biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – thực tiễn tại xã long phú, huyện long mỹ, tỉnh hậu giang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (622.06 KB, 71 trang )

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ

KHOA LUẬT

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT
Khóa 37 (2011 - 2015)
Đề tài:

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG,
THỊ TRẤN – THỰC TIỄN TẠI XÃ LONG PHÚ,
HUYỆN LONG MỸ, TỈNH HẬU GIANG

Giảng viên hƣớng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

Nguyễn Hữu Lạc

Lê Thị Huyền Trang

Bộ Môn: Luật Hành Chính

MSSV: 5115767
Lớp: Luật Hành Chính K37

Cần Thơ, 11/2014

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình, ngƣời viết xin gửi lời cảm ơn chân
thành đến quý thầy cô khoa Luật trƣờng Đại Học Cần Thơ đã tạo điều kiện, giúp đỡ, chỉ
dạy ngƣời viết để ngƣời viết có thể hoàn thành đề tài nghiên cứu này. Đặc biệt, ngƣời viết
xin gửi cảm ơn sâu sắc đến thầy Nguyễn Hữu Lạc, ngƣời đã quan tâm, hƣớng dẫn, góp ý
cho đề tài của ngƣời viết trong suốt quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu này. Thầy đã
truyền đạt những kiến thức quý báu, kinh nghiệm và định hƣớng nghiên cứu cho ngƣời
viết để ngƣời viết có thể hoàn thành tốt đề tài nghiên cứu này.
Trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu, do sự hạn chế về kinh nghiệm và kiến thức
nên sẽ không tránh đƣợc những sai sót. Kính mong quý thầy, cô và hội đồng bỏ qua.
Xin chân thành cảm ơn!

Sinh viên thực hiện

Lê Thị Huyền Trang

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƢỚNG DẪN

...........................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................

......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN

...........................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................

CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG,
THỊ TRẤN ..........................................................................................................................3
1.1 KHÁI NIỆM VI PHẠM HÀNH CHÍNH VÀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH CHÍNH ....... 3

1.1.1 Khái niệm vi phạm hành chính ............................................................................3
1.1.2 Khái niệm về xử lý vi phạm hành chính và các hình thức xử lý vi phạm hành
chính .............................................................................................................................5
1.2 PHÂN BIỆT GIỮA XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỚI CÁC BIỆN PHÁP
XỬ LÝ HÀNH CHÍNH KHÁC .............................................................................................. 13
1.3 KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG CỦA BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ,
PHƢỜNG, THỊ TRẤN ........................................................................................................... 14

1.3.1 Khái niệm về biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn.................................14
1.3.2 Nguyên tắc áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn ......................14
1.4 Ý NGHĨA CỦA BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN ............. 16
1.5 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CÁC QUY ĐỊNH CỦA BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI
XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN.................................................................................................... 17

CHƢƠNG 2: QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI
XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN ............................................................................................19
2.1 ĐỐI TƢỢNG, THỜI HIỆU, THỜI HẠN ÁP DỤNG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI
XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN.................................................................................................... 19

2.1.1 Đối tƣợng áp dụng .............................................................................................19
2.1.2 Thời hiệu áp dụng ..............................................................................................22
2.1.3 Thời hạn áp dụng ...............................................................................................23
GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang
2.2 THẨM QUYỀN ÁP DỤNG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ
TRẤN........................................................................................................................................ 23
2.3 TRÌNH TỰ, THỦ TỤC ÁP DỤNG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG,
THỊ TRẤN ............................................................................................................................... 24

2.3.1 Đề nghị lập hồ sơ và thẩm quyền lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp giáo dục
tại xã, phƣờng, thị trấn ................................................................................................24
2.3.2 Thu thập thông tin, tài liệu và xác định tuổi của đối tƣợng để lập hồ sơ đề nghị
áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn ..................................................27
2.3.3 Xác minh nơi cƣ trú và chuyển hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp giáo dục tại
xã, phƣờng, thị trấn .....................................................................................................29
2.3.4 Xử lý hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn từ nơi
khác gửi đến và thông báo về việc lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp giáo dục tại
xã, phƣờng, thị trấn .....................................................................................................30
2.3.5 Kiểm tra tính pháp lý của hồ sơ và tổ chức cuộc họp tƣ vấn để xem xét, quyết
định áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn ..........................................31
2.3.6 Hoàn thiện hồ sơ và ra quyết định giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn ................34
2.4 THI HÀNH QUYẾT ĐỊNH GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN ................ 36

2.4.1 Phân công ngƣời trực tiếp giúp đỡ ngƣời đƣợc giáo dục ..................................36
2.4.2 Kế hoạch quản lý, giáo dục, giúp đỡ ngƣời đƣợc giáo dục ...............................36
2.4.3 Nội dung và hình thức giáo dục ........................................................................37
2.4.4 Cam kết của ngƣời đƣợc giáo dục .....................................................................38
2.4.5 Tổ chức thực hiện kế hoạch quản lý, giáo dục, giúp đỡ ngƣời đƣợc giáo dục .38
2.4.6 Việc đi lại, vắng mặt của ngƣời đƣợc giáo dục tại nơi cƣ trú ...........................40
2.4.7 Việc thay đổi nơi cƣ trú của ngƣời đƣợc giáo dục ............................................41
2.5 CHẤM DỨT VIỆC CHẤP HÀNH QUYẾT ĐỊNH GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG,

THỊ TRẤN ............................................................................................................................... 42

2.5.1 Do đƣợc miễn chấp hành phần thời gian còn lại của quyết định giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn ..........................................................................................................42
2.5.2 Do hết thời hạn chấp hành quyết định giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn ..........42
2.6 QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA MỘT SỐ CHỦ THỂ TRONG QUÁ TRÌNH THI
HÀNH QUYẾT ĐỊNH GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN .............................. 43
GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

2.6.1 Quyền và nghĩa vụ của ngƣời đƣợc giáo dục ....................................................43
2.6.2 Quyền và nghĩa vụ của ngƣời đƣợc phân công giúp đỡ ....................................44
2.6.3 Trách nhiệm của cơ sở bảo trợ xã hội, cơ sở trợ giúp trẻ em ...........................45
CHƢƠNG 3: THỰC TIỄN ÁP DỤNG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ LONG
PHÚ, HUYỆN LONG MỸ, TỈNH HẬU GIANG .........................................................47
3.1 ĐẶC ĐIỂM, TÌNH HÌNH CÓ LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC GIÁO DỤC TẠI XÃ
LONG PHÚ, HUYỆN LONG MỸ, TỈNH HẬU GIANG .................................................... 47

3.1.1 Đặc điểm về địa bàn dân cƣ ..............................................................................47
3.1.2 Tình hình, đặc điểm của đối tƣợng giáo dục tại xã Long Phú, Huyện Long Mỹ,
Tỉnh Hậu Giang ..........................................................................................................48
3.2 TÌNH HÌNH ÁP DỤNG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ LONG PHÚ, HUYỆN
LONG MỸ, TỈNH HẬU GIANG VÀ MỘT SỐ KHÓ KHĂN TRONG QUÁ TRÌNH ÁP
DỤNG ....................................................................................................................................... 49

3.2.1 Tình hình áp dụng biện pháp giáo dục tại xã Long Phú, Huyện Long Mỹ, tỉnh
Hậu Giang ...................................................................................................................49
3.2.2 Một số kết quả đạt đƣợc trong quá trình giáo dục .............................................51
3.2.3 Một số khó khăn chƣa đƣợc khắc phục .............................................................52
3.3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM KHẮC PHỤC KHÓ KHĂN VÀ
NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ LONG PHÚ, HUYỆN
LONG MỸ, TỈNH HẬU GIANG ........................................................................................... 55

