bộ (6 – 8 bản), Thiết kế kỹ thuật (4 – 6 bản) và Chuyên đề (1 – 2 bản khổ

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

3


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

A1, nếu có thực hiện). Quy cách trình bày được nêu trong Phụ lục 2 kèm
theo;
3) Đĩa CD ghi các file Thuyết minh, các bảng biểu, Phụ lục đi kèm (định dạng
Word - .doc, .docx; Excel - .xls, .xlsx) và các bản vẽ (định dạng AutoCAD .dwg).
1.3. CẤU TRÚC THUYẾT MINH ĐỒ ÁN THIẾT KẾ TỐT NGHIỆP
Trang bìa
Nhiệm vụ thiết kế được giao
Mục lục
Danh mục các bảng biểu và hình vẽ
Lời cám ơn

Lời cám ơn tới thầy cô giáo hướng dẫn và các cán bộ hỗ trợ,
các
cơ sở đào tạo, nghiên cứu, sản xuất liên quan ...

LỜI NÓI ĐẦU


Giới thiệu chung về chủ đề của đồ án, bối cảnh ra đời, nhu cầu
thực tiễn, lý do chọn đề tài. Giới thiệu ngắn gọn toàn bộ công
việc đã thực hiện bao gồm: nhiệm vụ được giao, phương pháp
thực hiện, kết quả đạt được và ý nghĩa của đề tài.

PHẦN 1. CÁC DỮ LIỆU LÀM CƠ SỞ THIẾT KẾ. CHỌN PHƯƠNG ÁN
CẤP/THOÁT NƯỚC.
Thông tin tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội và
quy hoạch phát triển không gian, kinh tế - xã hội của khu vực
(ghi rõ giai đoạn thiết kế). Số liệu về các nguồn nước trong khu
vực, hiện trạng và quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật (cấp,
thoát nước, quản lý chất thải rắn, cấp điện, …). Xác định các
thông số kỹ thuật chủ yếu của khu vực thiết kế, làm dữ liệu đầu
vào cho phần Thiết kế sơ bộ (Phần 2).
Phân tích và lựa chọn các phương án tổ chức cấp/thoát nước và
lựa chọn hệ thống cấp/thoát nước thích hợp.
PHẦN 2. THIẾT KẾ SƠ BỘ
Vạch tuyến mạng lưới. Tính toán thủy lực mạng lưới cấp/thoát
nước. Tính toán công trình của hệ thống cấp/thoát nước (công
trình thu, trạm bơm cấp I, trạm bơm cấp II, trạm bơm nước thải,
công trình xả nước ra nguồn tiếp nhận, …).
Tính toán thiết kế Trạm xử lý nước/nước thải. Thiết kế sơ bộ
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

4


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá


các hạng mục, các công trình chính.

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

5


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

Xác định công suất, các thông số kỹ thuật cơ bản, chế độ làm
việc, lựa chọn các thiết bị chính trong hệ thống cấp/thoát nước,
làm cơ sở để khái toán kinh tế.
Khái toán kinh tế, xác định các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật cơ
bản.
PHẦN 3. THIẾT KẾ KỸ THUẬT
Thiết kế kỹ thuật một số công trình đơn vị chính trong hệ thống
cấp/thoát nước, trong đó cần xác định các kích thước chi tiết
của từng công trình; xác định các thông số kỹ thuật chi tiết, chế
độ và điểm làm việc (vẽ đồ thị nếu cần), xác định kích thước
lắp đặt của các thiết bị chính trong hệ thống cấp/thoát nước.
PHẦN CHUYÊN ĐỀ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHẦN PHỤ LỤC

1.4. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ
Đồ án tốt nghiệp được đánh giá như sau:
Bước 1: Chấm sơ khảo – Chấm theo thang điểm 10, tiêu chí đánh giá được trình bày
dưới đây. Điểm sơ khảo được cho bởi cán bộ chấm sơ khảo và cán bộ

hướng dẫn.
Bước 2: Bảo vệ trước Hội đồng gồm 5 thành viên – Chấm theo thang điểm 10, tiêu
chí đánh giá được trình bày dưới đây.
Điểm đồ án được tính như sau: Tính trung bình cộng điểm của các cán bộ
chấm sơ khảo, cán bộ hướng dẫn và 5 thành viên của hội đồng (7 điểm số). Kết quả
sau đó được làm tròn tới mức 0,5.
4.1 Chấm sơ khảo
Tiêu chí đánh giá
Thuyết minh ĐATN (5 điểm)

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

6

Mức độ yêu cầu

Đánh giá


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

Mức độ hoàn thiện về nội
dung: các nội dung được thực hiện
đầy đủ và chính xác như nhiệm vụ
thiết kế yêu cầu.

