1
Chương III : Truyền động đai
Gi¶ng viªn : Ts. Vò Lª Huy
i1. Kh¸i niÖm chung
1. Ph©n lo¹i
- Theo tiÕt diÖn ®ai :
+ §ai dÑt + §ai thang
+ §ai h×nh luîc + §ai trßn
2
- Theo c¸ch m¾c ®ai :
+ Th¼ng cïng chiÒu + Th¼ng ngîc chiÒu
+ ChÐo nhau
2. C¸c lo¹i ®ai
a/ §ai dÑt
- §ai v¶i cao su
-§ai da
-§ai v¶i
-§ai len
- §ai sîi tæng hîp
Tiªu chuÈn ho¸ theo : b x
Tiªu chuÈn ho¸ theo : b x
x l
3
b/ §ai thang
HÑp Thêng Réng
Tiªu chuÈn ho¸ : b x h x l
- Thang thêng :
TCVN OST
ZO
OA
A Б
BB
C
D Д
E
- Thang hÑp :
TCVN OST
SPZ YO
SPA YA
SPB YБ
b
t
/h=1,05-1,1 b
t
/h = 1,4 b
t
/h= 2 - 4,5
c/ §ai h×nh lîc
(®ai nhiÒu chªm)
4
Mét sè d¹ng ®ai kh¸c
i2. Lùc vμ øng suÊt trong ®ai
1. Lùc t¸c dông lªn ®ai
Khi lµm viÖc
a
d1
d2
1
2
F
0
0
F
a
d1
d2
1
2
F
0
0
F
1
F
F
2
T
1
T
2
360
0
-
5
F
F+dF
d/2
dR
d
d
0
1
T
2
F
F
1
1
d
1
d
dR
-Phng trỡnh Euler: F
1
= F
2
.e
f
- iukin cõn bng mụmen xon:
2
)(
2
1
21
1
1
d
FF
d
FT
t
F
t
= F
1
- F
2
- K cõn bng lctrc v khi lm vic: F
1
+ F
2
=2.F
0
00
1
2
12
1
1
2 F
e
F
e
e
F
ff
f
t
1
1
2
;
1
;
1
.
021
f
f
t
f
t
f
f
t
e
e
F
F
e
F
F
e
eF
F
Một số phuơng pháp căng đai :
a
F
Điều chỉnh vị trí trục Dùng bánh căng đai
6
Phu¬ng ph¸p c¨ng ®ai tù ®éng :
Lùc c¨ng phô :
0
lt
dF
d
d
1
1
T
1
F
v
F
v
d/2
F
v
F
v
d
d
dF
lt
-Từ điều kiện cân bằng đối với một phân tố đai có : dF
lt
= 2F
v
sin(d
/2) F
v
.d
- Theo công thức tính lực ly tâm có : dF
lt
= dm.
2
.d/2
d
d
qd
d
bdm
m
.
2
2
2/d
v
q
m
: khối lượng riêng của 1 m
dây đai
dF
lt
= q
m
.v
2
.d
= F
v
.d
Lực căng phụ : F
v
= q
m
.v
2
7
Lùc t¸c dông lªn trôc :
d
1
1
1
F
F
2
T
1
2
F
F
1
r
F
1
0
180
cos2
21
2
2
2
1
FFFFF
r
-Khi bộ truyền chưa làm việc : F
1
= F
2
= F
0
tr
FFF )32(2cos2
0
a
d1
d2
1
2
F
0
0
F
1
F
F
2
T
1
T
2
2. øng suÊt trªn ®ai
-Lực căng phụ : F
v
v
= F
v
/A
-Lực căng đai : F
1
1
= F
1
/A ; F
2
2
= F
2
/A
- ứng suất uốn khi đai vào tiếp xúc với bánh đai :
u
=
.E
;
1
1
d
E
u
2
2
d
E
u
8
2. øng suÊt trªn ®ai
v
2
v
1
u1
2
min
v
1
max
u2
i3. Kh¶ n¨ng kÐo vμ sù trît trong ®ai
1. HiÖn tîng trît trong ®ai
2
T
1
T
2
F
F
1
1
a
v
1
v
2
B
A
C
D
I
F
2
1
F
K
Khi lµm viÖc
a
d1
d2
1
2
F
0
0
F
a
d1
d2
1
2
F
0
0
F
1
F
F
2
T
1
T
2
360
0
-
-Hệ số trượt:
ud
d
nd
nd
v
v
v
vv
1
2
11
22
1
2
1
21
111
Tỉ số truyền :
)1(
1
2
2
1
d
d
n
n
u
9
Mô tả quá trình trợt đàn hồi
1
1
F
F
2
2
F
F
1
1
1
1
F
F
22
F
F
1
1
1
1
F
F
2
2. Khả năng kéo, đờng cong trợt và đờng cong hiệu suất
Truợt đàn hồi
Truợt đàn hồi + Truợt trơn
max
Đờng cong
hiệu suất
Đờng cong trợt
Vùng Trợt trơn hoàn toàn
021
21
0
22
Ft
FF
FF
F
F
10
2. Tính đai theo khả năng kéo
][
.
F
dt
F
A
kF
a/ Đai dẹt
Thay:
v
P
F
t
1000
)mm( .
2
bA
P : công suất(kW); v :vậntốcdâyđai (m/s)
b :chiềurộng đai ;
:bề dầy đai
[
F
] đượcxácđịnh bằng thực nghiệm ứng với điềukiệnnhất định
[
F
]=[
F0
].C
.C
v
.C
b
§4. TÍNH TOÁN TRUYỀN ĐỘNG ĐAI
Chiềurộng đai :
bvF
d
CCCv
kP
b
] [.
1000
0
3
1
3
1
1
1
)4,62,5()13001100( T
n
P
d
][
.
F
dt
F
A
kF
b/ Đai thang
A = z.A
1
][
1 F
d
t
A
k
z
F
z:sốđai; A
1
:diện tích tiếtdiện 1 dây đai (mm
2
), lấy theo tiêu chuẩn
dd
F
t
k
Pznd
k
AzvF
P
].[
60000
.
1000
].[.
1000
.
111
[P] là công suất có ích cho phép của1dâyđai làm việcvới
=
0
.
[P]=[P
0
].C
. C
u
.C
l
.C
z
2. Tính đai theo khả năng kéo
§4. TÍNH TOÁN TRUYỀN ĐỘNG ĐAI
zlu
d
CCCCP
kP
z
].[
.
0
1
Công thứcthiếtkế :lấy z 6
11
][
.
F
dt
F
A
kF
c/ Đai nhiều chêm
lu
d
CCCP
kP
z
].[
10
0
1
Tương tựđai thang công thức tính số chêm:
[P
0
] : công suất có ích cho phép đượcxácđịnh cho đai có 10 chêm.
u 123456
a/d
2
1.5 2.4 3 3.8 4.5 5
l = 2.a+(d
1
+d
2
)/2+(d
2
-d
1
)
2
/(4a)
2. Tính đai theo khả năng kéo
§4. TÍNH TOÁN TRUYỀN ĐỘNG ĐAI