3.3.1 Hoàn thiện quy định pháp luật ..........................................................................55
3.3.2 Tăng cƣờng công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật để nâng cao ý
thức chấp hành pháp luật của các đối tƣợng trên địa bàn xã ......................................57
3.3.3 Các tổ chức, cá nhân đƣợc phân công trực tiếp quản lý, giáo dục đối tƣợng cần
thực hiện tốt vai trò, trách nhiệm của mình ................................................................57
3.3.4 Có chính sách tạo công ăn, việc làm cho đối tƣợng khi hết hạn đƣợc giáo dục58
3.3.5 Có sự kết hợp chặt chẽ với gia đình, nhà trƣờng trong quá trình giáo dục đối
tƣợng ...........................................................................................................................59
KẾT LUẬN .......................................................................................................................61

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Các vấn đề xã hội luôn là đề tài đƣợc Đảng và Nhà nƣớc ta quan tâm, đăc biệt là
trong tình hình hiện nay, các hành vi vi phạm pháp luật đang diễn ra ngày càng nhiều và

trở nên phức tạp hơn. Một trong số các loại vi phạm đó thì hành vi vi phạm pháp luật
hành chính là loại vi phạm diễn ra thƣờng xuyên và phổ biến nhất. Điều đó đã ảnh hƣởng
đến nền kỉ cƣơng pháp lý, trực tiếp xâm hại đến trật tự quản lý nhà nƣớc và sự ổn định
của cả cộng đồng. Nhận thấy đƣợc vấn đề cấp bách trên, Đảng và Nhà nƣớc ta đã ban
hành nhiều văn bản pháp lý để điều chỉnh cũng nhƣ xử lý các hành vi vi phạm đó. Bên
cạnh hình thức xử phạt vi phạm hành chính, các biện pháp xử lý hành chính cũng là một
hình thức xử lý hiệu quả áp dụng cho các đối tƣợng có hành vi vi phạm pháp luật về an
ninh, trật tự, an toàn xã hội nhƣng chƣa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Với
mục tiêu giáo dục, cải tạo đối tƣợng vi phạm, các biện pháp xử lý hành chính là một công
cụ hữu hiệu để cảm hóa đồng thời nâng cao tinh thần tự giác chấp hành pháp luật của các
đối tƣợng. Trong đó, giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn là một biện pháp xử lý mang tính
cƣỡng chế ít nghiêm khắc nhất so với các biện pháp còn lại. Đây là một biện pháp mang
tính giáo dục cao, giúp đối tƣợng vi phạm khắc phục, sửa chữa sai lầm mà không cách ly
họ khỏi cộng đồng.
Tuy nhiên, qua quá trình áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn trên
thực tế lại gặp một số khó khăn, vƣớng mắc. Đó là vấn đề xử lý và và quản lý đối tƣợng
tại nơi cƣ trú gây khó khăn cho các cơ quan chức năng và việc áp dụng biện pháp với các
đối tƣợng. Để tìm hiểu những quy định của pháp luật về biện pháp giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn đồng thời phân tích để làm rõ những quy định chƣa phù hợp gây khó
khăn trong quá trình thực thi, ngƣời viết đã chọn đề tài “ Biện pháp giáo dục tại xã,
phường, thị trấn – thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long Mỹ, Tỉnh Hậu Giang ” làm
đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp của mình. Qua quá trình nghiên cứu, phân tích
ngƣời viết sẽ đƣa ra một số phƣơng hƣớng cũng nhƣ giải pháp để góp phần hoàn thiện
các quy định của pháp luật, từ đó có thể áp dụng hiệu quả hơn trên thực tế.
2. Mục đích nghiên cứu
Ngƣời viết chọn “ Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – thực tiễn tại xã
Long Phú, Huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang ” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt
nghiệp của mình với mục đích là để làm rõ các quy định của pháp luật hiện hành về quá
trình áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn. Qua đó thấy đƣợc ý nghĩa, sự
cần thiết của việc áp dụng biện pháp. Đồng thời, qua quá trình khảo sát cũng nhƣ tìm

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

1

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

hiểu thực tế, ngƣời viết sẽ đƣa ra những khó khăn, bất cập gặp phải trong quá trình thực
thi biện pháp trên thực tế.Từ đó, có hƣớng hoàn thiện, khắc phục để có thể áp dụng có
hiệu quả và phù hợp với thực tế hơn.
3. Phƣơng pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, ngƣời viết đã vận dụng các phƣơng pháp sau: phƣơng
pháp so sánh, phƣơng pháp suy luận, phƣơng pháp phân tích luật viết, phƣơng pháp tổng
hợp và một số phƣơng pháp khác để có thể hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình.
4. Phạm vi nghiên cứu
Với đề tài “ Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – thực tiễn tại xã Long
Phú, Huyện Long Mỹ, Tỉnh Hậu Giang ” ngƣời viết tập trung nghiên cứu trong phạm vi
làm rõ những quy định của pháp luật hiện hành về biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị
trấn, cụ thể là các quy định tại Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 và Nghị Định
111/2013/NĐ-CP Nghị định của Chính Phủ ngày 30 tháng 9 năm 2013 về quy định chi
tiết, hƣớng dẫn thi hành cho biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn. Đồng thời, sẽ
phân tích để thấy đƣợc những vấn đề gây khó khăn trong việc áp dụng biện pháp và
những quy định chƣa phù hợp của pháp luật trên thực tiễn. Qua đó, ngƣời viết đề ra
những giải pháp nhằm khắc phục khó khăn, nâng cao hiệu quả áp dụng.
5. Kết cấu đề tài
Đề tài nghiên cứu ngoài Lời mở đầu, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, bố cục

gồm 3 chƣơng.
Chƣơng 1: Lý luận chung về biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn
Chƣơng 2: Quy định của pháp luật về biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị
trấn
Chƣơng 3: Thực tiễn áp dụng biện pháp giáo dục tại xã Long Phú, Huyện
Long Mỹ, Tỉnh Hậu Giang

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

2

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

CHƢƠNG 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN
Trong quá trình phát triển của xã hội, tình hình vi phạm hành chính diễn ra ngày
càng phổ biến và phức tạp hơn. Để kịp thời ngăn chặn các hành vi vi phạm tiếp tục diễn
ra, điều chỉnh lại trật tự xã hội đồng thời phòng ngừa việc chuyển hóa thành tội phạm từ
hành vi vi phạm thì vấn đề xử lý đối với các hành vi vi phạm đƣợc đặt ra nhƣ là một yêu
cầu cấp bách.Vậy vi phạm hành chính là gì? Việc xử lý đối với các vi phạm hành chính
ra sao? Bao gồm những hình thức, biện pháp nào để có thể mang lại hiệu quả và phù hợp
với từng hành vi vi phạm? Để trả lời cho các câu hỏi trên, trong chƣơng này, ngƣời viết
sẽ trình bày khái quát về vi phạm hành chính, các hình thức xử lý vi phạm hành chính mà
ngƣời viết tìm hiểu đƣợc qua quá trình nghiên cứu. Đồng thời, trong chƣơng này, ngƣời
viết sẽ tập trung trình bày cụ thể về biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn. Đây là