- Cơ sở thiết kế, tổ chức cấp/thoát nước
và
Thiết kế sơ bộ: (4 điểm), trong đó:

+ Tính toán, phân tích lựa chọn
phương án:
1.0 điểm
+ Tính toán thiết kế sơ bộ: 2.5
điểm

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

7

5
điểm


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

- Thiết kế chi tiết:

1.0 điểm

Bản vẽ (4 điểm)
1. Mức độ thực hiện về khối
lượng
2. Mức độ thể hiện về chất
lượng bản vẽ
Chuyên đề (1 điểm)

Điểm thưởng (1 điểm)


Số lượng bản vẽ đủ. Các bản vẽ thể
hiện
đầy đủ các nội dung thiết kế đã thực
hiện:
Bản vẽ được thể hiện chính xác theo
các
nội dung thiết kế, tuân thủ đúng các
yêu cầu của bản vẽ kỹ thuật: 2.5 điểm
Thuyết minh theo đúng yêu cầu của
một
chuyên đề khoa học:
0,5 điểm
Bản vẽ: 1 bản vẽ thể hiện được đầy đủ
các nội dung tìm hiểu/nghiên cứu và
kết quả đạt được:
0,5
điểm
Tổng cộng
- Đồ án có tính sáng tạo: Áp dụng
công
nghệ, giải pháp kỹ thuật mới, không
truyền thống; thuyết minh đi sâu
tìm hiểu áp dụng phương pháp tính
toán mới (được cán bộ hướng dẫn
thông qua).
-

Đồ án có sử dụng các số liệu khảo
sát, ứng dụng các kết quả nghiên
cứu thực tế có sự tham gia của chính

sinh viên;

-

Chất lượng đồ án tốt: trình bày đồ
án đẹp, cẩn thận, có đầu tư nhiều công
sức; văn
phong
thuyết
minh
không ảnh hưởng từ các đồ án khác;
đổi mới trong cách trình bày: có sơ đồ

4
điểm

1
điểm

10
điểm

1
điểm

4.2 Bảo vệ trước hội đồng chấm đồ án tốt nghiệp

- Sinh viên được Bộ môn cho phép ra bảo vệ trước Hội đồng: tối thiểu được 5đ.
- Trả lời đúng ≤ 3/4 số câu hỏi: Điểm bảo vệ ≤ Điểm sơ khảo.
- Trả lời đúng > 3/4 số câu hỏi: Điểm bảo vệ ≈ Điểm sơ khảo.

- Trả lời tốt, thuyết phục: Điểm bảo vệ ≥ Điểm sơ khảo.
- Số câu hỏi cho mỗi sinh viên: 1 – 2 câu hỏi của cán bộ chấm sơ khảo, các câu hỏi khác
do Hội đồng quyết định.
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

8


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

PHẦN 2. CÁC HƯỚNG DẪN RIÊNG ĐỐI VỚI ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
THIẾT KẾ HỆ THỐNG CẤP NƯỚC
2.1.

Các dạng đồ án thiết kế tốt nghiệp “Cấp nước”

2.1.1. Dạng ĐATN truyền thống: Thiết kế Hệ thống cấp nước (mới) cho một đô thị
hay khu dân cư.
-

Thiết kế/Thiết kế cải tạo, mở rộng HTCN, thực hiện cho 2 giai đoạn phát
triển của đô thị hay khu dân cư

Yêu cầu: Thuyết minh và các bản vẽ phải thể hiện được kết quả tính toán thiết
kế HTCN cho 2 giai đoạn phù hợp với hiện trạng HTCN và quy hoạch phát triển
xây dựng, dân số của đô thị.
-

Thiết kế/Thiết kế cải tạo, mở rộng HTCN, thực hiện với 2 phương án mạng

lưới cấp nước.

