1. Tiềm năng phát triển thủy điện tỉnh Lào Cai
1. Vị trí địa lý
Lào Cai là tỉnh vùng cao biên giới, nằm chính giữa vùng
Đông Bắc và vùng Tây Bắc của Việt Nam, cách Hà Nội 296
km theo đường sắt và 345km theo đường bộ. Tỉnh Lào Cai
được tái lập tháng 10/1991 trên cơ sở tách ra từ tỉnh Hoàng
Liên Sơn. Từ ngày 01/1/2004 (sau khi tách huyện Than
Uyên sang tỉnh Lai Châu) diện tích tự nhiên: 635.708ha
(chiếm 2,44% diện tích cả nước, là tỉnh có diện tích lớn thứ
19/64 tỉnh, thành phố cả nước).


2.Thủy văn

 Suối: 1,09 km/km2, độ dốc bình quân lưu vực: 24,6%, có nhiều suối lớn như:
Ngòi Nghĩa Đô, Ngòi Nâm Fàng,…

 Nguồn nước ngầm của Tỉnh khá dồi dào, trữ Lào Cai là tỉnh miền núi biên giới

có độ cao trung bình 900m so với mặt nước biển và năm trong vùng xân thực
mạnh nên có hệ thống sông suối khá dày đặc, phân bổ khá đều với 2 hệ thống
sông chính chảy qua, là sông Hồng (130 km chiều dài chảy qua tỉnh), Sông Chảy
(124 km chiều dài chảy qua tỉnh).


 Ngoài hai con sông lớn, trên địa bàn tỉnh còn có nhiều suối lớn, nhỏ

trong đó có 107 suối dài từ 10km trở lên. Hệ thống sông, suối dày đặc
là tiềm năng cho phát triển thuỷ điện (một loại vàng trắng).

 Sông Hồng có lưu vực: 44.092 km2, diện tích lưu vực tại Lào Cai: 4.580

km, có nhiều suối lớn như: Ngòi phát, Ngòi San, Ngòi Bo, Ngòi Đường…

 Sông Chảy có lưu vực 4.580 km2, mật độ lượng ước tính 30 triệu m3,
trữ lượng động khoảng 4.448 triệu m3, chất lượng khá tốt


Sông Hồng tại tỉnh Lào Cai


2. Nhu cầu điện của tỉnh Lào Cai đến năm 2010
Tổng cộng: 319,58 GWh
Trong đó:
+ Công nghiệp và xây dựng: 229,09 GWh chiếm 69,91%.
+ Nông nghiệp: 0,68 GWh chiếm 0,2 %.
+ Quản lý, tiêu dùng: 84,82 GWh chiếm 25,6 %.
+ Thương mại: 5,76 GWh chiếm 1,7%.
+ Hoạt động khác: 11,23 GWh chiếm 3,4%.


3. Hiện trạng các nhà máy thủy điện vừa và nhỏ tỉnh
Lào Cai



Trên địa bàn tỉnh Lào Cai hiện có các trình thủy điện như: Mường Khương,
Trịnh Tường – Bát Xát, Ngòi Phát, Bản Xèo, Ngòi San, Chu Linh, Cát Cát, Sử
Pan, Nậm Cún, Bắc Hà,…..




Lào Cai đã có gần 40 đơn vị được cấp phép đầu tư gần 60 công trình thuỷ điện
với tổng công suất trên 778 MW; trong đó đã có 3 thuỷ điện hoàn thành (Thuỷ
điện Cốc San, công suất 1,4 MW; thuỷ điện Phú Mậu, công suất 1,4 MW, thuỷ
điện Nậm Tha công suất 6 MW) và một số công trình đang thi công... Dự kiến
đến năm 2010 nguồn điện từ thủy điện của Lào Cai sẽ phát vào lưới điện quốc
gia khoảng 400 MW (tương ứng 1.500 triệu KWH), doanh thu đạt khoảng 1.000
tỷ đồng


Các công trình thủy điện vừa và nh ỏ
STT

Tên công trình

Công suất lắp máy

6
Sản lượng (10 kwh)

Vốn đầu tư (tỷ đồng)

(Mw)

1

Hệ thống Ngòi Nhù – 43 công trình

231,4


1868,8

4152,6

2

Hệ thống Ngòi Bo – 19 công trình

228,8

989,6

4519,9

3

Hệ thống Ngòi Đum – 3 công trình

73,7

335

1374

4

Hệ thống Nậm Gia Hô – 1 công trình

2


9

92

5

Hệ thống Ngòi Đường – 2 công trình

11,2

46,8

194

6

Hệ thống Ngòi Phát – 16 công trình

137,1

610,4

2499,4

7

Hệ thống Ngòi Xan – 7 công trình

51


215

1023,5


STT

Tên công trình

6

Công suất lắp máy

Sản lượng (10

Vốn đầu tư (tỷ đồng)

(Mw)

kwh)

8

40,6

134

8

Sông Nậm Chạc – 2 công trình


9

Suối Trát – 1 công trình

2,4

7,19

38,75

10

Sông Phố Cũ – 2 công trình

3,5

14,39

75,94

11

Suối Nà Lắc – 1 công trình

1,6

6,47

35,82


12

Suối Bản Mạc – 1 công trình

1,6

6,51

31,88

13

Sông Lũng Pô – 2 công trình

2,7

11,13

60,64

14

Sông Nậm Thi – 4 công trình

8,6

31,97

174,9


15

Sông Chảy – 4 công trình

142

590,83

2576,41


STT

Tên công trình

 

Công suất lắp máy

Sản lượng (10

(Mw)

kwh)

6

Vốn đầu tư (tỷ đồng)


15

Sông Chảy – 4 công trình

142

590,83

2576,41

16

Suối Làn Tử Hồ – 3 công trình

16,4

66,59

287,75

17

Suối Trung Đô – 1 công trình

1,4

5,95

29,4


18

Sông Nậm Phàng – 6 công trình

64

322,3

1171,63

19

Suối Nậm Lúc – 1 công trình

1,1

4,53

23,1

20

Ngòi Nghĩa Đô – 4 công trình

9

40,47

180,39


21

Ngòi Phương – 1 công trình

3,75

15,72

68,29

1020

4376

18744,3

 

T ổng: 124 công trình


Nhà máy thủy điện huyện Bắc Hà, Tỉnh Lào Cai

Thủy điện Pa Ke, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai.