một trong các biện pháp xử lý hành chính mang tính giáo dục cao, thể hiện tinh thần,
trách nhiệm của gia đình, xã hội trong việc giáo dục đối tƣợng vi phạm. Qua đó thấy
đƣợc ý nghĩa của biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn. Song song đó ngƣời viết
cũng sẽ trình bày sơ lƣợc về lịch sử phát triển của biện pháp để giúp ngƣời đọc hiểu rõ
hơn về biện pháp này.
1.1 KHÁI NIỆM VI PHẠM HÀNH CHÍNH VÀ XỬ LÝ VI PHẠM HÀNH
CHÍNH
1.1.1 Khái niệm vi phạm hành chính
Nhà nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nƣớc pháp quyền của dân,
do dân và vì dân, mọi mục tiêu hay chiến lƣợc phát triển đều lấy lợi ích nhân dân làm
nền tảng. Do đó, pháp luật nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam luôn thể hiện cho ý
chí của giai cấp công nhân và nhân lao động, giai cấp chiếm đại đa số trong xã hội. Chính
vì lẽ đó mà các quy định của pháp luật luôn đƣợc mọi ngƣời dân tôn trọng và thực hiện
nghiêm chỉnh. Song trên thực tế vẫn có trƣờng hợp đi ngƣợc lại, phá vỡ trật tự quản lý
của nhà nƣớc, xâm hại đến lợi ích của nhà nƣớc, của tập thể và cá nhân. Những trƣờng
hợp có thể coi nhƣ là vi phạm pháp luật. Việc đƣa ra khái niệm vi phạm pháp luật không
chỉ có ý nghĩa lý luận mà nó còn mang một ý nghĩa thực tiễn sâu sắc. Đây chính là nền
tảng, là cơ sở để xác định một vi phạm cụ thể, đồng thời là căn cứ quan trọng để có thể
truy cứu trách nhiệm pháp lý đối với đối tƣợng có hành vi vi phạm. Có thể đƣa ra khái
niệm về vi phạm pháp luật nhƣ sau: “ Vi phạm pháp luật là hành vi (hành động hoặc
không hành động), trái pháp luật, có lỗi, do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực
GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

3

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

hiện, xâm hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật xã hội chủ nghĩa bảo vệ ”. 1 Nhƣ
vậy, từ khái niệm trên đã chỉ ra những dấu hiệu cơ bản của một hành vi vi phạm pháp luật
nói chung, đó là : Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi, do chủ thể có năng
lực trách nhiệm pháp lý thực hiện và xâm hại đến các quan hệ được pháp luật bảo vệ.
Đây là cơ sở lý luận quan trọng cho việc đƣa ra khái niệm về vi phạm hành chính.
Vi phạm hành chính là một loại vi phạm xảy ra khá phổ biến trong đời sống xã hội.
Tuy mức độ nguy hiểm cho xã hội của loại vi phạm này thấp hơn so với tội phạm hình sự
nhƣng vi phạm hành chính là những hành vi gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho
lợi ích của nhà nƣớc, của tập thể và lợi ích của cá nhân, cũng nhƣ lợi ích chung của toàn
cộng đồng, là nguyên nhân dẫn đến tình hình tội phạm nảy sinh trên các lĩnh vực của đời
sống xã hội. Nếu nhƣ không đƣợc ngăn chặn và xử lý kịp thời, xác định rõ tính chất và
mức độ nguy hiểm của loại vi phạm này, đặc biệt là việc xác định ranh giới giữa vi phạm
hành chính và tội phạm, tạo cơ sở pháp lý cho việc xử lý cũng nhƣ đấu tranh, phòng
chống có hiệu quả với loại vi phạm trên, cần thiết phải đƣa ra một định nghĩa chính thức
về loại vi phạm trên, loại vi phạm hành chính.
Trong thực tiễn thi hành và áp dụng pháp luật hiện nay, vi phạm hành chính đƣợc
hiểu một cách chung nhất là “ hành vi vi phạm các quy tắc quản lý của nhà nước nhưng
không phải là tội phạm và theo quy định phải bị xử phạt hành chính ”. Trƣớc đây, khi
pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính năm 1989 chƣa đƣợc ban hành, các văn bản pháp
luật chỉ đề cập đến khái niệm “ Vi cảnh ”. Khái niệm này đƣợc chính thức sử dụng trong
“ Điều lệ xử phạt vi cảnh ” ban hành kèm theo Nghị định 143/CP ngày 27 tháng 5 năm
1977 của Hội Đồng Chính Phủ.
Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính năm 1989 ra đời vào ngày 30 tháng 11 năm
1989, lần đầu tiên khái niệm “ Vi phạm hành chính ” đƣợc định nghĩa chính thức, tại
Điều 1 của pháp lệnh này quy định “ Vi phạm hành chính là hành vi do cá nhân, tổ chức
thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý xâm phạm quy tắc quản lý nhà nước mà không phải là
tội phạm hình sự và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt hành chính”. Định
nghĩa này sau đó đã đƣợc áp dụng rộng rãi trong thực tiễn thi hành pháp luật và đƣợc
hoàn thiện trong các Pháp lệnh về xử lý vi phạm hành chính năm 1995, Pháp lệnh về xử

lý vi phạm hành chính năm 2002, sửa đổi, bổ sung năm 2007, 2008 sau này.
Luật xử lý vi phạm hành chính ra đời ngày 02 tháng 7 năm 2012, tiếp tục hoàn
thiện những quy định về xử lý vi phạm hành chính đồng thời khắc phục những hạn chế
trƣớc đây, cụ thể luật xử lý vi phạm hành chính đã đƣa ra định nghĩa về vi phạm hành
1

Giáo trình lý luận chung về nhà nƣớc và pháp luật, Trƣờng Đại học Luật Hà Nội, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội,
năm 2000, tr 483.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

4

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

chính một cách riêng biệt, khá cụ thể và rõ ràng ngay tại khoản 1 Điều 2 đó là “Vi phạm
hành chính là hành vi có lỗi, do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi phạm quy định của pháp
luật về quản lý nhà nước mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải
bị xử phạt vi phạm hành chính ”.
Mặc dù rằng, về ngôn ngữ thể hiện và cách diễn đạt có đôi chút khác nhau nhƣng
nhìn chung các văn bản trên lại có sự thống nhất, đồng bộ trong việc đƣa ra định nghĩa về
vi phạm hành chính, về những dấu hiệu đặc trƣng cũng nhƣ bản chất, đặc điểm của loại
vi phạm trên. Từ những nội dung đã trình bày, có thể đƣa ra những dấu hiệu cơ bản về vi
phạm hành chính nhƣ sau :2
Thứ nhất, vi phạm hành chính là hành vi trái pháp luật, vi phạm các các quy định
của pháp luật về quản lý nhà nƣớc, tính nguy hiểm do hành vi gây ra ở mức độ thấp, chƣa

đủ hoặc không cấu thành tội phạm hình sự và hành vi đó đƣợc quy định và điều chỉnh bởi
các văn bản pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Đây là dấu hiệu mặt khách thể của vi
phạm.
Thứ hai, hành vi đó phải là một hành vi khách quan đã đƣợc thực hiện ( hành động
hoặc không hành động ), đã xảy ra trên thực tế chứ không phải chỉ tồn tại trong suy nghĩ
hoặc chỉ là dự định. Đây là dấu hiệu của mặt khách quan của vi phạm.
Thứ ba, hành vi vi phạm phải do một cá nhân hoặc một tổ chức thực hiện. Đây là
dấu hiệu xác định chủ thể của vi phạm.
Thứ tư, hành vi đó là một hành vi có lỗi, hình thức lỗi có thể là lỗi cố ý nếu ngƣời vi
phạm nhận thức đƣợc tính trái pháp luật trong hành vi của mình, thấy trƣớc hậu quả của
vi phạm và mong muốn hậu quả đó xảy ra hoặc ý thức đƣợc hậu quả và để mặc cho hậu
quả xảy ra; hình thức lỗi vô ý là trong trƣờng hợp ngƣời vi phạm thấy trƣớc đƣợc hậu quả
của hành vi nhƣng tin rằng có thể ngăn chặn đƣợc hoặc không thấy trƣớc hậu quả sẽ xảy
ra dù phải thấy trƣớc và có thể thấy trƣớc đƣợc hậu quả của vi phạm. Đây là dấu hiệu chủ
quan của vi phạm.
1.1.2 Khái niệm về xử lý vi phạm hành chính và các hình thức xử lý vi phạm
hành chính
1.1.2.1 Khái niệm xử lý vi phạm hành chính
Thuật ngữ “ Xử lý vi phạm hành chính ” ra đời từ Pháp lệnh xử lý vi phạm hành
chính năm 1995, Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính đầu tiên của nƣớc ta. Thế nhƣng,
cho đến nay, trải qua một thời gian dài hoàn thiện và phát triển, các văn bản pháp lý hiện
2