Yêu cầu: Thuyết minh và các bản vẽ phải thể hiện được kết quả tính toán thiết
kế sơ bộ HTCN với 2 phương án MLCN (hoặc nguồn cấp nước và MLCN), thiết kế
của phương án được lựa chọn.
2.1.2. Dạng ĐATN kết hợp: Thiết kế hệ thống cấp thoát nước một đô thị hay khu
dân cư
Dạng đồ án này được giao cho sinh viên khi thiết kế các đô thị nhỏ để khối
lượng công việc vừa với thời gian thực hiện đồ án. Khối lượng chính của đồ án là
thiết kế HTCN như ĐATN truyên thống và thêm phần thiết kế HTTN.
Gợi ý phân bổ khối lượng: HTCN – 60%, HTTN – 30% và Chuyên đề 10%.
Yêu cầu: Thuyết minh và các bản vẽ phải thể hiện được kết quả sau:
− Thiết kế sơ bộ và thiết kế kỹ thuật của HTCN cho 1 hoặc 2 giai đoạn;
− Thiết kế sơ bộ của HTTN. Phạm vi, khối lượng tính toán được cán bộ hướng
dẫn chỉ định. Các số liệu thiết kế phải được căn cứ trên các số liệu thiết kế,
kết quả tính toán từ HTCN.
2.1.3. Dạng Đồ án lớn được thực hiện theo nhóm
Với dạng đồ án này, cán bộ hướng dẫn cần phân công nhiệm vụ cụ thể cho
từng sinh viên để đảm bảo mỗi người có cơ hội hệ thống hóa kiến thức chuyên
ngành và đủ khối lượng công việc.
Yêu cầu cho từng sinh viên trong nhóm:
Thuyết minh và các bản vẽ phải thể hiện được kết quả sau:
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

9


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá


− Thông tin tổng thể về đồ án lớn;

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

10


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

− Phạm vi công việc được giao cho SV;
− Sự liên kết của nội dung đã thực hiện với các Nhiệm vụ còn lại của Đồ án
lớn.
− Thiết kế sơ bộ và thiết kế kỹ thuật của các hạng mục được giao;
2.1.4. Dạng khác do cán bộ hướng dẫn giao nhiệm vụ
Với dạng đồ án này, cán bộ hướng dẫn cần giao nhiệm vụ với điều kiện ít nhất
đảm bảo các yêu cầu nêu ở Mục 2.2 dưới đây.
2.2.

Thuyết minh ĐATN

2.2.1. Yêu cầu chung đối với Thuyết minh ĐATN
Nội dung Thuyết minh phải thể hiện được tính hệ thống trong thiết kế thông qua
sự liên kết thống nhất, chặt chẽ về số liệu giữa các chương, tính logic trong việc
phân tích, lựa chọn phương án thiết kế.
Sinh viên phải đặc biệt chú trọng việc phân tích số liệu của Nhiệm vụ thiết kế
(thông tin về quy hoạch; số liệu về lưu lượng, chất lượng của các nguồn cấp
nước/tiếp nhận nước thải sau xử lý; thông tin về hiện trạng HTCN, HTTN …), lựa
chọn các thông số tính toán (tiêu chuẩn, chế độ dùng nước, áp lực yêu cầu; tiêu
chuẩn, chế độ thải nước, điều kiện xả thải …) phù hợp với các tiêu chuẩn, quy

chuẩn hiện hành và kinh nghiệm thực tế để có thể đưa ra phương án cấp/thoát nước
hợp lý nhất.
Tất cả các phương án đề xuất, thông số được lựa chọn đều phải được đưa ra dựa
trên các cơ sở rõ ràng.
Đính kèm đầy đủ thông số kỹ thuật của các thiết bị chính được chọn lựa.
Chú ý: Tham khảo các Hướng dẫn thực hiện đồ án: ĐA CTT-TB, ĐA MLCN, ĐA
MLTN, ĐA XLNTN, ĐA XLNT để thực hiện các bước tính toán, thiết kế các hạng
mục của HTCN, HTTN.
2.2.2. Dạng ĐATN truyền thống: Thiết kế Hệ thống cấp nước cho một đô thị hay
khu dân cư
Sinh viên phải sử dụng các Tiêu chuẩn và Quy chuẩn hiện hành là cơ sở tính
toán, thiết kế. Ngoài ra, sinh viên cần tham khảo các Hướng dẫn thực hiện đồ án
môn học Công trình thu – Trạm bơm, Mạng lưới cấp nước, Xử lý nước cấp để thực
hiện các bước tính toán, thiết kế các hạng mục của đồ án tốt nghiệp.
Nội dung của Thuyết minh ĐATN truyền thống gồm các phần như sau:
Phần 1: Cơ sở dữ liệu để thiết kế HTCN. Lựa chọn phương án cấp nước
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