Sơ đồ phân bố các công trình th ủy điện vừa và nhỏ tỉnh Lào Cai


3. Công nghệ sử dụng trong nhà máy thuỷ điện



Hệ thống điều khiển tổ máy (LCU-Local Control Unit):

Hệ thống LCU trong các nhà máy thuỷ điện vừa và nhỏ phụ trách toàn bộ phần điều khiển và giám
sát mọi sự hoạt động của tổ máy trong phạm vi của nó, như điều khiển và giám sát điều tốc, điều
khiển kích từ, điều khiển và đo lường các thiết bị thuộc tổ máy…



Hệ thống giám sát, điều khiển và thu thập dữ liệu (SCADA-Supervisory Control and Data
Acquisition)

Tuỳ vào những yêu cầu cụ thể của từng dự án, tuỳ vào công suất và quy mô của mỗi nhà máy thuỷ
điện mà có nhà máy sử dụng hệ thống SCADA, có nhà máy không sử dụng.
Ta có nhận xét rằng hệ thống SCADA cho giám sát điều khiển và thu thập dữ liệu trong nhà máy
thuỷ điện




Hệ thống điều khiển thiết bị trạm (SYU-Switch Yard Unit )

SYU cho nhà máy thuỷ điện bao gồm việc điều khiển, giám sát hệ thống các máy cắt, cầu dao trung áp, cao áp,
tình trạng máy biến áp và bảo vệ liên động hệ thống.



Hệ thống điều khiển các thiết bị cơ khí thuỷ công, các thiết bị phụ trợ (SIAO-Spillway_Intake_Gate
And Others)


Hệ thống thiết bị cơ khí thuỷ công trong các nhà máy thuỷ điện là một hệ thống quan trọng, nó bao gồm các cửa
nhận nước, các cửa xả tràn, ngoài ra có thể bao gồm các cửa xả sâu hay các cửa van điều hoà trong một vài dự
án cụ thể. Hệ thống nâng hạ các cửa van ngày nay đều sử dụng là hệ xilanh thuỷ lực nên ta có thể biểu diễn trực
quan hệ thống điều khiển các thiết bị cơ khí thuỷ công.


4.Vấn đề còn tồn tại



Các công trình thủy điện này không cung cấp đủ điện năng cho các vùng lân cận.
Hàng năm, ngành điện Lào Cai vẫn nhập khẩu điện từ Trung Quốc qua cửa khẩu
Hà Khẩu khoảng 5 MW.



Trong khi đó với hệ thống sông suối dày đặc được phân bố khá đều trên địa bàn
tỉnh Lào Cai rất thuận lợi trong việc phát triển các công trình thủy điện vừa và
nhỏ.




Các dự án thuỷ điện trên địa bàn tỉnh Lào Cai hoạt động hiện cũng không tránh
khỏi những khó khăn về vốn;



Thiếu điểm đấu nối vào lưới điện quốc gia; ngành điện chưa đầu tư kịp hệ thống

lưới điện để truyền tải hết công suất điện sản xuất ra;



Khó khăn về cơ sở hạ tầng; các công trình thuỷ điện chủ yếu ở vùng sâu, vùng xa
nên gặp nhiều khó khăn về giao thông...



Một số dự án đã đi vào hoạt động chưa phát huy hết công suất, sản lượng điện chỉ
đạt trung bình 65% công suất thiết kế; không ít các dự án thuỷ điện đang trong
giai đoạn đầu tư xây dựng bên cạnh khó khăn về vốn còn gặp khó khăn về giải
phóng mặt bằng nên chậm tiến độ thi công...




Việc xây dựng hồ chứa, phá hủy rừng đầu nguồn và hệ sinh thái xung
quanh ….. Gây ô nhiễm môi trường, giảm đa dạng sinh học



Khó khăn về di dời dân, xây dựng khu tái định cư mới


5. Biện pháp xử lý
 Tỉnh khuyến khích đầu tư xây dựng
triển cho nhu cầu của tỉnh

 Các giải pháp tiết kiệm điện:

 Lựa chọn thiết bị tiết kiệm điện

Với bóng đèn, bạn nên sử dụng
đèn tuýp gầy và compact thay
cho bóng đèn tròn vì bóng đèn
tròn tiêu thụ điện gấp 3-4 lần.

nhà máy thủy điện để có điện phục vụ phát


Các thiết bị điện, thế hệ càng mới khả năng tiết kiệm điện càng cao. Khi chọn lựa
thiết bị điện quay (bơm nước, quạt điện, máy giặt..), bạn nên chọn động cơ có
nhiều nấc tốc độ hoặc có biến tần đi kèm để tiết kiệm điện.

 Lắp đặt thiết bị hợp lý, khoa học
 Điều chính thói quen
sử dụng đồ điện
trong gia đình


 Tắt thiết bị điện khi không sử dụng