Ts.Phan Trung Hiền, giáo trình Luật hành chính Việt Nam ( phần 2 : phƣơng cách quản lý nhà nƣớc ), Trƣờng Đại
học Cần Thơ, năm 2009, Tr 31, 32.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

5

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

hành vẫn chƣa nêu ra định nghĩa chính thức vể thuật ngữ này. Luật xử lý vi phạm hành
chính 2012 ra đời, đánh dấu một bƣớc phát triển mới cho các quy định về xử lý vi phạm
hành chính nhƣng vẫn chƣa định nghĩa một cách rõ ràng về xử lý vi phạm hành chính. Vì
vậy, cho đến thời điểm hiện hành thuật ngữ “ Xử lý vi phạm hành chính ” vẫn đƣợc hiểu
theo cách chung. Theo cách hiểu chung nhất và thống nhất nhất của các văn bản pháp lý
hành chính, xử lý vi phạm hành chính bao gồm :
+ Xử phạt vi phạm hành chính.
+ Các biện pháp xử lý hành chính.
1.1.2.2 Các hình thức xử lý vi phạm hành chính
Nhƣ đã trình bày ở phần trên, xử lý vi phạm hành chính bao gồm hai cách xử lý là
xử phạt vi phạm hành chính và áp dụng các biện pháp xử lý hành chính khác. Việc áp
dụng một trong hai cách xử lý trên là tùy thuộc vào từng đối tƣợng, với từng hành vi vi
phạm và từng trƣờng hợp cụ thể. Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định việc xử lý
vi phạm hành chính trên nhƣ sau :
 Xử phạt vi phạm hành chính
Xử phạt vi phạm hành chính là việc ngƣời có thẩm quyền xử phạt áp dụng hình
thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi vi
phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính .3 Các hình
thức xử phạt vi phạm hành chính gồm :
Cảnh cáo 4
Cảnh cáo đƣợc áp dụng đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính không
nghiêm trọng, có tình tiết giảm nhẹ và theo quy định thì bị áp dụng hình thức xử phạt
cảnh cáo hoặc đối với mọi hành vi vi phạm hành chính do ngƣời chƣa thành niên từ đủ
14 tuổi đến dƣới 16 tuổi thực hiện. Cảnh cáo đƣợc quyết định bằng văn bản.

Phạt tiền 5
Mức phạt tiền trong xử phạt vi phạm hành chính từ 50.000 đồng đến
1.000.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 100.000 đồng đến 2.000.000.000 đối với tổ chức,
trừ trƣờng hợp phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực thuế, đo lƣờng, sở hữu trí tuệ, an toàn
thực phẩm, chất lƣợng sản phẩm, hàng hóa, chứng khoán, hạn chế cạnh tranh theo quy
định tại các luật tƣơng ứng. Đối với khu vực nội thành của thành phố trực thuộc trung
ƣơng thì mức phạt tiền có thể cao hơn, nhƣng tối đa không quá 02 lần mức phạt chung áp
3

Khoản 2, Điều 2 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
Điều 22 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
5
Điều 23 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
4

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

6

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

dụng đối với cùng hành vi vi phạm trong các lĩnh vực giao thông đƣờng bộ, bảo vệ môi
trƣờng, an ninh, trật tự an toàn xã hội.
Bên cạnh đó, còn có các hình thức xử phạt bổ sung gồm :6
Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt
động có thời hạn

Tƣớc quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn:
+ Là hình thức xử phạt đƣợc áp dụng đối với cá nhân, tổ chức vi phạm nghiêm
trọng các hoạt động đƣợc ghi trong giấy phép, chứng chỉ hành nghề.Trong thời gian bị
tƣớc quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề, cá nhân, tổ chức không đƣợc tiến
hành các hoạt động ghi trong giấy phép, chứng chỉ hành nghề.
Đình chỉ hoạt động có thời hạn:
+ Là hình thức xử phạt đƣợc áp dụng đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính
trong các trƣờng hợp sau:
Đình chỉ một phần hoạt động gây hậu quả nghiêm trọng hoặc có khả năng thực tế
gây hậu quả nghiêm trọng đối với tính mạng, sức khỏe con ngƣời, môi trƣờng, của cơ sở
sản xuất, kinh doanh, dịch vụ mà theo quy định pháp luật phải có giấy phép.
Đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ hoặc
hoạt động khác mà theo quy định pháp luật không phải có giấy phép và hoạt động đó gây
hậu quả nghiêm trọng hoặc có khả năng thực tế gây hậu quả nghiêm trọng đối với tính
mạng, sức khỏe con ngƣời, môi trƣờng và trật tự, an toàn xã hội.
Thời hạn tƣớc quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề, thời hạn tạm đình
chỉ hoạt động từ 01 tháng đến 24 tháng kể từ ngày quyết định xử phạt có hiệu lực thi
hành.
Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành
chính (sau đây gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính)
Tịch thu tang vật, phƣơng tiện vi phạm hành chính là việc sung vào ngân sách nhà
nƣớc vật, tiền, hàng hoá, phƣơng tiện có liên quan trực tiếp đến vi phạm hành chính,
đƣợc áp dụng đối với vi phạm hành chính nghiêm trọng do lỗi cố ý của cá nhân, tổ chức.
Trục xuất
Trục xuất là hình thức xử phạt buộc ngƣời nƣớc ngoài có hành vi vi phạm hành
chính tại Việt Nam phải rời khỏi lãnh thổ nƣớc Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
6

Xem các Điều 25, 26, 27 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

7

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

Ngoài các hình thức xử phạt trên, các biện pháp ngăn chặn cũng có thể đƣợc áp
dụng trong trong trƣờng hợp cần thiết khi có hậu quả thực tế xảy ra hoặc có khả năng
thực tế sẽ xảy ra do hành vi vi phạm hành chính gây ra, các biện pháp đó gồm :7
+ Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu.
+ Buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng không có giấy phép hoặc xây
dựng không đúng với giấy phép.
+ Buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trƣờng, lây lan dịch
bệnh
+ Buộc đƣa ra khỏi lãnh thổ nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tái
xuất hàng hoá, vật phẩm, phƣơng tiện.
+ Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con ngƣời, vật nuôi, cây
trồng và môi trƣờng, văn hóa phẩm có nội dung độc hại.
+ Buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn.
+ Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hoá, bao bì hàng hóa, phƣơng tiện kinh
doanh, vật phẩm.
+ Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hoá, bao bì hàng hóa, phƣơng tiện kinh
doanh, vật phẩm.
+ Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có đƣợc do thực hiện vi phạm hành chính hoặc
buộc nộp lại số tiền bằng trị giá tang vật, phƣơng tiện vi phạm hành chính đã bị tiêu thụ,
tẩu tán, tiêu hủy trái quy định của pháp luật.