11


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

− Điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của khu vực, trong đó nêu rõ thông tin về
quy hoạch phát triển xây dựng, dân số;

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

12



Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

− Số liệu về các nguồn nước trong khu vực, hiện trạng hệ thống cấp nước, quy
hoạch cấp nước;
− Tính toán số liệu phục vụ cho Phần 2 – Thiết kế sơ bộ;
− Kết quả yêu cầu của Phần 1:
+ Xác định được quy mô công suất của HTCN;
+ Đề xuất một số phương án cấp nước hoặc cấp thoát nước tùy theo
dạng đồ án. Mỗi phương án đều phải được mô tả rõ ràng về: các
nguồn cấp nước (và tiếp nhận nước thải nếu có), phạm vi phục vụ, vị
trí của các thành phần chính của hệ thống, phân đợt xây dựng;
+ Phân tích, lựa chọn và mô tả tóm tắt phương án chọn.
+ Xác định chế độ dùng nước. Lập các bảng tổng hợp lưu lượng, biểu
đồ dùng nước. Xác định lưu lượng trong giờ dùng nước lớn nhất;
+ Xác định số lượng đám cháy đồng thời, lưu lượng nước chữa cháy,
lưu lượng nước khi có cháy xảy ra trong giờ dùng nước lớn nhất;
+ Lựa chọn chế độ làm việc của trạm bơm cấp 2, số máy bơm trong
trạm.
Phần 2: Thiết kế sơ bộ các hạng mục, các công trình chính trong HTCN
− Đề xuất phương án vạch tuyến MLCN cho 2 giai đoạn hoặc 2 phương án
MLCN cho 1 giai đoạn tùy theo dạng ĐA. Xác định áp lực tự do yêu cầu;
− Lập sơ đồ tính toán thủy lực, tính toán thủy lực MLCN theo các giai đoạn,
phương án đã đề xuất.
Kết quả yêu cầu khi tính toán thủy lực:
+ Lưu lượng đầu vào phục vụ tính toán MLCN phải khớp với số liệu về
lưu lượng trong giờ dùng nước lớn nhất và giờ dùng nước lớn nhất có
cháy xảy ra;

+ Đảm bảo chiều dòng chảy trên MLCN hợp lý;
+ Đảm bảo tính thống nhất về các thông số hình học, thủy lực của
MLCN trong các trường hợp tính toán của 1 giai đoạn và phát triển
hợp lý qua các giai đoạn;
+ Sử dụng phần mềm EPANET hoặc tương tự để tính toán thủy lực;
+ Nên kết hợp điều chỉnh thông số của các máy bơm và đường ống sao
cho các bơm chữa cháy và bơm sinh hoạt là cùng loại;
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

13


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

+ Đảm bảo áp lực tự do yêu cầu trên toàn mạng lưới, áp lực tự do hợp lý
ở khu vực đầu mạng lưới;

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

14


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

+ Đảm bảo tổn thất áp lực đơn vị trên các đoạn ống nằm trong phạm vi
hợp lý (giá trị tham khảo: i = 4 – 8 m/km trong giờ dùng nước lớn
nhất và i ≤ 15 m/km khi có cháy) hoặc đảm bảo vận tốc trên các đoạn
ống nằm trong khoảng vận tốc kinh tế;