+ Các biện pháp khắc phục hậu quả khác do Chính phủ quy định.
Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính
Khi xử phạt vi phạm hành chính phải đảm bảo các nguyên tắc cơ bản sau :8
- Mọi vi phạm hành chính phải đƣợc phát hiện, ngăn chặn kịp thời và phải bị xử
lý nghiêm minh, mọi hậu quả do vi phạm hành chính gây ra phải đƣợc khắc phục theo
đúng quy định pháp luật.
- Việc xử phạt vi phạm hành chính đƣợc tiến hành nhanh chóng, công khai, khách
quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật.
- Việc xử phạt vi phạm hành chính phải căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu quả vi
phạm, đối tƣợng vi phạm và tình tiết giảm nhẹ, tình tiết tăng nặng.
7
8

Điều 28 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
Khoản 1, Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

8

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

- Chỉ xử phạt vi phạm hành chính khi có hành vi vi phạm hành chính do pháp luật
quy định.
Một hành vi vi phạm hành chính chỉ bị xử phạt một lần.
Nhiều ngƣời cùng thực hiện một hành vi vi phạm hành chính thì mỗi ngƣời vi

phạm đều bị xử phạt về hành vi vi phạm hành chính đó.
Một ngƣời thực hiện nhiều hành vi vi phạm hành chính hoặc vi phạm hành chính
nhiều lần thì bị xử phạt về từng hành vi vi phạm.
- Ngƣời có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm chứng minh vi phạm hành chính. Cá
nhân, tổ chức bị xử phạt có quyền tự mình hoặc thông qua ngƣời đại diện hợp pháp
chứng minh mình không vi phạm hành chính.
- Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức
bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân
 Các biện pháp xử lý hành chính
Biện pháp xử lý hành chính là một trong các hình thức xử lý vi phạm hành chính
lần đầu tiên đƣợc quy định trong Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính 1995 với nội dung
khá chi tiết và cụ thể. Quy định này đƣợc tiếp thu, hoàn thiện và phát triển trong các văn
bản pháp lý sau này nhƣ : Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính 2002, Luật xử lý vi phạm
hành chính 2012, nhƣng trên tinh thần chung các văn này đều có chung một quan niệm về
biện pháp xử lý hành chính. Theo Khoản 3 Điều 2 luật xử lý vi phạm hành chính 2012 thì
biện pháp xử lý hành chính đƣợc định nghĩa là “ Biện pháp được áp dụng đối với cá
nhân vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn xã hội mà không phải là tội phạm,
bao gồm biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn; đưa vào trường giáo dưỡng; đưa
vào cơ sở giáo dục bắt buộc và đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc ”. Đây là các biện
pháp đƣợc áp dụng cho những đối tƣợng có hành vi vi phạm, không thuộc trƣờng hợp
phải bị xử phạt vi phạm hành chính nhƣng cũng không phải là tội phạm.Việc áp dụng các
biện pháp xử lý hành chính mang một ý nghĩa sâu sắc, thể hiện tinh thần nhân đạo của
nhà nƣớc ta đồng thời có thể hạn chế tình hình tội phạm nảy sinh.
Luật xử lý vi phạm hành chính quy định về các biện pháp xử lý vi phạm hành chính
trên nhƣ sau:
Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn 9
Những quy định về biện pháp này sẽ đƣợc ngƣời viết trình bày ở phần sau.

9

Điều 89 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

9

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

Biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng 10
Đƣa vào trƣờng giáo dƣỡng là biện pháp xử lý hành chính áp dụng đối với ngƣời
có hành vi vi phạm pháp luật theo quy định tại Điều 92 của Luật xử lý vi phạm hành
chính nhằm mục đích giúp họ học văn hóa, học nghề, lao động, sinh hoạt dƣới sự quản
lý, giáo dục của nhà trƣờng.
Thời hạn áp dụng biện pháp đƣa vào trƣờng giáo dƣỡng là từ 06 tháng đến 24 tháng.
Đối tƣợng áp dụng biện pháp đƣa vào trƣờng giáo dƣỡng bao gồm những đối tƣợng
sau:
+ Ngƣời từ đủ 12 tuổi đến dƣới 14 tuổi thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội
phạm đặc biệt nghiệm trọng do cố ý quy định tại Bộ luật hình sự.
+ Ngƣời từ đủ 14 tuổi đến dƣới 16 tuổi thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội
phạm rất nghiêm trọng do vô ý quy định tại Bộ luật hình sự.
+ Ngƣời từ đủ 14 tuổi đến dƣới 16 tuổi thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội
phạm nghiêm trọng do cố ý quy định tại Bộ luật hình sự mà trƣớc đó đã bị áp dụng biện
pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn..
+ Ngƣời từ đủ 14 tuổi đến dƣới 18 tuổi 02 lần trở lên trong 06 tháng thực hiện hành
vi trộm cắp, lừa đảo, đánh bạc, gây rối trật tự công cộng mà chƣa đến mức truy cứu trách
nhiệm hình sự và trƣớc đó đã bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn.

Không áp dụng biện pháp đƣa vào trƣờng giáo dƣỡng đối với những trƣờng hợp sau
đây:
+ Ngƣời không có năng lực trách nhiệm hành chính.
+ Ngƣời đang mang thai có chứng nhận của bệnh viện
+ Phụ nữ hoặc ngƣời duy nhất đang nuôi con nhỏ dƣới 36 tháng tuổi đƣợc Ủy ban
nhân dân cấp xã nơi ngƣời đó cƣ trú xác nhận.
Biện pháp đƣa vào trƣờng giáo dƣỡng do Tòa án nhân dân cấp Huyện xem xét,
quyết định.
Biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc 11
Đƣa vào cơ sở giáo dục bắt buộc là biện pháp xử lý hành chính áp dụng đối với
ngƣời có hành vi vi phạm pháp luật quy định tại Điều 94 của Luật xử lý vi phạm hành

10
11

Xem các Điều 91, 92 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
Xem các Điều 93, 94 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

10

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

chính để lao động, học văn hóa, học nghề, sinh hoạt dƣới sự quản lý của cơ sở giáo dục
bắt buộc.

Biện pháp đƣa vào cơ sở giáo dục bắt buộc đƣợc áp dụng trong thời hạn từ 06 tháng
đến 24 tháng.
Những đối tƣợng thuộc trƣờng hợp bị áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở giáo dục bắt
buộc bao gồm:
+ Ngƣời thực hiện hành vi xâm phạm tài sản của tổ chức trong nƣớc hoặc nƣớc
ngoài; tài sản, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân, của ngƣời nƣớc ngoài.
+ Vi phạm trật tự, an toàn xã hội 02 lần trở lên trong 06 tháng nhƣng chƣa đến mức
truy cứu trách nhiệm hình sự, đã bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn
hoặc chƣa bị áp dụng biện pháp này nhƣng không có nơi cƣ trú ổn định.
Các đối tƣợng không thuộc trƣờng hợp bị áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở giáo dục
bắt buộc gồm:
+ Ngƣời không có năng lực trách nhiệm hành chính.
+ Ngƣời chƣa đủ 18 tuổi.
+ Nữ trên 55 tuổi, nam trên 60 tuổi.
+ Ngƣời đang mang thai có chứng nhận của bệnh viện.
+ Phụ nữ hoặc ngƣời duy nhất đang nuôi con nhỏ dƣới 36 tháng tuổi đƣợc Ủy ban
nhân dân cấp xã nơi ngƣời đó cƣ trú xác nhận.
Thẩm quyền áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở giáo dục bắt buộc do Tòa án nhân
dân cấp Huyện quyết định.
Biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc 12
Đƣa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc là biện pháp xử lý hành chính áp dụng đối với
ngƣời có hành vi vi phạm quy định tại Điều 96 của Luật xử lý vi phạm hành chính để
chữa bệnh, lao động, học văn hóa, học nghề dƣới sự quản lý của cơ sở cai nghiện bắt
buộc.
Những trƣờng hợp phải áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc là:
+ Ngƣời nghiện ma túy từ đủ 18 tuổi trở lên đã bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn mà vẫn còn nghiện hoặc chƣa bị áp dụng biện pháp này nhƣng không có
nơi cƣ trú ổn định.
12