+ Số máy bơm cấp 2 trong mô hình tính toán thủy lực phải khớp với số
máy bơm đã lựa chọn từ Phần 1;
+ Tổng hợp kết quả tính toán thủy lực vào các bảng, bao gồm các thông
số: D, L, Q, V, i, h trên các đoạn ống; cốt mặt đất, cốt đo áp, áp lực tự
do tại các nút.
− Tính toán, đề xuất các phương án dây chuyền công nghệ (DCCN) xử lý nước
cấp, xử lý bùn. Phân tích, lựa chọn DCCN;
− Thiết kế sơ bộ các công trình chính của Nhà máy XLNC, Công trình thu
(CTT), Trạm bơm cấp 1 (TB1), Trạm bơm cấp 2 (TB2);
Kết quả yêu cầu khi thiết kế sơ bộ HTCN:
+ Phân tích các chỉ tiêu chất lượng nước nguồn, đề xuất tối thiểu 2
phương án DCCN xử lý nước. Phân tích, lựa chọn phương án DCCN
với đầy đủ cơ sở;
+ Xác định được các kích thước chính của các công trình, khối nhà
trong nhà máy nước;
+ Phân tích, lựa chọn kiểu loại, vị trí đặt CTT hợp lý (CTT thu nước ven
bờ/xa bờ/kết hợp, giải pháp công trình kết hợp/phân ly; tầng chứa
nước ngầm được khai thác, kiểu loại ống lọc). Lựa chọn các thông số
tính toán hợp lý;
+ Xác định được loại, số lượng, thông số kỹ thuật cơ bản của các thiết bị
được lựa chọn: các máy khuấy trộn, thiết bị làm thoáng, các máy bơm
của TB1, TB2, bơm rửa lọc, máy thổi khí, bơm chân không, bơm định
lượng hóa chất, các van khóa, đường ống …;
+ Số lượng, kích thước các đường ống đẩy của TB1, TB2 phải phù hợp
với các giai đoạn phát triển và khớp với mặt bằng quy hoạch. Chọn
các máy bơm của TB1, TB2 hợp lý;
+ Phương pháp, thông số tính toán tuân thủ các Tiêu chuẩn thiết kế
được áp dụng;
− Xác định các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật cơ bản;
Kết quả yêu cầu:

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

15


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

+ Ước tính được điện năng, lượng hóa chất tiêu thụ cho 1m3 nước thành
phẩm;

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

16


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

+ Xác định được giá thành sản xuất 1m3 nước cho các giai đoạn xây
dựng
+ Xác định được giá thành sản xuất 1m3 nước theo 2 phương án MLCN
(nếu thiết kế sơ bộ với 2 phương án MLCN cho 1 giai đoạn). Lựa
chọn phương án để thiết kế kỹ thuật.
Phần 3: Thiết kế kỹ thuật một số công trình chính trong HTCN
− Xác định các kích thước chi tiết của từng công trình;
− Xác định chế độ, điểm làm việc, cao trình trục bơm của các máy bơm trong
TB1, TB2;
− Xác định các kích thước lắp đặt của các thiết bị, kích thước chi tiết của các
TB1, TB2;

Lưu ý khi thiết kế kỹ thuật:
+ Số lượng, thông số kỹ thuật của các máy bơm trong TB2 phải khớp
với kết quả tính toán thủy lực từ Phần 1
Chuyên đề: Nghiên cứu sâu của sinh viên về một vấn đề thuộc chuyên ngành.
Tài liệu tham khảo.
Phụ lục: Các kết quả tính toán thủy lực, các số liệu, thông tin minh họa được đua
vào phần này.
2.2.3. Dạng ĐATN kết hợp: Thiết kế Hệ thống cấp thoát nước cho một đô thị hay
khu dân cư
Với dạng này sinh viên phải thực hiện phần thiết kế HTCN với khối lượng
chiếm khoảng 60% khối lượng chung. Các yêu cầu về nội dung như nêu tại mục 4.1.
Phần thiết kế HTTN có khối lượng khoảng 30%, các yêu cầu về nội dung
tuân thủ theo các đồ án thiết kế HTTN.
Phần chuyên đề: 10% khối lượng chung.
2.2.4. Dạng Đồ án lớn được thực hiện theo nhóm và các dạng khác
Cần đảm bảo đáp ứng các mục đích của môn học này và khối lượng công việc
tương đương với dạng đồ án truyền thống.
2.3.

Phần bản vẽ trong đồ án thiết kế tốt nghiệp “Cấp nước”

Nội dung của bản vẽ phải thể hiện đầy đủ và thống nhất các kết quả đã tính
toán trong thuyết minh.
Các bản vẽ thiết kế sơ bộ:
Số lượng: ít nhất 6 bản vẽ A1
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

17



Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

Nội dung: Thể hiện được quy hoạch hệ thống cấp nước, các kết quả tính toán
thủy lực MLCN và MLTN (nếu có), mặt bằng và sơ đồ cao trình NM XLN.
Các bản vẽ thiết kế kỹ thuật:
Số lượng: ít nhất 4 bản vẽ A1
Nội dung: Thể hiện được thiết kế kỹ thuật của các khối công trình: cụm tiếp
nhận – trộn – phản ứng – lắng; bể lọc; công trình thu – trạm bơm cấp 1; trạm bơm
cấp 2.
Các bản vẽ thể hiện chuyên đề:
Số lượng: ít nhất 1 bản vẽ A1 nếu trong Thuyết minh có Phần chuyên đề.
Nội dung: Thể hiện tóm tắt các kết quả nghiên cứu từ chuyên đề đã thực hiện.

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

18


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

PHẦN 3. CÁC HƯỚNG DẪN RIÊNG ĐỐI VỚI ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
THIẾT KẾ HỆ THỐNG THOÁT NƯỚC
3.1. Thuyết minh thiết kế HTTN
3.1.1.Các yêu cầu chung
Nội dung Thuyết minh phải thể hiện được tính hệ thống trong thiết kế thông
qua sự liên kết thống nhất, chặt chẽ về số liệu giữa các chương, tính logic trong việc
phân tích, lựa chọn phương án thiết kế.
Sinh viên phải đặc biệt chú trọng việc phân tích số liệu của Nhiệm vụ thiết

kế (thông tin về quy hoạch; số liệu về lưu lượng, chất lượng của các nguồn cấp
nước/tiếp nhận nước thải sau xử lý; thông tin về hiện trạng HTCN, HTTN …), lựa
chọn các thông số tính toán (tiêu chuẩn, chế độ dùng nước, áp lực yêu cầu; tiêu
chuẩn, chế độ thải nước, điều kiện xả thải …) phù hợp với các tiêu chuẩn, quy
chuẩn hiện hành và kinh nghiệm thực tế để có thể đưa ra phương án cấp/thoát nước
hợp lý nhất.
Tất cả các phương án đề xuất, thông số được lựa chọn đều phải được đưa ra
dựa trên các cơ sở rõ ràng.
Đính kèm đầy đủ thông số kỹ thuật của các thiết bị chính được chọn lựa.
Chú ý: Tham khảo các Hướng dẫn thực hiện đồ án: ĐA CTT-TB, ĐA MLCN, ĐA
MLTN, ĐA XLNTN, ĐA XLNT để thực hiện các bước tính toán, thiết kế các hạng
mục của HTCN, HTTN.
3.1.2. Cấu trúc thuyết minh đồ án thiết kế tốt nghiệp “Thoát nước”
• PHẦN MỞ ĐẦU (Xem hướng dẫn chung)
• PHẦN 1. CƠ SỞ DỮ LIỆU THIẾT KẾ VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN
THOÁT NƯỚC
Chương 1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội, quy hoạch phát
triển và lựa chọn phương án tổ chức thoát nước của khu vực
• PHẦN 2

THIẾT KẾ SƠ BỘ

Chương 2 Thiết kế mạng lưới thoát nước thải
Chương 3: Thiết kế hệ thống thoát nước mưa
Chương 4: Thiết kế trạm xử lý nước thải
• PHẦN 3

THIẾT KẾ KỸ THUẬT

Chương 5 Thiết kế trạm bơm nước thải

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

19


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

Chương 6 Thiết kế chi tiết một số công trình đơn vị

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

20


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

• CHUYÊN ĐỀ
• Tài liệu tham khảo
• Phụ lục
3.1.3. Các hướng dẫn cụ thể đối với Thuyết minh ĐATN “Thoát nước”
PHẦN MỞ ĐẦU (Xem hướng dẫn chung)
PHẦN 1. CƠ SỞ DỮ LIỆU THIẾT KẾ VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN THOÁT
NƯỚC
Chương 1. Thông tin tổng quan về Điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của khu
vực, và phương án tổ chức thoát nước
Cần phân tích điều kiện tự nhiên của khu vực, hiện trạng kinh tế-xã hội và hạ
tầng thoát nước hiện có cũng như quy hoạch thoát nước của địa phương, làm cơ sở
để lựa chọn một mô hình hệ thống thoát nước phù hợp cho khu vực hiện nay và