Xem các Điều 95, 96 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

11

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

Không áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đối với các trƣờng hợp
sau đây:
+ Ngƣời không có năng lực trách nhiệm hành chính.
+ Ngƣời đang mang thai có chứng nhận của bệnh viện.
+ Phụ nữ hoặc ngƣời duy nhất đang nuôi con nhỏ dƣới 36 tháng tuổi đƣợc Ủy ban
nhân dân cấp xã nơi ngƣời đó cƣ trú xác nhận.
Việc áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc thuộc thẩm quyền của
Tòa án nhân dân cấp Huyện.
Trên cơ sở những nội dung đã trình bày, có thể nhận thấy rằng các biện pháp xử lý
hành chính trong Luật xử lý vi phạm hành chính đƣợc áp dụng đối với những đối tƣợng
nhất định và khi áp dụng không chỉ căn cứ vào một hành vi vi phạm cụ thể mà còn căn cứ
vào cả quá trình vi phạm pháp luật có tính hệ thống của đối tƣợng.
Nguyên tắc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính :
Khi áp dụng các biện pháp xử lý hành chính phải tuân thủ các nguyên tắc sau :13
- Cá nhân chỉ bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính nếu thuộc một trong các đối
tƣợng sau đây :
+ Đối tƣợng áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn.
+ Đối tƣợng áp dụng biện pháp đƣa vào trƣờng giáo dƣỡng.

+ Đối tƣợng áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở giáo dục bắt buộc.
+ Đối tƣợng áp dụng biện pháp đƣa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
- Việc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính phải đƣợc tiến hành tiến hành nhanh
chóng, công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, đảm bảo công bằng, đúng quy định
pháp luật.
- Việc quyết định thời hạn áp dụng biện pháp xử lý hành chính phải căn cứ vào tính
chất, mức độ, hậu quả vi phạm, nhân thân ngƣời vi phạm và tình tiết giảm nhẹ, tình tiết
tăng nặng.
- Ngƣời có thẩm quyền áp dụng biện pháp xử lý hành chính có trách nhiệm chứng
minh vi phạm hành chính. Cá nhân bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính có quyền tự
mình hoặc thông qua ngƣời đại diện hợp pháp chứng minh mình không vi phạm hành
chính.
13

Khoản 2, Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

12

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

1.2 PHÂN BIỆT GIỮA XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỚI CÁC BIỆN
PHÁP XỬ LÝ HÀNH CHÍNH KHÁC
Xử phạt vi phạm hành chính và các biện pháp xử lý hành chính là hai hình thức xử lý
vi phạm hành chính cơ bản đƣợc quy định trong Luật xử lý vi phạm hành chính 2012, do

cả hai đều là những hình thức xử lý vi phạm hành chính, chỉ áp dụng khi có vi phạm hành
chính xảy ra, do vậy đều mang những đặc điểm chung của một dấu hiệu của vi phạm
hành chính nhƣ : trực tiếp xâm hại đến trật tự quản lý hành chính, có lỗi, trái pháp
luật,…Bên cạnh những điểm chung đó, giữa xử phạt vi phạm hành chính và các biện
pháp xử lý hành chính cũng mang một số điểm riêng đặc trƣng cho mình, thể hiện ở
những điểm căn bản sau :14
Thứ nhất, về đối tƣợng áp dụng : Việc xử phạt hành chính đƣợc áp dụng đối với tổ
chức, cá nhân vi phạm hành chính bao gồm cá nhân, tổ chức Việt Nam, cá nhân, tổ chức
nƣớc ngoài vi phạm hành chính trên các lĩnh vực khác nhau của quản lý hành chính nhà
nƣớc. Đối tƣợng áp dụng của các biện pháp xử lý hành chính là cá nhân, công dân Việt
Nam có hành vi vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn xã hội chƣa đến mức truy
cứu trách nhiệm hình sự. Đối tƣợng bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính thông
thƣờng là những đối tƣợng nguy hiểm cho xã hội. Đây là những ngƣời thƣờng xuyên vi
phạm pháp luật, gây ảnh hƣởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Phần lớn những
đối tƣợng bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính đã nhiều lần bị xử phạt hành chính
nhƣng vẫn tái phạm. Vì vậy, đối với họ cần phải áp dụng những biện pháp xử lý khác
nhằm giáo dục ý thức tuân thủ pháp luật ở họ. Trong nhiều trƣờng hợp, hành vi vi phạm
pháp luật của những đối tƣợng này chƣa đủ dấu hiệu để cấu thành vi phạm hành chính.
Tuy nhiên, xuất phát từ mục đích phòng ngừa chung cũng nhƣ phòng ngừa riêng, các đối
tƣợng này vẫn bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính.
Thứ hai, về thẩm quyền quyết định áp dụng : Thẩm quyền quyết định áp dụng các
biện pháp xử lý hành chính đƣợc pháp luật quy định cụ thể cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân
cấp xã và Tòa án nhân dân cấp Huyện. Trong khi đó, thẩm quyền áp dụng các biện pháp
xử phạt vi phạm hành chính đƣợc pháp luật quy định không chỉ cho Chủ tịch Ủy ban
nhân dân các cấp mà còn cho nhiều chủ thể khác.
Thứ ba, về thủ tục quyết định áp dụng : Việc quyết định áp dụng các biện pháp xử
lý hành chính đối với các đối tƣợng vi phạm pháp luật có ảnh hƣởng trực tiếp đến quyền,
tự do của mỗi cá nhân. Vì vậy, thủ tục quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính
đƣợc pháp luật quy định rất chặt chẽ, phải qua nhiều khâu xét duyệt với sự tham gia của
14

Giáo trình Luật hành chính Việt Nam, Trƣờng Đại học Luật Hà Nội, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội, năm 2005,
Tr 309, 310.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

13

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

rất nhiều cơ quan, cán bộ có thẩm quyền khác nhau. Trong khi đó, thủ tục xử phạt vi
phạm hành chính đƣợc pháp luật quy định đơn giản, thuận tiện hơn. Điều này góp phần
đảm bảo cho các quyết định về biện pháp xử lý hành chính đƣợc ban hành chặt chẽ, chính
xác, phù hợp với từng đối tƣợng bị áp dụng. Có nhƣ vậy, mục đích của việc áp dụng các
biện pháp này mới đạt đƣợc trên thực tiễn thi hành.
1.3 KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG CỦA BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN
1.3.1 Khái niệm về biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn
Với tinh thần giáo dục, cảm hóa những đối tƣợng vi phạm, giáo dục tại xã, phƣờng,
thị trấn đƣợc hiểu “ Là biện pháp xử lý hành chính áp dụng đối với các đối tượng quy
định tại Điều 90 của Luật xử lý vi phạm hành chính để giáo dục, quản lý họ tại nơi cư trú
trong trường hợp nhận thấy không cần thiết phải cách ly họ khỏi cộng đồng ”.15 Từ khái
niệm trên, có thể thấy giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn là một biện pháp đƣợc áp dụng
chủ yếu là giáo dục, cảm hóa đối tƣợng vi phạm với mục đích là nhằm giám sát, ngăn
ngừa đối tƣợng đƣợc giáo dục tiếp tục có những hành vi vi phạm đồng thời giáo dục và
giúp họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh tại nơi cƣ trú trên tinh thần không cách ly