trong tương lai (Xây dựng HTTN mới hay mở rộng cải tạo; HTTN riêng/HTTN
chung hay HTTN hỗn hợp) và Phương án tổ chức thoát nước mưa và nước thải. Cần
nêu rõ: Hướng thoát nước tự nhiên, các lưu vực thoát nước của khu vực, vị trí
nguồn tiếp nhận và vị trí trạm xử lý, vị trí điểm xả thải.
Trong trường hợp thiết kế HTTN riêng, tiếp theo đây sẽ có 2 chương: Chương
thiết kế HTTN thải và Chương thiết kế HTTN mưa.
Nếu thiết kế HTTN chung thì sẽ chỉ thực hiện một chương thiết kế một mạng
lưới thu gom va thoát cả nước mưa và nước thải.
PHẦN 2. THIẾT KẾ SƠ BỘ
Chương 2. Thiết kế sơ bộ hệ thống thoát nước thải
Nội dung:
Xác định các thông số thiết kế. Đề xuất hai phương án vạch tuyến mạng lưới.
Tính toán thủy lực mạng lưới thoát nước thải. Thiết kế sơ bộ các hạng mục, các
công trình chính. Xác định các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật cơ bản.
Một số yêu cầu:
+ Xác định được quy mô công suất của Hệ thống thoát nước.
+ Vạch tuyến mạng lưới thoát nước theo hướng thoát nước tự nhiên.
+ Xác định độ sâu chôn cống đầu tiên của tuyến ống tính toán, hiểu ý
của việc xác định độ sâu chôn cống hợp lý.

nghĩa

+ Mối liên hệ giữa chiều sâu lớp nước trong cống với phương pháp nối cống.
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

21


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá


Chương 3. Thiết kế sơ bộ hệ thống thoát nước mưa

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

22


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

Nội dung:
Xác định các thống số thiết kế. Vạch tuyến mang lưới thoát nước mưa. Xác định
lưu lượng mưa tính toán. Tính toán hồ điều hòa (nếu có) và tính toán thủy lực
các tuyến ống tính toán.
Chương 4. Thiết kế sơ bộ trạm xử lý nước thải
Nội dung yêu cầu:
Xác định các thông số tính toán (lưu lượng nước thải, nồng độ chất ô nhiễm, dân
số tương đương); Xác định mức độ cần thiết phải làm sạch nước thải; Đề xuất
hai phương án DCCC thích hợp; và tính toán thiết kế các công trình; và khái
toán kinh tế hai phương án đề xuất.
Lưu ý:
+ Cần tính toán theo điều kiện cần (Quy chuẩn về nước thải QCVN
40:2011/BTNMT) và điều kiện đủ (Kiểm tra các điều kiện để đảm bảo nguồn
nước không bị ô nhiễm theo QCVN 08:2009/BTNMT) để xác định được mức độ
cần thiết làm sạch nước thải theo các chỉ tiêu SS, BOD, và Nitơ (Nitơ Tổng và
Nitơ Amôn).
+ Cần xác định bậc xử lý nước thải cần thiết, phương pháp xử lý thích hợp rồi
mới đề xuất các phương án công nghệ. Vẽ sơ đồ và mô tả quy trình xử lý theo
dòng nước thải và dòng bùn cặn.

+ Tính toán thiết kế các công trình cần lưu ý thể hiện theo các nội dung sau:
Chức năng, sơ đồ cấu tạo và nguyên lý làm việc, thông số thiết kế, và tính toán
thiết kế công trình.
PHẦN 3. THIẾT KẾ KỸ THUẬT
Chương 5. Thiết kế kỹ thuật một số công trình đơn vị chính trong HTTN
Nội dung:
1) Xác định công suất của trạm bơm nước thải, dung tích bể thu, áp lực công tác của
máy bơm, chọn máy bơm; Xác định điểm làm việc của Trạm bơm và tính toán và
lựa chọn thiết bị trong Trạm bơm;
2) Tính toán 2 công trình đơn vị của Trạm XLNT (trong đó có một công trình xử lý
sinh học).
CHUYÊN ĐỀ:
Chương 6: Chuyên đề
Nội dung:
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