họ khỏi cộng đồng.
Nhƣ vậy, từ những phân tích trên có thể thấy biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị
trấn mang các đặc điểm cơ bản sau :
- Là một trong các biện pháp xử lý hành chính đƣợc quy định tại Luật xử lý vi phạm
hành chính 2012.
- Đƣợc áp dụng đối với một số đối tƣợng nhất định đƣợc quy định tại Điều 90 của
Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
- Mục đích giáo dục là để quản lý, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật của đối
tƣợng, cảm hóa, giúp đối tƣợng sửa chữa lỗi lầm trở thành công dân có ích cho xã hội.
- Đối tƣợng đƣợc quản lý, giáo dục tại nơi cƣ trú, không bị cách ly khỏi cộng đồng.
1.3.2 Nguyên tắc áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn
Việc áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn phải đảm bảo các nguyên
tắc cơ bản sau đây :16

15

Khoản 1, Điều 89 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
Điều 2 Nghị định 111/2013/NĐ – CP quy định chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn.
16

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

14

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

- Nhanh chóng, công khai, khách quan, công bằng; đúng thẩm quyền, đối tƣợng, trình
tự, thủ tục quy định tại Luật xử lý vi phạm hành chính và Nghị định 111/2013/NĐ-CP
Nghị định của Chính Phủ ngày 30 tháng 9 năm 2013 (sau đây gọi là Nghị định
111/2013/NĐ-CP).
- Không xâm phạm đến danh dự, sức khỏe, nhân phẩm; tôn trọng và bảo vệ bí mật
riêng tƣ của ngƣời bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn. Không công
khai việc tổ chức, nội dung, kết quả cuộc họp tƣ vấn, hồ sơ và thi hành quyết định giáo
dục tại xã, phƣờng, thị trấn đối với ngƣời chƣa thành niên.
- Ngƣời có thẩm quyền áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn có trách
nhiệm chứng minh vi phạm hành chính. Cá nhân bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn có quyền tự mình hoặc thông qua ngƣời đại diện hợp pháp chứng minh
mình không thuộc đối tƣợng bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn.
- Bảo đảm sự tham gia của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong cộng đồng, nhà trƣờng và
gia đình trong việc giúp đỡ, giáo dục ngƣời bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng,
thị trấn.
- Việc quyết định thời hạn áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn phải
căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm, nhân thân ngƣời vi phạm, tình tiết giảm
nhẹ, tình tiết tăng nặng.
- Chỉ áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn đối với ngƣời chƣa thành
niên trong trƣờng hợp cần thiết nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển
lành mạnh và trở thành công dân có ích cho xã hội. Đối với ngƣời chƣa thành niên thuộc
đối tƣợng quy định tại Điểm c Khoản 2 Điều 4 của Nghị định 111/2013/NĐ-CP, chỉ
quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn khi không đủ điều kiện áp
dụng biện pháp quản lý tại gia đình.Việc áp dụng biện pháp quản lý tại gia đình không
đƣợc coi là đã bị xử lý vi phạm hành chính.
- Trong quá trình xem xét, quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị
trấn đối với ngƣời chƣa thành niên, ngƣời có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính phải
đảm bảo lợi ích tốt nhất cho họ.
Ngoài ra, khi quyết định áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn thì ngoài

việc phải tuân thủ chặt chẽ những nguyên tắc trên, còn phải tuân thủ những nguyên tắc
chung khi áp dụng biện pháp xử lý hành chính đƣợc quy định tại Khoản 2, Điều 3 Luật
xử lý vi phạm hành chính 2012. Đây là điều kiện để đảm bảo cho việc áp dụng đƣợc
minh bạch, khách quan và đúng các quy định pháp luật.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

15

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

1.4 Ý NGHĨA CỦA BIỆN PHÁP GIÁO DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN
Giáo dục tại xã, phƣờng thị trấn là một biện pháp xử lý hành hành chính có tính
cƣỡng chế ít nghiêm khắc nhất so với các biện pháp xử lý hành chính khác, đƣợc xác
định là những hành vi vi phạm nhỏ, đơn giản và ít nghiêm trọng nên hình thức chế tài
dành cho nó cũng chỉ mang tính răn đe, sửa chữa hành vi. Biện pháp này áp dụng chủ
yếu là để giáo dục, cải tạo đối tƣợng có hành vi vi phạm, giúp họ thấy đƣợc những việc
làm sai trái cũng nhƣ lỗi lầm của mình từ đó có hƣớng khắc phục, sửa chữa bản thân, làm
lại cuộc đời. Trên tinh thần giáo dục đối tƣợng vi phạm, biện pháp giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn không tƣớc đoạt các quyền tự do cơ bản của công dân nhƣ các biện pháp
xử lý khác, không cách ly đối tƣợng vi phạm ra khỏi cộng đồng mà ngƣợc lại vận dụng
sức mạnh cộng đồng nhân dân trực tiếp tham gia giáo dục đối tƣợng, một mặt có thể nâng
cao hiệu quả của biện pháp xử lý, mặt khác có thể tránh sự mặc cảm cho đối tƣợng vi
phạm trƣớc xã hội.
Do đa số đối tƣợng thuộc trƣờng hợp bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng,
thị trấn là ngƣời chƣa thành niên cho nên việc chung tay, phối hợp giữa gia đình và nhà

trƣờng trong việc tham gia quản lý, giám sát, phát hiện kịp thời những hành vi vi phạm
của đối tƣợng để có biện pháp xử lý, giáo dục phù hợp với đối tƣợng. Từ đó nâng cao
trách nhiệm, vai trò của gia đình, nhà trƣờng và cả cộng đồng trong việc giáo dục đối
tƣợng là ngƣời chƣa thành niên vi phạm. Với việc áp dụng biện pháp giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn, bên cạnh việc xử lý đối tƣợng do có hành vi vi phạm, biện pháp trên
còn mang một ý nghĩa to lớn đó là giúp đối tƣợng vi phạm có một nhận thức đúng đắn
hơn trong suy nghĩ cũng nhƣ hành vi của mình, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, cải
tạo bản thân để trở thành công dân có ích cho xã hội.
Bên cạnh đó, biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn còn thể hiện tinh thần nhân
đạo sâu sắc của Đảng và nhà nƣớc ta trong quá trình thực thi và phổ biến pháp luật. Pháp
luật muốn đƣợc thực hiện nghiêm chỉnh và phát huy hiệu quả cần phải xuất phát từ tinh
thần tự giác và ý thức của ngƣời dân. Chính vì lẽ đó, việc nâng cao ý thức của ngƣời dân
về việc chấp hành pháp luật là một việc làm hết sức quan trọng và ý nghĩa, đặc biệt là đối
với những ngƣời có hành vi vi phạm. Việc giáo dục pháp luật trong quá trình áp dụng
biện pháp xử lý đối tƣợng vi phạm là cần thiết, vì nó vừa giúp đối đối tƣợng vi phạm
nhận thấy lỗi lầm của mình mà khắc phục, sửa chữa, tự giác chấp hành quy định pháp
luật, vừa thể hiện sự khoan hồng của nhà nƣớc ta trong việc xử lý đối tƣợng. Sự khoan
hồng đó thể hiện qua việc xử lý đối tƣợng mà không cách ly họ khỏi cộng đồng, giúp họ
cải tạo ngay tại nơi cƣ trú, không tƣớc đi các quyền tự do về thân thể của họ.

GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

16

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

Đối với các đối tƣợng không có nơi cƣ trú ổn định thì việc quản lý, giám sát đối
tƣợng sẽ do các tổ chức xã hội phụ trách, đây là một biện pháp giải quyết phù hợp vì nó
hạn chế đƣợc việc tiếp tục vi phạm của đối tƣợng do không có ngƣời quản lý. Trong việc
chấp hành biện pháp xử lý tại nơi cƣ trú, với sự quản lý, giám sát của gia đình, nhà
trƣờng sẽ giúp đối tƣợng sớm khắc phục lỗi lầm, từ đó có suy nghĩ và hành vi đúng đắn.
Qua đó, tăng cƣờng sự phối hợp giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội trong việc giáo dục
đối tƣợng cũng nhƣ tinh thần trách nhiệm của của gia đình và cả cộng đồng trong việc
giáo dục đối tƣợng trở thành công dân có ích cho xã hội, đó cũng là mục tiêu mà nhà
nƣớc ta hƣớng đến trong quá trình thực thi pháp luật.
1.5 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CÁC QUY ĐỊNH CỦA BIỆN PHÁP GIÁO
DỤC TẠI XÃ, PHƢỜNG, THỊ TRẤN
Trong quá trình hình thành và phát triển của pháp luật xử lý vi phạm hành chính.
Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính ra đời vào ngày 06 tháng 7 năm 1995 là một dấu
mốc quan trọng. Lần đầu tiên, trong lịch sử lập pháp Việt Nam, các biện pháp xử lý hành
chính đặc biệt vốn đƣợc quy định rải rác trong các văn bản pháp luật khác nhau, có hiệu
lực thấp từ giai đoạn trƣớc năm 1975 đã đƣợc Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính 1995
quy định. Bên cạnh đó, Pháp lệnh còn quy định thêm một biện pháp xử lý hành chính
mới là giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn.
Có thể nói, giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn là một biện pháp xử lý hành chính có
tính cƣỡng chế ít nghiêm khắc nhất so với các biện pháp xử lý hành chính khác áp dụng
chủ yếu đối với đối tƣợng có hành vi vi phạm nhỏ, tính chất đơn giản, rõ ràng, không
nghiêm trọng với tinh thần không cách ly họ khỏi cộng động mà ngƣợc lại dùng sức
mạnh cộng đồng dân cƣ trực tiếp tham gia giáo dục, cải tạo, cảm hóa ngƣời vi phạm để
họ sớm hối lỗi, sửa chữa sai lầm mà cải thiện bản thân trở thành công dân tốt cho xã hội.
Đây là văn bản pháp lý đầu tiên đánh dấu sự ra đời của biện pháp giáo dục tại xã,
phƣờng, thị trấn và cũng từ đây các quy định về biện pháp này bắt đầu đƣợc hình thành
trong việc xử lý vi phạm hành chính.
Qua 8 năm áp dụng, các quy định của biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn đã
đƣợc sửa đổi, bổ sung trong pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính năm 2002 và sau đó đã
đƣợc sửa đổi, bổ sung tiếp vào năm 2007 và năm 2008 để phù hợp hơn với thực tế và

những phát triển của xã hội, nhƣng về cơ bản vẫn giữ đúng tinh thần của Pháp lệnh xử lý
vi phạm hành chính 1995.
Tuy nhiên, sự phát triển không ngừng của xã hội với những bƣớc tiến cả về công
nghệ lẫn con ngƣời, những quy định về biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn trong
Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính 2002 đã không còn phù hợp với tình hình chung.
GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

17

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

Đề tài: Biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – Thực tiễn tại xã Long Phú, Huyện Long
Mỹ, tỉnh Hậu Giang

Quá trình thực thi các quy định trên thực tế đã bộc lộ những hạn chế, bất cập đòi hỏi phải
khẩn trƣơng nghiên cứu, điều chỉnh nhằm đáp ứng những yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao
của đời sống kinh tế - xã hội của đất nƣớc trong giai đoạn phát triển mới. Vì vậy việc xây
dựng một văn bản pháp lý mới, có giá trị pháp lý cao hơn với những quy định phù hợp
với tiễn xã hội nhằm khắc phục hạn chế vừa qua, nâng cao hiệu quả áp dụng của biện
pháp giáo dục tại nơi cƣ trú là một đòi hỏi khách quan và cấp thiết. Với những lý do trên,
Luật xử lý vi phạm hành chính đã ra đời vào ngày 20 tháng 6 năm 2012 trên cơ sở nghiên
cứu tiếp thu các ý kiến đóng góp và hoàn thiện các quy định. Luật xử lý vi phạm hành
chính 2012 ra đời là một bƣớc ngoặc đánh dấu một bƣớc phát triển mới trong quá trình
hình thành và phát triển của pháp luật xử lý vi phạm hành chính nói chung và của biện
pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn nói riêng.
Với một số điểm mới đƣợc sửa đổi để phù hợp với thực tế, những quy định của biện
pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn đã đƣợc Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 sửa
đổi theo hƣớng phân trách rõ ràng hơn cho từng chủ thể có thẩm quyền trong việc xử lý
cũng nhƣ áp dụng biện pháp. Cụ thể là có những điểm mới trong quy định về đối tƣợng

bị áp dụng biện pháp, và vẫn giữ nguyên thẩm quyền cũng nhƣ thời hạn áp dụng biện
pháp của những quy định trƣớc đây. Đây cũng chính là sự thống nhất của các quy định về
biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn trong các văn bản pháp lý.
Nhìn chung, trong lịch sử hình thành và phát triển của các quy định của biện pháp
giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn từ lúc bắt đầu hình thành từ năm 1995 cho đến nay đã có
những bƣớc phát triển nhất định. Những tiến bộ này sẽ đƣợc tiếp tục phát huy, góp phần
tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, thuận lợi cho việc áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng,
thị trấn, đảm bảo trật tự, kỉ cƣơng quản lý hành chính, an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Qua những trình bày trên, có thể thấy các vi phạm hành chính là loại vi phạm diễn
ra phổ biến trong đời sống xã hội, các vi phạm này đƣợc định nghĩa khác nhau tuỳ theo
từng giai đoạn phát triển của lịch sử lập pháp Việt Nam. Bên cạnh đó, việc xử lý cũng
nhƣ đƣa ra các hình thức xử lý đối với từng hành vi vi phạm từng bƣớc đƣợc hoàn thiện,
phát triển và thể chế hóa trong Luật xử lý vi phạm hành chính 2012. Song song đó, là
việc áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phƣờng, thị trấn một trong các biện pháp xử lý
hành chính chủ yếu mang tính giáo dục đối với các đối tƣợng vi phạm và khi áp dụng
phải đảm bảo đúng các nguyên tắc đã đƣợc quy định nhằm tránh sự tùy tiện và lạm
quyền khi áp dụng biện pháp. Ngoài ra, biện pháp giáo dục tại nơi cƣ trú còn mang một ý
nghĩa sâu sắc, đó là thể hiện sự nhân đạo, sự khoan dung của nhà nƣớc ta đối với những
ngƣời vi phạm đồng thời góp phần tạo sự liên kết, chung tay phối hợp giữa các ban ngành
đoàn thể của địa phƣơng với gia đình và nhà trƣờng trong việc giáo dục đối tƣợng chấp
hành tốt pháp luật.
GVHD:Nguyễn Hữu Lạc

18

SVTH:Lê Thị Huyền Trang

biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn – thực tiễn tại xã long phú, huyện long mỹ, tỉnh hậu giang

Trích đoạn

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về