23


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

Mô tả vắn tắt nội dung chuyên đề đã thực hiện (thực hiện một nghiên cứu
chuyên sâu về một vấn đề liên quan đến ngành nước, ví dụ cấp nước, thoát nước,
xử lý nước thải, xử lý nước cấp,xử lý bùn, các công nghệ xử lý nước mới, bảo vệ
nguồn tài nguyên nước, tự động hóa trong công trình ....vv).
Chú ý: Trình bày các nội dung chuyên đề theo cấu trúc sau:
+) Giới thiệu chung
+) Mục tiêu và của chuyên đề
+) Nội dung thực hiện và phương pháp nghiên cứu

+) Kết quả thu được
+) Kết luận
3.2 Phần Bản vẽ
Nội dung của bản vẽ phải thể hiện đầy đủ và thống nhất các kết quả đã tính toán
trong thuyết minh.
Bản vẽ phải tuân thủ các yêu cầu của một bản vẽ thiết kế kỹ thuật.
(Xem them Phụ lục 2 của Hướng dẫn này).

Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

24


Hướng dẫn thực hiện Đồ án thiết kế tốt nghiệp ngành Cấp thoát nước – Môi trường nước, Trường Đại học Xây dựng
- Các quy định chung và Tiêu chí đánh giá

PHỤ LỤC 1
QUY CÁCH THỂ HIỆN THUYẾT MINH ĐỒ ÁN THIẾT KẾ TỐT
NGHIỆP NGÀNH CẤP THOÁT NƯỚC – MÔI TRƯỜNG NƯỚC
Thuyết minh đồ án phải được trình bày rõ ràng, mạch lạc, súc tích, sạch đẹp,
không dài dong, không được tẩy xoá.
Các nội dung tính toán, thiết kế trong thuyết mình cần kèm theo các bảng biểu,
hình vẽ, sơ đồ tính toán minh hoạ.
Các quy định cụ thể về trình bày thuyết minh được nêu dưới đây.
1. Quy cách trình bày Thuyết minh:
Thuyết minh được chế bản trên khổ giấy A4 tiêu chuẩn, chữ cách lề trái 3,5cm,
cách lề trên và lề dưới 2,5cm, lề phải 2cm. Dãn dòng ở chế độ Multiple 1.15 pt. Các
khổ văn cách trên 6 pt và cách dưới 6 pt.
Số trang được ghi ở bên góc phải bên dưới mỗi trang giấy.
“PHẦN MỞ ĐẦU”, “CHƯƠNG 1, 2,...” viết bằng font chữ Times New

Roman, số chương dùng số Ả-rập, in hoa, cỡ chữ 16, đậm và nằm giữa khổ giấy
(Ctrl+E).
Phần nội dung cách một dòng.
“1.1, 1.2, ...” viết bằng font chữ Times New Roman, in hoa, cỡ chứ 13, đậm và
căn lề trái (Ctrl+L).
“1.1.1, 1.1.2, ...” viết bằng font chữ Time New Roman, chữ thường, cỡ chữ 13,
đậm và căn lề trái (Ctrl+L).
“a., b., ...” viết bằng font chữ Time New Roman, chữ thường, cỡ chữ 13, đậm
và căn lề trái (Ctrl+L).
Các ký tự dùng để liệt kê: “ - “, “ – “, “ + ”, “ · ” phải thống nhất trong toàn bộ
thuyết minh, viết bằng font chữ Time New Roman, chữ thường, cỡ chữ 13, không
đậm.
Phần nội dung thuyết minh viết bằng font chữ Time New Roman, chữ thường,
cỡ chữ 13, căn lề đều hai bên (Ctrl+J).
Việc đánh số bảng biểu, hình vẽ, phương trình phải gắn với số chương (ví dụ: Hình
2.4 có nghĩa là hình thứ 4 trong chương 2). Tiêu đề “Bảng 1.1, Bảng 1.2,..; Hình 1.1,
Hình 1.2,...” viết bằng font chữ Time New Roman, chữ in nghiêng, cỡ chữ 13, nằm
ở giữa khổ giấy. Phần nội dung trong bảng dùng font Time New Roman, cỡ 12.
Bộ môn Cấp thoát nước, Trường ĐHXD, tháng 6/2015

25